Katalog

A LTI 23 HAZtftAN Wt9 r Anlatılontarın coguna Inan ' mıyor. verılen demeçlerın abart mo olduğunu sanıyordum Ve dogru8unu söylemek gerekırse gözlerlmle gormesem ınon mazdım.. Yuzyıllardır kuş ucmaz ker von gecmez olarak bılınen. ın•anların en az 8 ay katırla bl le geçemedlklerl, yuzyıllardır her türü uygarlığa ve topluno Yılmaz GÜMÜŞBAŞ lllşklsine kapalı kalmış Cllo dağları. devletın uzerıne uzerıne yörüyen koco makınelerıne. Inançlı ve kavgacı mühendısı ne. teknisyenine Işcısıne dozer ustcısına boyun eğmlş bağrıno saplanon grayder bıcoklarıno karşı teslım olmuş Bınlerce» rnotrelik karlı tepeler bile artık klmseyl korkutmuyor özetle. Cllo dağları Innnco ve teknığe kuzukuzu boyun eğmlş MUTLU BİR YILDÖNUMÜ 18 hazlran 1978 Cilo yoreslnde kurulu köylerde yaşayan Insanlarımız lcm onemll blr tarihtır Ogun, Şemdınlı yol oynmından başlayan Koye Ulaşım Pro|esı (KUP) çalışmoları tom blr yıl sonra kilometrelerce ıcerde devam etmekte ve kilometrelerce yol insanları yenı blr dunyaya ulaştırmaktadır . 18 hazlran 1979 sabahı, Koy Işlerl ve Kooperatıfler Bakanı All Topuz'ıın karşı tepeden bayrakla verdığı bir Işaret uzerıne peşpeşe patlotılan dınamıtlorle daho ıcerlere kilometrelerce ofeye gıdecek yol calışmoları kınci aşamasını yapmnktarlır Bu aşama Cllo eteklerınde yaşayan blnlerce yurttaşımızın daha yenl bır dunVe karşı tepelorde patlayan dlnamıtlerle bırllkte geçıt vermez Clyaya acılmaları «yurttaş» 8alo dağları teknlk ve Inanca tesllm oluyor. yıldıklarının kanıtlanması ve devletln kendılerlne. kendilerlnln devlete ulaşmosı anlamına gelmektedır ANKARA NİRE, CİLO NİRE? Ankara'dan uçakla başlayan yolcııluoumuz 4 gün sonra ylne Ankara'da noktalanırken bu aklımızo gelen blr ucurumdan şındo oyunlar oynuyorlar Bun4 çjun lcer^ınde gorduklerıml aşağı uçmo korkusunu. KUP dan boyle Ankara'dan otomodüşunuyorum yollarından gecerken hernon bilıne bınen hor yurttaş, taaa Cılo eteklerıne kadar hlc bır Van Cvalp Özalp Van hlc duymadık. Daha genış, daendışe duymodan gelebılecek Van Hakkarl Hakkarl KUP ha az vıraılı. daho az yokuşlu ve guzergahlar daha dıkkatle Ne guzel şey? Şantıyosı Şantıye Şemdlnll TEPEDEKİ DOZERLER saptanmış Klşı bir guven duŞemdınll Yuksekova YukKUP'un Cılo dağlarının eteksekova Van.. yuyor yola Blr yıl once ancak lerlnde kurulu şantıyesınden katırlarla, o da yaz aylarında Hakkarı'nın klşlnln kendısınl Koy Işlori Bakanı All Topuz'un tTannvo emanet etmeden» ge guclukle gecilen bu yerlerde bayrakla verdığl Işaretle blrkac çorrevcreğl bol ucurumlu yol otomobıller şlmdl vızırvızır kilometre ılerımızdekı tepelerları, Şemdınll'nın müteahhlt YSE'nln koca yuk kamyonları elıyle yapılan yıne bol yokuşlu asfalttan glderceslne ve an gl de dlnamıtler patlamaya başlarken. aşağıya baktım Gray ve ucurumlu yolları Sonra KUP bi malzeme taşıyorlar Içerlerder ve dozerler kopan kaya yolu. dekl şantlyeye ilk geldlkleparçalarını ve toprağı önlerlne Açık eöylemek gereklrse rinde makinelerden korkan ve katmış, llerıye llerlye gldlyorbol • bol soğuk ter doktuflümuz yamaçlara kacan cocuklar şlm lardı öndekl dozer dağın eteHakkarl ve Şemdlnll yollarında di grayderlerln hemen yanıba Cilo dağfarında bir £Ün Işlerı Bakanı KUP'un ıklncl vn Calışmasını bayrakla verdıgı Işaretlo başlatıyor Köy 15 haziran 1978'de başlatılan Koye Ulaşım Projesi çalışmalannda, birinci yıl toplam 4 bin kilometre yol üretildi. Geçtiğimiz 15 hazıranda açılan yeni inşaat mevsimi sonuna dek 2 bin 700 kilometre yol daha hedefleniyor. Yapılan yollar daha önceki yıllarda üretilebilenin iki katını aşıyor. Cilo dağları, devletin, üzerine üzerine yürüyen koca makinalarına, inançlı mühendislerine, teknisyenlerine, işçisine teslim olmuş.. Her açılan yol insanlan yeni bir dünyaya götürmekte. KUP Türkiye'nin bugün yaşanılan en büyük olaylarından biri, belki de birincisi.. na olunak saöloyıcı blr yakloşımla hazırlanan programlar, kalkırmanın koylüden başlatılmcısı llkemızl somutlaştırmıştır. Koyiuye Ulaşım Pro|esl (KUP) gelış^e dınamlğlnl başlatan, kırsal alanda yaygın blr kolkınma ortamı sağlayan ulaşım oğı oluşturucu nıtellkte ele alın mış, proıeye daha önceki yol yapım programlarından farklı blr ıcerık kazandırılmıştır. Koyiuye Ulaşım Pro|«slnln bu O7ell.ğının yanında. malelna gucunden en ust duzeyde yararijnan ve yol malıyetlnl en aza Indıren yonlerl lle de llerl bır muhendıslık pro|esl olduğu uygulamalar sonunda kanıtlan mıçtır ?00 dozer ve 100 creyderl» blrlıkıe 600 iş maklnası 50 şantlyedre 2000 Işci kadrosu II» yıl boyunco calışmış ve amacInnan vol urctım hedefına ulaş mıslardır 1978 yılında şantıy»ler ortolamo olarak 15 Temmuz da acılmış ve kasım sonuna ka dar 4 5 ayda do^unun 1 S ll.ndo 2400 km yol yapılmıştır Bu bolgode calışma mevsımi sona erdlaj ıcln maklnalar genelllkle kıyı bolgelerıne kaydırılmış ve kış programı uygulaması 20 ilde surdumlmüştur 31 5.1979 tarıhıno kadar bu lllerde 1600 km yol uretllmıştlr Böylec» şantlye calışması yapılan toplam 9 ayda 4000 km yol üretllmış olmaktadır Alınan sonuo dozer başına yılda 25 km yol yapılabıleceğınl kanıtlamaktadır Bu Ise daha oncekl yıllorda üretilebilenin Ikl katını oşmaktadır. Öte yandan aynl ma klnalarla elde edllen bu üretlm eonucunda fazladan Oretllan KUP „ Devleti yurttaşa ulaştırıyor fllnde cok meyllll blr yerde bıcağıyla dağı yarıyor, arkadan gelen grayder kayaları temızllyordu Yanımdakl blr muhendlşe sordum tBu dozer devrılmez mı? Blr ucarsa parcası kal adamın da maklnanın da?» Mü hendls sadece gulmekle yetlndl ikl yıllık calışma dönemlnde sadece blr kaza olmuş Onu da dozerın ustası değıl, yoğctsı yapmış Tabıı hem makina, hem kendisl parcalanmış... ŞANTİYEDEKİ TÖREN Doğu'da KUP uygulamasının başladığı 18 hazlranın blrincl yıldonumünde şantlysde güzel blr de tören yapıldı Köy işlerl ve Kooperatıfler Bakanı All Topuz, Musteşan Ylğit Guloksuz. YSE Genel Muduru Selahattln Seyls, ToprakSu Genel Mudüru Ruhı Aytekın, Kooperatıfler Genel Mudürü Taylan Benll, CHP Mllletveklllerlnden Yalcın Gursel. Haluk Korabörklü, Cemal Aktaş. Ahmet Zeydan. Hak karı Senatoru Nacl Cldal. Hakkarl Valısi Aitay Utkan lle cok Bayıda teknlsyen, basın mensubu ve yakın koylerden gelen yuzlerce vatandaş hazır bulundular torende önce. yerel glysilor Icerslndekl dellkanlılar ceşltll folklor gösterllerl yaptılar. Daha sonra Hakkarl Vallsl Altay Utkan, güzel blr konuşma yaptı Bakan All Topuz Ise, yapılan calışmalar hakkında bllgl verdl. Topuz'un konuş ması ozetle şöyleydi: KUP. HER KÖYE GİDECEK «Projenln iklnci yıl uygulamasına bugün başlıyoruz. Gecen yıl Doğu ve Güney Doğu Anadolu'nun gerl kalmış bolgelerlnde başlatılan ve kış aylarında makina parkını kaydırarak, Ikllm koşullarının elverışll olduğu koylerınde sürdürulen uygulamaya. 18 hazirandan Itibaren tekrar Doğu ve Güneydoğu ile kış aylarında glrilemeyen Orta Anadolu lllerlnde devam edllecektir Yenl program lle llglll açıklamadan önce projenln özelllklerl blr yıllık uygulama sonucları hakkında bllgl vermek Istıyorum. Bakanlığımız Köylüye Ulaşım Pro|eslnl, kırsal alanda uygulanacak gelışme pro|elerlnln İlk aşaması olarak planlamış ve yolu olmayan bölgelerde hızlı bır yol yapım programı uygulamıştır Bakanlığımızın tarımsal altyapı, kırsal yerleşmelerln flzıksei düzenlemesl ve kooperatlf örgütlenme lle llgilı dığer uygulamalarının başlatılrnasıyol mallyetl de % 60 oranında ucıızlamaktadır 1979 KUP uygulamalarının Iklncl altı aylık dllıml gene 15 doğu lllmlz lle blrlikte kış aylarında calışılamayan orta Anadolu ve kıyı illerlnln yüksek dat'ılarında BÜrdurülecektlr. Movsım sonuna kodar 27 İlde 2700 km yen> yol acılmış olocaktır Koylüye Ulaşım Proıesl lle üc vıl ıcınde ulkemizln bütun koylerine ulaşılmış olacaktır. Kırbnl alandakl koyyolları ağı bırbırlerı lle ve karayolları ağı lle butunleşerek köylunün kal1 kınması açısından anlamlı, ekonomlk deflerl bulunan blr ulaşım ağır durumuna getırılmlş olacaktır» «GİDEMEDİĞİN YER SENİN DEĞILDİR» Halll Rıfat Paşa gercekten cok okıllı ve llerf gorüşlu bır ınsanmış. Bu sozü söylodlğl 7aman Osmarılı padişahları an larnış olsolardı, bugün blr başVa Türkıye bulacaktı çağımız. Uygarlık yol'la başlar. Yolun olmadığı yere ne eğltlm, no sağlık, ne bayındırlık hlzmetl glrebllır Her acılan yol Insonları yenl blr dunyaya götürür, dünyaya yenı blr pencero açar. Yolu olmayan Insanın mutlu ol ması, Insanlığın b.lmesl ve de^erlpndırmasl de olanaksızdır. Bulun bu ncdonlcrle diyoruz kl, KUP, Türkiye'nin bugün yaşanılnn en buyuk olaylarından bl rlsldir. belkl do blrıncısıdır... Barıs icinde Raşit KISACIK MALATYA. (Cumhurlyet) Sert sakalını elinln tersi ile kaşır gibi yapan All Seydl Taşkıran blr deylş sundu blze. •Haşhaşın tacına bak, Çiz de bi suyuna bak, Yaktın blzl kül etün. İnsafsız, halime bak > All Seydl Taskıran'ın deyişinden sonra, Esklmalatyalı haşhaş ureticilerinden Muhammet Balkir lafa glriyor. • Hem dunyanın en lyl. «n kalitell afyonu Malatya'da yetlşır, derler. Hem de yasaklarlar Anlayamadık git ti. Başka bir şey ekemiyoruz işte Kayısıya taban fiyat verme. Haşhaşı yasakla .. Eeee bu topraklarda başka ne yetlşir kl Bızim herseylmizdl haşhaş O gitti, blz de glttik. Onu yasakladılar. bızi fukaralığa gflmduler Kime derdimlzi anlatsak, bılmem ki • Hanl. 1971 yılında Nıhat Enm hükümeti döneminde haşhaş ekim alanlan daraltılmış 3S ilden 6 ile indirilmıştl ya. tşte o dönemde Malatya'dakl ekim de yasaklandı. O Rün. bu gündur haşhaş herkesın dilinde.. Yediden yetmlşo herkesin en büyük sorunu Kahvede, lokantada, evde, heryerde konuşulan tek konu, haşhaş Ve herkes buyük bir ümitle, büyük bir ö/lemle bu yasağın kalkacagi gunü bekllyor Daha dogrusu o gunlerin muhalefet lideri. bu gunün Başbakanı Bülent Ecevıt'ın sözünü tutmasını bekllyor. 1977 yılında sectm gezlsine çıkan CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit Malatya'dakl açık hava toplantısmda Malatyalılann gözlerinln içine baka baka şoyie demiştl alkışlar arasında. «Malatya'nın başlıca g«çim kaynagı olan haşhaş ekl mine izin venlmelidir. Bız Iktidara gelirsek Malatya'da haşhaş ekimini yenlden sağlayacagtz • Profesflr Salim Çelebioftlu, Profesör Tarhan Baytop ve başkalan, yaptıkları ln< elemeler sonunda şu yargıya varmışlar modern savas araclarını gerektirir. 'TÜRK DONANMA VAKFT, ulusal deniz gucumuzü daha da güçlenaırecek bir projeyi gerçekleştirivor. Harp gcmilerini, kcndi ulusal kaynaklarımi7i kullanarak yapacağız. Halkımızın maddi desteğiylo . yapılacak bu gemilcr ıçin. TÜRK DONANMA VAKFI, halkımiza Bunmak uzere DONANMA ALT1NI çıkartıyor. Alınan her altın, deniz gucumuzü daha da güçlendirecek olan bu gemilprin birer parçası olacaktır. Amacımız ulusal güvenliğimizi korumak. dunya banşını 6urdurmektir. bir yaşam, Malatyalılar, Ecevit ın sozunu tutmasını ve Haşhaş'a konan ekim yasağın ın kaldırılmasını istiyor •Dunyanın en kalitell afyonu Malatya'da yetışiyor.» Haşhaş, taaa, Hıtitlerden beri Malatya'nın başlıca ürünlerinden blri. Zaman geçtikçe, onem ve değeri arttıkça genışlemış ekim alanlan. özellikle 1933 yılmdan sonra büyuk bır gelişme gostermış Öyle kl 3 5 metrekarelık bahçe.si olanlar bile bu yerlere çıçek yerine haşhaş eker olmuşlar. Yurdumuzda 1933 yıllarına dek serbestçe ekimi yapılan haşhaşa bu yıldan sonra dış müdahaleler başlamıştır. 1931 yılında imzalanan Cenevre anlaşması üzerine Türk hükumetince 3 nisan 1933 tarlhinde çıkarılan 2253 sayılı yasa ile ekim alanlan dondurulmuş. daha sonra 10 a~ ğustos 1933 gun ve 14829 sayılı kararname ile de haşhaş ekim alanlan daraltılartık 14 lle lndırilmıştir Bu durum 1945 yıhna kadar sürtnuş. 19 6 1945 gun ve 3/2674 sayılı Bakanlar Kurulu karan lle ekim alanlannın yenlden genişletildiği ve ekim yapılan 11 sayısının 35'e çıkanldıftı görülmüştür. Bu karardnn sonra Mniatyn'da ekfm yeniden hızlonmış vo Malatya afyonu kalıtesı ile dünyaya ün salmıştar. Bu durum 1970 yıllarına kadar surmuşdu Bu tanhlerde bilindığı gıbi Turkiye'de üretılen haşhaş özellikle Ame ıika tarafından uluslararası bır BOrun olarak dünya kamuojruna lanse ediliyor, çeşitli baskılarla Turklye'dekl haşhaş üretlminln vasaklanması lsteniyordu. Bu baskılar sonunda da 1971 yılında yurdumuzda haşhaş ekimi yapılan il sayısı 35'ten e'ya lndirildi. Konu lle ilgill. •czacılaruı görüşu de şoyle. •Turkiye'de bugün bir ilâç hammaddesi sıkıntısı vardır 200 çeşit llaç hammaddesinin yüzde 80'lnl dışarıdan ıthal odlyoruz. Bi/de ancak yüzde 20'sl üretiliyor Malatya ve Tokat gib| kaliteli haşhaş yetiştlrilen illere ekim ı/nı verllirse hammadde sıkıntısı büyük ölcude hafıfler. Hatta dış satıma bile yönelebılınz Çunku. lçerısinde morfın. kodeın, tebain, papa venn'ın en çok bulunduğu dunynnın en kaliteli nfyonu Malatya hHşhaîjindıın rlde e dillyordu. Bu durumu BırJeşmış Mılletlpr'ın konu ile ılgılı raporlan ile de kanıtlatnak mıımkun Bır süre önce Malatya'da duzenlenen Türk Eczacılar Bırlıftı toplantısmda Eczacılar Birllfti Genel Bnjknnı İbrahim Çetinkaya da aynı konuya değinıyor ve Alkol Alkoloıdlorı fnbrikasınm Malatya'da kmulmn'n lle Tıirklyenın il<\c hnmmaddesi sonınıınun buyük oranda çözü lebılpreftınj belirtiyordu Haşhaş koylüsü llo kentlisi ile yalnız tüm Malatvalılann başlıca sorunu do£ü gorçeğı bolırtmok gorpkırso başlıca Olke sorunlanndnn bi ri . Bu sorunu çtomek lçın Malatyalılar yetkili anyor Bu sonınun çozümlenmesl içın Başbakan Ecevit'tn verdığl sözunü yerine getlrmesıni bokliyor horkes . SICAKLARA ARA VEREN SAĞANAK YAĞIŞ TRAKYA VE. MARMARA BÖLGESİNDE ÜRETİCİNİN YÜZÜNÜ GÜLDÜRDÜ İSTANBUL HABER SERVİSİ Istanbul, Trakya ve Marmara bulgesının kıml kesımlerina dun uretıcılerln deyımiyle caltın» yugınış, aralıklı suren ya j qışlar aycıcerjı, kavun karpuz basto olrnak ıızero tüm ürunlerı olumlu yondo etkılemıştır. Sabahın erken saatierlnd» ba^lnyan ve bocjucu sıcaklardan bunalan Istanbul halkının «neles almasınct» yararlı olan aralıklı vafjış, ozellıkle Trakya ve Mormara bolresındekl fıretırılorın yıi7unu nıılrlurmıif.tür. Bolrjelfirın ondo gelen ürıjnu Aycıceqı ılo Kuvun, Korpuz glbl meyvelprln ve Domates, Pat lıran, Blher qlbl sobzolerın, bu araöa Uzıım'un cıerek knllte ge rekçe rekolle yonundon qelişmeslnl Rnnlayan yanısları uretl cıler, «altın» dıye tanımlamıslardır Aralıklı yağışlar hasadına başlanan buğday ürunu fl zerlnde do olumlu etkl yapmış tır Yaklaşık bır haftadır suren bofıucu sırakların, bugday hasadını orkun başlattığını, ancak tarlalara gırılmekte gücluk çekıldıgınl belırion uretıciler, tYarjış hosada daha elverışll bır ortam get'rdl» bıcımınde ko nusmuslardır. Dun suren aralıklı yagışların Ö7Qihkle ulkemızln ynfl konusunda bır numarnlı urunü durumuna aelrsn Ayçıcefjlnl yağ oronı ve verlm açısından olum lu yondo etkıleyeceöl uzmanInrca beiırtılml°tlr Urunun sağ 'ıklı blr yapı icinde gellstlğinı, ancak sulama olanağı bulunmodığını bıldlren uzmanlar, «Dun bolnnnln bazı keslmlerlndo gorulen yaflıs. en azından 1 mılyar lıralık de<5er artışına yol octıı domişlerdlr. TÜRK DONANMA \AKFI Donanmn Altıııı, Akbnnk, Garanti Bankası, İş Bankam. Yapı ve Krerli Rnnkası, Zirıuı! Hankası subeierinde saiılmaUladır. (Cumhurryet: 50351 Susam fiyatları artınca irmikli simit yapılmaya başlandı | £ İSTANBUL HABER SERVİSİ istanbul'dakl kımı slmlt üreticllerl 8imldın undan sonrakl hammaddesi olan susamı kullanmadan fsusamsız slmıt» üretlmlnl gercekleştırmışlerdlr. Gözlemlerlmıze göre. «susamsız sımlt» üretılerek pazarlamasında. susam fıyatlarının 77 llraya ulaşması, bu ara da Beledlyenln Gıda Maddelerl Tüzüğunü duyarlılıkla uygulamaması önemli etken olmuştur. Susam fiyatlarındaki artışlardan sonra slmldln üstundekl susamı yüzde 30 oranında eksllten üretlcller Beledıyenln de gelışmeyl Izlememesl sonucu «susamsız slmıt» üretmeyı yeğlemişlerdlr. tSusamsız slmitı Oretlmlnln değışlk blr yöntemle gelıştl* rlldiğl görülmektedlr. Slmıt uretıcllorl, eusam yerine ceşıtll maddelerl denemlşler, en olumlu sonucu da slmltlerln übtune Irmlk koyarak almışlardır irmığın susama oranla cok düşuk bir flyatan, orlalorna 20 llrodan satılması slmıt uretıcllerlnln kârlarını da arttırmıştır.