Katalog

mektubu "Nerede o eski Bayramlar ÖZGENTÜRK Bayram ne güzel şeydir. Küçuk mutluluklar yıün bu üç dört günün de insanı bir karabasan gibi kuşatan can sıkıcı olaylan unutturur. Gün cel olaylann akışı bayram gunlerinde bir an kesilir. Geçim sıkıntısı, çocuklarm sorunlan, ev taksitl, iş zorluklan, ölüınler unutulur. Bayram bir şenliktir. Dost düşman herkes için bir şenlik. Bayram gunlerinde sık «ık yinelenen bir söz vardır. «Nerede o eski bayramlar, nerede? Ne dir insanların geçmişa bu denh tutkusu, nedir eski bayramları bu denli aranır yapan? Eski bayramlarda da ancak çok az bir azırüık çoluk çocuğunu donatabilir. baklavalı börekli bayram yemeği yiyebilirdi. Büyuk çoğunluk gene eve ahnan bir kutu şekerle, çocuklardan birine ahnm bir çift pabuçla bay ramı yaşardı. Öyleyse neden bu söz durmadan yinelenir: «Nerede o esId bayramlar?. însanlar nedense geçmişin değerlerine sımsıkı tutunmayı severler. Hele de Doğulu toplumlarda, hele de Turkiye'de. Geçmiş, günlük gulis tanlıktır, geçmiş, insanlar arasmdaki dostluğun efsanevi boyutlara erişti ği günlerdir, geçmiş konukseverliğın, yardımın kol gezdiği günlerdir. Geçmiş çoğunluk için bu dur. İşte bu nedenden çok sık yinelenir •Nerede o eski bayramlar?» sozu. Oysa herşey değişiyor. Feodal üretim iliş , kilerinin dolayı olarak feodal insan ilişkilerinin egemen olduğu ulkemiz bir gelişmiş sanayi ülkesi olmak için tüm koşullan zorlarken insanlar arasındaki ilişkiler de törpü leniyor, darbe yiyor. Artık konukseverlik herkesin harcı değil. Pa rası olan konuksever ol ma hakkma sahip. Artık çocuklar el öpmüyor çunkü bayram harçlıklarııu az buluyorlar. Bakla va, sofralardan çekile li epey oluyor. Kısaca değişen üretim ilişkilerı insanlar arasmdaki ilişkileri de etkiliyor. Eski yeniyle yer değiştiriyor. Bu değer değişimi en çok yurtdışındaki insanımızı etkiliyor. ımmm Utyltf •"CUMHM&VET,." 0İCM&A& ' AMVA AMAVATANlMlLOA U(, 6 M N YAYINIANMIVIUA 1 Mİ1.VÖKSW A ^ W ikıMiZ(W çAJLtŞTlĞJ 8ABAVATAN/MIZ ALM2 6/SAWtAfrA <TÛNIMMÎ<7 W U OlMAOl EVJİVA çELfft Aftı £WPAM£p£c£KLER... BfMD£MiZ (M.E.P.l MılL VFTfi £^M£Ji PACJlSiNiN Lı'DERi (ÂÜÜK8WRAMIMl K*ıTLMIU11M... PARIİMi'uil 1 TURHAN SEtÇUK ^£tM£NLf£:İM. PACPON! RMlAiMı^ıi SIA PiS POLıT/KAYA ÜilKEHE. Hf f> OVAMA fCAViYOR. flAÎ N£ i KlH!... çi EKMEKPAffıMÎ7£VElÜHİl. İ5Çİ HAPi,E}ENü'fcl£ KAUNrt... İVı AĞALIKLA KÖLELlK YAN YANA YAŞIYOR HÂLÂ.; KÖYLÜLER, «HAZİNE ARAZİSÎNÎ AĞALAR ÎŞGAL EDİNCE SES YOK. BİZ ÎŞGAL ETSEK ETMEDÎKLERÎNÎ BIRAKMAZLAR. HEM AĞALAR, HEM DE HÜKÜMET» DİYORLAR. İLÇELERDEKÎ YÖNETÎCİLERÎN ÎSE TEK SÖYLEDÎKLERÎ ŞU: «ETKÎN ÖNLEMLER ; ALINMAZSA KÖYLERDE BÜYÜK ÇATIŞMALAR OLUR.» ^YİRMİ YILI "AŞKIN BİR SÜREDtR DEVA^I EDEN KAN DAVALARI VAR. Malatya'nın 400 köyünde arazi anlaşmazlıkları kan davasma kadar gider Traktör ve tayyare fabrikası Ford müessesesi İstan bulda bir fabrika tesisi için hükumete bazı tekliflerde bulunmuştur. Ford Müessesesi Muduru M. Collins birkaç gun evvel bu maksatla Anka raya gıtmiş, Maliye ve İktisat Vekaletleri ile temasta bulunduktan sonra şehrimize avdet etmiştir. Mister Collins bundan evvel Amerikan Sefarethanesi ateşeliğinde bulunmuş olduğundan Turkiyenin vaziyeti iktisadiyesıni iyi bıl mektedir. Ford muessesesinin yapacağı tesisat hakkında M. Callins bize şu Jzahatı vermiştir: «tstanbul, Ford fab «rikalannın şarkta ihra' catta bulunduğu memle ketlere nazaran merkezi bir noktada bulunmakta dır. • İstanbulda bir ihracat merkezi vücude g8 tirmek üzero müessesemize mahsus bir serbest mmtıka tesisini teklif ettik. Teklifimiz esas iü barile hukümetçe hüsnü n telakki edildi ve aramız da bir anlaşma oldu. ^rîstanbulda tesis ede•ceğimiz serbest mıntıkada Amerikadan parça iparça ve kurulmamış bir halde getirilecek otomobil, kamyon, traktör, ve tayyareler burada kurulacak, Otomobil ve kamyonların araba aksamı burada imal edilecek ve her turlü noksanları tamamlandıktan sonra dışarıya sevk edilecektir. Bu maksatla İstanbulda bir fabrika tesis ede ceğiz. Fabrikada çalışacak amelenin ilk iki sene için yuzde altmı?ı Türk olacak sonralan bu miktar altmcı seneye ka dar yüzde yetmiş beşe çıkarüacaktır.» • Devlet Matbaası Müdüru Faik Sabri bey, Avrupa matbaalannda teşkilat, tertıp makinele rinin faydalan ve bunların hangilerinin daha zi yade kolayhkla kullanıldığı hakkında malumat almak uzere yann Almanyaya gidecektir. Tesis. Kurmak Teklif: Oneri Maksat: Amaç Avdet etmek: Dönmek, geri gelmek Sefaret: Elçilik Vahıf: BUgili Mmtaka. Bölge Hüsnü telakki: İyi fikir sahibi olma Sevk etmek Yollamak Tertip makinesi: Dizgi makinesi Mübayaa Satın alma Pöturge koylermde kavgası nedenıylearazı çıkan kan davast sonucu sayısı hergün azalan bir aile 'Köyümüzde yuzyulardan beri para he tabıynan araziler taksim edilmiştir. B&ylece arazi sahibı olunmuştur* dedi, Darende ilçesine bağlı 2000 nüfuslu Yeniköy muhtarı Omer Doğan. Söylerken derin derın soluyor, arada bir belki de üç haftalık olan sakalım parmaklanyla kanştınyordu. Anlatmasım sürdürmeden önce yere çoktü. 'Tapu Kadastro girnıedi köye. Yani ge leneklere sadık galındı. Parası olan çok top rak, az olan ise avıtç içi kadar toprak alabıl di* 'Ya huzur?» 'Ne gezer beg. Düfmanliklar. kan gütme ler bir metre toprak için cana gıymalar aldı yurudü. Kavgaların cinayetlerin çoğu bu toprak dağılımımn sistemine bağlıdır. Senet ve para üzerine ahm satım yapılır. Bıtmez tükenmez bir kavganın başlangıcıdır, bir ne vi b Bir kans toprak için yofemionîöldürüiflnöö'fcuçufc T^BANK dış işlemleriniz için KÖKENDE DENCESİZLİK.. çoğunu almıştır. Bu nedenle" Innhttn*gücu ölse gam yemem.,Biz ferefrtçtnfyatanz. Tor Yurdumuzda toprak dağılımı oransız , da.bujr\iktur kişıleri biribirine. bah da namustur. Onu korumak için üç can ve denetimsiz olduğundan, ağalıkla kölelik Malatya'nın 472 köyünden ea az 400ün gıtmiş. 10 can.gitmiş, möhüm deeel~» yanyana yaşar. Hele doguda bu daha da be,, de arazi aniaşmazlıkları diğer anlaşmazhkla Yaşam ından ı tutun da olayın en kuçük lırginleşir. Toprak ahm satım ışlennde, alan ^ 'l O detaylarına dek anlattı Hacı Öztürk. Üç saati ve satan dost kaldığı sürece senetle yapılant*: rın doruğundadır. • O bini aşkm kişinin ya aşkın konuşmamız sırasında sık sık sonnus anlaşma yururlükte kalır. Dostluk bozuldu «• şadığı bu köylerde çoğunun arazi anlaşmaz * lığı vardır. Bu anlaşmazhklann çoğu yargı mu, karşıhklı pusuya yatılır. Çatışmalar baş organlanna iletilmez. İletilirse, ileten kışi kor lar aileler arasında. Bir kışı olur. Iki, uç YA KARA TOPRAKTA... kak. kalleş ilan edilir. derken kan davası başlar. Yanı satım ahm •Kan dökmek iyi değil. Pişman değil misi POTURCE'DE SİMGELENİR.. işinde yapılan senet kana bulanır. Babadan niz* diye. En sonunda bu sorumu yineleyince Pötürge ve Hekimhan ilçesindeki köyler çocuğa, toruna geçer, bu kın ıntikam duy yanıtlamak zorunda kaldi: de b j anlaşmazlıklar daha yaygın gibidir. gusu. Gider de gıder. Toprak ağahğı ile top •Heeç te değil. Kan isteyen onlardı. Alrak kölehği içindir. Alım satım belgelennm Anlaşma7İıklara bazen neden doğal gelişme dvlar. Bız de istedık aldık, Bi gardaşım ve bir lerdir. Pötürge'nin Mamaş köyunde Hacı Oz temelinde silah ve çeşitli tuzaklar yatar. oglan mapusta. İkisı mezarda. Bu böyle getmez türk ile Ramazan Meral arasında yirmi yü Ağa. mideleriyle kendıne bağladığı kölelerielbet. Ya onlar tukenir ya bız.: önce bir anlaşma yapılmıştır. Köyun dışınnı birbirine kırdırmakla surdurür duzeninı. daki kıraç arazinin ortasından geçen bir sel YA HAZİNE ARAZİLERl Çünkü köye devlet girmemiştir. Çunkü tayakası smır kabul edilmiş, sel yatağının sağ Son yıllarda Malatya köylerinde, ozellikle pu kadastro yoktur. OLmaymca para kuv daijkalan bölümü Ramazan Meral'a, solda topraksız koylülerle, hazine arazilerini işgal yetitüzerindejayakta duran ağa, arazilerin kalanAbolümufiijJCi Özrürfe'e denmış. 10 yıl < edip.ekimler yaptıran toprak ağaları zaman eonra|yenitbirjsel gelmiş ve yatak değişmiş zaman catışmalara dek varan anlaşmazlığa ' r.^Bnjkezfselîyatağı Ramazan Meral'm ara girmişlerdir. Fırat nehir kenannda SO Wn dö ztatnden^birlmetra^kadannı Hacı Oztürk' t numkadar araziyi ellerinde bulunduran top \ÎB^at»zisine|laİtnTişj8f Silahlara.' sanlmış • Öz;* rak i ağaları, bu hazine arazilerine ekim yap ,turkl.vejMeralfa*ieierL,Birimetr8,kıraçitop Urmaya başlamışar, topraksız ve ağa lar hesı BULMACA 1 9 Kâğıt ya da bez ya pıştırmakta kullanılan kaynatümış nişasta bula macı Tersi hayvanlann derisinde asalak ola rak yaşayan boceklerin genel adı. YUKARIDAN AŞACIYA, 1 Hamur topagı Bir işin yapılması için harcanılması gereken be den ya da kafa gücu, 2 Yapısı, niteliğı, değeri, boyutlan bir olan Dürulerek boru biçimi verilmış deri ya da kâ ğıt tomar. 3 Tersi ha vanın yer değiştirmesınden oluşan esinti Genellikle olağanüstu kişilerin başından geçen olağanüstü olayları anlataa öykü türu. 4 Be neklerle bezeyerek gorunuşünü değişürme, ka mufle etme. 5 Bir dü şüncenin başka başka sözlerle yinelenrek anlatılması, 6 Tersi keyifli bir durum anlatıîırken kullanılan bir soz Bir bağlaç. 7 Isı gücünu artırmak amacıyla benzolde eritilerek patlamah motorlarda kullanılan bir hidrokarbon. 8 Ka mu hizmetlerine bakan, üyeleri halk tarafmdan seçilen, tüzel kişiliği olan örTÜt. 9 Bir şeyin yerine kullanılmamıçını koymak. Bu minik eller de birgün silah mı SOLDAN SAĞA: 1 Sozün ya da yazı nın istenen etkiyi sağlayacak biçimde güzel ve etkili olması. 2 Halk diiinde meyvenin yenmeyen iç kısmı Berilyumun simgesi. 3 Çıkar kaybma uğrayan kimse anlamında ikı kelime. 4 İnsap ve hayvanlarda kas ve yağdan oluşan tabaka Bir sıvının dsmlaması ya da dökülmesi ile sımrları belli renk değişikliğine uğramış olan. 5 Bir kimse nin iyiliği altında bulunan şey Vücutta tüy [lerin dökulmesine yol aîçan bulaşıcı bir hastahk. 6 Tersi eski dilde nişan, iz Tersi tavır, davranış. 7 Tersi suç suz, günahsız Tersi bir uzunluk ölçusü. 8 Bir göz rengi Eski dil do vücuttaki damarlar. temsilciliğimiz hizmetinize girmiştir ADRES : TALACKERSTRASSE 41, ZÜRICH fELEFON: 01/221 23 91 TEL£X : 76 225 TÖBACH zttmn rak için cinayetler işlenmiş, bebelere bile sut yerine kan ıçirilmiş. Bebeler büyümuş, onlar da silaha sarümışlar. 'KIYMETİ YOK AMMA' Ramazan Meral olayı anlattıktan sonra ekledi < 'Aslmda bir metre toprağm kıymeti yoh^Yoh.amma. herif açık gözlük ediyo. Bi 1 zim\deişerefimiz var. Köye beni rezil edemezS,Bir metre toprağım aldım diye Allah da beni sevip koruyo diye. Ben de o toprağı ye din amma, toprak da seni yer dedim. Dedim bikere..' Hacı Oztürh'ü. ise evinde bulduk. Toprak damlı sıvaları dökülmüş evinde. Belini tuta rak, çıktı > karşımıza. Arkasından yağız iki idelikanlı'çıktı. Durumu anlattık. Aralannda fkonuştular bir süre bize kuşkulu kuşkulu 'arada.bir bakarak. Sonunda Hacı Ö2türk .eve'buyur etti. Kapıdan girerken belini tutuş nedenini anladım. Halen kaldırmadığı eli J nin. altmda bir 14'luk silahı tutuyordu. Ge•niş salona girdiğimizde ilk gözüme çarpan iki av tüfeği oldu. Oturmamızla birlikte gençlerden biri ayran getirdi. İçmeye başlar ken Hacı Öztürk, dışarda sorduğumuz ilk soruyıı yanıtladi: *Ben mi gattım toprağım. Allah güzünü doyura. Sel geldi, ertesi gün Memedim getti. 13 yaşındaydı. Biz de altda kahrmıydık. Kan yerde kalmaz. Bu oölanlarım da bma hazine arazileri üzerine ekim yapanlar, ağalara başkaldırmaya başlamışlardır. Merke ze bağlı Bereketli köyunde ağalar hesabına hazine arazileri üzerine ekim yapan köylülerden bir gurup: 'Yetti gayri» diyor. *Yetti ağalardan çeti tiğimiz. Hazine arazisini onlar ışgal edince bir şey yok, biz etmeye kalksak bize etmediği ni bırakmazlar. Hem ağalar, hem de devletin kuvvetleri. Yıllardır hazine arazileri üzerinde ağalar kendi hesaplanna bize ekim yaptırdılar. Şimdi artık biz kendi hesabımıza ekim ya pacağız.* diyor. Bereketli köyündeki topraksız köylülerin bu sözleri diğer köylerdeki topraksızlar da et kilemiş olacak ki, onlarda ağalann elinde bu lunan hazine arazilerini işgal etme hazırlığı içine girmişler. Bu köylerde zaman zaman meydana gelen kavgalar, yaralamalar v© öidurmeler sürerken, ilçelerdeki yöneticiler: 'Eğer etkin önlemler ahnmazsa, bu köyler de çok büyük çatışmalar olabüir» diyor. Uğruna bebelerin kurşunlandığı, bitmez tükenmez cinayetlerin işlendiği kan davalannın biribırini ızlediği. körpe vücutlann mapuslarda çurüduğü, sut yerine kinle, yavrulann beslen diği gerçeğinin arkasındaki neden arazi anlaşmazlıkları yöredekilerin yaşamlannı, eUeri tetikte bir sekild* bekletivor. . ~ ~