Katalog

4 EKÎM 1981 Cumhuriyet 9 Kımdırr (Başlaratı ı. fcaytada) da kesin sınırlar da yofc zaten) Seyyid Ali Hamenei, gü nümüz îran'ınm en yaman en hatiplerinden biri. Yakın geçmişe dek, her cuma günü Tahran'da onbinlerce kîşlnin katıldığı cuma namazındaki hutbesi, radyo ve te. levizyon tarafından canlı yayınlanıyordu. Cuma günleri Tahran'ın, hatta herhangi bir yerinde sıfc sık Hamenei'nin coşkun, gür sesi işitilirdi. Hüc cetülislam Hamenei, Farsça yaptığı konuşmayı birden keser ve mükemmel bir Arapça ile aynı coşkunlukta yaklaşık yarım saat konuşur ve İran İslâm Cumhuriyeti'nin politik mesajlarını radyo dalgalan aracıhğıyla komşu Arap halkla rına aktarmayı denerdi.. Hamenei'nin Fasçası da mü kemmel. Bunda şaşılacak ne var sorusu akla gelebilir. Hamenei'nin ana dili Farsça değil. 1940 doğumlu genç din ve siyaset adamının ana dili Türk çe. Her ne kadar İran'ın dinî merkezlerinden, doğudaki Horasan eyaletinin merkezi Meş hed kentinde doğmuşsa da, ailesi Meşhed'e Tebriz'in yani Azerbaycan'ın merkezinin bir il çesi olan Hamene kasabasından göçmüş. Hamene'liler Azerbaycanlılann geri kalan bölümü gibi İran'ın Türkçe konuşan halkından. Daha 19 yaşındayken ilahiyat alanında kendisini gösteren Ali Hamenei, Kum kentinde dö nemin büyük din adamı Ayetullah Borucerdi ve onun yanı sıra Humeyni ve Ayetullah Ha eri'nin yanında yetişti. 1963 ayaklanmasından sonra HÛmeyni'nin çevresindeki genç din adamlarindan biri oldu. Humey ni'nin bir mesajmı bir başka din adamına götürürken SAVAK tarafından yakalandı ve tutuklandı. Hamenei, 1968 ve 1971 yılla rmda iki kez daha SAVAK'ın eline düşecek ve hapse atılacaktır. Uzun bir hapislik dö nemini ardında bırakan Hüccetülislam Hamenei, 1976 yılında «Mücahit ve Savaşçı Din Adamlan örgütü»nü kurdu. Bu örgüt, bugün İran'da iktidarda bulunan İslam Cumhuriyet Partisi'nin öncüsü sayılmaktadır. Hamenei, 1979 yılmda Ayetullah Beheşti, Ayetullah Er debili, Hüccetülislam Rafsancani ve Hüccetüislam Bahonar ile birlikte İslâm Cumhuriyet Partisi'nin beş kurucusu arasında yer aldı. Devrim'in zaferinden sonra Devrim Konseyi üyeliği, Devrim Muhafızları Başkomutanlığı, Savunma Bakan Yardımcı lığı, Tahran Cuma İmamlığı, Yüksek Savunma Konseyi'nde îmam Humeyni'nin temsilciliği ve Konsey sözcülüğü gibi görevler üstlendi. Başbakan Bahonar'ın 30 ağustos'ta öldürülmesinden son ra İslâm "Cumhuriyet Partisi' nin Genel Sekreterliğine getiril di. Aynı zamanda parti organı Cumhuri İslami gazetesinl yonetmektedir. Ayetullah Beheşti'nin ve 72 parlamento üyesinin hayatını kaybettiği büyük suikastten bir gün önce bir suikast girişiminde yaralanmış, uzun süre hastanede yatmıştı. Netes borusu zedelenen Hamenei'nin bugün konuşma zorluğu oekti ği söyleniyor. Dünya Bankası Ulke çapinda iş hacmînden uluslararası iş hacmine ulaşırken, finans sorunlarmm da "uluslararası" düşünulmesi gerekmez mi? Uluslararası bir "dünya bankası "dır. Mali konulara, daima, uluslararası açıdan bakar: Kredi ihtiyacınızı, uluslararası finans boyutlarmda çözümler. 1 Uluslararası yalnız sizin dış kredi ihtiyacınızı değil, yurt dışmdaki müşterinizin dış kredi ihtiyacını da çözüme kavuşturacak kadar uluslararası bir bankadır. Yurt dışmdaki. işlerinize, yurt dışmdaki ilişkileriyle destek olur, çözüm getirir. Uluslararası, bankacılık faaliyetlerini "uluslararası" düşünen ve yürüten bankadır. Uluslar, ülkeler, bankalar arası ilişkiler gerektiğinde Türkiye'nin neresinde olursanız olun Uluslararası 'yla konuşun. Ülkemizdeki "Dünya Bankası" ile konuşun. (Baştarafı 1. Sayfada) zandıklanna ınanmasıdır. Şiî din adamlan yönetime başkaldırmakta haylj deneylidirler. Yaman ve amansız muhalifler olarak ün yapmışlardır. Ama, yönetim deneyleri hiç olmcrmıştır, zaten devlete (dünyevî yönetime) öylesine bir muhalefet alışkanlıkları var dır ki, devlet yönetmek kavramı onlara ters gelmiştir. An, cak, iran İslöm Cumhuriyetı'nin kuruluşundan başlayarak adım adım bu yolda da deney kazanmaya başlamışlardır. Bu nun en kesin kanıtı Hüccetülislam Bahonar'ın ve daha sonra Ayetullah Kani'nin Başbakanlığa getirilmeleri ve nihayet Ali Hamenei'nin Cumhurbaşkanı seçilmesidir. Hamenei'nin Cumhurbaşkan lığı aynı zamanra rejim muhaliflerine bir meydan okuma niteliğindedır. Böylece din adarrj larr İran'a hükmetmekte kesin kararlı olduklarını ortaya koymuş olmaktadırlar.' Hamenei'nin Cumhurbaşkanlığı sıfatı rejimin bu yöndeki kesin kararlılığının belgesidir. Ali Hamenei, mükemmel bir örgütleyici, militan devrimci bir ruh sahibj (bu yanını rejim muhalifleri de kabul ediyorlar) ve din adamları akırm na bağlı olmakla birlikte esnek düşünceli bir kışi oiarak tanınıyor. Özellikle, Devrim Muhafız ları ve ordu içinde etkinliliği vardır. Irak ile savaş başladığında, cephenin örgütlemesmde ve ordunun toparlanmasın da önemli rol oynamıştı. Şimdi, ülkenin idari örgütlenmesini (valilikler, bakanlık örgütleri ve güvenlik örgülü) kontrol eden Başbakan Ayetullah Kani ile birlikte etkilj bir yürütme' gücünü oluşturabilir. ULUSIARARASI "Dünya Bankası" .•* Sevim KARAÇAM (AKSAN) ENDÜSrRl VE TÎCAKET BANKASI / Bankalar Cad. Istanbul Teleks.24320 IBFOTRTeI.450030 İ!ke KARAÇAM Evlendiler 3 Ekim 1981 Kırklareli (Cumhuriyet: 8169) • »