Katalog

DÖRT CUMHTJBİYET 17 EKtM 1979 MUSTAFA BCMEKg', ANKARA NOTLART Dersler... ENERJİ ÇIKMAZI VE BEKLENTİLER Prof. Dr. Enis KADIOĞLU Kdy yomocta kurulmuştu, susuzdu.. Köylüler, toooo oşağıdakı dereclen suyu toşımok tcin yedi yüz metrelık yokuşu iner, çıkarlardıKankoco bır odado. çocukları da kcpıva yakın, ıhoya'» den len yerde yatıyorlardı. Gecenın btr yarıst, koca: Haydı, dedl.. Kadın olmazlandu Olmaz: Neden "?.„ Su vok Oğlono söyleriz, getırır dereden ttedi, bcbo, Cocuk. konuşmuları duyuyordu Mınldand' Ana, boşuna su koyuverme. vollo gıtmem1.. Anodolu koylennden coğurun susuzluğuna bir örnek değıl ml bu? . Ama, yaşam surüyor.. Yoksullukto da surer vaşam. Anodoludc «ac yotıp, cıplak sevısmek» dıye bır devım var.. Sevgıyı rrı. yoksulluğu mu anlatır bu. Sevısmek yolnız varsıllara mı vergı"»... Dedem anlctırken dıntemıştım. bır fıkrayı. Cok kücüktum.. Aslında dedem değıl de anamın dayısıydı. Bız dede derdık Belki, ağcrmış 6akal!anndan dotoyi, öyle derdık Anla'ıyo'du dedem Yavlaya gidıyorlar, gelınle kocası Yoyfa yota uzok Adamın canı sevısmek ıstryor. Kodın, to'maz henf, de!ı mısın nesın?... Bır goren olurso ne demez''» dıye reddedıvcr önerıyı Vanyorlar, bır ceşmenin bosına. Kcdın teriemış elıni yüzünü yıkıyor Bır cro ayaktarını do yıkarnak ıstıyor» O zaman cızme gıyerlermış kadınlor... Şu clzmeml cek de, oyoklarımt yıktyocağım.. Cızmeler düşmesln sorkmosın dıye tumano tenekeyle tutturulurmuş Delıkanlı cızmeyi ceklp asılınca, çlzmeyle bıriıkte tumcn da geiivermış Del kcnlı. başlomış şıkır ş kır oynamoya Hovdaaaaa. Senın ıstedığın de oldu. benlm tetedığım de oldu. Fıkrolan neden TIİ anla'tım"' .. Pofltfkonm temellnde de ınsan yaşamı yatcr da ondcn.. Irtsan yoşomı, vor lığı icm olmavon polıtıka, numaradan başka ne'... Işcılertn. koylülerin pensanlığı bugünün. dunun defill. yıllorın sorunu. Susuz, elektnksız. doktorsuz, ebesiz köylen lafla kalkındıramozsınız Bır kövde. secım kcmponyaları sırosıncfo köylüler CHP'lılere şöyle dedıler: 50 yıldır. koyundan scgıp kopeğe yedınvor'ar Polıtıkacılorın colışmo'anpı oormuvor muvduk'?... Her şey, bır hesabc dayalıydı. Partılerarası hesabo. partlıcl hesabo Suleynnan Bey neden dolaştı o den'i? .. Neden yattı, Mencieres'ın yottığı kasobado^ Yenlden Iktıdar oiabılmek. ıktıdar.nı deâıl kendın! kurtarabıİTi&k icm değıl m l ' . . . Yüce Dıvan'dan yakcsını tyiden ryıye sıyırabıfmek ıcm değıi mı">... Dın somurüsunu nıcın yaptr? .. Cok dındar blrl mldlr?... Gercekten dıne. inançlaro saygılı olan dını poııtık çıkarlan [cın göstermelık kullcnır mı#>... Baratlar kralı oldjğu bır duzrreceydl «Muhtesem SQIe\mon» oldudju dc Cık'D hic birın' duz'îltmec'ı Ben mason değılım. ben her sobah evınde Kur'an okurmoc!™'! kahvaltıya otu'ulmayan bir oılenin cocuğuyum' dedı... Ovsa. Mcson Derneğlrde Vayıtltydı. Mcson Dsrneğınden, apartılan uyduruk belgeyıe, pciitıkaya dcldı Ham madde oiarak kömör kullanılon yapay yakıt projesl 1930'iorda A'manya'da kurulma ğa bcşlanmış ve bunun Aiman ekonomısme büyük katkısı ot muşlur. 1939 yılında tüm dünyada 14 Fıscher Tropsch te6isi calıştırıimaktaydı kı bunların dokusu Almanyo'do bırl Fransa'da v« dığerlen de Japonya ve Moncurya'da kurulmuştu. Uretıien yakloşık 1 mılyon ton yapay yakıtlann 3/4'u Almanya'da elde edılıyordu. 2. Dünya Savaşı sırasında Alman ordusunun yakıt gersksınmeslnın hemen tumünü sağlayan te sısler savaşta müttefıkler tarafından tahrıp edıldığınden sovaş sonunda sadece ikl tesis kalmıştı. 1945 yılında Almanya'dokl tesısierın soyısı 12 olup yılda 2 mılyon ton uçok benzırıni oluşturan komponentler uretıfrnekteydl. Bu tesislerın bir bölümünde llnyıt ve bıtumlü komurler bır bölümünde Ise komur karbonızasyonundan elde edılen katran. zıft veya petrol rafınerısı art kları kullanılmaktaydu 19501erfn boşlongıcmdan Ittbcren Avrupado komur hıdrojenasyonundan vazgeciimıştır bunun en büyuk nedenı kömür ve pet'Olün relatıf fıyatlarının değışmesı sonucu kömur hıdro lenasyonunun ortık ekonomık olmayışıdır Yan urün oiarak fenol. ksılenler. toluen. naftalın ve sıvılaşt'rılmış petrol çazlort (LPG) gıbı ceşıtli kımyosal maddefer de elde edılmesıne karşın yakıt üretmek üzere komurun hıdroıancsyonupı n ekonomık olmayısından oturu bu prosesten vazgecılen ülkelerdekı tesislerın b r bolumö fe nol s&ntezı olefınlerın katalitık hıdroıenasyonu Oxo proses gıbı ceşıtli kımyasal maddeler üretmek amaclarıylo ve bır kısmı da kntrandan benzın üretmek omacıyla kullanılmıştır. Almonya da ise hıdroıenosyon tPS.slerının petrol rafınerı'enyte bırleştır lerek petrol hıdroıenasyonu ıcm kullanılması tercıh edı'mıştır. 5000 TON KÖMUROEN 5000 VARIL SIV1 YAKIT ABD'dekl llk yapayyakıt te8ısı 1951 yılında Brownsvlle, Texas ta kurulmuştur Dogal gazdan elde edılen hıdroıence zergın sentez gazmın demtr katalîroru kullanılarak sıvı hıdrok^rbonlar ve kımyasaı rradtie'ere donuştürulduğü bu te8ts günde 7000 vanl ürün verecek şekıldo planlanmış ise de calışma guc'tk'erı nedenı^te bu uretım duzeyıne erışılememıştır. Bugünku dünyada kömurden endüstri olcusunde yapay sıvı yakıt ureten bır tek tesıs mevcuttur kı bu 1958 yılında Guney Afnkada Sasolburg kentınde ışletmeye acılmış olan Sasol tesısıdır. Dordjncu unıtesının de calıştırılma/a başladığı kısa bır sure once gazetelerce yayınianan bu tesıste Lurgt gazlaştırıcısı yontemıyle bıriıkte Fıscher Tropsch prosesı uygufanorak benzın, dızel yakıtı, fueloıl. LPG gıbı yakıtlonn yanı sıra ceşıtli olkoller, aseton, bertzol, toluen. ksılen, fenol, kreozot gıbi ceşıtiı kımyasal maddeler de üretılmektedır. Tesısın ılk ünıtesinde. 3200 tonu sentez gazı elde etmek üzere gozloştırma Içın ve 1800 tonu da gereklı enenıyi üretmek ıcın olmak uzere günde 5000 ton kömür kullanarak yak laşık 5000 varıl/gun sıvı yakıt elde edılmıştır. PETROL PAHALANINCA Aynı zamanda ceşltn ve cok değerlı kımyasal maddelerin de elde edılmesınm malıyet üzerındekı olumlu etkılerıne rağmen yapay sıvı yakıtlann malıyetlnın nam petrol fiyatlarıyla kıyaslandığında ekonomık olmoyı şı uzun yıllar bu proseslerın ge lişmesını engellemlştir. 1973 kri zınden sonro hızlo ortan hom petrol fıyatları ülkeleri, özelhk le endüstnleşmıs ülkeleri, kömürden yapcy sıvı, gaz yakıtlar elde edlimesıne llişkın calışma lon yen den ele almağa zorlamış. bunun sonucu olarok da ceşıtli yenl prosesler gelistlrllmış ve pıtottesis öicOsünde uy gulanmaya başlanmıştır. Komürden yapay sıvı vakıt Oretmek üzere klasık Fıscher Tropsch prosesının uygulaması oiarak ABD'de venl prosesler gelıştırılmektedır Bunlardan btrt Kömür Araştırma Kurumunun (OCR) desteğıyle FMC Şlr ketınce gel ştırılmış olan COEO prosesıdır Bu proses. kömürün (31000 ton/gun) cok kodemelı akışkanyotak pırolısme tabl tutulmasıylo günae 7 mılyon m3 yuksek kaiorılı gaz yokıt. 27000 varıl sentetık ham petroı üretılmek üzere plonlanmıştır Toplam yctırımının 439 mllyon dolar olduğu bu tesiste 1980 yılındak) gaz ürünün m * llyetlnln 1 54 dolar/1000 cu fL (2 7 TL/m3) sentetık ham petrolunkinin ise 4 8 dolar/varll olacağı tahmın edılmektedir (Shearer). KÖMÜR VE BÎTÜMLÜ ŞİSTLERDEN YAPAY 1939'larda komürden sıvı yakıt üretimi SIVI özellikle Almanya'da gelişmişti. Almanlar 2. Dünya Savaşı yıllannda, YAKIT ordulannm hemen tüm sıvı yakıt gereksinimini bu yolla sağlamaktaydılar. ÜRETİMÎ EKONOMİK SONUÇLAR VERÎYÖR ABD'de 439 milyon dolarlık bir yatınmla gerçekleştirilen yeni bir yöntemle 1980'de varili 4.8 dolara malolacak sentetik ham petrol üretilme si beklenîyor. Yapay sıvı yakıtlann maliyetine ilişkin araştırmalar, bugünkü OPEC fıyatları karşısında yeni yöntemleri çok cazip hale getirmektedir. Gelismis ülkelerin yeni yöntemlerle ilgili araştırmalarını büyük bir hızla sürdürmelerinin başlıca nedeni de bu. 1973 krizinden sonra hızla artan ham petrol fiyatlan, özellikle endüstrileşmiş ülkeleri komürden yapay sıvı ve gaz yakıtlar elde edilmesine ilişkin çalışmaları yeniden ele almağa zorlamış, bunun sonucunda yeni yöntemler geliştirilmeğe başlanmıştır. «KOMUR SIVILAŞTIRILMASr» Kömurden yapay sıvı yckıt üretmek amacıyla yapılan oraştırmalar sonucu komurü on ce gazlaştırarak sentez gczı el de etmek ve sonra Dunu sıv. urunlere donusturmek verıne dcğrudai onemlı mıkiartarda sı vı urunler eıde etmenın n j a ı k u n clacağı o r tayo cıkmıştır ki bu yontam gene! olcrok ıko mur sıvılaştıriıması» adt/la anılmaktcdır Bjgun henuz pılot tes s öıcusüncie oraştırmalonn sürdurulduou ve ancak 1S80 lenn ortalor.nda buyuk olcude uret m ' gsrcek'eşt rneoıleceğı tahmın ednen si.nlcst.rma proseslerının gozlaştı'rra prosesıenne pcarşı bczı u«tünlukler saglayacağınGan scz edılT.ektedır kı bu avantaılar şoylece sıralancbıllr 1ı Sıvılaştırmada daho az kırr/asal değışme ve h arojenosyon soz konusudur Kabaco CH0 9 formülu/ıe behrtılen bltümlü komurun sıvılaştırılması icm CH 1 1 halıne donuşturulmesı yeterl» olduğu holde yukspk kalorılt gaza cevırmek ıcın CH4 e dönüştürülmesı gerskrrektedır Boyıece sıvı yo^'t elde etnek metan elde e'me^ten aaha ucuz olacaKtır 2) Sıv.laştırmanın fızıksel koşuliarı gazloştırmamn ternal kosuınrıyla kıyasland'ğ'nda dana vumuşak o dugundan konvansıyonel cıhazann kullanılması 'la daha bu/uk bır qeıışme cklermckte dır 3) Sıvı'aştırmada enerıı doTuşur"unı,n ve'im. yjzde 78 kcdar oidugu ha de gazıast rmarınkı vokfaşık yuzde 60'dır. 4) Sente'ik sıvı yakıtın uepoian mcsı cck daha kolaydır. buna karşın veraltı rezervuarlarınca goz depo.anması oidukca sınır lıd'r 5) Sıvı yakıt, enenmın dcha konsantre bır seklıdır bu v bc3 ımaon uzak mssofe'ers sevk ec .mesı ıcm, boru hatlarndo gazdan daro ekonomıktır 6) Sıvılaştırma tesıslerınds doha oz SÜ gereksınmesı vardır, doıayıs'y.e cevre kırt liğı so runu gazlaştırmaya oran'a daha azdır OAHA EKONOMİK Bugun gelıştır.lmekte olan prosesler bazı farklar gosterrifkte ıse de komur sıvıiaştınl masırın ana ıikesı komuru bır cozucu (genellıkie kömür pırolızınden elde edılen sıvı urün) lle camur ha ır.e getırerek bır reaktorde yjksek bas nclarda hıd'oıenasyona tabı tutmcktır. H droıenas/on rear 'or erının cal şma koşui crında farkıtlıtlor gosteren ceşıtli prosesler uzgrınde ABO'de ve Ingıltere" öe yogun calışmalar surdu r ul mekteo.r A8D de Ener|i Aras tırTio ve Gehştırme Kurumu (ERDA) E'e<:rık Gucj Araştırma Ensîıtusu (EPRI). gıbı kurumlar ve Exxon ve Gulf gıbl pstrol şırketlerınce desteKlenen bu prosesler me/anında cozucu/'e raf.ne edılmış komur ISoivent refıned Cool. SRC), H Coaı. Exxon EDS, Synthoıl prosesierından soz edılebıl r. Ba prosesler ıle uretüecek yopay sıvı yakıtın malı/etıne ılış kın. komputer arccılıgıy'a yapı lan ve 1S75 yılında yayınianan bır araştırmada (Tackett, Nıchols) ılgınc sonuclar elde edılmıştır. Uretım hızı 800 varıl/sa ct olduğu zoman molıyet en yüksek olmakta 2500 varıl/ soat'a kadar oldukça büyuk bır dusuş gostermekte bu uret.m hızından sonra mal'yet duşuşu cok az olmaktadır. Kömürün tonu 12 dolar olduğu kabulü ıle ve 1972 yılı doları bazıno gore ceşıtl proseslerın malıyet leri (dolar/varıl) şöyle oımaktadır 2800 vanl/saat üretım hı zı ıcın SRC 6 55 dolar/varıl. Synthoıl 6 70 dolor/vcrıl, H Co ol 7 05 dolar/varıl 1974 yılınca yavınlanan Dır araştırmada (VVelınon, Katell). 108 000 vcrı'/ gun üreiım hızıyla calışıldıgı ve kornurun fıyatı oynı oldufiu takaırde Synthoıl prosesının malıyetının. 1974 dolarıyla, 9 14 dolar/varıl olacağı sonucuna vanlmıştır kı bu ıki araştırma arasındakı fark yaklaşık yuzde 10 kadardır. Yapay sıvı yakıtla nn malfvetine Itişkin araştırma ların sonuçıarı, bugünku OFEC fıyatları karşısında bu yontem lerin ekonomı ocısmdan cok ca 7ip olduğunu göstermektedır kı zaton ileri teknolo|ıye sahıp ul kelerin bu prosesierle ılgılı a•aştırmalan büyük hızla sür«lürmelennın ılk nedenı de budur. Komürden yapay sıvi yokıt üretmek amacıyla ABD'de 1990 yılına kadar kurulacak tessler ıcın yaklaşık 8 muycr öyle de glttl... Şımdı. secımler bltfl AP, beş mllletvekillnden beslnt de aldı 10 eyiul. 1979 günlu cOOşe Kalkaı baçlıklı «Ankara Notlaronda şöyle b'r bölüm vardi: €Ne dıyor Süleyman Bey, Temsılciler Mecllsinde?... Beş mılletvekıllığını kazanırsak bu hükümet yokturl SOeymon Bey, gerçekte blllyof, mHletvekfltlğının beşırl de aısa, kendi durumunun koloy kolcy değışmıyeceğtni Hacı Alı'nın de, yeğen Yahya'nın da dunımlannın değışmiyeceğınl...» Suleyman Bey'ın, Hoct Başbuğ'un Iktidor olduğu bır ulkeda demokrosl yok sayılmolıdır. Gerıletılen faşızm tam anlamıyla çöreklenecektır yurda... Ne olduktarı amaşılmış kışılenn yonetımınde demokratık bır secım dunyado yapılamaz. «Hesop Adamı» deyiminın onkımı TCrkıye'de artık anlaşıimış otmalı... Tum yaşamı solu sağa kırdırmaklo gecmış klmselenn, Turkıye'de defnokrasının kokleşmesl ıçın yapa* cckla r ı bir şey koimadı... CHP'I! Tarhan Erdem, bir konuşmomız sırasında, «CHP nın 209 uyes' var Meclıs'te, bu unutulmamalı» demıştı 7 eylul cuma günkö, «Bes Öküzum Bes» başlıklı «Ankora Not!an»nda gecen. «Celebı yapılı CHP"lı» Tarhan Erdem dı Gercekcl olmak gerektığınl önermiştl. CHP'nın de 209 uyesl vardı o zaman «CHP büyük par* tıdir, secım'erın ertesl gunü. bu gözardı edllmemeli..» dem stl Ankora Notları'nda satır araiarında değinmlştm Tarhan E'dem ın dedıklerine Secım sonucları, başta CHP'lıleri, çok kimseyl şaşsrttı $ok geci'enıer vardı Oloyı scğukkanlı değerlendırenier de Bır CHP'II bakan: 8u haysrlı oimuştur. dodl. Bir başka CHP1I de $öy!e dedı Turk halkı, Fransız halkından daha fllozof değıldır. Kuyrukta bekleyıp. canı cıktıktan sonra, gldrp CHP'ye oy vermez. Vemedı de Suyu yüz metre aşağıdan, taşıyon köyluler de vermedıler... Ecevıt, DT Bakanlar Kurulu topiantısında ne dem şîı' Seclmierde övle SOPUC olacagız kl, muhalefet şaşırscak Ama beikı bız de şaşıracağız.. Gsrcskfen, ıkiS! ^e şaşırdı.. TCrkıye'ds secımlert Izleyen yabonci Qaze\ec\\er, ş6yle dıyorlardı Ounyada böyle yıkım olmoz Bir tktldarm başırta bu gelmez Scban'ora deâın, okuriann telefonlarıno korşılık verdık Br okur Avus^ralva'dan aradı te!efonla Büro dan Yo'.c n Doğan konuştu... Ab, ben Meibourne'dan arıyofum. işclylm... Secım sonucları rse oldu? I5 C Avustralya'dan Törkiye'de genel durumu, !stanoji sonuc'a'inı sordu. Ya'cm Doğan karşılık verdikce. ışcı: Yapma cbı, yok yahu.. Yapma aW yav.. dtye karşılık verıyormuş. Bu seclm sonuclarının böyle olacaflını bllenter yok rnuydu'' Vardı Orhan Eyüboğlu, şöyle dedı: Hatırlar mısın. seninle Cankaya'ya doğnı cıkark9n ne dem ştım? Dedıklerım çıkmadı mı?... Cıktı... Eyüboğlu. 50 olaeağını soylemlştl. Bu secımlerden alınacak dersler vardı. Şimdl, c»karılacak dersleri dmleyecektık... Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanlığı'ndan Fckültemlz ve fakültemlze bağlı BASIN YAYIN YÛKSEK OKULU'na asıstan oğretım gorevlısi, uzman ve memur olınacaktır. Memurlyet fcln başvuracaklarm oskerlfğınl yapmış olmaları gereklıdır. Daktılo ve Muhasebe bıimek tercsh nedenı olacaktır Isteklıîerin 26 eklm 1979 gününe kador fakültemız Persone) Müdürlöğü'ne başiAirmaları duyurulur. KÜRSÛ BÖLUM S B F . Cezo Hukuku Kürsüsu S.B.F. Siyasal Teorıler Kürsüsü SB F. Işletme iktısadl ve Muhasebe Kürsusü SBF Ingı'ızce Okutmom BYY.O. Halklo llışkiler B Y.Y.O Basın ve Yayın Tarihi BY.YO Radyo program Yapım. ve RdTV Teknığl «1). B Y Y O . Fotoârafcılık SB.F. ÜNVAN Asıston Asi3tan As stan Okutman Asıstan Aslstan öğretim Gorevüsl Uzman Memur SAY1 1 2 2 2 1 1 1 1 3 dolarlık blr yatınm gerektijı vs bunun büvuk kısmının 1985'ten sonra harcanaccgı tahmın edıl mekted r ABD'nın ycnısıra Ingıltere de komür sıvılaştırmas na ılış kın araştırmalar yapılmaktadır Ulusal Komür Kı.rumu (Natıonol Coal Boord NCB) torafından yurütülen ve henüz pılot tesıs boyutunda olan araştırmalarda ikı ayrı yontem üze nnde calışılmaktadır Bunlardan bırıncısınde sıvılaştırma ıcın sıvı bır cozücü, superkrıtık gaz ekstroksıyonu adı verılen di ğer proseste ıse cozucu oiarak bır gaz kullanılmaktadır. KÖMUR DIŞINDAKİ KAYNAKLAR Yapay sıvı yakıt üretmek uzere komurle başlayan araştırmalar daha başka ham madde kaynaklarına da yönelmış ve boylece bu amac ıcın bıtumlü şıstlerden de yararlanılobıleceği 1944 yılında ABO d» ortoyo cıkmıştır Kömür ve petrolde olduöu gıbi bılınen bitümlu sıst rezervlerı de dün yoda eşıt dağılmamıştır En büyuk rezervler ABD ve Brezılyada buiunmaktadır. Hld rokarbonlar iceren ve ısıtı'dığı zaman sıvı veya gaz ürun elde edılen sedimanter kayalara «bı tümlü şıst» adı verılmektedır Bıtümlü şıstlerın sıvı yakıt üre tımınde kullanılobılmesı ıcın bır ton şıstten en az 40 lıtre urun e'de edılebılmesı gerekmektedır kı bu savı bazı şıstle1" de cok buyuk değerlere ulaşmaktadır Örneğın Avustrolya'da 750, A'asko da 530, Güney Afrıka da 380 Ispanya'da ve ABD'de Kolıfomıya ve Oreçon eyaletlerınde 190 lıtreye kadar çıkılmaktadır Şıstlerden sıvı vakıt üret.lne Bı bır retortta ısıtı'masıyla ger cekleştırılmektedır kı bunun ıcın birı yera'tında dığerı de >er üstCnde olmak üzere ikı ay rı yontem uygu'onmaktadır Her ikı yontemın de jstünluklerı ve sakıncalorı vardır bunlar şoylece sıralanabılır Dışarda vapı lan ekstraksıyon ışlemmın avantaılan, verımın yüksek o'ma sı (şıstteki organık bılesıklerin yuzde 80 90 ı alınobılmektedır) ve proses değıskenlennın kontrol edıleb'lmesıdır deza vantaılan ıse ş stın cıkorılmcsı nakled'lmesi ve öğutülmesı ge rektrğınden ışletme masra'larının büyük olmosı, kullanılmış şıstlerın ımhasıno İlişkin problemlerın henüz cozulmemış olması. cevre kırlılığı kontro'unun güc olması ve madencılık işlem lerının sadece zengın şıst yataklarına uygulanabıhr clrros dır Yeralti yöntemınm ustünluk leri bütun calışmalann acılon kuyularda yapılması nedenıyle cevre kirliliğl. madencılık işlem leri ve artıkların ınhasının söz konusu olmaması, cok derın şıst yataklarından blle yakıt ekstrakte edılebilmesl zengin olmayan (50 lıtre / tondan az) rezervlere bıle uvgulanabılir ol ması ve nıhoyet daha ekonomık olmasıdır; sakınca'arı ise, proses kontrolunun guc. verlmın duşuk olması ve yeraltı sularının kirletılmesı olasılıgıdır. Yer ustu proseslerinde şlst ocaktan cıkarılır. oğütülür ve bır retort'a sevk edılır ve bu cıhozdo ısı etkısıne maruz bı rakılır boylece şıstın anorgonık yapıstndan ayrılan organık b.leşıkler gaz haiınde elde edılır sıvılaştırılan ürun ham petrole eş değerd r ve raf nerılerde ceçıtlı sıvı yakıtiara donüşturülur.. ABD'de ılk kez 25 yıl once devlet tarafından kurulan tes'S ten sonra cesıtlı özel şırketler bitümlü şıstlerln ekstraksıyonuyla ilgılenmeğe başlcmışlc, buçune kadar ceşıtli yontemie'geltştlrTlşlerdır. bunlcr meynnında Parcho Unıon Oıl Canne ron and Jones ve Tosco prosesleri sayılabtlır Bıtümlü şıst şlrketi (Th^ Oıl Shale Corporatıon) tarcfındcn geliştınien Tosco orose sınde 1965 yılndan ben 100Q ton/gün kaposıteli bır DI ot tes ste araştır'T'a ar vop Inal'todır ve bugun 610O0 ton gun kaDasıtelı esas tesısın muhen d'slık dızaym hazırianrro!''ad' Bu proses aynı zcmanda k"1 mur ıc n de kullan labnme^to dır 8ıtüm!ü şistlerden yapa/ s vı yakıt uretımının malıyetı na" kmda yapılon ceşıtli oroşlırmaların sonucları doların 1978 yılı değeme gore oimav ı.zere. yerustu proses ennde b r varll yapay sıvı vakı'm 6 7 9 8 dolara yeroıtında ekstroks'yon yapıldı^tan sonro elde edııen ara urunun yerustunde işlenmesınde 62 103 dolî ta. yeraltı proseslerlnde ise 10. 6 16 7 dolara elde edıieb!teceginl belırtmektedır Bugunkü ve gelecekteki OPEC fıyat lan karşısında bu degerier, ge lecekte yükselse bıle. ekonomık olmaktodır ABD de bıtüm lü şıstlerden sıvı yapay yakıt uretimlne İlişkin pro|elerın gercekleştlrllebılmesl icln 1950 yılına kadar 15 mılyor dolarlık bfr yatırım yapılması gerektığl İleri surulmektedlr. Ülkemızdekl bllınen bltümlü ş st rezervlerinın bazı onlaşmazlıklar olmakla berober 75 mllvon ton olduğu tahmin edı! mektedir, bu nedenle sözü edıten prosesler uzerıne eflilmek yararlı olacaktır YARIN ARTIKLARDAN ENERJİ URETİMİ CAGRI TheMessage' IRFAEPiPVS Yönetmen: MustofoAKKAD RenkliTÜRKÇE Beyazıt MARMARA kodıköy SÜREYYA Dskudar SUNAR Işletme (Yayın Ajans: 103) 7857 Taksım VENÜS Kızıltoprak KENT (1) Radyoda program yapımı ve Rd TV tekniğl dere(erinı verebılecek ve stütvoda uygulamalı calışmalan vGrutebllecek nıtelıkte. NOT Akademık kadrolara alınacoklar lcln yabancı dll tercih nedenidir. (Basın 22611) 7864 ADANA İKTİSADİ ve TİCARİ ILİMLER AKADEMİSİ BAŞKANLIĞINDAN Asistan Alınacaktır 7334 sayılı ve bunu değlştlren 1765 sayılı OnlverSıteler personel Yasosı Hukümlerı uyarınca; Adano I T.l. Akadem sı Işletme ve Ekonomı Fakültelerı ıle bağlı yuksek okullarımıza aşağıda behrtılen dısıpllnlerde yetert kadar asistan alınacaktır. İŞLETME FAKÜLTESİ Dlslplln Adt IŞLETME MUHASEBE İŞLETME HUKUKU EKONOMI FAKÜLTESİ DWp«n Adı EKONOMİ MALİYE HUKUK İSTATISTİK VE TATBTKI MAT. Ü. Orman Fakültesi Dekanbğından Fakültemlz Park • Bahce ve Peyza) Mimarisl Kursusü'nde bır aotenr kaarosu ocık buiunmaktadır. Aşağıda belırtılen kcşullaro uygun bulunan Isteklllerln 20 kasım 1979 günü saat 1700'ye kadar Fokültemız Se<reterlığme özgecmlşlerinı anlatan blr dilekçe ıle başvurmaları duyurulur. lsteklılerın Peyzal • Mımarlığı billm dalmda Doktora ve Docentlik tezi vapmış olmalan. Almanca, Fransızca ve İnglllzce dillermden blrinden docentllk sınavı gecırmiş olmalan. llgllenenlerln Szgecmlşlerinl ve sınava gırecekleri yabancı dll ile bilım dalını belirtif başvurularını, bır fotograf lle birl kte 9 kasım 1979 günu calışma saatl sonuna kodar Akademi Başkanlığına yapmaları ve 12 kasım 1979 gunü saat 09 00'da Adana I T İ . Akademlsf'nde yapılacak olan yabancı dil sınavında hazır bulunmaları duyurulur. (Basın: 22741) 7882