Katalog

K O Z A T A T I N L A R 1 Olaylar Belgeler Anılar dlzlsl NAZİ İMPARATORLÜĞU'NTJN b ONU Berlın e Uk glren Eovyet Mareşall Chulkov'un Dunyayı sarsan uıılan TANR1LARIN VATANI ANADOLU Tâcrılar, Mezarlar ve Bllginlerin yaz&n C W, CEB4M'ın Anaâolumuzu TS Hltitler çağmı aıüa» tan arkeolojlk eserl Ç IK TI PJK 836 Genel Dağıtım ISTANBUL BATE9 umhuriyet 51. yıl, sayı: 17974 Kunıcusu: rUNUS NADt 14 Ağustos 1974 Çarşamba Yunanlı kadın yazar Dıdo Sotiriu bu romınında, Kurtuluş Savaşımızdan onca Izmır dolaylarırda yaşayan bır Rum dalikanlısınm oyküsunü anlatır Dostluk ıçında bir arada yaşayan ikı toplumun emparyalıst güçlerın ethlsıyle nasıl duşman fcasıldıklarıni ve bundan Rumlar va Yunanlılar ıçin doğan felâketlı sonuçları geıçekçı bır goruşla dıle getırmektedir. Türkçesı • Attıla Tokatlı 2 0 Lira BENMNSELAMSÖYLE ANADOLU KA \ DIDO SOT1RIU SANDER YAYINLARIİSTANBUL Durumu "Sıkıntılı,,diye niteliyen Ecevit, Komutanlarla önemli bir toplantı yaptı ANKARA, (Cnmhuriyet Burosu) Başkent Ankara Cenevre Kon feransının ıkınci bolumunun başlama«ından bu yana geçen surenın en joğun trafığıne dun sahne olmuş, Cumhurbaşkanı Fahri Koruturk uc kez Başbakan Ecevttı, bır kez de Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semıh Sancar'ı kabul ederek goruşmuştur. Bu arada Bakanlar Kurulu çeşltll toplantılar yapmıştır Ecevıt saat 00 30'da sona eren Bakanlar Kurulu toplantısmdan çıkarken durumu, «sıkmtıh» olarak nıtelendirmıştır. Ecevit bu arada Atına Buvukelçımız Kâmuran Gurun'u kabul ederek goruşmuştur. Başbakan Bülent Ecevit dun Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanlanyla Genelkurmay Baş kanlığında bır toplantı yapmıştır. Ecevit, saat 11 45 sıralannda Baş bakanlıktan aynlrrken, Cenevre goruşmeleri konusunda «Barış olanağını denemeye devam edıyoruz» demıştır Başbakan Ecevit dun sabah (Deramı Sa. 7, Su. 7 de) ABD n in ) ' BARIŞÇI ÖNERILERIMIZI YUNANİSTAN RE CENEVRE Kıbrıs sorununa bır çozum bulmak amacıyla Cenevre'de altı gundür aralıklarla surdurülen barış konferansı, Yu nan'stan ve Kıbrıs Rum Toplumunun sürgıt ızledıği olumsuz tutum yuzunden, olumlu bır sonuca varüamadan dağılmıştır Bu sabah saat 04 15 de konferansm dağılmasıyle sonuçlanan Türklere daba geniş haklar verilmesinden yana oldugu resmen açıklandı WASHİNGTON Amerıka Dışışlen Bakanhğı Basın Sozcusu Robert Anderson, «Amerıkanın Kıbrıs'taki Türklere daha gemş haklar venlmesı»nden ja na olduğunu açıklamıştır «Kıbrıs'taki Türkler'ın durumu bu>uk bır korumayı gereklı kılacak haldedir. Otonomlyı bunu gerçekleştırecek bir çozum (Devamı Sa. 7, Sfi. 2 de) Kıbrıs'taki tüm tngiliz kuvvetleri Türklere karşı alarma geçirildi Izzet R. YALIN bildiriyor LEFKOŞE Cenevre goruşmelerımn bır sonuç alınmaksızın surduğune ılışkın haberlenn alındığı bu sabahın erken saat lerınde, Kıbrıs'taki tngiliz askeri uslennın tam alarma geçırıldığı ve Ingılız Hava Kuvvetlenne aıt 12 Fantom uçağmin bomba ve cephaneyle yuklenerek uçuşa ha. iir hale getırıldıgı açıklanmıştır Ingıltere Hukıimetının Kıbrıstakı durumu çok cıddî olarak gorduğu, bu nedenle de üslerdekı tüm izınlerı kaldırdiğı, bu arada İtalya da tatılde bulunan uslenn komutanı Hava Maraşalı Sır John Aıkenı de gorevının başına çagırdığı açıklanmıştır BBC Radyosu bu sabaha karşı verdığı bır haberınde, Kıbrıs takı Ingılız vetkılılerının adadakı durumun çok cıddı olouğunu açıkça ıfade ettıklerm bıldırmıs ve alarma geçırılen Ingılız uslerı konusunda gemş açıklamalar da bulunmuştur BBC'nın haberine gore, 12 Fan. tom uçagı cephane jııklu olarak harekata hazır hale getırılmıştır Bu arada Scorpıon tanklanndan oluşan Ingılız tank bırhklerının de her an harekata hazır kılındıklan açıklanmıştır Kara kuvvetlenne ve zırhlı bırlıklere kar. şı kulldnılmak uzere fuzelerla donatılmış otekı hava bırhklenne de alarm verıldıgı ve ayrıca havadan havaya fuzelerın de kullanıkbılır hale getırildığı BBC nın verdıgı haberler arasmdadır BBC ye gore verılen alarmda herhangı bır gece harekâtına karşı da hazırhkh o1unması bıldınlmıştır öte yandan, Kıbrıs'taki IngıliZ us ve bırlıklennden başka Barış Gucu de tam alarma geç 'i mıstır. (Devamı Sa 7, S>n 7 de) Turhan son oturumdan çıkarken Yunanıstan Dışışlerı Bakanı Yorgo Mavros «Konferans, tam bır başansizhkla sonuçlanmıştır » şeklınde bir açıkJama yapmıştır. Turk heyetı ıse, kendı arasmda ILGAZ bildiriyor Konferansın gunlerce uzaması uzerıne Turkıve, somut onerısını bıldırmıs, oncekı gece saat 12 de derhal bır oturumla konunun sor.uca bağlanmasım ıstemıştır. Turklye, ilk onensin toplantıya çekılmıştır Konferan sm oyalanmasıyla sureklı zaman kazanma çabalan gozden kaçma. jan Ingıltere ise, Bırleşrmş Mılletler Guvenlık Konseyı'nı «Çok acele toplantıya» çağırmıştır. de, Ada nın Kuzejınde vuzde 34 oranında bır torak parçasını kapsayan Turk bolgesi kurul masını, Ada'mn otonom bır federatıf vonetıme bırakılma«ını ıstemıştır. Ancak bu onerınuı, «Taksim» sonucuna ulaçacağı kuşku ve itırazlan uzerlne de, lkıncı bır onerıyple son sozunu (Devamı Sa. 7, SB. 1 de) Türkiye'nin Ege Denizî üzerinde uçuş kontrol statüsünü de£iştirdiği bildirildi ANKARA (ANKA) Turki. ye, 23 temmuz 1974 gunü 685 sayıl' bır notam (bolge tanımlama bıldınsi) jayınlayarak, Ege ve Akdenız'ın tehlıkelı bır uçuş bolgesı olduğunu, Mılletlerarası Sı\,l Havacılık Anlaşması çerçe%esınde butun dunyaya duyurmuştur 1 ağustosta Cenevre Konferansı başlarken bu notam yururlukten kalkmıştır. Ancak 6 ağu=tosta ya>ınlanan 714 sayılı yenı bır notamla onceden «tehlikelı bolge» diye açıklanan bol(Devamı Sa. 7, Sfi. 5 de) Karamanlis, Guvenlık Konseyi'nin 5 büyüklermi müdahaleye davet etti DIŞ HABERLER SERVİSİ ıle kademelı olarak sıper kazmak tadır Ayrıca Turk sınırına surek lı olarak zırhlı araçlar yerleştırıl mektedu*. Bu arada Yunan Başbakanı Karamanlis de dun askeri lıderlerle Lefkoşe'de ve Gıme'dekı sahra hastanelennde varalı Mehmetçıklere bakıldıfiı gıbı dıger varalılar ve hasatlara da gereken bakım yapü(FotogTaf THA) bır toplantı yaptıktan sonra gaze maktadır Fotograf, sahr? hastanesını ve sedve ıle faşman bır yaralıyı tedavıye getınlırken gostenyor. tecılere Yunan o dusunun moralı nı ve hazırlıgını tatmın edıcı bul duğunu soylemıştır tngıltere'nın Kıbrıs takı bırlıklermı takvıye k^rarından sonra Yunanlıların sınırdakı yoğun faalıyetlen maaıdar karşılanmakta dır ATINA ABD'run Atına Buyukelçısl Henry Tasca, dun sabah Yu:ianibULn Başbakanı Karamanlıs'e, Henry Kıssmger'den çok acele bır mesaj getırmıştır Dıplomatık gozlemcılerm çok önemlı olduğunu ıfade ettıklerı tne sajın kapsamı hakkmda bır açıkL=ma vaoılmamıştır BBC Radyosunun haberine gö re de, Yunanıstan Hukumetı dun gece Guvenlık Konsejının 5 daımi uyesine (ABD, tngıltere, Fransa, Sovyet Rusya ve Çin) başvurarak, Guvenlık Kon seyi'nın Doğu Akdeniz'de barışt korumak içın tedbır almasını ıstemiştir ABD Hukümeti de, Kıbns'ta herhangı bır askerî harekatm haksız olacağını büdirmıştır Ote yandan Cenevre goruşmele rmm çıkmaza gırmesı uzerıne Yu nan ordusunun tam alarm durumuna geçtığı öğrenüınıştır Gelen baberlere gore Yunan bırhkleri Menç nehrı boyuna grayderlerle uçer kılometre ara ATINA'NIN KIBRIS'A KUVVET ÇIKARDIĞINI AÇIKLAYAN ERBAKAN; «TÜRKİYE ADA'DA GÖREVİNİ TEK BAŞINA YAPAR» DEDİ ANKARA Devlet Bakanı Başbakan Yarduncısı Prof. Necmettm Erbakan, dun verdığı demeçte, «Cenevre de ış savsaklanacak olursa, nıç şuphesız kı Turkıye kendısıne duşen vazıfeyı tek başına yapacaktır» demıştır. Necmettın Erbakan, Cenevre Konteransıyla ügılı olarak THA muhabırının sorulannı şöyle cevaplandırmıştır (Devamı Sa. 7, Sfi. • de) l'ardım vaadettiler Ote yandan Atına Radyosu, dun sabahkı yayınuıda, Atına'da bulunan Amenkan Kongresının Yunan asıilı uyelerının Başbakan Karamanlıs'ı zıyaret ederek, Yunan Hukumetmın zor vazıfesını ko laylaştırmak amacıyla Amenkadakı butun Yunan Amerücarj or ganızasyonlarını harekete geçırmek ıçın gınşımlerde bulunacak lannı soyledıklerını bı'dırmıştır I O " »n Na 'ıı 4 de) Boğaziçi Köprüsü'nün kesin kabulü, süresiz ertelendi IHSAN ONUR bırkaç gun sonra Istanbul a gıderek ıncelemelerıne başlıjacaklardır Bunun yanı sıra Bakanlık, KoDru de kullanılmak üzere gumruksuz olarak gelen, fakat kullanılmadan satılan bazı malzemeler ıle ılgüı oarak soruşturıf ABD'nin Atina Büyükelçisi Tasca görevinden istifa ettı «ASHİNGTON ABD nın Atına Buyukelçısı Henry Tasca dun görevinden ıstıfa etmıs ABD Başkanı Gerald Ford, Tasca nın yerine Dışışlen Bakan Yardımcısı Jack Kubısch'ı Atma Buyukelçılığıne atamıştır Atına Buyukelçüığı gorevuıden ıstıfa eden Henry Tasca, Yunanıstan'da 1967 darbesınden bu yana ABDyı temsıl etmektejdı Tasca'nın gorevınden avnlacağı sojlentılen bır hafta once ortaya atılmış fakat, haberler dune kadar kesınleşmemıştı Dun Yujuanıstan Başbakanı Karamanhse ABD Dışışlen Bakanı Kıssmger ın bır mesajıra veren Tasca'nın daha sonra gorevınden ıstıfa ettığı ve yerine Gerald Ford taraiından Jack Kubıschm atandığı açıklanmıştır Kubısch 1971 1973 yılları arasında ABD nın Parıs Buyukelçılığının ıkuıc! adamı olarak gorev yapmıştı (D19 Haberler Servısı) BBC'de açık oturum: '1960 Kıbrıs Anayasası, Türklere güvenlik getirmedi,, (DIŞ HABERLER SERVlSt) BBC radyosunda dun Kıbns konusunda bır açık oturum duzenlenmıştır. Oturuma katüan «The Tlmes» gazetesmın eskı Turkıye muhabın Davıd Hotham'a Kıbns'ın 1960 Anayasası hakkında ne duşundUğu ve bu anayasamn yeterlı olup olmadığı sorulmuştur. Hotham, cevabında 1960 Anayasasının yetersız olduğunu ve hiç bır zaman işlemedığıru soylemıştır Hotham, konusmasmı şoyle surdurmüştür «1960 Anayasasının işlemediği daha 1962 yılında bellı olmuştu. Nıtekım Makanos bu anayasa ile Turk toplumuna tanınmış olan haklan almış ve 1963'te tüm adayı kontroluna geçırmeye kalkışmıştı. Bundan sonra Ada'dald kanlı olaylan da bıliyoruz. 1960 Anayasası gerek Türk toplumuna guven sağlamak gerekse Kıbnsta huzuru kurmak bakımlanndan yetersız kalmıştır.» (Devamı Sa, 1, Sfi 6 da) &NKARA, (Cumhuriyet Burosu) Bavındırlık Bakanı Erol Çevıkçe Istanbul Boğaziçi Koprusu'nun kat ı kabulunu behrsız bır sure ertelemıştır Çevıkçe, \ol vuzeymdekı tumseklenn nedenı uzermde durmuş, hata varsa duzeltılmesım ve sorum luları hakkında soruşturma açılma'iinı ıstemiştir Bakan bu konu ıle ılgılı olarak uç ınufettışı gorevlendırmıstır Mufettışler ma açmıştır. Bu parçalann mıktarının mılyonlan aştlğı blldirılmektedır Ayrıca konunun uzerıne Gumruk Bakanhğı da eğılmıştir Kati kabul dursun Bayındırlık: Bakanı Erol Çevık çe, bu konudakı yayınımız üzerıne koprunun katı kabulunu hemen durdurmuş ve «Kamu yararına zarar getıren tum husjslar hakkında hukukı gırışımlere başvurulacaktır. Ehırum en ınce aynntılarla ıncelenecektır Teknık araştırma netıcesıne gore de talup edeceğımız yol meydana çıka caktır» demiştır. (Devamı Sa 7. Su. 4 de) OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK Beklerken vennek gerekırse, Vıetnam'da ve son î o m Kıppur savasında Or tadoğu'da olan bıtenlen hatırlatnak gerekır Bu bakımdan sınırlı bır barıç harekâtı da olsa Turk Sılâhlı Kuvvetlennın Kıbrıs'a çıkmasınm derın tepkılen olacağı tahmin edılıyordu Bu venı durumu karşı taratın ıçıne sındırmesı ıçın gereklı sabır ve nadeye Ankara gahıptır Cenevre Konferansının ıkmcı bolümu, neredeyse haftasını dolduracaktır ama taraflar henuz temcl konulara ırırenıemıslerdır Goruşmelerın bınncı bolumunu ••• (Devamı Sa, 7, bü. 6 da) arış. tjpnidnın savstş vapmaktan zor olduğu, bır Kez daha anlaşıüyor. Böyle zamanlarda zorluklar deneylerle saptanmıştır. Gtnelükle ateşkes çağrılarında once taraflan razı etmek, razı ettıkten sonra da uvgulamada ateşkesı sağlamak kolav değildır. Çok vakın ornekler B BAŞKENT NOTLARL. Kadıköy'de Adalar iskelesinin yerine yeni bir iskele yapılıyor Kadıkoyde jenı bır vapur iskelesı yapüması ıçın harekete geçılmıştır Verılen bılgıve gore Kadıkoy halmın karşısında bulunan Adalar ıskelesı yerine, Kadıkoy vapur ıskelesı yapılacaktır Ilgüıler, yenı ıskelenın alt yapı tesıslennın 14 mılyon 800 bın lıraya tns'olacağını bıldırmışlerdır Jandarma Kurmay Albay Sayın ile Albay Cengizoğlu da Tuğgsneralliğe terfı ettı ANKARl Albavlıktan Tuğ generallığe terfı edenlerın lıstesıne ıkı jandarma albayı daha eklenmıştır Genelkurmav Genel Sekreterli ğı, Basın ve Halkla îlışkıler Şu besınden bıldırıldıgıne gore Jan darma Kurnıay Albay Hulusı Sayın İle Jandarma Albay Ragıp Cengizoğlu da Tuğgenerallığe teru etmışlerdır (THA) Gurkha'lar da insandır bozulmayalım Fikret OTYAM ANKARA Majestelerının Nepal den Kıbns'a ıthal ettıklerı, «vuruşkan» Gurkha'lar, nedense gunun konusu oldu Cografya bılgılerımız eğer bızi jandtmıvorsa. Nepal, juksek dağ lı bır bolge Kışları sert, havası sert Burada yaşajan ınsanlar, sı cağa, bol guneşe, kuma hasret top luluklardır Majestelen, ınsancü (Devamı Asa. i, »u b da) YUNAN BASINI, DEMIREL VE SEZGİN'JN DEMEÇLERİNE GENİŞ YER VER1YOR ANKARA, (ANK*) Yunan basmı, Adalet Partısı Genel Başkanı Suleyman Demırel ve Genel Başkan Yarduncısı Ismet Sezgın' ın hukumetı suçlayan demeçlerınden yararlanarak Turkıye aleyhmde joğun kampanjaya gın§mıştır. Yunan gazeteleri, AP yoneti. cılennın, Turkıye'ds ekonormk durumun her geçen gun bıraz daha kotuye gıttığı one surulen demeçlerıne tam rretın yer vermektedır Özellıkle Demıre] ve Sezgın'u» demeçlenne genış yer verıldıkten sonra Yunan gazetelen bu demeçlerı bırer 'cD°l I» pıbı gos(Devamı Sa J, s>u 4 de) Yann yururîukte tngtllzler, Mavros'un iatğnâ paralel olaık aOzde Kıbnı Banş Gücünü desteklemek lçln Ada'ya be? bln kiflllk kurret çıkardı Basm Y AZI SIZ Öte yandan, Denızcüık Bankası Şehır Hatlanna yapılan zam, yarından ıtıbaren uygulanmaya başlanacaktır. lç hatlara yapılan zam ıse, 1 eylul pazar gunjoden itıbaren ujgulanacak tır. Hatırlanacağt gıbi, Denızcılık Bankası, son akaryakıt zammının yansıması sonucu Şehır Hatları ile yurt içı ve dışı yolcu seferlerıne vuzde 10 ıle 172 araainda zam yapmıştı Hasan Gürsel, Anayasa Mahkemesi üyesî oldu ANKARA, (ANKA) Emekli General Hasan Gürsel, Cıunhur başkanı Kontenjanından Anayasa Mahkemesi uyelığme seçılmıştır 1939'da Istanbul Hukuk Faküı (Devamı ba 7 &ü 4 de)