Katalog

CUMHURIYET 30 Ekım 1975 BEŞ ODAKULE istanbu! Sanayi Odası, sanayicilerimizin ve iş adamlarımızın emrıne yepyenı bır hızmet sunmaktadır. Galatasaray'da ınşa ettırılen ODAKULE İş Merkezı pek yakında açılacaktır. 20 katlı ODAKULE İş Merkezı sanayicilerimizin ve ış adamlarımızın eksıklıöını hıssettıklerı bır çok hızmetı bıraraya getırmektedır. ODAKULE İş Merkezının sunduğu bu hızmetler şu bolumlerde gerçekleştırılmıştır İSOSEM, iş Merkezının ılk uç katında çalışmalannı yürütecek yepyeni bır organızasyondur. Amacı sanayi urunlerımızın toplu tanıtımını yapmak, sanayıcıler arası ılışkılerı ve bılgı alışverışını gerçekleştırmek, tıcan çevrelerı, sanayıcılerı, uluslararası kuruluşları bıraraya getırmektır İSOSEM bu amaca yonelık çalışmalannı ENFORMASYON MERKEZİ ve SÜREKLI SERGİ aracılığıyla gerçekleştırecektır. Sanayi ve Sanayıcılerle ılgılı elde edılebılen tum bılgılerın, toplanacağı değerlendırıleceğı ve ısteyen kışılere aktarılacağı modern bır danışma merkezı olacaktır Enformasyon Merkezı sanayıcılerımıze bılgı yetersızlığı dolayısıyle gelışmeyen ış ılışkılerım gelıştırmek, değerlendırılmeyen pazarları değerlendırmek ve yenı pazarlar yaratmak olanakları sağlıyacaktır. SUREKLİ SERGİ İSOSEM ıle gerçekleşen dığer bır yenılıkte, 3 katta toplam 2000 metre karelık bır bolume yayılan ve fuaye sergıyı de kapsayan "Sureklı Sergı" salonudur Bu sergı. sanayi urunlerının teşhır ve tanıtma unsurlarının bır sraya getırıldığı ve 500 fırmanın katılabıleceğı boyut ve nıtelıklere sahıptır "SUREKLI SERGI" halkımızın sanayi urunlerını toplu halde gormesıne, halk ıle sanayi ve tıcarı çevrelere aıt çeşıtlı kuruluşların sureklı bır ıhşkı duzeyıne ulaşmalarına olanak sağlıyacaktır. ENFORMASYON MERKEZİ iş merkezi açıhyor İSOSEM (İS.O Sergi Enformasyon Merkezi) Tılda 385 hin ion »ulfürik asit üretmesf öngörülen Kındenlz Bakır Işletmeleri Samsun lzabe tesıshıin sulfurik asit ünites! 4 yıldır çalıştınlamadıp içln fabrikanın Tinına bu aslti tıüvetme«f için knrolan ghbn fabnkaa yux milyonlar harcajarak kendi sulfurik asit teslsini kendl«ı kurdu Şimdl Samsun'da lkl sulfurik asit tesisi yan\ana durujor(Fotograf \ykut Safanak) KONFERANS SALONU Bu salon 110 kışılıktır Sanayicilerimizin, bına ıçınde faalıyetto bulunan fırmaların ve dığer kuruluşların duzenleyeceğı semınerve toplantılar ıçın ayrılmıştır Konferans Salonu "Sımultane Çevın" tesıslerını de ıçermektedır. TİYATRO SALONU ODAKULE Iş Merkezının halka ve sanata açık bolumlerınden bırı de tıyatro salonudur 300 kışılık tıyatro salonu gerektığınde sanayicilerimizin buyuk semıner ve konferanslarına da tahsıs edılecektır. RESTORANT ODAKULE Iş Merkezının en ust katı lokanta olarak duzenlenmıştır Dort bır yandan Istanbul'a hakım restorant ış adamlarımızın ış yemeklerı ıçın de modern bır atmosfer oluşturacaktır. Self servıs k personelının edecektır. KAFETERYA HalfcffirTîîEin ve bına s u n fcoyu devam BÜRO KATLARI ODAKULE İş Merkezının 1 5 katı büro katı olarak ayrılmıştır. Bu katlar talepte bulunacak kuruluşların ıhtıyaçlerını karşılamak uzere ayrılmıştır. Her kat genel ışık# sıcak, soğuk hava duzenı, ısı gegeçırmeyen camlarla donatılmıştır. Katların ıç duzenlenmesı talep sahıbı kuruluşlar tarafından kendi ıhtıyaçlarına gore yapılabılecek şekıldedır. Bu bolumlerı ve hızmetlerı bunyesınde bırleştıren ODAKULE Iş Merkezının tamamı klıma cıhazı ıle donatılmıştır. 1 00 otoluk ozel oto parkı, elektrık kesılmelerınde otomatık olarak devreye gıren elektrojen grubu dort adet kombıne suratlı asansoru merkezı telefon santralı ve teleks sıstemı, ODAKULE Iş Merkezı nın ozellıklerı arasındadır. BÜRO KATLARI, RESTORANT, KAFETERYA vo OTOPARK'ın KİRALANMASI İLE İLGİLİ TALEPLERİNİZ İÇİN MURACAAT: ISTANBUL SANAYİ ODASI BEYOĞLU TEL. 45 4130 Amenkan Mc Kee sırketine 150 mılvon lırası proje lçm olmak üzere 600 mıljon lıradan fazla para odenerek yaptmlan Kara denız Bakır Işletmelen tesıslen, bütün projelerde bitmesı ongorü len 1971 vılında uretıme geçeme dığı ve bugune kadar da ongoru len uretımı sağlayamadıgı ıçın ortaja çıkan yuz mılyonlarca lı ralık ışletme zarannın vanında Turk ekonomısınde de 4 5 mıl var lıralık üretım kaybına vol açmışı r Mılvonlarca ton bakır cev nerının bulunduğu bolgede 1 mılyar 700 milyon lıra harca narak yaptırılmış bır fabnka ça lışmadan dururken Turkıjeje yurt dışından mılyarlarca Uralık bakır madem ve bakır (abrıkası nın yan urunu olarak elde edü mesı gereken sulfunk asit üe gubre ıthal edılmıştır Karademz Bakır Işletmelenrun yapılan butun hesaplamalar ve yapılabılırlık raporlannda uretımı 40 800 ton Bhster baıcır, 365 000 ton Sulfurik asit 230 000 ton Pmt Konsantresi 94 000 ton yuzde 6 Cu Küre cevheri 75 000 ton Bakırlı Pirıt olarak saptandıgı halde. Işletme 1971 ve 1972 yıllannda hıç bır sey üretememış, ıkı yıl fabrıka VB tesıslerde Amenkan şırketınin oluşturdugu ârızaJarı ve hatalan gıdermekle geçmıştır 1973 \e 1974 vıllarında ıse yıl hk 40 bın ton blıster bakır Uretım kapasıtesıne rağmen ancak 10 ar bın ton blıster uretımı ger çeKİeştırılebılmış sulfunk asit ıse hıç uretılememıştır Burada ılgı çekıcı olan bır nokta uretı lemıyen blıster bakırın bır daha elde edılemıjecek bıçımde zıvan edıldıfıdır Bır başka deyımle üretım eksıkhği onumüzdekı vü larda kapatılamıyacaktır On bin lerce ton bakır çeşıtlı yoll&rla zıyan edılmiştır ve ulke ıçm va rarlı bır kullanma olfntt 1 ibır daha bulunmıyacaktır Sulfunk asit sorunu ise bütü nüyle bır felâket olarak ortaja çıkmıştır Karadenız Bakır Işlet melennde Amenkan Mc Kee şırketının boruk olarak getırıp monte ettıgı elektrofılitreler ça lışmadıgı ıçm yuz mılyonlarca lıra odenerek kurulan sulfunk asit tesıslen hıç çalıştınlama mış bu nedenle 4 yıl ıçınde 1 mıl yar lıralık yapav gubre ve sul funk asit ıthal etmek zorunda kalınmıştır Karadenız Bakır îşletmelennde üretılecek blıster bakır Turkıye gereksınmesınm çok uzerınde ol dugundan, yurt dışına ıhraç edıl mesı planlanmıstır Fakat ne >a zık kı, ışletmenın frr türlu ras yonel blçülerle ışletııememesı ve jenı yapılan tesıslerdekı anzala nn gıdenlememesı nedenıyle, ba kınn Londra borsasında 900 sterlıne çıktıgı 1973 >ılında Tur kıve ye 250 mtlyon lıralık ham ve işlenmış bakır ıthal edümıştır Bugun Karadenız Bakır Işletmelen yurt dışına satabıldığı 7 8 bın ton blıster bakır ıse ancak tonu 450500 sterlinden musterı bulabılmektedır Ozetle, Amenkan şırketınin yap tığı yanlışlıkları Turkıje çekmış, bakır fıyatlarının yuksek oldugu donemde Türkıye'je pa±talı fı vattan bakır ıthal edılmlş, borsa îarda fıyatlann duşmesinden sonra yabancı ulkelere bakır Ih racına başlamıstır Ve işın daha da kotüsu bugun bıle zaman raman yurt dışından bakır cevhen ıthâl edılmektedır 1973 vılında Murgul ısletmesınde oluşan bır çokme olayı nedenıv le üretım aksavınca Avusturalj a ve Meksıka dan 26 bın ton ba kır cevhen ıthal edılmıs, taşıma masranannm dışında bu cevherlere jnız milyon Hradan fazla pa ra odenmıştır Oysakı o sırada ba tur gelışmelere hazırlık ola rak Esbıye maden sahasında on mılyonlarca lıra harcanarak çalışmalar japılmaktavdı Bugun dahı ortaya çıkacak boylesıre bır aksaklıkta Turkıye'ye yurt dışından bakır cevhen sağlamak zorunda kabnacaktır. Çunkü, Espi5e madenlerınde on mılyonlarca lıra harcanarak yapılan çalış malar bütünüyle durdurulmuş, madenler ya çokmüş va da çok meye terkedılmış olarak bırakıl Karadeniz Bakır Işletmesi Dosyası AYKTJT SAGANAK 4 YILDIR TAM ÜRETÎME GEÇEMlYEN KARADENİZ BAKIR ÎŞLETMESÎ TÜRK EKONOMÎSİNE 4,5 MİLYAR LİRALIK ZARAR VERDİ Töı milvonlarc» lirs hsrcanarak Tapükn Sülfurlk asit fabrlkuı 4 yıldır çalısmıj or ve Turkiye'je her yıl nulyonlarca Uralık tulfurik asit ithal edilijorSamsun tesıslenndeki uzmanlar sulfunk asit tesıslennın yıl lardır çalısmadan durmasının venı bazı bozukluklara yol açacagını korozvona uğradıgını, tesısın çalıştınlmaja başlaması ıçm mutlaka jenıden bır onanmdan geçmesı gerektığmı belırtmışlerdır Yaru hıç çahştmlamıyan bır tesıs ıçın yem veni onanm harcamaları orta\a çıkmaktadır Zarar yenıden harcama kayıp, dovız harcamaları jenıden borç lanma ve Karadenız Bakır tşlet melerı hfila çaUsmıyor doğru dü nıst Cvsaki Devlet Plânlama MüsteşarUğı 9 2 1967 tarıhınde Kara denız Bakır Işletmelen projesiyolan Karadenız Bakırlı Pırıtleri Frojesı İse, bızzat etüdlerı yapan fırmanın ifade ettıgı gıbı son derece karlı ve ekonomımız ıçm ıyı bır proiedir Durum boyle iken AID'nın ancak sartll olarak kredı vermek ısternesı Ttırk halkının dolayısıyle Türk Hukumetınm seçme hakkını kullanmak ıstefıjle bagdaşır gorulmemektedır » Altında Devlet Plânlama Teş kılâtı Musteşan Turrut özal ın imzasmı taşıyan bu yazıda, prolenm karlılıgı ve yurt ekonomısaıe olan yaran açıkça belırtıl mektedir Pakat ne yazık kı AID orgutunün girışımleri ve onenlennin Turk halkının çıkarlarıyla tutmak gerekecektir Ancak 5 milyon doların tahsisınden sonra dıs kredı saglana bıldığı takdırde, bu kredmın daha ıyi sartlar tasıyacagı mefruzdur Bu unkân realıze edılebildıgı takdırde zaman kaybına meydan vermeden fınansman mümkün olan en iyı sartlarda temin edılmlş olscaktır» Zamanın Adalet Panısl hükü metının Malıve Bakanı, Başbskanına yolladıgl Gızll ve Zata Mahsustur kayıtll yazıda demektedır ki. bu şimdılık bir 5 milyon dolar ayıralım, sonra nasü olsa dış ıcredı buluruz. Eğer bulamazsak ışin bütünü sırtımıza yüklenlr bu da büyük kulfettır. Oysa ki, o zaman söz konusu olan dış para 30 milyon dolardır 1967 yılından başlayarak her yıl Merkez Bankası kaynak larından sağlanması gereken para ise 6 milyon dolar Zamanın Malıye Bakanı bızim Içın bu parayı bulmak büyük kulfet olur derken, Türklye aynı dönemde her yıl 50 milyon dolarlık gubre ve çeşitü cin» bakır ıthal etmekteydi. Butün yazılan çizılenln tersine, Suleyman Demirel hukumetı Karadenız Bakır Projesi ıçin AID'nın önerdifci krediyi kabul ettı ve lşın yapımını da kredi koşullanndan bırisl olan bır Amenkan şirketıne verdi. Amenkan şirketi de lsl bu kadar vaptı, slmdi Türkıye Amenkan şirketinin yaptıgını düzeltmeve çalışıyor. Hem de mılyarlarca lıralık kayıp bahasına. Ve butun bu zarar ve kavıplardan başka bir de AID'ye olan borcun ödenmesıne çalışılı vor Hem de faizivle birlıkte. Karadenız Fakır tşletmelennın 1974 yılı faalıyet raponında, Devlet ve AID kredılerinin 1973 ve 1P74 vüı ödenmiven faizleri olarak 132 milvon lıra göstenl miştır Bu t»ranm büvük bblumü AID've ödenmesi eereken faızdır Aynca ışletmenln 1974 vılı bılançosunda üretım masraflannın malivet Içindeki unsurlannm en buyüklennden bı nsı de faızler ola'ak gosterilmış tır Karadenız Bakır tşletmele nnın tıretimde faizlerın mali vet içındekl oranı vüzde 21'dır Bir başka devişle, bir taraf tan Amerıkan slrketinin çalıştıramadan bırakıp glttigı fabnkavı onarmaya düzeltmeye çalışılırken bır taraftan da o şırkete ödenen paranın faizmi ve borç taksldi ttdenmeye çalışılmaktadır Ve Türkive'deki yurt sever uzman ve yetkılileri de en çok bu nokta Uzmektedır Yabanci sermavenin ve von eün lerde başka bir eörüntüvle ortava çıkan Amerikan dostlugunun erdeml de bu kadardır fşte Bunun somtıt örneği de KARADENÎZ BAKIK ÎŞLETMELERİDÎB • îşletmede Amenkan Mc Kee Şirketinin yaptığı elektrofılitreler çalışmadığı ıçın 4 yüda 15 milyon ton sulfunk asit uretılemedi. Turkıye, Amenkan şirketımn yaptığı, çalışmayan tesısler ıçin AID'ye yılda 100 milyon lıradan fazla faız ve borç taksıdi oduyor. Yılda 50 milyon dolarlık gubre, sulfurik asit ve çeşıtlı bakır ıthal edıldığı bır donemde, Adalet Partısı hukumetı, Bakır Karadeniz Projesi ıçın gerekli 5 milyon doları, buyuk kulfet bularak, AID'den borç alınmasına karar verdı. • • mıştır. Sülfirik Asit ' 'ÂİÂ *v ; ^Ş,* . (Ilancüık 3704,8491) Sulfirık asit uretımı ise bakır üretıminden daha buyuk bır fa cıadır Karadenız Bakır Işletme lerı ıçın Bakır Uretıminin yan urünu olarak sağlanan sulfunk asit, Turkıye nın çok buyuk ol çude gereksındıği gübre üretraı nın en onemlı ham maddesıdır Ve bu nedenle daha başlangıç ta Karaderıız Bakır îşletmelerı Samsun ızabe tesıslen yapılır ken, Uretecegı sulfunk asit'l kuı lanabılmek Içın hemen yanına bır gubre fabrıkası kurulmuştur Fakat ne yazık kl, yapım tamam landıktan 4 yıl sonra bıle bır tur lu sülfürik asit üretımme geçe mlyen Karadentz Bakır îşletme lerlnden umudu kesen Azot Sa nayu, kendi sulfürık asit tesıs lerinı kurmuş ve gübre üretımi nı sağlamıştır Şımdı Samsun'da 100 metre aralıkla yan vana ıkı sülfürik asit teslsl bırden bulun maktadır ve bunlardan birısı o lan Bakır ışletmesındekı i yıidır çalıstıııIamamaktadiT. le ilgıli olarak Etıbank Genel Mu durluğune şunları vazmıştı « Bılındığı gıbı Karadenız Bakırlı Pırıtleri proıesı, TurK ekonomısı ıçın uzun suredır olgun la$tınlan yuksek karlılığı, dıs tıcaret dengesme etkısi, katma değerının yukseklığı ve gelışme ımkanlannın çokluguyla tama men belırmis temel proıelerden bınsidir Projenın bu çok yönlü favdası ve mıllî ekonomıye olum lu etkılen dolayısivle en kısa surede gerçekleşmesi temel hareket noktası olmahdır Proje gerçekleştınlmesmin ertelendigi gıın içın yalnızca yaklaşık olarak 100 bin dolarlık bır döviz kavbı oldugunun düşünülmesı çalışmalan hızlandınr.asının cesaretle karar almanın re Rereginı yapmanın önemini belirtmeye veteriıdır » « Türkiye'deki bakır ve pirit madenlenyle yabancılar da tlgllenmekte, vabancı sermaye ve proıe kredısi seklınde yardım tek lıfınde bulunmaktadırlar Bu arada Mılletlerarası Kalkınma A lansı (AID)'nın Türkive'nin ba kır ve pirit madenlerinın (îeliştinlmesine yardım konusunda duy dukîan vakın ilgi devam etmektedır Yapılabıhr fFızıbılıtei e tudlerı The Ralph M Parsons Company fırmasına hazırla'ılmış çelışkiU oldugu bu kadar açıkça belırtıldigi halde, zamarun Adalet Partısı Hukumetı, sonunda AID kredısını seçecek ve çok karlı çok vararlı oldugu yıllar once saptanan Karadenız Bakır Proıesi, yıllar yılı çalıştmUunavan, çalıştıktan sonra ise gerekli üre timl saglayamayan ve Türk ekonomisine milvarlarca Uralık zarar veren bir işletrne biçiminl alacaktır Bu arada zamanın Adalet Par tisi Hüktımetının Malıye Bakanı, Başbakanı Suleyman Demirel e Mılletlerarası tktısadl îşbtrheı Teşkilâtı çıkışlı ve 52854 savılı GtZLl VE ZATA MAHSÜSTUR kaydıvla yolladıgi bir yazıda, proje İçin gereklı olan dış finans manın Türkıve'ye kulfet vükleve cegi bellrtilerek mutlaka dıs kre di saglanması gerektiginl bellrtmektedır Yazının sonuç bölümü soyledir: « Protenin mümkün olan en kısa zamanda realıze edilmesi 1 U zumu gozonünde tutularak, kcn di kaynaklanmızdan 1967 yılı içinde 5 milvon dolar tahsisi su retıvle icrava baslanmasi yertn de olacaktır Bu takdırde ilende dıs kredi saglanamaz İse, Drolenln Relecek vıllarda 30 milvon dolara vukselecek dıs fınansma nı da kendi kavnaklanrnızdan karşılamak ktilîetıni gozonünde BİTTi