Katalog

ATATÜRK KlTAPLARI Yaşar Nabi: Ataturk Yolu 10 TL Atatürk Diyor kı 8 > Atatürkçü Olmak (C. A. Kansu) 10 » Atatürk Yolunda 40 Yıl 10 > Yaşar Nabr Ataturkçulük Nedir? 10 » Atatürk Şiırlerı Antolojisi 5 • Ihsan Akay: Atatürkçuluğün llkeleri 10 » Atatürk tçin Diyorlar ki 10 » Atatürk'ün Bağımsızhk Savajı 10 • Varlık Yayınevi. Ankara Cad. tstanbul (îlâncılık 9452) 9638 Cumhuriyet 31. yıl, sayı: 18081 Ktırucusu : rUNTJS NADt 4 Aralık 1974 Çarşamba Yıllardır Beklenen Kitap TRÜÇKİ ÜÇÜNCÜ CÎLT Türkçesd: * „ RASIH GÜRAN Bütün Kitapçılarda Ağaoğlu Yayınevi: Aril Paşa Sok. Kurt İş Hanı Cağaloğlu Korutürk, Millî Birlik ve Kontenjan grupları temsilcileri, CHP iktidar dönemi Irmak da grubu olan siyasal parti liderleri ile görüştü Demirel Irmak'la görüştükten sonra DP ve MSP'yi ortaklığa çağırarak «Hükümet kurulursa seçim ihtiyaç olmaktan çıkar» dedi. Ecevit açıklama yapmadı. Erbakan MSP'nin, katılmasa da sağ koalisyonu destekleyeceğini söyledi. AP'nin çağrısının DP'yi bölme amacını güttüğü siyasal çevrelerde belirtiliyor. AP'nin sağ koalisyon çağrısını DP olumlu bulmadı ANKARA, (Cnmhnriyet Bflrorn) Hükümet bunalımına çözüm getırmek amacını tasıyan yeni girişimler dün ikl yönlü olarak baslamış, Cumhurbaşkanı Fahn Korutürk, Cumhuriyet Senatosundaki gruplann yönetıcılerlni sırayla kabul edıp kendilerıyle görüsürken, Başbakan Sadi Irmak da Parlamentoda, grubu bulucan siyasal partflerla liderlerini ziyaret etmiçtir. Temaslar, AP Genel Idare Ku rulunun, AP, DP ve MSP'nin oluşturacaklan bır sağ koalisyon ıçın yaptığı çağn çevresinde yoğunlaştığı izlenımini verirken, siyasal çevreler böyle bır ortaklığın olanaksızlığı üzerinde durmakta, AP'den gelen çağrının, erken seçim öncesınde DP'yi bdime •maeını tasıdığını belirtmektedlr. Nıtekım DP Genel Başkanı Boz beylı, Prof. Irmakia yaptığı görüşmeden sonra, Demırel ve Erbakan'ın sozleruu, «Fantezilerle uğraşacak değılız, geoerh bir şey soylemek lâzim» diyerek cevaplandırmıştır. AP Genel Idare Kurulunca verüen karar dün Genel Baskan Demirel tarafından bir kes daha tekrarlantnış, AP llderi, Başbakan Sadi Irmakla yaptığı gorüsmeden sonra verdlği demeçte hukümetin kurulması halınde seçlmın bır zorunluk ol maktan çıkacagını lfade ederek, «DP ve MSP'yl pahalılıkla mücadele etmek, işsızlikle. komünizmie, partizanlıkla mücadele etmek. yatınmlan yenıdeo canlandırmak, devlet radyosunu tarafsız hale getlrmek, Kıbns sorunu da dahil bütün dıs meselelerimlzl nalletmek üzere bir hükümet kurmaya davet ettik» demistir. Bunalımı sona erdirmek ama cıyla, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, temaslanna dün sabah yenlden başlamıştır Cum(Devann Sa. 1, Sü. 1 de) için özeleştirî yapıyor, Genel Sekreterlik için Güneş'in adı ön plâna çıktı Barajlarda su seviyesi de düştü, enerji açığını kapatmak güçleşti • Enerji tasıtlaması günde 27.5 milyon zarara yol açıyor. Keban'daki ânzayı gidermeis için yurt dışından uzmanlar grubu geldi. ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) Yağışlann yetersizlığı ve bazi barajlardakı suların yaz aylannda «sulama suyu» olarak kullanılırıusı nedenıyle hemen bütün hidroelektrık santrallarda su düzeyinin «krıtik kot» olarak tarumlanan «minumum»» düzeye indığı. teknık arızaların dışında bu nedenle de elektrik tiretiminın hızla düşmeye oaşladığı saptanmıştır Uzmanlann verdıgi bilgıye göre yagış mevsımıne kadar bu düşuş sürecektir. Keban ve Gdkçekaya nariç bütün hıdroelektnk santrallanmıza aıt barajlarda su düzeyı «kritık; kot»ı» ınmıştır. Teknısyenlenn görüşüne eöre vağışlarm azlıgı ve bazı barajlardaki birikrniş su ların tanm sulamalarında kullanılması nedenlvle bu durum ortava çıkmıstır Örneguı Kemer VÎ Demırkbprü barailanndakl suların büyük bir rjölümünün yaz aylannda sulama ıhtıyacına dönük olarak kullanılması busün Ege bölgesınde basgösteren eneriı yptersızlı&ne vol açînıstır. ANKARA, (ANKA) Yenitien kurulan CHP bılımsel araştırma bürosunun oartının 7 ay lık ıktıdar ionemı hakkında Ecevit'e sunulmak üzere bır rapor hazırladıgı öğrenilmıştır CHP'de ciktıdar ozeteştırisi» olarak nitelendinlen raporda bazi alanlarda meydana gelen basarısızlıklar ve çözüın vollarmın (Devamı Sa. 7. Sti. 2 de) Atina'ya ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Avnıpa Ekonomık Topluluğu üyesı dokuz ülkenın, Başpıskopos Makarios'un Kıbrıs'a dönmek istefinden duyduklan kuşkuyu Yunan hükümetıne üettik Dokuzlar Makarios'un dönüşünden kuşku duyduklarını bildirdiler leri öğrenilmlstir. Dışişleri Baka nı Melıh Esenbel dün Yunanıstanın Ankara öüyükelçısı Kozmodopulos üe vanm saat süren bır gorüsme yapmıştır. Yetkılıier. Yunan Büyükelçisınin yeni bakana bir nezâket ziyaretinde bulunduğunu soylemişlerdir. Bakan ayrıca Iran. Pakistan ve İngıltere Büyükelçılerini de ayrı ay n kabul etmistir Ankaray» geıen haberlere göre Avrupa Ekonomik Toplulugu üyesi dokuz ülke adına Fransa nın Atına Büyükelçisı, Yunan Dışişlerı Bakanını ziyaret edereK Başpıskopos Makarios'un Ada'va dönüşunün zamansu olacagını ve çeşitli sakıncalan olduğunu biluirerek. Makarios'un eidışının er telerunesının saglanmasmı iste* miştir. Fransız Büyükelçisi. Fran sa'nın Ortakpazarda donem baş kanı olduğu için dokuzlar adına bu girisimde bulunmuştur. Ecevit'm Hayatmı Ecevit Anlatıyor «Hep bir daktilom olsun diye özlerdim. Yanlış hatırlamıyorsam 13 yaşındayken eniştem bana birtane armağan etti» Londra'dayken deri yelek ile dirsekleri deri yamalı bir ceket almıştım. Bazı arkadaşlar, özellikie Çetin Altan o cekete ve yeleğe takılmaya başiadılar. Ben de onları giymekten vazgeçtim. Anzalı santrallar ve zarar Müsavır »e mUnendıslık mzmetlerını Iki ttalyan fırmasır.ın vaptığı Kebcn Gokçekaya ve Seyıtrirner santrallannda me\dana eelen anzalar ve dığer sanuai(Devamı Sa. 7, Sü 4 de) Jngiltere Kıbrıs'taki askeri giicünü yakın bir gelecekte azaltacağını açı klad ı LON'DRA İngıltere Savunjna Bakanı Ray Mason, Kıbns'takı Ingılız kuvvetlerınden bır kısmmın yakm Oır gelecekte çekıleceğını açıklamıştır. Mason. dün Avam Kamarasında yaptığı konuşmada, İngıltere' nın NATO'ya olan taaiıhütlerınde hıçbır değışıklık olmayacağını da belırtmış ve «NATO. Ingılterenın savunması ıçın hayatı onemi haız bir unsurdur» demistir. İngıltere Savunma Bakanının (Devami Sa. 7, Sü. 3 de) "Çoçukluğumdan beri yazı yazmağa hevesliydim Ikincl bolUme baslarken, Ecevit'ın deyimiyle «izin verirseniz», biraz konu üzerindeki kendi anılanrodan söz edeyim. Belki onun ilk gazetecUik günlerinde çalıştığı ortanun hatırlanmasına yardımcı olur: Ben, BUlent Ecevıfi ilk, 1950 yılının son ayıada gördüm. O ay gazeteciliğe başlamıştım O zamana kadar bu meslege Ankara'da giren pek çok gazeteci gibi Dlus gazetesmde.. CHP organı Dlus, Ankara'da Razeteciligin bir çesit okulu sa Kadrosu olmayan Sosyal Güvenlib Bakanı maaş alamıyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Sosyal Güvenlik Bakanı baaıic Side, bakanlığının kuruluş tcararnamesı bulunmadığı ve kaarosu belli olmadığı için aybaşında maaş alamamıstır. Sıde,, bakanlığının kırtasiye, otomobılinın ben zin ve ağırlama masraflarun Sosyal Sigortalar Kurumundan Dorç alarak karşılamaktadır. Sadi Irmak'ın Başbakanıılda görevlendınlmesıyle beraber kurulan Sosyal Güvenlik Bakanlığı' nın kararnamesi henüz hazınanıp Bakanlar Kurulundan ^e«,nıediği içm bu Bakanhğa atanan Türkiş Genel Sekreteri Sadık Şi (Devamı Sa. 7. Sü. 2 de) Röportaj: ALTAN ÖYMEN Avrupa Konseyi Avrupa Konseyinin (29 Kasun günlerinde Fransa'da \apilan top lantılanna katılan CHP Konya MılletvekıU Ali Kökbudak Ue Is tenbul Milletvelaü Dogan öznınç aun verdıklen ortak demeçte, Kıbns otonorn Tüik vönetıminin kumisyonda temsiı edılmesınin sağlandıgını açıkJamışlardır AN KA Ajansınm Dildırdı&ıne göre. CHP Mılletvekıiieri. Yunanıstan' ın konseye davet edilmesı üzen ne bazı üyelerın «Oürüis v© gostenşli bir tören» yapılmasını ıstemelerinı önlediklerıni de soylemıslerdir. öztunç ve Kokduclak. Türklye' nın Kıbns tezinın dünya Kamuoyunda büyük oır anlayısla kar şılandığını belırtmısleı «Verdidığimız onerı sayesınde otonoır, Kıbns Türk yonetmunın Komts yonda bır temsılci ıle temsıı edıl n'esının sağlanınası ıçın gereklı ış^emlerm yapılmasını saglayan bır tasan kabul edılmıştır Buna göre Avrupa Konseyınde Kıbns'ı bır Türk. üu Rum Milletvekıli temsıl edecektır» demışlerdn yılırdı. CHP'nin tek partl dönezninde, başkentin hep tek gazetesi idl.. 1946'dan, 1950"j'e kadar da, Kuvvet, Kudret, Başkent gibı zaman zaman el ve ısim degistiren muhalefet gazetelerinln yanında tek «tam teşkilâthı gazetesi.1950 seçimlerinden önce, sade ce, DP tmıhalefetinln sSzcüsO Zafer, maddl olanaklan pek stnırlı olduğu balde, Ulus karşısında devamlı bir varlık gösterebilmışti. 14 mayıs 1950 seçımlerini DP*nin kazanmasından sonra da, artık iktidar gazetesi olarak maddi olanaklannı da geliştirmeye başlamıştı. "Fransa'da sosyal bir karışıklık olursa ordu tarafsız kalmayacak,, DIŞ HABERLER SERVİSİ PARİS Fransa Kara Kuvvetlerı Komutanı General Alain de Boissıeu, hükümete sunduğu gızli bi r raporda, ülkenın 1968dekine benzer yeni bir sosyal kargaşaya sürüklenmesi halınde ordunun tarafsız kalamıyacagını ıhtar etmiştir. Diplomatik bır dılle kaleme almdığı söylenen raporda, General Boissıeu «büyük bir sosyal kargaşalık halinde, ordunun sadakatınden sual edilebılecegini» belırtmiştir. General Boissieu, eski Cumhur başkanı Charles de Gaulle'ün damadıdır. Hükümete yakm çevrelerden sızan haberlere gdre, komutan raporunda 1968 olaylarından söz açarak şunlan belirtmiştir: «O vakıtler ordu devlete sadakatıni ispat etmiş ve bütün miiesseseler temellerınden büyük bır sarsmtı geçırirken dimdik ayakta kalmasuıı bılmıştir. Bugîtn ise, benzeri bir sosyal kanşıklıgin orduyu ılgısız bırakması beklenemez.» General Boıssıeu'nun raporunda, Silâhlı Kuvvetler mensuplarının maaş düzeyinin gayet düşük olduğundan yakınılmakta, bu nedenle en yetenekli elemanların ordudan istıfa edip sıvil hayata geçtıkleri «ade edilmektedir General Boıssieu'nün raporu, hukümetin dikkatıne sunulan ilk resmi belgedır. Geçen ay Güney Pransa'dakı Draguıgnan'da, 19'uncu Topçu Tugayma mensup 200 asker, şehır sokaklannda bir protesto yü rüvüşü yaparak ordudakı ş.artlardan yakınmışlardır. Son aylar içinde kışlalarda, maaş yetersizlığini kınayan, modem araç ve gereç azlığını yeren ve Silâhlı Kuvvetler içm kesin bir strateji tespit edılemiyeşıni protesto eden bildirilerin dagıtıldığı söylenmektedir. 1968 yüında, büyük öğrenci • işçi ayaklanması sırasında, devrin Cumhurbaşkanı de Gaulle, Pransız Silâhlı Kuvvetlerlnden kendisuıı destekleyeceklerıne dair kesin teminat almıştı. Ancak General de Boissieu'nun raporun du, bugün için benzeri bir destegin süpheU olduğu kesinlikle ifade edllmektedır. BU KEZ DE İDi AMiN'iN EKONOMi DANIŞMANI LONDRA'DA 2 GENÇ K1ZA TECAVÜZDEN TUTUKLANDI LONDRA Uganda Cumhb başkanı Idı Amm'ın yakın eko nomık danışmanlarından bırı olduğu bıldırılen Henry Rugasıra admda Ugandalı bir iş adamı, ıki genç kız kardeşe tecavüz ettiği iddıasıyla tutuklanarak dün Old Baıley'de vargıç önune çıkanlmıs tır Uganda Tekstıl Sanayü Kuru(Oevamı *>a. 1, Sü. 6 da) GİDtP DE GELMEMEK 14 mayıs seçünlerinde. pek çok eskı CHP milletveküi gıbı parUnin son iktidar kabmesi üyelerınin de Başbakan Şemsettın Günaltay'm dışında hiçbiri, mil letvekiü olamamıştı. Seçimlerden hemen sonra toplanan Kurultay, 27 yıilık ıktıdarı ANKARA, (ANKA) AP Ge kaybetmenin şaşkıniığı. bıddeti, nel Başkanı Suleyman Demı«arabanrn tekerleği kınldıktan rel tarafından ortaya atılan ve sonra yol gösterme» yarışması ı9 Mart 1971 gunü, bır gizli top çinde geçmişti. Sonuçta «partiyı lantıda Başbakan olmasının ben kurtarırım» diye herkesin elı kararlaştınldığı iddia edılen ni sıkarak, o zamana kadar alışıJ «Yavuz Bey> ln Hava Kuvmamış bir metod uygulayan bır vetleri eskı komutanı emekli sürpriz aday, Kasım Gülek, GeOrgeneral Muhsin Batur oldu nel Sekreterliğe seçilmışti. An \ ğu bildinlmektedır. cak CHP'nin pek çok dönemın . 12 Mart'tan sonra açılan ba deld kaderine, ya da kuraiına uy ' gun olarak, Gülek'in birlikte ça ! zı soruşturmalarda, sorulara verllen sanık lfadelerinde de lışacağı 14 kisilik genel idare ku' Yavuz Bey'ın Muhsin Batur' rulu da, Gülekne pek anlaşamaolduğunun tfade edildiğl öğre yacak kişilerden oluşmuştu. nilmiîür. Son Günaltay kabinesinin BaşNihat Erim, Bilindığ) çibi Demirel, dün bir bakan Yardımcısı gazetede Batur'a cevap verir Genel Idare Kurulu Gyeierinden keo bazı lddialar ortaya at biriydl ve kurul tarafından Ulus'un parti adına siyasi yöneticilığimıştır Demirel >12 Mart hâdlsesinin ne getirilmişti. arkasında sayın Batur'un yeri Genel Başkan tnönü, gene Mart 1971 cunü saat 17.30'da kurala uygun olaıak Genel Sek nedir? Yavuz Bey klmdirî... 8 reterle Gene) Idsre Kurulu üyele (Uevamı Sa. 7, Sf 4 de) 1 (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) Demirel'in 9 Mart 1971'de başbakanlığına karar verildığinı öne sürdüğü "Ya\/uz Bey,Jn Muhsin Batur olduğu bildiriliyor Buna rağmen, o 1950 sonlannda Ulus, gene de ustuniuğünU koruyordu. Istanbui gazeteleri, AnKara'ya öğleye doğru gelirler ve şehrtn ancak belirü yerlerinde satılırlardı^ Bu batamdan Ankara'da yasayıp da, sabab kah valtısında gazete okumanın tek yolu, bayi aracılığıyla bır Ankara gazetesine abone olmaktı. Ankara gazeteleri arasında da. baskısı, haberi. yazısı dolayısıyle, en doyurucusu Ulus'tu. CHP"ye karşı olanlar da, çoğu kere, Zaler'in yerine onu tercih ederlerdı. Ben Olus'a Genel Yayın Müdürünün kapısını epeyi aşındırdıfctan sonra stajyer muhabır olarak kabul edildiğım sırada, 0lus"un, dışandakı üstünlügü devam ediyordu ama içerideki yönetımi. 14 mayıs venılgisinin ça| kantısından kendism) kurtarama mışö. Tabii asıl CHP'nlrj yönetımı kendıni bu çalkantıdan kurtara mamıştı da, ondan. ülus'un meseleleri, CHP'nin meselelennden bagımsız olarak düşünülemezdl Meclis Notları "Yeni arkadaşlar,, kooperatifi... Turhan lLGx\Z Yurtdaşlar nükümet ounalımı Arap saçına dondukçe. pjrtılerarası demeç ve soyıev dueıiusuna öakıp, parlamenterıerımızın bırbırlerıne dış bıledıklerını düşünüyorlar öaklı olarak .. AP büyuk kongresınm öncesınde ve sonrasındakı dedıkodulan gazetelerden ızledıkçe, Derrurelcılerle Antı . Denr.relcılenn bırbırlerının boğazına sanlmak ıçın fırsat Kolladıklarını sanıyorlar .. (Devamı Sa. 7, Su. 4 de) CHP'nin ilk muhalefet yılı Erzurum'da sağcılar 3'ü ağır 25 öğrenciyî yaraladılar ERZURUM Atatürk Üniversıtesine bağlı Zıraat Fakultesı oğ rencilerine saldıran sağcı dgrencıler, üçü ağır olmak uzere 25 öfrenciyı yaralamışlardır. Daha önce Atatürk Ünıversit» si Yurdunda sağ ve sol öğrenc!ler arasmda çıkan bir munakaşa sonucu, dün akşam saat 18 00'de dersten çıkan Ziraat Fakultesi öğrencilerine fakulte önünde oto mobillerle hazırlıklı gelen sag grup öğrencilennin saldmsı ilo çatışmaya dönüşmüştür. (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de)