Katalog

OKUL SÖZLÜĞÜ HAZIRLAYANLARî Bnjen ALAYLIOĞLU Regat GÖNDEM Toptan Satış Yerleri: Istanbul'da Babıâli'da Ocak Kltap Dağıtım Şti. ve BATEŞ İngilizceTürkçe ULKU •• •• umhuriye 51. yıl, sayi: 17935 Kıımcusu : YUNUS NAUÎ 6 Teramuz 1974 Cumartesi Beklenen Kitap Çıktı Herkes için Yapısal Yolla ITALYANCA ASLM IANIS 564 sayfa 75 lira İNKİLÂP ve AKA KİTABEVLERÎ Amerika, Haşhaş için istişare,, gerekçesiyle Büyükelçisini geri çağırdı ECEVİT KARARIN DEMOKRATtK ÜLKELER HALKLARINCA ANLAYIŞLA KARŞI LANACAĞINI SÖYLEDİ. BM'DEN BİR UZMANLAR HEYETİ ÇAĞIRILDI. {Cumhuriyet Haber Merkezi) ANKARA ABD Başkanı Nix on'ın Sovyetler Bırlıği gezisini ta mamlayarak Washington'a dönuşunden hemen sonra Amenkan yonetımınin Türkıye'nin haşhaş ekimi kararı konusundaki tepkıle ri somut bir biçiın almaya başlamıştır. Amerika Dışişleri Bakanlığı dün bu konuda bir girişimde bulunarak, «Haşhaş ekim yasağının kalkmasıyle ilgili ıstişarelerde bulunmak» gerek çesiyle Ankara Büyükelçisi Wıllıam MacComber'i Washington'a çağırmıştır. Öte yandan, Başbakan Bülent Ecevit dün de Turkıye'nln bu konudaki haklı tutumunu dünya kamuoyu önünde savunmaya devam etmiştir. Ecevıt, Amerikan CBS Televiz yonuna verdlği demeçte, «Turkiye nin karannın herhangi bir demokratik ülkede demokratik bir hükümetin alacagı bir karar» olarak nitelemış, bunu diğer demokratik ülke halkının anlayışla karşılayacağına inandığını söylemıştır. Ecevit, ayrıca, dün Ankara'da gazetecilere, haşhaş ekiminin denetimiyle ilgili çalışmalann yerinde izlenmesi tçin Birleşmış Milletlere çağrıda bulunuldu ğunu da bildirmiştir. yükelçinin bununla ilgili ABD gö ruşünü Güneş'e ilettiği öğrenılmıştır. Bu arada, Amerikan yönetimi Nbcon'ın Sovyetler Birliğinden ul kesıne dbnmesiyle haşhaş konusundaki tutumunu belirli bir bi(Devamı Sa. 7. Sü. 4 de)J Meclisin tatile girmesinden önce sadece Deniz Hukuku yetki tasansının kanunlaşabileceği sanılıyor 13 temmuzda tatile girmesi gereken Millet Meclisinden geçen ilk tasarı olan yedeksubaylık tasarısı da halen Senato'da görüşülüyor. Hükümetçe hazırlanmış olan tasarılarm özellikle yetki konusunu içerenler için muhalefet partilerinin engelleme yapmaları da söz konusu... Öncelikli 34 tasarının kanunlaşması tehlikede ANKARA, (Cumhnriyet Biirora) Meciıslerin tatile girmesıne bir hafta kalmış ve bu süre içınde hükümetçe tatilden önce çıkartılması istenen kanun tasarı ve tekliflerinin sonuçlandırılamayacakları belli olmuştur. Hatırlanacağı gıbi Millet Meelisi genel kurulu, 13 temmuz'da tatile girümesi yolundakı danışma kurulu önerisinı benıraserken, hükümetin tatilden önce çıkartılmasını ıstedlği 34 kanun teklif ve tasansının bir öncelik sırasına göre ve haftada dört gün 15.00'den 20.00'ye kadar çâhsılmak suretiyle görüsulmesinl de kabul etmişti. Ancak aradan geçen sürede, bu 34 kanun teklif ve tasarısından yalnız biri, deniz hukuku ile ılgili yetki tasarısı Millet Meclisi'nden geçebilmiştir. Nitekım dün de çoğunluk sağlanamadıjı için, Meclis toplanamamıs ve oturutn salı'ya bırakılmıştır. Bu gecikmede, muhalefet partilerinin engellemeleri büyük rol oynamıştır. Ne var ki, 13 temmuz tarihi yaklaştıkça, hükümetin ve iktidar kanatlanoın (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) THKO Davasmda 3 idam cezası verildi; bunlardan biri ömür boyu, ikisi 24 yıl hapse çevrildi ANKARA Sosyal bir sımfın diğer sosyal sınıflar Uzerinde ta hakkümünü tesıs amacıyla gizli örgüt kurmaktan sanık Mustafa Karadağ ile arkadasla/ınm durus malanna dün de Sıkıyönetim 1 numaralı mabjcemesınde devam olunmuş ve üc sanik bakkında öılim cezası verilmlsür. Ancak, mahkeme bu sanıklardan 'kısi nakkındaki olüm cezasııu 24 vıla, bırisı hakkındalu bükmü de müebbede çevirmıştir Basttaniıgında duruşma hajrimı Aibay Sadet tın Üçüncüoğlu olan. üye hatam Yüzbaşı Selçuk Erim'den kurulu mahkeme heyeü samkıardan Mustafa Akdenız. Hasan Bakır ve Mustafa Karadag'a ısnat olu nan Anayasayı ilgava cebren teşebbüs suçunu sabit görmüş ve her üç sanığı TCK'nun 146/1 mad oesi uyarmca öiüm cezasma mah kum etmiştir. Mahkeme, Mustafa Karadag hakkında TCK'nun 59 uacu mad desini de uyguıamamıştır. Dığer iki sanık hakkında TCK'nun S9 uncu maddesi uygulanarak ceza ları müebbet agır hamse çevnl(Devamı Sa. 6. Sü. 7 de) Geri çağırma ABD'nin Ankara Büyükelçisi William MacComber dün, Dışişleri Bakanı Turan Güneşle bir görüşme yapnuştır. Görüşmede, Türkiye"nin haşhaş ekimi karannının sözkonusu edildiği ve BU Ecevit'in odasına bağlanan MİT telefonu ile ilgili görülen 3 görevlinin yeri değiştirildi ANKARA (Cumhuriyet Bürocu) Başbakan Bülent Ecevit'in, 14 ekim seçimleri öncesi ana muha lefet lideri iken, Meclisteki makam odasına MİT'e ait bir telefonun bağlanması ve bu durunıun or taya çıkışından sonra PTT'ce açl lan idari soruşturma tamamlanmı?, hatalı görülen iki memur ve bir teknisyenin görevleri değı?tiril miştir. PTT yetkililerince de doğrulanan bu duruma göre, Ecevit'in oda sına telefonu takan Müslim adında bir teknisyen Kars'a atanmış. Mehpare adında bir memure de Polath'ya verilmiştir. Adını sapta yamadığımız bir başka memurenin de görevi değiştirilmiştir. Bir memure ve bir teknisyenin Ankara dışma atanması, bir başka sının da görevinin değiştirilmesi (Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) Millet Meclisi Anayasa Komisyonuna göre, Cumhurbaşkanı 1 yasayı 2 kez veto edememeli.. ANKARA, ıCumhuriyrt BürosuI Millet Meclısı Anayasa Komisyonu, Cumhurbaşkanlarmın bir kanunu iki kez veto edemiyeceğı gorüşünü kabul etmış, bununla ilgili karar Meclis Başkanlığına sunulmuştur. Katırlanacağı gibl bu konudaki tartışma, bazı orman suçlarının affına ilişkin kanunun üst üste iki kez veto edilmesi üzerine açılmış, sorun Anayasa Komısyonunca ele alınmıştı. Bazı orman suçlannın affıyla ilgili kanun önce eski Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından yeniden görüşülmek üzere parlamentoya geri gönderilmiştı. İkınci görüşmeden sonra kanun bazı değişikliklere uğrayarak par lamentodan çıkmış, ancak bu kez de Cumhurbaşkanı Fahrı Korutürk tarafından veto edilmişti. Cumhurbaşkanlığı, kanunu yeniden parlamentoya gönderirken, ikinci kez ele aunışı sırasında yapılan değişiklikler sonucu, artık daha önce veto edilen aynı kanun sayılamıyacagı görüşünü öne sürmüştü. Bu durumdfl Millet Meclisi Baş kanlığı konuyu Anayasa Komisyonuna lletmiş ve kendisinden görüş istemiştir. Dün MSP Rize milletvekili ve Komisyon Başkanı Sudi Reşat Saruhanlı yönetiminde toplanan Anayasa Komis yonu, Cumhurbaşkanlannm bir kanunu iki kez veto edemiyeeeği sonucuna varmıştır. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri ve Türk Masası Şefi istifa ettiler ATİNA Yetkili kaynaklara gore, Yunan Dışişleri Bakanlığı nın yuksek düzeydeki iki yetkilisi, hükümetin dış politikaunı onaylamadıkları için istifa larını sunmuşlardır. İstifa eden yetkililer Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri Angeos Vlahos ile Türkiye ve Kıb rıs ile ilişkiler masası şefi Yuhannis Cunıs'tir. Cunis'in istifası henüz resmî makamlarca kabul edilmiş değildir. (Devamı Sa. 7, Sfi. 2 de) # Üniversite giriş sınavları dün yapıldı, soruların çalmdığı ihbar edildi CÜMHURtYET HABER MERKEZÎ Üniversiteler seçme sınavı dun yurt içinde 17 ve yurt dışında 3 olmak üzere 20 merkezde yapılmıştır. Sınav sonuçları Ağustos ayı sonunda adayla ra gonderilmeye başlanacaktır. Dünkü sınavlar sırasında Ankara'da iki öğrencl grubu arasında zaman zaman kavgalar olmuş, bu arada Ankara'ctan Îstanbul Emniyet Müdürlüğune soruların çalındığına dair bır ihbar yapılmıştır. İTÎA'dan sonra SBP ve Hukuk' ta da olaylar çıkmıştır. iddiaya göre, okul dışından bir grup sağcı öğrenci, fakültenin bahçesıne gelerek fakülte bahçesindeki öğrencilere saldırmış, onlar da karşüık vermişlerdir. Burada da taraflar kendi görüşlerini savunan bildiriler dağıtmışlardır. Ancak bildiriler daha sonra polis tarafın (Devamı Sa. 6, Sü. 7 de) Feyzioğlu dün de Anayasa Mahkemesi kararını eleştirdi ANKARA CGP Gene! Başka nı Prof. Turhan Feyzioğlu, dün partisinin Genel Yönetim Kurulunda yaptığı konusmada TBMM'nin ve Cumhurbaşkanının affetme diği kimseleri affetmiş saymaya hiç bir merci ve makamın yetkili bulunmadığmı söylemiştir. Feyzioğlu, Anayasa Mahkemesi karannın resmen açıklanmadan eleştirisinin yapılamıyacağınj ve gerekçesi yazılmadan da kamuoyu na duyurulmasının Anayasaya ay kın olduğunu belirtmiş, affı ancak TBMM'nin çıkarabileceğıni ifade ederek «Af ancak bir kanunla yapılır. Türk milletinin bü yük çoğunluğunun Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisi çoğun luğunun iradeleri hiçe sayümak ve Cumhurbaşkanının atlanarak, af yetkisinin fiilen kullamlma sı hukuk dışı bir durum yaratmak olur. Devletin dayandığı temel kurallan sarsmadan böyle bir durum yaratılması düşünülmez» demiştir. Feyzioğlu şunları eklemiştir: «TBMM'nin veya Cumhurbaşkanının affetmediği kimseleri usül yönünden verilecek bir iptal kara rı ile affetmiş saymaya hiç bir merci ve makam mezun değildir. Gerekçeli karar açıklandığı za maa durum aydınlanacaktır.» (THA) İ 2 gün tatil uygulaması bugün başlıyor, bayraklar cuma akşamı çekilecek ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Hafta tatilini iki güne çıkaran kararname bugünden İtiba ren uygulamaya konulacaktır. Bu arada Başbakan Bülent Ece vit, tum devlet dairelerine göa derdiği bir genelgeyle Türk Bayrağı Kanunu uyanncs, bayrak çekme toreninin hafta tatilinin. başladığı Cuma günleri, saat 17'de yapılması gerektiğini bildirmiştır. Genelgeye rağmen, hafta tatilinin ilk uygulamaslnda bazı resmî dairelerin bayrak çekme yi unuttukları görulmüştür. Resmî daireler, bankalar ve noterler bugün tatil yaparken, îstanbul Belediyesi'nin temizHk, itfaiye ve denetim hizmetlerinin normal olarak sürdürülebilmesi için gerekli tedTsirler alınmıştır. (Devamı Sa. 6, Sü. 8 de) Edirnekapı Alpaslan Ortaokulunda Üniversıte seçme sınavına girmek için bekleyen adaylar Çatışma Ankara'da sınavlar sırasında, Hukuk, Siyasal Bilgiler, Veteriner Fakülteleri ile İTlA'da iki öğrenci grubu arasında çatışmamalar olmuştur. öğrencilerin sınavlan engellemek istedikleri öne surülmüştür. Sınavm sabahM bölümü başlamadan önce Ankara ÎTİA'da çeşıt li derneklere bağh kişiler bildiriler yayınlamışlardır. Bu arada sağcı grubun dağıttığı büdiriyi almak istemeyen Sadettin Camusoğlu dövüunüş ve iddiaya göre bıçakla karnından yaralanmış tır. Gülfiliz Yurt adlı bir öğrenci de, iki grubun birbirlerine attığı taş sırasında başından yaralanmış, tedavi edilmiştir. Bu köşeden ALTAN ÖYMEN Nedeni Psikolojiktir • nayasa Mahkemesi, Mec A hsın karanna karışamaz «M mış.. Demirel söylüyor.. Anlaşılan, darbe başına vurdu. Peki neye karışır Anayasa Mahkemesi?.. Futbol Federasyonu kararlanna rru?.. Bu mahkemenin asıl ışi zaten ne efendim, Meclisin kararlarına karışmaktan başka?.. Başvuru halınde, onlann Anayasaya uvgunluğunu kontrol etmekten, uygun değuse iptal etmekten başka?.. Başka ne ıs ıçın kurulmuş.. Ve Auahtan kl kurulmuş „ Yoksa Demirel'in kafasıyla başımıza şımdiye kadar gelen ışlens üstüne daha ne işler gelebıiirdıHazret bugün nasıl düşünce nükümıülerine kızıp onlan «genel atfın» dışma çıkarmak ıstedıyse yann da, «benden daha yatasıklı dırlar» dıye saçı dökülmemış olanlara kızabüırdı. Bir yolunu buıup Meclis'te öte kı saçı döküklerle işbirlıgi yapıp çoğunluğu sağlayabilır, «Turkiye'de herkes saçım usturayla traş ettirecektir» diye bır kanun ç> kartürabılırdı. Hatta bu arada Bülent Ecevıt'm bıyık lanm da kıskanıyorsa, kanuna «bıyık bırakmak da yasaktır» diye bir ikinci madde ekleyebilirdı. Allahtan kı başka demokratık ülkelerde olduğu gıbi Türkıye'de de, bu çeşıt ıç dürtülenn çoğunluğu sağlayaraS Kanun haline gelıp kalmasını onleyıcı bir mekanizma kurulmuştur. Anayasa Mahkemesinm son iptâl ettiği yasa maddesinın temelınae de aslında bu saç ve bıyık meselesi örneğinden fazla farklı bir dürtü yatmıyordu. AP ve DP içindeki bir belirU zümre, sanıklann ve hükümlülerin düşünenlenne, yazanlanna, çevirerjlerine, okuyanlarma ve üstelik yaşlan genç olanlarına iozıyordu. Nedeni, daha çok psikolojiktır. Bu belirli zümrenin etrafına bakınız: Hiç, okumaya yazmaya fazla meraklı insanlarla birlikte çalıştıklan görtUmüş müdür? Bıralanız çaJışmayı, öyleleriyle o(Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Makarios Yunan Cuntasının Kıbrıs'ta dikta Iskenderun Demir Çelik te olaylar sonrası tutuklanan 16 işçi salıverildi Aykut SAĞANAK ISKENDERUN Iskenderun 3. Demir Çelik Fabrikası yapımında 18 ve 19 haziran günü oluşan işçı olayları üzerine tutuklanan 26 ışçinin tskenderun Asliye Ceza Mahkemesinde yapılan dünkü duruşmalannda 18 işçi tahliye edilmiştir. Olaylar üzerine lşçilerden flkâyetçı olan tskenderun Demir Çelik Fabrikası yapımı müteahhitlerinden çağnh oldukları halde hiçbirisinin geimediği dünkü duruşmada, söz alan «aruk avukatları, olayın uydurma ve düzmece oiduğunu üen sürerek, d5 bin işçinın katıldığı bir olayın tüm sorumluluğunun 26 şerefli insanın üzerine yıkıiması ve ysinızca buradaki 26 işçinîn tutuklanarak yargılanması hukuk ve adalet ilkelenyle bağdaşmaz* demişlerdır. Bu arada mahkemece dinlenen tanık polis memurları, tutuklu ışçılerden hıçbınsının diğer İşçilerin çalışmalarını engellediklerıni görmedıklerıni, yalnlzca ışyerine girmek ve çalışmak için kendilerine başvuran bazı işçileri içeri aldıklanoı belirtmişlerdir. Tutuklu sanıkların salıverllmelerini isteyen avukat Zafer Saka da, «Olayın asıl sorumlusunun Işveren İle satılmıs san lendıka ikilisi olduğunu» belirterek, «Sayın Başbakanın deyimiyle, bazı ldarecilerin maksatlı tutumları ve aşın gayretkeşlikleri, «öz konusu sosval patlamanın başlıca nedenlerindendir» demiştir. Olaylar üzerine tutuklanan sanıklara işkence yapıldığının doktor raporlarlvla saptandığı(Devamı Sa. 6, Sü. 8 de) 9 rejimi kurmak istediğini öne sürdü LEFKOŞE Kıbrıs Rum Yönetimi Başkanı Makarios, dün yaptığı bir açıklamada, ilk kez ka muoyunda Yunan Hükümetini açıkça suçlamış ve Yunanistan'ın kendi yonetimini devirmek amacıyla gizli hareketleri desteklediğıni öne sürmüştür. Dün yapüğı aylık basın toplan tısmda önemli açıklamalarda bulunan Makarios, Yunan cuntasıtu sert bir dille eleştirmiş ve cuntanın amacının, kendisini iktidardan uzaklaştırarak Kıbns'ta da dikta yönetimi kurmak olduğunu söyle sniştir. (Devamı Sa. 6, Sü. 8 de) Belediyenin durumu DENİZLt'DE TRAFlK KAZASINDA 6 KÎŞÎ YANARAK CAN VERDÎ Denizll, Bursa ve Bayındlr'da ıreydana gelen trafik kazalarında 15 kişi ölmüştür. 6 kişının ölümüne yol&çan tra fık kazası, PamukkaleDenizli arasında çalışan iki aracın çarpişmasıyla mevdana gelnüstir. Mustafa Denizli yönetimindekl lik, AU Erdim ve A. Ali Altıntaksi ile aksi vönden gelen Ni. tas'tır. Ote yandan Bursa'nın Engüyazi Ertürk yönetımındeki jeep' köyünde bir şoförün bir in çarpışması ve araçlann tutuş rüçük çarpması sonucunda çıkan ineğe ması sonucu yanarak ölerJer. İb tartışma bir başka trafik kazarahim Kanyılmaz, £mıne Kan sına yolaçmış ve 5 kişi kamyon yümaz, Ayşe Erdim; Musa Çe altında kalarak ölmüştür. SBF'DEN ÜÇ ÖĞRETİM ÜYESİ ÖNEMLİ GÖREVLERE ATANIYOR ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Hükümet önümüzdeki günlerde üç önemli yeni atama daha yapacaktır. öğrenebildiğimlze göre, yeni kurulacak halk sektörü müsteşarhğına Siyasal Bilgiler Fakültesı öfretim üyelerinden Doç. Dr. Beşir Hamidoğullarl, lmar ve tskân Bakanlığı Müsteşarlığına aynı Fakülteden Prof. Dr. Cevat fJerav Malıve Bakanlığı (Devamı Sa. 6, Sü. 8 de)