Katalog

OKUL SÖ2LÜĞÜ H A Z 1 R L A Y A N L Rujen ALAYLIOĞLC Reçat Toptan Satış Yerlerı: Istanbul'da Otak Kitap Dağıtun Şti. ve A R 3 GÖNDEM Babıâli'd* BATEŞ İngilizceTürkçe ÜLKÜ umhuriyet 51. yü, sayı: 17952 Kurucusu: YUNUS NADÎ 23 Temmuz 1974 Salı BEKLENEN KTTAP ÇIKTI. YAPISAL YOLLA HKRkJs ITALYANCA Asım Tanış 564 Sayfa » Lira ÎNK1LAI* ve AKA aİTABEVLERİ (îâncılık 7655) 5918 ATEŞKES KABUL EDİLDÎ (Onnhuriyet Haber Merkeri) «Kahraman Türlt Sllâhlı Kuv etleriyle, Kıbnslı Türk Mücaıtleri el ele, iki günde büyiiK aferler kazandılar. Yenl bir lıbns vardır şündl. Dünya'da urkiye'nin iki gün öncekinden aşka bir yeri vardır artık..» Başbakan Bülent Ecevit, Türive'nin Birleşmış Mılleüer kaîrlarına saygılı olarak, bu örütün yaptığı ateşltes çağnsına ymayı kabul etüğini, dün sabab bu sözteiyto kamuovuna açıklamıştır: Türk Cumnuriyet tarthinde, biiyük kararlar alınıp, büyiik sonuçlara ulaşılan bir naltanın bi tip, bir yenisinin basladığı günün sabahı, Türkiye'nın Kıbns" ta giriştiği askerl harekâtın tamamlanmasından sonra. Bırleşmış Mületler Güveniık Konseyi'nin ateşkes çağırısına uyacağını büdirmesi, bütün dünyada olumlu karşılanmıştır. Ecevit: «Yeni bir Kıbns vardır şimdi. Dünyada Türkiye'nin iki gün öncesinden başka bir yeri vardır artık» Banşuı zorluğu Başbakan, ateşkes uygulamasının başladığı saat 17'de yerü ve yabancı gazeteciler önünde duzenlediği basın toplantısında, «Şimdi, şu andan itibaren önümüzdeki görev barıştır. Fakat, Rum yönetimi, Türkiye ve Yunanistan'ın ateşkese uymayı kabul ettiklerini Ada'nın Rum halkına duyurmadı bazan banş yapabilmek, savaş yapmaktan daha zordur» demiştir. Birleşmiş Milletlerin ateşkes çağrısı Bakanlar Kurulunun ön ceki gece saat 21.45'de başlayıp, 03.45'de sona eren Bakanlar Kurulu toplantısında görüşülmüs ve saat 10'da da açıklanmıştır. Hükümetin bu kararımn açıklanmasından sonra Ecevit, siyasl parti liderlerine, Silâhlı Kuvvetlerimlzin Kıbrıs'ta sürdürdüğü banş harekâtı konusunda bilgi vermiştir. Milll Güvenlık Kurulu da, Cumhurbaşkanı Korutürk'ün baş kanlığında dün gece bir toplantı yaparak son gelişmeleri de*erlendirmiştir. Ecevit, ateşkesi açıklıyor Başbakan Ecevit, BM Güvenlik Konseyinin ateşkes çağnsını «BM kararlanna saygılı banşçt bir ülke olarak Türkiye'nin, Güvenlik Konseyinde Kıbns için alınan ateşkes karanna uymayı kabul ettiğıni» açıklamış, bu kaıardan memnunluk duyduğu(Devamı Sa. 1, Sü. 4 de) ASKERİ HARKAT BASARIYLA SONUCLANDI Lefkoşe'nln kuzey kesimtndeld blrUklerlmize mühimmat getiren bir helikopterimiz paraşütçü birliklerimize baflı erler tarafından karşılaruyor... (Telefoto: AJ>.) Yunanlıların katliamı sürdürmesi yüzünden ateşkes kararı tam anlamıyla uygulanamıyor CUMHURİYET HABER MERKEZÎ CUMHURİYET HABER MERKEZİ Silâhlı •uvvetlerimizin, Kıbratakl fnyrtg«l»nmiTin can güvenu'klerini F»P'"T»df ve Türkiye'nin rülardır süregelen haklı davası.•a savunmak amacıyla Kıbns'ta giristiklerl «yıldınm harek&t» dün akşam sona ermlştir. önceden planlanmış tüm bölgeleri ve hedefleri ele geçiren birliklertdirenmeye iraHnym Rum ve Yunan kuvvetlerini ezmişler ve Birleşmiş MiUetler Güvenlik Konseyi «Ateşkes» çağırısı uyannca, silâhlannı Türkiye saaüyle 17'de susturmuşlardır. Silfihlı Kuvvetlerimizin Kıbns harekâtı, gece kısa bir aradan sonra, sabaha karşı bütün şiddetiyle tekrar başlamıştır. Türk Hava Kuvvetlerine bağü jet sa vas uçaklanmız, artık Türk birliklerinin tam kontrolünde olan Gime sahillerini yalarcasma Ada üstüne dalmış ve özellikle Lefkoşe çevresinde son güçlennı harcayan Rum ve Yunan direnışini dünkü bombalamayla sındır mişlerdir. Bu arada Deniz Kuvvetlerimize baglı gemılerın önceki gün bır Rum hUcumbotunıı batırdıklan da, dun resmen açık lanmıştır. Ada'da bulunan bırlıklerimizin önceden planlandığı sekilde ele geçirilmesı kararlaştınl mış olan bölgelerde, tam bir başarıya ulaştıklan bildirilmistir. Londra'ya güçlükle gerçek haber ulaçtırabilen bir Avusturyalı muhabirin bildirdiğine gore, Türk Silâhlı Kuvvetleri, yeni gelen paraşütçü birliklerinin eşliğınde dün büyük bir yarma hareketiyle Lelkoşe'nin Turk kesımine girmiçlerdir. UPİ ajansımn bu konudaki haberıne göre, yarma hareketinin müthiş bir çarpışmacîan sonra başarıya ulaştınldığı A vusturyalı muhabir tarafından bildirilmistir. Bu şekilde Girne, Girne Lefkoşe yolunu elinde tutan Türk kuvvetleri bu yarma hareketiyle Gırne'den Lefkose'nin Türk kesiminde engelsiz ve dolaysız bır yol açmış olraaktadırlar. Muhabir bu arada, Ulusal Muhafız Kuvvetleri karargâhı olan Ledra Palas'ın ise havan mermileriyle delikdeşik olmuş bir «bina ıskeletı» haline geldiğini bildirmiştir. Kıbns narekâtının başlangıcm dan beri, yalan yayınlarıyla Ada halkını aldatmaya çalışan Rum radyosu da, artık yalanlanm sür düremez olmuştur. Radyo, Türklerin Ada'daki üstünlüğünü artık kabul eder hale gelmiş ve dun sabah yaptığı bir yayında, Lefkoşe'de Rum kesiminde bulunan uluslararası havaalanmın, yoğun saldın altmda olduğunu ve düşmek durumunda bulunduğunu belirtmiştir. BUındiği gibi, birliklerimiz, Devlet Başkanı Fahri Korutürk "Kıbrıs'a müdahale Türk milletinin gücünü dünyaya gösterdi.î ANKARA, (Cumhuriyet Bürosn) Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, dün gece toplanan Milll Güvenlik Kurulu toplantısından sonra yaptığı açıklamada. Kıbns'a yapılan Türk müdahalesinin Türk milletinin gücünü dün yaya, dost ve diişmana karşı gös termekle tarihî örneklerine yeni ve canlı bir örnek verdiğini bildirmiştir. Cumhurbaşkanının toplantıdan sonra yaptığı açıklama şöyledir: «Sayın Başbakan, Kıbns hakkmda geniş çapta basına bilgı vermiştir. Ben, kamuoyuna sadece bu münasebetle bir müşahademi ilade etmekle yetinecegım. Kissinger, Ecevit'e ABD'nin Türkiye'ye karşı bugüne dek izlediği yanlış politikanın değişeceği teminatını verdi Ümit GÜRTÜNA ANKARA Başbakan Bülent Ecevit ile ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger'in ateşkesm ilân edilmesi için önceki gün dokuz kez konuşma yaptıklan ve bu arada Kisinger'in, ABD'nin bugüne kadar Türkiye'ye uygulamış olduğu yanlış politikayı değiştireceğine ilişkin teminat verdiği öğrenilmiştır. Kissinger Bülent Ecevit ile yaptığı görüşmeler sırasmda sürekli olarak ateşkesı kabul etmesini rica etmiştir. Bülent Ecevıttn. Kesın garanf.ler olmadan ateşkesin kabul edUemiyeceğini devamlı olarak bildirmesı üzerine. Kissmger, Yunan Hükümetı vetkilileriyle rie telefon sörüşmelen yaparak bu garantileri sa£lamaya çalısmıştır. öte vandan teletonda Ikı Ulke arasındakı ılıskılprden söz edilırken Kissinger'in Amerıka'nm Türkıye'nın dunıırmnu son gelişıDe\amı 8. Sayfada) Banş görüşmeleri Viyana'da yapılacak, Turan Güneş yarın Cenevre'de Callaghan'la görüşecek ANKARA Birleşmiş Mületler'in Kıbrıs'ta ateskes çağrısına uyan Türk Hukümetı, Ingiltere ve Yunanistan'la yapılacak gorüşmelere katılmak üzere bu sabah Cenevre'ye harekete hazırlanırken ateşkes çağnsını Türkiye'den önce kabul eden Yunanistan'ın durumunu açıkça ortaya koymaması üzerine Cenevre goruşmelerı Çarşamba gunune ertelenmıştır. Bu konu*»ki ilk açıklamayı yapan îngiliz Dışişleri Bakanlığı sözcüsü göruşmelerin bugun Cenevre'dekı Uluslararası Sarayında yapılacağını bıldirmiş, fakat tarafların Cenevre'ye gelmelerinin gecikebileceğini belirterek, toplantınm Çarşamba gününe ertelenebileceğlnı soylemiştir. Öte yandan batılı diplomatik kaynaklar, Türk Dışişleri Bakanının, bugün yapılacak görüşmelere katılnidk üzere yola çıkacağını kesınlikle açıklamasına karşılık, Yunanıstan Dışişlerinin hiçbır açıklama yapmamış olmaslnı, Yunanlılann işi ağırcfan alarak bazı gelişmeleri bekledikleri şeklinde yorumlamaktadırlar. Türk Dışişlerinden yapılan açıklamalara göre, tngiltere, Yunanistan ve Turkiye Dışişleri Bakanları önce Cenevre'de toplanarak, ateşkes konusundaki gelişmelerı gozden geçırecekler, daha sonra da Kıbns banş gorüşmelerinin Viyana'da yapılması konusunda göruş birliği sağlayacaklardır. Ancak Viyana banş görüşmelerinin başlaması Türk, İngıliz ve Yunan Dışişleri Bakanlannın Cenevre'de varacaklan arvlaşmaya bağlıdır. Birleşmiş Milletlerin ateşkes çağrısına uyan Türk Hükümeti dün saat 17'de Kıbns'ta bulunan Silâhlı Kuvvetlerine ateşkes emri vermesine rağ men. Adada çarpışmalar durmamıştır. Yunan cuntasının Kıbns Cumhurbaşkanlığına getirdığl Samson'un Rum radyosundan yaptığı ateşkes çağrısına rağmen, Yunanlılar özellikle Turk köylerindeki sivillere ateş açarak katliamı sürdurmek istemış lerdir. Birleşmiş Mılletler Güvenlik Konseyı'nin dün akşam yaptığı toplantıda da bir açıklama yapan Genel Sekreter Kurt Waldheim, ateşkese ragmen Adada silâhlı çatışmalann surdüğünü söylemiştır. Waldheım konuşmasmda ateşkes inlâUennin giderek önem kazandığmı, Birleşmiş Milletler Banş Gücü kuvetlerinin. Adanın birçok kesiminde süren daha önce, daha küçük bir havakara çarpısmalarının örüenmesin alanını ellerine geçirmiş bulude zorluk çektiğini de sozlerıne nuyorlardı. eklemiştir. Rum Radyosu, yayınmda Türk nakliye uçaklannın, Lefkoşe'ye Toplantı ertelendi yeni paraşütçü birlikleri indirdiBu arada VValdheim, Güvenlik ğini de itiraf etmiştir. Konseyinden once BM'deki Türk Bu arada, denizden çıkarma temsilcisi Osman Olcay'ın kenharekâtı dün sabah da devam disine, «8 ^unan gemisınin Kıbetmiştir. lürk Silâhlı Kuvvetlerıs'ın Baf bölgesinde çıkarma harine bağlı, bir tank ve bir toprekâtına kalkıştıklannı ve bu gıçu birliği, sabaha karşı Girne limanından karaya çıkanlmıştır. rişımin, görüsmenin yapıldığı sı(Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) rada surdüğünü büdirdiğuıı» açıklamıştır. Waldheim'in bu açıklamasından sonra, BM Güvenlik Konseyi toplantısı belırsiz bir zamana ertelenerek Konsey dağılmıştır. Bu arada bir açıklama yapan BM Sözcüsü, Türk Hukumetınin aldığı ateşkese uyma karanna ragmen, ^arpışmalann özellikle Kıbnslı Türk ve Rumlar arasında surdüğünü belirtmiştir. (Devamı Sa. ?, Sü. 1 de) Yanna ertelendi Bu arada dün aksam geç saatlerde bir açıklama yapan Dışişleri Bakanı Turan Güneş, Bırleşmış Milletler Güvenlik Konseyi'nin çağrısına uyularak yapılacak olan toplantılann ılkinın 24 Temmuz Çarşamba günü saat 15.00'de Cenevre'de yapılacağını bildirmiştir. Turan Güneş, açık(Devamı Sa. 1, Sü. 6 da) 'Amerikan istihbaratı yanıltıcı bilgi verdi,, (D1Ş HABERLER SERV'tSİ) Türk Silâhlı Kuvvetleri tarafından Kıbns'ta banş ıçın gerçekleştınlen basanlı askerî harekât sonunda. Amenka Birleşik Devletlerı yetkılılerı, bırbırlenni suçlamaya başlamışlar ve bu arada Amerikan İstihbarat Örgütü'nü «fecî şekilde yanılmakla» suçlamışlardır. Amerikan Assocıated Press Ajansımn habenne göre, bu yetkılı, Amerikan Oükumetuıır, istihbarat yönunden danıştığı or gütler, danışmanlar ve bu arada tngilızlerın yanılmasınüa geçmiştekı deneylenn çok büyük rolü olduğunu behrtmisıtr. Yunan Cuntasının devrıldiğı haberlerl doğruianmadı ATİNA Kıbrıs'da düzenlediği hukuk dışı darbe hareketınden sonra dünya kamuoyunda zor durumda kalan Yunan cuntasmın, bir darbe sonucu devrıldiğı haberi dün butun dünyava yayılırken, haber ajansları Atina'da halk arasında panik çıktığmı bildırmışler, ve Yunanistan'da yönetime 3. Kolordu Komutam General Davos'un el koyduğu şeklındekı soylentılerın dolaştığını belirtmışlerdır. Atina radyo ve teievızyonu dün saat 17'de yayınını kesmış, bu arada ülkenın her yanmda büyük çapta askerî hareketler görülmüş, bu durum Yunan başkentınde bulunan diplomatik (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) Tam bir sürpriz ABD yetkilılerı, Türk savaş gemılerının denize açıldığını bildiklennı, ancak çıkarmanın tam oır sürpnz olduğunu belırtmıslerdır. Bıldırıldîgıne göre Kıbns'da OLAYLARIN ARDINDAKİ ortaya çıkan yanılgı ABD istihbarat örgütünüa düştüğu ilk yanılgı değildir. Bugüne değin. yeryüzünde çeşitli ülkelerde birçok kez hatalı değerlendirilme yapılmıştır. Son olayda tngilizlerle de birlikte çalışıldığı yanügının biraz da ortak olduğu bildirilmektedir. Klbrıs ve (Devamı 8. Sayfada) GERÇEK AteşKes Kararı me eyleml askerliğin en zor işlerinden birı sayılmabtadır. Türkiye gibi millî savunmaya ayıracağı maddi olanaklan sınırlı bir üihenin ındinne ve çıkarma eylemlerini gerçekçi açıdan besaplaması çerekiyordu. Bo besapların doğnı vapıldıği ve hederierinp nlaştıtı eörülmektedir. Türk nlanı şudur: Lefkoşe'de şehri ikiye ayıran yeşil hattan Ada'nın kuzey kıyılaruıa paralel olarak uzanan Beş lannak dağlarındaki St. Hilarion kalesine kadar olan bölge Türklerin en yoğun olaral. bulun duklan kesimdir. Eurada 30 bin soydaşımız yaşamaktadır. Ne var ki, bu bölge Türkleri, Anavatana açılajı kıyılardan yoksundur. Lefkoşe kenti ile Girne limamnı birbirine baglayan yol da Rumlar tarafından denetlpnmektedir. Kıyıya parairl ve sarp Beşpar(Devamı 8. Sayfada) Kissinger şaşkın! Dışlşlen Bakanı Kissinger Türklerin 1964 ve 1967 yülannda da «Bırüklerım gemılere bindırerek denıze açıldıklannı, ancak çıkarma vapmadıkianm» hatır latmış ve şöyle devam etmiştir: «tstihbarat örgütü üvelennırj büyül: çoğunluğu. bu kez de aynı şeyın yapılacağını, Türklerin amacının Yunanistan'a karşı diplomatik baskı olduğunu söylediler. Ve bu yönde bılgı verdiler.» Milli bütünlük Ne gibi, zorunluluklardan dog dugu bellı o!an Kabrıs müdahalesinın bıze gösterdiği en açık, en itsraz edilmez sonuç, Türk milletinin tek bır vücut ve tekbır kafa halınde nasıl bır iradeve nasıl bır güç olduğunu dünyava gostermış olmas'.dır. Çeşıtlı vesı1 'erle »elirttiğim (Devamı Sa. 7. Sü. 1 de) Tepeden tırnağa silâhlı bir paraçütçü erimiz. Lefkoşe'nln kuzey kesimlndeki harekâta katılmadan önce ölüme meydan oLvrcasına neseli ve gururluydu... (Telefoto: A.P.) ılâhlı Kuvvetlerımizıa başa• . rüı çıkarma ve indinne eyV leminden soara Kıbrtsta olaylar yıldınm hızıyla gelişnüş ve M temmnz sabahı saat 3te baslayan harekâta 22 temmuz saat 17'de ateskesle soo verilmesi kararlaştınlmıştır. Bu süre, Türk Silâhlı Kuvvetlerinin görevlerinı gerçekleştirmesi için yetmiştir. Çağumzda deniz ötesi bir toprak parçasına fikarma ve ındir r