Katalog

RADYO TV Geçen hafta Erol Aksoy'un sunuşu ile salı gecesı yayınlaaan Soljenitzın ile Mulakat adlı programın daha cnce denetım tarafından yasaklandığı öğremldı. TRT tarafından Çağımısı Sarsan Otaylar dızısı ıçınde yavmlaumak üzere satın alınan program içın Denetim Kurulu, «Dost ve komsu bır ülke ile ilişkileri bozacak ve ulusal giıv?nliğe zarar verebılecek mahiyetie olduğu» gerekçesı ile yasaklanmıs ve duramu TV Daire Başkanhgma bildırmişti. Kemen ayni dönemde Dısişlerl Bakanlığı da, Çağlayangıl'ın Sovyetler gezısim ıleri sürerek, TRT'nin Sovyet aleyh*art Hmcal ÜLüÇ "ANKARA,, ADLI BELGESEL DİZİNİN YAYINDAN KALDIRILMASI İLE İLGİLİ GELİŞME VE ELEŞTİRİLER GÜNCELLÎĞİNÎ KORUYOR SORl: Busune kadar ANKARA ü«töne prk çok şey sövlendi ve \azıldı. Sanınm. sizin de soyleyecekleriniz vardır? YAMT: Oncelıkle bana böyle bir olanak sağladığımz ıçin teşekkur ederım Gene bu olanaktan jararlanarak ougune kadar ANKARA ustune yazılan ve soylenen olumlu. oiumsuz tum eleştırılere de teşekkur edenz. Edenz dıyorum çunku bu program b:r ekıbın mal'dır As'.mda tum televızyon programlan eıuplenn ma!ı olması gerekır. Önlara sahıp çıkmak, onlar hakkında konuşmak ne tek başına yonetmenlerın, ne de produktörlerın hakkıdır. Ama bugun, vasa dışı Şaban Karataş yonetimimn aldıgı polısıye onlemlerîe basına kapanan TRT Kapılar ardında kalan ANKARA programı ekıbi konuşturulmamaktadır Tıpkı faşıst, t:p>a komünıst yor.etımlerde olduğu gıbı. Tek başıma konuşmak zorunda kaldığıma gdre, soyleyeceklerım bır yerden sonra yalnızca benı bağlar. Daha once sız:nle ekıp olarak yaptığımız bır ^onuşmada. programla ılgılı olaylan başladığı tarıhten alarak ozetlemıştık. O konuşmadan bır alır.tı yapmak ıstıyorum «Den.lebılır kı, ANKARA Cem donemının son imzasıdır» Evet, gerçekten doğru tanımlama. 15 mayıs 1975 'arıhiı bır onayla başladı. ANKARA'nın yapımı. Amacımız gerçekçı ve belgesel olmaktı. Bu açıdan bakıldıgmda, tam arüamı ile basanlı olduğumuzu soyleyemem. Ama yaptığımız kadarını bıle gerçekleştırmek ıçın. çok yoğun bır araştırma gerekıyordu. Araştırmalarla ılgıh bır ıkı ornek vereyım 250300 bın metreye varan arşıv fılmı tarandı. Toplamı 100 yıh aşan gazete taraması yapıldı. Ozelh<ile 1917lSfiO arası tarıhımıze ışık tutan, bsrçok yeriı ve vabancı yazarın kıtaplan okundu. Bu çabalara, şu anda sayılarını anımsayamadıgım totoğraî, dergı, broşur ve yazıh belge araştırmasını da katmak gerekır. Oncelıkle dort program dıye planlamıştık AraMırmalar ılerled:kçe sayı altıya çıktı. Sonunda 10 programlık bır dızı olmasına karar verdık. SORU: Ovsa dokuz program diye duyurulmuştu? YAMT: Duyuru doğrudur. Ama 10 programdan vazgeçmemızın rtedenı, gene o duyuruyu yapaniardır. Son yıllarda yenıden duzenlenen, o r a dereceli okullarımızda okutulan tanh kıtapların GEÇEN HAFTA YAYINLANAN SOLJENİTZİN PROGRAMI DENETİMCE YASAKLANMIŞTI! yayınlannın Dışışlen Bakanı'nı Moskova'da muşkul durumda bırakabıleceğını bıldırmıştı. Programın o zaman, t u başvuru uzenne kaldırıidıgı söylenmıştı. TRT YonetmebJderiııe göre Denetım tarafından yasaklanan bir programı ancak Genel Mudür kışisel yetkısını kuilanarak yayına sokabiliyor. Denetim Kurulu aynca bu d'zınin bir sunucu tarafından sunulmasını da gereksız ve mahzurlu bulrauştu. Soylenen BBC tarafından hazırianan programı açıklamak ve yoramlamava gerek olmadıgı idi. Bu karara rağmen. programı Erol Aksoy oldukça uzun bır konuşma ı!e sundu. Mehmet Fge Cumhuriyet'in Sorularını Yanıtladı: Tsmet Inönü'nün Cumhurbaşkanı oluşunu, faşizmi lânetiediği, Hasan Ali Yücel'i gösterdiği için geçen hafta altıncı bölümü yasaklanan, sonra da tümüyle yayından kaldırılan Ankara dizisinin yapımcılarından Mehmet Ege'nin TRT'deki görevine 31 mart 1977'de son verildi. da bıle yer alan ve ANKARA'nın :lk programiarına ıçerık olan konular dahı Karatas yonetımını te dırgın etmıstı. Oysa 10 program 1960'dan gtinumuze dek uzanan bır donemı ve o donemm olaylarını kapsıyordu Bu nedenle çok kolaylıkla engellenebilırdı Programı yasa dışı Karataş yonetımırun aiadığı denetçılerın sansurune bırakıp, butuniuğunu bozmalarma ızin vermektense, goruntu kuşağı hazır olduğu haide, ondan vazgeçmek daha doğru olacaktır. Bu yuzden program sayısı dokuza duştu. SORL: EDgellemeden söz ettiniz. Konuyn biraz daha açar mısınız? YANIT: Karataş yone'ıminın engelleme Içın ıkı yontemı var. Bırıncısı tam yasa dışı. Hatta adı suç denüen cınsten. Çalmak, kaçırmak, yok etmek. Ornekse, Anıtkabır fılmınm yayınından ıki saat once. eskı Kultur Şube Mudür Vekılı Işık Saygm tarafından kaçırılarak yayınının engellenmesı. Hem bu ışi yapanlar ödüllendırılıyoriar. Fılmın produktoru bu ışı yapan kışı <çuı soruşturma açılmasım ıstıyor Öte yandan her turlu yasa dışı eylemın yamnda olan Karataş yonetımi. sorjşturma açmayı geçtık. fılm kaçırma olapnı ızleyen gunlerde ola>ın faılı Işık Saygın'ın kadrosunu dorduncu dereceye yıiSseltıyor. Karataş yonetımırun engellemede kullandıgı :kır.cı yontem daha y»si\ bır görunuş ıçınde. Denetim yoluyla engelleme. Ama o da. hemen yasallığını yıtirıyor. Çunku yapılan denetim TRT yayın ılkeleri ve yonetmelıkler dofruitusunda değıl. Ankara'nın ızleyebıldığınız ıi<c beş programı, bugunku yonetımın TRT'de kadrolaşmayı başaramadığı gunlerde denetımden geçtı. Oysa altıncı programın rcetn;, yani dızmın yayından kaldırılan programının metnı, Karataş'm gayretkeş Ondenetım Müduru Okay Safyurek :1e, yasalara gore hakkı olmayan bır gorevı ışgal etmekte olan Aiı Yörük'un ellerıne dujtu. Sonuçta metnm uçte ıkist makaslandı. Ne dizinin genel ataşı, ne programlar arasındakı denge, ne de tek programın kendı ıçmdek: butunluğu gozonüne alanmadan Zaten bunu yapanlar. televızyon yapımcılıgı ile uzak yakın ılg'.sı olmayan, yukarda adlan geçen amaçiı kışılerdı. Elımızde bu denli kuşa çevrılmış bır metınle programı surduremezdık 26 8 1976 tanhını tasıyan yed: sayfalık bır raporla durumu ust kademe'.ere bıldırerek, goruşlermı ıstedık. Bır ouçuk, ıkı aya yakıaşan sureyle yanıt bekledık. Ama alamadiK. Neden sonra. gunlerın Ankara TV' Muduru Yılmaz Tekuı Onay benı ve programın produktorıı Munıp Şenyücel'i çagırarak, anlaşmazlıklara neden olan metuıleri bırlıkte gozden geçirmejT onerdı. Bu işieme her nedense. hıç bır vasal yetkısı olmadıgı halde, Genel Müdurluk Danışmam Ahmet Saadettın Elgın'de katıldı. Karataş jonehrrLjdı bu Sagcı bır gazetenm onde gelen jazarlarmdan olmak. ona bu hakkı tanıvordu. Sonunda, denetim kademe:ennce kuşa çevrılen programların. en ufak bır çıkartma yapılmaksızın yaymlanabılecegı gonışune vanldı. Ama engelleme bıtmemıç Işık Saygın'ın ıs'efı, Yılmaz Tekın Onay'ın onensı ile. o günlerın Daire Başkanı olan Fahrettın Işıkçı'dan, denetımden geçen programların kurum dışmda, Kendılerınca saptanan ve gene kendılerınce bu program ıçm otorıte olarak gorulen bır kışıye ıncelemrılıp, denetlettınlmesj ıçm onay alındı. Yapımcısma bıle haber verılmeden, gızlıce gerçekleştırılen bu gırışım. TRT yayınlannın dışardan denetlenmesını onleyen Anayasa'nm «tarafsızhk» ılkesıne de ayfcırıydı. Kendılennı vargıcı yenne koyan Karaıaş taraflısı yoneticıler Rbılırkışı» taym etmışlerdı Ojsa bu ışlemı surdürmek ıçın gereklı program metınlerı ellennde yoktu. Nereden ele geçırıp denetlenmeye gonderdıklermı de bılmıyoruz. Ama nedense. akıl hocaları olan bır sagcı profesore yaptırdıkları denetim sonucunu, açıkça ortaya koyamadılar. Işık Saygın, profesonın verdığı rapom, sanki kendı goruşlerıymış gıbı, kendısının ımzasını taşıyan bır jazı ile bıze bıldırdı. Bu Anayasaya olduğu gıbı, Denetim Devamlı Talımatma da aykırı bır durumdu. Denetımden geçen ve yayınlanır kaydı alan bır programın, herhangı bır yerın» ılışmek TRT Genel Mudururun bıle nakKi degüdı. Tabı. kesuılıkle dıücate almadık. Zaten Işık Saygm'da gırişımıni açıkça sa\Tinma yurekhlıgını gosteremedı. Daha sonra engellemelerım yenı bır alana kaydıraılar. Aylık yayın programına gıren ANKARA'nın yayın tarıhı tam sekız kez gerı atılarak degıştinldı. Hatta sırf ANKARA yı onleme* ıçın Kultur Şubesının tum yapımlarını yo« saydıl8r Eır dığer \ontemlen de bu ~>s' ı c Ankara'nın Şube Mudurluğu kademesınden g»çeceıt jier ışlemı, eldem tum oauiajmınd gc v ... ..*'• aı Ama bız yasalara dayanıyordur O yasalarkı gunu geldıgınde, yasa tanımazlara bıle sozlerını geçırırlerdı. Nitekım oyle de oldu. 3 ocak 19V7 gunu, yapımın başlangıcından tam 20 ay sonra dızuun ilk programı yayına gırdı. SORL: Dizinin dordüncu programında. Güven Parkı anlatılırken Ecevifın gorunmesi ve Kıbru Barıs Harekatına değüıiünesi vuneticileri kudırmıs. Hatta programın bu kısmıru sizin denetimden sakladığınız soylenmişti . YANIT: Onceiıkle, sajın Ecevıt'ın her ne şekılde olursa olsun bır prograrmn ıçmde gorunmesı Karataş yonetıraını ne dıye kızdırır? Sayın Ecevıt bazı haklarından kısıtlı bır kışı değıldır. Bir televızyon programında gorunmesını yasal açıdan engelieyen bır durum yoktur. Kaldı ki ANKARA programında, yargı organlarınca hukum gıyen kişıler bıle, geregıne gore yer almışlardır. Öte yandan dizinin ılk programından bu yana sürdürdüfumüz bır anlatım bıçımımız vardır. Tarıhı anlatırken. yerı geldikçe günumuzün olaylarına da sıçramalar yapmak. Belkı anımsarsmız, ılk programımızda Tımur'un Ankara'yı ıstılasından sâz ederken Mahıhı'nın Ankara'ya gelışı ıse ılgılı bır bolum yer alır. Yayına gıren tum programlanmızda, seyircılerın de tanık olduğu gibı, böyle bır çok omek sayabılırım. Şımdı. onların hıç bınne karsı çıkılmazken, yalnızca bu olaya karşı çıkmanın amacı nedır? Ayrıca bız o goruntu ile. ülkemız ıçın çok onemli bır karann verıldığı gece, bu parka gelen Başbakanın oraya kazandırdıgı onemı vurgulamaya çalıştık. Tıpkı parkla ılgılı dığer onemli durumları vurguladığunız gıoı Ama karşı çıkıs, Kıbns Banş Harekâtının yapıldığı gunlerde Ecevifın Basbakan olarak, karar veren kışılenn baçında geldığmı açıklamamızsa, o zaman bır yolunu bulup o gunlerı tanhimizden de, belleğımizden de çıkartsınlar. Tıpkı bır zamanlar Cumhurıyet Tanhı kıtaplanndan Bınncı ve Ikıncı Inonu savaşlannm çıkartıldığı gıbı. Tıpkı devletın belge fılmlerinın saklandıgı Basın Yayın Arşıvlerınden Celâl Bayar'ın, Adnan Menderes'uı fılm ve fotograflarınm yok edıldığı gıbı. Fılmın bu bolumunu denetımden saklama olayına gelmce: Tamamıyla amaçiı yajnlmış bır soylentıdır. Belkı de kendılennı bu göreve getırenlere «Ecevifın yayına çıkmamasuıdan bız sorumlu degılız» dıyebılmek ıçın. Fılm aynen denetıme glrmıştır. Bugunku yonetımce atanan bır denetim müdurunun de bulunduğu kurul tarafından seyredılmış ve yayınlanır kaydı almıştır. NORl.': Biraz da soıı gelişmelcre değinelim. YAMT: 14 ş,ubat 1977 gunu dordüncu programın yayınlanmasından sonra, Program Plânlama Mudurluğu, TV Daire Başkanlıgına gonderdıgi yazı ile; «Ankaıa dızısmın altıncı programının jayınlanmama durumu ile karşı karşıya bulundugunu, bu nedenle 14 mart 1977 gunu ıçın Ankara'dan boşalacak yere konmak uzere, jedekte program bulunaurulmasınii onermektedır. Metnı denetımden geçmış. Yayınlanır kaydı almış. O tarıhe kadar goruntu denetımme gırmemış bır program ıçın cyayuılanamayacaktın. on vargısı ile naıeket, her plancının üoıay Kolav başaramayacağı bır ılen goruş olsa gerek1 Ama bu Uerı goruşun altında gozierden saklanmaya çaıışılan on yargı apaçık sırıtmaktadır. Her ne olursa olsun altıncı program ve dızmın daha sonrakı programları yayınlatılma\acaktır. Neden mı? Cünicü artık TRT'de faşıst tırmanış hızını 3lmıştır. Faşızmı lanetleyen, Hıtler'ı MusoUnıyı tum çıpıaklıgı ile sergıleyen bır programın Kdrataş Televizyonunun ekranlarrnda yerı yoktur. Butun dunjanın lanetledıfı bu rejun, TRT ekranlarından ovulemese bıle. yenlmemelıdır de. Yazı Ankara TV Mudurluğune ulaşır. Mudurltık programın produktorune. Ondenetım Şube Muourune de danışıp onaylarını alıp, yazıyı kendısme gonderenler, daha goruntu aenetımme bıle gırmemış bir programın neye dayandırılarak yayından kaldırıidıgmı sorar" A>noa kendı duşuncesının, ön vargı ne alman bu karardan vazgeçılmesı olduğunu bıldınr. Aynı gunlerae b.z'm karşı karşıya kaldığımız bır zorluk daha vardır. O da, denetımden geçen altıncı program metmne, yenı bulduğumuz belgelenn ve goruntu malzemesmın gerektırdığı metın eklemelen yapmıştıs Yonetmelığe gore bunun denetletılmesı gerekıjordu. Boyıece 9 12 1976 tarıhınde denetımden geçere^ jayınıanır kaydı alan programı, yalnızca eklemelerın denetlenmesı ıçın denetim kaaeme'.erm ılettık Programın yayınmı engellemek ıseyeu'er bu olajn fırsat bıldıler YonetmeiiK hukumlennf göre. bır program metnının ıkıncı kez asnerlenemeyeceğı. ancak ;xpılan ekiemelerın ıved.ıiıîle denetleneceğı apaçıkken. progrcinın tamaıu:nı denetledıler. Hoslanna gıtıne', en, her şej'i makas'.ayıp, metn; Kuşa çevırereK Hem de. eklcmelerın açık açık belırıldıgı, her degış<'dıgı produktorce ımzalanmış metın ustunde degıl. okurca koiaybgı olsun dıye gonderdığımız. bırleştırılmış metm ustünde yaptılar ou ışlemı. Ve ışte bu nedenledır kı. Ondenetım ve Başkanlık denetımmd^n sonra metnın ulaştığı Ge:ıel Müdurluk Dene'çısı. metın ustunde eklemelpr açıkça goriı!ınedı*:ııden. daha once denetledıgı oır me'n.n yenıden rferdısıne gondenldığı kanısına varmı» ve denenm ıormuna şu kaydı riusmuşfur • .Program daiıa once 9.12.1973 gunu denetlenmı* \e yayınlanır oluru almıştı Ikmcı kez denetıme goudenldığınuen u»netımı japılnıamışür. 9121976 gunu yapudn denetın sonucu e?sstır » Goruıduğn eıbı. bırbırı ı'p çelışen jroraşlen kapsa\an denetim sonucu elınrze geıdığınde, jaklaşınakta olan yayın ^urunu (De\anu 9. Sayfada) Televızyon programlannda bu hafta önem11 degişıklikter var. Devatnlı ızledığınız dızılerı, yayınlan, lumlerı kaçırmak istenııyorsanız, bu degişikiiklere dıkkat edin En önemü değışiklilcler Haberler'de. 20 00 den 20 30 a alındı ornegin. Sayfamızaa bu konu ile ılgılı ayrı bır haber bulacaksınız, ama gene de. bır sure, hıç değılse slışana kadar gazetemızdekı gunluk programlara dıkkatle bakın. • PROGRAM SAATlERiNE • SPOR HAFTA5IL Baharla bırlıkte T\"mıze spor dolması, bırkaç yıldan ben gelenekleşti. Bu yıl Avrupa Kupalarına, bir de Dünya Kupası elemelen eklenınce, ışler lyice sıkıştı. Çarşamba guml iki maç bırden izlej'ecegız. Geçen eylül ayında blzi 21 maglup eden Finlandıya ile, Ankara 19 Mayıs Stadında Avusturya maçımn «on provasını yapacagız. Inşallah Avusturya Antrenortı maçı ızlemege gelmez de, tatlı bır maç seyrederiz. Malum.. Gellrse Metın Türel acele takfüc degiştmyor, sonra da.. Allah korusun. Saat 15.45'den ıtıbaren bu milli maçın ilk yan ozetini ve ikınci yarısını ızledıkten sonra, yayın kapanacak mı. yoksa arşıvüen seçılmış eskı fümlerle 2 saat doldurulacak mı. bılmmez, ııra programlarda açıklık yok, ama 19.00'da kameralar bu kez Kier'de olacak. Dınamo Kıev Moenchengladbach Avrupa Şampıyon Kulüpler Kupası yan fınalı ılk ayagı var. Sovyet futbolu krizı atlattı, yukan doğru çıkmaga başladı. Alman futbolu ise, Dünya Kupasından bu yana ınişıni durduramadı. Şimdı araiannda buyıik fark yok aroa, zaman Rusların lehıne, Gladbach'ın Kiev'i eleyip finale kalması büyük sıirpriz olur Daha bıtmedi. Perşembe günü 23 10'dan ltrlbaren 2 saatlık bır yayma hazır olun Once Av rupa Kupalarından bir gece once yapılan maçlann ozetı. ardından Mobıl Girgı Macabı (Israıl) basketbol maçı.. Bu, Avrupa Şampıyon Kulupier KuDası fınal maçı. Kupanın fınal kademesı maçlsrı altı takımın katılması ile oynandı. Mobıl Gırgı tum maçlannı kazarıarak grubun bırıncıs: olau. tkıncılığın en buyuk ada\ı Sovyet Şampıyonu CSKA ıdı. Ancak CSKA sıyasal nedenlerle Israıl'e gıtmeğı reddettı ve hukmen yenıldı. Macabı'ye de vıze xerılmedığı ıçın, Moskova'dakı maç Brüksel'e alındı. Bu maçı 2 sayı farkla Macabı kazandı İsra'l takımı ojuncuLanna ou başarı yunınden ulkelenne donu^te madalyalar bıle verildi. Geçen yılların devamlı fınalısfı Real Madrıd ile Italva nin ıkıncı takımı ve Yu rana gelmışti. Bu cuma 23 20'de bir Dıyet daha var. Ama bu Akad'ın TV Oyunu değıl, Behlül Dal'ın 10 dakıkalık kısa metrajı. Sınemaseverler Dal'ın bu fılminı bır Bankanın reklam fılmı olarak ızledıklerını hstırlarlar. Pekı o halde TV'de ne ışı var 1 Bu sorunun cevabmı, Danışmanlıfı sırasında daıma reklamlardan şıkayetçı olan, en buyuk tıtızlığı bu konuda gosteren Şenol Demıroz'e sormah Niyet Omer Seyfettinse, TV run malı nefıs btr fılm var elde Değılse.. Pazar Sabahı Tobmk'a Bır Taksi'yı izley» cegız, Hayret Dizim Mıllıjetçı TV'nın gozunden nasıl kaçmış.. Filmde, şarkılan ile TRT ekranlarına gelmesı yıllardır yasak ermeru asıllı sarkıcı Charles Aznavour var İkincı Dunya Savası sırasında. Afr.ka'da geçen seruvende L:no Ventura ve Hardv Kruger de oynuyorlar. • KÂŞiFLERL Pızarro'nun Hıtler'den farkl 16 mcı vü» rılda yaşamış olmasaydı. Ikısı de ellerındekı guçlu sılâhlarla başkalanna aıt ulkelere daldılar. Ikısı de yaktılar. yıktılar ve soydular.. Ikısı de bır ırkı yoketmek içın ellerinden gelenı vaptılar . Ama tanhler binni Kaşıf, otekını, bır numarali Genosıd suçlusu dıye v&zdılar Pızarro Peru Fatıhi olarak bilir:r Aslında dünyanın en ileri uygarlıklanndan bınnin ve bunun sahıplennın katılı olmaktan oteye d»İÛÛİT. • MiLLiYETÇI (!) BiR FilML Yerli fılmler cumartes:ye. yabancılar sahya al:r.dı, bız de latü geeesını evde geçırme sıKın HAFTADAN SEÇMELER goslavya Şampıyonu başanlı olamadılar. Macabl grup ıkıncısı oldu. Şampiyona statusu geregı, grup bınncı ve ıkıncısı Avrupa Şampıyonluğu fınalınde tek maçta karşı karşıya geleeekler. Gecenm basketbol maçı ışte bu Fınal grubunda Macabi'yı !ki kez yenen yıllann şampı yonu Mobıl Gırgı gene favori ama, ilginç bır maç bu. Sporseverlere bir önemli hatırlatma daha . Pazartesı gecelennın spor programı artık haber sonrası jayınlanacak, geç saatlerde degıl. tısından kurtulduk Cumartesl gecesı Senede Bır Gun adlı bır fılm var Ertem Egılmez çek mış. Kartal Tibet ve Selda Alkor oynuyorlar Basın bUrosunun tek cümlehk bır açıklaması var. «Dlışman baskısına dayanamayarak anavatana goçetmeye çalışan bir aılenm dramı sergıleniyor' » Bultendeki düşmanın Bulpari'itan oldıığunu so^leyelım de, gerısmı Dışışlen Bakanlığı duşunsün. Haftanır. yabancı fılmı. geçen haftadan kaldı Jane> Oianlar Oldu Dons Day. Jacjc Lem mon ve Ernıe Kovacs Vc «pvımlı ovuncu. bır tatlı konu Hoşça geçecek dakıkalar.. Salı gecesı.. Yanmdakı 100 kadar gözüpek maceraperest adamı ile Peru ıçlerıne dalmış, Hırıstıyan yapmak damgası altında onüne geleni kesmlşür. Başarısmda onemli rolu, Inkalann zaten bırbırine düşmuş olması ovnamıştır. Koca Inka împartorluğu, Pızarro'nun döktüğti kanlar arasında boğulmuştur. Mabedleri soyulmuş, tum altmlar Pızarro'nun hazinelerıne eklenmiştır. Sonunda ne oldu0 Bır başka açgözlü adamı ısyan ettı. Pızarroyu oldürdu ve herşeye el koydu. Keşıfler dizısme uç fılm yaptıktan sonra genç yasta olen Freu Burnley Pızarro ıçın «En ıddıaiı yapıtım» demıştı. Çekım ıçın Peru'da bir Inka k ö ^ aynen ınşa ediidl. Senaryoyu Ian Thorne yazdı. Pızarro'yu Francisco Gordova hazırladı. Pazar gunu ogleden sonra yayınlauacak. Izlemekte yarar var. • BU MEYİN DirHi!.. Omer Seyfettın'ın Dıyet adlı bykusu tsmail Cem donemmde Lutfi Akad'ın yonetımi üe ek ŞENOL DEMIRÖZ PROGRAM SAATLERINİ DEĞIŞTIRMEYE BAŞLADI Televizyon Daire Başlmnlıgi ProgTam Ysyın ve Plânlama Mudur Yardımcısı Vekılı kadrosuna, ama fulı TV Daire Başkanlıgı gorevı ile geçen pazartesı gunü Televızyonun basına geçen Senol Demıroz ışe programları değıştırerek başladı. Demıroz'un ılk yaptığı değışıklıkler, genellıkle yennce ve olumluydu. Yaz saatl uygulaması dıkkate alınarak, Haberler 20.30 a kaydınlmıştı. Aıle izleme saatlermde yayuılanmalan dılnya nın her yanında eleştırı konusu olan, şıddet olaj ları ile dolu, vurdulu kırdılı polısıye dizıler. Kadm Polis Polıs Dosyası Gdrevımız Tehlıke 6 Mılyon Dolarlık Adam Güne Bakış once sıne kaydırıîmış pazartesı gunu gece yanlarma kadar devam eden Spor Stüdyosu, ızleyicılennır. çofunîufunun öğrenci oldufu dikkate alınarak Haber Sonrasına getirilmiştı. Gene yaz saatı uygulaması dikkate alınarak TV nın yayın başlangıç saatlen, hafta arası 19 in cumartesı 16 00, pazar 1100 olarak değiştirilmiş Cumartesi gecesı ve pazar sabahı arka arkava iki vabancı fıhn yaymlanması mahzurlu görülmüş, vabancı fılmler salıya, yerhler cumartesıye getırilmıştı Cumartesı gecesı, genellıkle yerlı 'a pım dızı. alaturka bır şovla başladığı Içın, ardına yerlı fılm konarak, bır program bütünjügu sağlan mıştı. Sınema tarıhının değerli filmlerını seyrede bilme ugruna tatıl gecesinı evde geçırme zorunda kajanlar da df^işiklıkten memnun olacaklardı. Cuma gecesı geç saatte yaymlandıgı içın ge nel'nkle ızlenemeyen TV de Tiyatro'nun yabancı klâsiklen, verh oyunları, perşembe gunu haber sonrasına kor.arak, daha çok seyirci tarafından izlenmelerı sag'anmışrı Demiröz'ün bir jnllık danısmanlıgı sırasır.da, eleştırılen dılütatle ızle difi anlaşîlıyordu. Demiröz'ün Nedret tkiz tarafından hazirlsnan prototipi iptal ederek. kendı hazırladıgı programın ilk haftasuıda, muzıklenn azlıgı da dikka»! çekti Turk Halk Müzıgı üç. Türk Sanat Muzıgı bir, Klasık Müzık ıki programla ekrana gel:rker, Türk Hafıf Müzığı gorunmüyordu TRT'ci TC yazar Sevgl Soysal'ın Politika ^aretesinde çıkan yazılarmdan derlenmiş «Bakrnak» adlı kitabında da belirtildiği jihi. «TRT direniyor» \t «Tabii direnen TRT'njn binası, antenleri, \ideo trypleri, ampex'leri, stüdyoları. mıkrofonlan değil. Oireneıılfr, TRT'de çalışanlar. TRT'nin emekçileri. Çünkü kurumlan ayakta tutabüecek tek şey o kurumUrın bağlı olduğu yasalardan çok, n kurumlarda çalısan insanlardır» Se\e.ı Sov 5al «Bakmak» adlı son kitabından ogrendifimıze gore, 16 haziraıı 19*6 Uriiıinde şu «înemli noktayı da belirtmiş: «Amacım kımseyi suçlamak değil. Ne var kı. 1RT çalışan. laruun bugünkü direnişi ne kadar sevindirici \e önemliyse. vine TRT ozerkliğinin kaldırıldığı dönemde (12 mart dönemi). TRT içindon bnna bir tepki gelmemlş oluşu, giınu ivi ka\raraak açısından o kadar onemli » Sevgi So>sal bu gözlcmınde ne denli haklıysa, bu gözlrmini rjhatlılda belirtebilecek >etkiye de o denli sabiptir. Çünkü \t Mart döneminden once, benim aklımda doğru kaldı\sa, radvolararasi vedinci koordinasvon kurulunda TRT öıerklığinın salt üst diızey \oneticilerinde topladığını goruşüne ve bu özerkliği de salt kendi çıkarları açısından uygTilama\.ı baslavan en üst düzev TRT vöneticilerine ilk kez karsı çıkan Sevgi Sojsal olmuştu. Sonra da, 12 Mart döneminde bu nzerklik anlayışına bile da\anamayıp onu ortadan kaleiıranlarla savaşan bir avuç TRT'cj arasında Sevgi Soysal da \er aldı. Bu mücadele ajnı dönem içinde onun TRT'den çıkanlmasına yol açmıştı. Fakat Sevgi Soysal'ın faşizme karşı mücadelesi kalemiyle sürdüğıı gibi, TRT Ue ilgili savası da kesilmedi. 17 mart 1977 tarihli gazetelerden öğrendiğimize göre Danıştat onun 1971 de açtığı davada TRT'den çıkanlmasına ilişkin kararı ıptal etti. Buçiin Sevfi Soysal'ın TRT'de direnenler arasında artık bulunmadığııiı sananlar olabilir. Ama önümüzdeki dönemlerde Karataş ve onun jribiler, bir de Sevgi So>sal'ı 1Mart döneminde TRT'den çıkaranlar \e sonra, da TRT'ye geri dönmesini engelleyenler TKT' cilorin arasından silinip çidecekler, ama Se\gi Sovsai. Haldun Taner'in dediçi çibi, «unutulmaz bir sarkı». hem de bilinçli bir mıicadeleci olarak gerçek TRT'cilerin arasından da hicbir zaman avnlmayacak. Bunıı valınv bir coşkunun etkisi\le 1 belirtmiyorum. Işte Sevgi Sovsal'uı uğraş'a "'. savaşlan, gözlemleri. önscrileri. yazılan, Danıştay'm o«rınla ilgili kararı ve işte buçün faşizme karşı TRT içinde S*vgi Sovsal'm da öziediği yeni bir TRT kurmak için TRT çalışmalarının başlattığı direniş. Bugfin Sevg} Sovsal'm hlr TRT'd oldupımu Danıştav'ın karan ile yasa nasıl bir kez daha doğTUİatnıssa, a>nı yasalar Karataş'ın TRT'den çıkardıfi ya da sürdöğü TRT'cile rln de ne denli TRT'ci olduklarını bir krz daha kanıtlamaktadırlar. \e bu TRT'ciler artık «günü ivi kavramış» durııradalar. Başlangıçta «cunü ka\ramak» her zaman kolav (ılnıuyor insanlar için. Bu nedenle de 12 Mart döneminde TRT ozerkliğinin kaldırılmasına kavıtsız kalındiğını lielirtirken Spvçi Soysal «Amacım kimsfyi suçlamak değil» di>e söze başlamıs. Bazı olavlan vasamak, kar ^ılaşlırmalar vapmak. hattâ acı bile cekmek ferekli «günü kavravabilmek» için. Işte bu nedenle TRT'nin hinalan. antenleri. video teypleri. ampe^t'leri. stüdvolan ve mikrofonları hir eık d<»m»'den Karatas'a \f onun adamlarına hizmet edivorlar. öte \anda l< s> TRT çalı<ıanlan TRT pmekçileri dlrenivorlar. Ya.w dışı emir verenlerdcn yanlı belge "TRT direniyor,, Mahmut T. ÖNGÖREN bulunuyorlar. Kısa adı TRTDER olan bu derneğin herbangi bir siyasal bağımlılığı yok. TRT'nın haber, program, teknik ve idari kesimleriııde çalışmakta olan personelin bfrlesıı • IRıfifOK politikadan uzak kalabilir mi Bu olanaksız. Ne var ki. TRTDER'in TRT'nin va.vun politikasmın çevresinde tüm uvelerini toplamaması ve TRT'nin en birinci edrpvi olan yavımcılık mesleğinin korunmasını ön plana almaması da düşünülemez. Bövlece politikadan belli bir iilçüde uzak kalanıavaca<ı. ama gdrevlerini de yansızlıkla ve «çekimser» olmadan yürüteceği anlasılan bu rternek bunyesinde TRT personelinin büvük bir çoğıınluğunu toplayablldiği takdîrde, «knnımları avakta tutabüecek tek şeyin o tnrumlarla ilgiii vasalardan çok, o kurnmda çalışan insanlar olduğunu» acıkça kaoıtlayabilir. Daha açıkçası, TRTDER önümöıdeki dönemJerde işba.şına çelebilecek en oluralıı vöneticilere bile TRT'nin sanipsiz olmadığını, bu sahipUliğin ancak yasalar çerçeresinde çeliştirilebileceğini, yayırocılann ye onlarla birlikte çalışan diğer personelin keyfilikten uzak bir anlayısla ve planlı olarak hizmeti yürütebileceğini gösterecek bir örçüt dive df kabul edilroelidir. TRT, Sevgi Soysal'ın vazısında belirttiği «günii ivi kavra.ia mamış» olanlarm bulunduğu noktadan bugiınc kolavca gelmedi. Bugün TRT personelinin bınbir /orlukla kursbildiği bu yasal örcöt, uzun sıkıntUann ve mücadclelerin bir iiriınundrn baska bir şey olamaz. Bu nedenle de TRTDER, TRT içinde ve dışuıda des • ımtı bu vıkıntılann ve möcadelelerin en sonunda halka olumlu bir anlayısla radvo ve TV hizmetini götürmek özt>re yasandı^ı unutulmamalıdır. KiMiN İCİN OZTRKLiK! isteverek. yasa dışı ve meslek disı malara karsı çıkarak, haklarinı vasal yollarla arayarak, yasa dışı kişileri sarcılara ve ( umiiMrbşkam'na başturup anlatarak ve son nlıııi' da lordnçumü? silıi. kendi araiannda örjütlenerek Böylece TRT aygıtları \e binaları sessi/ durnrken. vasalarla TRT'njn in^anları birbirlerini tamamlamaya basladılar. Boylece «kurumlan avakta tutabllecek tek serin o kurııralann bağlı olduğu vasalardan vok. o kurumda çalışan insanlar olduğu» daha ivi anlaşılmak'.adır. Czun bır süreden beri sonılan ve nzerinde çesitli tartısmalann »e yorumlann yapıldığı «Kimin için özerklik?» sorusunu ban çevrelerin bugün ve vann daha iyi yanıtlamasına da TRTDER'ın mesleksel çslışmaları yol açabilır. Çünkü «kamuoyunu oluşturma göre\lerıni egemen güçlerin haskısı dışında ozsiırce jterçekleştircbimıeleri» istenen TRT vayımcılan İle bu vayımlann yspınna«.IT.7 onnmli ki>tkılarda bulunan teknik ve idarî personel Uk kez bütonleşmeye TRTDER içinde başlamaktadır. Karataşisra. yasa dışılığa ve özerkliği halkın çıkarlant»ian çok, kendi çıkarları îçin kullanm»Ti dwfânenlpre kaıı çıkabilmek için... Kimin için özerklik? Her zaman savunriuğt'i.ın/ e,ni. halkın vararı için. Bu özerktiği de TRTnin binalan ve aygıtlan değil. elbette TRT vanmcılan gerçeklestirecektir. SPVRİ >ov5al'ın da istediği gibi, TRT bugün bunun ıçın direniyor. TRT • DER TRT'dp çalışanlar hfr rürlfl meslrknrl, sosval. ekonomik \p demokratik haklarır.ın korunması için «Tüm Radvo Televizvon Çalışanları Oernrği* adlı btr dernek kurmuş