Katalog

İKİ CUMHURtYET 9 OCAK 1980 • A " V A b e n c I *e zor eylemlerl yıh ola| y / y rak tarihe geçecek Geçtiğimiz yıl bize zor eylemlerinden. çiddetten ve saldırganlıklardan başka ne getlrdl ki? Bütün dunyada hep şiddet olaylanaa tanxk oldtık. Kiml yerde şiddetj devlet uyguladı. kimi yerde de devlete karşı olanlar. Şiddet olaylannın en yoğun olduğu ülkelerin başında biz geliyoruz. Dünyanın hiç bir yerinde bu kadar şiddet olayı görulmüs değıldir. Nereye gidiyoruz? Kimler kurban ediliyor? Neden? Niçin? Bir şiddet salgınıdir surup gidiyor. Bütün ülkelerin şiddet istatistiklerini çoktan aştık; en başta biziz. Sorumlular öğünsun!. Bizden sonra sırada İran var. Savak'ın yıllarca süren işkencelerine karşı haklı bir tepki olarak başlayan İran devnmi şiddet olaylan lçinde bambaşka amaçlara yöneldi. Orta Afrika ülkesinde, Uganda'da ve Kamboçya'da zor eylemlerinin en kanlı örneklerinl gördük. Kuzey İrlanda'da, İspanyol Bask'lannda ve İtalya'da şiddet olaylan hiç azalmadı. Ekvator Ginesinde ve Nıkaragua da zor eylemlerinin en çetinleri yaşandı. ama devlet yönetimindeki işkence ve terör eylemlerini yönetenler 1979'un karanlıklannda yok oldular. Eskiden şiddet ve terörizm deyince akla Birleşik Amerika. Güney Afnka ve Rodezya"da zencilere karşı gıriÇilen ırkçı eylemler gelırdı 1979'da onlar çok alt sıralara düştuler Zor eylemlerinin bayragı başkalannm eline geçtl Nedir bu şiddet ve terörizm salgını? Sayısız araştırma var bu alanda. Şiddet olayiannın yapısı, biçimı nedenlen. sonuçlan ve kitle iletışim araçlannın bunlar üzenndeki etkilerj konusunda sıyasal. hukuksal. toplumsal. ekonomık ve ruhsal açılardan dünyanın heryennde çeşitli araştırmalar yapıhyor. Masamın üzennde Oslo'da Uluslararası Banş Araştırma Enstıtüsünun yayınladığı bihmsel bir dergı duruyor. •Journal of Peace Research.» Bir yazı gözume tlişti: «Şiddetm yapısı.» İkı Kanada'h araştırmacı çeşitli ülkelerde kişi başına düşen gelır. uretimın gelışmesi ve elektnk tüketimi ile insan yaşamının uzunlugu ve şiddet olaylan arasmdaki orantıyı Inceleyen bir araştırma yapmışlar Kişi başına düşen gelir çoğaldıkça ölüm yaşı ortalamasının yükseldigi görülüyor Şiddetin yaptsı d a bununla ilişkill. Okumaya çalıştı olaylar ve görüşler Zor Eylemler i Hıfzı TOPUZ gım yazıda sayfalar dolusu matematik formüller van pek ıçınden çıkamadım. Amenka'da zor eylemlen uzerinde yıllardan beri sürekİ! çahşmalar yapıhyor. Bu konunun en büyük uzmanlanndan olan Prof. George Gerbner ile Dr Larry Gross şiddet olaylannın nasıl ve ne ölçülerde Ame rikan televi2yonlarında yer aldıgmı gösteren incelemeler yapıyorlar Her televizyon istasyonunun yıllık şiddet endekslen yayınlanıyor Kanallann birinde bu endeks bıraz yükselecek oldu mu hükümet hemen sonışturma açıyor. konu parlamentoda tartışılıyor. Diyelim ki programlann birinde şiddete aynlan süre 1975'te saatte 8 dakikadan 1976'da 9 buçuk dakikaya yükselmiş! Nasıl oiur öyle şey? Sorumlular hemen bu konu nun üzerine eğiliyorlar. İngiltere'de BBC ve bağımsız ITV televizyon kurumlan yayınlarda şıddeti sınırlayan ahlak yasalan çıkardılar. bunlan uyguluyorlar. Neler var bu yasalarda? Örneğin televizyon haberlerınde ölülenn ve ağır yaralılann yakından gösterilmesı yasak. Sokak çarpışmalannda eylemdler televizyon kamerasını görecek olurlarsa kendılerini gösterebılmek için daha saldırgan oluyorlarmış Ahlak yasası bunlara çok dikkat edilmesini öneriyor İlginç bir kural da çu; Bir Insanın kafasma vurulduğu zaman seyircl asla bunun tehlikesiz birşey olduğunu sanmamah ve bu tür parçalara programlarda yer verilmemelidir Şiddet eylemlen azalıyor mu, çogalıyor mu? Toplumsal araştırmalar şiddet eylemlennin Yırmincı Yuzyılm başından ben gelişmiş ülkelerde azaldığını gösteriyor Örneğin Fransa'da 1964te 100 bin kişiye yılda 4 cinayet düşüyormus, 187Tde bu sayı 3,35'e duşmüş 100 bın kişiye düşen cinayet sayısı Almanya'da 4. Danımarka'da ise 2 imiş Geçen yuzyılda Paris'te gece sokaga çıkmak sakmcalı sayihyormuş, şimdi hiç de öyle bir durum yok. Amenka'da ise durum aym değıl. hele Newyork'ta.. Afrika'da da ben hiç sakıncalı bir duruma rastlamadım. Yirmı yüdan berj gıdıp geldiğim bütün Afnka kentlennde gece sokaga çıkarken hiç korktuğumu anımsamıyorum Fransızlar şiddetten çok. şiddet eylemlerinin yarattıgı korkunun bir salgın olduğunu öne suruyorlar Madem ki. diyorlar. istatıstikler cınayetlenn azaldığını gösteriyor, oyleyse bu şiddet korkusu niye? Bu korku kafalara yerleşiyor gitgide. Bati Avrupa'da halkm yaşam düzeyi hiç de fena değil. Gehrler genelhkle düzgün açlık, sefalet yok. Herkesın işi. gücü, evi barkı. yıllık tatilı. eğlencesi var. bunlann bozulmasını kim ister? Bir de bakıyorsunuz bir takım insanlar vitrinleri parçalamışlar. büyük mağazalan ataşe vermişler. arabalan yakmışlar, metrolan kapatıp adam soyuyorlar. milyonerleri kaçınp ödül lstiyorlar, sadik zevklerle insanlan yumrukluyorlar, kızlara, kadmlara saldınyorlar Halkm huzuru kaçıyor elbette Bu olaylar da televizyonla, radyoyla, gazete ve dergilerle derhal heryere yayıhyor Böylece halk şiddet olaylanna çok yakından tanık oluyor eskismden çok daha fazla duyuyor bu olaylan. Bir korku yerleşiyor kafalara Batıdaki zor eylemlerinin etkilerj bunlar. Ama ış bu kadarla bitmiyor. Bazı ülkelerde kitle iletışim araçlan ile yıllardan beri şiddet eğitimi yapıhyor. Gençligi şiddet olaylanna alıştınyoruz. Herkes bir tör egltimden geçıyor Örneğin Amenka'da bir çocuk 16 yaşına gelene kadar televizyonda 14 bin şiddet olayı seyredıyormuş Bizde daha bunun araştınlması yapılmadı, ama yapılsa Amerika'dan pek aşagı kalmayacağız. Hem gençler şiddet olaylannı yalnız televizyonda görmüyorlar ki, her gün kendi çevrelennde bunlara tanık oluyorlar Bir de bakıyorsunuz herkes şiddet olaylanyla ıçli dışlı oluvermiş Şiddet için ortam ve gençlerin kafalan böyjece kendiliginden hazırlanıyor Geçen sabah France Inter Badyosunda dinledim Paris'te. Maubert Mutualite yakmlarında gece yansı bir şiddet olayı olmuş. Bir soyguna hazırlanan bir ganster çetesıyle polis çarpışmış gangsterlerle polisler yanm saat birbirlerine ateş etmişler. iki polis. bir gangster öhnüş galiba. Kimse penceresini açıp dışanya bakmamış Herkes ışıgını söndurup smmiş kendi köşesine. Bu Işte. msanların kendı çevrelerine ve topluma karşı ilgisizlikleri. bencilliklerl Bu işte şiddet korkusu Şiddet eylemleri siyasal bir amaca yöneldı mı adı terörizm oluyor. Üçüncü dunyaya yön veren akımlann en büyük önderİerinden biri olan Frantz Fanon sömürgecılığe karsı girişilen bağımsızhk savaşlannda şiddet yollannın savunucusu olmus ve 1961'de çıkan «Dünyanm Lânetlileri» adli kitabında şiddet kuramını kurmuştu Cezayir'e yerleşmiş Güyan'lı bir ruh doktoru oİan Fanun sömürge savaşlannın dışında şid detin ne biçımlere girdığıni göremeden 1962 de 37 yaşında öldü Şiddet ayn iş. terörizm ayn. Şiddetle terörizm birbirinın içine giriyor ama. bunlan yaratan koşullar birbirinden çok ayn. amaçlar da ayn Biz anarşi ile terörizmi de kanştınyoruz çogu zamaa Terörizm anarşizmin silahlanndan biridir ama. her terönst anarşist degildir kl. Teröristin aşın solcusu da oiur. aşın sagcısı da. Batı Avrupa'da temsilcilerimlz, dostlanmız, kardeşlenmiz sokak ortasında vurulduklan zaman Fransızlar bunu sadece siyasal bir hesapiaşma ve bir terörizm. olayı olarak görüyorlar, şiddet olayı saymıyorlar bunlan Eh o zaman da tabii «Dünyada şiddet olaylan artmadı. azaldı» diyorlar. Biz ne diyelim? Rezalet. ne diyecegiz?. Duzenın Çokuşu öyienenlere bakarsanız Fransız fartaradır, isvecR soğuktur, Arop şamatacıdır. Alman dislplınlidlr, İranlı obartmocıdır. İngiliz serinkanlıdır. Türk kcvgacıdır Böyle oluorta yargıların gerceğl ne ölçüde yansıttığını bilemem; ama. düşünüyorum: Serinkanlı İngilizi getirip Türkiye'nin bugünkü koşullanna oturtsanız ne yapardı? Bir ülke duşünün ki. yaşam durmuş. Fabrıkalar kapanıyor. İşcıier sokaga atılıyor. Şehirlerarası uloşım kesilmek üzere. Yakıt yokluğundan okullar tatil edilmiş. Hastaneler ısıtılamadığı içın hastolar geri çevrıliyor. Ekonomi, karaborsanın ve kacakcılığm egemenllğlnde. Evler soğuk. Komşular, akrabaiar. ısınmak lcın birbirlerine misafırliğe gidiyortar. Elektrlkler saatlerce kesiliyor. Benzin yok. En önemli ilâclar bulunmuyor. Geceleyin kımse sokaga cıkamryor. Terör can alryor. İsteyen Istedığı malo ıstedıği gibi zam yapıyor. Kâğıtsızlıkton kitap basılamryor. Kaloriferll tüks apartmanlarda odun sobası kuruluyor. ingilizi getlr Türkiye'ye; odam bir hoftada tımarhanelık olmazsa. ben hicbır şey bilmlyorum. Kuşaklar boyu sömürgesi Brıtanya'nın güvenceü koşullarında yaşayarak serinkanlı davronmoya olışmış Con Kıkirtk, bizim yaşadığımız hoyota kac gün doyanablllr kı? Kendimlze Iftıra ediyoruz biz: gerçekte serinkonlı Insanlarız; kuzu gıbıdir halkımız... Musluğu açarız su akmaz, kılımızı kıpırdatmayız. Elektrik keslktir. asansör cahşmaz. merdıveni tırmanırken gıkımız cıkmaz Bugun 100'e satılan malın ertesl gün 200'e pıyasaya süruldüğunü görürüz. aldırmayız. Ycğmur oltında saatlerce otobüs beklerken önumüzden geçen özel arabalorı efendıce seyrederız. Mılyorv la kazanan vergl vermezken. avlığımızın yarısını vergi diye keserier, boynumuzu bükerlz. S önemli Olan Yasaları Uygulamak OKTAY AKBAL oşıyorum Hepsl okumuş kişıler lclerınde yıliarca devlet gorevınde bulunmuş olanlar do var Milletvekılt. Benator secılmışler Turk ulusunu temslı edıyor 1ar Pekl, ama nosıl düşünemıyorlar en baslt şeyieri? Kendılerini nasıl olmayocak haycllere kaptırıyorlar? Hlc bir sonuç alamayacaklorını, hıcbir yarar sağloyamıyacaklarını bıle bıle hem kendılerini. hem de toplumu aldotıyorlar! $ Yasalar!.. Baskıcı yasalari.. Doha ağır cezaları getl•ecek yasalari Yalnız bunlar mı olmalı tum uğraşkjrı? Nıçm toplumu daha guzel daha lyl, daha yararlı bıcıme kovuşturacak yasaiaria ug lenmezler de «ceza> yaptırımlarını artıncı yasaıarın ardınGa koşarlar? Artık cocuklar bıle bılıyor kı. yasalar çıkortmaklo sorunlar cözümienmıyor .. O yasalan uygulayamozson, o yasaiaro göre yakalayabıldığın suçluları adalet önune çıkaramazsan cıkardıklarını da elmden kocınrsan. dünyanın en nğır yaptırımlarını ıceren bm tane yasa da olso boçtur yararsızdır Hukukçular yazdılar, Turk Ceza Yasosı dünyanın «en ağır yaptırımlarıonı ıceren yasadır Üstelık Sıkıyönetım de var, bu yonetımin agır koşulları, yasaları do yürürukte... Kımse ckıp da, bu yasalan uygulamayın. demlyor Beklıyoruz toplumca şiddet eylemlenne gırışenlerın. sağcı ya da solcu yaftalar altındo kanlı cınayetlere kal<ışanların yakalanmasını. cezalandırılmasını... Amo ne goruyoruz, bunca agır /asalor yürurluktedır Sıkıyönetım aylardır ışbaşındadır, yıne de azılı katıller hapıshanelerden ellennı kollarını saltaya sallayo kacıyorlar KaCiyorlar ve bir daha da ele gecırılemıyorlar! Işte Yozgat Cezaevınden kacan Aipaslan buna son örnek... Aipaslan adlı bu detıkonlı 36 yıl ağır hopse mahkum 3dı!mıştı Sıkıyönetım Mahkemesınce Cezasını cekmek uzere Yozgat Hapıshanesıne gonderılmış Yozgat, bu delıkanlının msmleketıdır. dogduğu koy de hap.shane yakınlanndadır Daha once bu tutuklu bulunduğu UsKudar Hap.shanesınde olay cıkartmış hapıshane penceresınden MHP'yı övucu sozler bağırmış. bezler sallundırrrıştı Kım mı bu delıkanlı? Otobuste tur başka gencl olduren. olay yennden kaçarken halk tarafından yakalanan bir «ülkucu mılıton»... Bırını oldurmuş, kendısıni yakalayan yurttaşa da «kasien adam oidurmek nıyetıyle» ateş acmış FCK'nın 448 maddesıne göre 36 yıl ağır hopse mahkum edılmış bir kışı... Sıkıyonetlm Mahkemesınde bu karan dınledıkten sonra yargıçlara donerek «Sızden hesap soracagız» dıye bağıran bir hırslı delıkanlı... O günlerde bu konuda yazdığım bir yazıdo şöyle dem şım «Sız, kım? Yargıclar, hem de asker yargıclar Hesap nasıl sorulur? Ya gunun birinde bir karşı devrım oiur aşın sağcı mılıtanları ışiedıklsrı suclar yüzunden mahkum edenler. başka uydurma mahkemelerde hesap verırler, cezalandırılırlar, ya da aşın örgutler bu »avcıları. yargıcları sokak orialarında vurmaya kalkışır. Nasıl Savcı Öz'ü kapısının onunde vurdularsa, öyle». Şımdı Meclıs yenı yasalar cıkaracak... Demırel ıkndarınm elınden gelen yalnız budur i Baskı yasalan hazırlamak, cezaları daha da ağırlaştırmak... CHP muhalefetı de ne yazık ki yasalan ağırlaştırmakla «br şeylerm» cozümleneceğı kanısında gorünuyor Hıc değılse bu oortıde egemen olan kışılenn goruşu böyle! Oysa katıllen yakalayamayan. yakaladıklarını, mahkemelerde cezaya carptırılanları bıle elınden kacıran bir ıktıdar. daha doğrusu ıktıdarlar, bu denh gucsüz. bu denll başarısız bu denll yeteneksız oldukları sürece yasalar ne kadar ağır şıddetlı. acımasız da olsa koc para eder? Iş, yasaıarın ağırlığında değıl, o yasalan uygulayabilme yeteneğınde .. «Benden yana olanlara goz yumarım bana korşı olanlan ezerım» anlammdo bir davranışio ülkeyı yonetmeye kalkanlorm başansız kalacağı onceaen bellıdır Tüysüz kacar Ağca kacar. Alpaslan kacar. tüm aşın sağcı mılıtanlar kacar daha doğrusu kaçmlır! Varsa yoksa demokratık ılerıcı solcu kuruluşlar kişıler örgütlerdır ezılmek, yokedılmek, sındırilmek ıstenen • Amoc aşın sağı sağcılan yüreklendırmek, ılerıcı güclen ise ağır yasa ann korkutmasıyla etkısız kılmaktır Bu aşın sağın eskı özlemıdır AP'nin MHP'nın •şıne gelen bir tuTumdur Benım onlavannadığım CHP'nın kendı kışıhğıne prograTiına tarlhsel ılerid tutumuna yakışmavan böyle bir havavo nasıl ayak uydurduğudur Katıllerı, amo yalnızca aşın sağcı milıton kotlllerı hapis lerden kacırtan, buno sevrci kalan. sonro do iie'id güclerı kışılen örgutlerı e7mek lcin en ağır yosatarı hazırlatan bir sağcı 'ktıdara yardımcı olmak CHP'nın en son ve en bağışlanmaz tarihsel yanılgısı olacaktır. nutulmaya yüz tutmuş sıtmanın son yıllarda giderek artan bir hızlo yaygınlaştığı görülmektedır Kalen sürdürülmekte olan bılimsellıkten uzak bir savaşım memlekete mllyonlarca liraya mai olurken cok sınırlı bir sonuc alınmaktadır Toplum >se başorılı sonuclar almıyormuş glb> yonıltılmaktadır Bu mılyonlarca llralık böcek kıran ılâctarın (Ensektısıt) cok uluslu şırketlerin ürunleri olması. bllimsel ve gercekc* bir savaşımın yaptırılmayışmın nedenim ocıklamaya yeter sanırım Bu konuyo blhm adamlarımız ve toplum sahlp cıkmodığt sürece «ömüru sur dürülecektlr Sömürü toplumu yainız parasal bir koyıp olarak etküemıyecektlr Sıtma. kolaazar. leşmanyazls (Antep cıbam) gıbı böceklerle bulaşan hasatlıkların yurdumuzda variı ğını sürdurmesi »eklınde de aörülecektlr. ^ Halkm gözünö boyuyaack bir bicımde sürdürülen sıtmo dolayısıyle sıvrisinek savaşımı yabancılarla karşılıklı cağn • zlyaret Mışkısl seklıne dönüştürulmuştur Dünyo Sağlık örgütünün üc beş günlüğüne gelen nıtellklert fazla anlaşılmayan uzmanlan Türkiye'de sıvrısinek savaşımı planlamaktadır lar Yayınlarındo önderdikleri yöntemlerle hıc ilışkısı olmayan derme cotma bir savaşım planlarlar Sonucta sivnsinekler her kesln yatak odasmda kendlsıne sıcak bir köşe bulmaktadır Sırmado böylece herkesln kanına gırmektedır Ve en ocı yö nü de teknik düzeyde hlc bir biigı birikiml oluşturulamomaktadır. I U: Sıtma ve ilimin Ihmali SITMA DOLAYISÎYLE StVRİSİNEK SAVAŞIMI, YAZIK Kİ, HALKIN GÖZÜNp BOYAYACAK BİÇİME DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ, YABANCILARLA KARŞILIKLI ÇAĞIRI ZIYARET BİÇİMİNİ ALMIŞTIR. nilen boyutiardokl damlacıklor bıyolo|ık etklnllğı artırdığı gib> cevre kırlenmesınl de en oza ındirgemektedır Damlacık bo /utlarının hava koşulları Ite ılışkısl önemlı olduğundan gü nün hangı saatınde ılaclama yapılmasının daho etkllı ola cağı da araştırması gereklı bir dığer husustur Ülkenin Geleceği Ue Gelişmiş ülkelerin kendi koşullarına uygun uygulomo araclan sec!mı de kulokardı edılmemelıdırler Bütun bu bıigılerden artık böcek scvasımının bastt bir ışlem olmaktan cıktığı. yanlışlıkların ulkenın geleceği ile ilgılı olduğu kolayca anlaşıimaktadır Ancok boyle bir savaşımı yapmak ıcmde ve tışkın bir teknısyen kadrosuno gereksınme vardır Bırıncl Dunya Savaşı sırosında nufusunun %80 sıtmadan ölen ülkemlzde cumhurlyetin ılk yıllannda Adana'do bır Sıtmo Enstltüsu kurulmuştur Bir hastane değıl de enstıtü şeklınde düşunülme sı bılımsei colışan bır kodrovu oluşturmak ve araştırmalorm devamlılığmı sağiomak ic'ndi Ne yazık ki bu değerli sağlık kurumu devamh ıhmal edılmış en sonundo da Cukurova Tıp Fakultesınm kullanımma verllmlştır Her ne kadar sıtmonm epidemık bır durum almosıylo enstıtu tekrar gerı alınmışso da uzüierek şunu belırtmek ge rekir kl sadece bir bina gerl alınmıştır Enstitünün işlerlik « devam lılık kazanması Icm enstitÜYe malaryolog. porozıtolog. entomolog. kımyager tıbbt tstatistıkcı, sosyolog sağlık eğitimci si. genetıkcı gıbl uzmanlar atanması dağıtılan müzenln ye mden ivedılikle kurulması gerekmektedir. Naciye VAN KİMYA YÛKSEK MÜHENDİSİ usu bunun OstOnden gelmeyl başarmıştır. Hastalıklarlo böcekler arasmdaki ilişkllerin anlaşılmasından sonra böceklerln ortadan kaldırılması icln yöntemler gellştirllmiştlr Cevre ko sullorının düzeltllmesı bu konu da en etkin yöntem olmuştur Gerl kalmış ulke'erde Ise alt yapıyo yapılacak yatırımlorın kalkınmayı yavaşlatacağı savmdan hareketle klmyasaı mad delerle savaşım yeğlenmlştir. Bir de gerl kalmış ülkeler tarım sal yapı taşımalorı nedeniyle bu alanda da bol bol kımyosat madde (pestısıt ensektlSlt) kullammı İcln özendlrilerek lyl bir pazar haline getlrilmışlerdır Bö cek öldürücü ılaclar yolnız amoclonan böceği değll uygulandığı yerdekl her türlü canlıyı etkiler Doğudaki dengeyl tzararlıyı yiyen başka canlılar» sağlamaktadır Bunların or tadan kalkmosı yepyenl bir böceğin epidemlsine (salgın) neden olmok'adır (Adana'daki r beyaz sinek nnı gibi) ayrıca gâze görL* eyen foydalı canlıların ölmesı toprağın ölmesl demektır. Bu da göbre kullanımının artırılması demektir. Bir emme basma tulumbo gibi gerl kalmış ülkenln Insanı, sağlığı ve doğası sömürülmektedır. Kimyasaı maddeleıie yopılan savaşıma kısaca değinllecek olursa güvenlıkli ve ucuz böcekkıranların geliştırılen uygulama teknıklerı ile blrlestırılme sl sıtma. Filaryazis. veba, vıralansafalıt, humma ve lesman yazıs gibi hastalıkların eradikosyonu (ortadan kaldırılmasıveya baskı altındo tutulmosı gibi bazen ülke capında genış programlann uygulanmasına olanak sağlanmıştır. Bu programlann coğunda olanağın üs tü sonuclor alınmış ve ölümler büyük ölcüde ozalmıştır Ancak bu tmuclze» böcekkıranlara karsı böcekler büyük bir za fer kazanarak onların deâerinl sıfıra Indirmlşierdır ilk defa 1945 yılında karasmeklerde DDT'ye karşı görünen direnc giderek artmış, 1956'da tıbbi bakımdan önemli 21 tür böcek le, 1962de 81 tür böcekte 1975 ise 108 tür böcekte görün müştür Başlangıcto bunların yerine organofosforlu veyo kar bamotlı ılacların kullonımı ile sorunun cozümleneceğı sanılmışsa da halen 27 vektör turün de bunlara karşıda dırencin gö rülmesi bilım adamlannı başka yollar aromoya zorlamıştır Bö oeklerde görünen bu direnç bo 'ilarının sandığı glbt sonrodar dinllmış bir özellik degildir ">ırencll böcekler ensektisit'r ehlrll etkısın' gıderecek (de okslfıkasvon! bivokimvnsal mf <anlzmaya soh>pt>ripr Bu me <ani7ma genetiktlf Büvük bir böcek kıtlesi icinde direncll olan kücük bir grup vardır. Heı hangi bir ensektısıtm devamh uygulanmasıyla bu ensektislte duyarlı olan böceklerl ortadan kaldırmak suretlyle yalnız bu ensektısıte dlrenclı olanlar bı rakılmış oiur Buno secımlılık denllmektedır Bir de dovranış dırencı vardır kl bu da lyl Iz lenmediği takdırde böceklerle savaştmda başarısızlığa ne den oiur Böceklerln ensektıslt le temas etmemek için göster dıği tutum olarak tanımlanabıllr. Vektörlerde direnc bazen boş ka vektörlere karşı yopılan sa vasımın sonucundo da oiur Özellıkle yurdumuzda torımsal amacla ne coı< pestısıt kullanıl dığı düşünulürse direnc sorununun önemi bıraz doha ortaya cıkar Ayrıca örgütlu kontrol programları cok geniş olarak uygulonırso direnc sorunu daha da buyümekte yenı geniş bölgelerde vektör popülasyonu korkunc bir secımlilık baskıeı altına gırmektedır. (Ortamda duyarlı türlerın kalmaması dırenclllerln hep ttrbirieriyle cıtt leşmesıne v e dolayıslyle direnc II türlerfn artmasına neden olacaktır.) Direncin (detoksifikasvon) zehıriilık etklsmi yoketmeye yönelik olması bazı yeni ensektisltlerin kullammını da sınırlamaktadır Işte bütun bu oigulor bilim adamlannı klmyasa' maddelerin yerine kullanılacak başka zararsız yollar aramaya zorlomıştır Nitekım bıyoloıık. genetık savaşım giderek ağırlık kazanmaya başlamıştır Bunların dışında sinerjıstler, cezbedıcıler kacmcılar da bu amaclarla kullanıma girmışler dır. Ne var kl doho uzun yıllar kimyasaı maddeler ustünlüklerinl koruyacağa benzemektedır. Bu olgunun ışığındo kimyasal savaşım, araştırmalardan elde edilen venlere dayanan belırll ılkelere göre yapılmaya bcşlamıştır Bunlardan en önemhsı ekolojlk bilgidlr Ekololi olaylan olmodan önce haber verecek soyısal bir bılırrt olarak suratle gelışmektedlr Ekolojlk calışmolar ile sistemın catısı kurulobillr Vek tör popülasyonunun dlnomıği. onun patoıen ve omurgalı ile ılışkiterl cok değişken ve karmaşık bir sıstemdır Bılgısayar sistem analizleri ve öykünme (takllt) teknıklerınin bu karma şık sıstemln acıklanmasmdo katkısı büyüktur Ekolollk ça'ışmalar doğru secümış bir en sektlsit' ^ı bir zamaniomayla 'ledef alman türlerlnde odak laştırılabilmeMedlr Bunlardan başka uvquinnnn ensekt'S'tin damlicıklorını boyutunun başarıya katkısı büyüktur Iste Ama neye yarar ki?Halkımızın bunca efendl ve serinkanlı olması duzeni kurtarmaya yetmlyor. Düzenl ifias etmıştir. Çogu kişi bunu gorüyor, soylemekten kacıpıyor. Yaşam, yere düşüp zembereğl kırılmış bır cep saatl gibi durmuştur. Kalorıferli apartımanda odun sobası kurarak, elektrik yerine gaz lambosı yakarak kışı cıkarmaya çalısmok da bfr şey kurtaramaz Çünkü ülkede üretim tukenmlştır. Fabrıkalor calısamryor Elektriksiz yakıtsız bır endüstri düşunülebılir mi? Fabrıkaları üretemıyen bir toplum' ne oiur? Merkez Bankası dört yıldan beri transfer yapamıyan bir devlet ne demektlr? Cumhurıyet Merkez Bankasının yerine Tahtakale Merkez Bonkosının gecmesi ne onlam taşır? Sistem cökmüştür Mazotun tonu karaborsada 3040 bin llraya satılh yor. petro) tankerleri acıkta kaçakcı motorlarına mal aktarıyorlar: ve makine gürultüsünden yoksun fabrlkalar Karocaahmet sessızlığme bürünürken. polltıkocılar. yabancı bir devlete yurdun toproklarım kiraya vermek tçın pazorlık masasına oturuyorlar. • Işte kücük Ameriko olmak düşlerinln Olkeyi getlrdiflı yer burasıdır Ve şımdı şaşktmz Gerceğin acı tokatı suratımızda beş parmağınm Izinl bırakmış; biz daha kendimlze gelememışız Türklye'yi ekonomık cöküntuye sürükleyen siyasanın başmimonnı başımıza geçirmiş «100 günlük programı»nı uyguiamosmı bekllyoruz Süieyman Bey de öylesme şaşkın ki. kafasında urettıği renkll rüyaların adomı olmaktan kurtulamıyor. halka masal söylemekten vazgecemlyor, «100 günde yokluklan ortadan kaldıracağım» derken acabo dünya ve Türkiye gerceğının G'sını biliyor muydu Demırel: 10 yıldan ber kurmak Istedığl düzenin cöktüğünün bilinclnde miydl? Bu düzen cöktüSıstem curüdü Anlayın artık bunu: bu ekonomlk düzenl kurtormok İcln harcanacok her gün, önümüzdski cukuru derinleştırecektır. TEŞEKKÜR MUSTAFA NÎHAT ÖZÖN'ün kaybı dolayısıyla cenaze törenıne katılan, doğrudar doğruyo ya da telefon ve telgraflo başsağlığı dıleyen celenk gönderen dostlara ve oğrencılere. Bosın Yayın Genel Müdurluğü Anadulu A|onsı Genei Müdürlüğu Turk Dll Kurumu ve örel kurumlaro, özeJlıkle yıllorco üstun bllgl. tltlz dıkkati ve sıcak sevgisini esırgemeyen savm doktor EMİN BAŞARAN'o en >cten tesekkürleri mlzi sunarız. AİLESİ ...... amız. SevglH babamız. Uzmanlığı Gerektiriyor Slvrlsmek savaşımı aşağıda acıklıyacağım gibi uzmanlığı gerektlren bir durum almıştır insandan insana kalp değıştırecek uzmanlarm yetıştığı toplumumuzda nedense böcek bllimiyle uğraşacak uzmanlarm yetışmesıne yasalar Izm vermemektedlr Bir meslek tutucu luğu İle Tababet Uzmanhk Tüzuğüne cTıbbı Entomolo|i> uzmanlığı konulmamakta ısrar edilmektedlr. Zlra tıbbi entomolojı uzmanlığını oncak biyolo)i tahsill görmuş olanlar yapabılmektedır Dünya Sağlık Örgutünün sunduğu cözümu bir can kurtaran slmıdı olarak kapan sorumlular bütün uyarılara rağmen tıbb> entomolo|l uzmanlığını anılan tüzüğe almamokto dırenmekte ve bizl yabancı uzmanlara bağımlı olarak tutmaktadırlar Kasım ayında toplanacak olan Yüksek Sağlık Şurasımn konuya sahıplenmelerı toplumsal ve tanhsel bir görev olarak karşılanndo durmaktadır. Gerjı bütun bulaşıcı hastalıkların temelinde alt yapı hızmetterının ıhmali yotmaktadır Ancok bugun bu anlayışın ve vüksek yatırımı gerektiren alt yapı kuruluşlarının gercekteştirilmesi blraz guc görünmektedır Bu nedenle sıvrısinek İle savaşımı öğrenmemiz gerekmektedif Entomololl öğretim görevlılerl toplum sağlığı öğretım görevlllen TUBİTAK soaımlulan soruno sahlp cıkmak iorundciıriar Toplumu oydınlatacak Hukömetleri zorluyocok kamuovunu oluşturmak ko cınılmoz bir görevdır Aksl tak flirde sıtmo ve dlğe» böcekle' <e bulaşan hastalıklar girter^lic başedHme? durumo ge'= Böceklerle (Vektörlerle) bu •aşan hastal'kiar tarih boyım ca insaniığı defalarco kmp ge clrmışlerdlr. Ne varkı Insanır. DİYARBAKIR ÜNİVERSİTESİ FIP FAKÜLTESİ DEKANL1ĞINDAN Asistan Alınacaktır Fokültemîzln aşağıda belirtllen blHm dallanna osistan alınacaktır. isteklüerln glrrre* Istedıklerı bıhm dalı ile yabancı dolını belırten bir dılekçe ı!e 21 1 1980 tarıh'ne koaaı De kanlığımıza muracaat etmeler' gerekmetttedir Yaboncı dıl sınavı 26 1 1980 tanhınde. bılım sınavı ıse 29.1 1980 tanhınde Faküitemızde yapılacaktır DUYURULUR Blllm Dalı Kodro Onvanı Adedl ' Aronılan öğrenlm Tıp mezunu 1 > > ) 1 1 1 1 ] 1 > λ Genel Cerrahl Asistan Kadın Doğum ı Ortopedı ve TravmatoloH > Göğüs Kalp Damar Şırur|i ı> Kulak Burun Boğaz ı Üroloji . ı Göz ı Anestezryolo|i ve Reanlmas ı İc Hastaiıkları ı1 Fızık redavi ve Rehobılıtac ı Den ve Zührevi ı1 Raayolol' ı Biyokımya ı Halk Sağlığı ı Potoloh ı Nöroşıruril ı Adll Tıp FızyopatoloH ı Psıkiyatrl Fizyolol. Nukleer Med. Anatomi Genetik i Farmakololl ı Histoloil Mıkrob'volo|l Fızık Bıyofizflf ı ı 3 2 2 2 Z 3 2 1 1 1 1 1 2 1 ' 1 > 1 I> 1 » ı1 t 1 1 !» 1 t • 1 ] 1 1 2 1 1 1 Tabib (tercih) veya Vete'iner Tıp mezunu Tabıb (tercih) veya Veterine» Tabb (tercih) veyo Bıyolog Tab'b Iterch) veyo Eczacılık Fakültesi mezunu Eczacı Tabıb (tercih) veya Vetenner Tabıb (tercih) veyo Veteriner Fen Fokültesi, Fızik Bölümu mezunu (Basın: 10164)