Katalog

CUMHURİYET 11 Kasım 1974 Dünyada Bugün Kıbrıs ve Erbakan eride bıraktığımız hafta Kıbns sorunu açısından yoğun gelişmelerle doluydu. 8 kasım cuma giinU yayınlanan gazetelerde ikı önemli haber yer alıyordu. Bunlardan birinclsi, o gün Türkiye'yi zlyaret etmesi beklenen Kissinger'in gezlsinin ertelenmesi, öbü rü de Klerides'in Lefkoşe'deki konuşmasıydı. Kıbns Rum Yönetlml Baskanı Klerides, sözü geçen konuşmasında Rumlann geçmiş dönemde Kıbns sorununa yan lış açıdan baktıklannı kabul etmekte ve cografi temele dayalı federatif çözümün tek gerçekçi yol olduğunu açıklamaktaydı. Kuşkusuz, gerçekçi çözümleri cesaretle ileri sUren politikacılar, ilk agızda tepkiyle karşılanırlar. Nitekim, Klerides için de durum aynı olmuştur. Baf Rum milletvekillerinden sekizi Klerides'e gönderdikleri sert telgrafta kendisini protesto etmlşlerdir. Bu tepkller üzerine açıklama yapan Bum yönetimi sözciisü ise «Birleşmiş Milletler karanna göre Uniter devlet esasına göre bir hal şekli bulunması mümkün degildir. Bulunacak çözüm şekli ancak federatif devlet esasına dayanan bir çözüm olabülr. Federatif devlet ya kantonal, ya da iki cografi bölgeye dayalı btr devlet olacaktır» demistir. Bu önemli açıklama, Kıbns Rum yönetiminin de Birleşmis Milletler Genel Kurul karannın, Türkiye'ııip önerdlğl çözüme aykın olmadıgını anladığını göstermektedir. Son haftanın gelişmeleri Kıbns sorununun çözümU konusunda Makarios ile Klerides arasındaki görüş synlıklannın büyüdüğünü ortaya koymuştur. Gerçekten, Klerides gerçekçi bir çözüme daba yatkın bir tutumu benimser, Rum ve TUrk göçmenleri içinde bulunduklan güç durumdan bir an önce kurtarmayı amaçlayan görüşmelere hazır iken, Makarios Türkiye'ye karşı bir hava yaratıp, bu havamn etklleriyle direrunek ve çözümU ertelemek yolunu tutmaktadır. Bu durumda Ankara'nrn yapacağı, Klerides'in olumlu tutumunu cevapsız bırakmayıp, en kısa zamanda görüşmelere giden yolu açmak için harekete geçmekti. Kissinger'in gezisl, bu yolu ça buklaştıracak bir olanak saglı yordu. tşte tam bu sırada, Sayın Er bakan ancak kendi müritlerinin anlayabıleceği bir tutumla ortaya atıldı, partisinin Blrlesmiş Milletler karannı tarnmadığını bildirdi. Sağ cephenin öbür arslanlan da Ecevit'in yeni bir basarı kazanmasım engellemek İçin kollan sıvayın ca, Başbakan, Klssinger'den gezisini ertelemesini istemek zorunda kaldı. Herşeyden önce, Erbakan'ın kabul etmedigi Birleşmis Milletler karanna dokunmakta yarar vardır. Genel Kurul karannın Ada'da ünıter devlet çerçevesi içinde çözümU imkânsu kıldığı, ancak coğrafî federasyona açık olduğunu Kıbrıs Rum Yönetimi dahı kabul etmektedir. Yani Rum SözcUsu, BM karannın Türk tezini güçlendirdiğini söylüyor. Acaba Sayın Erbakan bu karan neden kabul etmiyor? Kissinger, eskisi kadar güçlü olmayan politik prestijini güçlendirmek için Kıbns'ta bir çözümün bir an önce gerçeklesmesini sağlamak amacıyla kollan sıvamaya hazırdı. Bu çabalar, Türkiye'nin görüslerine uygun bir dogrultuda sonuca ulaştığı tokdirde, Ankara, nıteliğı, dünya görüşü, ŞiU'de ve dünyanın diğer köşelerinde «aman zaman oynadığı olumsuz rol ne olursa olsun, Kissinger'in girişimlerinden yararlanacaktı. Sayın Erbakan bu yolu kaparken, Klerides Makarios çelişkisinden Ankara'nın yararlanması olanağını da engellemistir. Klerides'in gerçekçi tutumunun bir sonuca ulaşabilmesi, ancak Rum polıtikasınin Türk tarafından destek gönnesi ve kısa zamanda elle tutulur, Kıbrıs Rumlannın sorunlanna cevap getiren bır sonuç elde etmesiyle mümkündür. tşte Erbakan tam bu ortamda içinde bulunduğu hükümeti baltalamakta, Türkiye'nın uzun süredir savunduğu göriişlere uygun yönelişlere set çekmektedir. Bu durumda sureti haktan gorunen Erbakan bilerek ya da bilmeyerek kime hizmet ediyor dersıniz? Bolivya'da ordu I980 yılına kadar yönetime el koydu LA PAZ Bolivya Devlet Baş kanı Hugo Banzer, ülke sorunlannı çözecek yeni bir hükümet kurmuş ve 1980 yılına kadar Bolivya'da her türlü siyasi faaliyeti yasaklamıştır. Perşembe günü kısa süreli bir asker • sivil ayaklanmasını bastıran Banzer, gelecek yıl ülkeyi sivil yönetime kavuşturacak olan seçimlerin süresiz olarak er telendiğini açıklamıştır. Banzer'in açıklaması, cumartesi günü tüm kabine üyelerinin istifa etmesini izlemiştir. Boylece Silâhlı Kuvvetlerin, seçimlerden vazgeçilmesi ve askerlerden kurulu bir hükümetin işbaşına getirilmesi yolundaki istegi gerçekleşmiştir. Ülkede tüm sendikal faaliyetlere derhal son verildiği bildirilmiştir. Kemerleri sıkma politikası başladı Diplomaside kulis dönem Ümit GÜRTUNA Ankara'dan Yazıyor ekim 1973 seçimleri sonrssı hükümet bunalımından doğaa CHP MSP ortaklığının. devlet yaşamında kısa sayüabilecek iktidar döneminde, dış politika bakımından çok ılginç günler geçirildi. Buna en yalın ömek olarak Kıbns Savaşını gosterebiUriz. Yalnız Kıbns'ın Türk diplomasisine getirdiği yogunluk, son yıllarda, hattâ tkinci Dünya Savaşından bu yana görülmemiş boyutlara varmıştır. Ancak Kıbrıs sorununun sıcak bölümünü başarıyla sonuçlandıran Ankara, bu kısa dönem içinde kamuoyu tarafından pek duyulmayan veya değerlendirilmeyen çeşıtli olaylardan az sonra sıralayacağımız üçlüyle dünya kamuoyu önünde son derece güç durumda kalmıştır. Bu olaylardan birincisi. söz vermelerine karşın, Af Yasasının Meclislerde oylanması sırasmda koalisyonunun temel kanadınıa görüşünün tam tersi biçimde davranan MSP'li bazı üyeler tarafmdan girişilen çaba sonunda ortaya çıkmıjtır. Çevresinde kendisini büyük lider gibi gösteren MSP Genel Başkam Necmettın Erbakanm Af Yasası oylaması sırasında gurubuna egemen olamaması yüzünden ilk gerçek tehlikeyi geçiren CHP MSP ortaklığı. MSP'Ü üyelerin davranışları sonucu ortaya çıkan durum üzerine Libya Başbakanı Callud'un ve tran Dısjşleri Bakanınm resmî ziyaretlerinı iptal etmek zorunda kalmıştı. Erbakan'ın zamansız Suudl Arabistan gezisinden sonra Arap dünyasuıdaki Uiskilerin yeniden gözden geçirildiği sırada ve petrolün bu görüşmelerde en önemli sırayı aldığı günlerde petro) üreten iki ülkenin yetkilerinın yurdumuza yapacaklan ziyaretlerin iptal edilmesi koalisyonun geleceği bakımından ilk işaret çanlarmın çalınmasına neden olmuştu. Her iki ziyaretin de yapılacağınm resmen açıklanmasmdan sonra iptâl edilmeleri. dünya Kamuoyu önünde bir tecrübesizlik örneği idı. Bunda CHP kanadmm aceleci ve tecrübesiz davraruşuu da gdzönünden uzak tutmamak gerekir. BUlent Ecevit için bardağı taşıran son damla. Basb&kanm Iskandinav ülkelerine yapacağı gezinın bu <ez bükümetteki MSP'li üyelerin, kararnameyı ımzalamamalan alflu. Gene resmen açıklanmış olan gezi son anda ıptai ediloı. ritisüıne' bunalımı da ardından geldiğı için o zamankı dlplomatık sözcilklerle kullanılan «ertelendi» teriml ashnda bir ıp»alı açıkııyordu. Biz Türkiye olarak o günlerdeki sorunun «erçeK vüzünt) rahatlıkla görebılmek durumundaydık. Uygaruğa ıtar^ı, denenPbilecek bütün yolları ve doğru olmayan sozleri kencüsı için arag olarak kullanabilen bir Necmettin Erbakan'ın vönetımindeki çag dışı emeller peşinde koşan bir partınin ıçytizü özellikle aydınlar ve askerler tarafından yakmdan oilinıyordu Ama lilnya kamuoyuna karşı bunun nedenlerini aniatabilmek oıanak dışı. Burada yara alan dogrudan TUrk diploman,ası ve son gunlerde onun sembolü olan BÜlent Ecevlt'tir.. Olayları uzatmadan son günlerde ABD Dı^ışieri Bakanının Türkiye'ye yapacağı resmen açıklanan gezisinin erteldnmesı konusuna degtnelim. Şimdi «ertelenme» sözcüğüaü Kullanıycruz, çünkü ister Bülent Ecevit, ister Süleyman Demırel Başbakan olsun, Kissinger kendı iç politikasının gereği, Kıbrıs sorununa çok çabuk bir çözüm yolu bulmak durumunda oiduğundan mutlaka ilgili başkentlere uğrayacaktır. Ancak Başbakan Bülent Ecevit'in, TürKiye'nin Kıbns a yapacatı bir askeri harekâtta, çıkarının ister emperyalist, ister çağımızın utar.ç Ulkesi olsun, Washington ile özdeşıeşecegini anlayarak, belli bir noktaya kadar birlikte işbırligi vapması aslmda yerilccel' b^r tutum değildir. Aynca, ilerdeki gelişmelerde Bülent Ecevit'in mutlaka açıklayacağmı sandıgınuz, son zamanlarda Başbakan Uzerinde yoğunlaşan Anglo Amc:ikan baskılarına karşı }iddetle karşı koyması ve bunu bir polemik konusu yapmaktan uzaklaşarak Türkiye'nin çıkarlan İçin sessiz diplomasiyle ABD'ye kafa tutması Kissinger'i endişelendirmişti. Burada Ecevit'in elesUrilecek tek noktası, halkın konuyu ne derece bildiğini bir yana bırakarak, onunla diyalogu gevşetıp, tek basına ABD İle müca» deleyi sürdürmeyi yeğlemesinde görebiliriz. Inanıyoruz ki, sürekli dogruyu, iyiyi arayan gençlik, Ecevit'ln Kissinger'e nasü kafa tuttuğunu bilseydi, Başbakana karşı daha bir güven ve inanç duyacak, niteligi bakımından kendisınden en son lstenmesi gereken şeyı, yani sabın da gösterebilecekti. Ve yann sajtcı bir Başbakan geldiği laman, Ecevit'in özellikle Kissinger'in toprakla ilgili bazı istekleri karşısmdaki tutumunu bilen kamu oyu sağcı Başbakanın bu konularda ödün vermesine şiddetle karşı çıkabilecekti. Gönul, artık köprüler atıldığına göre, Ec«vit'in bu konularda genlş açıklamalarda bulunmasuıı latlyor. İstiyor ama son diplomatik olayda Ecevit lçtenlikle davranmış olsa da olmasa da ortada diplomatik bir gaf durmaktadır. Bizce, bu gaf, dış politika konulanyla yeterince Ugilenemeyea TUrk halkı üzerınde özellikle MSP tarafından kullanılmaya olanak tanıyan bir gaftır. MSP Genel Başkammn geçen cumartest günü yaptığı basın toplantısındaki, gerçek dışı sözleri. bu tdşinin nasıl demogojiyi tabana tndirme egiliml taşıdıgını göstermesi bakımından ilginçtır. Diğer sagcı partüerden de bunun dışında bir davranıs beklemek nafiledir. Israil lirası % 42 oranında devalüe edildi KUDÜS Israil lirası, Amerikan dolarına oranla önceki gün •o 42^ oranında devalüe edilmiş / ve ülkede sert bir kemerleri sıkma politikasının uygulanmasına ge çilmiştir. sı da jrer almaktadır. Bu desteklemenin kaldırılmasından sonra İsraıl'de şekerin fiyatının fiç katına, zeytinyağmın fiyatının ise iki katına yükselmesi beklenmektedir. Aynı sekilde benzinin fiyatına da °o 60 oranında zam geleceği / bildirilmektedir. Demecini New York Times gaze tesinin Beyrut muhabiri Juan de Onis'e veren Arafat, Birleşik Amerika'ya çağrıda bulunarak tsrail'e sürekli olarak silâh sevkiyatını durdurmasım istemıstir. (Ajanslar) 6 M Venezüela günlük petrol üretimini o/o 11 indirdi CARACAS Dünyanın üçüncü büyük petrol ihracatçısı olan Venezüela, günlük petrol üretiminde geçen yıla oranla % 10.81 kısıntıya gitmiş ve gunlük üretiminde 363.844 varil indirlrn yapmıştır. Venezüela Madenler ve Yakıtlar Bakam bu konuda yaptığı açıklamada, ülkenin petrol üretiminin, önümüzdeki yıl günde 2.6 milyon varil dMzeyinde tutulacağını belirtmiîtir. özellikle ABD'ye ihracat yapan Venezüela, dünyada petrol üreten ülkeler arasında beşinci sırada yer almaktadır. Bu ülkedeki petrol kuyuları, büyük kısmı Amerikan olan 19 yabancı şirket tarafından isletilmektedir. (aa) Devalüasyondan sonra bir do lar karşılığında 6 îsrail lirası öde Patlama necektir. Eskiden bu parite 1 doBunların yanı sıra otomobil, lara eşitti. 4^0 Israil lirası idi. lüks eşya ve bazı besin maddele öte yandan Amerika Ülkeleri ile TV alıcılan ithalâtı da alü ri Örgütü (OAS) Dışişleri BaIsrail kabincsi, önceki gün yap ay için durdurulmustur. Aynca kanlan Ekvator başkenti Qultığı 6 saat süren toplantı sonunda tsrail yurrtaşlarının yurt dısına to'da Küba'ya karşı uygulanülkenin döviz rezervlerinin büyük makta olan ekonomik abluka miktarlarda dışarıya akmasını Sn çıkıslan da sınırlandınlmıjtır. nın kaldırılmasını gorüşürlerleyebihnek için bir seri tedbir al Öte yandan Filistin Kurhılus ken, örgütün Washington'daki mıştır. Ülkenin dış ticaret açığını Örgütü lideri Yasir Arafat, Newmerkezınde cumartesi gecesi azaltmayı da öngören bu tedbir York Times» gazetesine verdiği bır bomba patlamıştır. ler arasında, bazı temel ihtiyaç demeçte, Birleşık Amerika. Filis maddelerinin fiyatlarını düşük dü tin halkının devlet kurma hakkını Polis patlamada kimsenin yazevde tutmak amacıyla devlet ta tanımadığı sürece Ortadoğuda baralanmadığını, ancak örgüt rafından şimdiye kadar yapılmak rısın sağlanamayacağını söylemis merkezinin olrfukça hasar görta olan desteklemenın kaldırılma tir. düğünü bildirmiştir. (Ajanslar) Kissinger: "Ortadoğu sorunu çıkmazdan kurtarıldı,, WASHtNGTON ABD Dısişleri Bakanı Kissinger, 17 ülkeyi kapsayan ve 18 gün süren gezisini tamamlayarak önceki gece Washington'a dönmüj ve uçaktan mi sinde verdiği demeçte. «Ortadoğu sorununun, içine girdiği çıkmaz dan kurtanldığını» söylemiştir. Ancak, Amerikan çevreleri. son Arap Zirve Konferansında, Şeria nehrinin batı yakasmda yaşayan halkın (Filistinlilerin) tek temsilcisi olarak Filistin Kurtulus Tej kilâtının (FKT) tanınmasının Kis singer'in Ortadoğu'ya barıs getirme çabalarını güçleştireceği görüşünde birlesmektedirler. Henry Kissinger, dün Camp David'de hafta sonu tatilini geçirmekte olan Başkan Fordia (?örüsmüs ve ona 40.000 Kro. lık gezisinin izlenimleri hakkında bügi vermiştir. Bu görüsmede, Başkan Ford'un 2324 kasım tarihlerinde, Vladivostok'ta, SSCB KP Genel Sekreteri Leonid Brejnevle yapacağı görüsmenin de ele alındığı bildirilmektedir. ÛRURDIG ELEMANLAR ARIYOR i) ELEKTRONİK YÜKSEK MÜHENDİSİ Askerliğlnl yapmış olmak TV. Işletme laboratuarını yönetecek niteliğe sahip olmak. TV. Montajında tecrübeli olmak. Almanca veya ingllizce bilmek Suriye ile Fransa arasında ekonomik işbirliği anlaşması imzalandı ŞAM Suriye ile Fransa'nın iki ülke arasında ekonomik isbirllgi yapılmasını öngören bir anlaşma imzaladıklan hükümet kaynaklan tarafından açıklanmıştır. Anlaşma, Pransa'nın, Suriye' de uzun vadeli kalkmma ile il* gili bazı projelere kıtkıda bulunmasını, iki ülkedeki çesitli is kuruluşlan arasında işbirliğini öngörmektedir. Kaynaklar, bu arada SuriyeFransız ortak projelerini en az yıld'a bir defa incelemek ürere bir Suriye Fransız ortak komisyonunun kurulacağını ifade etmiştir. (THA) 2)ENDVSTRİ MÜHENDİSt Askerliğinl yapmış olmak. Seri Imalâtta tecrübeli olmak. Almanca veya ingîlizce bilmek 3) GENEL KONTROL ŞEFİ (Mühendis) Askerliğinl yapmış olmak. Kalitegiriş ve imalât genel kontrolünü yönetecek niteliğe sahip olmak. Almanca veya Ingilizce bilmek. 4) BOBİNAJ ŞEF YARDMC1SI Askerllğlni yapmış olmak. Seri imalât yapan bobin makinelerinl çalıştırabilecek, tamir ve bakımını yapabilecek Idari yeteneklere sahip teknlker veya E.S.E. mezunları. Pravda BM'nin Kıbrıs konusundaki kararın uygulanmasını istiyor MOSKOVA Sovyet Komünist Partisinin organı «Pravda», Kıbrıs konusundaki Birleşmis Milletler kararlannın uygulanması için GUvenlik Konseyini somut tedbirler almaya çagırmaktadır. 2 Kasım'da Kıbrıs konusunda Birleşmis Milletler Genel Kurulunda kabul edilen karan yorumlayan gazete, «Bu yapıcı belgeyi kamuoyunun olumlu karşıladiğını* belırterek karann «Bütün yabancı birliklerin en kısa zamanda Kıbnstan çekilmesini» ve «Kıbns Cumhuriyetinin iç işlerine her çeşit dış müd&halenin durmasını» öngördugünü hatırlatmaktadır. (a a) 5)PARÇA VEMAKİNA KONSTRÜKSİYON ELEMANLARI TAKVIM 11 KASIM PAZARTESt Askerliğini yapmış olmak. Parça, makine, aparat ve kalıp konstrüksiyonda tecrübeli tekniker veya E.Ş.E^. mezunları. ORURDIG MÜRACAAT: RADYO vo TV FABRİKASI CİHAN KOMANDİT ORTAKLIĞI Barbaros Bulvarı No. 1 0 9 Yıldız Istanbul (tlâncıhk: 9000) 8845 4** kaliteyi, lezzeti, kolaylığı Evet,birTAMEK KONSERVESI'ni açtığınızda içinden sadece etiketteyazılı mamul çıkmaz. Zevkle yiyeceğinizTAMEK mamulleri,eşsiz lezzetinin yanında tazelik ve üstün tekniğe dayanan KALİTE ile ev kadınını yemek pişirme derdinden kurtaran KOLAYLIĞI da istifadenize sunmaktadır. TMUK domates mamulleri MMEK hazır yemekleri T*M£K sebze konserveleri TlMK turşuları T U E reçelleri J KK TAMfK marmelatlan T M M kompostolan zengin çeşitleriyie emrinizdedir. KUTULADIK alısverisinlzde ısrarkı TAMEK isteyinlz T4MEK (Ajanstek: 74/310) 8828 YEGÂNE KALİTE KONSERVE Ali SİRMEN 'Kendînizı renksiz, soluk, dornlc bir vatak odasının kollarma atmayın. O eskidendi. Lâle çarşaflarıyla yatak odamzı yenileyîn. Lâle'li b.ir yatakta tadm uykuyü. Renkli, çiçekli bir gece sizi tazelesin. Lâle çaçafları Turkiye'nin en modern feksti! tesislerinde, Mensucat Santral Edime Fabrîkalarında CretiKr, İS ülkeye ihraç edılir. tâle'nin. beyazla birlikîe 10 düz renaî f 6 yaiariarıgm.dealolguleraed.r.U.e çarsaflannm yatağuna ve yatak odanıza kazanduacağı gorunumu Mensuca. San.ral Teşh,r GalensiT.de ( raks.ra Gez.si . l ü l s a n b u l ) "yatak odanızı yenileyen çarsaflarM ve deöişik renklerde 7 ayn deseni vardır Lâle carsaflan <^ <•* Hff Vî^îlilr tM)27