Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURÎYET 5 HAZİRAN 1980 • * DOKÜZ Bankalar darbesi (Bcşlarofı 1. Sayfoda) masını ıstemekteydı. IMF'ye venlen nıyet mektubunda bu ıike yer almış ve mektubun ıtk uygulamaS] olarck faız orantarı serbest bırakılmıştır. Ilk bokıldığında, boyle bır kararın arkasında yatcn «Tasarrufu ozendirmek» gıbı gorunmektedır. Hem AP Hukümetının, hem de IMF'nın goruntudekı nedenı budur. Hatta, onlara kalsa, faız oranlort fıyat artışları oranında yukseltılmelı ve boylelıkle tasarrufa gıdılmelıdır. Olay gercekta böyle mıdır?.. Fatz orontorının serbest bırakılması gerCekten tasarrufu artıracak mıdır yoksa bundan kazançlı çıkacak kurunrriar mı vardır? Faız oranlarının serbest bırakılmasının ılk sonucu. bundan küçuk tasarruf sohıplerı ıle orta ve kuçuk sanayıcı ıle tuccarın zararlı cıkacağıdır. Bankalar küçük tasarruf sahıplenne, doğaloır kı, cok kuçük faız oranı vereceklerdır. Dolayısıyta zaten fryat artışlarının yuzde yuzu aştığı bır ulkede. paradan kaçış oiayınm yaşandığı bır ulkede, duşuk faızle küçuk tosarrufların değerlendırılmesı konu dışı bırokılmış olmaktadır. Buyük tasarruflara ıse yuksek faız verıteceğı açıktır. Dolayısıyla zaten servet sahibi olan ve tasarruf ycpabılenlere yuksek faızle yenı bır kazanç kapısı daha açılmış olmaktadır. Ancak, faız oranlarının serbest bırakılması asıl sonucunu tasarruflarda değıl, kredılerde gosterecektır. Konunun ozu de buroda yatmaktadır Kredıler ıcın uygulanacak faız oranlarının serbest bırakılmasıyla kredi faızlerı yukselecektır. Açıkçası, yatırım ıçın kredıye gerek duyacak otanlar bankalardan alacak ları para ıcm yuksek bır malıyet ödeyeceklerdır. Yuksek fa.z oranı yuksek malryet demektır Bu da yatırımlarm azalması demektır. Yatırımlor bu kararkı açıkca azalacaktır. Işsızlık artacaktır. Tam bu noktada da, yatırım* lar «kımler ıcm» azalacaktır. Sorusu ortaya çıkmaktadır. Ya tırımlor yuksek faız oranlarıyla yuksek malıyetlere katılonomayacak kuçuk ve orta tuccar ve sanayıci ıçın azalacaktır. Bankalara ıştırakları bulunan buyuk holdıngler ve büyük fırmalar ıcm boyle bır gelışme soz konusu değıldır. Tam tersıne, bankalarda iştirakleri bulunan fırma ve holdıngler içın malıyet'er bugunkünden de daha cok duşecektır. Dolayısıyla onların malıyetlerı azatacak, yatınmlorı artacaktır. Sanayıde acıkca tekelleşme hızlanacaktır. Çunku bır fırma, eğer bır bankacta ıştiraki varsc, açıktır kı, o fırmaya o banka torafından cok duşuk faızle kredı verılecektır. Bankalarda ıştiraki olmayan fıtmaiara yuksek, olanla ra düşük faız uygulamak ekono mıde rekabet kurallarını bozart ve tekelleşmeyı hızlandıran olgulardır. Dolayısıyla bu kararta, ekonomı bankaların egemen lığıne ve denetimıne gırmış olmaktadır. Özel bankaların etkınlığıni arttıran bır başka karar, rrevduat munzam karşılıklarına Merkez Bankası tarafından odenecek olan faiz oranlarının artırılmasıdır. Merkez Bankası, bankalara yatırdıkları mevduat munzam karşılıkları oranında bır faız odemektedır. Dunku kararlarla bu faız oranları yükseltılmıştır Bunun Turkçesı, Merkez Bankasından ozsl bankalara yenı bır kaynok aktarmcktır. Ilk >opılan hesaplar, sadece bu faız oranlarının yuk seltılmesı sonucunda, Merkez Bankasından ozel bankalara yaklaşık sekız mılyar lıralık bır kaynak aktarılacağını ortaya koymaktadır. Sekız mılyar lıranın bırkaç banka arasmda pay laşıiacağı açıktır. Özel bankaların egemenliğınl perçınieyen bır ücuncü karar da, olayın boşlı başına kendlsıdir. Faız oronlarının serbest bırakılması, son günlerde yoğunlaşan örgutlenrremiş sermaye pıyasasına bır darbedır. Ekonomıde kücük ve orta tüccara olduğu ölcude, bu pıyasaya da bır darbedır Son a>larda gazetelerde ve televızyonda sureklı olarak yuksek faızle tasarrufları ozendıren ve bundan büyük kazanclar sağlayan bankerler bu karardan zarar gormuşlerdır Bankerlerin kârlarını sürdurmelerı, kısa sure sonra pazarlık sonucu belırlenmeye başlayacak banka faız oranlarının uzerınde olmasına baglıdır. Ya da bankerlerle bankalar ken dı aralarında pazarlık yaparak, faız oranlarını ortaklaşa belırleyecekierdır. Son nokta, «mevduat sertıfıkasısna ıl şkındır. Kararlarla ekonomı yaşamına «mevduat ser tıfıkası» adı altında yenı bır uygulama getırılmektedır. Bu belgenın bankada açılan hesapta kıme aıt olduğu hıçbır zaman acıklanrrayacok ve bıl.n meyecektır. Yıllardır pıyasada «kara para» dı>e dolaşan mılyarlarca lıra, ışte bu kararla «meşrulastırılmış» olmaktadır. «Kara para* kısaca vergıden kaçırılmış ve hıçbır yere yatırılamamış oian paradır. Hesaplara göre de, «kara para» ya da «kara servet» mıktarı bugün 300 mılyar lıraya yaklaşmaktadır Banka bır deyımle. bugune dek pıyasada vergıden kaçırılmış 300 mılyar lıra dolaşrrakta, ancak vergıden kacırıldığı ve «gayrımeşru» olduğu ıcın, yatırıma dönüşememektedır. AP Hükümetı şımdı «kara servetı mevduat sertıfıkası» yoluyla meşrulaştırmaktadır. İlgınç yonu, «kara para»nın bankalara çekılmesıdır. Yanı, bankaların egemenlığını artıracak ek bır ko\nak daha bulunmuştur Bır taşla ıkı kuş. Bu kararla hem «kara servet» sahıplerı rohatlarrakta ve paralarını Istedığı gıbi kullanmak hakkına kavuşmakta. hem de bankalara 300 mılyar lıra gibi, Türkıyo mılli gelırının yaklaşık yedıde bırıne karşılık olan çok büyük bır ton aktanlmaktadır Son olarak, bu ekonomik çozümlemenın dışında, kararın sıyasal yonunu de vurgulama* gerekır Bu da MSP'nın «Kerhen» desteğı ı!e ılgılıdır Kurulduğundan bu yana sure^ıl olarak faıze karşı çıkan MSP, «Kerhsn» destek verdıâı b r hukumetın faız oranlarını crtırması kcşısında ne yapacaktır?. MSP sozde AP'nın rer davranışına ve kararına karşıdır Ama, özde AP yı destek'errektedlr Faız o'ailarır'in serbost bırakılması gerçekte MSP* nln inandıno ' ğı ocısıidan da. yenl bır dsnek taşıdır. (Baştorafı 1. Sayfada) kmdo bılgı vermıştır. Fıras, Batı Şerıa ve Gazze'de meydana gelen olaylorm ABD Israıl Mısır arasmda surdurülen ozerkiık goruşmelerının çıkmaza gırmesı sonucu Israıl tarafından başlatıldığını savunmuş tur FKÖ Ankara Temsılcisl Abu Fıras, Carter Begın Sedat oıasındakı zırvede ozerklık fıkrıne karşı çıkan herkesın sesınin kısılmasınm kararlaştırıldığını one sürmüş, «Fılıstın holk, özerklığe karşıdır. Ozerklık belaa.ye hızmetlen onlamında venlmek tstenıyor» demıştır. Abu Fıras şoyla devam etmıştır: <Bız tum Içtenlığımızle soy lüyoruz. Kendısı (Begın) anarşıst oiayları oevam ettırmeye kararlıdtr, ve bunun sorumlulugunu yuklenecek'.ır. Ounyada hıçbır yerde sıyonıstler ıçın emın bır yer bulunmayacaktır. Tum dost ulkeler vs halklara Is raı! niere topraklarında yer vernemelerı ıçın çagrıda bulunuyo ruz. Bugünden sonra Israıl'lıler ıçın Dunyada emın bır yer bulunmayacaktır. Halkımızm kanı bcşkası Için helal değıldır, Israıl lı sıyonıstle rın kanı da bızım ıcın haram değıldır. Oloylar yalnız Begın' )n sorumluluğu değıldır. Cartsr* In Fılıstın halkının hakkının yokedılmesinı ongoren bır kararı vardır. Ilk olarak ABD'nın bolgeaekı çıkarlarına bız vuraoağız petrol kuyularında patlayan bomba bız olacağız. Carter'ın Ounyanın polısi Oımasına ızın vermeyeceğız. Bu da ozgurluğun, bağımsızlığın değerıdır.» KIBRIS KONUSUNDA FHJSTİN GÖRUŞU Daha sonra gazetecılerın so* rulannı yanıtlayan Abu Fıras, FKO'nun Kıbrıs konusundakı tu tumunun ne olduğunu soran bır gazetscıye şu yanıtı vermış tır «Bız çıkariara gore değıl, iikelere göre davranırız. Bu ko nudakı ılkelerımız ıse, adanın bırleşmesı, egemenlığı. bağımsızlığı, tarafsızlığı ve askeri us lerın ada toprcklarmdan kaldırılmasıdır. IKI taraf arasındakı sorunlarn ıkı tarafın haklarını kapsayacak bıcımde göruşmalerle cozulmesınden yanayız» Abu Fıras, Islam Konferonsı sırasında FKÖ'nün dığer Arap ülkelerıne Turk tezının ak 6' b r görüş benımsenmesı ıcın kuhs yaptığı yolundakı söylentılerı hatırlatan bır gazetecıye FKO'nun İslam Konferansında ilkelerının dışında hareket etmedığını soylemıştir. FKÖ (Baştarafı 1. Sayfoda) çllerden uç gundur haber alına mamıştır. Durum savcılıkla polıse bıldırılmıştır.. KARS, Kaleıçi mahallesınde Yahya Emınoğluna aıt eve atılan patlayıcı Hasan Emınoğlu' nun hayatını yıtırmesıne neden olrruştur.. Yahya Emınoğlu'na aıt ev daha once de bır kaç kez kurşunlanmıştı.. • Sağ goruşlu Muzaffer İlgor, Çol mahallesındekı bakkal dukkönında bılınmeyen kışılerce sılahlo taranarak öldurülmüştur. • Kağızman'da CHP'lı 8 kişl, ETKO ve TIT tarafından gönderılen mektupla olumle tehdıt edılmıştır. Izmır Basmaneden venldığı saptanan mektupda CHP lılerın partıden ayrılmaları, aksı halde oldurülecekleri ifade edılmiştir.. CORUM, Çorum Vali Yardımcılarından Metın Ozkınay, Valı Vekılı Yuksel Cavuşoğlu' nun atanmasının yasadışı bır uygulama olduğunu belırterek ıtırazda bulunduğunu bıldırmıştır.. Ozkınay Içışlerı Bakanına çektığı telgrafta lller Idaresi Yasasının 5 maddesının çığnen dığını belırtrrıştır. Adı geçen madde, Vah Vekıllığının valı yar dımcılarından birine verilmesinı hukme bağlamaktadır.. Corum Valı Vekıllığıne atanon Yük sel Cavuşoğlu, AP azınlık hüku metının 67 ıl valısl ıle 250 kaymakamın yasalara ayKirı bıçım de atanmalarını hazırloyan kışılerdendır.. • Corum'da cuma gününden bu yana uygulanmakta olan so kağa cıkma yasağı dun sabahtan ıtıbaren gunduz saatlerınde uygulanmamaya başlanmış tır. Corum Valı Vekıli Çovuşoğlu, cuma günü konulan sokağa çıkma yasağının bundan böyle 1907 arasmda uygulanacağını oçıklamıştır. İSTANBUL, Küçükçekmece Tepeustü Sol sokakta bobası ıle bırlikte otomobıle bınmekte olan Kütahya Eğıtım Enstıtüsü öğrencısı Mahmut incetepe. bılınmeyen kışılerce oğır yaralanmıştır.. BURSA Ceşıtll gosp ve soygun olaylarının suçlusu olarak aranan ve Partızan Grubu'n dan olduğu one surulen bır kışi polısle gırıştıği sılahlı çatışma sonucu olu olarak ele geçınlmıştır Bır kışi de sağ olarak yakalanmıştır. Polısten verılen bılgıye göre, Ahmet Bılır (19) ve Mehmet Yıldırım (16) adlı sanıklar Cırişhane seırtınde kendılerını ızleyen polıs ekıbıne ateş açmışlardır. Polısın de karşılık vermesi uzerıne ağır yaralanan Ahmet Bılır kaldırıldığı Devlet Hostanesınde ölmüştur. Olay yerınden kaçmayı başaran Mehmet Yıldırım Ise Fatıh Mahallesınde gızlendığı evde yakalanmıştır. AMASYA, Merzıfon ılçeslnde bır suredır uygulanan soka ğa çıkma yascğının kaldırıldığı acıklanmıştır. Genış güvenlık onlemlerı alınon Merzıfonda dururrun sakın olduğu •bıldırılmıştır. DIYARBAKIR, Yasadışı bır örgutun Dıyarbakır Bolge Temsılcısı olduğu bıldırılen 19 yaşın dakı Hamza Yazgon, çatışmado olü olarak ele geçırılmıştır. GAZİANTEP Eğıtım Enstltüsu Sosyoloıı öğretmenı Şerıf Kutan uğradığı sılahlı saldırı sonnnda tabanca ıle vurularak oldurülmuştur Yenı garaılor cıvarında saat 08 30 sıralarında henuz kımlığı tesbıt edılemsyen sılahlı bır kış nın saldırısına uğ rayon Şerıf Kutan tabanca ıle ağır yaralanmış, hastansye gotürlurken yolda ölmüştur. Faşist terör CHP'DEN 1015 (Baştarofı 1. Sayfada) AP'nın Cumhurbaşkanını mıllet soçsın yolundakı Anayasa değışıklığı onsrısınden sonra Bılgıç adaylığını bu onerıyı ge rekçe gostererek gerı çekmıştı. Bu durumda AP'nın aday gostermesının bır anlamı bulunmuyordu. Ancak Faık Turun Cumhurbaşkanı seçtırılmek içın değıl ama MSP'lılerın Muhsın Batur'a oy vermesını onlem ak uzere aday olarak ortaya atıldı. MSP yöneticilerl, AP'nın attığı bu çengelı boşa çıkormak ıçın turlarda oldukça yoruldular. MSP'lı uyeler kendı tarıkat larından olan Turün'e oy vermeğı bır tarıkat bağı olarak zorunlu göruyorlardı. Bazı MSP yonetıcılerı ıse Faık Turun'un tarıkat bağının polıtık bır amaçla ve yem olarak kuilanıldığını anlatmaya çalışıyorlardı. «12 Mart döneminın karanlık paşası» olarak adlandırılan ve o donsmdekı ışkence olaylarının baş sorumlusu olarak bılinen Faık Turun'un daha sonra bu ışkenceierın yapıldığını kabul ettığı ve boylese Anayasal suçunu ıtıraf ettıgı de kulıslerde konuşuluyordu. Boyle bır kişının Cumhurbaşkanı adayı olarak gosterılmesı CHP Mılletvekıllerı arasmaa tepkı yarattı. AP'nın taktık bıle olsa nıtelıklerı Turk kamuoyunca lyı bılınen bır kışıyi Cumhurbaşkanı adayı olarak ortaya atmasının faşzme yaktığı yeşıl ışığın anlamlı bır örneğı olduğu belırtıldı. OY VERMEYEN CHPLILER Muhsın Baturun seçılmesi (çin MSP'nın de oy verdıgı turlarda oyiarın 300'e kadar yukselmesı beklenıyordu. Ancak CHP ıçinden 10 • 15 kışılık bır grup Batur'a oy vermıyor. Bazı ları da oy pusulasını geçersız olacak bır biçımde yazıyorlar. Örneğın «Muhsın Batur» adını yazdıktan sonra altına bır çizgl atıyer ve böylece oy geçersız sayılıyor. Veya oy pusulasına Muhsin Batur Paşa veya Batur Paşa gıbı ısmin dışında Ifadeler yazarak oyun ıptal edılmesınl sağlıyorlar. Daha son ra da kulıste orkadaşlarına, «vallahı ben Muhsın Paşaya oy verdım» dıye yemın edıyorlar. BATUR KİMLERDEN OY ALDI CHP öncekı gunkü bırleşımde 262 kışılık oy gücünü Meo lıs'te hazır bulundurdu Mıllı Bırlık Grubundan 15 kişınin Batur ıcın oy kullandığı bılınıyor. Kontenıan Grubundan ise 5 kışi oy verıyor. Bağımsız 10 mılletvekılı de Batur içın oy kullanmakta. Bu durumda eğer CHP'lılerın tümü ve 29 MSP'lı Batur'a oy verse. Batur'un 321 oy alması gerekır. Bu brüt sayı MSP ve CHP'lılerden oy vermeyenler nedenıyle 295 civarında kalıyor Bu arasa eskı Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay da Muhsın Batur içın oy verıyor. Görevı 6 nısanda sono eren eskı Cumhurbaşkanı Fahrı Korutürk ıse yemın edıp parti lıderlerini zi yaret ettığı günden sonra par lamentoya hiç uğramadı Korutürk'ün Meclislere gelmeyişl ne porlamenterler bır anlam veremıyorlar. SECİLEMEZSE NE OLACAK? Batur'un senatorlük süresl bu hafta sona eriyor. Daha sonra CHP belkı yenı bir aday gösterecek. Ancak CHP adayının MSP desteğı ile seçilemedıği bu denemelerle da kesınlıkle kanıtlanmış oluyor. Tabıi bu arada AP Grubu içınden oy alabıleceğınl bıldırerek aday olmak ısteyen Tu ran Güneş gıbl bazı adoylar da şanslannı denemek ısteye bılırler. CHP yonetıcilen Ise daha çok hukumetın duşürülmesı uzennde çalışma yaparak MSP* yi bu noktaya getırmek istıyorlar Bır MSP yönetıclsl, «Ka dayıfın altının kızarması» konusundakı sorumuzu yonıtlarken, tBakalım belkı Cumhurbaşkanını bu turlarda seçerız ve kadayıfın altına bakmaya gerek kalmaz» deyıverdı Bu sozler. MSP'nın Cumhurbaşka nı seçımını çözdukten sonra hükümetı düşürmeye kesin ka rar ı olduğunu belırtıyor. Ancak Batur Senato'dan ay rılıp Cumhurbaşkanı secımi çozumsuzlüğe gıdsrse MSP.' nın beklenen kararı alabıleceğı da koçımlmaz gözüküyor. DUNKU TURLAR Cumhurbaşkanı seçımi içın dün yapılan 563 üyenın katıldığı 90 turda Batur 296 oy alırken AP adayı Faık Turun 232 oy olmıştır Uç oy ceşıtlı üyelere dağılmış. 4 oy geçersız sayılmış 23 oy da boş cıkmıştır. Dunku oylamada CHP bir hasta dışında tüm kadrosuyla hazır bulunrruştur MHP Grubu sıneı mıl'ete dönme konusunda henuz bır karar veremedıği ıçın dun de bırleşıme katılmomış ve oy kullanmamıştır. Gazetemız baskıya verıldiğl srada 91 tur oylamanın sayımı henuz sonuçlanmamıştı. Banker Kasteüi (Baştarafı 1. Sayfoda) ürünferfmn malıyetıne yansıtı lacak, sonuçta malıyet artışları ihracatı engelleyen duzeye ulaşacaktır. Sanayıcıler de çok zor durumda kalacak, yenı yatırımlara yonelmeyecsktır. Sanayı kesımındekı yukse. malıyet ticarı kesıme de yansıyacak, ışsızlık artacak. vergı hasılatı önemli ölçüde gerıleyecektır. KARAPARA BANKALARA GELMEZ laız oranıarının setDest bırakılması, yurtaışına koçırıimış Du lunan <io 3o mılyar ooıuniK ssrvet ıle, lantaKale'aeKi 'karopara nın' eKonormye gırmesı ımkanını getırmeyeceKtır. Yuftdışındakı paranın gelmesı ıçın faız oranlarının yuKseıtılmesı yeterlı degıiaır. Bu oran yjzde 100 e de çıkorıisa, sıyası ıstıkrar saglanmadan, yurıaışınaaKi paranın memleksıe geımesı mumKun değnoır. FahtaKaleaekı para ıse kaçakçılık alanında kulıanılmakta, bu paroyıa sana yı hammaddesı, yedek parça getırıimekteaır. Tahtakale oekı parayı faız oranlarını yuksslterek bankalara çekmeK hayaıdır, çunku Tahtakao hayauyetını korumak zorundadır. TAHVIL FAIZLERI VE BANKERLER Faız oranlarının yükseltılmesı yanınaa tahvıllere uyguıanan faızlerın de yukseltılmesı durumunda, sermaye pıyasasınaa ışler eskısı giDi yuruyecektır. BanKa faızıerı ıslerse sınırsız ol sun, bankaların satın aıocakları paraya odeyeoıisceklerı faız bızım uyguladıgımız roızın ustunde olamaz. Ancak bonkoiarın aldıkları parayı, buyuk masraflar, senoiKal sorunlar ıçınde yuzde 100 taızıe satabılmelen mumkun degııaır. KUÇUK TASARRUF SAHIPLERI EZILECEK Bankalar faız oranionnın tes bıtınde kuçuk tasarruf sahıpıenyle pazarlık ıçıne gırmeyec6klerdır KUÇUK tasarruf sohıplerıne yıne duşuk faız odenecektır. Buyuk tasarruf sahıplerı ıse, kü ÇUK tasarruf sahıplerının ezılmesı pahasına yuKsek faız elde eaecskıerdır. Banker kuruiuşlarında pazarlık sıstsmı yoktur. Bu nedenıe küçuk buyuk ayrımı yapılmamaktadır. Bızde formalıte de azdır. Hatta hıç yaktur Bu yuzden küçuk tasar ruf sahıplerı içın, yıne bızım kesım daha elverışlı olacaktr.» TEHUKELI VE RISKU ÇALIŞANLAR Banker Kasteili, bankalarla, holdınglerın banksr kuruluşu gı bı çalışan bırımler oluşturmasını da eleştırmıştır. Bu galışmeyı «tehlıkelı ve rısklı» dıye tanımlayan Kasteili, şunları söylemiştır: « Pıyasada Kasteili ve Men taş dışında bağımsız çalışan bonkerlık kuruluşu bulunmomaktadır. Dığer kuruluşların bankalar yada holdınglerle dırekt ya da endırekt ilışkısı ve rıskın kuruluşların üstünds kolmasına yol açmaktadır Bu tıp çalışmada rısk büyüktur. Ancak bağımsız kuruluşlar rıski dağıttıklarından, bağımsızlarda rısk hıç yoktur» BANKERÜK NEOIR7 I Bankerlık kuruluşlannın, ban kalar ya da yatırım ortaklıkları ıle benzerlığı bulunmadığını da savunan Kasteili, «bız sanayıcının tahvılınl alır. tasarrufçu ya satar, elımıze geçen parayı da sanayıcıye verıriz. Sanayıci ise o parayı bankaya yatırarak ıhtıyacında kullanır. Bankerlık çalışmasın böyle anlamak gerekmektedır» demıştır. GÖZLEM (Baştarafı 1. Sayfada) IHerde rle sol egıllmll yurttaşlcrımız üzerıne kanlı saldırılarin duzenleneceğı gün gıbı açıktır Kahramanmaras soykırırrtı uzerınden çok zaman geçmedı. Kchramanmoı aş'aa Alevı ve so cu yurttaşlarımızın üstüne kon ku^an canavorlığın başka ıllerde de denenmek ıstendığı, açıkça bellı olmuyor mu? Bır faşist mmlunun onunde CHP'iı ve TlP'lının hıç farkı yoktur Fasıst namlu, CHP. DISK. TIP TSIP. TIKP, TÖB DER, POLDER ayrımı gözetmıyor Cünku fas.st namlunun amacı, emekten VP ha'ktan yana olcn butun ınsanlon, bulün partılerı, bu'un örpütlerı susturmaktır Şmdı Çorum da, CHP'lı, TIP lı, TSIP'lı DISK'lı, TIKP1I çesıtlı fraksıyor, v egılımde kım varsa, bunların hepsınî hedef almış durumdadır. Bu koşulla'da Dile sol kesımın bırleseceğı ortak noktaları gormemek ıc n gerçekten sağır, gerçekten kor olmak gerpkır... Elbette kı, kenrt sıne «Sol» ve tDevrımcı» dıyen herkesın bır catı altnca bır orgut cerçevesınde toplanması bsklenmez Ama hıc olmczsa «benzer eğılım'er» bır sıyasal partı ola'aK b raroya gelebılırier Bu kural, sosyalıst so \ç,n geçerl dır Bugun, sosyaî'St b rıkım, çesıtlı sosyalıst partıler ve örgütler arasmda dağılmıştır Bu dağınıklığın sosyalıst eyleme hıç mı hıc yararı yoKtur .. Sol kesım xınc!e sağ'anacak bırlık ıçm CHP'ye buyük görev dusuyor Orneğın, CHP ,le DISK arosır.dakı surtüşmenın, bugun ıçın haklı ve doğru gorünen bır yanı var mıdır? Orta sol br partı, kenaı dışındakı solu, böylesıne dışlamak ve suclorrak zorunda mıdır' D'SK ışçı sınılmm tek devnrrcı sendıkal örgütüdür. CHP DISK o'cıusunu, kışısel cekısmeienn otesınde, Iş ve eylem bırlığı yaorrcsı gereken bır Sıyasal oğırlık ve orgüt sorunu olarak görme'ıdır Ve f*HP nın dılınden h c düşürmedığ' «Dlyalog», Denvrel ıle değıl, D.SK ıle TurkIs çatısı cltındakı sosyal domokrat sendıkalorlo ve sosyal st pcrtı ve eğı'ımler ıle demokrotık kıtle orgutlerı ıcın soz kcnusu olmalıaır1 Halka cevn'en faşist namlular. soltn hangı ı'keler cerçevesınde ve ne ıcm, ne amaçla bırleşmesı gerektığıni de ortayc koymTktcdır. Il^ koşul, CHP ıle D!SK arasındokı buzların cozülmesıdır Ikıncı koşul sosyollst bırıkımdek benzer eğ )ımlerın Dır catı a'fnda toplcnmas dır Ucüncü kosul, emekten ve emekçıden yana olduğunu söyleyen bütun kısı ve kuruluslar arasındT tam bır dayanı=manın kurulmasıdır Faşist nam'u karsısırda bırlesmeyen bırleşmev' düşürımeyen nerede ve nasıl bırleşır? Bugun ıç n sorulacak soru budur Evet. bu soruyu soralım ve tartışalım! Eürtajm (Baştarafı 1. Sayfoda) öveter toplantıya katılmamışlaraır Kabul edılen yasa önensıne gore. 10 haftalık gebelık urünu yasai olarak tahlıye edılebılecektır. Ancak 10 haftalık sureden büyuk urünün tahlıye edıleDilmesı ıcm rapor gerekmektedır. Yasa oyrıca geçıçı kısırlaştırmayı da ongormektedır. Bu durumda kadın ve erkeğın rızası olmak koşuluyla hastaneierde geçıcı kısırlaştırma yapılobılecektır. Kurtaı sırasında kcdının ölümü veya sakatlanması holınd» Turk Ceza Kanunun 452 ve 456' ncı maddelerınin hükumlen uyguıanacaktır. Kodınm kendi Isteğtyle cocuğu duşurmesı halınde de 1 yıldan 4 yıla kcdcr hapıs cezasını ongören yasa onerısı, kurtaıın yapılmosını ara ve babanın rızasını alma koşuluna bağiamaktadtr. Yosa onerısl ıle ılgılı tnr açıklama yapan komısyon Baskanı CHP Hotay Mılletvekılı Oner Mıskı yasal olmoyan yoilardan kürtaı yapıldığını beıırtmış, cKurtaı yasal olmadığı ıcın sağlık Bakanlıgınca da denetlenememektedır Bu neden le kürtaı nedeniyle gunde 5 0 6 0 kadın olmekte. 150 160 kadın da sakat kalmaktadır Kürtaı yasal olorak ycpıldığı takdırde. denetleme doha kotayıoşacak ve ölum ile sakatlannna'or da önSenmiş o!acaktır» demişOr. (Baştarafı 1. Sayfada) çıklamada, Soğut Seramık Sa nayıı ışverenının masaya otur niumak ıstemesı karşısında u\uşmazlıga gıdıldığı ve grev uygulamasmın zorunlu hale geldıgı vurgulanmış, ozetle şu bılgıye yer verılmıştır. «Iş yerınde bır yıldan uzun süren bır yetkı mucadelesınden sonra, ış yerı toplu sozleşiıe yetkısını sendıkamız ka zanmıştır Ancak ışveren DISKe bağlı bır sendıka ıle toplu sozleşme masasma oturmayı kabul etmek ıstemeye rek, Turk Iş e bağlı ve yetkıyı kaybeden Cımselş Sendıkası ıle ış kolu duzeyınde top lu sozleşme ımzalanmştır. Sen dıkamız yasal sozleşme hakk n kullanmış, ışverenın anlaşmaz tutumu karşısında 2 hazırandan ıtıbaren grev uygulamasına geçmek zorunda kalmıştır» MARSA GREVINİN ERTELENMESİ KINANDI DISK Gıdalş Sendfkası Genel Başkanvekıli Mehmet Mıhlacı, dün yaptığı yazılı açıklcmada hükümetın MARSA gre vmı 60 gun ertelemesmın han gt guçlerın emrınde olduğunu bır kez daha kanıtladığını soy tem ştır. Mıhlacı, MARSA gre v nır. ertelenmesınden ötürü hükümetı kınamıştır. Öte yandan, DISK'e bağlı Madenlş Sendıkasından yapılan açıklamada MİSK'lı 60 kışılık sılahlı bır grubun NETAŞ ışçılerıne sald rdıklart bıl dırılmıştır. Açıklamada güvenlık görevlılerının onlem almadıklan da one sürulmüş, Iscılerlr» servıs aracından fabrlkaya gelmeden mdlrıldıkleri ve ardından da MİSK'II mılltonların zorla bıidırl dağıtmaya kolkıştıklan acıklanmıştır. Büecik'teki (Baştarafı 1. Sayfada) kı^af Encumeni (Kalkınma Kurulu) Başkan ve üyeıerının, KTFD Başkanı Rauf Denktaş'ın onayıyla Resmı Gazete'de ya yımlanan Beledıyeler Yasası 2. gecıcı maddesıyle. Beledıye Başkanı ve Beledıye Meclısi uyesı sayılmaları uzerıne. Kıb rıstakı 27 Beledıye Başkanlığından 13 unu ıktıdardakı Ulusal Bırlık Partısı'nın, 14 unu de muhalefetle bagımsızların kazandığı ortaya cıkmıştır. Resmı Gazete de verılen «Be ledıyeler Yasası nın Inkışaf En cumenlerıne ılışkın maddesınde», Koyler Idare ve Inkışaf Ya sası uyarınca kurulup varolan 16 Koy Inkışaf Encumeni, koy nufuslarına bakılmaksızın «be ledıye» olarak kurulmuş sayılmışlar, Inkışaf Encümenleri Başkanları, «Beledıye Başkanı», Inkışaf Encumeni üyelerı de Be ledıye Mechsı uyesı kabul edılmışlerdır Bu yasayla, her Inkışaf Encu menı'nın varolan tum hak, alacak ve yukümlüluklen, yenı olu san beledıye kamu tuzel kışılığıne devredılmıştır ' UBP 13, TKP 9 BAŞKAN A SAHİP 1 hazırandakı yerel yonetım secımlerı sonuç!arınQ gore ve yenı yasa uyarınca Ulusal Bırlık Partısı 13 Toplumcu Kurtu luş Partısı 9, Bagımsızlar 3, Da mokratık Halk Partısı 1, Cum hunyetçı Turk Partısı 1, Beledı ye Baskan'ıgı kazanmışlardır. Partılerın kesınukle kazandık ları Beledıye Başkanlıkları ıle yenı Beledıye Başkanları şunlardır UBP Gazı Mcgosa (Mustafa Adaoğlu), Guzelyurt (Isfendıyar Acıksoz), Değırmenl k (Salıh Alamınyo'u>, Yenı Iskele (Haluk Garan), Gecıtkale (Hılmi CezaroğıU), Alsancak (Gokay Boğackan) Akdoğan (Bekır De mırcı), Buyuk' onuk (Ra'f Ibrahım), Catalkoy (Ekrem Zayıfoğlu) Dıpkarpaz (Dursun Cebı), Inonu (Yusuf Turkoğulları) Ser darlı (Ahmet Kasap), Tepebaşı (Salchı Keyfıala) TKP Leîkoşa (Mustafa Akın cı), Gırne (Zıya Rızkı), Lefke (Vehıt Nekıpzade), Alaykoy (Fahrı Hudaoglu), Beyarmudu (Muammer Kasaboğlu) Gonyelı (Kadn Şah), Mehmetcık (Huseyın Erbılen), Yenı Boğazıci (Huseyın Arat), Yenı Erenkoy (Erdoğan Sakıner) DHP Paşakoy (Ozel Bmboğa) CTP: Esentepe (Mehmet Kım) Bagımsızlar Lapta (Arıf Edızer), TatNsu (Mustafa Eşref). A^ ncılar (Mustafa Kara Mustafa). Eıbrıs'ta HEREKE'DEKİ (Baştarafı 1. Sayfada) kamyonla carpışmıştır Kaza sonucunda otobus yol cularından Ayşen Özyurdun Ah met Colan. Dursun Darıcı Mus tafa Serdar Darıcı, Hatıce Ayan ıkı erkek yolcu olay anında ölmuşıerdır Yaralı 27 kışi de izmıt Devlet ve SSK Hastanelerıne kaldırılmışlardır Yaralı yolcular verdıklerı ıfadeıerde otobus şo forü Ahmet Guleç ın bır hanım yolcuyu yanındaki hostes koltuğuna oturttukton sonra, kendısıyle konuşurken kazoya neden olduğunu soylemışlerdır. Otobus ve kamyon şoforlen bu kazayı hafıf yaralarla atlatmıştır. Kaza nedenıyle İzmıt Istanbul karayolu ıkı saat sureyle kapanmıştır. OİĞER KAZA öte yandan, Izmifın Derınce mevkıınde yıne öncekı gece yarısından sonra meydana gelen kazada Kocaelı Barosu Avi'kat larından Beyazıt Gunıçen hayatını yıtırmıştır. M Yalcmkaya yonetımındekı 41 DA 774 plakalı otomobil, Derınce'nın Kaşkotderesı me/kıınde karşı yonden gelen llhan Gençoğlu yonetlmın deKi C6 008 p'akolı özel otoyla carpışmıştır. Bu kazada şofor M Yalçınkaya ağır yoralanmış, yanındakı koltukta oturan Kocaelı Barosu Avukatlarından Günıçen olay yerınde olmuştür Bu kazolarla Kocaelı bolgesınde yılın 5 aylık sureslncs meydana gelen 1386 trafık ko zasında 273 kışi olmuş 1429 kısı de yaralanmıştır 55 mılyon luk maddı hasarın meydana geld ğı kazalarda ayrıca 157 kışi de sakat kalmıştır fînkaıa'dan Notlar (Baştarafı Spor Sayfasında) nı gostermektedır. Fatıh mac dışında da kulüpte bır çıban başıdır Takım ıçınde bolüculuk yapmakta ve futbolculartn grup'ara ayrılmasına yol açmoktadır Fatıh gerçekten bugun uikenın en buyuk futbolcularından bındır, ama bu kafası ıle Ga'atasaray'a daıma zarar getırmektedır. Bu kafanın duzelmesıne de imkan yoktur $ımdı satılacak Fatıh, Galatasaray a en az 5 mılyon lıra getırır. Onun yerını de Cüneyt fazlası ıle doldurur Gungor'ün durumu da farklı değıldır. O aa cabuk sinırlenen ve arkadaşlarını da sınırlendıren bır yapıya sahıptır Hızıpçidır Ustei k o Fatıh gıbı klâs bır ısım de değıldır. Yerıni kım olsa doldurur. O haıde Galatasaray, alacaklarından once, elındekı malların pazarlamcsını lyı yapmalı ve bu dort futbolcuyu enaz 12 mılyon lıra gelır sağlayacak şekılde el'nden cıkarmalıdır. Bu takımo yarar sağlamoyacak ve satılması ıle para getırecek başka adamlar da vardır. Turgay ve Rıdvan bunlarm ıkıs dır Mufıt, Erdoğan, Eyüp ve Hasan g bı harıka beklere sahıp Galatasaray'ın Rıdvan'a gereksınımı yoktur Boş kaleye topu otamayarak önce Türkıye, sonra Başbakanlık Kupası'nın kaybına sebep olan Turgay da ısrar ıse, Galatcsaray'a futbolu bırakan Gökmen'ın yerıne, bır ıkıncı Gokmen kazandırır o kadar (D Takımı oncelıkle puruzler den temızleyecek operasyon ya pıldktan sonra eksıkler beiırlenır ve alıcı olarak pıyasaya o zaman çıkılır Bugun Galatasaray'ın bır kc.ecıye, bır stopere, ıkı kanat adamına ve bır santrfora gereksınımı açıktır Genc adamlara öncelık tanınarak yo pılacak yurt çapında bir taroma ıle bu adamiar bulunabıllr. Şu anda yonetıcılerın elındö bulunan lısteoe bazı adların dıkkatle seçıldığını zaten btliyoruz © Deneyım kazanmakla ılerde takıma yararh olabılecek gençlerın transfer polıtıkası, so tılma yerıne kıralama /ontemi ıle ^ surdurulmelıdır Coşkun Ozarı'nın geçmıştekj hatalan yuzünden Galatasaray yıllar bo yu kendı yetıştırdığı gençlerl baska takımlarda gıpta ıle sey retmıştır Galatasaray ancak kendısıne ycramayacağı keSinıık'e anlaşılanı satmalı ya da takasto kullanmalı, otekıierının muik'yet'nı elınöe tutmalıdır 1981 yazında Galatasaray vonetıcılerıne bır daha «Bız dememış mıydık» dememe umuduylal... ÎMF'ye (Baştarafı 1. Sayfada) gonderılmıştır. İMF heyetı nlsan sonunda Turkıyeye gelmış, uç ynlık anlaşmamn degışık konulannaa once anlaşmazlık çıkmıştır. Sonra Başbakanlık Musteşarı Turgut Ozal Amerıka ya gıaerek anlaşmanın ılkelerı uzerınde goruş bırlığı saglamtştır Fa ız oranlarının serD3St bırakılması, Turk lırasının dalgaıanmaya bırakılması, ucetlerın dondurulması ve KIT lere sureklı zam yapılması, zamma rağmen zararları suren KIT'lerın ozel kesıme devrıne ılışkın ilkelerden oluşan yenı nıyst mektubu, Turkıye tarıhınde ımzalanan ılk uç yıllık anlaşma olmaktadır. Ayrıca, Turkıye uc yıllık anlaşmayı ımzalayan dun yada beşmcı ulke olmaktadır. Koşulları cok ağır olduğu ıçın, Dunyada şımdıye dek ancak dort ulke torafından ımzalanan uç yıllık anlaşma ıle sadsce DU gunku ıktıdar değıl, gelecektekı sıyasal ıktıdarların ızleyecekıen ekonomik polıtıkalarda dene tım altına gırmektedır Nıyet mektubu geçen hafta sonunda Malıye Bakanı Ismet Sezgın tarafından ımzalanmış ve dun IMF'nın elınde olacak bıcımde gonderılmıştır Nıyet mektubu 18 hazıran'da IMF'nın Yonetım Kuruluna sunulacak ve Yonetım Kurulu onayından geçtıkten sonra, yürürlüğe gıre cektır. BORÇLARIN ERTELENMESİ Ote yandan Turkıye'nın borç larının ertelenmesı ıle ılgılı goruşmelerın 1819 haz>ron tarıh lerınde Parıs'te vaDilacaâı açıklanmıstır. OECD'nın Bakan lar Konseyı çalışmaları dolayısıyle Parıs'te bulunan Malıye Bakanı Ismet Sezgın, dış borçların ertelenmesı konusunda şımdıye kadar sürdüruien ön calışmalardo ılerleme kavdedıl dığıni ve tarıh tespıtı aşamasına varıldığını soylemıştir. Borç erteleme görusmelerl, Turkıye'nin IMF Ile vapocağı «Standby» düzenlenmesinın su resi ıle llişkilendır Imektedır «Standby»ın 3 yıllık bır süreyı kapsoması borç erteleme görusmelerınde de 3 yıllık bır prog rorr gundeme getirmektedir Bavyera (Baştarafı 1. Sayfada) söylemış, «Turkıye'de yeni yabancı sermaye yatırımlarına ge rek yok demıyorum. Fakat yenl yatınmlar yerıne Turkıye'de ve Almanya dakı fırmalar arasmda ışbırlıgı daha uygun olur» demıştır Jaumann, «Türk hükümeünln cesur ekonomik kararının başan/a ulaşması zamanın geç mesı gerekır» şeklınde konuşmuş bu konuda bılgı aldıklarını. ayrıca Turkıye'nın bırıkmış eskı borçlarımn da göruşmeler de ele alındığını soylemıştir. Bavyera eyaletı Ulaştırma ve Ekonomı Bakanı, Turkıye'nın Almanya ya olan borçlan ıçınde Hermes garantısı aitındakı olanların odenmesınde da ha cok kolaylık saglandıığ yolunda bır ınanç olduğunu kaydetmış, garantısız borçlar n odenmesı konusundakı şüphelerın «Turkıyedekı yenı yatınmlar ıcın urkutücu» clduğunu ıfa de etmıştır Bakan Mann fırmasına yenl bır motor fabrıkasının kurulma sı ıçın Turk hukumet yetkıljlerın ce ızın venleceğını soylemlş, fabr.kanın sermayesinın Alman ya dan geleceğlnı, 500 ışçı çalışîıracagını ve uretımın yuzde yırınısını ıhraç edeceğını kaydetmıstır Sanayı ve Teknoloıı Bakanı Nurı Bavar da yaptığı konuşmada Bavyera Ekonomı ve Ulaştırma Bakanı başkanlığında kı heyetın garantısız borçlar kcrşısında Turkıye'nın tavrını oğrenmek ıstedıklerını soylemış, Turkıye'n n Duyunu Umumıye borçlarını dahı odediğınl belırterek «Bcı<anın huzurundo tekranamak ısterlm, TurK devıetı borçlarımn son metelığıne kador sahıptır, bunları tas vıye etmeye kararlıdır Garorıtısız borçlan Türkıve her halukârda tasvıye edecektır» demış tir. Şerafettin (Baştarafı 1. Sayfoda) bılmlsilde bulunulması lazımdı» demıştır. Bayındırlık eski Bakanı Şerafettin Elçı. Türkıye" nın Surıye, Iran ve Irak sınırlarında bulunan koylerdekı yurt taşların sınırın obur yanındakl gayrı menkullerınden yararlanmalarının onlenmasmın sınır ıh lallerıne yol açtığını söylemış ve bu konunun bır an once cozumlenmesı ve hukukıleştırılmesı gerektığıni bıldırmıştır. ANKA aıansı'na 12 Turk'ün öldurulmesı olayı ıle ılgılı goruşlennı açıklayan Mardın Bağımsız Mılletvekılı Şerafsttın El çı 12 Turk vatandaşının Irak as kerlerınce sorumsuzca oldurülduğunj belırterek, olayın üzucu olduğunu söylemış ve şoyle konuşmuştur «Ayrıca hukumetın sadece lafta kalan ve eyleme geçmeyen tutumu da bu üzuntuyu daha da artırmış bulunmaktadır. Bır devlet kendı vatandaşına korşı, yabancı bır ülke tarofından vakı olan bir haksızlığı der hal önlemelı ve gerekırse anında karşı koyarak etkınlığıni gos termelıdır. Faiz (Baştarafı 1. Sayfada) bılmeyecekt r Altı ay le ıkı yıl orasında vadelı olcbılecek olan «mevduat sertıfıkasunın nasıl ışleyecegı ve ne gıbı ılkelerle pıyasada kullanııabılecegı daha sonra Malıye Bakan lıgınca çıkarılacak teblığlerle bellı olacaktır Mevduat sertıfıkasının plyasada dolaşmakta olan ve serserı para» ya da «kara para» ya da «kara servet »adıyia bılınen vergılendırılmemış paranın bankalara çekılmesınde onemlı rol oynayacağı bıldırılmektedır * Faız oranlarına ılışkln serbest bırakma kararının IMF'nın uzun suredır en çok ıstedlğı konular arasmda yer aldığı ve buyuk pczarlıklar sonucunda AP hukumeti tarafından ko bl edildıgı b Idırılmektedır. Nıyet mektubunun ona ılkelerı arasında yer alan faız oranlarının gerceklest rılmes.yle, anlaş ma u/guianmaya baslonmıs olmaktodır. Yenı korar j r dünkü Resmi Gazete'de yayınlanarak dünden ıtıbaren yururlüğe gırmışür. | ' Yahya Demiıel (Baştarafı 1. Sayfada) 3 celsedır Karar oşamasında bulunan davanın bundan oncekı duruşmasında dava aos yasının yaklaşık 10 bın sayfayı bulması, mahkeme heyetıne katılon üyelerın başka yerlere atanmaları ve bu nedenlerle de dosyo üzerindekı ıncelemenın yapılamadığı gerekçesıyle bugön» ertelenmıştl. Mahkeme hsyetınln dosya uzerındekı mceıemelerını bıtırme leri halınds davanın karara bağ lanabıleceğı sanılmaktadır.