Katalog

CUMHTJRÎYET 31 Ağustos 1974 *ra*anHYın Ada'ciakılere. ENOSÎS'i BJutledıjı gun, tıcak bir 26 ağustos «abahı, genç Turk gazetecısi Adera' Yavuı da vatan topragı uzerınde, Adana'da ha\ata go7 lerım yumdu. Onu, sılihsız, ellerı ve gözlen bağu. arkadan vuruılara sormsk gerek: Nrvciı bu eencın suçu? Ve, yine sormak gerek: 28 «£u» tos tsn'fı. Turk «ağduvusu kadar sıcak Acfana, bu katıllere bır şevler hatırlatmıyor mu' Adem Yavuı olmedi, Atlılar kovunde. kanla n\Ie suladıkiarı 'oprağm ıçınden çıkanlan Turkler de o medıler Ölmezlik yolunda mer>ç# llerlivorlar Ama, Karamarvlıs her gun o.r kaç kez n l ^ o r Ve ganp. Kıbns'ta katledılen Adem de Karampnlis de koylu Karamanlıs. Makedon' anın kuçuk bir koiunden Yoksul btr llkokul ofretmenının. «ekız çocuğundan biri. Adem, AnadoluMan. Sıva«'ın Çinarlı köyünrfen. Her iki'i <le tnprakla kavnasmanın, doga ile <ava«Tianın hılırc.ne trismi' ırsanlar A'ÎTn, ohızuna bıie varmamıştı Ötekı ıse yetrmşe mfdıven da\amı«. Hgnjı neden, bu iki kbjlılyü, bu aeı kaderrtp birleitird!? İki ba« ı kartal srms'im k»ndı«ıne »iper • &tn faeis* Yunan cuntasımn ENOStS polıtıkası. K mbılır, su anda, Klbrıs'ın hangı kosesınde, Turk Sılihh Kuvvetlennin yiice jöniiUu Mr Mehmet'i. bır Humun havatını kurtari'or. Atna, Buvuk Brltanva Otelindekı oda'inda, Karamantıs ka:ller çetele«ine yeni bır cizık eklemekte olmalıdır. K Adem Yavıızdan Karamanlise Prof. Dr. Tarık Zafer TUNAYA îdsa, EN'OStS olur Tama.men sija«8İ ve emperva lıst bı. ılkeyle butunle^tınlır. Ege, Anadolu, Karadenız, Dofu Akdenız bolgeler.nı ele geçırn» projrrhmıdır artık. Yer yer, zaman zsman uygulama \oluna gıdılır Bugun. EN'OSİS terımı. yalnızca sıyasal anlam taçımaktadır. gıllzlerin desteği il« Ankara'y» doğru ilerletirken, her şeyın olup bitngııu, Mustafa Kem^l'ın b:r daha buıalaıı ruyada öüc Eoremıyecegınl avikça sovlujorlaraı. \unan asKerlerıjle beraber, bu maceravı lzleyen yaoancı savaş muhibınen de varcu fırneğın Assacıa"ed mujıabın AIılls, limesten Le Bouvıer. Uaıly Maıl den Bottomley. üaily Teıegraph tan Beaıımont, Jurnal de Geneve'öen Feyler, Reuter den \Vhıtaü gıbı gazetecı er, Yunar. generallerınm demeçlerıru hemen cjanslkrına v^ gazetelertne ulaştırıyorlartu. Bu usberleı, TÜrltle:ı yeren tarallı yorumıanyle ve'ilıyordu Belgeler ortada. Dramm sonu ne oldu biüyoruz. tiızım bu. rada belırtmek i5tedigimi2 oiav. Yunanıstanla îngıiterenın, 1921 yılındaKi tutuınlarıâjr. Kısa çızgılerle belırteregımız bu olayı. Londra BuyuKelçnıgımızin srşıvındekı oelgelerden aldık ve ilk, kez açıklıyonız: 1921 U3d7) yılırun sonunda. Londra'da Osrnanlj Kükumetının de bır temsılcısı vardır. Mutareke donemfnde (19181922) oır aralık Harıc:\e Nazırliğı da yapmıs oıan Mustata Heşıt Haşa bu gorevaeaır Paşa'nm Londra Buyufcelçılığımız aı^ıvlerındekı yazılarına gore, lngılu Uışışlen Bakanlığı titnel Sekreteri Van Sıttara, ünlu bır IngıLz polıîiKacısınm da <Mr. Rickert) kendısını zıyaıete geleceğını söyler. iîr. Rıckert, büyuic malıje ve endüstrt gruplannın iki temsılcısıyle gelır. Gruplar, Tıırkıye ıie sıyasal ve ekonomık ılışkıler kurmak ısteğındedırler. Ankara'ya ordu ıçın kundura, elbise. sllih ve top tatmayı onerırler. Reşıt Paşa şaşınr. Ankara'nın ısteğl onca <meçnuldur>. Usteük, savaş halı var. Yunanlıiar bu eşyalan ele geçırebilırler. Sonra da peşin odeme \aDiiamaz. IngıLzler, ou y<ınaan Vunan ordusunu kışkırtırlarlten, Dir yandan da TUrKlere «musaıt sartlar» llen surerıer. Onlara gore, Türkler savaş sonrası, lngıltere'ye boıçlanarak odeyebılırler. 5atın alınacak eçyanın «salımen» gbndenlmesı çarelerı aranabılır. Slgonalanır EU geçme halınde ıkı taral da rarar gormez. Tenrıl ettıklerı grupların savas btemeriık. l^ıını \e hukumet ıı?ennde baskı yapacak g ıç;e olduklannı so>le\en Ingılızler, zamanın Yunan Başbakanı Gunarıs i hayâl kınklıgına ugrattıklarını da belırtırler Gunaris, On b«ş mll\nn sterlinllk bir borç lıtemi}, önerlsi gerı çe\ rılmiîtır. Daha sonrakt zivaretlerrfı, lngihzler daha da llgınc acıklamalarda bulunmujlardır. Bun Alt Emperyalizm Bır an dusununüz yıızvıllardır. y«nl çıkarlann ve dıs desteklemelerın ıtıcılığıyle şı?ırilen bu ıdeolojılc balon, bır empervalızmden başka nedır ki? Millefler ba*ımsızlık sava«lanna glnstlKlerı ra man, tam bagımsızhk ararl?r Üllailen. kendıle rını saran tum duşmanlarından kurtulmaktır. Başka «^'atan»lan kendı topraklanna katmak ve bu bölgelerı ekonomık bakımdan sömürmeîc ba6ımsT7İık sa^aşı çızgıs.nır dı«ında ka'.ır Bövlesıne sahte bır gavretkesl.ğe de. kurtulus »vaşı denmez. erapenalıst pohtıka denir. Yunanistan'm bağımsızhğını, 19. ytizyıhn ilk yamırda elde ettıkten sonra. durmadan eeni«leme deııevlerıre Eirişme'i. llsınç ıınsurlar taşıvor. Bır kere bafımsi7lıgını, \ilnız Türklere karşı Sdvunmustu' Tum 'i'tıv'.pl» ıdaısıar, uıak ı^tis nalar dışında, Turk. rOsmanlıı baskısından kur rulujtur. Ama. bu baskıdan kıırtıılmanın fatıırası. ba<;ta ln?ılızler olm3k uzere, başka bir empenalırmın emnne sırmek olmustur. Bu tek yonhi mılhyetçıhğın, nasıl bır baîımsızlığa varmış olduğu açık açık ortadayken, Mega lo Idea ne demek oluyor ? Yunan genışleme^ı. Yunanistanm harcı defıldı. Olmanııştır da Olamazdı ÇünkU Yunanıstan emperyalist politika lzlıve cek ?üçte. gehşrr.ış, sanavılesmış bır ulke defıiriı. Megalo Idea'yı. dünyavı pavlaşan büsrük devletl» rın emrıne gırerek. onlara kole 5ibı hizmet eder cesıne gerçekleştırme voluna gıtmijrtır. Böylece, Yunan emperyalızmı °erel emperyahzm polıtıka lanna bağlı onlar tarafmdan sudülen bır alt emperyahzm olmuştur. Tek hedef de Turk topraklan. Fskat Yunan alt empcnalızmının. ılsınç bır vri nu daha var Işgal ettığı jerler. daha verleşmeder .potek etmek. Şımdı bu nokta uzerınde duracağız. lar «rasındı Lord Lorıg da vardı v« Yunanh »1 lâh tuccarı Basıl Zaharof'la ılışkisl bihnivordu. Lord'a gdre, Yunanlılar. îngılt?re'den yapacak ları borçlanmava karçılık, kendilerinın olmayan Izmır lımanının geürini, Ege bolgesı tütunlerınln lçletılmesinı bile karşılık gö'termiftır. Reşit Paşa, Anadolu ve Turkıve boşaltılma dıkça, muzakereye \ana« lamnacağını ve zlyaretın yapılmamış sayılacağı cevabım vermiflerdır. Mr. Rlckert de ?u açıklamavı yapmı?tır: Yunanl.ların Anadolusa saldırmalan ve Jtendl çıkarları ugruna buvuk bır Yunanl'tan kurma hırsına kapılmalan yanhs bır sıyasettı Izmır limanı katıyen Yunanlüara verilmemeliydi. Ve, Mr Rıckert su so7İ*r! de konuşmasma ekler: «... Bu limanı bızım grubjn ırfareslnt terketmekt* bir zarar gorür musunüz?» f Mus afa Resıt Pasa'mn cevabı: «îzmir •• limanı Turk'tur. Tjrk, evının kapusuna en »amimı dostuna bıle vermez » Bu ılglnç konı<raa\ia llgılı ayrıntılar vermek raümkun. Bızım burada göstermek lstedığımiz, Yunanl«tark emperyallzmının KÜÇukluğü ve aşağıhğıdır. Belgelerle tarın önunae karjıtlıyoruz bunu. KN'OSÎiî bu tür hesaplara aayandırılmıştır. Bundan YUnan halktom bil« belkı haberi yoktur. Büyılk sayılan devletlerm gölgesinde, henüz rapdetmedlklen yerlerı peşkeş çekerek emporyalızme d>enmenm bugun de Yunanıstan polıtıkasında yer etmesı, yonetıeüerl dün nereye ğtttUrmuşse, geçen ay da aynı sonuca goturmusttir Tarih, Yunan yöneticilerinl bir tUrlü uslandıramıyor galiba. Bu açıklamalardan ENOSÎS, gerçek niteliği falmlıgı i!e ortaya çıtanıştır. Ştmdi, Yunan polı tıkacıları ENOSİS ten soz ederlerse, bız bunu nasıl yoıumlamalıyız?. Karanıanlis'in. ENOSlS'ten soz etmesi, ne tarala çevrllırse çevrılsın, kulturel. mftnevl bır anlama yönelik detildır. Kıbns heUenızmınln bede> fı bellidır. Karamanlis önce. radyo Konuşmasındaki bır sozıinü açıklıja kavusturraalıdır. 15 tem muı (Samson) darbesınln mülî bır felâket yarat tığını belırterek. «Çunku duşmanlanmıza Kıbrısa mudahale Iırsatını verdı» demıştır. Kımdir bu «duşmanlan»? Turkler mı acaba'' Cunta rejlmıni devınp, Vunanıstan'a demokrasıyl getıren Turkler mı? Bu sözleri, basıt bir polltikacı bile söylem*meli. Kendısıne devlet adamlıgı yakıştmlan bır kışinın söyleyeceğı şeyler olmamalı bu tezler. Ve artıfc okullardan da dışan anlmalı. Kıbns Turklertnl öldürerek ENOSİS politlkası gutmenın sonuçlan, kaç kez bellı oldugu halde, hâla barbarliKta ısrar etmenin yaran nedir? Bu soru. Turkıve'nın dunyaya sorduğn sorudur. Verüecek cevaba gore, hem dostumuz, düs manımız kım anlıyacağız. Hem de, dünya banşında kımm samımi. kımin kdrükleyici oldugu da ortaya çıkacak. Sahte barıççU maskeler artık Indlrilmelidlr. Adem Yavuz'lar jann'dır. Karamanlis giMlerse, daha çımdiden dün'dUrler. Gerçeğin Dili İLÎMLERİN kendlne ozgC dillert vardır. Sözgelişl bır hekım «tıpça» konuştugu zaman sıradan bir kişi ne dedıfıni anlavamaz. Bır araba dolusu L.atinc» tfevim ve kavram arasında boğulur gıder dinleyen .. • Cehaletim bellı olur» korkusuvla susup oturmayı yeğler, ve: Doktor bey, senin ded'ginl anlamadım.. dlyemeı. Anlatt ğı konuyu sadelestırıp açmak da hekimın lsine hiç gelmez. Dun>a kadar nedenı vardır bunun: Hekım anlattıgı kcnuyu apaçık ortaya koyacak kadar bilmtyebilır.. Apaçık anlatırsa hastanın doktorunu azımsavacağmdan çekinebılir .. Teshısı tam ve kesin değılse laflann ardma saklanabılır.. Tıp «orunlarım sıradan biriyle tartısmavı onur kıncı bulabılır . . Eskıden reçeteler de doktorla eczacı arasında sır olarak kalırdı. Doktor ilâcın actını sokaktakl adamın sokemıyeceğl biçımde yazardı. Eczacı creçeteyl soken adam» fıyakasını surdürurdü. Doktor ilâcın adını yazarken yanlış yapmaktan korktuğu Içın harflert blrbirıne karı^tırırdı. Şımdi hazlr Uâçlar pıyasava egemen olunca durura değiftl. Her ilâcın kutusunda içınde neler bulunduğu kitap harflerıvle yazılıyor. Herkes okuyup, anladlğı kadar anlıyor; anlamadığını sağa sola sorup çıkarıvor. Yalnız tıpta deîıl, çesıtlı mesleklerde avnı durum varrfır Hukukta. malıvede. ekonomıde bllım dllını sokaktakl adamın anlaması çok zordur. Ancak hukuk ve ekonoml gıbı billm da'larınm çesıtU konulannı, halkın «nlayacagl biçımde sadeîestırmek ve açmak blr yfinden zorunludur. Çürkü demokratık reiim ba<=ka türlü ışleyemez. Bir anayasa sorunu, bır dn ticaret sorunu. bir dovlz sorunu, ha'Kin anlayacağı bıçimde ortaya konmahdır Bu lşl çok İyı bilen kiM eJer halk düze\me inrrevl kendısı içın küçulme değil bu, ume sayıyorsa, topluma katkısı buyuk olmaktanır. Sozgelısı bugun Türkıye'de ekonoml konuları kahvelere kadar yayıimıştır. Bu yaygınlasmanın oeüenlerl vardır. l<Wtan bu yana TCrkiye'nin Uerici aydın kadroları sürekli bıçımde konulan ısledıler, açtılar, sadeleştirriiler. Blr ekonomist: Dış ticaret hadlerl Türkiye'nln aleyhine gelışıyordive yazar Bunun Türkçesl nedirî Di"=anva sattıgımız lanm Crünlerının fıyatları dunya pıvasasında duşuyor, dışardan aldığımu sanayı Urunlerinin üyatlan yukselıyor; daha açıkcası sömuruluyoruz. Bir ekononr.st: Dunyada luregelmekte olan denge bozuluyor.. dlye yazar. üysa blr devrlmcl yazara Rnre, dunjad'a denge değil dengesizliktlr varolan... SomurUenı ve somuren arasınöakı ılışklve hij kuşkusu* denge değil, dengesızlık derler. îşte bu ters dengenın bozulması, sbmürülenın başkaldırması ve dengelemesi demektır. Bır ekonomist: Turkıye'de tasarruf yetersizdlr.. dlye yazar. Gerçekten de sermaye sınıfı ister kl, halk tasarruf et«m, bırıktırd:klerıni ya hısse senetlerıne, ya bankalara yatırsın. Ama bır tüketim toplumunda na«ıl olacaktır DU tasarruf? Halk, hem buz dolabı, elektrık utu«u, otomobıl, elbise, şamp'uan, kokulu sabun ve luks tuketım eşyasına parasıoı jatıracak; hem tasarruf yapacak!.. Tasarrut gerçekte bır türlü olur: Tuketım ekonomisinın pompalanmadığı bır ülkede, sosyal adalet ı.kelerınin tum vatandaşlara geçerll olduğu bır duzende, ortaklaşa Kemerler B Geçmiş ve Gelecek Şu ENOSİS Tutkusu ENOStS, çejitli ve çelişkili anlamlardan oluşhırulmuş bır formul. Bır yandan empervalist ve sıva«al kınlen, bir yandan rfa cmanevi» kulturel n7!emleri kap«ı<or. YapıMİ unıurları bunlar llkokul ogretmenlerinden ümver«ıte profesorlerın?. tanhçllere, yazarlara, saırlere vp din adamlarına kadar. tum Yunan aydınları yuzrıllardır, ENOSİS tutkuıunun yayıcısı oldula. EN'OSİS'ın. o'ınumu, önce Megalo Idfa «Yuce Fıkır»le başlar. Yunan tarıhcıleri. kajrıagl 13 \u7vıhn baslanna kadar çıkanyorlar (1204). BızanOn, dorduncü Haçlı Seferi orduları tarafmdan le geçirilmesi \ılıdır bu Aıadolu'^ a kaçan tmparator Ikinci Teodor Laskarıs ilk tablovu verır: İki başlı kartal resrr.ule t u ! lü bir »ıra iirenne ayak bastığını gösteren bır re«im Kartalın iki başı, AvniDa ve A«vavı sim gelıyor. O Bi7an«ır> mirasçısıdır ve iki kıt*riakl e«ki yerleri almak da tutkusu. Megalo ld'e»'nın değumu bc\!e anlatılıyor. Sorun, 1453te, abartılnn olarak veniden nrtaya çıkarılır. Fakat, Yunanlıları kulturel bır Icaynaîma'a vardırma ilkesıne dayandırılır. Ondokuzuncu yuzyılda, eskı Yunanllların sozde tem«ılcllığl. Batı kamuoyuna yaydırılır Krsldarv fazla kralcı bazı Batılılar, venl bır Haçlı Seferı kafa«ıyla, bu \<nn oncu"=j olurlar Ve 18H't» Etnıkl > a da FrJıkı Etena derreğı Çarlık Ru^yada kurulur. Ne var kı. bu ke»!, artık kül'urel bır Megalo îdea\a, sıyasal bır nıtelık eklenır: An'ık Yunan topraklan uzerınde, Yunan devletı va da de\letlennın kurulmagı. O günden bugune, Megalo Baskasının Malından B:nncı Dunya Savajı sorr.astnı l^mır'den Anadolu ıçlenne kadar ya;,ılnıak ıçın clvenjlı kılan o ramarun Karamanlıs'lerı, ı rd'ilarını ln TEMİZ HESAP VAR MI? Oktay AKBAL Evet Hayır Tartışma EiKilır. « GERÇEKLER BlLÎNMELİDÎR •«•. lup bı'enlere bır anlam vermek gunden gune güçlesiyor. Geçen akşam dohuuşun şofor» soruyordu «Ağabey, Rusıar bızden yanaydı simdı ne oldu? AmerıkaHlar, Yunanlılan tutuyordu. sonra neden ddndü' Hele Çm'm tutumurıu hıç anlayamıyorum » Açıklaması kolay değıldj elbet. Dılımın dondugn kadar anlatam. Baktım anlattikça karışıyor, karıştıkça ^oz uzuyor. «Kım anlıyor kı bız anlayabılelım» dedım. «Her ulus kendı oz çıkarını koruyor gunun eğılımır.e gore, bugun senmle dost. yarın sana karşı! Artık polıtıkalar ?unun koşullanna gore her gün yenıden kuruluyor, her gun yenıden yıküıyor» dıyerek kestım. ülkemizde""*^ Öğretmen kım ıöJOde Or. Reşıt Galip «KöycülUk üzerlne bır ınceleme» hazirlamıştı Bu incelemenın bır b<ilürnünde Anadoiu'yu ve Türk'U kurtarmanın Uzerınde dururken; asıl kurtulus yolu olan «halkın ve en büyllk smıf olan köylunun bagrından çıkacak bir devrımln» eaaslarını belırtır ve şbyle devam eder: «Eger bunu yapacak gürü bulabilirsek. yüreklerımızde bu cüret varsa hıç durmadan ıse gırismelıyi7. DeŞılse Ise elifden (A'dan) başlamalı ve köyü örgütlemeye önem vermehyu Bu örgütlenme sayesınde asıl elemanlannı hekımlerle öfretmenlerın teskıl edec^gi bir »vdınlar kadrosu ıle sess.z ama, ınatc' b:r çaba harravarak kdvHUU uvarmalı . » Sayın Hocamı? Enver Kacı Gok^enın «Oğreimen Yetıstırme Sorunu>> uzenne vazdığı makaleyı okurken, 8oz komısu ıncelemeve bakmavı bır kez daha gereksındım Cünkil bRtılı emoeryalı^t barbarlann kend'l"r ne verilen «son Turk derslnı» unutmus görünerek. veniden smsıce Rvaklarunza do ar.dıkları 1974 vılında Turk kovlusu az g?lısmıslık 7inc.r nın tutsaklığını tam anlamıvla kıramamıstı IT3İ E Gerçekten de öyle degil mı' Ama her zaman da boyle degıl mıydı zaten'5 Hep ozel çıkarlann hesabına dayanmaz mı devletlerin polıtıkalan. tutumları, dostluklan, düşmanlıkları? Alman bızı sever, FTan^ır. R.alle5hr, Italyan korkaktır, Yunan kihpedır, tnjriliî ıkı vüzlüdür, Arnerıka çıkarcıdır, Rus doymak bılmez... Şu bu. hepsi basmakahp, çaâd'.şı kalmıs önyargılar! Kımse kımsenln ne sürgit dtlsmam, ne surgıt dostudur. Sen de bunu bılecek, kendı öz yararını bnp alaral: davTaracaksın onlara kam. Balzac ın Gonot Baba sı şo>le der «Iyl dostluklar temız he^aplarla kur Jlur » Polıtıkada. uluslararası polıtıkada temız 0 hesap var mıdır. olabılıı mı Özel çıkarını duşünmek elbette kı ıyı bır hesap degıldir Herke«ın ıvıliğını ıstemek. herkesın mutluluğunu ozlemek herkesın sıızel bir dünvada \Tişaması ıçın çalışmak >uce bır duysudur. Ilerde Dır gıin b»lkı boyle bır dunya. bovle bır msanhk kurulacahtır. Ama bugün, bu bır duştur, hem de epey uzak bır du"; Bu dusu bır takım ıdeolojılerıı gcrçekleştıreceğını sanmanın da bir ayn düş oldugu saptanmıstır. Avnı snasal duzenı. ajnı toplum felselesını benınısemış ulkeler arasında da düşmanlıklar ortadan kalkmıyor. Işte Sovyetler ve Çin! Ikı ulke de Marxcı ıdeolojının ızındedır, ama aralarmda korkunç bir düsmanhk vardır Bu duşnîanlık her konuda kendini belırtıyor. Ilerde Çin • Sovyet ıhskıîerının, AmerıkaSo\^e^ ılışkılerind"n de beter bır duruma gelmesı beKlenır. Nasıl komunıst ıdeoloıısınl benımsempk tilicelen dost, kardeş yapamıvorsa, kapitalist ülkelerı de yapamaz. Her devlet kendı ıchesap»larmı herseyın ustünde tutmaktadır. tutacactır da.. «Temız hespp» aramam?k jçerek devletlenn dostluk l'.işkilerınde... llke olarak bunu iyı bellemelı. Ulkllcülük düşlerme kendını kaptırdın mı gıdersın okkanın altına' Özel yasamamı»da da boyledır. Sen ıstedlgin kadar ıvl ol. temiz nlyetli ol, karşmdakınde olmazsa bu aujgular sen onun kolesı olur«un bırden Hele ondan para alan, \aıdım goren bıriysen... Yakın tanhlere dek AmenkanTurk ılışkıleri, dostlugu bıraz btına benzıyordu. Bir takım polıtıkacılanmız Amenka'vı korükörur.e desteklemek. ızırden ajrılmarnak onun her dedığine uvmakla herseyi kazsnacaklannı sanıyorlardı. O \erecek bız alaoagız, polltiVttmızı. herşe^mızi onun havasnıa tuyuna çıkanna gdre düzer.leyece*ız Sonra kalk'.p «Bız bagımsız bır devletız. bız onurlu bır ulusuz« dıyecegız' Kıbns olayı çok şeyı ctegıştırdı Bu'un TurK ulıısu bırkaç gun ıçınde geıçeklen anlajıverdı. Hıç b:r Ulkenın bıze yüzde J'üz âost, yuzde yuz dusman olamayacagınl. hele büvük devletlerm dosılugunun da düsmanlığının da değışken pohtıkalara davandığım Bakarsmu bugün Amerıka bizım vanımızda Sovyetler kaışımızdadır. Fransa ve Ingıltere sevırcdır. Çın taraf»ızdır. Yarın Çın bızden vanadır. Scnyet'.er tarafsı/dıı Amerıka kaısımızriadır. Eskıden devlet'.erın d:s polıfisaları bu kaöar ki58 zamanda degısmezdı Şımdı bır ıkı gun >etı>or dunku fîuşmanca davranan devletın bugün en vakın dostluk ilışkileri bnermpsme.. Şofor arkadaş gıbl hepımız de şaş«na donuyonız Çin Guvenlık Konse>ınde Sovjet önensını %eto etmeye tıazırlanıyor, Çm gazetelerınde «Kıbns bunahmı Sovyetlerin lşıdır» denılıvor. Kıbrıs'ta Samson darbesını destekleyen Kıssınger pohf tıkası bırden Tuıkıye'vı tu ar bır gorıinum aiıyor. Kıbns çıkartmasını \ennde oulan Soiyetler NATO'dan çıkan Yunanıstan ı clestekleme^e başlıjor. Fransa. Yunanıstan'a uçak satacak dıve Türklere cephe alıyor.. Kısaca<o hep ozel hesap ozel çıkar, ozel \arar. Herkes «Kenamden vana»... Siz de anlıjorsunuz kı «Sana senden ba>ka dost olamaz! > Gerçek dostluklar boyledır de\let!er. ukıslsr arasında. Bır takım hesaplara dayanacaktır başka volu \oktur Balzac «Ivn dos'luklar temız nesaplarla kurulur» demış. Nerae o tem'? hessolar. nerde o ıyı dostîuklaı' Ikısi de vok bugım Öyleyse ıyl dostlıı<!ar, temız hesaplar olma\an b.r dünvads jasadıgımızı bılelım, ona gor» davranalım. Dr. Reşıt Galıp'ın 192(J'lerde yazdıklannı. çok sonral«rı. hem de Cumhurıyet yönetımınde tekrarlavanlann vadsındiğını sormemezlıkten gelemeyız Daha dune değın, buvuk olasıtıkla buırJn bıle hor gbrülen, dovülen. vadsınan, boynuna yular takılftrak aürüklenen yüzlerce ögretmenimizle karsılaşıyorduk. Değil kOylüstinü erjriitlemesı. kendismln btle örçuMenmesı en»ellendı. Fırsat buldukça dağıtıldı Korkuldu buyuyeceğınden inançların. Sanıldı ki, dUşünler, kalplerde, bıhnçlerde bılenemez (keskmleştırilemez). Bır vol olup. Anadolu ıçınden fısktramaı. Bıl nmelı artık az gelısmişliğımu Bilınmelı yıne, az gelışmişlığın ve onun lçimizdekı işbirllkçı masalarınm. somutlaşarak gorüne görüne dolajmayacağı. Mıkroplar gıbi karanlıktan hoşlanacaklan Anım^amazlar karanhklann. aydınlık içınde yiteceğinı, %itMğinı Bu vü7den korkulandır aydınlık onlarm. îstemezler beyaz olan, saf olan, aydınlık ışık olan hiç bır sevı. Gerekırse kendılerıni vadsırlar karanlık uğruna «Öğretmen Atatürlc'ü bılmiyordur», «öğretmen orjrlıtU zararlıdır» onlarra övle bir zıhnıve'tir ki bğretmen tanımamalıdır kendlnı tanımama lıdır toplumu Aninr=anmamalıdır H Âliler M V^catıler Çunku onlardır sydmlık Onlardır somurülenı içerıp, karsnlığa karşı duran. Dr Re>=ıt Galıp ve sonra gelen tum aydınlar, «Anadoluvu ve Tıirk u kurtaracak \ ol nedır"» dı \e, sorarak ba$lıyorlardl incele melerıne Yanıtlan ıse «ögretmenın örgutlenmesı ve halkmi orgütlemesı» sonucunda odaklsşıvordu. Bugun anlajılmalı artık bu... Yukanâa da andığımıı e'bı, savın E Nacı Goksen'ın onerıleıLiı ügı ıle okuduk. Ne var kı, HEDEF DEV BİR D6NİZ GUCÜ TÜRK DONANMA VAKF1NA YAPACAÛINIZ YARDIMLARLA BU HEDEPE gLAŞABİLİRlZ. nedenıyle geç olur. Hırçındır, suursU7Ca saga sola çatar, salÜSTÜNDE ÖNEMLE DURULMALI dırır, gttçlükle masaya oturur. Çtınkfl bır baskasının yok olmaUYGARLIK YASASI'NDA DEĞÎŞÎKLÎGÎN sını, toprağını. denızını lsterken aynı anda bliyiik bir suçluluk TEMELLERÎ NELER? SAVAŞA ZORhissınl de beraberinde gelıştırdigını (arkedemez ve sonundaki LANAN TOPLUM, HAKLILIK DUYOUg?rçegı kabullenmede bu his onu SU ÎÇtNDEDÎR, ÎNSANCILDIR. engeller. Ancak unutulmam&lıdır ki bir süre sonra euzel, cılâh vuvarlak masalar neden kan göllerınin ortasında uysaı, klbar ve bu 'inerilere kattlmakla birlikte, nıs Tiırk ulusundan kopmaktır. üzgün çehrelerle hep savasın sonunda kurulur: öncekı o Kızeın, konuyu daha derlnüğıne ınceleÇUnktı TUrk ulusu, sapka gıyen Eerı çevirici. negatif öakıslar nemenln gereklılığıne ınanıyoruz. lnıanlar toplulugudur. Onmanlı döneminden kalma lâkap \e ün rededır sorusunu kendi kendıne Sonuç olarak öğretmen vetistanları kullanma biı Kerlve drt sorar tırme sorunu Uzerınde onemle Ov<ıa savrişa zorlanan öbür top nüstür 2596 sayılı > asanın ızin durulması gerektigı uıancı lçinlumda hümanist duyjruların yıvermedigi kılıkla dolaşmak gerı deyız Elbette ülke kosul ve kılısına ragmen nemen bu duycilıktır.» gerçeklen hissettlrtlmelıdir «enç Kunun vanında naklı oldugu ıçın ogretmene öncelıkle Bu eUzel yazı oenrle Anayasa vıkılışa karşı kovma mekanızmıza göz atmak lstegi uyandırdı. ması lıendiliShnden gelıstr VeU Orbay ÜZGÜR Bu 153, maddeae, yukarda aitını çlzkoruvucu ve va«at»n bir tıısle mış olaujtim satırların, 2u Ka dol'iiur Suçluluk tııssı nıçbır sım 1134 nlında benımsenm'ş zaman Eozukmez Bu aa onun Olacak Şey Değil! 2590 sayılı yasada bulundugunu «avava bile hlirrmi7m nı tamagordum Kışılenn Ka\an ve Bav men Bulent Nurı Esen ın, CHgarlık kavbetmed *ını gostenr, Yasasında japılacak değı^.khk sozcuklen ıle bel.rlenmesı «eıe genorıde ar/usu olmaz Bu topken venı Turkive'de radvotele lerle, e\lenme yaşımn, yargıç iznı lumlar oirtıım otasıva bıcak kevizyon gibı devlet Kuruluslarının olmadan, kız ıçın 14 erkek için mıjp davanmadıkça rlaha ssril15'e ındırılmesının sakıncalarını, yajın annria bu \asava baSlılık mazlaı onlarm çfipnek'pl ve turel kanıtlar gos*ererek ortay» gostermeden (hanım bev. eitn torespi vonımur Ama eger sadı> sozcüklennın kullanılmasının koyan ılgınç )azısın; okudum. vMtn«lı onlar ıçin îorunlu kılınne denlı acı olduğunu duşünü dıvsa artık fllümıi düşünmezler, Bır tore adamı olmamakla bır nüz Yfsaları, uyculanmıyor dıye haklirtırlar ve de?»r<iz!ı'< duvlikte u\frulanmalannm yurtta«la rımıza buruK jararlar sağlayaca değı^tırmek onlardan nd'in ver gıılarını tamamen \rirmeden ğına ınandığım Atatürk ılkelerı mek, btr \ana ıtmek yolunu yeg olumden korkmadan sava?»rlar tutmamalıyız. ne yurekten Dağlı bir kişı olarak VP d^ımft ka'anmalar da bekbu konu\a degınme\n ı<:tedım. SSrlerımı sayın Esen ın özlu lenır Bır verde en bans ^everıedıleklen ıle bıtırıvorum «Ru sru rın D],e savası Ksbullendıgı taSa\m Esen ın. ımam nıkâhımn nımlanmı<nr Bu u ke Kendi açıkamulastınlmak ıs'enmesme kar zelım yurdu ve tertemız ınsanla sından d.i ol«n i'sava* smuçlanşı sö^terdıgi tepkı çok yertnde nnı yalnız ve valnız hakkı olan daha ılen, daha uygar b.r gelece mn acı perçeSın! görerek vakdir Ülkemlzde kiştlerln dınsel Je goturmek ödevımızdır » tinde gereklı \umusamayi ve inançlanna karı$ılmaz ve ens?l durmayı ustaca akılh bir biçtmolunmaz. savgı eösterilir, ama bu Rüştii ERGUN de ba$arabilır mi?» sorusu tarıh inançların devlet ışlerinde etkilı bmnınca sorulmustur. Yaıar H olamayacagı, Anaya«a'nın ikinci Hekım • Istanbul Bfill «Haksi)1 savaş ha7irhk!ari maddesmin gerekçesmde açıkça v" 7oriamalan vanılırken nerebeürtılir. devdın?» dıve soravor sonunda 14 yaşındaki kıza. İS yasıfidaki hs'kına Sonuç o'arak dıvebıliSavasanların erkeğe, babasımn ya da vasısının rız ki: Megalo Idea ıle ınsane\!enrr,e iznl verebilmelerirln da cıl ruhsal enerjilerin öldurüctiPsikolojisi yanakları neler olacaktır? Bunla hığe don'i^me^me ve penocıde rın beden yapılarının elvenşlilıği, kri7ıedne ulasmasma yol açan tnplumların durumu tarıh kıtapbir yuvayı geçindıreb.lecek par* Savaş, taraflardan Otrınde yÖlarından izlenebillr. gıicune sahıp olduklan, kuracak netıcl ve tootum benlıgının bır bırleşıme ul^şmak konusunna arı yuvanın sorumluluklannı kav bajansızHgı sonucu ortava çırayabilecek ruhsal erişkınlikte ol Dr. Erdoğan AYDOĞAN kar Ya da ou bırle^ımı vapmaga duklar ne gıbı nesnel ölçulerle Noro . Psiklyatrist • IstanOul çalışırken kendı ktmliKlerını elsaptanacak ve guvence altma alı nacaktır.? Çocuk jaşındakı bu den kaçırdıfının bir ?omr.lusu varlıklar, yurdumuzda bir mut olarak çevre<:ınde<cı toolumlardan haksız ıstek ve davranışıuluk ocagı olarak gdrmek ıste larda bulunulmasından dogar dıg mız juıajı nasıl çekıp çevıA.«!a geçerlı oimavan ve r>»rebıleeeklerdir? Eğer bu yaştanimsenmeven arzulan lç'n türkıler nasıl olsa e\leniyorlar dene \IERAI. ve cekse, bunu engeüeyecek onlem İU yomemler kuîîanan bır topTtNCAY AKAL lum, karşısında bır gun obüruKızlan lenn bulunması gerekır. nü bulur ve savas zorunlu hale AYÇE EBRfnun Bır jandan dogumun denetlen gelır. doğumunu akraba mesı ıle nufus artışı onlenmalc u ve dostlarına mü> Savaşa zorlama yapftıı toplumtemrken, bır yandan da, yargıç iz delerler. nı olmadan. küçuk yaşda evlen da msancn dUsiineelenn biti?l sonunda neden kendısı o dugu A'aman Khniji me ıznı \enlmesi ne çelı,kı bır ıçın suçlu uk hıssı benrlenır. arŞıçlı Istanbul davranıştır. kasindai dsğersi'lik ve veter«iz25 agustos 1974 Değerıı yazarın dedığı gibı, lık duygusu başlar Saıaşa sebep «ışı evlılık oyununa sokmamak» küser gerekır. Aklıma ulkemızde boyle olduğu halde çevresne hele yenilgıyı :attı ıse lçındekı evlenraelerın >apıldıgı çağlara temel suç!ulu'< duygusunu d:$a'i ıiışkın bır turkunun birkaç djzeCumhurıjet (5872 proiekte "der (jansırır), ve «a sı ^.eidı. «Sabah olur çocuk gıder va$ sorumluklarını kendlsi d:oyuna ojnar. oynar, taş doldurur $mda obtlr ton ıiTitarrla arar ku\nuna » Yenı Turkıye'de bu DOKTOR tur turkuler ışıtılmemehdır. Sa7ası zorlnvan topium bbuı TARIK Z. KIRBAKANİ Bakınız Esen yazısının sonları top umdan rıansı ıçıda olurs» •ıa cloğru nplere ciegmıyor? «.\na olsun nelıet prirt»K Mım vok oı l»en "*aı, ve Zührevî >asanın korumayı bır varolma masuı 'spnocıaeı ıs'erken huHa«talıklar MUteha««ı«ı f oa\ası saidığı devrını yasalarıyla man.'i diı=unfe' ı nereye Itt fı Ktlkla) C'srl Parmakkapı emrolunanlann, yasaklananlann tartifina knnu<;udur Bunlarna \ ' O . ft», t v [ . 44 j f j 73 r»r?ini vapıyoruz Şapks (tlvilms hiimanMf anlavı«ın *»>'ır orta sıne ılışkın yasaya ajkırı davra ya çıkışı temel suçiuius duygusu ( " yETtşfîRME SORUNU, Bır ekonomist: Enflasyon hızlandt.. dive yazar. Bır devrımcı yazara gore enflasyon dernek, halkın be ırvın bukulmesi demektır Fıvatların hızJa vük«elışı; fa<ır fukaranın anasının ağlaması, »ömürünün hızlarc masi, uçkâğıtçılıgın dolu dizgın topluma maiolması flemektır. £nflasyon, zengınlerın çıkanna ve yoksulların zararına blr plyasa mekanlzmasımn toplumda egemenüğlnı voğunla^tırması demektır Hıç ku^laauz hftf. adamları bVim d4İİ>Ie (torvuyıflat. Ama bılım dın, çağımızda ien,t;Klen 'iUieuıuA ıun ttegn, açiKİamak içındlr. Bılımın vaşadığımız dunyada halMi kat> larının yaşamına glttıkçe dâha çok kar;ş.tıiınl unıîtmajalım. Geçmıs çağların dunyası, önc« anstokratların, sonra burjuvaların bılımını .s an«ıtı\ordu Bılımin arıstokratlaştiEi ve bunuvalaştığı dunva aHık gerlde kalmıitır BıLm de halkla^ vor Bunu herkesten once gerçek bılım auamları savunmantadırlar. pOkuyucu Mektupları Sondaj Kuyusu Yangını üstüne Gazetenlzin 21 H 1974 sajısında I P A O ' n ı ı n SU'IU'e 1 sondajında \<tneın çıktıgını Uzülererf osudum Drvız osıak mılyonlarca hra zarar varjan ve veraltı ser\erlerımızden tavaalanmamın gecıktıren bu olav hafckında şu nasusların ögrenıimesı her Türk vatandaşının naKkıdır: n olan bır s^ıh^o:a perol bek1 Trakya Havzası gibı petlenen sevivenln cok üstünde orol ve tabıı gaz vataklan eklan ortu 'abakalanra kadar serlve'le kum tabakalanna baS De'rnl \e\a s.az sızmış olup sondajlara Dosalan cepleri oknturabilir Trakva HavzasıKöprüden nın ^enel ıeolojık vapı^ına gore ivtn metrelık dennlık bu Geçmeyenden ^nnclen şuphelı savıimak gerekKöprü Ücreti lıdır Boyle oır olasılık nıçın eoz önunde tutulmamıştır? Alınıyor 2 Her petrol gondaimda lETT'nın Kitalar arası ser\ıs boru afzmda ve Kııl°nin ça'.ısyapan 111Ul 12a hat numara.ı ma platiormunun altında dıotobüslennde oır sUreflcn ben sandan açıliD kaDatılabllen bir hak ve tıunur: prensıplerı ıie emn.vet vana^ıntn bulundunılbağdastınlamıyacak akıl almaz ması sarttır Petrol veva ga3 ötr üeret sıstemı ujgulanmaıcfıskırınca hatta tutujunca bıta, bu otobüslere ara ıstasyonle. bu vana dısandan kapatılalarda Dintp ınen yolcuJara da, bılır Sonriann muhafaza boBogaz KöprüsUnderj geçrru? gırusu etratında sa£lam bir bebl sajalarak köprü bHetı kesıiton tana«ımn bnîunrtuStına, yamektpaır Btr ınsan slmadıgı nı oerrot veva gaz sondat bob t r maıın Dedeıını ooeı nü? verusunun efrâfından yervtlztlne ya, g!tmed:s:ı oır mahalltn ollet çıkamıvaraSına söre vananm İıcretinı ödemeğe merhuı tutukaoatnması tle petrol veya galur mu? rutuiuvoı ışte npkı zın fıskırması Rontrol ainna tenesınn ucunu çataı vonfıp tek alınabılır Bu lşlem niçın yapılkanve ıçen musteıilere de «ç seydl» devıp çlft çlzp çeken 3 Her anda blr sürpn> a^ kahveci çıraği gıbl KOprtlyıi zpdebilen öır arama sondaiınm «geçseydı» deylp Sesıvorlar bl çalı^nası «ırasmda kulede elekle'ı Tık ı«avnak vao'lması zızu eaEfenrüm dıjelim KI Bostan zı bol olar bır maden oca&ıncıdan 121 nolu otobuse olnerek da sıgara vakılnasi kadnr tehBağlarOasınb sıder^lcsınız Haş lıkPlı bır narokPttır Vıçın bövka dnğnjdan seier almaaığın le bır ısleme zö vumulmusdan merbursunuî Duna olnmetur? ye Boğaz Knprusü Baglarba Jpnlog llr Krnln îlhan çından ços otelerde Amma Beva» Sarav karşm sızden Kopru ucretını de otobus Srkİ7 Kvlpr No l bıierınız« ek olarak t&hsll ertı. (Eriremlt) yorlar tstersenız Dir tek ars istasvon snaınız niÇ blı »ev farketmez Ytne Kbpruder geçe Isıklarımız cekmıs tarzedilerek ücrm 6dersınız Bır Kisım mletçlleı duneden kesilivor? rakJarda naiM uyanyorlar bâ zılan meşgnlıyet dolayısıyle th BucaSımiî oü^ı r,edır Ama, mâl ediyor gelın gorun kı eerevansı nıç Bu olsa olsa bu arabalprı ummadısrmı? ramar sontlvemurüıasıran Boğazı eeçecek yol rır tster s'remada ıster dısarculara tahsıs edıp Kadıkny da o'alım Bunı:n n=dpnlnl bııl yolcusunu almamak tse. o tak m?ra CÖZPT eıbi dılsundük vtdırde ou seferlen (ekspres) on» bulnrrarîık Eîpr her eün larak adlandırmak ve belll fıaş <Su saaMeMp eıektrı;mi7 söh duraklarda ömegln, Bostnn vok. cı • Suaöıye Erenkdy Gözte neceki" 'lortpr^" «c'in K<"iritrr"'>i nnp ;ore avarlanz. pe KızıltopraK Çar«ı BnSUr Eseı öylp (le4ıl;e arızasını glbası trlbı vprlerde dunrasına de.ein.t'i müsaade edtp ar» rtnraKlan Be .ıı.yoruz pas geçirtmek daiıa müna«ır ol maz mı aeaba? Savsnlanmla •Mfhrrn>« Haldun v'andır R ı ı c n i ı tSTANBUL CAYIR1I.AN