Katalog

YENİ KRALLAR YENİ SOYTARILAR Ca£aloglıı Halkevı »okak S!) 41 a r ÇAGDAÇ» KAVINLARJ * ^ ı uı tlhan Selçuk Cumhuriyet 51. yıl, sayı: 17978 Kurucusu: YUNTJS NAOt 18 Ağustos 1974 Pazar OKTAY AKBÂL Deneme kitapla Yazmak Yaşamak 10 Lira Kıtaç Yayını V tmm•«*••••••••••••••••••»««••••* ölümsüz Oyun 15 Lıra Çagdaş Yayınlan rııtT ECEVİT: "Kıbrıs'a fütuhat için gitmedik,, Karamanlis'i destekleyen Fransa, Yunanistan'a askeri yardımı hızlandırdı (DIŞ HABERLER SERVİSt) PARİS Fransız yetkilueri, Türlaye'mn Kıbns bunalımın dakı tutumunu kınadıktan son ra, Yunarustan'a 50 Mırage uçağı teslımını hızlandıracaklannı bıldarmışlerdır. Eesten hızlı giden avcı bombardunan uçaklannrn tesllmme, tesbıt edüen tanhten once, gelecek yılbaşuıdan ıtıbaren başlanacagı açıkl&nmışttr Fransa, Yuaan.stan'a 1 0 tane Amx30 Û orta boy tank ve bır düzine kadar füze atar bot verecektır. BM Daimi Delegemiz Osman Olcay: Fransa küçük işler yaptığında alabildiğine aşağılaşmakta B. MİLLETLER, (New Tork) Bırieşmış Mılletler Guvenlık Konseyı, Kıbrıs'ta. tek taraflı askeri harekâta gırışılmış olmaeını onaylamayan Fransu karar tasansım kabul etmıştır. Konseyin onbeş üyesındea b»çı lehte oy kullanmış, Sovyetler Bırhğı, Beyaz Rusya ve Irak çekımser kalmış, Çın oylamaya katılmanuştır. Oylama Turkıye'nin açıkça kı nanmasını ısteyen Fransa karar tasarısı uzennde uzun kulıs faalljetlermden ve Fransız tasansının ha>lı yumuşatılmasından sonra jamlabı'mıştır Bu karar tasansmın Kıbns'ta banşçı müzakereler yolunu kapa tacagını hatırlatan Turk Daıml Delegesi Osman Olcay, «Fransa eskı 'hti<iamli eürlennden bfnni hatırlayarak bu konuds kendısi(Devamı Sa. 7. Sö. 8 de) TV'de konuşan Başbakan, "Ordumuzun kazandığı zaferin heyecanma kapılmaktan kaçmmalıyız,, dedi (CUMHURtYET HABER MERKEZt) Erken teslim Sinirler Bozulunca ıbrıs'ta çok başarib bır operasyon vapiık, bır .eylemsel (fıılu durum 'yarattık. Şımdı bu eylemsel durumu yasal bir statuye dönuşturmenın koşullannı gerçekleştırmek donemıne gırıyonn. Lylemsel durum dogrudan dvgruya biıım, çabalarunıı aonucu nlarak meydana gelmiştir. Btoulan Federatif, bağımsız Kıbns Cumhunvetı statusune geçerli ve süreklı yenı bır bıçim vermek işlemi ise uluslararası çalışmalarla başanya ulaşabileoektir. Bütün dun>a gordu kt, Kıbns Tjunaümıııda bızun tutumumuz her zanun barışçı bır >ol ızlemek olmuştur. Bardagı taşıran Haml, dıve nıtelediğimıı son darbe gırışımınden sonra bile biz derhal sılâha sarüıp tefc basuruza hareUete geçmedık. Başbakammız Bulent Ece\ıt Londra'ya, VMlson'un ayağına kadar gıderek haklarunızı çığnejen, andlaşmalan hıçe sajan, ulusal varbgımızı tehlıkeye duşurecek, Ortadoğu dengesînı bozacak bu gırışımi bırlıkte onleraemiz gereğinı Ingilız dostlannuza anlatmaya çalıştı. Onlar gelmezse andlasmalann temınatçı devletlere tanıdıgı vetkılerı valnız da kaLsak kullanmaktan çekınmeye. ceğimızi açık açık sdyledL Dostlarunız bızi yalnız bıraktüar. Bız de ada>a çıkarak silâhlı operasyonun birıncı bolumunu tamamladık. Zor kullanmaktan hoşlanmadığımra her davranışımızla ortava koyuvorduk. SılâbJu Kuvvetlerimızin vüruttuğü operas. ona bile «Barış harekâtı» adını vennıştik. Birleşmış Milletler Guvenlık Konse>ının ateşkes çağnsına en temiz niyetlerle uyduk. Cenevre toplantısına katılmadan once, Yunanıstan'da cuntamn yerıne bukumet başına gelen Konstantin Karamanlis'e Başbakanımız Biilent Ecevit bir kutlama mesajı gondçrdi, arkasından ria \uz yuze bır göruşme onerısinde bulundu. Ne yazık kı bu onerıve savın Karamaolis, belkı de ıç politika nedenleriyie ohımlu bır yanıt veremedı. Birınci Cenevre goruşmeleri sonunda varüan anlaşmalardan Yunanıstan hemen hiç birinı uygulamavınca ikıncı gonışmelerın de başarısızlığa ugrajacağı aşağı yukarı anlaşılmıjtı. Karşımızdakıler ovalamak, vakit kazanmaktan başka bir amaç gütmuyorlardı. Buna raçmen bız vıne lyı uıyet gosterdık. Cenevre randevusuna gıttik. Ama artık kararls ıdık ovuna. oyalanmayu gelmeyecektık. Temsiicilerimiz bunu hıç bır kuşkuva yer \ermeyecek biçımd3 tnçiliz ve Yunan delegelerine acıkladüar. Onlar anlamamakta direniyorlardı. Sonunda olanJar oldu. Silâhlı operasyonumuzu, Bülent Ecevit'ın deyimiyle tcaldığı verden surdürerek, fiç gun ıçınde tamamladık ve bağunsız. federatif Kıbns CumhumetmiD harıtasınj kanımızla çızdık Şimdi YunanHlar bnnu tanıma yacaklannı soylüyorlar. NATO* nun askeri öreutünden çıktıklarını uçuncu kez Cenevre've gitmıyeceklerını ılân edı\orlar Amerıkanm yenı Cumhurbaşkanı Ford'uB çağnsuu kabul etraemekle sann Karatnanlıs kuskunlüğünu açıea voruyor. Bu davraruslan anlayışla karçılamak perekir. Yunanistan, başındata crntanın akıl almaz, çağ dısı yönetünı ıle yedl vıldır Fransa'nın Yunanistan'a silâb. satışına daır anflaşma Kıbns bunalımından once yapılmış, fakat teslim tarıhleri açıklanma mıştı Bır Fransız yetkıhsı, tKıbrıs'takı gelışmeler, Fransız hükumetıni teslim tarihinl bız landırmaya zorlamıştır» demıştır. Fransa Devlet Başkanı Valery Gıscard d estaıng Ulkesjun Yu nanıstan'ı akdi bır şekııde destekleyecegını açıklamış ve Turkıye nm Kıbrıs takı yıldırım ha rekatını kınamıstır. Kıbrıs'ın yüzde 40 ı kontrolümüzde <Cumhurive* Haber Merkejd) Kıbns'ta Silâhlı Kuvvetlerimızın onceki akşam saat 19'da u\gulanan ateske* karanna kadar Ada topraklarının vuzde 44' ım kontrol altına aldlğı saptanraıştır. Böylece, üç günluk harekâtımız sonucunda Ada'da cografî federasyon fıılen gerçekleştirılmı? olmaktadır Bu arada, Kıbns'ta dun sabah •e akşam taatlerınde BM Guvenlık Konseyi'nin karanna rağ men Rumlar ateşkesi ıhlâl etmışlerdir. Turk harekâtı sırasında AdVnın guney kesımlerme kaçan Rumlar, dund'en ıtıbaren Lefkoşe'ye donmeye başlamışlardır. Girne'den sonra Magosa'da da bır denız kapısına ulaşan Kıbrıs Turk toplumunun can guvenhğı en ivı bıçimde sağlanmış olurken, Rum ustunluğune da Kıbns Ban? Harekâtı baçsnyla sonuçlanmıs, Kıbnslı Turkler nihayet Rum baskılan ve ışkencelerinden kurtulmuşlardı. Mehmetçık, kurtardıklan Turk kesımlermde en fazla çocuklarla ilgilendı ve onlan bağnna basarak, «Bundan boyle hur yaşayacaksuuz» dıyordu.. (Fotoğraf: THA) ANKARA Başbakan Bulent Ecevıt dun akşam TVde TRT Haber Merkezınden Mehmet Barlas'la 1.5 saat suren bır konusma yaparak Kıbrıs konusunda ızlenen polıükayı anlatmıs, ve geleceğe di}kın göruşlerını açıklamışür. Ecevıt konuştnasında, Kıbns'ta hıçbır zaman futuhat emellenne kapılmadığnnızı soyliyerek 2 harekât sonunda da başlangıçta izlenen sıyasl amaçların çerçevesı d.şına çıkılmadığını behrtmış ve cÇızdığımız amaç nejse, ordumuzun hızlı harekâtı sırasında bile buna baglı kaldık Bellıjdı kı ordumuz, çok daha fazlasını japabılırdı. yapmadık Bız nerede durulacağını, nerede durulması gerekügını bılen bır mılletız. Durulacak yerı bılmek Ataturk'un bize bıraktığı onemh erdemlerden bırıdır » demıştır. Ecevıt, <Ordumuzun kazandığı zaferin heyecanma kapılmaktan kaçınmalıyız.» şeklinde konuşmuştur. (Devamı Sa, 7, Sft. 1 de) 9 Üçak sanayii Yunanıstan a vapılacalt askeri yardımdan başka Fransa'nın Yu nanıstan'da uçak sanayıı kurulması ıçın yardım edeceğl bıldırılmıştır Fransa, Yunanistan'a halen 12T Amx30 tank ıle l i î mıl met lelık toplar satmış bulunmakta dır (a a.) yanan yönetlm de sona ermektedır. ANKA ajansının bır habennde, Turkıye'nin bu yüzde 40 a ulaşan toprak olcumuvle barış masa^ına daha guçlu otu(Devamı Sa. 7, Sü. 3 de) Türkiye Fransa ilişkileri çıkmaza giriyor Kosta DAPONTE PARİS Uzun bır gergmlık donemınden sonra yumuşamava başladığı sanılan Turk Fransız ilışkılen Pans hukumetinın son Kıbns bunahmında ızledığı tutum nedenıyle venıden çıkmaza gırmektedır Guvenlık Konsevı ne sunulan ve Fransa tarafından berumsenen karar tasarısı da ıkl ulke arasındakj dıplomatık gergınhgl somutlaştırmaktadır Guvenlık: Konseyındekı tartıjmalarda Turk ve Fransız tenısılcılerı arasındaki çatışma buradakı dıplomatık çev(De^amı 6. Sayfada) Kissinger, "Taraflar isterse Kıbrıs sorunu için arabuluculuk yaparım,, dedi; Tito Ecevit e mesaj gönderdi (Dıs Haberler Servisi) Kıbns'ta derhal bır ateşkes sağlanması ve taraflann yenıden goruşmelere başlamasını saglamak ıçın çeşıtlı ulkeler başkentlerınde yoğun dıplomatık faalıyetler başlamışUr Bu arada ABD Dışışlen Bakanı Henry Kıssınger, Başbakan Ecevıt, Yunanıstan Başbakanı Karamanlıs ve Kıbrıs Rum Toplumu lıderı Kle. rıdese telefon ederek, Amerıkanm, barışın kurulması ıçın jardıma hazir olduğunu bıldırmıştır Yugoslavya Dışışlen Bakanı Mıloş Mmıç de, Mareşal Tıto'nun bır mesajım dun Yunanıstan Devlet Başkanı ve Başbakanına ıletmıştır. Mınıç bugün de Ankara'ya gelerek, Ecevıt'e de bır mesaj getırecektır Tıto'nun mesajında, Yunanıstan'ı Turklerle yenıden goruşmeye çağırmış olabıleceğı belirtılmektedır. Bu gelışmelerrn yanı sıra Yunanıstan nukumetmın Türkıye'yle bazı şartlar gerçekleşmedıkçe banş goruşmelenne başlamaya nıyetlı olmadığı Atına'dakı dıplomatık gozlemcılere dayanılarak büdırılmıstır Atına'da ön(Devamj Sa 7, Sü. 1 de) Org. Sancar, "Kıbrıs Harekâtında 250 şehit ve 550 yaralı verdik,, dedi • Genelkurmay Başkanı her iki harekâta katılan kuv\etlerimizin 1920 bin dolayında ve karşı bırlıklerın yansı kadar olduğunu da açıkladı. (CUIVIHURİYET HABER MERKEZÎ) ANKARA Genelkurmay Başkam Orgeneral Semıh Sancar dun akşam uzeri yaptığı basın toplantısında Kıbrıs harekâtı hakkında bılgi vermış ve çok mıitevazı bır üslup kullanarak, «Turk ordusu ınsancıl davraruslar ıçınde ıkı safhalı kuçuk bır savaşı surdurmuştür» demış ve planlanan hedeflere ulaşıldıgını bıldırmıştır. Sancar her ıkı Kıbns harekâtında Turkıye'nin toplam olarak 250 şehit ve 550 yaralı verdıgmı sovlemış, «Bızdekl Rum esırlennm sayısı toplam olarak 700 kadardır. Fakat bızim esırlerımız nerededır, soruyorum» demıştır. Genelkurmav Başkanı. Turk ordusunun savılan henüz tesbıt edılemeven k^\<nlan olduğunu ve bunlann akıbetlen hakkında kar$ı tarafın sessız kaldığını ıfade etmıştır Orgeneral Sancar basın toplantısında şunlan soylemıştır. « Aziz Türk miUeti, kahraman Türk Silâhlı Kuvveüeri.. Bır aya yakan bır sure once, soydaşlanmızın özgürlüğu can ve mal emmyet) ıle Ada'da uzun za(Devamı Sa. 7, Sa. 4 de) Baykal: «Islâm ülkeleri Türkiye'nin Kıbrıs harekâtını hayranlık ve saygı ile karşıladılar» ANKARA, (ANKA) Malive Bakanı Deniz Baykal, Islâm Bankasirun 900 mılyon dolarhk bır sermaye ıle kurulacağım ve Turkne'nın bankaya 12 mılyon dolarhk bır hısse ıle kat la dgını so;. îemıştır Cıdde geziît ıle ılgıh olarak ANKA mjhabırı ne bır deraeç veren Malıye Ba kanı Baykal, Turkıye'nin kurul makta olan bankadan çeşıtlı şe kıllerde faydalanabılme olasılık larının var olduğunu belırterek çunlan soylemıştır: «Boyle bır kuruluşa katılmartın Turklye bakımından çeşıtll anlamları vardır öncelıkle, ban kanın vereceğı kredlden eko nomık bır kaynak olarak fajda lanacaktır. Ayrıca Turkıve'nın bovle bır banka için teknık du ze>de jetışmış kadrolan vardır. Dunya Bankasında başanlı ornekler vermış Turk uzmanları bu çeşlt bır banka ıçın \etenek h bır ısgucu saglavabıiırler Da ha ılerıkı doremlerde b^nkarın vereceğı kreriı prltı vattıııud lo (Devamı Sa. 7, Su. b da) Kıbrıs'takı son askerî harekatımız sırasında çatışmalar zaman zaman adadakı Dıkelıa Inguız ussıinun yakınlarına kadar gelmıştı. Resımde ustekı îngılu askerle rı çauşmaları ızhyorlar. Yunanistan, savunma giderlerini arttırı/or (Dış Haberler Servısı) ATtNA Yunanıstan Başbakanı Konstantin Karamanlıs, dun Yunanıstan'ın yenı butçesmı açıklamıştır Butçenın en Gazi Baf'ta Türkleri Futbol sahasına toplayan Rumlar 5 soydaşımızı öldürdüler LEFKOŞE Rumlar, Sılâhü Kuvvetlerimızin kontrolu dışınciakı soydaşlarımıza karşı her turlu barbarca, ahlâk dışı, yuz kızartıcı davranışlarda bulunmak ta^ırlar Turk Silâhlı Kuvvetlerınden gereklı dersı almalanna ragmen, Burnlaıuı ve ^unanlıla(Devamı 6. Sayfada) NADİR NADİ (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) büyuk kısmınm savunma giderlerıne ayrildiğı goze çarpmıştır. Karamanlıs, «Kıbns'takı durumdan oturü bütçemızde ağırlığı savunma giderlenne verdık» demıştir. Yunanıstan hukumetinın açıklanan yenı ekonomık polıtıkasına gore, adî butçe gıderlerınde buyuk oranda azaltma yapacak, 1974 gelırlerinde, kışısel gelırlenn yanm müyon drahmı ve şirket gehrlerının de 2 mılyar drah mıyı aşan bolümlerine «olağanustU bır vergılendırme» uygulanacaktır. Aynca, Avrupa Ekonomık Toplulugu ıle tam ve tum bır ortaklık aranacak, dost ülke. lerden kesın bır yardım ve uluslararası orgutlerden destek beklenecektır. Tanınmış Yunanlı armator Stavros Nıyarkos, Yunan Donanmasuun guçlendırılmesı ıçın 1,7 mılyon sterlın (yaklaşık 58 milyon lıra) bağışta bulunacaktır. Nıyarkos'un bır temsılcısı dun Denız Kuvvetlen Komutanı Arapakıs'ı zıyaret ederek armatorun karannı bıldırmıştır. OLAYLARIN ARDINDAKt GERÇEK U | luslararası forumda bol bol kullamlan banş, ozgurlnk, ' demokrasi, devletlerarası iyl ilişkiier gibi kavramJann çoğu zaman özle bir ilişkisi olmayan diplomatik ve sorut derimler haUne geldiği, Fransa'nın Guvenlik Konseyi'ndeki son glrişimiyle bir daha bellj oldu. Fransa Birleşmi» MiUetler'de Turkiye'nin Kıbns'taki askeri harekâtına değgin bir karar tasarısı sunmustur Bu karar tasansının tek yanlılığı haksızUğı ve ağulığı, Blrleşmiş Milletlerdekl Temsilcimız Osman Olcav'ın aynı ağirbkta çıkışını gerekiirecek nitelikteydi. Fransa, «Banşvn ko Mirage Folitikası rnnması» adına, Türkiye aleyhlne bir ağır yargıyı gerçekleştirmeye yonelmişti. Ne yazık ki, ba girişim çok kötü bir rnjnarut ra* ladı. Bir vandan Doğu Akdeniz banşı adına Blrleşmiş Mllletler'de etkinlik gösteren Fransa'nın öte vandan Yunanistan'a çeşitli silâhlar ve bu arada Mirage uçaklanyla Amz tanklan satmaya yöneimesi bir celişldyi sergilemektedir. Birbirine zıt düşen bu Ud girişimin aynı cüne raslaması olumsuz bır yankı yaratmıştır. Devletlerarası anlaşmazhklann konferans masalannda banşçü yoliardan cöıümlenmesini isteyen ler, bir vandan silâh satışına hız verirlerse, iizerlnde duşünülecek bir konnyu giındeme katmıs ohır* lar. Birleşmiş Mılletler övesi herhangi bir devletın, TurlJye'nin Kıbns'taki askeri gtrişimlni eleştirraesi doğal karsüanabiltr. Bu konuda Ankara, harekâtın zonnv luğunu ve amacını yeterince o devlete anlatamamıs. duyuramamış demektir. Ya da dnnya poUtlk ilisldleri ve dengeleri içinde Kıbrıs sorunanda Yunanistani tutmavı kendi çıkanna uygun gören devletlerin bulunması da do> fal sayılabilir. ••* (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) Korutürk ve Ecevit, ordumuzun başarısı nedeniyle Sancar'ı kutladılar ANKARA Cumhurbaçkam Pahn Komturk dun Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semıh Sancar'a bir mesaj göndererek Kıbns Bans. Harekâtındakı başanlarından dolayı Türk Silâhlı KuvveUenrn kutlamıstır. Korutürk'Un mesajı şöyledlr: «On seneyı aşkm bır zamandan berı bağımsız Kıbns Cumhunyetuıde bozuimuş olan anayas» duzenını ve tamamen ortadan kaldırılmak ıster.en bağımsız ıdareyı, emır ve komutanız altındakı Türk askeri 20 Temmuz 1974 tarıhınde gınştığı ve buyuk bır gayret ve fedakarlıkla başardığı barış harekâtı ıle gen getırecektır Ancak, adanın 3'enıden tam bır barış ve sukuna kavuşabılmeîi ıçın henuz tâyını (Devamı S. Sayfada)