Katalog

CUMHURIYET 21 AĞÜSTOS 1980 •••• DOSUZ KEMAL TÜRKLER (Bastarafi 10. Soyfado) giderı, ve benzeri harcamotor İCin sendıka 49 bın 51 M ra 61 kuruş harcamıştı Öden tiden sağlanan gelır 46 bın 289 llraydı. 690 lıra kadar bağış yopılmıştı 107 lir a 50 kuruşluk demirbaş alınmtştı. Böylece Eklm 1956'don Aralık 1957 sonuna kadar toplam gelır 47 bin 93 lira 40 kuruşu bulmuştu. Bu arada Sendıkanın XI Genel Kurulu olan 15 Aralık 1957'de Beyazıfta Beyaz Saray'da yopılan toplantıda sendıkantn kurucu lannöan yaşayan dört s«ndlkacıya altın yaldızlı bırer modalya verılmış ve bunlann flltişımlyle sendlkanın vardığı gelişme özetle onlotılmıştı. Yusuf Sıdal, Enver tcten. Hayrettin Güneş ve Emrullah Gültekin adındakl kurucu sendıkacılar yaşamlarının en sıcak sevgisini ve en unutulmaz günunü yaşamıştı. Yusuf Sidal 1 No Kurucu olarak yaptığı konuşmada sunlan söylemıştl: «Kurmuş olduğumuz sendikanın bugünku lleri duruma gelmlş olmasıyla övünç duyuyorum Yonetıml kendılerlne teslım ettığım arkadaşlorımtn ustun calışmalannı görmek, hatta sendıkanın bayrağının altından gelıp gec mek benlm lcın mutluluk kay nağıdır. Sendıkaya uğramosam adeta noksan blr iş yap tığım duygusuna kapılryorum. Onun lcın sendıkaya blr kaç gun uğromasam, gariplik duyuyorum. Işcl davası benlm asla vazgecemeyeceğlm blr uğraştır.ı Turkler'e: Nihat Erim (Baştarafı 10. Sayfada) oldugumu sordu. Babamın ışı var, onun yanına gıdece^ım dedım. Profesor Tahır Taner. «Yazık olur, okumaya devam edinız. Pans'e gidip orada doktora yapmız, sonra da fakultede görev alırsınız» deyınce. şaşırdım. Kendısinden böyle bir ılgıyı doğrusu beklemiyordum Çunkü, fakültenin ikıncı sınıfında iken, onun der8i esnasında sınıfın arka sıralarında Tıp Fakültesı' nden bizi ziyarete gelen arkadaşlarla yarenlık ederken. hocamızm bınnd ıhtan üzenne bir sure susup yenıden sohbete de vam edince, daha ağır bır ihtarda bu'mmuştu Se^imizi kesmiştık, Dersten sonra arkadaşlar Sen yandın, hoca mimledi, agzınla kuş tutsan sınıfı geçemezsln demişlerdi.•Hocaya karşı banş taarruzuna geçmeyi tasarla dım. Derslennde ön sıralarda oturup pür dıkkat kesildım Seminerlerıne devam etmeye başladım Isteyenlenn blr konuyu ele alarak semıner ödevı seklınde hazırlaması usulü vardı Doktora öğrencilerl için zorunlu, lısans sınıflan içm ıste^e bagh idi Hemen bır odev konusu duşundum ve adımı yazdırdım Fransızca hukuk kıtaplanndan da yararlanarak. adeta bır doktora tezi gıbi yazdım Cılt lettırdım Hocaya sundum Bu çalışmanın adı, «Kişl Özgurlügunün Güvenceleri. idi. Birkaç gun sonra hoca benı çağırttı Hazırladıgım ödevı betendığıni soyledi Benı affettığıni gorerek çok sevmdım Fakulteyi bıtırdıgım zaman, hocamıza teşekküre ve Allahaısmarladık demeye gıttığım de gosterdığl ılgı, beni sadece affetmedığınl. geleceğımle de yakın derecede ilgılendığıni ortaya koyuyordu «Paris'e gidıp, doktora yapmak için clanagınız yoksa, ben parasal yardım yapmağa da hazırım» dedi. Teşekkür ettim. Slzin bu ilgınızı babama nakledersem beni Pans'e göndenr, maddı olanağı da vardır, dedım. Nıtekım öyle oldu. Pans'e gıttıtn. Profesor Taner 1937 yılında oraya bır mılletlerarası caza hukuku kongresıne geldığın de görüştuk Donuşte ken di asıstanı olmamı önerdı Güç durumda kaldım, Çünkü Paris'e vardıgımda, Devletler Hukuku bana daha ilginç, daha çckici gelmişti. Ayrıca Uluslararası Yüksek Bilgüer Enstitıisüne de yazılmıştım. Doktorayı hazırlarken, bir yandan da bu kuruluşun sertifika ve diploması yolunda oldukça Ilerlemiştim. Alejandro Alvarez Gaston Jeze, De Lapradelle, G. Sibert. A. Mestre gibi ünlu hocalarla kamu hukukunun çeşitli dal lannda, milletlerarası ekonomi ve maliye konulann da bende yeni hevesler, meraklar başlamıştı. Tahır Taner hocaya mahcup, üzüle sıkıla bendeki bu gelışmeleri anlattım. Büyük insan olgunluğu ile cevabını şöyle verdı. «Önemli olan sizin flnlversitede görev almanızdır. Çalışacağınız dat ikinci derecede kalır. Madem Devletler Hukukunu seçtlniz, devam ediniz. Türkiye'ye dönünce, fakülteye alınmanız için yardımcı olurum» Gercekten, 1936 da sertifika ve dıplomalanm ce bimde, istanbul a gelditımde dogru hocama gıttım. Doçentlık ıçın ılk başvuruyu bırlıkte kararlaştırdık istanbul Hukuk Fakültesıne başvurdum. Sonra, eşımin aılesını ziyaret ıçın Ankara'ya gıttım Orada, eşımin sınıf arkadaşının babası ve benım sınıf arkadaşımın kayın babası, Bayındırlık Bakanhgı Baş Hukuk Mü şavin rahmetlı Namık Cemal Nazıkoğlu beni Kocaell milletvekili rahmetli hukukçu Salah Yar gı ıle tanıştırdı Her ıkısi bır oldular, Ankara Hukuk Fakültesine doçent olmamı, orada yeni genç insanlara öğretım kadrosunda daha çok ihtıyaç oldugunu anlattılar Geçım yönünden bu bıze daha elverişli olacaktı. Eşımın evi vardı Ankara'da, kıra derdı kalmayacak tı. Sonunda Ankara'daki doçentlık imtihanına eirdım ve doçent oldum Son rası bıhnıyor Profesörlüğe yukseliş Sıyasal Bilgiler Fakülteslnde ek görev olarak hocalık» 5 İLDE 10 KİSİ (BaştoroTı 1. Sayfada) Yine dun saboh Denızlı Mohallesınde Zorlu fırını yakınında bakkal Cabbar Güler kimlığı belırsız bır kişının sılahlı saldırısı sonucu hayatını kayoetmıştır AP yanlısı olduğu bıldırılen 40 yaşlarındaki bakkal'ın neden öldürülduğünün araştırıldıgı blldırılmıştır. İSTANBUL Şışh Halıde Edıp Adıvar Caddesl Kestane Sokakta yürümekte olan plastık atolyesınde Işcı olarak çalışan 24 yaşındakı Ferhat Koc. kırrlıklerı belırlenemeyen üc kışınin sılahlı saldırısı sonucu ol durülmustur. Oün sabah sact 07 30 sıralarında meydana çelen olaydan sonra saldırganlar kacmışlardır • Kocasman Sıyavuşpaşa caddesmde Nalburluk yapan Os man Zekı Kaptan, dün 16 sıra larında dükkanına gelen üc kış, tarafından tabancayla vurularak öldürü/müştür. Satdırganların olaydan sonra otomobılle kaçtıkları bildırilnvştir. • Güngören'de blr emekll ossubay evınde ölu olarak bulunmuştur Güngören Gencosman Mahallesl Yolcu Sokak 77 sayılı evde oturon 47 yaşındaki emeklı assubay Mehmet Sıtkı Gündüz'un bır hafta önce öldüğü belırlenmıştlr. Ceset cü rumek üzere olduğundan kesin ölüm nedenl onlaşılamamış, so ruşturmayo başlanmıştır. • Balat Cılmgır Sokakta yO rünrekte olan Vefa Llsesl beklemell oğrencflerinden Osmon Mutlu, öncekl gece saat 23 30'da maskell blr kışl tarafından acılan ateş sonucu ağır yaralonarok rtastoneye koldırılmıştır. • Tunel'de blr düğme otölyesınde calışan Kıymet Aslan (20) adlı genc kız dün 17 30 sıralarında Kasimpaşa Kaptanpaşa sokakta yolda yürürken blr kişının sllahlı saldırısına uğroyarok öldürülmüştür • İETT'ye ait işcl avonslarını taşıyan blr otomobll dun Fatıh Sarachane parkı önünde soyultruştur Sabah 8 sıralarında 34 RV 514 plokalı ta şıtın onünu kesen sılahlı ıki kışi 900 bın lıra civarındoki parayı aldıktan sonr<j mutemed Ertuğrul Bal. şofor ve ko ruma görevüsinl aşağıya indırıp otomobılle kacmışlardır. İETT'nin taşıtı doha sonra Ahmediye'de terkedılmlş olorak bulunmuştur. DENİZLİ Acıpayam llcesıne bağlı Dere koyünde sıyasi tartışma yüzünden ikl kişl öldürulmuştür. Alınan bilgıye gore, Dere koyü muhtarı Musta1a Ercelık ve oğlu Hüseyln Ercslık koy kahvesınde Hasan CHgon ıle sıyası tartışmaya g>rm şlerdır Tartışmanın kavgaya donuşmesı sonucu Orhan 01gen ve Sezaı Ozcan ölmuş Hasan O'gen de ağır yaralanorak tedavı altına alınmıştır Guven/ık kuvvetlennın mudarıale6ı sonucunda fazla kon dökulmesi onlenmış, kışı gozaltına alınmıştır. İZMIR Güzelyalt semtlnde kuyumculuk yapan Goztepe kulubunun eskı kalecıierınden Ne/zat Okuyucu dün sabah dükkânını bosan üc kışi tarafından öldürülmüştür. Edınılen bılgılere göre dun sabah saat 10 sıralarında Nevzat Okuyucu'nun Güzelyalı Kurt sokakta bulunan kuyumcu dukkânına sılahlı üc kışi girmıştır. Sıiahlı kışıler Nevzat Okuyucu'yu tehdıt ederek para ve altınları istemişlerdır. Ancak dırenen Nevzat Okuyucu'yu oteş ederek öldüren sılahlı üc kışı kasa kilıtll olduğından hıçbır şey alamadan kacmışlardır. ANKARA Bağcılar semtl Aşıkpaşa mahatlesınde dün so bah saat 06 sıralarında Timur llkokulu yanındakı bır eve kımlığı behrlenemeyen kişıler tarafından patlayıcı madde atılmıştır. Emniyet yetkililerının verdığl bılgiye göre evde uyumakta olan ev sahıbl Sedef Yıldırım, atılon bombamn cam ları kırması uzerıne uyanarak bombayı, dışan atmak istemış ancak, elınde patlaması sonucu başı parçalanarak ölmüştür DIYARBAKIR Dıcle mahall«?ınde kafastna kurşun sıkıla rak öldürulmüş bır erkek cese dı bulunmuştur Yetkilılerden o lınan bilgıye göre cesedın 24 yaşlorında Mehmet Ortayeri ad lı gence ait olduğu belirlenmış tır. • Dıyarbakır Merkez Kapolı Cezaevınden 5 tutuklu ve hükümlunün kaçışı son anda önlenmıştır. Sılahlı gasp, odam öldürme ve yaralama suçlarından tutuklu ve hükümlu bulunan Suot Doğrucu. Irfan Canpolat, Mehmet Kanat, Cemıl Özdemır ve Kudret Tuşar adlı sanıklar gündüz soklandıHarı gomşne localarından, gece cezaevl damına çıkarak kaçmak istemişlerdır. Ancak devrıye çezen nobetçl erler tarafından gorulerek yakalanmışlardır. URFA Urfa Kapalı Cezaevinden cinayet sucundan hüküm lu Abdülkadır Tek, Sabrl Top rak ve Davut Yığıt firar etmışterdır. Uç hukümlünün koğuş parmaklıklarını keserek catı ka ttna ckttkları oradan da bahçeye atlayarak kaçtıkları bildırılmıştlr. OLAYLAR1N! ARDINDAKİİ Sendlkalara Işcllerln 0ye olma gırşımınl etkıleyen bu manzumeden sonra Moden iş'te gercekten üye oluş clzgisi yükseldı Bundo sena> kanın Müfettışlık kurumunu gercekleştırmesl ve yasada engel bulunmayan ama uygulanması da yapılmayan toplu 6Özleşme (Kollektif Iş AkdıJ'nin Modenlş vs Tekstıl'de ve de Lâstlkiş'te gündeme getirilmesinln a* buyük poyı vardı. 1959'da fktlsadt Deviet Teçekküllerlne polltik nedenferle de olsa Bakanların zotn vapmaeıyla Işcl ücretlerlnde özel kesim Işyerlerlnde görülen şfkayetlerl değerlendlren Kemal Turkler 13 şubat 1959'da blr bostn toplantısı düzenleyerek durumu ayrmtılarlo kamuoyuno duyurmoya çalıştı. Asgan öcretl sap tayan korrlsyonun oluşumu* nu, il Hakem Kurullarının v« Yüksek Hakem Kurulu'nun oluşumunu da eleştiren Türkler, födenmekte olan ucretlerln Işcllerın ancak ertesl gun Işe gelebllmelerinl Bafllayabılen bir düzeyde koldığtnt» bellrttl Grev yosağının kalkmasını savundu. Hükumetın hazırladığı grevle llglli tasanyı Sanayl Odalarına gönderdifll halde fşcl sendlkalannın göruşünu Istemeylşının sınıfsal anlamı Ozerlnde durdu ve bu tutumu yendı Kollektif Akid (Toplu Sözleşme) düzeninl sovundu. Türkler, özel keslm Işveren lerlnın kendiliklerınden Işçllere ücret zammı yapmodıklan görüşünü her nedenle ocıklıyor ve 1960 mayısında gercekleşen asker? gtrişımle DP'nın sonunun getırılmeslnden sonra daha da gehştırllen iş Uyuşmazlıklannın 1959 dan evlül 1960 sonuna kadar yalnız rradenî eşya Iskolundo 57'yl bulduğunu acıklayarak görüşünü güçlendıriyordu İş Uyuşmazlığı voluyla Tıcaret ve Sanayl Demlr İşlerı TAS Clvata Fabrlkast Işcllenne gid/ş oellş tcm arac sağlanması gercekleştirllmlştl Altaş Cvl Fobrıkasındo calışon Işcllere ortalama 1 lira Ile 150 kuruj arasında zam yapılmıştı Jum bo Çatal Kaşık Fabrlkası Işcılerine yüzde 15 oronında zam soğlanmış, Ihson Gökcay Oto Makas IşcMerl d« haftalık ücretlerlne 10 tlra zam elde etmlştl. Törmesan Cıvl Fabrlkası Işc'îerl sendJkanın öncülüğüyle ücretlerlne yüzde 911 arasında zam olmıştı Andon Zoro Radyatör Fabrikosı Işcılerınden 15 lıraya kadar gundellk alanlara yüzde 30, daha yüksek ucret olanlara İse yüzde 20 zam sağlanması İl Hakem Kurulunca kararlaştırılmış ve karar keslnleşrrlştl Omeça Kılit Fabrıkası Işcllerlnln haf talık ücretlerine 1015 lıra eklenmlştl Oralit Fabrlkast IşcHerl saat ücretlerine 100 150 kuruş orası zam almıştı. Samuel Yaruhan IşcHerl yüzde 10 zom almış. Moden Hur dacılık işclleıi ise gündellkJ lerlne 2 5 lıra 1le 7,5 lira ek lendiğlnden memnun kalmıştı Östen Konserve, Oemir Celik. Cıhan Radyo ve Hupar Madenl eşya işyerlerine saatte 1 lira zam sağlanmıştı. Işveren keslrrrf. özellfkle Madent Eşya Işverenlerl, bu zomlan ve il Hakem Kurulu kararlarını olumsuz karşılıyor, kendılerlnln de sendika kurup Maden lş' e karşı ortak tavır olmolonnı önerm»' ye başlamış bulunuyordu. Ke tral Turkler: «Işverenler de sendlka kursun. o vaklt sen dıkamız, tek tek Işverenlerle değll, tumüne yakın keslmıyle Karşı karşıya gellr ve sonucu topluca saflloru» diyordu. Gercekten de Işverenler 1959 ortalarında Işveren sen dıkası kurmayı gündeme getırdller ve sendıkalarını kısa adı MESS olarak (Made ni Eşya Sonaylcıler) Sendıkası) kurmayı sağladılar. MESS'ın kurulması, Ma denlş'ın gucünu parasal olarak da arttırması ge> reklılığını ortaya koyuyordu. 1955 yılında 100 kuruştan Iki bucuk liraya cıkarılan üyelık ödentlsl gelışen sendtkantn gerekslnmelerlnt güc lukle karşılıyordu. Düşük ayhklarla bütun günunü, oyını, yılmı sendıkaya veren yönetlcller Yardım Sandığı yoluyla ortaklara yardım ya pıyor, Bırıktirme Sandığı yo luyla Oyelerıne ayakkabı, İş elbısesl. gömlek gıbt gerek slnmelerl ucuza sağlıyor, sünnet duğünü yaparak blr İkl bln lira gellrle yetiniyordu. MESS de kurulunca sen dıko ödentıslnf ayda 5 IIrayo cıkarmayı Temsılciler Meclısinde savunan Kemal Turkler bu artışlo sağlonan gellrln de yetmezllfllnl görü yordu. GERÇEK (Baştarafı 1 Sayfada) keslm belırlemelldlr » TUSIAD ın ıstegı ozel sermaye cephesınde sınırsız yetk'ye kavuşmanın ozlem nı yansıtıyor. Bu özlem gercekleşebılecek midır? Demırel ın Azınlık Hukümetınden de otede. sermaye kesimınin yeni isteklerını uygulamaya geçırecek bır Sıyasal iktıdar nasıt kurulacak. nasıl ışlıyecek. nasıl sureklılık kazanabılecektır? Butun bunlar bırer sorudur. Ne var kı TUSIAD raporuna gore 1980 de Turkıye ekonomisinın ıyıye gıttığl de soylenemez Her şeyden once raporda belırtildığı gıbı uretım duşmektedır. TUSIAD a gore, turetim artışı sağlanamazsa fıyatlar yenlden tırmanışa geçeblllr.» «110 temel kullanım maddeslnden 75'ınin üretimi 1979'a oran•a gerilemlştir ı Fabrıkalar düşük kapas'te ile calışmaktadır. «Odeme'er dengesı gıttıkce bozulmaktadır. Dı~satımda bekle* nen oelışme saglanamamıştır > özetle TUSIAD Raporu 25 Ocak kararlonn n sonuçlar.nı irdelerken bslırlenen yönde başarı kazanılması ıcın (ozel kesım adına da değıl) bu,'uk sermaye hesab.no ve dış cevre'er yararma daha etkın onlemlenn alınmasını ıs'ıyor Onumuzdekı sonbahar ve kışi üretım duşuklüğüyle ve odemeler dengesındekı bozuklukla karşılayacak olan Azınlık Hukümetı şımdıden banknot matbaasını calıştırmaya başlamıştır, öyle gorünüyor kl Türkıye ekonomısı ne ılac verırsenız verın oyoğa kalkomıyocok ve yüruyemıyecek kadar hastalanmıştır 25 ocak kararlarını tam anlamında desteklı^en büyük ssrmayenm taze goruşlerı verılen ılacların yetersız kaldığını gostermektedır Ama acaba Türk parasının ve dovızın fıyat'nı doğrudan doğruya buyuk serma/e soptarsa acaba Turkı/e eKonomisı sağlığa kavıışacak m dır? Uretımın gerı plana ıtıldığı ve spekulatıf kârların bırıncil amac nıtelığıne donüştüğu bır ekonomık yapıda bcyle bır mekaıızma hangı sonuc'arı öretır? GÖZLEM (Baştorafı 1. Sayfada) toktıği» He önemli benzerlıkler taşıyor 12 Mart gunlerınde Demırel ı «çağdaş sağcı» dlye mt9leyen «ılencl yazarlar», herhalde bu «çağdaşlığı» hergun yenıbaştan keşfsdıyorlardır" «Çoğdaş sağr en azından, «burıuva demokrasisl» adı verılen batı demokrasıler ne benzer yapılan savunmayı gerektırlr Çunku çağdaslık, ılkePığın karşıtıdır. Her türlu siyasal duşüncenın serbsstea konuşulmasını ve ozgurce örgutlenmesı savunmayanlar, ne bugün ne yarın, «cağdaş» olamazlar Demırel, 19'uncu yuzyıl kapıtalıznıını. 20'nci yüzyılm faşıst yontemler yle uygulamaya calışan çağdışı bır goruşun ve 20'ncı yuzyılda, «burıuva demokrasılerınce mahkum ed.lmış bır iktıdcr modalın n» uygulayıcılanndan bırısıdır Sağcılığı, bunuva lıberalizmıne değıl. faşıst yontemlere ve uygulamalara yakındır. Konuya bıraz daha genış acıdan bakarsonız, «çağdaş sağ», sosyal denokrasının kendisıdir Cünku, Marksızmın devrımlere onculuk ettığı bır cağdoş, sosyal demokrasl, soldan cok sağa yakın br denge reiimidır Ve yıne çunku sosyal dsmckrası, kapıtalızmın sağlıklı bıçımde yürütulmes nı amaclayan bır kuram ve uygulamanın adıdır. Yaşadığımız yuzyıldo sı/asal dı.şuncede «cağdaşlığın» sınırı. «sosyal demokrası» ile başlamaktadır. Bu yuzdendlr kl, sosyal demokrat olmayan sağcılf ğın antıkomünlzml şu ya da bu noktada faşıst partilerle, faşıst düşüncelerle buluşmak v9 bırarada yurümek zorundadır Demıral'.n sağcılığı. faşist cevrelern antikomunızmınden bir milım, evet soral m bır milım gerlde mıdır? Öyleyss, bu nasıl cağdaşl ktır? Demlrel ır scğcılıgı, ıster ıstemsz. faş'st duşunceyle bırarada yurumeK zorundadır Bu noktada Sayın Ecevlt'e hak verıyoruz. Ancok. «sosyal dsmokrat» CHP nın Sayın Genel Başkanı. Demırel'ın tutumunu bslırlemek ıcm, Alman Nazızminı örnek venrken o>nı Alman toplumundaki Sosyol Demokrat Partının. faşıst saldınlar karşısındakı urkek ve kararsız tutumunu ou ysnıbaştan değerlendırmek ve bütun bunlardon kendısı ve partls' ıçın de yararlı sonuçlor Cikartmak zorundo dsgıl mıdır? CHP, gerek ıktıdarında gerekse muhalefetmde Türklys'deki faşıst orgutlenmelere karşı nasıl bır tutum takınmıştır? Faşızmın hergün kanlı saldınlar duzsnledlğı bır ortamda partısının bır eskı mılletv9kılınln başında bulunduğu DISK'e blle kararsız ve ürkek tutum tokınan CHP'n'n, Hıtler oncesı sosyal demokrat kararsızl»* ğından alacağı cok eğıtıcı dersler vardır. Meşalenin (Baştarafı Spor'da) lıntısı göstermıştıl Bu kadar sayıda atlete ceza vermenm hem federasyon hem de atletızm bakıraından dünyada olumsuz kanılar ortaya çıkartacağından hakh olarak kuşkulanan IAAF yetkılıleri, idrarlannda en yüksek derecede dopıng kalıntısı bulunanlan cezalandırmıştıl... Vücuda daha fazla adele kazandırmak ve bu adeleleri daha da kuvvetlendırmek amacıyla. özellıkle kadın sporcular ve atletızmde atıcı lar ve su sporunda kürekçıler tarafmdan alınan «Anabo lic Steroıdler» dopıng olarak kabul edılmekte ve yapılan testlerde bu husus ortaya çıkmaktadır Fakat, herşeyin çaresini bulmaya çalışan spor doktor lugu bunun da yolunu bulmuş ve dopıng alan sporcunun yanşmadan üç hafta ev vel dopıngı kesmesı ıle testten «Temız» çıkması sağlanmıştı Fakat. dopıng bulmadakı son gehşmelerle bunun da önüne geçınce. spor doktorlan bu kez «Testostrone» adlı bır kımyasal bıleşımle bunun da çaresini bulmuşlardı Işın ilginç tarafı, bu yazının yazıldıgı ana kadar, Mos kova Olımpıyatlannda yapılan dopıng testlennde hlç bır kımsemn yakalandığına ıhşkın bır haber gelmemesl Banş Taarnızu fSenln de yönetlcHlkten oynlocoflırt gun, sendikg sana da altın yaldızlı blr cnur madalyası verir herhalde. O gun aranızda olmoyı cok is? terlm > demıştlm. Gulmüştü. Sonra da: «O günön ne zomon geleceğinı bılemem. Ama o gün gelır. bu Genel Kurulu yazacağın glbi benlm de yönetl* cılıkten sağsalım ayrılacağım günkü törenl, yaparlarsa tabıl. nasıl dıle getlreceğinl merak edlyorum ı demişti... Ne yazık kl ben aktıf gazetecllıkten ayrıldığım Içın. onun acı sonunu tum duygulanmı belırterek yazamadım. O. altın madalya yerln* mllyonlarca Işçının sevgl halesınl tabutu etrafmda toplamastnı bilecek ustün boşorılar sağıomayı blldl. Madenlş ve ötekl ilerlcl sendıkalar yıllardır asgarî ücretın saptanması lcln ugraş veriyordu Bu calışmalar 15 mart 1958 de sonuç verdı Madenlş Başkanı Turkler saptanan ücretın o gunun gecim koşullorıylo orantılı ol madığını bıldırıyor, ama Işcllerı de blr bıldın ıle uyarmavı zorunlu gorüyordu. istanbul'da madenı eşya işkolunda aclışanlara saat ücretl 95 kuruş olarak saptanmıştı. Bu, gunde 760 kuruş demektl. Türkler şunlan oçıkladı: «Bu asgarî ucret yeterslz ise de bır cok ışyennde bundan daha düşük ucretle çolışanlar vardır. Bunun Içın sendıkamız komıteler oluşturmuş ve asgari ücret altında calışonlara ucret zam mt yapılmasını Izlemeye baş lamıştır Asgart ücret altında ücret alanlar. kendılerıns saat ücretl olarak 95 kuruş altında ücret ödemeye devam eden ışverenlerl bu komltelere bildırslnler, sendıka gerefceni yapacaktır» (18 Mart 1958). Tekstll Sendıkasmın yöneticılermden Avnl Erakalın (Br ara İstanbul Işcl Sendlkaları Başkanı ve TIP kurucusu oldu) Işcilerln Madeniş'te toplanmasını amaçlayan blr manzumeyl Madeniş gazetesıne gonderdi. Bu manzumeyl 1958 yılının sendıkacılık anlayışını belırtmesl acısmdan buraya alıyorum: Sendıkaya 0ye ol Tek e)in nesl var? İkl efln 6esl var, On beş işcmin sesl bir kışlden gür cıkar. Sendlkadan kaconın bak cebıne nesı var? Rahot etmek Istersen sendıkana üy» o l . Eslrdl Işyerinde Işcıler dune kadar, BugOn; pazar, Bayram'da Ocretll Izinl var. Teşkflatlanmış Işcl çoğalırsa ne kador. Hak o kadar çoğalır, sendlkana 0ye oll Yaban lllnde Işc* sendıkasına tapar, Sendlka büyüdukce doh a buyük Iş yapar. Unutmo kl surüden ayrılanı kurt kapar. Yem olmaV Istemezsen sendikana 0ye ol.. 18 Nlcan 1958 Avni Erakalrn ANAYASA (Bastaraff 1. Sayfada) önergesl aleyhınde söz alarak uzun konuşmalar yapmışlar, boylece Mıllet Meclısı çalışmalorının başlayacağı saat 15 00 e kadar gorüşmeleri uzatmışlardır. Bunun uzerlne komısyon ça lışmclarını bugun saot 11 OO'e ertelem ştır TARTIŞMA CIKIYOR Komısyon üyesl ve AP Genel Sekreteri Nahıt Menteşe, calış maların dun akşam uzen Msc lıs toplantısından sonra surdu rülmesmi Istsyerek komısyon başkanı Şener Bottal'a karşı çık mıştır Battol ise Komısyon un mechslerın çolışmo scatlerl ıCinde toplanabılmesl ıcm Mıllet Meclısi Başkanlık dlvamnın ka rar alması gerektığıni hatırlatmış, bu konuda Meclıs Başkanı na yazı yazdıklorını, ancak baş kanlık dıvanı toplanamadığı ıcın karar alamadıklannı bıldırmıştir Boylece AP lılerın ıtıraz (an arasında komısyon çalışma ları bugune kalmıştır. Anayasa Komısyonu Başkanı Şener Battal, dünku calışmaların tamamlanmasından sonra duzenledıği basın toplantısmda, tKom.syonumuz MSP'nın verdığı erken secım onergesını muzakere etmektedır» demıştır. Battal, TRT de bazı basın orğanlannda AP ve MSP önerge \enn\n bırleşt/nldığıne ılışkın ha berlerın yanlış ve yanlı olduğunu soylemıştır CEŞITLİ GÖRÜŞMELER AP Genel Sekreteri Nahıt Menteşe, Genel Başkan Yardımcısı Necmettın Cevherı ve Grup Başkanvekıli Gıyasettın Karaca, onceki gece MSP Genel Merkezı'ne g»derek Prof. Necmettin Erbakan Ifs erken seclm konusunda bir göruşTie yapmışlardır Grup başkonv*klli Hasan Aksay görüşmenın nedenını soran Cumhurıyel muhab rlne «AP'lıler sanki erken secımi en cok kendılert Istiyormuş gibl hava yapmak lcın böyle randevu'ar alıyorlor. Erken secımi onlardan fozla Isteyen bizız» derrıştır Bu arada göruşmeyle 'Iglll olorok kulislerde bazı yorumlar yoyrtrtıştır AP'nin MSP'ye seçıme kadar altı bokanlık önerdığl ve seçıme hükumet olanaklarını kullanarok gırmesl lcln ddün vermeye hazır oldugunu bıldırd ğ! dun kulislerde söylenmıştır CHP Genel S&krefer Yordım cısı Altan öymen ıle MSP Ge nel Sekreteri Oğuzhan Asilîürk ve Genel Başkan Yardımcısı Hasan Aksay dun bır araya gelerek AP hükurretının düşü rülmesı konusunu görüşmüşlerdır CHP ve MSP yönetlcilerlnln meclısten erken seçlm kararı cıkmcsı ya da cıkmarrosı holınde hükumetın düsürülmesl ge>ektığı konusunda görüş birlığıne vardıklon öğrenılmlstir. *•• Dr. fitabek'in (Baştarafı 1. Sayfada) han Apaydm. dun Atobek ve Derkut Ile goruştuUtsn sonra tutuklulugun kaldırılması ıcın yasal ıtırozda bulunmuştur Apaydın Türk Tab pler Bırlığl yoneticılerının yerının, yurdunun bellı oldugunu, tutuklu olarak yargılanmaları icm bır neden bulunmadığını soylemıştir. Lübnan'a gîden bir Türk gemisine Suriye kıyısından ateş açıldı MERSİN (ANKA) Lubnan'a koyun götüren bır Türk gemıslne Suriye kıyılorında topçu ateşi acıldığı blldırılmıştır. Okon gemisl acık denlze yönelerek taşıdığı 1800 baş canlı koyunu Lübnan'ın Jorl lımanma boşaltmıştır. Surıye'nln kıyılarında ılan ettığı yasak bölge ıcme ızınsız olarak gıren gemılere karşı kıyıdan ateş actığı bılınmektedır. Ancak, Okan gem smın bu yasak bolgeye gırıp gırmedıği konusunda bılgı edınilememıştir. (Bcstarafı 1. Sayfada) Yetkilılerın yaptıgı acık^rnaya gore 33 DT 945 plakalı so rı renklı Murat marka taksı Icerısmde 11 kutu 7 65 capında merrı * sekız koçan UYD bağış makbuzu ve «Dokuz Işık Doktırını» «MSP'de Dort yıl», «Uc'er, Yedıler, Kırklor», tKur'an Dılı». cKızıl Çocuğa Mektup» g bf kıtoplar bulunrruştur Emmyet yetkıl 'eri yakalanan araban>n Kozaklı İş Bankası Muduru ne ait olduğu, ora bado cok sayıda rnermı bulunmasma ragmen tabanca bulunmamasının nedenının ise ta bancaların başka orabuyla sokulması ıstenmesı oljsılığı oldugunu belırtmışlerdır Hacıbektaş Savcısı olayı doğ rulamış, tlçlerınde dernek baş kanları var Nevşehır Kozaklı yo'unda normal arama sırasında olay ortaya cıktı Arabada sılah bulamadık sadece 268 mermi ele gecti Soruşturmayı surdürüyoruz» dem ştır Nevşehfr ALTIN Currhunyet Reşat Reşat kulplu Hamıt Azız Napolyon ingılız 24 Ayar 22 Ayar 18 Ayar 10 700 0010 80000 11 500 CO 12 000 00 10 500 00 11 000 00 10 400 00 1060000 10 000 0010 500 00 8 500 00 9 000 00 12 500 0013 000 00 1 640 00 1 645 00 1 503 00 1 507 00 1230 00 125000 OLAYLAR VE GORÜŞLER (Baştorafı 2. Sayfada) amacına ters duşmektedır Anayasa 101 mcddeslnde cboşalma» durumunda hemen secım öngorürken, «Surenın dolmasına» onbeş gun kalınca secım öngormektedır. «Boşalrrada» görevi vekıl surdürduğunden, yeni Cumhurbaşkanının hemen seçılmesı sorunu çözümleyecekt r Ancak, surenın dolması durumunda çeşıtlı olcsılıklar vardır ve Anayosa'da bu konuda kesmlık yoktur Surenin sonuna on beş gün kala başlayan secimlerın tam süre sonunda sonuçlanması durumunda bır sorun olmayacaktır, ancak bu cok düşük bir oiasılıktır. Bundan önce yent Cumhurbaşkonı e>eçılmesl. yemın ederek göreve başlaması İkl Cumhurbaşkanının go'evde olması sonucunu, sür» dolmokla birlikte yeni Cumhurbaşkanı secllerremesi ise süresl dolmuş bır Cumhurbaşkanının gorevınl eürdürrresl sonucunu doğuracaktır. Secımin sürenin dolmasından önce sonuçlanması ya da süre dolmasıno karşın seçlmın sonuclanmaması aurumlarında görevi sürdüren eskl Cumhurbcşkanının hangı işlemlerl yupmağa yetkıll olduğu tartışılabıltr: ancak, kanımızca görevını sürdürmesl Anayoso gereğidır Bu durumda Anayasanın vekıllik öngörmedığinl belirlerrış bulunuyoruz Anayasada sectmler lc'n konutan eüreler İse, secılmlş kışılerın görevierlnl sono erdıren düşürücü sureler değll, seçımlerin gercekleştirılmesıni sağlayan güvencelerdır Savaş nedenıyle seçımlerın geri bırakılması (md. 74) söz konusu olabıldığl gıbl, ceşıtli nedenlerle secim tarıhlerının değıstırılerek secılnrvş klşllerin görevlerının uzatıld'ğı uygulamada görülmektedn. öte yandan. devletın ve yürütüleo kamu hlz metinin sureklılığınl sağlamak amacıyla, devlet yetkisını kullanan bütün klşiler, yerlerlne secilen ya do atonon yeni görevtller getinceye kadar görevi sürdürmekle yükumlüdürler Yasama ve Yürütrre acısmdan gerek Anayasa maddelerinln gerekse Anayasai geleneklerln bu yönde olduflu bılınmektedi'' örneğin yasama alanında, Anayasanın 69 maddesl dört yıllık süre dolmadan, seclmierln yenılenmes ne karar verılmesı durumunaa, yenılenmesıne karar verılen Meclısln yetkllerınln blle, yeni Meclısin seçılmesıne kadar süreceğ] hukmunü getırmektedir. Yürutme alanında da, Anayasada blr hükum bulunmamasıno karşın, güvenslzlik oyu almış bır hukumatm bıle yensı kuruluncaya kador gârev yapacağı kabul edılmekte ve uygulamo bu Anayasal geleneğı desteklemektedır. Görülduğu gıbl, deneyimlerden geçmls, !<jrafsızlığını koruyan. her turlü güvsnceye sahip bulunan süresı dolmuş Cumhurbaşkanının yenlsı secılıncsye kadar gorevıni sürdürmesl teK Anayasal cozümdur Bu çozüm Anayasanın 100, ve 101 maddeieının acık hukümlennın ve yopısının kacmılmaz bır gereğıdır. Anayasonın acık hükünlerine aykırı blr H* cimde, Cumhurbaşkonı makamını sure dolması nedenıyle boşalmış sayarak, Yasama u>esi vs part lı bır Cumhurıyet Senatosu Başkanına bu makamı vsrmek cok sakıncalı bir hukuk dısı durum yaratmaktadır Anayasanın 4 maddesı «Hıçbır klmse voya organ, kaynağmı Anayasadan alrrayan bır dev let yetkısı kullanamaz» demektedır. Anayasado vekıllık öngörulmeyen bır durumda Cumhurba*. kanı vekıllığını üst enen bır Cumhuryet Senat» su Başkanının yetk sını Anayasadan aldığı söylensmeyeceğıne gore, katıldığı işlemlerm, ftrr». ğın yaptığı atamaların ve seçtığı Cumhuriyet Ssnatosu üyelerının hukukî durumlan tortışma* ya acıktır Kanımızca, bir cekilme sözkonusu olmaâV flıno göre, eskl Cumhurbaşkanmin görevi sur1 mektedır, bu görevın yeni Cumhurbaşkanının secilmesı V9 ysm n ederek göreve başiamasmo kadar surmesı Anayasa gsreğıdır ve doğal olon cözüm de budur Asıl üzücu hukuk sorunlan. yetkisız vekılın bugune değin katıldığı işlemlerde sözkonusu olacaktır. Ancok, ülkemizln lclnde bulunduğu bunolımlardan cıkması böyle konularda hukuka her ne pahasına olursa olsun uymaktan geçmektedır. 1 Arsel gecıcl olarok görevden ayntmayı da. «muayyen bır muddet icm» boşalma saymaktodır Bkz: ARSEL, llhan, Türk Anayas0 Hukukunun Umumı Esosiarı, Ankara 1965, C 1., sh. 369 Ancak kanımızca Anayasanın 100 moddesınin duzenlemesı kesın ve tartışma göturmeya* cek kadar acıktır Anayasa, gecıci olarak görevden ayrılma ve tboşalmo» kavramlarını ayırmıa. oyn süre va ayrı sonuçlor belirlemlştlr. Aynı kanıdo olan Kerse icm bkz KÜRSE, A, Türkıye"" de 1961 Anaydsasına Göre Cumhurbostam la* tanbul: 1973, sh. 55. ÖKayıp # Ankara nüfus Idaresinden aldığım nüfus cüzdanımı kaybettım. Gecersizdır. Aynur Ayşe KARAKAŞ 34 K 7351 Nolu plakamı kaybettınr Hükümsuzdür. Osman CİFTÇİ • GÜMRÜK ve Tekel Bakanlığı H Paşa Gümrük Müdürlüğüne ait. memur kımlik kartımı zayı ettfm Eskisinin hükmü yoktur. 3637 slcll sayılı. M. Sabrl ERİŞEN • NÛFUS hüvlyet cüzdanımı kaybettım Hükümsüzdur. Ahmet COKLAR • SEBEKEMİ, İETT kartımı kaybettım Hükümsuzdür Meral KARANFIL • Bursa Nüfus Daıresınden aldığım Nufus kâğıdımı kay bettım Yenısını cıkaracağım dan eskısınin hukmü yoktur. Azfmet ÖZTÜRK • Bursa Nüfus Dairesınden aldığım Nüfus kâğıdımı kaybettım Yenısıni cıkaracağım dan eskisinln hükmü yoktur. Güler ÖZTÜRK • İstanbul Traflk Subesinden aldığım 61647 numaralı ehliyetlml koybettim. Hüküm suzdür Mehmet Sabrl YALÇIN Ordu Örgütünnn (Baştarafı 1. Sayfada) mılll irade tarafından tasfiyo edilmiş kişileri örgüt başlan na getırmeye çalışarak CHP'yi halkın ve çagın gerisınde bır çizgide küçülme tehlıkesme de itiyorlar» demlşler, bu tıp uygulamalara karşı tuzük kurallan içınde muca deleye kararlı olduklannı b 'dırmışlerdır Genel merkezin karanna Or han Vural ıle parti içı sol kanattan bılınen Günay ile Ateş tepkı göstenrlerken, di ger Ordu milletvekili ve Mıliet Mechsı Başkanvekıli Memduh Ekşi, görevi gerefrt bu konuda görüş belirtmeyecegını bıldırmıştir. Öt« yandan CHFnin Ordu' daki ıkmci Senatörü Idns Gürsoy un da halen Ordu'da bulundugu bıldinlmistlr. YARIN: Son mücadele yıDan Yann: Politik bir şaşkınîık içindeydî