Katalog

•••••••&.,«*• CİCtHCiLİK A Lütfen teklif mektubumuzu isteyiniz Telefon: 75 94 64 75 07 85 58. Yrf; Sayı: 20550 huriy Kurucusu : Yunus NADİ 10 TL. • . . . , ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ • ÜSSÜYS Kurslan 2 4 Ekim E k i m Bektemeliler 26 LaleüIST Tel 20 57 35 22 Ekim 1981 Perşembe Dısisleri Bakanı. Yunan secimlerini Cumhuriyet icin değerlendirdi Evren: Demokrasiye dönünce halka büyük görev düşüyor llter Türkmen: Batı'nın bize tutumu değismez Sedat ERGÎN ANKARA Dışişleri Bakanı llter Türkmen, Yunan seçimlerlni PASOK'un kazanmasının ardmdan «Cumhuriyet»e özel bir demec verdi ve PASOK ik tidarında Batı'nın Türkiye'ye karşı dönük temel tutumunda bir değişikliğe yol açmayacağını bildirdi. Papandreu'nun Türk Yunan sorunlarında nasıl hareket edeceğine ilişkin kesin bir kanaatlerinin bulunmadığını da belirten Türkmen, «Onun için beklemek en doğrusudur. NATO ve AET ülkelerinin tutumu da bu yöndedir. Bir değerlendirme yapmak için acele et memek lâzımdır» dedi. Türkmen, Papandreu'nun Ilk demecinde Kıbrıs konusundakl Türkiye'yi suclayan sözlerini de yanıtladı ve soruna toplumlararası görüşmeler yoluyla cözüm bulunması yolundakl prosedürü değiştirmenin Yunan hükümetinin elinde olmadığını kaydetti. Türkmen, bu konuda «Biz Yunan hükümetinin uluslararası sorunlar hakkındakl kavramlarının olgunlaşmasını bekleyeceğiz. Bu arada dosyaları daha fazla Incelemek fırsatını bulacaklardır» diye ekledi. Dışişleri Bakanı Türkmen'e yönelttiğimiz sorular ve yanıtları aynen şöyle: SORU Türkiye Yunanistan'daki seçimleri Sosyalist PASOK partisinin kazanmasını nasıl karşılıyor? Papandreu'nun iktidara gelişi Türk Yunan ilişkilerine nasıl yansıyaoaktır? YANIT İlk önoe belirtmek gerekir ki, Yunan seçimleri ga yet tabii Yunanistan'ın iç işidir. Ayrıça biz şu ya da bu partlnin iktidara gelmesi yönünde bir tutum takınmıyoruz. Bizi ilgilendiren, bu iktidar değişikliğinin Yunanistan'ın dış politikası üzerinde genel olarak Türkiye üzerinde genel olarak ve Türkiye ile ilişkilerinde yol açabileoeği farklı tutumlardır. Bu konuda bütün dünyada büyük spekülasyonlar olduğunu biliyorsunuz. Seçim sırasmda PASOK lideri Papandreu birçok konuşmalar yaptı ve bundan önoeki hükümetin dış politikasından temelde farklı bazı politikalar izleyeceğini belirtti. Bu arada Türk . Yunan ilişkileri konusun da da yorumlarda bulundu. Biz bunlara bir oevap vermekten büyük bir titizlikle kaçındık. (Arkası Sa. 9, Sü. 3 de) kisileri ona secın nız Ufuk GÜLDEMİR bildiriyor URFA Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Güneydoğu bölgesindeki gezisinin son gününde Urfa'da yaptığı konuşmada, açıklayacağı bir tarihte demokratik parlamenter ve partilere dayalı sisteme dönüleceğini bildirirken, «Bundan kimsenin şüphcsi olmasın. Ama bu partilerle dcpil, yeni kurulacak partilerle. Ancak sizlere çok büyük görev düşüyor. Seçeceğiniz kişiJeri, gerek parti teşkilatında gerekse parlamentoya göndereceğiniz kisileri, ona göre seçin. Bir daha Türkiye bu noktaya gelmesin» dedi. MGK'de görüşülerek kanunlaşacak olan Toprak Reformu Kanunu'yla topraksız köylü kalmayacağını söyleyen Evren, doktorlardan başka öteki devlet memurlarının da mecburi sisteme tabi tutulması konusundaki hazırlıkların sürdüğünü bildirdi. Öğ retim görevlilerine hitap ederek de «Herşeyi para ile ölçmesinler» diye konuştu. Devlet Başkanı Evren dün, Atatürk barajının deriviasyon tünelinin temelini attı, Urfa tünelinde incelemelerde bulundu, Diyarbakır Tıp Fakültesi'nin açılışında bulunduktan sonra ANKARA (Cumhuriyet Ankara'ya döndü. Bürosu) Milli Güvenlik Orgeneral Kenan Evren, dün Konseyi tarafından geçen beraberinde MGK üyeleri, Başhafta feshedüen CHP'nin bakan, Enerji ve Tabii Kaynakeski Genel Başkanı Bülent lar, Bayındırhk Bakanları olEcevit'in Ankara Sıkıyöne duğu halde Diyarbakır'dan Urtim Komutanlığı Askeri fa'nm Bozova ilçesi yakınlarınŞavcılığınca dün ifadesi adaki Atatürk Barajı inşaat salmdı. Bülent Ecevit'in Sihasına gitti. yasi Partilerin feshedilmesi Evren, burada düzenlenen töile ilgili olarak cevap hak renle, Pırat nehrinin yatağını kı içüi TRT'ye başvurması değiştirerek, Atatürk Barajının ve bu konuda dış basma ainşaat alanınm kurutulmasını, çıklama yapmasmm dünkü böylelikle inşaat yapılmasını gelişmeye yol açtığı öğresağlayacak olan deriviasyon tünildi. nellerinin temelini attı. Ecevit, Ankara SıkıyöneAtatürk Barajının deriviastim Komutanlığı Askeri Sav yon tünelleri 4 kilometre uzuncılığınca ifadesinin almaluğunda ve 8 metre genişliğin cağının bildirilmesinden de olacak. Bir süre önce 5,5(5 sonra koruma polisleri eş milyar liraya bir Türk firmasıliğinde kırmızı bir Renana ihale edilen ve 1984 yıhnda ult arabayla savcılığa gitbitirilmesi planlanan deriviasti. Ecevit'in ifadesinin alın yon tünelleri için 400 bin met masına saat 13.55'te başreküp kazı ve 4 milyon metre. (Arkası Sa. 9. Sü. 2 de) küp hafriyat yapılarak, 331 bin metreküp beton dökülecek. (Arkası Sa. 9, Sü. 1 de) Papandreu, Savunma Yunanistarv da SEÇİM SONRASI Bakanlığını da üstlendi PASOK'un bakanlar kurulu açıklandı. Melina Mercouri Kültür Bakanı oldu Vasil DANİLOF bildiriyor ATtNA Pazar günü yapılan seçimlerle tek başına iktidara gelen PASOK'un Bakanlar Kurulu dün açıklandı. Bakanlar, dün Devlet Başkanı Karamanlis'in önünde yemin ederek görevlerine başladılar. Başbakanlığını Papandreu'nun, Başbakan Yardımcılığını da Potakis'in yaptığı yeni hükümette, Bilim ve Kültür Bakanlığı görevine film yıldızı Melino Mercouri getirildi. Başbakan Papandreu, Savunma Bakanlığı görevini de üstlendi. Yunan hükümeti, PASOK Merkez Komitesine sadık kişilerden oluşmakta. Dışişleri Bakanlığına getirilen Yoannis Haralambopulos 62 yaşında, emek li bir subay ve öğretmen. Haralambopulos, Yunanistan'ın geçtiğimiz ocak ayında AET'ye tam üye olmasmdan sonra, Avrupa Parlamentosunda Yunan temsilcisi olarak görev yapmıştı. Yeni hükümette görev alan bakanlarm dün Cumhurbaşkan lığı binasma gelmeleri sırasinda, çok sayıda Atinalı kendilerine coşkun gösterilerde bulundular. Yağan şiddetli yağmura karşın yolun iki tarafında toplanan Atinalılar «Halk bugün iktidar oluyor» sloganlarmı atarak gösteri yaptılar. Cumhurbaşkanhğı binasında yemin töreni bitip, «Değişimin» yeni bakanları parlamentoya dö nerlerken, yüzlerindeki sevinç ifadesi sürüyordu. Yunanistan'ın yeni hükümeti, yemin ettikten sonra, Parlamen to binası içinde ilk toplantısını yaptı. Daha sonra her bakan kendi bakanlığına giderek eski bakanlardan görevi teslim aldılar. Savunma Bakanlığını da üstle nen Başbakan Papandreu, bu bakanlığın bulunduğu ve Atina'da Pentagon diye adlandınlan Genelkurmay binasma giderek Averof'tan görevi teslim aldı. (Arkası Sa. 9, Sü. 3 de) Ecevit in ifadesi alındı Ingiltere Mektubu 44 PASOK'un keskin dönüsler,, yapacağma olasılık verilmiyor Ahmet TAN LONDRA Yunanistan'da sosyalist Papandreu'nun seçimleri kazanarak iktidar olması gerek basında gerek iç politika çevrelerinde çok büyük ilgi uyandırdı. PASOK'la aynı sıyasal yaklaşımlar içinde bulunan İngiliz İşçi Partisi ve sürekli olarak NATO'nun güçlendirilmesi ile AET'nin ülke çı karları için çok yararlı bir kuruluş olduğunu savunan iktidar daki muhafazakar partililer için Yunanistan'daki yerıi hükümetin izleyeçeği politika büyük önem taşıyor. Konuya geniş yer ayıran ingiliz gazetelerinde Andreas Pa pandreu'nun özellikle NATO'dan çekilip çekilmeyeoeği ile (Arkası Sa. 9, Sü. 4 de) Yıl sonuna kadar yenilenecek sözleşmelerde • kira artısı yüzde 3 0 u gecemeyecek • YARGITAYIN KARARINA GÖRE, TOPTAN EŞYA ENDEKSLERİNDE HER YIL OLUŞAN ARTIŞLARIN KİRAYA YANSIYAN BÖLÜMLERİ DİKKATE ALINACAK. Polonya'da 150 bin işçi dün bir saatlik uyarı grevine gitti VARŞOVA (APa.a.) Polonya'da Komünist Partisi Merkez Ko m itesinin grevlerin yasaklanması kararına rağmen ülkenin güney batısındaki Zielona bölgesinde 150 bin işçi dün bir saatlik uyarı gre v ine gitti. Polonya'nın güneyinde madencilerin kenti Katowiçe'de ise önceki gece Dayanışma Sendikası yanhları ile polis arasmda çatışma çıktı. Zielona kentinde işçiler, devlet çiftliğinden, Dayanışma üyesi yönetmeni kovan iki hükümet yetkilisinin işten atılmasını istediler. Hükümet kovulan yönetmeni tekrar işe aldı, ancak yönetmeni kovan iki resmi yetkiliyi işten almayı kabul etmedi. Bunun üzerine 150 bin işçi uyarı grevine gitti. İşçiler, istekleri kabul edilmezse bugün de genel greve gideceklerini açıkladılar. Katowiçe'de ise Dayanışma Sendikasının Sovyetler Birliği ve hükümet aleyhtarı bir bildirisi dağıtılırken polis olaya müdahale etti. Dayanışma bildirisi dağıttıkları sırada polis tarafından tutuklanmış olan üç kişiden ikisi bu arada çıkan kargaşahktan istifade ederek kaçtılar. Sendika yetkilileri, tutuklanan (Arkası Sa. 9, Sü. 1 de) Denktaş: PapandreıTya Kıbrıs konusunda süre tanıyoruz tstanbul Haber Servisi Kıbrıs Türk Pedere Devleti Başkam Rauf Denktaş, Yunanistan'da seçimleri kazanan Papandreu'nun Kıbrıs konusun daki görüşlerini eleştirerek. «Biz, Papandreu'va sorumluluk sandalyesine oturdııktan sonra etrafı iyice gnrebüeceği bir zaman tanımanın inancı içindeyiz» dedi. BM, Londra Brüksel, Bonn ve Roma'yı kapsayan altı haftalık gezisini tamamladıktan sonra önceki gece İstanbul'a gelen Denktaş dün Gazeteciler Cemiyeti'nde bir basm toplantısı düzenledi ve temaslarıyla ilgili bilgi verdi. (Arkası Sa. 9, Sü. 2 de) Nükleer savas tartısması büyüyor Brejnev, Reagan'a nükleer savası kınaması icin cağrı yaptı Dış Haberler Servisi Başkan Reagan'ın Avrupa'da çıka oak sınırlı bir nükleer savaşın ABD ile Sovyetler Birliği arasında doğrudan bir savaşa yol açmayaoağma ilişkin sözlerinin yankıları sürüyor. Reagan ın sözleri siyasi çevrelerde ve özellikle Federal Almanya'da sert tepkilere neden olurken, Reagan sözlerinin yanlış degerlendirildiğini belirtti. Kuzey Güney Zirvesine katılmak üzere Meksikaya gider ken bir demeç veren Reagan «Avrupa'ya yönelik bir askeri tehdidi ABD'ye yönelik tehdit olarak kabul ediyorum» dedi. ABD Savunma Bakanı Weinberger de Başkanın sözlerinin yanlış anlaşıldığını kaydetti. Batı dünyasında nükleer savaş konusunun ansızın ön plana çıktığı sırada, Sovyetler Birliği devlet başkanı Leonid Brejnev, Başkan Reagan'a yap tığı çağrıaa ABD başkanın nük leer saldırıyı kınamasını istedi. Brejnev, Reagan'ın «Sovyet liderleri nükleer bir savaşı kazanabileceklerini sanıyorlar» sözlerine yanıt olarak TASS ajansına verdiği demeçte şöyle dedi: «Ancak intihar etmek isteyenler, bir nükleer savaşı başlatabilirler. Biz nükleer savaşın kesinlikle aleyhindeyiz. ABD başkanının da nükleer savaşı açıkça kınamasını istiyoruz.» a.a.'nın haberine göre, Başkan Reagan'ın sözleri, başta Bonn olmak üzere bir dizi Avrupa başkentinde kaygı yarattı. • Federal Alman siyasal çev releri Bonn'da NATO füzelerine karşı 300 bin kişinin gösteri yapmasmdan sonra Reagan' ın barışçı harekete hiçde uy gun düşmeyen bir zamanda kuvvet gösterisinde bulunduğu nu söylüyorlar. Sosyal Demokrat Parti milletvekilleri de bu açıklamanın savaş tehlikesini artırdığını ve NATO'nun çaydırıaılık gücünü azalttığmı belirtiyorlar. Parti yetkilileri «Avrupa'nin mahvolmasına neden olacak bir süper güç politikası Federal Almanya tarafından hiçbir zaman kabul edilemez» dediler. • Bu arada Hollanda hükümeti Reagan'ın açıklamalan üzerine VVashington'dan aydın(Arkası Sa. 9, Sü. 6 da) ANKARA, (UBA) Yargıtay, 1981 yıh içinde yenilenecek kira sözleşmelerinin de kira parasının, sözleşmenin geçerli olduğu tarihler arasmda top tan eşya fiyat endekslerinde her yıl oluşan artışların kiraya yansıyan bölümlerinin toplamı kadar olacağına karar verdi. Bu oran ise daha önoe yüzde 30 olarak belirlenmişti. Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin konuya ilişkin 1981/3178 esas, 1981/3165 nolu kararında yeni dönem kira ücretlerine ilişkin olarak şöyle denildi: «Ödenmekte olan 2500 lira aylık kira parasının hükmen geçerli sayıldığı 23.8.1979 tarihi ile 23.8.1981 tarihi arasmda Ticaret Bakanlığı'nca düzenlenen toptan eşya fiyat en deksinde her yıl meydana gelen artışların kiraya yansıyan bölümlerinin toplamı kadar bir artma yapılarak yeni dönem kira parası tespit edilmelidir. Bu oran da yüzde 60'dır. 23.8 1979 tarihi ile 23.8.1981 tarihleri arasındaki endekste meydana gelen artışm kiraya yan sıyan bölümü yüzde 30 olduğu halde bunun yüzde 51 olarak kabulü aşırı kira parası tespitin e neden olmuştur.» Türkeş: Ihanet ve gizlilik,, adlı beige ajanlarca yazıldı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Alpaslan Türkeş sorgusu sırasmda, MHP Genel Merkezinde bulunan telsiz ile ilgili savunmasını yaparken, mahkemeye bir radyoyu örnek gösterereıc, «FM» bandı olan her radyonun polis, hava meydanlan ya da Genelkurmayın frekans çevrimleri bulunduğu takdirde hepsini dinleyebileceğini ileri sürdü. TUrkeş, sorgusu sırasmda, iddianamede yer alan «baskı, ihanet ve gizlilik» adlı belgenin bir ajan tarafından yazıldığmı iddia etti. Türkeş, bu konuda tutanaklara göre şöyle dedi: «Duruşma Yargıcı Şimdi iddianamenin sanıkeylem ilişkileri kısmında sizinle ilgili bölümde bir genel kısım var. Onunla ilgili başladıktan sonra yine iddianamede bölüm bölüm sizlerle ilgili ortaya konan iddialar var. Bunlarla ilgili olarak, sıralama şekli itibariyle ifadeyi verirseniz, uygun olur. (Arkası Sa. 9, Sü. 4 de) • Danışma Meclisi yarın toplanıyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Danışma Meclısine seçilen çok sayıda üye dün Özel İşlem Bürosuna başvurarak işlemlerini tamamladılar. Danışma Meclisi üyelerinden dün saat 11.00'e kadar Özel işıem Bürosuna başvuranların sayısı 27 oldu.. Dün başvuran ü/eler Özel İşlem Bürosundaki görevlilere daha çok ki şisel haklarıa ilgili sorular yönelttiler. Dünkü başvuruda iik sıra yı alan Antalya üyesi Serda Kurtoğlu, Danışma Meclisi Özlük İşleri Müdürüne «Bir üye arkadaş İstanbul'dan trenle gelirken parlamento üyelerine tanınan indirimden yararlanarak geldi. Bu konuda bize bilgi verir misiniz?..» dedi. Özlük İşleri Müdürü Zekeriya Demirbaş, üyelerin yemin etmeden esk, parlamenterlere tanınan haklardan yararlanamayacaklarını söyledi.. Antalya üyesi Kurtoğlu, ken disine verilen dosyadaki belgeleri doldururken «Bildiğîniz dil» sorusuna yanıt verirken zorluk çektlğinl söyledi Ser da Kurtoğlu'na gore «kişi bildiği dilin derecesinin iyi mi orta mı olduğuna kendisi ka rar veremezdi..» Özel İşlem Bürosuna dün (Arkası Sa. 9, Sü. 1 de) Alman Parlamentosu'nun bir komisyonu Türkiye'ye yardımın kesilmesini önerdi BONN Federal Alman Par lamentosu Ekonomik İşbirliği Komisyonu 1982 yılı için Türkiye'ye ekonomik yardımm dur durulmasmı kararlaştırdı. (Arkası Sa. 9, Sü. 6 da) YHK. 1982 icin ücret zammını yüzde 40 olarak belirledi Haber Merkezi YHK'nin 1982 yüma ait toplu sözleşmelerdeki ücret zamlarını yüzde 40 üzerinden uygulayacağı bildiriliyor. UBA'nm haberine göre, bir süreden beri 1982 yılı için geçerli olacak toplu sözleşmelerin ücret zam oranları üzerinde çahşan YHK, yüzde 40'hk bir zam oranı üzerinde karar kıldı. YHK, daha önce imzaladıgı bir çok toplu sözleşmeyi üç yıl süreli olarak belirlemiş, ancak 1982 yılına ait ücret zamları bölümünü boş bırakmıştı. Yeni saptanan 1982 yılına ait ücret zammının 1982 martından itibaren toplu sözleşmelere intikal ettirilmesi gerekiyor. YHK'nun 1980 yılımn ikincı varısma ait toplu sözleşmelerde ücret zamlarını 7. ayda sü resi biten toplu sözleşmelerde yüzde 70'e düşürmesi uygulamasınm, 1980 yılının son aylarına ilişkin sözleşmelerde 65'e ya da 60'a düşürmesi bekleniyor. Yüksek Hakem Kurulu yetkilileri, zam oranlarım düşürmelerine gerekçe olarak ülkedeki enflasyon oranmın azalmasmı gösteriyorlar. YHK Başkanı Naci Varlık ise yaptığı açıklamada, venilenen (Arkası Sa. 9. Sü. 6 da) Satan Bellı... Ünlü Amerikan dergisi «Time» şu ilginc gerceğl açıklıyor: ABD dünyanın en büyük silah satıcısıdır. Silah ticaret.nde ikinci sırayı Sovyetler Birliği alıyor; Fransa, süoh ticaretinde Sovyetler'den sonra geliyor. ABD geçen yı' 17 nnilyar dolarlık silah sarmış, Sovyetierin satışı 15 milyar dolarlık, Fransa'nınki ise 8 milyar dolar tutuycrmuş.. (Arkası Sa. 9, Sü. 7 de) MECLE KİM ıır>ı 7. SAYFADA