Katalog

CÜMHURÎYET 31 Ağustos 1974 ABSCLCANBAZ TURHAN SELÇUK 47'LİLER FÜRUZAN 68 lsviçre'nin tertemiz lokaklarında, uygar intanlarm arasında. eskı bakımlı bmi'arın soylu stssızlıgınde yurüyup nıağazalarını gezeceğım. Ovalanacagım. dalgınlaşacağım, Kmbelleîecegım. Mutluluk ne Emıne? Soylesene bana. Anlatma;,a çalıjâyım kendımc* Seçıl. Cunku nrjt'.uluk so.vut bır şev degıl Senın ıç'jı çizılen yolda arasıra tokezlemen olafcan. Tam bulduğun yerin ınsanı o'uyoısun gmıkçe. Eski ta'.rkimlerın arada bunalıma donuşuyor. Hıç dürJrnme. Dünyada bırkaç mılyonun elınd« ayncahklar halâ var. Sen mutiuluğu s o r . dun. ben de sang uygununu anlatamadım deşıl rru? Bosver. Aramızda iletLÇim oundan dafca çok kuruiamıyor. Bundan sonra da hıç iurulârnaz. Beal sevmıyorsun. Oysa çaresız anlarımda scn. Erıurum, karlar, Lrtegun, onun benı ılk 6pusu, o öpusun çocuk lchiamdakı eşsız ;zı, anneannem... Kapımn açıldiğını işıttikiennde aralar.ndakı jconusma konudan kaymış kopuk kon.ık suruyordu. Eniştesiydı gelen. Törensel bir davranısa. buxunmü$tü. Seçil birden kaytverıo uzanmıştı yataga, yüzlinu kaçırmaa isterce tana çevirmıştı. Emine bu tutumun rw anlamı ıçerdıfmı anlayamamıstı. Odadan k&smlikle uzfıklagmak «teğıyle dolmuş, olay'ann dindıSini, iasa. zamanda tstanbul'a dönmenin vollannı araması gerektiginı geçırmişti akiından Geıçi boykot sıîrüyordu. Tartısmalarda, çatışmalarda tmucularm ag.r Dastıgı oukuk fakultesıvle otekı fakülteler ofrencııerı arasındakı aynmın açıkça ortaya konuıasmdan ötüru girı$imler sertleşmıştı. Bazı hukuklu öğrencılenn ılericılere katılıtıa isteklerinı engellemeye calıjarak bunu dayak atmava dek götüren delikanlılan düjünmeye başlamiftı. Burada i?i yoktu Emıne'run. Seçil'in heı yıl Emine'den daha da uzeklaşması, dağılan varlıgı anca bu son olayla yenilenmış pekişmıs imıne yi birden girıverdiji etkilerlc MgH.tıçtı. ijımdiyso ıki kardeşin son yakınlaîması olan c jrüne jtfyt s j y yorlar*. BüyJJ"treçrm»ti. Enıştesı dejiîmez öıçülülti|ü\İ8 Emıne'n : n ehni her zamankinden ıızunca tutarak sıkmiîtı. EnuşteKnin saydam dikdörtften oir kutuda t«jıdıfı orkidelerin etsel bUküntüerine, mordan cam mavisme uzanan soğuk renkıenne, fışkırmıs tüylü «ivnlerine baktığınaa tıir etobur ?orüyormujça tıksinti duymuştu Emine. Orkıdeltrin kutusunu porselen geee lârrıbasmm yanına koymuştu eniştesı. Değer değmez kınlabılır bır nesneye Rosterllnıes' efreken abartılmı? öreale Seçil'e eğılmıstı. Karısuım sık sık mrp tığı jozlennı gbrmezlıkten geıer'k alnmı o p mU$tü. DUzgün erkek ensesının yumu^ak ak göml«k yskasından taçan gurbiiz olçülu ijöninüsün«, \li2ünUn uyumlu dıs çizgilerirıe karsm adamm yataf.khlıgını eksütenin ne uMuğunu arastırmıstı Emine. Bu. matematıksel deneb:lecek o blçülulugun yaşamaaızlıjhndandı k\ykusuz. Eperdır berabermiîsinı* Seçıl'le. Evet. Senı çok ıstıj'ordu Ernıne. Bak nasıl »çılmu görur gormez. Tesekkür ederız Ke:n'.»ın ıçın teşeklrur ed*r:z. Enistesi nelenn konujulaujanu arajtırıyordu santcı bakı$ianvi<r Kaıısı b?ld;zına han gı co$kulanna venik düçüp nfler anlairniît.ı bılmevf çabalıyordu Kii.ı!;5:r.: oasKalanna sunartien ıstemıyscegi yakmlıklann kunjlrrıos.nı en*elleven dsvranışlara canıo emstesı sa'.:lıl:ğına kansı aracılıgı ıle baldıîının np denıı uzaııdığıaa bakınıyordu. Emıne sıkıntıyle ügıEizlık kanşınıı bir tki devinmeden sonra: Annemı bulayım cieyıp kalkmısu. Anne«ı ıîk konuşmaya çiktiklanndskj verdeydı Yuzıı gozu toparlanmış. saçları aı»a duğ ru kabartılmıs düzrin arahklarıa aajıtılmıstı. Orranca kizına o yenı edındigı. auruma uvırjn saydığı alçakgonullülükle KalKip yoneımıs: N'eler konujtunuz kımbıîır desıl mı aemıçtı. Renı nasıl bekli''Ordu biısen Seçıl. Bızım kırl; olduğumuz doğıudur Emine c^n. dıyoıdu Ha\dar Şu Turk köylusu var ya, pıstır. tembeldır diven has bilmiî. kolay bilmi?. Hel* bir doğuvn, güne>doğuyu göres.n. Ağzımızı ısUyscak su bulamazken. ıstnma>a ter*kti, dildı, yttırip kıramazken, pis olunur elbet1« Y» tabuna ne demcli. >abun var ya, hanım kız. Üsteiık senın bıldiklerınden değıl. olmadık y?ğlar d«n dokme. Şöyle damar damar kavlayıveren. Suyu da de Aüah de hıç kurumayan. îste bu sabunlar duğunlerde aımîğan diye vtrilır. Yıınmak, ya da çımmek için doluşulur akar suya, ıslanıp ısianıp çıkılır. Bebeler doğduğunda altla rma kuru toprak dürleyip serilir. Çünkü topıok çışi emer. Is'anınca yenne yenisi tepihr. Sonra çocuk saçları çakıldaidı. dı?kısını önune gelen ye re bırakan bir erişkinlik donemıne ayaklanır. Hastalığm en amansızına. en buyuk olanaklarm hazır olduğu ortamda, çocuk buyurse buyur, erer se erer. Kuçuklüğumü »nlatıyorum sana, iyi be!le. Bizim fotoğraflarımız okula. askere fidebiliısek. çekilır. Sızier gıbı şu yaşımdayken bu >ı fimcayken, annem ve babamla, ilk denize gmiğimizde, diye scrgileyıp anlatmamır yoktur. Bızler Turkiye nın fotografjıziarı. hattâ nufus kâ ğıtaıziarı sayılabilıriz. Elbet kaia kagıtlarımıt var. Neden sonra edinıhr. Gcz pmarlarımıza karnı ka nadı yeşıl yeşıl parlayan sınskier konar. Ne pi» değıl mi? Biz çağırdık da geldi o sinekler. Yine de bu koîullar içinde sağ kalabılen çocugun bü >"umesi sandığından çabuk olur. Analarımız desen otuzuna vararnadan sağılıp giderler. Bilivor sun benım orta okulda, üsede okumarn inanılmaz bir çanstır ha. Kurban ağabeyimin diretme siyledir. tlk okulumuz be$ altı kilometre ötedeydi. Kbyden iki çocuk giderdik biz. Öbürlerini caklamı$lardı. Çok da üsteleyen çıkmamiîtı •»man verıniz» diye: Muhtar da arada buyükl«rden yana olurdu. Öyle görunmesi gerektıgirü haUrla yıp. Ben 1947 doğumluyum. Ben de. Bilıyorum. Türkiye'de neler olup bitmi» biz doğuncaya ksdar. Neler. neler geçmiş. Kurtulu? Sava«ı «rdından CHP'nın kurıduçu. 1924 Terakkiperver Fırkası. Kara Kemal'ın gjrışimiyle kuruluyor 3u fırkanın şubesi ılk bUnbul'da kuruluyor. 1925 Takrıri sukun kanunu. 1926'da uluslararası takvımi ve saati kabul ediyoruz. 1927: Havuz Yavuz davası. 1928: harf inkılabı. 1929: Mıllet mektcpleri kurulup ılk yerii rnallar sergisi açılıyor. 1930 ağuıtosund» Serbest Cumhu riyet Fırkası kuruluyor. Kurucusu Fethi Okyar. Eylülde Ahsli Cumhuriyet Fırkası kuruluyor. Kurucusu ilerde gerçek bir halk yazarı olacak olan Orhan Kemal'in babası Abdülkadır Kemili Öğütçu. Eylulde Amele ve Çiftçi Ftrkası kurula mıyor. Kasımda Serbest Fırka, kurucusunca lâğvedıliyor. Aralıkta Ahalı Curnhuriyet FırkaM lağvedılıyor. Bu şcmatik harltayı süsleyecek binlerce rakam vsr. ınsan adı var. Halkımıza yönelik her yapılacak olurnlu girişim için en uca gıdene kadar heklenmez elbet. Gel gör ki bazan uç olmaktan çıkıyor bizim halka ercmemi?liğımiz, Aydın baçansızhğınuı özru oluyor bu da halkın bilinçsizliğidir dıyip çıkıyoruz Aydınlar giriçimlerinde amaçladıklar: gerçek devrirni yerine oturtma çabasinda yanlişs düçtüler mi halktan çok sorumludurlar. Özgürlüğün kimler adına, hangı ekonomık ve siyasal geliFme adına istendığinı b:lmek zorundadırlar. îşımız güç Emıne. Demem şu, cehalctin adıns cesaret; çekınmenin. yılgınlığın adına d» bilgi arama. denetleme gıbi etiketler kovmayalım. Kıl payı olan o t»rihi surec ıçındekı o bıcak sırtı çizgi var ya Vıîç saptırmgya gelmez Emıne. anca dengede ve doğruda sa^Ianabılir oiuşum. Çeli^kinin örünü siptamsk: Gerçek devrımcılik d* budur içte Sen lis*yı nerde okudun? Bir süre anneannemin yanında, bir sür« Ankara'd». Ben önce Kars'ta. sonra Erzurum'da okudum Hfeyi Kurban ajabeyim gotürmüîtü Erzurum'a beni. Bizımkıler ben ortaokulu bıtirdiğirnde Ankara'ya atanmı$lardı. Kurban ağabeyirn Erzurum'da beni bakır rılıra ıletip. «bir i|in ucunu tutasın Haydar ha» demiştı. Ağabeyım. ağabeyım dem*me bakma, benden ikı ya? buyüktur Bu da bizim oralarda buyuk olmaya yeter. Sonraları »fabeyim geldipinde o ypbancı »ld« nerelerd* yattığımı bıle sorrnüdı Her seli|ind« yanında çalıştıklarıma • aksilık etme7 ha. işini iyı luUr ha* diye büyük lenerek sorardi. Ben de ağabeyimden fazl» umut lanmazdım. Sırt verip zorlanmamı azaltır diye. (UKVAMI VAR) aüattinin «Bir daha aklının ermediği şeye karışma!» t Ulimın Darulhiliresı, tngiliz gâvarnnun ayakian altında eziliyor. Bueiin balifeniz, t«lâm 5fraitı dahiUnde Kar'an ahkâmının icratıru emrejfmijor. İKİNCİ BÖLÜM Anadolu Ihtilaline Doğrıı Derleyen: llhan SELÇUK munu o Ul tekiıf «den astına yuklemeye çalışır»», kumandanlık sıfatını yaralamn olur... Dedim ve telim verip odadan çıktım. Crene Rahmi Odama donrfum. Baktım Rahm: arkamdan çıkıp selmış: Ne yaptın! Artik nt »ubaylık, ne de ordu kaldı? Bu kez Rahmı'ye: Gıt ve cehennem ol! diye Kendlroı kaybetmis, fofiukkanlılıjımı vltırmlftim. Huseyin Rahmi herhalde bu durumumu gördü. bırsev jöylemeden çık'p gltti Ama ben olavın hazırlanıştnl Rahml've bajlıyordum Bıraz sonra Bekir Samı Bey beni çagırdı. Odasında yalnızdı. C^zap doluvdu. Tabancasını cıkarmıs. açık durumda ma*asının uttun* koymuştu. Herşeyın bıttijınf anlsdım. Bana bir ?üre olanca şıdde. tıyle baktıktan sonra: (1) Celâl Baiar. (2) Snnradan Lı\a Knmandanlıfına rükseldi. <:<) Rahrivp Vekjll olnp senradan Va\DîHavoz davasına k » n«an thsan Bey. (*) TenibahçeH Sükrfl. Y A RI N : YENÎ DÜZENLEMELER Snltanların kabırleri, sühedav nın mezarları, mabetlerln harimi ismeti, tslamın kâbeti Injriliz gâvarunnn mahmnz «eslerivle İnlİTor, yıkılıyor. Knr'an kaikıyor, iman kalkıTor. iızft kalkıror. din katkıyor. t v müvahhidınin nacilrri! AUah askına. Peygamber a»kına. dinin yollannı halka fösterın. Bir can icm, Allah emrini, Knr'an emrlni nnntanların çiinrditi l»lâmı kurtarın. Biıti nrcata nlastırın. Bud e•ir ettirrnevin. bizi jtivar ayakUrı altında tefil bırakmaytn. Rizlfr ki, her^evimiıi, Halifemirin taeı. Kur'anımııın emri için vrrmistik. Bngfln de Anadolu ulemasının ve müftilerinln emriyle kövlerimiıden aynldık, »iliha sarıldık. tntiliz tâvnranan paragırla üatın »lınan bir «ürii aefilin namına çıkarılan fetvalarta dine hücnm edivorlar \t bana yalnız Dariilhilafe aleması »ilkut ediror. Sonra tntiliz sâ\uruna atılacak korsunlar lalâm «inesini delivor Intlliz «âvurona vurulacak suncü Islim kalbini parcalıvor. Kovulacak tngiliı gâvuru \erine Müslümanlar kövlerinden kovnlnyor. camiler vıkıhvor. mescitler çiinenİTOr, masnmlar kesilivor. Kv alema>ı din. e* Dardlhilarrnin aleması. ev Snltan Fatih'in ısmini tasiTan Fatib aleması: Din namına. iman namına. vapılan bu givnrlnklardan biz MÖRlümanları, Anadoln Müs lümanlarını kurtarmak için tarihte an'ane olan kıyamlannızı bekliyornz. Anadolo MiislrimanUn tlk kex enu burada gördüra. Bana çok ıltıfât etti, hizmetlerımcfen memnun oldufunu soyledı. Konatma sonunda Valıyle Kumandan barıçtırıldı. Bursa'ya dorkduk. Ne var ki entrika devam ediyordu. Sinirler de gerglndı. MALKOCOĞLU yazan veçizen:Ayhan BAŞOĞLU BANYA LUKA'NIN TOPLARİ Kötü bir olay O günlerın gergın ortamı içlnde kotü bir olayı hlç unutamam. Bir gün Kumandanın beni ç«ğırdığını haber verdiler. Kurmay Başkanı vanındaymi}. Haben setiren nefere: Peki. dedim. Odaya girdığim zaman manzara »uydu: Bekir Samı Bey, H J »eyin Rarlmi ve daJıa önc« İ%tanbul'da tani«tı»ım, her gıdi«imde gorüp konujtuğum üç ki«i oturmuslar. Bunlar tstanbul Merkez Kumandan Muavini Yarbay Çerif (2^, Topçu Binba$ısı thsan Bev (3), Enver Pasanın Yaveri Yütbaşı Sükrü (4) idUer. Ben, Bekir Sami Beyin bu Hnleri gostermek için beni çaİırdığını düsünerek yarım tertip sınttım. Oysa Kumandan Kazap dolu bir leıle beni azarlıdı: Bir daha aklının ermerfiji seye karısma! Neye kansmışım, neye karifmamiiim. bilmıyordum. Sonra böyle misafirlerin yanında g»reksi» bir ararlanma çok afinma gitmisti. Allak bullak olmuttum. Olayın nedenlerıni bğr«nmek için: Neye karıjmisım, açıklar mısmız? diye sordum. Bekir Sami B e y : Geçenlerde bana feldtn, bazı yedek «ubaylann Ihtıyaçlartndan söz edcrek bunların benim himavemde konser vermelerini teklif ettin. Ben de kabul ettlm. Her yanda dedikedu oU muş, Bekir Sami para bulamıyor, ı»i çalgıcılıga döktii. dlyorItrmıj. Bu olay benlm nljanım zamanında vam ocak tyında olmus, sradan 6 t y geçmistı Simd! ne zamani, n« de yerlydi tartısmak ıçln Herhalde asıl torun bu değildı Blrttl topluluk önünde Bekir Sımi'nın bana hakeret etmesı lcm bu riüzen) kurrnu»tu. Dijlenmi ııkarak: SöylediSiniz kijiler 270 hra almıılardır. Tümenln bır aylık ihtiyacı dbrt bin lirayı Mkındır. Kaldı ki bir kumandanın a»tı, uvgun gördüfü her tedblrl üntü olan kumandana arzeder; teklif kabul edilince artık torumlu kumandandır. Bir i$ yapılır. aradan zaman geç*r, «onuç kötü çılcar »• kumandan i»in «oru Entrikalar ve iç aıılaşmazlıklar O sırada Bursa'öa bulunan ve yuksnda adı geçen Mahmut Celsl (1) ıle arkada=ları bırçok entnka çevirerek Bekir Samı tle Hacım Muhittın'in «rasını açtılar. Amaçlan btılanık suda ballk avlamaktı En sonunda 22 hnzıran 920'de Esttısehir'de Mustafa Kemal Pasa, Ali Fuat Pai*. Hacım Mnhittin v* Bek:r Samı bulustular Mustafa Kemal Denı d« çagırdı. TİFFANY JONES oeeu CUNJUÎU OUDU İLÂN PTT ARAŞTIRMA LABORATUARI MÜDÜRLÜĞÜNDEN TEKNİK ELEMAN ALINACAKTIR Başmudüılugürruz servıyerinde üot ve boşaiacak üsta TesUatçı kadrolarının doldurulmasmı temmen 4.9.1974 gunii u a t 14.00'de yapılacak «uaavda kazananlar arasından yeten kadar eleman almacaktır Aşağıdakı şartiara haiz otanların 5inav» girebilmeleri için 3.9.1974 günü mesaı bıtimine kadar Nüfus Cüzdanı, Oiplom* »e 1 adet Fotograf ile birlikte Gayrettepe Yıldız Postr Cnddesındekj Personel Servl.imize »hsen müracaatlan ılin olunur. ISTANBUL TELEFON BAŞMLULRLLGÜ ŞARTLAB : 1 ı'ükaek Trknfker, Tekniker. Teknlrjen okulu veya 8anat Cnstitutü me*unu olm»k. 2 Askerlltinl yapmı» olmak 3 Herhtnsi hit uhüiı mue«»*<.e,i lı P ıli s |»j bulunmamak. 4 1 8 yajından küruk M vasından sun almıs olmamak. (Basın: 21215 0868) Memur Almacaktır t$yerı ümranıye'de bulunan PTT tstanbul Teîelllim ?e Depo Müdürltigünde ve Araştırma Uboratuan MUdürlügunde çalıştınlmak tizere 16.9.1974 pazartesi saat 10.00'da yapılacak amavla memur almacaktır. tsteklilerin: 1 En az Ortaokııl mezunu, 3 18 va$ını doldurmuş, 30 yasmdan gün almamıs, 3 Erkekler İçin askeriieinl vapmıs. olmalan ve en geç 13.9.1974 cuma tiıaü saat 17.00*ye kadar dilekçe, diplom». nüfus cüzdsnı re 2 fotojhana birlikte Ümranive. $i!e volu üteritıdekı MüdürlUftümüz Personel rjsine mtlracaatta sınava cirış belgesi almaları sarttır. Fazla bilgi 37 «1 00/20 numaralı telefondan alınabilir. (Basın: 21192/8870) Ul$ [ABlBt ORHAN TÜZUN 8ey»hatt*r» cenmtis »• nastaiannı MbuJe otjiftjru»tır. Saat: 1330 1930 Sımatya Cad N o : 4M r«l: 21 75 82 I ) Ayağımız Yerde 6AŞIMIZ GÖKLEROE OLMALIDIR M\\kTLER1M