Katalog

JUMHURÎYET 26 HAZİRAK 1979 D 0 K U Dans oğretmenlerl. benzl soluk genc kıztora yenl danslan öğretiyorlardı: Monsıeur Sımon'un Otomobılinin tırısı ve Morv sıeur Salobre'ın Otomobilının Polkası. Genc bır yazar kahramanının hayatına özgun blr biçımde son vermek !çln düşünüp duruyordu. Françoıs Coppee (1) şunu önerdi ıBlr otomobılin tekerlekieri altında can verdlrebılıreın ona1» Louvre mağazaları yenı bır otomobıl yarışması actı. Atları olmayan bir arabayla kım uğraşacak? Ödüller. XVI. Louls stıli bükolık süslemelı bır saray arabası cızen Monsieur Courtoıs ıle kücucük gözlerl bulunan Ikl katlı bır araba yaratan Monsieur Selmersheım'a venldı Monsieur MıMe adında birl de bunların hlç blrınl beğenmedığinden bır Kuğumobil yarattı. Motor, kuşun karrtına yerleştlrilecektl. Kuğu, demir dızginlerle motoru denetleyen bır kışıye yetecek kadar büyüklükte bır sepetı cekiyordu. Monsieur Panhard (2) ve Monsieur Levassor (3) Ilk otomobil fabrıkasını actılar. Alman Muhendis Gottheb Daımler'ln clzdığı ıcten yanmalı motordan üretıyorlardı Panhard'ın otomobllı son hızla Parıs'le Morseılles arasını altmıs yedı saatte alıyordu. Otomobll, cok lyi koşullarda saatte kırk kılometr» kadar hız yapabıliyordu. Gazeteler buna «Şeytan tırısı» diyorkırdı" Beledıye yetkilılerl bayağı slnırlenmışti. Kesln buyruklar, kurallar yağdırıyorardı: cOtomobil» denen şeylerln. kent sınırlan lclnde saatte üç kılometreden daha hızlı surülmesi yasaktı lyl kl de çok değıldı bu otomobıller. Panhard ve Levossor'un fabrlkası kuçücuk bir atölyeydı ne de olsa. Otomobıll alan, Iş gezıleri içın alıyordu. Zevk gezlsıne gelınce, blr crft atın peşınde gezmek. les gibl konon pis bır motorun peşinde gezmekten cok daha zevklıydl. Otomobll surmek Için genclık heyecanı, genclık gözupeklığt gerekliydl Fedakariık isterdl otomobıl sürmek Bu şeytan lcadı. talihl yaver gıtmedığınden. Kuzey Kutbu nu keşfetmeye, ya da Alaska'ya oltın aramaya gıdememişlere göreydı Halk yararı üzerıne kurulan duşler cokton unutulmuştu ama gene de. Insanların yüreğinde duşsel blr özlem dolaşmaktaydı. Bazı evhamlı kışılere ve delılere göre Monsieur Panhard* la Monsieur Levassor, anlaşılmaz, garıp homurtular, gızemll tlt remeler yapan sıkıcı bır makına üretıyorlardı. Atlar gerl gen gıttl, gazetecıler dudak büktu Ne aptalca blr buluş 1 . Ama sonra otomobll makbul sayılmaya başlandr Emlle Zola. bötün tehlıkelen göze alarok atsız blr arabaya bındi. Araba sara nöbetıne tutulmuşcasına tltredı Ama Von sieur Zolata Versoılles'yo kadar sürdu arabayı Otomobil Klü bü başkanı. Emıle Zola içın haklı olarak «en aydın cağdaşımız». dedl. Zoia'nın saçian ağarmıştı Ama yoşadığı yıllardan cok daha genctl Astımlı ciğerleriyle soluk soluğa yaşıyor, yenı coğın kcpısından da suzulmeye cabalıyordu Yazar dostlorı Konstantirape haremlerınl, Floronsa aşklarını ya da terkedılmlş köylu kızın gözyaşlarını anlatıyorlardı kıtaplannda Zola cok daha başka ilş'erle uğrasıyordu Senet Borsasmdokı patlamalara asık suratlı modencilerln kazma seslerine, makınala rın tıkırtısına kulak verıyordu Zola Can kulağıyla dinlıyordu bötun bunları Ona gâre Paris'ten Versaılles'a otomobıl'e gıt mek, büyük bır kahrarranlığı sımgeleyen bır kır gezmesl olmakla kalmıyordu yalnızca. ylrmıncl yuzyilı incelemek, tanımak demektl. Klübün başkanmo gülümseyerek şu yanıtı verdl Zola: OTOMOBILLS YÂSAM Yazan: Üya EHRENBURG Çeviren: Şemsa YEĞİN Resimleyen: Hikmet ANDAÇ u Otomobil barışın yeni bir kaynağı olacaktır,, cGelecek otomoblllndlr. Buna keslnllkle Inonryorum Şu onda, böyle blr bulgunun öneminl kavramak, getıreceklerınl saptamak güc Ama kuşkusuz, uzaklıklar kısalacak ve böylece otomobıl, uygarlığın, barışın yenl bır kaynağı olacaktır. Sonunda zengınlık artacak, servetler coflalacaktır.» Phllippe Lebon, 1798 yılında. herkesln selametlnl duşlöyordu Motoru hlc bır zaman yapılmadı. Şimdl. 1898 yılında, Monsieur Emıle Zola Paris'ten Versallles'a otomoblile gldlyordu Emı'e Zola varsıllıktan servetlerden söz ediyordu.. Bu arada otomobıl gıcır gıcır diş blliyor, kötü kötu kokuyordu.. Monsieur Hay Emıle Zola değildl Ünlü blr yazar değıldl. Bır Dreyfüs'cu kahramanı değildi Sıradan blr ovukattı yalnızca Po'tıers'te Saınt Radegunda yatırı ve on altı yoksul hanesıy'e yasalara qe ereklere uyan sıkıcı ycşantısıyla ayrı bır dünya olan Poıt °rs te insanların guneş batar batmaz, tavuklarla yottığı bır cpetet n skandal Mons'eur Milierand'ın isa tanımaz sayıld gı Poıt ers *e otururdu kendısı Ne var kl Monsieur Hay, ılerı gorjşlüvdü Parıs'e gıtmış, atsız arabayı görmüş bulunuyordu C gün bu gündür tek bır duşe kaptırmıştı kendını: O arabalardan bır tane almak icın vermeyeceğı yoktu Otomobıl fırtına gıbı esıyordu Gel gor kı, Monsieur Hay'ın fırtına gibı esıp gıdebleceğı bır yerı yoktu ve otomobılle pek uzaklara gıdemeyeceğıni bılıyordu «Alt tarafı bir oyuncak», dlyordu arkadaşları. «Fem tehlıkelı de1» Dudak bukuyorlardt Ama Monsieur Hoy bır atsız craba istiyor okul cocuk'an nasıl Sef Hawckiaw'a uygun kahramonsı bır ölüm duşlerierse o da bır otomobıl almayı oyle duşlüyordu. Blr otomobll arabası pahatıydı Monsieur Hoy, zamam gelır dıye saman saklamış değildl Gelen zaman, durup dururken gelıvenyordu boyle On altı yoksul hanenın halkcı hoc cıkarıp tanrıya sığındılar ve kılerlenne gızlendıler Valı hemen bir kararname cıkardı. Monsieur Hay'ın dostiarı, bu çılgın adamı yola getırmeye cabalıyordu hâlâ fMehun yakınlarında ınekler bır otomobı'e saldırmış sahibl az kalsın olüyormuş. Trlel yakınlarında bır yerae bır boğa bu arabalardan bırıne toslamış, sürucusu kendını bır cukura atmış. Neyse ki adamı kurtarmışlar » Bu can sıkıcı sözler Monsieur Hay'ın blr kulağından gırlyor otekınden cıkıyordu Onu kımse durduramadı Guzel bir nısan gunu, karısıyla bırlıkte bır otomobıl gezmtıs ne cıktılar. Otomobıl, tamgaz gıdıyordu. Belkı de saatte dokuz kılometre! Motor ınledı, ıkındı sıkındı, elınden gelenı yaptı Motor yepyenıydı. pırıl pırıldı tekerlekieri Ama Monsieur Hay'ın yureğ ndekı sevınc, dunya kadar eskıydl Olümle ycrışıyorau önüne cıkan ılk dık yokuşu ınerken frenlsr patlayınca. gözupek çıft, kendılerını arabanın oltında buldu Ya da daha doğrusu cıftçtler onları otomobı'ın altında buldu Bu korkunc makına/a yaklaşaıaya korkuyordu hepsı Uzaktan uzaktan baktılar Monsieur Hay'e anıt falan dıkılmedı Kendisi hic blr şey bulmuş değildl Atsız bır araba almış ve karısını kırlara gezmeye goturmustu tek Butun yaptığı buydu Monsieur Hay ın Zola, korkunc felaketı gazetelerden oğrendl Ancak Zola gazetecıler gıbı o'omobı'e sovmeye kalkmadı Hayır sonuc ortadaydı. Frenlerin daha sıkı olmasını soğlamak gerektl Otuz yıla kalmaz, mutlu torun ar otomobıl kazalarına şaşılası olaylar gözuyle bakmaya başlarlardı.. Varsıllığa gelınce, kuşkusuz glderek coğalacaktı servetler Mons'!».r Emıle Zola yent cagın, yırmıncl yuzyılın adamıydı ve bu nedenle lyımser bır odamdı. Barney Oldfıeld otomobll yarışmda birıncl geldl Sıradan blr blsıklet yarışcısıvdı eskıden Araba kullanmayı yarıştan blr hafta once oğrenTiış'ı Talıhı yaver gıttı Ya da belkı talıh değil de. Henry Ford adlı genc bır muhendısln yaptığı yenı 900 otomobıllnın kücümsenemez becerılerl, ustünlükierı yardımcı olmuştu ona Ama Ford, utku psşında değ I dolar peşındeydi Zengın de değlldı Duşlerınln gercekleşmesl ic'n, hıc değılse azıcık bır sermaye edmmesi gerekıyordu Yann, sermayeclerle onemlı blr toplantı yapacaktı Henry Ford genlş, ağaclıklı bır yolaa yurüyup duruyor, yarınkl goruşmesinın provasmı yapıyordu (1) (2) (3) Françoıs Copp°e (1842 1908) Frensız şalrl ve oyun yazan. Oreyfus Davası nda karşıt goruşu savundu. 1884'le Fransız Akodemısıne seçildl Rene Panhard (1841 1808) Fransız muhendis ve otomobıl fabrıkatoru 18911592 orasında Levassor'la birlıkte araba uretımıne basfadılar Levassor • Panhard'ın Iş ortağı. (Arkasi Varl ELEVİZYON 18.30 HABERLER 18.35 FLANDERLERÎN KÖPEĞİ Çızgı dızi fılmın bugun yayınlanacak 35 bölumunde Aroa'nın gen dönecegıni duyan Nero çok mutlu olmuştur Ancak Aroa beklenen gemıden çıkmaz Aynca anıden dönmesi de Nero'yu çok endışelendırmıştır Bır hafta sonra kenttekı doktorun evınde olduğunu ögrenen Nero, Aroa yı görmeye ffider Ama Aroa onu görmek tstemez. Yalnızca Nero dan bır resım ıster. Nero koyun resminı çızer Aroa dayanamaz, pencereden onlara el sallar Nero Aroa'rc.n hastal ğı çok üzulmüştür. 05 00 05 05 06 02 07 02 07 30 07 40 09 02 09 40 10 01 10 21 1120 12 00 12 10 13 00 13 15 13 30 14 32 15 01 RADYO Açıhş ve program Turkuler ve şarkılar Günaydın Koye haberler Haberler Sabahtan sabaha Turkulor geçıdi Turk hafıf müzığı Arkası yann Bolgesel yayin Turkuler geçıdi Eolge haberlen Ogle üzeri Haberler Hafıf müzik Bolgesel yaym Yaşayan bestecılenmlz Yörelerımiz. TRT1 ezgılerlmlz. geleneklenmlz 15 40 Hafıf müzık 16 00 Bolge haberlerl 16 05 Şarkılar 16 20 Turkuler 16 45 Hafıf muzık 17 02 Akşama dogru 18 01 Çocuk bahçesl 18 26 19 00 19.30 19 55 20 02 20.12 20 15 20 40 2102 2130 22 00 22 02 22 35 23 0O 23 10 23 40 24 00 00 02 01 00 Bölgesel yayın Haberler Bolgesel yaym Çevremızde yann Çocuklar içın Hafıf müzık Köy dağarcığı Turkuler geçıdi Şarkılar Müzık magazın Kısa haberler Şarkılar Çeşıtll muzık Haberler $arkılar Türküler Kısa haberler Gece konseeri Program ve kapanış i Ri 3 07 00 37 02 08 00 09 00 09 03 09 30 10 00 10 30 1100 12 00 12 C3 13 00 14 30 19.00 ÇOCUK 19.30 ANADOLU'YA Nevzat Şenol un sunduğu progıamda yem bıtkıleri ve yem bıtkılennın kı^a saklanması kotıu edılıjor Onu Tunzm Folklör Araştırma Kurumunun Halk oyunlan toplulugundan Karadeniz yoresı kız oyunları izleyecek. Dizinın oyun bölümunde ıse KADIN ANAnın 12 bölumü KAVAKLAR yayınlanacak Kaymakama şıkâyet edıp Cıbılköy Muhtanmn Kaymakamlıkça soruşturması yapılmıştır Muhtar huzursuzdur. ıftiralar çok agırdır Ancak Radın Ana Muhtann arkasındadır artık, Sahh le bırlıkte koy arazısıne dıktıklerı kavaklan köyun yaranna dıktıgını Uân eder Muhtar, böyle ce koylunun gozune gırer Bunun ılanı Birasında Dıbekçı Sallh de duyar delıye döner Köylü teker teker Muhtan tebrıke geldığınde jandanna da gellr Muhtar tutuKlanır. Dıbekçı Saııh'ın bekledığl olmuştur En yaglı kurul uyesi olarak Sahh. Muhtarliğı devrala. Ama koylünüa, başta KADIN ANA olmak uzere neler duşundügunun neler yapacagının larkında degıldır 05 00 Gece yansı Açıhş ve program Gun başlıyor Olaylann ıçinden Sabah konsert Sarkıl«ır Kadın sanatçılanmız Turküler Şarkılar Dunya folklörunden Şarkılar Bir pınarkl Haberler Çeşltll klaalk müzlk 1350 Olaylann lctnden 14.00 Turküler Hasret'te başrollerl Emel Sayın ile Engin Çağlar oynuyor TELEVİZYONDA TÜRK SİNEMASI "HASRET,, Yönetmen Zekl ökten Senaryo Ergin Orbey. Görüntu Yönetmenr Erdoğan Engın Oyuncular. Emel Sayın, Engin Cağlar, Orcun Sonat, Munır Özkul Suzan Avcı, Gonül Hancı, Turgut Boralı, Kemal Sunal, Metın Akpınar, Adne Naşıt Yapım. Arzu Fılm/1974. Aynı kadını seven ıkl erkeğın vo ıkı aşk arasmda kalan bır şarkıcının oykusu Bır gazı noda assolıst olarak calışan Alev Sayın (Emel Sayın) ıkl aşk arasında kalmıştır. Tanıştığı zengın ısodamı Adem Nızaml (Orcun Sonat) Alev'le ev lenmek ıstemektedır Aynı zamanda sahnede kemanıyla eş lık eden yoksul muzısyen Fer dı (Engın Caglar) da Aleve aşıktır. Fakat duygularını bır türlü ona acamamaktadır Ferdı dayısı (Münır Ozkul) ıle oturmaktadır Yıllar önce müzısyen olan dayısının da başından buna benzer bır ask se rüven' gecmış, sevdığı kadın zengın bırıyle evlenınce o da kadenne küsüp müzısyenl ğı bı rakınıştır. Yaşamını rrerdıl satarak kazanan dayı, yege nınl bu sevdadan caydırrrak isterse de. aşkı ağır basan Ferdı, Alev'ın peşını bırakamaz Alev. annesı Bahrıye (Suzan Avcı) ıle bırl'kte oturmaktadır. Bahrıye ıse Ferdı nın dayısının onu yaşama küstüren eskı sevgılısıdır Alev onnesınm de ça balarıyla zeng n ışadamı ıle nl şanlanır Sonundo oraya üCüncu kadın (Gonul Hancı) gl rer. Evlenme ışl gercekleşmez. Bu a rada ünlü çarkıcının kulakları duymaz olmuştur Bırbırlerinden ayrılmayan Alev ve Ferdı'yl daha başka ilgınç olaylar beklemektedir. fHasret>t» ünlü bir şarkıcının duygusal dünyosı ve onsı zın sağır olmasıv'a ıcıne düştuğü bunalım, kucük güldüru ogelerıyle anlatılıyor. Devlet Tıyatroları Genel Mudürü Ergın Orbey'in 1974 yılında 8lnemayla lllşki kurduğu dönem da film yönetmenllğlnln dışın da yöneldiğl senaryo yazarlığı ürunlerlnden bırl Ergln Orbey' In duygusal tutarlı senaryosuy la blr gişe fllml olarak hazırla nan «Hosrett, un)0 blr Klâslk Türk Müzlğl sanatcısıyla, o dönem genc kızların gönlünde taht kuran romantlk |ön Engin Cağlar vo tiyatro dOnyoaından aktarılon unlu güldüru oyuncularıyla harman edlllyor Izlenen dzenll uflrasa kar sın şarkıcıyı seven Ikl erkeğln cıkış ve yltlşlerl. blr dengeslzllk oluşturuyor. Eğlendlrlcl, mö zlkli, bol şarkılı, Emel Sayın hayranlarına hoşca vaklt 04 clrtecek guldörO sanatcıları bol bır eâlence fllmlnden öteye g demıyor. 08 00 08 02 09 00 09 30 10 00 10 30 1100 1130 12 00 12.20 12.45 13.00 13.15 i i Kl 2 Konser saatı 14 30 15.00 15.30 18 00 16 20 18 40 16 45 Şarkılar Turküler Haflf müzlk Arkası yann Hafif muzık Ses ustalan 1815 Kultur sorunlan Haberler Hafıf müzik Turkuler Ünıversıte korosu Küçük konser Sanat olaylan Turküler 2145 Şarkılar 22 00 Hafıf müzlkte dans 22.30 Şarkılar 23.00 Turk sanat muzigi 2330 Haberler 23 35 Saz eserleri ve saz sololan 23 58 Program ve kapanış 19 00 19 30 19 45 20 00 20 30 2100 21.30 15 00 16 00 17 00 17 06 18 00 19 00 19 30 20 00 20 30 2100 22 00 22 06 24 00 0100 Açılış ve program Gune başlarken Sabah konsert Turkçe haberler Earok muzık The Quess Who topluluğu çalıyor Çeşıtlı sololar Llkeîsr ve müzıkleri Oğleye doğru Turkçe haberler Sızln iç n seçtıklerimiz Konser saati Caz mü2igi Gerry Mulllgan ve orkestrası Gunun konseri Oda müzıgı Turkçe haberler Gençler içın Stüdyo FM Akşama dogru Klasık Türk müzığı korosu Müzlk sözlugu Caz müzıgı Açık oturum Turkçe haberler Gecenın getırdıklerl Gece ve müzık Program ve kapanı; 20.30 HABERLER 21.15 BEŞ DAKİKA Dizmin SAGLIĞIMIZ VE DENIZ adlı bölümü yayınlanacak Zuhal Çetmkanat'm sundugu programaa guneş ve denızın insanlıgı uzerınaekı olumlu ve olumsuz etkılennden soz edılıyor. Yap yon. Ya\iız Tarakçıoglu. Yenişehir NERGİZ (18 38 83) Kansrzlar T Savalas R Shaw SİNEMA BATI (18 83 23) Capkınlar Kralı J. Bırkın. P. Rlchart DİLEK (17 16 54) 1 Yadeller F. Tayfur > N. Nazır, 2 Şahlt M Ar R Harrleon K. Dere Çankaya ÇANKAYA (28 07 80) Ucak Korsanları Sean Connery SİNEMA AKUN (27 76 56) Tehdlt (Ua Menace), (Tves Mantand) KAVAKLIDERE (26 73 78) Erkek Dedığın Ne Çalar L Buzzanca ülus Cebed Çt| CEBECİ (19 32 08) 1 gın Hayat J. Levvıs, 2 Kabadayının intıkamı R. Taylor NUR (11 58 071 f Yosmaların Belalısı Lee Van Cleff, 2 Kalaharı Yolcuları S Becır sus (11 81 14 1 Ala Geyık C ArKin 1» 1 Mutlu, 2 Batan Guneş F TayfurN Nazır 21.20 TÜRK SANAT MÜZIĞt Muzık Eglence Yayınlan Şubesınce hazırlanan bugunku Turk Sanat Muzıgı programının solıstı KUTLU PAYASU şu şarkılan söyluyor Neydı Ne Oldu Halım. Her Gunum Mazıde Kalmış Gunlerlmden Gün Arar, Kara Bulutlan Kaldır Aradan Olanlar Oldu Geçti Artık Sen Ne Dersen De, Her Gece Yollarda Gözledım Senl Programı Ilgün Soysev hazurladı. Gazl M. Kemal Atatürk YAYINLARI İÇACOAŞ YAYINLAItt^^^^^^^l V SÖYLE¥ " : H: •UGÛNî D ECİN BU »ÜYDK T A f m OKUUAMIŞ OLANtARIN KOIAYCA OKUYUI» 21.40 TELEVİZYONDA TÜRK SİNEMASI 23.10 HABERLER 4. BASISI ÇIKTf 4U ^^^ JJtLAY&Ct VBHECEOİ BIÇIMDt SOLÛMURE AY1RAN. YEB TEB OZEUtY 1? YAVINA HA2't«j»YA» . Ord. Prof. Hıfzı Veldet Velidedeoâlu Eaerı : { 443 sayî» } 75 Lira ifvnt Kfrttl. ÇACOAS YAYIM.ARI Csîfr^u "urkoc»î C»<l Noı3^4t BTANBUt