Katalog

daragacından kit^» militanın «1 kitabı yeni çıktı P.K. 57 İstanbul JULİISIICİI 51. yıl, sayı: 18039 Cumhuriy Kurucusu : YUNF8 NAT)t BONN, (ANKA) Almanya' nın en çok Türk isçisi çalıçtıran firmalan önemli miktarda ljçl çıkartacaklarını »çıklamıç lardhr. Dünyayı etklsi altına alan ekonomik bunahm nedeniyle bu karan aldıklarını bildiren firmalar arasında elektronik ve elektrikli cihazlar japımcısı Philips, otomobü yapımcısı BMW, Pord ve Opel de bulunmaktadır. Volkswagen fir man ise bu haftadan itibaren 61 bln isçisım kısa süreli jalıstırmaya başlamıştır. Mcmtaıgne SUNAR DENEMELER 7. B A S I M SABAHATTtN EYUBOGHJ'nnn Türkçesiyle Cem Tayınevt Cagaloglu, İSTANBUL 20 ETrfm 1974 Paznr Prof. Oğuz'a göre, Demirel demokratik yolu tıkayıp rejim buhramna sebep hazırlıyor ANKÂRA CUMHURİYET BÜBOSU AP*nln varm basiayaesk Büyük Kongresınde Genel Başkan Süleyman Demirel'e karşı adaylıgmı koyacağını açıldayan Eskişehir milletvekjli Prof. Orhan Ojuz dün evinde düzenlediği basın toplantısmda, «AP Btiyıik Kongresinde, parti poütikasını kuran ve yürüten sahıslardan he sap soracağız. Şayet kongre o Almanya'da işçi azaltma uygulamasi sonucu, binlerce Türk'ün işsiz kalacağı bildiriliyor nndan Türk lşçılerımn de büyük olçüde etkjleneceklerı ögrenilmiştir Ford fırması, Köln ve Dusseldorf şehirlerindeki fab rikalarında çahşan 32 bin işçısinden 13 500'ünün lşine son ver meyl kararlaştırtnıştır. tlglli çevreler bu durumda en az S bin Türk işçisinin işten çıkartılacağım ileri sürmektedirler. Aynı durum BMW firması ıçın de geçerlidir. Pırma yetkilıleri 26 bin sşçiden 9 bin 500'ünün önümuzdeki haftadan itibaren işten çıkarılacaklarını bildırmişlerdır. Bu işyerinde de önemli miktarda Türk işçisinin işine son veri(Devamı Sa. 7, Sü. 8 de) Binlerce Türk Alman firmalannın bu karı Yardım Yasası koz olarak kullanılacak ABD görüşmelerin başlamasını istiyor tarihten lonra da Kıbnsta columlu» gelişmelerin kaydedilmemesl halinde kesin olarak durdurulmasını öngören Kongre kararını onaylaması, lç ve dıs diplomatik çevrelerde çe{itll biçimlerde yorumlanmıstır. Di| diplomatik çevrelerde yavgın kanıys gfire, Amerikan Kongresi İle Beyaz Saray aratında bir uzlaşma nıteliğind'e olan bu karar, Türklye'ye karşı bir koz olarak kullanılacak ve 10 aralık gCnüne kadar Kıbnsa ilişkm barış görüçmelerlnin yeniden başlatılabilmesi için Ba?kan Pord'a daha genlş bir alinda manevra yapabılme olanağı sağlayacaktır. önümüzdekl ay içinde Atina ve Ankara'yı zlyaret etmesi bek lenen ABD Dışişleri Bakanı Kis«inger'in, bu karan bir koz o(Devanu Sa. 7, Sü. 4 de) Barzani kuvvetlerinden kaçan 1300 Iraklı sivil, Türkiye'ye sığmdı Mehmet MERCAN bildiriyor DfTARBAKIR Kuzey Irak'. ta hükümet kuvvetleri arasındafci çarpışmalann yogunluk kazan ması üzerine 1^00 Iraklı slvil, Türkiye'ye sığinmıştır. Kürtlerle, Irakh aslcerlerin arasındaki çarpışmalardan, en çok üd taraftan da sivü halkın rarar gördükleri belirtilmelrtedir. Irak'ın sınırlarımıza vakın bir bölgesmi kontrol altma alan Barzani KUrt kuvvetlerinin önün den kaçmak zorunda kaian 1^00 Irak hükümeti vanlısı sıvıl, önceki gece 0.2 sıralarında Semdın 11 Uçesinin Mezar gediğinden Türkiye'ye sığıumıslardır. 1J00 Iraklı'nın Bradost aşiretine men sup oldukları saptanmıştır. Barzani kuvvetlerinin önünden kaçtıklannı soylıven ve yan lannda 20 bin baş kadar küçük ve büvük baş hayvan bulunan Iraklılar, Şemdinhye getirilmislerdır. Semdinli'de heT türlü ihtiyaçlan karşılanan mülteciler, bir kaç gün İçmde Hakkanye gonderilerek cadırlara yerleştirileceklerdir Mültecılerin başında bulunan vaşlılar. bükümet vanlısı olduklarını tekrarlamıslar ve bu yüzden de hükümet kuvvetlerine teslim edilmelerini isteyeceklerinı söylemişlerdir. Anahtar Kimde ? toplanacak olan AP büyük kongresintn umul madık sonuçlara yol aça cağı beklenraiyor. Seçraen vatandaş gözünde prestijinden önemli kayıplara ugradığını geçen yıl gördüğümüz sayın Demirel, partisi içinde hâlâ güçlüdür. Bu seferki kongreyt de başan De atlatacağı bemen hemen kuşkuauzdur. Bunu derken, AP yedlnci büyük kongresinin ılık bir bshar havası İçinde geçeceftaü, ber şeyin yolanda ridecegini, sonunda da saytn Demirel Ue yakın arkadasiannın alkışlar arasında ye nlden takmj balinde eski verlerine secileceklerini belirtmek Islemlyoruz. Elbette eleştirfler olacak. partlnin 14 Eklm'de ufradıgı yenJUginin nedenleri özerlnde sayın delegeler uzun boylu duracaklar, saldın oklannı oraya burava fırlatacaklar, o arada bu saldınlardan Genel Baskana da anmsanamaz btr pay görülecektir. Ama, bizce sonuç stmdiden bellidir. Bağnlacak, çağrüacak, yönetici kadroda belki önemli değişiklikler olacak, sıra seçlralere geldi ml, sayın Demirel kar şısuıa çıkan adaylan açik farklarla yenerek 10 yıldır oturduğu AP Genel Başkanlık koltuğunu bu kez de baska birine kaptırmayacaktır. Zaten bu konuda hlç bir kuşkusu olmadığı içindir ki, sayıo Demirel, rahat konusmakta, etrafında başkanlıği garaotilemiş bir mutlu kişi Izleniml bırakmaktadır. AP'nin bir Iç sonıntı olan bu durum, biz partisiz yurttaşları hlç ilgilendinneınek gerekirdj. Ne var kJ. yasadığunız hükümet bunalınnniD çözülebilmesi açı Rindan AP Genel Başkanlıgı bu günlerde partili, partisiz bepi mizi Ugilendirecek bir önem ta gımaktadır. CHP, MSP koalisyo nu bozulduğuna ve CHP ile DP arasında bir ortakJık olanaği bu lanamadığına göre, bir sağ koa »syon ancak AP, DP, MSP'nin bir araya gelmeleriyle olasılık kazanmakta, ama bu da bilindi ği gibi Demirelin AP Genel Baskanlığından uzaklaştınlması kosuluna bağlı sayılmaktadır. ls böyle olnnca yeniden Genel Başkanlığa seçilmesi beklenen sayın Demirel. ülkemiz çıkarla n hesabına son derece ağır bir sorum yüklenmiş olacaktır. Demirel in basında bulunduğu bir AP, öteki sa| partilerle ortaklık kuramayacaktır. Peki, ne yapacaktır AP?.. Bu konuda CHP Genel Başkanı sayın Ecevifin Önerdiği dokuı seçenekten birini benimseyeoek, ya da bir karşı önerl ile hükümet bunalınuna olumlu bir çözürn yolu gösterecek midir?.. Bu sorulann cevabı bir ölçüde AP Biiyök Kongresi sırasında aydınlıja kavusabilecektir. Ancak şnrası iyi bilinmelidir ki, bir ülkenin yaıpsı, parti yönetieilerinin kaprislerine ya da özel kayriianna nznn süre bsflı tntnlamaz. 14 Ekim sccünlerinden sonra fiç aydan fazla süren hükümet bunahmında anahtar kirade dlye çok tartısıldı. Bulundu mu, bulunntadı mı. bUemeyiz ama, bugün gene ülkemiz, dönüp dolaşıp birilerinin elinde bir anahtar arar durumuna geldi. Tuhafı su ki, «anahtar bende» diyenler var da onu ortaya koyan kimse yok. 8 n n yunlanyla buna flrsat Termesler CVMHVRÎTET HABER MERKEZt se, kecdilerıni savunma gücünAmenka Bırleşık Devletleri den mahrum, mesruiyetlertni yitirmiş insanlar olarak ilân ede \ Başkanı Gerald Ford'un, Türceğıa» deraiştir. , kiye'ye Amerikan askerl yardımının kesilmesini belirli koDemirel'i «Demokratik sistemi şullara bağlı olarak 10 aralık tıkayan ve rejim buhranlanna günune değln erteleyen v« bu sebep hazırlayan» kısi olarak niteleyen Oguz, O'nun eski DPlilere sempatisınde de samimi olmadjğını ıddia etmi?, «sıtaştığı zaman DP'nüı devamı luğunu söylüyor. SıkışıkJıgı kaılanca onlan bir kenara atıyor» şeklinde konuşmuştur. Demlrerın kardeşleriyle blrlikte AP'nin «Tek hakimi» durumu ] na getirilmek istendigini, parti | içinde demokratik geleneklerin işlemediğini öne süren Prof. Oğuz, basın toplantısmda devamla şöy]e konuşmuştur: | «AP poütikasını kuran ve yilrüten lider kadrosu, bu faaliyetlerınde basarılı olamamıştır. Partıyı küçültmüşler, tabanın özlemlerine ters dUşmüşler, partının göruntüsünü bozmuşlar, ülkede çeşitU bunalımlann sebebi ol ! muşlar. ve nihayet 1973 seçimlerini kaybetmlşlerdir. Yani Türk milleti yürütülen politikayı ve ' t. Rıza YALIN AP yflneöcileriiTİ reddetauatir. | Bunu baska türlü tefsir etmek \ mümkün değildir. j LEFKOŞE Önceki cuma güDemokrasilerde liderler kamunuyle dün 500 Rumla degişürilen oyunca reddedilince, yani seçim658 soydasunız Lefkoşenin Türk (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) kesımine Ecevit, Karaoglan nida larıyla girmişlerdir. Geçen cuma gunü 300 Ruma karşılık 396 tutsak ve tutuklu Turk'Un değiştırilmesinden sonra dün de Lefkoşe'de Ledra Palas Oteli bahçesinde tamamlanan ışlemlerle 297 Türkle 180 Rum tutsak ve tutuklunun degisimi gerçekleşt irilmiştır. Rumlarm 116'sı Turk bölgeslnde kalmıştır. 297'si Limasol, 64'ü de Geçitkale'dekı Rum kamplarından cuma günü serbest bıraküan 396 Türk'ün 35'i Güneyde kalırken, 320 Rum'un 131'i de istek üzenne TUrk bölgesine aktanlmışlardır. Güney'de kalan Türk lerin 23'ünün İngiliz üslennde gö revli olduklan ögrenilmiştir. Dün Ledra Palas'a getirilen tutuklu ve tutsaklann işlemlerıni Türk Rum basın mensuplan telörgüler arkasından izlerken. kendilenyle birlikte yolculuk ettığım ve değiANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) şim yerine kadar görüştUgüm Adalet Partisi 7. Büjiik KongRum tutsak ve tutuklular Adana resı yarın saat 10.00'da Sehm da gördüklen muameleden büSırrı Tarcan spor salonunda 1200 yük memnunluk duyduklannı be delegenın katılmasıyla toplanalirtmişler, «Sözlerinizde samimi caktır. mısiniz?» sorusunu, «Tabii» diye AP Merkez Temsilciler Meclısı cevaplamışlardır. de bugun saat 16.00'da toplaııa«Dövülmediğimizi ve iyi mucak ve parti ıçı gelışmeleri son amele görduğümuzü yalanlıyadefa gözden geçirecektır. cak biri var mı!» diye soran Kongresinı yapamayan KırşeMagosalı bir Rum tutsak, bütün hır ılı harıç, 66 ılın delegeleri Rum tutsaklardan cHayır» ceAnkaraya gelmeye başlamıştır. vabıaı almıstır 1200 delegeden baska kongreye, Rumlarla değiştirilen 297 Merkez Temsilciler Meclısı üyeTurkten 291'i Limasol tutsak lerı, senatör ve mılletvekillen, kampmdan, 6'sı ise. Lefkoşe'degenel idare kurulu üyelen, Yükki Rum merkezî cezaevinden sek Haysıyet Dıvanı ve Merkez getirılmislerdir. Haysiyet Divanı üyeleri katılacakUr. Bakanlar Genel Başkan seçimi sırasında öte yandan, Türkiye Turizm kımhklen belU olacak Genel Baş Bakanîığında görevli Çağlar Ya kan adaylarından, şimdilik AP sal'ın Özerk Türk Yönetimi Eskişehır Mılletvekılı Orhan OTurİ7m ve Enformasyon Bakan (Devamı Sa. 7, Sü. Z de) lığına atanmasmd'an sonra Ener ji ve Tabıi Kavnaklar Bakanlığıyla görevlendirilen Prof. Dr. Kenan Atakol, «Kıbrıs'm büyük su gereksinrr.esi içmde bulunduğunu, bunu gidermek için Turkive'den Kıbrıs'a borularla su getırtilmesinm düsünulduğünü» söylemiştir. Kıbrıs'ta 297 Türkle 180 Rum tutsak ve tutuklu değiştirildi Yarın başlıyacak o an AP bü/ük kongresine 1200 delege katılıyor Kahramanmaraş dolaylarmda meydana gelen iki trafik kazasında 17 kişi öldü, 49 kişi de yaralandı : Bir Bir Bayram daha geride kaldı bayram daha geride kadiği idi. Ekonomik koşullann lay daha da açık görüldü. Bü ra, Wr de geldiğinl belll eden Hrken. a,le sohbet.erine hakım olan hava, bayramların artık eski özellikîerinı giderek yitir gün geçtlkÇe z o r l a « geçim j£ ^ m " : " ^ ^ ^ T a y f a m T%$ SrSi gerçegi, etkisıni bayramlarda da gösterıyor artık. Bu bayram, o g ı y s i h > y e r u iskarpinlı çocuklar Reçtı denebilir. sayıca çok .azdı. Butün burua (Fotofraf: Erdoğan KÖSEOCLTJ) Işletme vergisi, aynı malın değişik fiyatla satılması sonucunu doğuruyor tstanbul"da nüfusu 30 binden az olduğu için genellikle işletme vergisi kapsamı dışında satış yapılabilen 23 belediye var.. Yalçın PEKŞEN îşletme Vergisi uygulaması, aynı malın aynı ilın değişik yerlerindeki satış fiyatmda küçümsenmeyecek bir fark olmasına yol açıyor. 1318 sayılı Işletme Vergisi Kanununun bir maddesi hukukçulan düşündürüyor. Işadamlarını ise sinirlendiriyor. Bu madde, nü fusu 30 binden az olan belediyeIerde bazı istisnalanyla, malların ışletme vergisine bağlı olmamasını öngorüyor. Bu yuzden ucuza mal almak ve Işletme vergisi ödemek istemeyen halk bir dolmus parasını, gözden çıkannca, alacağı malı yüzlerce lira eksik ödeyerek elde edebiliyor. Birbirinden görünmez çizgilerle ayrılan bu belediyelerin yakınlığı, Işletme Vergisi Kamı nunun haksız rekabete konu olup olamayacağuıı düşündürüyor hukukçulara. Gerçekten bazılan hemen hemen şehrin merkezınde sayılabilecek 23 belediyede biı kaç çeşit mal hariç, alış veriş edenler işletme vergisi ödemiyor lar. Bu işten en çok kazançlı çıkanlar ise buralarda tıcaret yapan televızyon satıcılan. ÇünJsü süriimü en yüksek olan mallarm başında gelen televızyon alıcısı ıçın ödenen işletme vergısi 250 lira. 250 lıra eksık ödemek isteyen alıcıların çokluğu yuzUn den bu belediyelerde televizyon bulunmazlcen, şehnn merkezinde televizyonlar müşteri bekliyor. KAHRAMANMARAŞ Kahramanraaraş dolaylannda dün fern patlaması ve fazla hız nedeniyle meydana gelen iki trafik kazasında 17 kişi ölmuş ve 49 kişi de ya ralanmıştır. Ilk kaza, Saraycıkbeli mevkiin de meydana gelmiş, Afşin'den Kahramanmaraş'a gitmekte olan Ali İhsan Göfc yönetimindeki 46 AE 504 plâkalı yolcu otobüsü, fre ni patladığından uçuruma yuvar lanmıştır. Kazadan yolculardan 16'sı derhal ölmüştür. ölenlerden kimUkleri tesbit edi lenler: Arif Doğan, Reha Kalan, Murtaza Ilik, Nazım Kurt, Ali GüUü. Hatice Pınar, Kâzım Kalın, Sadettin Doğan, Servet Gül, Şadiye Gül'dür. İkinci kaza Başkent Notları Deliler, delilikler... Maltepe'de Hazine ve Belediye arazisine yapılan 150 gecekondu Belediye tarafından yıktırıldı Kahramanmaraş'fa ikinci kaza, şehre 25 kilometre kala mey dana gelmiş, 40 çeltik işçisini taşıyan bir kamj'on, fazla hız nedeniyle devrilmiştir. Bu kazada da hastaneye kaldınlan ya ralılardan Kerem Srleyman ad h ısçi ölmüştür. Yaralanan 38 kisi ise Kahramanmaraş Devlet Hastanesine kaldınlmıstır. Kahramanmaras Valisi Naim Comertoğlu, hastaneye kaldırı lan 49 yaralıdan bazılannın du rumunun ağır olduğunu bildırmiştir. ölü sayısının artmasından endışe edilmektedir. Fikret OTYAM AN KAR A Bızim Şeker Bayramı onceki gün sona erdi. Sızlere gazete hazırlamak içın dün çalışmaya başladık. Her ülkenin, her ilin, her ılçenin, her köyürj ve her ewin bir delisj vardır. Bakın ülkeye, bakın ilınize. bakın ılçenıze oakm evinıze, yahut ailenize... Delilerini göreceksıniz kı, bunlara her gün bayramdır... tP.kenın, illerm, ılçelerin, kasabaların, köylerüı, ailelerin delıleri de şimdilerı gıderek çoğalmaktadır, bir derken üçe beşe çıkmaktadır. Çıkmaktadır zira insanın akıllı olmaması kalma(Devamı Sa. 7, Sö. 7 de) Y A ZI S IZ ECEVİT'İN BAYRAM YAZISI MÜNASEBETİYLE... NADtR NADt Kartal Maltepesinde Süreyya paşa Senatoryumunun ön kesi minde denizi kuşbakışı gören, Hazine ile Belediyeye ait içinde çok sayıda çam ağacı bulunan 70 dönüm arazi bazı gecekondu cular tarafından, Bayramdan üç gün önce parsellenmiş ve üze rine 150 gecekondu kurulmuştur. Ancak Kartal Kaymakamlı ğı ile Maltepe Belediyesi işbir liği yaparak. üç gun önce kurulan bu gecekondu bolgesini eski haline getirmişlerdir. İstisnalar Maltepe Belediye Başkanı Ya] îşletme Vergisi Kanunu, bu be j çın Kızılay, Hazine ve Belelediyeleri işletme vergisi dı«ında' diye arsası üzerine gecekondu bırakırken, bazı istisnalar öngörü yapmak isteyen vatandaşlarla yor. Bu belediyelerde de işletme bir görüşme yapmış ve «Yapa vergisine tabi olarak satılan mal cağınız iş kanunsuzdur. Binanız yıkılmayacak diye düşünmeyin. lar şunlar: Altm ve altın eşya, her nevi mü ı Kanunu uygulayacağım» derlstir. cevherat, taklit ziynet eşyası, nal buriye, inşaat ve sıhhl tesisat mal Bu konusmaya rağmen arsa zemeleri, her çeşit kürk ve kürk' geceleyin parsellenmij ve gece eşya, oto lâstiği, oto yedek parça I kondu yapısı başlamıştır. Gecelan, kristal ejya. ' (Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) 1970 nüfus sayımına göre Istanbul'da nüfusu 30 binden aşağı olan ve işletme vergisine tabi ol mayan belediyeler şunlar: Avcılar, Güngören, Safra, Yenibosna, Küçükyalı, Pendık, Tuzla, Yakacık, Dolayoba, Soğanlık, Ümraniye, Şile, Alibeyköy, Kemer burgaz, Çatalca, Büyükçekmece, Hadunköy, Silivri, Selimpaşa, Celâ liye, Değirmenkoy, Yalova, ÇJnarcık. 23 Belediye Kontenjan açığı olan vüksek öğretim kurumlarına önkayıtlar 25 Ekim'de sona erecek ANKARA Kontenjan açı|ı bulunan yuksek ogretim kurumlarında ön kayıtlara, bugün başlanacaktır. ön kayıtlar 25 e'cımde sona erecektir. Üniversıtelerarası Kurul karan geretjince, konteman açığı bulunan okullara, merkezî verleştirme li^tesinde okul için tesbit edilen en düşük puan kadar, ya da onun üstünde puanı olan adaylar arasından ön kayıtla öğrenci alınacaktır. Ön kayıtlarım yaptırabilmelerf için ögrencilerin hiçbir vi'kipk 88retim kuruluşuna kesin kayıt (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de)