Katalog

• Sahıbi Cumhuriyeı MoVjcocıtık ve Gaîetectiiv ı A S adına„ NAOİR NADİ Mudüru Cumhuriyet OKTAV KURTBÛKE ERİNC Sorumlu Yazı l$lerl Müdurü Sasan ve »ovorı tecillk T.A.Ş. ORHAN * •( » + CUMHURİYET BAS1N AHLAK ABONE UCRETIERI •Genei Yayın • • • Matbaocılık ve GozeNo: 3 9 4 1 Telefoo: 28 97 03 Cağaloğlu Türkocağı Cod Posto Kutusu • 246 İSTANBUL v» w» ı v ı ı ı « J n ı • u ı U Y M A v | T A A H H U T E D E R • BÜROLAR ANKARA Konuı Sokak 24/4 Yemşehic Tel.: 17 58 25 17 58 66 • İ2MİR : Holı Zıyo Bulvan No: 65. Kot: 3. Te).: 25 47 09 13 12 30 • ADANA Ataturk Cad. Turk Hava Kurumu iş Ham K. 2 No. 13 TEü 14 550 19 731 I AYLAR Yurtiçi: Yurtdışı: 1 3 6 12 150 450 900 1.800 300 800 1.800 3.600 Ucakpostosı ile gruplarına göro ucak ücretl ayrıca atınır. I TAKVİM 16 KASIM 197S Imsck 6 01 Iklndi 15.34 Gün#s Öğle 7.46 12.58 Akşam Yatsı 17.50 19.25 Başük 2 ve 3 sayfalar (santımi) Devam sayfosı (santımi) ilân sayfalorı (sontlmi) İstanbul boskısı (santıml) Ankara baskısı fsantım!) ölüm. Mevlid. Teşekkür (5 sontimi) Ntşan. Nikâh. Evlenme. Doğum „. 1500 Llra 420 480 340 260 160 800 800 YENt BAKANLAR (Baştarcrfı 3. •ayfada) b'u tuzman'.ora> inceiettirmekte dirler. Ancak, bu yöntemin her bakan tarafmdan uygulanmadığı beklenen bilgilerdendlr. Yeni bakanlar göreve boşlar başlamaz. bünyelerinde değişiklıklere başlamışiardır. Milli Eğitım Bokanı Orhan Cemal Fersoy, Nacdet Uğur döneminde üst gorevde bulunanlan görevlerinden almış ve bakanlıktakı tüm yetkileri Müsteşar Yardımcısı Necmeddin Uçkana verrniştir. Ortaöğretim Genel Müdürvekfli Güler Tanyoloc eski görevl otan Bakanlık B05 Hukuk Müşavirliğme verilmış, yer'ne Genel Müdür Yardımcılanndan Ahmet Boiım setirilmlştir. Özlük işleri Genel MüdOru Fethl Esendal'm izine ayrılması nsdenlyla yerine bakan Nurl Poyrazoğlu'nun do yetkilerl jlcv mış. bu görev müşavirlerien Mustafa özkana' vekaleten verilmiştir. Teftiş Kurulu Başkanvekili Saim Acıkgöz. e^k! aörevi olan müfettişüğe grSnderilmiş, yerine muşavir Mehmet Alptekin getirilmiştir. Bu aroda Özlük işleri ysnl Genel Müdürü Veklll Mustafa özkan'ın bakanlıkta komando eğ1limtı klşilerden bir ekip o!uşturduğu öğrenllmiştlr. Bu ekiple 1 ve 2. MC döneminde g'irevll olan ilhan Şeniz, Şükrü Koc. Robio Güner. Turgut Sanal ve Yusul Eklncl bulunmaktodır. Bu kişiler MC hükümetlerinin duşmesı sonucu bın liralık yenı com takılmıştı. MOSTEŞARLAR OA DEÖIŞIYOR Başbakanlık Musteşatiığına Necdet Secklnöz'ün. Merkez Bcnkasi Başkonlığına Turgut özal'ın. Enerjl ve Tobll KOYnaklor Bakanlığı Müsteşarlığına İse Mehmet Gölhan'ın getlrllecekleri bildlrilmektedlr. Coiışma Bakanlığı Müsteşan Cetin Zilan da görevlnden alınmıştır. Maliye Bakanlığı Musteşarlıgı fcln DPT eskl Müsteşan Mustafa Erhan'ın. Bayındırlık Bakanlığı Müsteşarlığı lcln HEMA Holding Gene! Koordlnatörü Ahmet Sarp'ın üzerinde duru!makiodtr. İÇİŞLERİ BÜNYESİNDE İclşleri Bakanlığı bünyeslnde ve valıler arasmda da yeni atamalar yapılmıştır. MC dönemlnin Ankara Vallsl Durmuş Yalcın Müsteşar Yardımcıhğına getirilmiş, izne ayrılan Ankara Valisi Tekin Alp'in yerine Emniyet eski Genel Müdürlerinden Vecdi Gönül atanmıştır. Emniyet eski Genel Müdürlerinden Metln Dinmtekln Adana Vaüliğing, Ali Rıza Yaradanakul Trobzon Valıliğine, imar ve IskSn Bakanlığı Müşavlrlerlnden Kurtuluş Şişmantürk Rize Valiliğlne, Çay Kaymakamı Erdinc Büyukakalın Bitlls Valiliğine. Metln Türcan Hakkârl Vallliğlne. Yüksek Cavuşoğlu Ise özlük işleri Genel Müdürlüğüne atanmışlardir. Caiışma ~Bakanh§i Müsteşarlığıno İse 'BaJtanhk Araştırma Kurulu üyesi olan ve MHP eğlllmll olarak blllnen Sabri Aytemlz'in getirileceğl öğrenilmlştlr. Türk iş cevrelerlnden edinilen bilgllere göre, Türk • is icra Ku rulu üyesl ve AP Samsun Milletveklll Ethem Ezgü'nön Calıçma Bakanı Cavit Erdemir'le yaptığı görüsmede bu otamayi desteklediğl söylenmektedlr. Sabri Aytemiz'ln daha önce MHP orgütünde calıştığı, Kahraman Maraş olayları sırasmda Aytemizlere 0» «icarethaneterin MHP armaları İle Işaretlenerek tahripten kurunduğu basında yer alun fotoğraflardan da saptanmıştır. KÜLTÜR YÜKSEK KURUUU LAĞVEDİLDİ Kültur Bakanı Tevfik Koraftan. Kültür Yüksek Kurulunu lağvetmiştirANKA muhabirinln oğrandl. ğine göre. Koraltan, bazı MHP yanlısı kişilere gorev verlrker», bu arada, «Kırk Hadis»ln derhal bastırılmosını isterolştir. Koraltan, daha önce CHP hukümeti dönemınde. görevini kötüye kullandığı gerekcesiyle gârevden alınan Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı eski Başkanı Ercüment Berker*i yo nlden görevine gelirmlş ve MHP eğilimli olduğu belirtllen Abdülkadir Salgır'ı da Kutüphaneler Genel Mudürlüğune g» tirmiştlr. Bu arada, KörOltan'm Kalem Mudürlüğürte g«lrdiğl klşlhin de MHP yanlısı olduğu öne süfülrnektedlr. İSTANBUL DÜN BÜYÜK TEHLİKE (Baftarafı 1. Soyfada) lerce konut ve Işyerinin pencerelerinin camları. hattâ bir kısmının kosoları kırılmtştır. Romen tankerine carpan Yunan şilebl olaydan sonra Kumkapı ocıklarına doğru uzakaşmıştır. Çarpmo nedeniyle Yunan şilebinde de cıkan yangının 16.45'e doğrü söndürüldügü, kaptanı dohil 30 kişilik murettebatının Denlz Polisınde gözaltına alındığı bildirilmist r. Fecl deniz kazosı dolayısıyla İstanbul Boğazı'na giriş ve cıkışlar 9 saat süreyle kapatılmış, Şehir Hotlan seferleri dur durulmuştur. Romen şılebindeki yangının bir süre daha devom ederek patlamalar olablleceği belirtiiırken, buna karşı koruyucu önlemlerin alındığı, şimdılık İstanbul icin bir tehlikenin olmodığı ac:klanmıştır. KAZA NASIL OLDU? Libya'dan Köstence'ye 95 bin 530 ton ham petrol taşıyon »İndependenta» tankeri. önceki gün saat 16.30'da Haydarpasa acıklarındo demirlemiştir. Boğaz gecişlerinin gecelerl tankerlere yosaklanmış olması nedeniyle gecişini dün sabah 06.30'a bırakan Romen tankerine billnmeyen bir nedenle Eoğaz'dan gecerek Marmara'ya ocılmakto olan Yunon şilebl «Evrenıa» carpmıştır. Saat 05 30'doki carpışmomn hemen ardından ıki büyük patlamo cljyulmuş. ve tanker olev olarak yanmava başlamıştır Yunan gemisı. Romen tankerine sancak baş omuzluğun dan bindırerek, makina dairesine kadar genlş bir yora acorken, Yunon gsmısı de aynı yerden yara clrnıştır. Yunan gemisı. olay yerınden uzaklaşorak Kumkapı açıklarmda de mırlemiş, bu sırada Romen tonken de den:zcılerin «Topuk» dıye tanımladıklan Haydarpaşa mend;reğinın 400 metre ba tısmdakj aianda karaya oturmuşt'jr. Bu dakikalardan sonra Romen tankerinden aralıklarla bir saat icinde beş büyük patlamo duyulmuştur. Patlama sıro sında gemınin bazı parcaları 3 kllometre genlşliğındekı bir alana yayılmış, nievlenn zaman zaman 100 metre kadar göğü yaladığı, koyu dumanın da boğaz uzerinden Karadenize doğru yayıldığı görülmüştür, İkl î*m'nfr» çorpiçrfKisırKkjn sonra Romen tankarinin stk• sık sinyal vererek yordım iste difll, patlamanın etkisiyle Romen tankeri mürettebatından bazılarmın bağınşlar arasında denlze düştükleri bildirilmişitr. Resml kayıtlarda 150 bın DVVT'llk olan Romen tankerlnin Köstence limanının bakımda olmosı dolayısıyla bu kadar ham petrol almayıp. 85 bin 530 ton ham petrolle Llbyo"dan yola cıktığı saptanmıştır. İlgililer. 150 bin ton ham patrol bulunmast halinde bugunkü tehlikenin daha da büyük olabileceğme dikkati cekmlşler dir. İyi bir tesadüf eseri, tankerin kendi mozot deposunu da dolu tutmadığı öğrenilmiştlr. Tankerde kultanma mazatun yarı olması nedeniyle patlamalann kısa sürdüğü kayde dilmıştir. İlgililerin verdiklerl bügiye göre, carpışma anında hsr ikl geminin mazot tankları alev almış, Romen tankerinde ki ham petrol daha sonra infilak etmiştır. Nitekım, Romen tankerinden cevreye yayılan alevler Yunan gem sındekı yangına yol acrııştır. 3 MÜRETTEBAT KURTULDU 54 gemı murettebatı buiunan Romen tankerinden oncak üc gemıci kurtulabilmıştir. Bunlardan Mihalllescu Sorın ve Nerlo Gomoeşanu, Haydarpasa Numune Hastanesıne kaldırılmış, ücüncu gemıcinın ıse Hay darpaşa Askerl Hastanesınde tedavi altına alındıkları bildiril miştir. Dün akşamo kadar beş cesedin bulunduğu bildinlmıştir. Haien koyıp olan denızcl sayısı 46 olarak belirtilmıştir. YUNAN GEMİSİ SÖNDURUUDÜ Sovyetler Bıriiğinden Ualya1yâ götürülmek üzere yükledlği demır borularla, Romen tan kerihe carpan Yunan şilebinde Cıkan yangm ıse, saat 16 sırokırındo kontrol altına alınmışttr. 6'sı Paki6tanlı, 2's< Mısırlı, 5'l Şıliii ve gensi de Yunan uyrukiu olan gemıdekı mürettebot daha sonra Denız Pollsine getirilerek gözaltma alınmışlardır. Yunan tankerınin Kaptanı Aiekos Arıstıdou AdOmofoulos il« Pakıstanlı miırettebot Neazamen Khan'ın ceşit II yerorinden hafıf yaralandıklân bildıriimıştir. PATLAMALAR VE KIRIKLAR Romen tankerlndekt patlama lor, Anadolu ve Rumeli yuka»ında bircok korıut ve işyertnın camlarının kırılmasma nedert olmuştur Yalnıî DDY 1. İştetme Müdüriüğünün bulunduğu Haydarpasa Gor binasındu 400 bin liralık zarann bulunduğu tjildırllmışttr Patlama, tunstierın büyük ilgisini çeken «Blue Mosque» dıye tanımladıklan Sultanahmet Camiainin camlarının kırılmasma da yol ocmıştır. Bu nedenle, cami ibadete günboyu kapotıimış, 50 bin hralık yenı cam tokılmışıtr. Bu arada. Topkapı Saroyı ile Ayasofya Müzesı'nin de de ba zı camları dökülmüştür. Bınierce konut ve ışyerinın ccmlarımn kırılması karşısında kentte «Cam korobo;sası» başlamıştır. BINLERCE KİŞİ İŞE GİDEMEDİ Yongın nedeniyte Şehir hatlarının vapur seferlen ıptal edilmış. Haydarpaşa'ya oian tren selerlerı Söğutlüceşme'yo alınmıştır. Kadıköy iskelesine sabah işe gıtmek üzere gelen binlerce kışı yığılmış. buyük bir kargoşo olmuştur. Modo burnundan Et Ba!ık Kurumu C3vresine kadar uzanan bölgede Sıkıyönetim makamlarınca sıkı onlemler alınmış, trafik kesilmış, ara sokaklarda herhangi bir yağmacılık olayına meydan verilmemesi omacıyla bonka ve mağazalann önlerine asker ve polısler yerleştırilmiş tir. Bu orada, Boğazdan gecişler de saat 16'ya kadar curduruimuş, Şehir Hattı seferierı Üskudar Kabataş Sırkeci orasına kaydırılmıştır. Sıkıyöneîim Komutanlığı akşam üzerl yayınladığı bildiride. «Tankerde cok m;ktarda akaryakıt yükü olduğjndan yangının kanalıze ed.lmesine rağmen yeniden pat'oma yapması veya yo ran akaryakıtm denıze yayılması thtımalı» karşısında, Hay darpaşa ve Kadıköy'e sefer yapıtmasını ıkınci bir emre kadar durdurmuş. bu bölge yolcularmm Üsküdar ıskelesınden taşinmaıapnı, bu nedenle Üskudar Kadıköy ve Hoydorpaşa arasında belediye ve özel araclarla sefer yapıimasını du yurrnuştur. Sıkıyönetim dün ak şam 1821 arasında askerl araçlarla Usküdar'dan Kadıköy'e yolcj taşırken, aynı işlemi bu scbah 0 9 1 0 arasında tekrarlayacoğını blldırmıştir. Banlyö ve oteki tren seferleri ise. akşam saotlerinde Haydarpaşa'ya alınmıştır. SÖNDÜRME CALIŞMALARI Yanan Romen tankerine ılk söndürme girişlml saat 08 sıra larında Söndüren1. Kurtaran1 deniz arocları müdahale etmlştir. Daha sonra Deniz Kuvvetlerl ile İPRAŞ'a oit söndürme aracları oToy yerine geti"!mişlerdif ÖzelliMe İPRAÇ'tan gönderilen takviye köpük ve aparatları etklli olmuş, yanan ham petrolün cevreye yayı'ma8i önlenmlştlr. Söndürme calısmoları sırosında Gemi Kurtormayo aît Sönduren 1 gemlslnın yongın yerinden Haydorpaşa iskelesine üc kez gidip geldiğl görülmüş. arocın su emen pompalarma yapışan plastik maddelerin calışmaları engellediği, anlaşılmış bu nedenle dalgıclarla bun lar temizlenmiştir. İPRAŞ'ın söndürme gemisl personeil cAllah istanbul'lulan ve İstanbul'u korudu. Eğer bu koza Boğazlcinde veya lodoslu havoda olsaydı, büyük bir facla doğabillrdl» demişlerdir. PATLAMA OLABİLİR Vli? Romen tankerinin tialen ham pet.ol buiunan bazı tanklarına henuz alevlerin etkili oiamadığı, bu yüzden yeni patlamalarm olab'leceğı belırtiimiştir. ERBUĞ'UN SÖZLERİ istanbul Vaiısi Orhan Erbuğ, Romen tankerinde meydana gelen patlamalar ve yangınla ılgılı bilgi verirken. cUzmonlardan aldığım bılgıye göre gemi•je başka patlamalar jlabllir. Ancak bu oatlamalcrda alevlenn yukanyo doğru yukselmesl ve kente herhangi bir zarar gelmemesı bekleniyor. Ayrıca Yurttaşları uvarmak isterlm; söz kor.usu yangm siradon bir yangm değüdlr ve tüm dünya ülkoleri bu tür yangmlarda coğunlukla careslz kalabilmektedır. Romen tankeri uzun türe. örneğin 50 gün yanabilir. Istanbullular paniğe kapılmasınlar, yayılmaya karşı asker ve sivfl kesimler gerekll önlemlerl almış bulunmaktadırlar» demiştlr. LİMAN BAŞKANLIĞI'NIN YANLIŞ BİLGİS) Erbuğ. patlamalar ve yangm haberlnl alır atmaz, gemlnir» ne taşıdığıhı Llman Başkanlığınöön sorduğunu, kendisine gemide hic bir yük bulunmadığı. yakıt olmadığı şeklinds cevap venidiğifıi bildirnıl$, «Bu itade bizl bir süre yanılttı» demiştir. Vali Erbuğ. 150 bin Dwt'luk tankerde yaklaşık 95 bin ton ham petrol bulunduğunu, Lbya'dan ulınan yakıtın Köstence llmamnm boşjltmo yeter.eğl nedenlyle 150 bin tona tarmomlonmamış olduğunu öğrendikldrlni belirtmiştir. İstanbul Vattsi, geminin yukünün oölmeli. halinde dağıtıldığını oövlellkle her o^rnide olduğu gibl bir bölmede başlayan yangının clğer bö!"e!er' etkılerfıeslnin önüre gec'mesıne cal'sıldığını vurgu'arrs «Sımdiya dek 4 böl n e paHnnı Tahmlnlsrimize göre, aemideki ham petrolün yarıyr yokın bö'jTiü yarmıştır. Ancok aeride l â l â onemli ölçüde vakıi vordır» demistir. TEHLİKELER Erbuğ dün saa' 17'deki duruma göre İkl tehlikeyle Karşı karşıyo bulunduklarını, bunlardan blrinin geminin akın'J ve rüzgâr etkisiyle karaya vurması, ötekinln de ısınma netieniyle büyuk bir patlamayla kent3 zarar vermesi olduğunu tJY^miştlr. Vali. geminin kıctan karaya oturduğunu saptadiklannı, böylelikle karaya vurma olasılığının bir ölcüde ortadcn kaiktığını acklomış, *\nfilak konusuna geünce: uzman lanm.zdan binnin verdiği rapor, bu olasılığın da zayıfladığını göstermektedır» biçiminde konjşmuştur. CANKURTARMA CALIŞMALARI Vali Erbuğ, Romen gemisl mürettebatından 3 kişlnin yaraIı durumda kurtulablldiklerinl, geri kalan gemıcHerden umut kesıldiğini belirtmlş, «Ama bu tür yangmlarda patlama dolayısıyla baygınlık geclrerek uzak bir yerde denıze düşmüs kişilerin günler sonra bile kurtarılabildikleri görülmüş. Biz de bu ihtimali değerlendirerek tüm cevre ıllere haberler gönderdik ve cankurtarma ekıplerinin denizde sürekli bicırr.öe dolaşmasını sağlad:k» demistir. istanbul Vaiısi Erbuğ dün okşam saatlerinde Kuzey Deniz Saha Komutanlığı Kurmay Başkanı ve istanbul Emniyet Müdürü İle bırlıkte, dtğer yetkililerle beraber olay yerınde yenı bir inceleme daha yapmıştır. RAPOR İl Yangm Koordinasyon Kujlu Petrol Yangınları Müşaviri Yüksek Mühendis Mümtaz Coruh torafından istanbul Vılayetine sunulan rcpordo tehlıke olasılıklannın giderek azaldığı bildirılmiştır. Coruh'un raporunda scyie denilmektedir: «Gemide yara almayan dlğer bolmeler ıse büyük bir ihtimal sağlam kolacak ve patlasclar da üst kapaklarındarr Itlbaren yırtılacakları icin yanar hoidekl petrolD gemi gabaresl icinde tıjtmuş olacaklardır.» SORUŞTURMAYA BAŞLANDI Bu arada olaya el koyan Ka dıköy Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Tarık Gürsu, alınan Ifadelerden yanan Romen tankerind9 48. ya da 46 klşinin bu lunduğunun anlaşılcığı görüşünü savunarak, «Ancak bu kesın değildir. Romanya'dan gelecek listeyl bekllyoruz» dem.ş tir. Gürsu. olayla ilgiü bilirkişi tetkikatımn surdüğünu de bildirmlştlr. ÂKDINDAKÎ ŞAH 10 GÜN ÎÇtNDE (Bastarafı 3. sayfada) rlm Konseyi'nln Dışişleriyie görevll üyesl Abülhasan Beni Sadr tarafından yapılan acıklamada, elcilikte rehine tutularvlordon tAmerikalı erkekler harlc lum kadınlorın ve zencılerln serbest bırakılacakları» belirtilmıştir. Ancok Amerlkan Büyökelclllğindeki işgali sürdüren öğrencilerden birisl, rehinelerden hicbirislnin şu sıralarda serbest bırokılmasının söz konusu olmadığını söylemiştır. Rehinelerden bir coğunun Amerıkan Haber Alma Örgutu (CİA) ajanı ol duğunu kaydeden Iranlı öğrencl. bu kişilerin gecmişlerıyle ilgili incelemelerin sürdürüldüğünü duyurmuştur. Tahran'daki ABD BüyökelciHği'nde halen 98 kışi rehin tutulmaktadır. Rehinelerden 62'si Amerikalı, diğerlerinin coğunluğu ise Pakistanlı ve Hindistanlıdır. VVashington'dan yopılan ocıklamaya göre ABD'li re hinelerin 6'sı kodın biri de zenCidir. Öte yandan. ABD Dışlşleri Bokanı Cyrus Vance. Güvenlik Konseyinin iran'ın ABD hakkındokı şıkâyetlermin görüşülmesi amacıyla toplonmasını ön lemek icin Nevvyork'a gıtmiştir. Dış'şleri Bckanlığı sözcüsü Hod ding Carter «ABD. aslında İran tarafından Güvenlik Konseyi önünde mahkemeve cıkarılmok istenmektedir» demistir. Baskan Carter'ın savcş ya da ciddi catışma durunnlarında uygular.an «Oicğanüstü Durum» Yasasını yururlüğe koyarak irtn'ın ABD'deki mal varlığını va Amerikan bankalarında kl paralarını dondurma kararır.ın Yonkıları do sürmektedir. ŞAH AYRILACAK Mİ? İrcn ile ABD arasında son günierde tırmanan gerilimin baş sorumlusu olarak kabul edilen iran Şahı'nın 10 gün icinde Maksika'ya geri döneceğınin sanıldığı blldlMmektedir. ABD Dısışleri Bakaniığı yetkllilerine göre, Sah'ın scğlık durumu 10 gün İcinde ABD'yt terkedebilecek duruma oelecektır. Öte yandcn, ABD'nln NBC televlzyon şirketi. Carter yönetiml yet kıiilerl Şah'ı ABD'den ayrılışını geciktirmemeye ikna etmeye calışmaktadırlar. CARTER'IN TEMSİLCİLERİ DÖNDÜ Bir haftayı aşkın bir süreden beri iran'o atınmadıklan icin istcnbul'da beklemekte oian Carter'ın özel temsilcllerl Romsey Clark İle VVilliam Miller, başkon'ın isteğl üzerine dun saat 9'da istanbul'dan ayrılarok ABD'ye geri dönmüş'erdir. Siyasal gözlemciler, A8D'nin giderek katı bir tutumc yöneidiğınl ve Tahran Büyükelcillğinde rehine olarak tutulon 60 dlplomot serbest bırakılmadan Once iran ile görüşmeye yoncş msyacağına dikkctl cekmektediHer. Aym koynaklar, ABD'nin cksini ileri sürmesine rağmen, Iran'a bir askeri müdahale olosılığının bulunduğunu vurgutamnktcdırlar. Amsrikan televizyon şlrketl NBC icin calışan inglliz gazeteci Martin Flectcher dün Tarı ran'da kalmakta olduğu otelden silah zoru ile billnmeyen bir yere göturülmüştür. Öte yandan, Demokratik Alman Cumhuriyeti. Tahran'dakl Amerikan Büyükelcilığinin bfr casusluk merkezi olduğunu be lirterek. elciüğin Işgalini hoşgörü ile karşîlayan ilk Sovyet bloku ülkesi olmuştur. GERÇEK (Bastarafı 1. Sovfado) traflk kazalorıno değin bir zincirde bu olgu Izlenmektedir. Tarımsal ilocların kuüanılmcsında bile yeterli önlem alınmadığından coğu ailelerin başına acıklı olaylar gelmekte. yurttoşlarımız, ccluk cocuk ölmektedır. Türkiye'de klmse ycdsıyomaz kı hızlı bir değişlm söz konusudur. Bu değişım, dış dünya dsçişiminln bir parcasıdır. Söz gelimi, uluslararosı önemi belirgın olan İstanbul ve Çannkkale Boğazlarmın 20 yıl. hatta 1G yıi önceki durumlarıyla bugunkü durumlcrı arasında cok buyük farklar vardır. Hele iki yakasında boydon boya yerleşim merkezleriyle donanmış İstanbul Boğazı'nda deniz trafiğl glttikce yoğunlaşmakta, bir tek yazıyc sığmayacak sorunlor cıkartmaktadır. Artık okaryckıt dolu buyuk tankerlerin vızır vızır işledlği bu doğal kanaldakı duzenin sıkı bir dtsiplme bağlanması kacınılmaz bir koşuidur. Eğer bu duzen kurulmczso. beklenmedik bir zamanda koca kenti Insanlorı ve torihsel zangınlikleriyle bırlıkte havaya ucuracak tehlikeleMe burun buruna yaşamoK durumunu sürdüreceğiz. Dün sabch Yunan bandıralı bir yuk gemisinin bir Romen tonkerina corpmosıyla oluşan kaza ucuz atlatılmı$tır. tstanbullulor birbirlerine gecmı$ olsun dıyebilirier. Ama bu kadarla yetinmek, cağc yakışmayan bir savgısızlığı simgeler Bir vandan kazanm nedenleri ve sorumlulan aranırken, öte yandan Bcğaz trafiğl konusunu ciddlyetle eie olmok zamcnı gelmiş gecm:$tir. Bu konuda resmi sorumlular kadar toplumun billncl de uvanık olmaiıdır. Her zamanki g:bi adam sen de felsefesi egemenliğinı sürdürecek mıdlr? Cok daha buyuk oiaylarc gebe bir düzende yoşadığımızı bilmeliyiz.. İstonbut Boğazı'ndaki trafiöl k:msenin gözünün voşma bakmadan bir düzene sokmalıyız. Uluslarcrası bir forumda böyle bir dovronış. Türkiye'nin cağdaş sorumluluğu 1c'mdedir. ••• * * * •• Notlar (Baştarofı 1. Soyfada) denlyle Kadıköy'e geldikleri ve camcıların bu fırsattan yorarlanarak cam fiyatlanna ocele 2omlar yaptıkları öğrenildı. Bir cok sokağın başmcia da kırılan ccmlar bir oraya getirilerek küçük cam tepeierı oiuşturulmuştu. Bu arada Taksım, Şişli, hatta Levent'e kadar bazı evlerde de comların kırıldığı gözlendi. ŞEMSİYELERLE Yonmakto o!on Romen tanke rinden yükselen yoğun dumanlar İstanbul'un bozı bölümlerini karartmıştı. Bu yüzden yangından hoberi olmayan bir cok vatandoş havayı yağmurlu sanorok gunlük güneşlik havoda şemsıyelerinl olarok sokağa çıkmışlardı. EVLENENLER Yangının Kadıköy Evlendlrme Dairesine cok yakın bir yerde oluşu dun Kadıköy Evlendırme Dairesınde hayatıannı birleştirmeye hazırlanan çıftlerin de işini bozdu. Alınan bılgıye göre, buroda kıyılması gereken 15 nikâh, Üskudar Evlendırme Dairesine olınıyordu. Nikâh işlemlerinin Üsküdar"a kaydırıldığını bilmeyen nişanlılar ve cağrılılar Kadıkoy'de bekleşip durdutar. İclerınden b:r tanesı, evlendirme memururta. «Yarm askere gidıyorum. Ne olur bizim nıkâkımızı kıyın» dıye valvariyor, nikâh memuru iso bunun olonaksız olduğunu söylüyordu. Sonucta nıkâhı bugün kıyılmok uzere Üsküdar Evlendırme Dai resıne sevkedılen domat adayı tonker yangmından en çok etkilenenierden biri oldu. Yongcn nedenlyle Anadolu ybkogtntta sefet yopmakta olon bantfyö Irenlerinırt seferleri de aksadı Bir cok tren, yolculannı Söğütlüceşme'de indırlrken, yolcuiaro, lYongm nedeniyle trenleri Haydarpaşa'va sokmuyoruz» anonsu yapıldı. Ancak bıraz sonra fDemiryolu mensuplorımn trenden ınmemesl ve onlann Haydarpaşa'ya gıdecekieriı acıklondı. Bu acıklama bazı demiryolu personellnin tepki göstermesine ve thalk icin tehlıkeli olan durum. demiryolu personelı icin tehlikeli değil mıdir?> şeklinde söylenmelerina yol oclı. SUCUK • KÖFTECİLER Sahll yolunda da tanker yongmını seyretmek icin büyük bir kalabolık toplanmıştı. Kısa bir sonra aynı yerde bir cok seyyar satıcı toplandı. Sirkecl ve Eminönünüe faaliyet gösteren satıcılar. kalabaîığın kokusunu cabuk almış:ar ve sohil yolunu doldurmuşiardı Halk büyük yon gını seyrederken, simıtçi. börekcı. coycı ve köftesucuk satıcılarının kaytsızca calışmaları ilgi cekıvordu. Patiamodan bir süre sonra Kadıko/ ve Moda'yo tcşıt sokulmadı Altıyol. İhsaniye ve Modo ucgerıı ıcınde kaian Kadıköy ıske;e kısmma ise vayaların bıie gırmesi kesinlikle yasakianmıştı. Kavşakion tuton icndarma erien, hem halkı iklnci bir pattarradan korumaya, hem de olası yağmalorı önletıeye cahşıvorlardı Cünkü bu yörede cok sayıda işyertnin vlt rlnlen kırıimıştı Bu arada bozı glysi maöazaiorınm vağmalandığı volunda haberler getdıyse da bunlor doğrutonmodı. Emanete (Bastarafı 3. sayfada) gercek gelir kaybı secsnekleriy le karşı karşıya kalmışlardır. Öte yandan yeniden petrol fon larının akımma uğrayan dünya para ve sermaye piyasaları bir türlü özlenen istikrara kavuşamamaktadır. Başkan Carter'ın. Iron devletinın ABD'deki ve ABD bankala rmdaki tüm İron devleti malvarlığına el koyma karan da cok yönlü ekonomtk etki ve tepkllere yoı acmaya adaydır. Bu korarla ABD devleti ve işadamlarının Iranla llglll yatırım ve risk leri güvence altına alınabilecek ve ABD'nln hölo tgüclü» olduğu belki kanıtionabllecektir. Ancak acaba 4050 milyar dolarını ABD bankalanna ya da hazlne bonolorına yatıran. Ame rlkan şirketlerlnden payalandi ğer OPEC Oyelerl. özelllkle de Arap ülkeleri bu karardan rahat sızlık duymayocaklar mıdır? Bu karan. ölağanüstü koşullar al« tında alınmış olmcsına karşın, bir anlamda «emonete hlyonet» savmayacaklar mıdır? Bu konudokl IIk haberler callşlktir Bir Arap yetkillsi. fSermaye son derecede korkaktır. Amerlka'da yatırımı olan herkosln bu karardan rahatsız olma81 doğaldır* derken, klml Arap ülkelerlnin Carter'ın kararını desleklediklerl bellrtilmektedir. No var ki, böyle bir destek söz köıiusu olsâ bile. petrolden sağ lodıkları milyarları bugüne dek hic kaygı duymodan Batılı ban kerlere emanet Bden Arapların bundan böyle bu davranısın olası sortuclorını \ B risklerlni do ha iyi düsünmeleri kocınılmaz clacaktır iran'ın yamsıro dığer OPEC üyelerintn fonlannt Batı bankalarından başka yönlere kayâırfnaian olasıltğı Ise kış Icm petro! stoklomo derdlne duşen Batıiılara soğuk bir duş etklsl yopacaktır. ZAYİ Silah taşıma ruhsatımı kaybettim. hükümsüzdür. Recsp PEÜVAN Işıldakla (Bastarafı 1. Sayfada) dar cok şey.» dıyebildl. Karşılıklı sustuk. Saat 9'du. Dört saat önce Nerlu güvertedevdl. Gemisi yola cıkmck özereydi. Kendısı ve 53 arkodoş ı y l c Gemisi denizcllerin coğu icin olduğu gibl onun da ya n eviydl. Yoşadığı yerdi. Tatlı, acı amları vardı, alışkaniıkiarı vardı, dostları vardı, sevmedık leri vardı.. Yaşcm e saatte tüm canlılığıyla surüyordu, yur da dönuyorlardı. keyifliydller. Herşey cok kısa bir 6ürede oldu. Tüm cırpınmalarıno korşın Yunan şilebi geldi ve carptı. Kuiaklon zonklatan bir gurültO, dev vclaziar icinde kendlnl denlzde buldu Nerlo. Yarı evi, alışkonhklan, dostları. sev medtklert bir onda yok oldu. Sanınm Nerto o kadar ook şey oldu derken bunları anlotmak İ8tedl. Yasarhın, yoşcmının bir anda altust olabıleceğtnl. Mihallescu Sorln arVadaaın<3ön 9 vas büyük olmasının sağ Iddığı bir cvanta|la olayı flz'k oçıaan daha rorlanarâk atlotmıs olmasmc kcrşın epey su yutrnuştu pslkolo|lk olarak doha gOcluytlu. Şunlan Borç Öneren (Bastarafı 3. soyfada) eSerbest petroi • dolarları» Uluslararası Para Fonu (IMF) bağlantisma başvurmaksızın ve böyle bir bağiantıyı dıkkate olrraksızm kısa dönemll borc olarak vermektedirler. Gercekte bu tür korrtlsyoncular her ülkede olduğu gibl, Türkiye'de du hemen her zaman sŞansiarınu denemtşlerdir. Birnci ve İklnct MC dönemlsrinde komısyoncular aracıiığı ile miktan pek yüksek o(mayan kısa dönemll borclanmalaro gitjilrniş, sonrodan bu yöntem tumüyle bırakılmıştır. Ecevit dönemlnde kısa dönemll borclanmolardan vazgecilmiş olduğu tüm dünycrya duyurulduğu halde. vine de komisyoncular Ankara'ya gelmekten kendllerini alamâmışlardır. KACTAN KACA? Şimdl. AP hükümetlnlri kurulmasıylo blrlikte komlsyöncu ların yeniden Ankoro'yı öoldur dukları bildirllmektedir. CeşitII uyrukta komisyoncular borc iC'n özellıkle belirtllen 35 mllyar dolarlık fondon söz etmek te ve 50 bin dolardan başlayarak bir mılyar dolara dek yükselebüen borc bulabileceklerint biidirmektedlrler Kısa dönerr<li ve yüksek faizli bulurtan borc önerilerl konusunda yeni hükürnetln nadt bir tavır takınacağı henüz acklık kazanmamıştır. Bunun hükümetin guven oyu almasından ;önro bellrecegi blldirilmektedlr. ÜC BİN PRENS Öte yandan, yeni hükörneVn dövlz darboğazını kısa dönemll borclorla aşmak amacıylo boş ka yönteniler üzerinde durduğu bildirilmektedir. Bunun başmda da Suudi Arabistan'ın geldıği eklenmıştir. Suudi Arabistan Kraliyet aliesi cevresınde bugün yakloşık uc bin prens bulunmaktadır Bunlann her birinin ceşitli ülkelerde ceşittl sınıftan kişllerle bağlantıları vardır Bu bağlantılör arastnda kıml prenslerln Turkiye'deki bazı kişllerla de bağlantılon bulunduğu söylenmektedir. İSte. AP hukümetinin bu boğ lont\lordan yola cıkarak Suudi Arabiston'dan borc buimo vö nürtde bir «ğiliml bulunduğu b«lirt:!mektedir Bunun İcin de, Merkez BankaSı baskonlıği ICln Turgut özal'da ısrar edilmekte ve Demirel boskortlik tCin özal'ı «Ikrıo etrneye» Oalışmaktadır. Ancak. yeni hukümetln borc bulma yöntemlerlnir» örtümözdekl hafta ocıkiiğa kovuşacağı da u?erinde durulon noktalardandır Komisvonculara nasıl davrnnacağı do Başkentie ayrı bir merok konusudur. (Bastarafı 3. sayfada) GERİUM YARATTI Merkez kanadının oylannın bloklaşması va bunun icin ds Tüzün'e cok az sayıda oy çıkması muhalefet kanadında gerilim yaratmış ve uzlaşma ile ortak bir yenı aday cıkarma eğilimini tamamen ortadan kal* dırmıştır. Önceki günkö oylamalarda 168 kışi secimlere katılmıs ve Tuzün 113 kişlnin oyunu olarak Grup Başkanvekill seellmiştir. Mi'holefetm ikincl odayı olan Burhan Garip Sovlı 99 oya kcdar yüksetmış ve gerekll o;an 105 oyu sağlayamamıştır. Muhalefet kanadı oylarnaya 40 kişının katılmadığını, bu klşller orasında Şavlı"ya oy vere cek arkadaşlarınm da bulunduğunu belirterek haftaya Şavlı' nın secıleceğlni kaydetmışlerdir. MERKEZ KANADI Merkez kanadı ise grup baskanvekllı soctmfsrt Wn yeni arayışlar ıcındo gözükmektedir. Önceki gün yapaılan secimlerde Kars mıiletvekili Hasan Yıldırım ile Uşak mıllatvekili ismail Aydın'a oy \eren merkez kanadı haftaya ycpılocak secimlerde bir başka adayla yeni bir dene me yopmak Istemektedir. Ancak henuz kesln bir aday belir lenememiştir. DİĞERLERİ Genel merkeze karsı olmoVla birlikte muhalefetln üc kanadı İcinde de yer almayan CHPIile re gelince grup başkanvekilliği secimlerln «partl lcl mücadele aracı» yapılmasının yanlıs ol duğunu belirtmektedlrler. CHP'de CHP'li (Bastarafı 3. »ayfada) lu. Neccar Türkcan. ismoll Akm, Necatl Cebe. Nuri Bozyel. Mehmet Balta. Sami Gökmen, Erkın Topkaya. Hasan Zengin, Abdullah Emre ileri, Huseyin Kaleli. Yılmâz Cemil Bor. Mehmet Sönmez, Hasan ildan. Süleyman Sırrı Ergun. OİKKATÜ DAVRANMAU CHP'li parlamenterler, topfumun bugün hergünden daha cok barış ve güvenilğe oerek duyduğunu belirterek. Şunlan soylemişlerdir: «> Yasal smırlar lclfıde a6rev yapan yetkılıierln daho dik. katli davranmalarını beklemek hakkımızdır Düzenden kaynaklanon kacakcılığın. vurgunun. soygunun, cinayetlerln v« onların örgütlerinln üzerine gitmsk varksn, bozuk düzenl bir süre daha yaşatâbümek icin he def saptırma cabaları boşuna olacoktır. Asıl hedefe, duraksamadan, cesaretle yürümek, tüm demokrosl güçlerin tarihsel görevidlr.> öd HÜKÜMET t Llbyâ'dan p«frol yuklO olorak gsldik. Dün 16'da mola verdik. Bu sabah 6.30'da yola cıkacoktık. Hazırlık lclndeydik. Makinalar haflf colışıyordu Bu sırâda vorım rnl! kadar gertmlzden bir $ıiebin geldiğinl gördük. Olanco cabamiîo önce düdükle sonra ışıldckla uvarmamıza rağmen geldl ve lskelemize cârptı.ı ötesl aynı Idl Mlhollescu bu rada blfaz Zörlonorok yarı doğ ruldu. vuzu kızardı sdğ elinl yumruk ycpıu havayâ sallâyıo «İmdat, Irndat dlye diye defalarco bağırdık. Hic durfnadı ge mi, haykınşlarımızı duymazdan gelerek uzaklcşıp gitti.ı dedl. (Baftarafı 3. de btıtacoktır. • Vorım kalrnı$ yatırımlar bir an ftrtee lafnarnlanacak* tır Enerıi vatırımlorının tamamlanmasına öıel bir önern venecektir. • fürk ıirasmın değerl letlkrara kavu$turulacaktır. Bozuior get'r rinöı'ımnı Jü/enlev'cl tedbirleT olırocok özellikle dor ve sabit gelrlllerin gecim şartları düzeltılecektir. • D'jrdurulnuş olan köy hizmetlerine yenıden boşlanocnkt 1 KUP K I P K Ö Y KENT gıbı »Safsata ve slogartla ölduruien zamanın», «Geciken hizmetierin» telufis! lein hıöandırılrnıs prop'uniüf uvguianocaktır • Ülkenin oetroi ıhtiyacmın kendl kOynakiarırflıardoTl korşı, :nmosı ıcm cesur >e lleri adımıar atılaccktif. / 9 Asgarl ücretten vergi alınmaması sağlonacoktır. A*gan cecm ındırimı asgan ücrete e$lt hale getlrllecektlr. • ^5 /aşını doldurmu$ bütun yâşlılara rrıaoş boğlanoCakt r PLAN • Bir slaganlor bohcası olan IV. Beş Yıllık Kalkınmo Piai tei'stıniecek, uikenın ihtiyjclarına uygun yeni bir plan yapıiacoktır. 9 Hekım. ilac ve ameliyot bedava olocoktır. Türk milletimr so<5''ttiı voçaması sağlanacaktır. «Millı Sağlık» planının hede'ı budur. • HukımvjtH hergün d?.5lsen ve muhotoflanmızda d«rir bir gâvensızük yOratarak Itibanmızı zedeleven dış polit!ko gos'e'Meri verıni .<a'«i.lık!ı güvere dayanan hck ve menfeatienmcı koruyan ve gelıştiren bir d:ş polıtika oniayısına w ^o^ • ,.. suresı kısattılacaktır. Erler ve yedek ku icm sure 12 ayo tndırilecektlr. Öğrencilik (Boştorafı 3. soyfoda) pıldığı (ddıasını ğündeme getlreceğ 1 ve hiikümetten işkence voponiâfın belirlerterek cezâlandırılması yönünde calışmo yopılmasmı isteyeceğl bildirilmıştir. MHP Genet Sekr»»r Yafdıfncısı Ya$ör Okuyan ANKA mu habirine yaptığı açıklomadâ ıhükümetin işkence olayian karsısında en azından araştırmo gereği duyocağını umuyoruz» demistir Bu arodo MHP yetkiMerlnln. bugün« dek oe»itlt suCiardon mahkum oion MHP. UGD ve bertzert örgutlere mensup kişilann davolannın yeniden göruşülmesi konusanda cahşma ya pcccğı ifade edılmektedir. yiidız dersanesl üniversiteye hazırlama üseSonlarl7 Kasım Z ^ BeWemetiler.i9KaSim î ^ .mrhdı, GENtl YETENtK AftlRllKU EZBfRSİZ FEN EĞITIMIİIE VABIMN MUTIU YOPIUIUĞU İÇİN SAÖUKtl EĞmM GEREK l...