Katalog

CUMHÜRIYET 17 TEMMUZ 1976 SanatçılarımızDGM konusunda ne düşünüyor: YAŞAR KEMAL DGM'nin yeniden kurulmasına ilişkin yasa tasarısının düşünce ve yaratma özgürlüğünü ortadan kaldırıcı hükümler taşıması konusunda bir sanatçı olarak ne düşünüyorsunuz? 141143 durdukç* Turkiyede tam bir demoicrasiden söz edılemeı. Bu maddeler Birleşmıs MıUetler tnsan Hakları Bildınsıne, Avrupa Konseyı tnsan Haklan Antlaşmasına aykındır. Bu anlastnalann ışıgında oluşmus bızim Anays samıza da aykırıdır Hele Devlet GUvenlık Mahkemelen gıbı özel mahkemeler toptan ınsan hak lanna, rnsanlıga aykındır 12 Mart olayı yurdumurda hukukun öluınudür. Devlet Güvenlik Mahkemelerı de 12 Mart faşizmımıı uzantısıdır. 141143 surdukçe, bu özel mahkemeler icral (aalıyet ettıkçe Türkıye yüzyılıınızda bır uygar ül ke olamaz. Bu maddaler durdukça, Devlet GUvenlık Mahkemelerı işledıkçe Hukümetlenn des teğınde clnaytt şebekeleri kurulur. bu şebekeler tokaklarda ınsan avına, çıkarlar, bütun demokratik kuruhıslar: yıkımla tehdit ederler, lç savasa kıl payı kalmz. Uydunna bır demokratik dü zen faslan kadsr tehlikelidir bir ülke lçln. Tty. durmslık, toptan bir yoziaşma, çürümedır. Bu bak«nda.i yurdumusun manzarası pek ıç açıcı degı'air. Toplumumuz saglıklı bir toplum olmak ta dırenecekse DGM'yı savunanlar bu direnış gucünur altında kalacaklar, başlarına olmadık belalar gelecektir. Toplumlar yozlaşmaya, çurumege, bunun sonunda da çag dışı kalmağa kolay lcolay ızin veremezler. 141142'ye karşı çıkmak, DGM'ya karşı çıkmak bır demokrasmın yerleşıp verleşmemesı degıl, ülkemız ıçın bır dlum kahrn sonmudur. yonlu hapisaneye Tasarı yasalajırsa perakende cüigin yerinı toptancılık alacaktır Haik duşma nı MC ıktıdarının amarı bu Bu amaç peşmdesı MC iktidan. yenı bır saçluiuğjn da sahıbı oluvor. Onlar suç ıslemeye devam ettıgı surece, b'z ier de, hangi yasau gerınrlerse ge'ırsınler duşünce ve yaratma ozgurluğü savasımına devam edecegus. mo^rasıden yana güçler bıına izın bıluıç ve e'kı duzeyındedır. venneyece* ADNAN ÖZYALÇ1NER Halkının yanında olan her sanatçı, her duşünür bır mutluluk emekçısıdır. Banşın, kardeşlıgln, eşıtlıgın tasacası mutlulugun egemen olması ıçm gerçegın, hak ve adaletm yanında olmak, guzellıMe ıyılığı savunmakla yükümludür. Bü>uk çogunlugun bır avuç çıkarcmın egemenhgın de yasadığı toplumlarda bu yukümlüluk ıyıca onem kazanır. Halkın rautluluğunun sağlanması da çabukla^tınlmış olur böylece. Ifte bugurı bızdekı çıkarcılar. sanatçının ve d'jşunuruıı ozgurce varatmasını, ozgürce duşünmesını DGM ier yoluyıa engellemeye çahşarak halkm mutıulugunu hapsefmeye kalkıyorlar. UTiuaunu \ o^edıyorlar Turkusunu soylerken basıp sus*urmaıc ıst:yorlar halkı Oysa kı şımdıye rcadaı n.çbır turkunün busbutün susturulabildığl goruîmemıştu. ATAOL BEHRAMOĞLU Düşunce ve varatma özgurlügünU kısıtlayan Tasa maddeıen, Ana^asava a^kın olarak T C K' nda raten bulunmaktadır DGM gınşımının ama cı, yargı organmı 'urutmenm aırjruguna so/.a rak, tümuvle faşıstleştırmektır DGM yasa tasa rısı gerçekleşırse Turkıve'de demokrasm.n kırm tuıniti bıle kaldığndan soz edılemr ecerttır DGM yasa tasarıs! gerçekleşeırîemelıdır \e ger çekleşemeyecegme manıjorum. Türkiye de de BEKiR YILDIZ Yıllardan berl yurttrlükte bulunan 141, 142 il« jazarın bır ayagı hapısanedeydl zaten DGM" nin yeniden kurulmak istenmesıyle düşunce ve yaratmanın «toptan imha» edilmesi ıstenıyor. Ya nı, buyune degın. askerlik gtbi, sırası gelen gıdl HiLMi YAVUZ SANATEDEBIYAT Türkiye'nin koşullarında "Tirpuşon Sadıklar,, TeHn SÖNMEZ • t yle hak edümerni» ad degll bentmklsi, TirpuA şonluk Tam otuz yü bu jehrın kendısınden, w karış kanş sokaklarından ögrenmısızdir TırpuşorJugu (•) Bu sozlerle dillenen dusUnee yumagında. Tlrpuşon Sadık kımliğıtun, sömürulen Türtoye koçulları ıçındekı varoluş kaynagı belırleniyor. Bir şehrin kendısl, kanş kana sokaklan, Tirpuşonluğun ortaya çıkmasına ve gehîmestne mekân oluyor Bu mekân uzerınde, bıreysel kurttılu? duşuncesi. «Hilr tesebbus» aldatmacasıyla devreye alınır. <HUr teşebbUs» «loganlan, kütle örgütlenmesıne karsj; emekçl yığralann kendlleri içın sınıf olma bıbnçme kar?ı maskelenmij sınsi bır tuzak gerçekllğını ıçermektedir. ülusça kalkınma volunun bu açıdan mümkün olabılecegı düşuneesinın, zihınlere yerleşmesı iç*n gerekli ust yapı orgütlenmesi sağlanır. İletıjım orgu'lenmesı, omeğin radyo, rotatıfler (vb> bu döğrultuda gorevhdır. Pıyangoculuk. banka ödullerı spor toto tüketım mallan reklamlan. kuponculuk (vb ) gıbı, zıhınlen süreklı dolu tutan ve bırevın kurtuluşunu, derınlıgine çarpık açıiımlarla gundeme alan sermaye; sisterae ba^lı olarak, sivasal sloganlannı da «Her mahalleye bir mılyoner> reçetesıyle sergılemektedır. Bıreyın kurtulusu istenıyormus pbi jrösterllen şarlatanlıkJar ıse; sertoayecl kesımln: TUrkıve koşullannda aradığı geçerH vöntem olur. Turkıye kapıtalizmmın bu donemmda «Tıcaret buriuvaziEi», sermaye sısternının, sljrasal ve ekonomık omurgasını oluştunnaktadır. Tırpu«on Sadıklar, kentlerde, ticaret rnetasını Blun gucu en duşuk olan toplum bırımlerıne dek goturmede kullanılır. Tlrpujon Sadıklar, bu goreii omu7İayarak tarih sahnesme çıkacaklardır Daha hayatm ergenlık çağında: «Benle bır akran emmı kızının, babar günü yağmura kavuşmo? toprak gibı kokardı solugu. Ben alacağım bü yuyünce derdıra ya. TJzun yoldan gelen (karayollan şoforü) bır yaban aldı gittı Işte.» Gerçeğıyle, oğremlır Tırpuşonlugun aslı. Sıradan Sadık kimli ğının: Tırpuçon Sadık kışılığiyle ilıntıler kurmasına neden olur bu duğün. Defişen maddesel gerçekler; tarım kultürüyle beslemnis bır beyınde, inanç çozıllmelen varatır. Moral jnkımlar, kırıklıklar, yenı orlemlere mayalanır. Bu aşamada, yenı çıkış yollan araştıran sıradan Sariık kmüıSİ: Tırpuşon Sadık kışılığıne u!aşacak kavşakta, şu belırleytci ögelerle ku$atümı$1 Bankalarda bınktirdiklert küçUJt henı, gecekondulannı, bankalardakl küçUk hesaplan •aplar, Halka açık şırketler ıHoldıngler) aldatma m ve yitırilmış can oğullannı (Ahmetler) ve arcasıyla ellerınden alınır hisse senetlerine dönU kalarında acılar bırakarak; kazamlrnıs arkadaşlıkçür. Hısse senetlen, ıpotek, tazmınat, elden çıklar ve pekışmıs yenı inançlarla, tarıh aahr.esınden mıs gocekondu tapusuna ve narcanmı? ogvâ çeiileceklerdır < lünpen) Haian a donuşür Butün bunlar gıder h» Sömürulen Türkıye koşullarında, Tırpason Sa nesıne yazılır. dık tıpleşm<»si; yanlışla dofrunun; umutsuzlukla umjdua, yıkımla dırımın, acıyla sevıncın, nefret2 «Sanayt sermayesi>, en küçuk bırjnle se\gmın ıçiçeligıyle gelıslp ve sosyal orgulenlere defin sıkı bir vergüeme yollan arastırır. meyıe. daha ileri bir kişılık aaamasma ulasacakYapısından gelen bır zorunluktur bu. «Süper tır markeMer sömurude, devreye girerler. Tiıpuson Sadıklar, kapı onlertnde, merdiven aralarındakl Dahası Tatar Ramazanlar T» nlceleriyle; gun•tergâhlannı> yıtirme gerçegiyle yüzyüze kalır. cel aogrulan kavraya kavTaya tarihsel olanı omm Somıç olarak, Tırpuşon Sadıklar tezgahlarv layacaklar; kütle orgütlenmesmde dnlenne çıkanlan zorluklan aşacaklardır. Ijç! Anmet ın «>anlışa burgularsın» deylşıyle; Tırpuşon Sadıklar, ka(alann yanlışa burgulaya burgulaya: Türkıjede sosyal serüvenlermin sonuna yak'aşmıs bulunnuktadır'a. Bı: aşamadan sonra, bırevsel o'ara< .Ben bu için ustesinden gelemem gavrı» dıyen Tırpuşon Sa dık tıpleşmesı. lşçı Sadik kışılığı olaras, bu ışın ustesmaen, örgütsel uğraşnia gehneceğ'.nı de unutmayacaktır, kuşkıısuz (•) Tirpnfon Sadık tipi: Bilgeau Ermu^'on «ORTAK» adh tivatro eseriııin başkişisidir. Bu eser, 1976 tivatro mevsimlnde, Dostlar Ttvatrosn tarafından wrgilenmlştir. TiRPUŞON SADIKLAR, GÜNCEl DOGRULARI DGMlerin yeniden kurulmasına illskin yasa tasarısının duşunce ve varatı ozgurlugunu ortadan kaldırıcı hükumleri hukukçulanmu.ın da balırttıklerı gıbı, bır (sıkıyonetımsız sıkıyonetım) duzeııl getırmek, Turk Ceza Yasasının 141 v« 142. maddesının uygulanımını, sıyas^l ıküdarca atanmıs bır yaıgı organına vermek anlamma gelmekteaır. Bu, düşiince ve jaratı ozgurlugunun sıyasal ıktıaann dıledıgı anlam ve ölçude sımrlandırılması damektır Oysa duşünce ve yaratı özgurlufunur sımrlandırılması, üu ozgıırluklenn J OK sayümasını ıçenr. Eııgets'ın Spınoza dan aldıgı şu SÖZTI r.ıımsa>alım' aHer beJırleme ya da sınırlama, bir hayırlamacür (Negatıo) > DGM yasa tasansı, duşun> ce ve yaratı ozgurlugunun di"alektıgı açısmdan bu ozgurluklenn bütunüyle ortadan kaıdırüması ve sıyasal termlnolojıdekı karşılıfıyla açıkça faşızm demektır. KiVRAYARAK TUİHSEL OLAHI OMUZLAY&CAKIARDIR. ŞÜKRAN KURDAKUL Sermayentn dümen suyundaki ıktıdar partılerinın, ışçl smıfımızm mücadelesıne yandaş olan düşün ve sanat hareketlenr.ı ellermden gelse Abdülhamıt dbnerrune rahmet okutacak yasaklarla zıncı»^ vurmaja çalışacaklan kanısındayım Ellermden ne kadan gelecektır? Bunu bılemem Bılaıgım şey gunılmüzun gerçek duşün ve sanat adamlarının yasaklarla \aratma ozgurlügun? golge duşünılmesıne boyun egmıyecek bilinç ve Kultür mlrasına sahıp olduklarıdır. Bolluk Çok şlir Tazftun Mn rnnlrrde Dunranın bir ncundan atılan merml Yardtunda patlaTan tabanralar Deldi kaldı cigerimi Verdiğim sözlerl unuttum Eve geç çitttan V»nlj$lıklar Taptrtn Sfvditimi Bzdüm Hkçbir yerde tartışmaditn so» >alixm üzertne Hlçblr pmıüye kayıt olamadmı Bir dFrgi mi çıkar^am acaha Çok siir yatdıın *on günierde Dünyanın Mrçok ülkeslndekt glbl Turdnmd» da alnup sstilan •evfl Durda kaldı yüıefimde Yann ne •spscaktım nnnttum Rakıvi fazla kaçırdım Sevdifimdfn sıkıklun Htçbir yerd« tartifmadım edebiyat üzerine Hiçbir derneğe kant olamadun Bir derri de ben mi çıkar*am acaba Çok siir yazdım «on Künlerde üzerine çeşitleme Ey dllimin doTulmaı tadı Ka>tanun tek silahı silr! Ey »Ur! Tazmadıtunda Yararsam, kanatlanm.. î. Toprak ana, al bn rencl bagnna O şimdi, sllrin öHimauı ülkesinde büyuyecek.. 4. Demek kavgaya vanm. demek kıyıma vanm Demek şür uç veriyor içınu'.e, fürle vanm. 5. Evreni kucaklamakta ne ki, Ben sllrle yuklüyüm, evren ne ki? SELiM ILERi Sana» üzsrine sagrian gelen basküar, saaınm bu efılımdekı kışılenn btlınçsızlığınden ılerı geliyor DGM'nin yeniden kurulması Anavasal düzene burünüyle aykın bır ıs'ir Bunun sanat uzennde dogrudan doğruya bır baskısı olabıleceğıne ınanamıyorum Onurlu Turk sanatçısı bu soy fasıst baskılar karsısır.da hıç bır zaman yılmamışrır Tetıgı çeisenlerle tesbıh çekenlerın avnı kışıler olup olmadığı tam yazılacak zaman şımdı ZEYYAT SELiMOÛLU Bu konuda bır sanatçınm ne düşüneceğı çok açıktır samrım. Demokrasır.ın yerleşmesıne çalı,<ılan bir ülkede böyleslne olumsuz ve ters bır tutum nasıl kabul edUebılır' Bir ortiçağ karanlıklsrma geri dönüş hevesıdir bu. çok yanlış bır adrnı olur kanısındayım Gerı gerı yurümek nerej« gittıgıcı görmeksızın' .. "' ERDAL ÖZ DGM'ni İIIP kurma istegi, gözu dönrnüş sermaye çevrelerinın faşizme süreklılık kaıandıncı çabasıdır Uyanan, bilinçlenen, örgutlenen emekçi kıtlelerle bu ujanışı hızJandıran devnmcı aydmları sındırmek susturmak ıstırorlar DemokratiK butun yollan tıkamak, olaganustil dönemı ynsalaştırmak sermavenin gerıcı ıktıdannı kurtaramayacdktır Bu vssa mpclıslerden geçse bı1», emekçi kıtlelenn ve ondan yana olanların barış demokrası, bzgürlük ve sosyalızm mücadelelerı durmayacaktır Ceza Yasasının 141, 142 ve benzen maddeleri sıyasal ıktıdarın seçtıgı yargıçlar aracılıgı ıle ne kadar işletılse de hapısler, ışkenceler, olümler bu mucadeleyi durduramaz Kavga kızışacaktır Bu jasanın meclıslerden çıkmasını cnlemck, bir insaıılık borcu oldugu kadar, demokrasl ve devrım mücadelesının de bır parçasıdır. SÜREYYA BERFI tn. Sokak Çarpmadan açık kapılan rüzgâr Akmadan çeşmelerln suy Kurumadan Yapraktakı damla Gün vurmadan pencerenin caınına Satıcılar Işe gıdenler düsmeden yollara üyan Uyan Gor »okaklara çöken hUzunü 1 Kapalı tarım ekonomlıinin çozülüşü; akran emmı kızının uzun yoldan gelen bır kasabalı tarafından gottırülüîüyle: maddl temele dayalı ola rak çakışmıştır. Bu durum, aıradan Sadık kımhğınm inanç dunyasını yıkıma gotüren yolu hazırlar. 2 Tırpuşon gerecmin blçtmsel farklılıklan, kullanım jerı, maddesel gerçeklık olarak; sermaye sıstemının belırledıji, insaneçya ilişkısıvle devreye gırer. Bu gerçeklik, sıradan Sadık kımlığının somut dunyasını degıştıren yolu hazırlayacaktır a tlkmde, karayollannın açılmasıyla «urun yoldan gelen» kasabaUnın akran emmı kızını alıp gıtmesı (karjıtların birligı); zıUaşmasuu da getınr Aynı karayolu gıdüertk, bır yıkımın ardmdan, bır dınme çıkış gerçekleşecektır. b Ikıncıde, karayollannın açılmasıyla parçalanan kapalı koy ekononnsının sonuçlan; mad desel gerçekçılılt olarak bellrleyıcidır. Bu asamada, sermaye, tırpuşon (vb) Mçımlerin» donüşmüş, koylere dek mmiştir. Sermaye, teknolojıjı kendı kullanırn biçlmıyle bu alana gotUrdügunden Teknolojl urgarlık seroıaye üçjenl, zıhınlerde yerleşır. Bu üçgen, kbvden kentlere göçü «msanca yasamak> adma hızlandıracakur Bu aşamada, moral değerler maddi ger çeklerle uyumludur. •Sanayı burjuvazisi>, W701erd*n sonra, »»mürulen Türkıye gerçeklerine egemendır. «Tıcaret burjuvazısı», sermayetün gelecega dönüklugu açısından bu olguyu kabullenmış; hatta kılık degıştırerek, endüstrt yatınmlanna prl?mıs tır. Banka ödulleri kesilır. Bankalar fabnka yatı rımlanna hız venrler. Çok uluslu sermaye odak lan ıle sıkj ilışkılere açık holdingleT: Türkiye so murüsune gırerler, torenle. Tırpuşon Sadıklar, bu asamada Isçıieşırler. Dar gelırli Tırpuşon Sadıklar, üd açmazla karsı karşıya kalmıslardıf: »tirtie. Gozyaslan, acılar. mntsozlnk tükenir evrende. 7. Yeni baatan baslamakttr, ber gttn, şilre durmsk Yasamsk varsa, Mvmek varsa.. Haksızbk, nılüm dile NURER UĞURLU Turkiye'de düsünce ve yaratma ozgUrlügunün kısıtlanmdsına ıktidarlar ınanîlmaz blr çaba göstermişleı, sanatçının ve duşunce adamının özeürlügüntı ktsıtlamakla çok şeylerın! kurtaracakiarmı sanmışlardır kı, en büvuk yanıİ2iları bu olmuştur DGM'nın yeniden kurulmasmı dngören yasa •asansı da bojle bır çabamn ürüntıdür Yasa çıksa bıle, sanatçı VP duşuno» adamı gerçeklen söylemekten ve yazmaktan çekmmıyecektır Duşündükleri ne olursa olsun, bu böyle olagelmıştır. AÜ PÜSKVLIÜ06LU Beşlemeler K I R Neye dokunduksa çlçege durdu Bütün bır cotrafyayı kurduk Dagladık denizledık Akarsular boyu GogsumUz sulara degdl g«Ctık Bir osanla yasaınak, silr kadar îüçtiir Ozan ölfir, attr yasar.. Siir gülbahçesi de|ıl, rasam'n evrenidir. örleslne lorlu, öyİMİne bilinlr Eibi bUinmez • 10. Gide jide. gide eide bir ucsuza vardıtn, VariD baktun kl, sllr, daha uçsuzda.. Sanat Edebiyat çevresinde... Yenl Dfuklar derglsi yîrmi dört yıllık yaşamını gerıae bırakırken vayınına son verdı Dergının temmuz sayısında (s. 274) kapandığına ılışkın herhangi bır açıklama yok Ama gazetemızde çıkan Dir ılandan oğrendık bunu. Yenı Dfuklar da bütun dUşun ve sanat dergılermın kapan masua yol açan nedenlerle sayınına son veriyor. Dergınin «Veda» sayısı ekımde çıkarılacak \e bu durum okuyuculara açıklanacak Bu son sayı. ya zır. hayatına «Yenı Ufuklar» ^olujla gıren yazarlarıa, dergının sureklı yazaılarının jazUarını ıçerecek. A6AÇLAR Aramızda ajaçlar var Sende mı benda mı köklerl Sular aramızd» \ ardık mı kaynaklara Bır sen varsın bende benden tçeri DESEN: HURŞıT ARIKAN H. SUMULLAH ARISOY SERÇEM Kuçuk su birikintısinda Serçem Damlalar güneg Dallarım Rölgen Can yureeun # KITAP... KİTAP... SCRVAME, « LtRAAZÎZ NEStN, TEKİN TAYINEVt, 178 S., Bir edetnvat sozlugunde «surnime» »öjlt tanıralamyor: «Surnâme yabud Sürıyve: Ducün, zı^afet. «enlik gibi şeyleri tasvır için yaztian manzıım ı e mcnsıır 'azılardır.» (Edebijat Lugatı, Tahil^ül Mevlevi). Azlz Nesın de «Surnimfssini şıivle tanıtıvor: «Işbu Snrname. Berber Hayri adlı bir ırz \r namus du«mamnuı Snltanahmet alanındaki asılma $enliğinl betimleyip anlatır.» GorüldüçiJ jihl ozde önemll bir avnm var, aradaki benzerlik biçimsel. Gerçekten Aıiz Nesın ıçerek kuruluş eerekse anlabm olarak eski «surnâmolerden ustaca yararlanmı^. Kuruluş olarak, dedim «Surnâme»nin böıumlenişi eskı yapıtların tıpatıp avnı. Onre hir «öııdevis», sonra kitabın >azılı sının nedenlnin açıklandıfı bir «Giriş», daha sonra ıse. «Bu bo lum falanı filanı biidirir» kalıbinın knrunduğu bolum basiıkları. ardından kitabın bitiriliş tarihini bildiren «Sondcjiş» \niatim olarak da, konuşmalann en aza indirilerek betimlemelerin. ola>ların aktarılması. Bu %önuvle bir ustanın. geçmıstekl kulturu çağdas bir vorumla değerlendlrislnln somut ornegi «Surnâme». Bo »on kiUbında. Berber Hayri'ntn. Işlrdiji suçtan başlayarak haplsanedekı va^ammı. hazırlıkianila üç frün suren asılma şenllğini avruıtılarıyla anlatıvor 4zi7 Nesın. Ha\Tİ'vle birlikte haptsanedeki otekı hukumlulçn, haptsane koşullannı, asılma doiayısıyla adalet btırokrasisinin i?le\1sıni de hetimlivor. IJır kara mizah ornegi «Surnâme». Ince bir vergi. lekice bir ta» lama, buruk bir eülümsemc. En onemlı vanı da kitsbın ba>ın dakı Hayri'yle asılan Havıi'nln bambaşka bir in<an olması. hiıde$işimınln ustaca terılmesi. • TLRKİYE OERCEfi* HtKMET ÇETİNKAYA, ATHS YAY1NL4RI. 144 S.. 15 I ÎR*. Tiıumla başlariık tanımln vjrritınMim. Bir ba$ka sözlukte de roportaj sövle tanımlanı\or: «Roportaf (Fr RcporUze). Rk. Mfalâkat. Mulâkat: Tanınmı* bfrivle vapilan eO'rustneyı anlatan >azı.» (Edebnat Teriınlen Sözluiiı. 1 Saml Akalın) Roportajuı daba grnls hir Unımı isp sc.rle. «Btr zarelccmm herhar»^ bir yeri, bir muesscsevi Kezcrck orada Korduklerlni kendi gdriişlerile btrlf«tirerek 2a7Ct«ine vazma«i.» (^nstklopedik Edebirat Sothıjhı S K. Kiraalinilu) Ba<ik* tanımlar rta buhınablür. Burada bellrtilmrsi serrken, rfiportaitn, eerçek hir olnya, dunı KITAP Atillâ ÖZKIRI>ILI Olimpıyat için kara sarkı Birfm İçin yarı?ın, de*l) halk, volcu ederkea, Çocuklarını ^olru rderken ottanplyada, kara derilı çocuklanm Atrika'nın, limanlardan. hava alanUnadan, Mozambikin sesiyle, AngoU'nın. Birfm için vansın, onurujnuı için, kaldınhk düştugü yerden. ayak alttndant övüncttyle vanşın ba|ımsır (rilnleriat Nasıl açtıysaniT olume göğsünüzb i de öyle uzattn: Zaferlel Daha hıziı, daha riiksek. daha llert gon vermek İçin hor gormelerüıe! Hatırlalın, saldıklan vakit eüverc onlar bafı$Iamadı kendimiz kazandık, özgürlük alnnnıza Tanlmıs detlldi! AgırİJgım duvsun slzl alkışlavahlar rillar vılı ta$ıdıjhmız dnclrin, dunırmak için van?ın hütdn diinv»Ta urünsuz kalacatmı devşlriiöı Mvinetn, »on kurtulnt »afagı da »ökene kadar! CEHGİZ BEKTAj Yaşayan Çocnklann ıgır»n sesinde Yepveni bir sabaha vardık İçimizde yaı turkıilprl Yünidük Serln »ularma doğrulduk yasamamn Topra^a Toprafın ftreten rerine Kolkola çojaltmasın» alanlarui Birlcsen bir dirence Bir sese Egilmeven re kendinl bilen Bir tutku gibi Öcalmanın Daflanna Dağlanna rftrfiven Büyirten umndun ırmaklaruu Yüzumttzfi Bir kesinlik flbi avırmavan ŞHrin viıcelten omırunu Sabahı tanımla^n Raşımizda tutan Ve ırnnleri Duvarak vasavan Vaıan \e çizcndir »erriUm t r>nrma tnutma geçen phileTİ Kemal ÖZER ma dayanmasının bu vazı rürönftn vazeeçilmez Rgest oldujudur. Bunun otpstnde bir «nırlama gctirmek \anhs nlacaktır Çunku günfinıüzde, edebi>at dısı savtlan roportajın, gittiK^c edehivata vaKlaştığını, dvkülemeden vararlandıiım. roportaj yazarlarının kpndilerine özpi] bir rislup varattıkl?nnı töru\oru7 llikmet Çctinkav» da «özıınü ettijtimiz \azarlardan. Nitekim «Turkive Gercegi» adlı bu kitabnla 1976 TOK Roportaj Dil Odulü'nu kazandı. Kitaota, Cumhuriyet'te %aviınlanan röportajlan>la ^av^m!anmamıs uç röportajı ver alıvor Okuliur kn\un çocnkları. Se\h Esat olan Din baskısı ve Kadın. Roportailarda senellikle Fge böl^esindeki olavlar konu nlınmış. Ama bunlar ulkemizin de <>orıınUn. Ekonomik eeri kalmışliRiınızın tnplum«al vansıları. Çetinkava. dınsel haükilan. Insanlarımızın bu saf du\gıılarım snmuren, kendi çıkarlan doçrultu'iunda kııllanmak i"=te\enlcri anlatıvor daha çok. Oyknlemedeki basarısı \orgulanmalı. • h^VRANLIf.IN Yt*nEGt, JOSEPH Cf)NR*D, \FNİ ANKV R\ İ \ Y I \ E M , 1«1 S.. 20 MRA Joseph Conrad (183* \91i) In;llir edebıyatının en unirt < azarlarından. \ma ulkemizde pek tanmmıyor Şimdive dek Turkçe'rie tek kitabı vavımlanmış: Lord Jim (Sllllı Eçıtim Bakanlığı Yajınları). Kamorotluk »e miçoluktatı kaptanlığa rlek >Tik«ieIen Conrad'da deniz bir tutku. Afrika. ^sva \e Gunev Amerlka'daki «lzlenimlerini. tnvanın lç derinliklerinl, karga'alıjtt, ırklann «ıvBşını, somürjrciliŞİ, Avrupalı tacirlerin. kaşiflerin cüretini» Işleroi^ vapıtlarında. Lukacs. onun sosvalizmden vana nlmnmakla hirlikte terçckçi bir vazar oldujhmu bellrtir {Ça^dss Gerçekcllifin Anlamı. S. m82). Vitekim ld"oInjik tionumu ne olursa oloun bu. Conrad'tn vasariı|i çağı ;er ı,ek »ürüvle van^ıtmasını enj;el!ememİ!>tir. Tıpkı Balzac ya da nteki bıiviik romanrılann vapıtlarında nldu£u sihı «Kar.ıılığın Yiıreği»nde Conrad bir «iomüreede (tore\ al»n kapUnın ağ7indan. kapıtalizmin rmpenaliım asamasma çeçisin de etkllı bir rol ovnavan «omürıe fatihlerini anlatiyor. Görev lerin* tutknyla sarılmı» insanlar bnnlar. Gerçeklikieri vad«ınama\an, ama kişIHkleri de bir 1M çlzgîvle belırlenip. saplanamavan. Sinan Flş»tk'in başanli çpAİri*ini anarken Conrad'dan ö^ku re roman sanaU açısından ogrenileoek çok şej oldıığunu da ekleyeltm. **• Dil ve TarihCograrva Pakultesı'nde günümüz sanatçılanyla ilgılı tez çalışmaları vapıldıgı duyulur sık s i i Son haber Muzalter Buyrusçu ılo ılgıti. Edebiyat bolümu ögrencılerınden Adil I7Cİ oyktı \e romanlanyla tanınan Muzaffer Buy rukçu'nun sanatını konu alan bır tez hazırhjor. *•* AmeriKa da Talat Saıt Halman'uı hazırladığl «Monern Turk Pıyeslerı» adlı (Modern Turkısa Drama) bır antolon yayımlandı. Kıtapta Turan Oflazoğlu nun «Deh lorahım», Necatı Cumah'run uSusui Yaz» Gungor Dılmen'ın «Mıdas'm Kulakları» ve Haldun Taner'ın «Kesanlı Alı Destanı^ adiı oyurüarmın Ingılızce çevuılerıyle, T S. Halman' tn «Turk Tıyatrosunun Gelışımı» konulu uzun in celemesı ver almakta O>unların çevırılerı ise, Murat Nemet. Nejat, Carolyn Graham ve Nuvit Ozdogru nun. ••• Türk Du Kurumu'nun 15 Kurultavı sona erdl Kurultay'da öneml! ve olumlu öneriler yapıldığını öğrendık ödüllerle ilgılı bu önenler Geçtıgımız jıllarda fcımı dailarda ödül verılmevlşi eleştirilere 301 açıyordu Son önerılerle aeçıcı kurjllaruı ojlam» vontemi değıştırılmış Puanlama japılacakmış Böylece en çok puanı alan yapıt odüllendırılecek Ayrıca deneme sezıelas^ın dalınaa türleı aynlmış Bu dalda tek bır ödül verilıybrdu ÇOCUK edebıyatı ıçm de ödül konmuş sonra Bır de ödül alan sanatçı ve yazarların TDK ujelığıne aimmaları onensı gorüşulmuş önüm'izdekl avlarda «Ödül Yönetmehğı» vayımlamnca ke sın olarak bğreneceğu bu >eru karaılan. Mehmtt KIYftl