Katalog

Sadeleştiren: AHMET KABAKIJ Başbakaniık Kultür Müsteşarlığınca 1 ) WO Temel yayınlan serısınde nesredilen bu eser 5 lıra fıvatla Bakanlıgımıa yayınevlerinde satışa arzedılnuştir. D«rlet Kltaplan Mfidfirlfiffi Sultanahmet tstanbul Tel: 22 38 03 TEMEL ESER 1000 MUHAYYELÂTI AZİZ EFENDİ Cumhuriy 50. y ı l ; sayı: 17755 Kururımı : \ UM'S NADÎ 4 Ocak 1974 Cuma ÇAĞDAŞ SANAT FELSEFESİ Değerlı sanatç! ve liüsunuj Aün<ın Turanı" nin Lirun çalışmaiarla rirfzmar..ğı ou veru eser sanatla uğraşanlar kauaı s<,na'severıenn de gunumuz sanat sorun<anna datıa buyuk bır ısabetle vaklasmalarına özt*aıkle yardım edecek değerlı bir vardımcı <ıfaa n'tenâındedır Bu konuda ulusal kıtapugımızın ne büyük bır boşluk içinde bulunduiuniı bılenler vazarın bu çalısmasını daha yı değerlendıreceklerdir Bu kıtap vajınianmız; arismda lü lira fıvatla çıktı. Varlık iavmen, Câğaluğhı Yokuşu No. 40 ftlânciMK: 5298) 84 AP'nin "Millî Koalisyon,, kararmda direneceği, olmazsa hükümeti CHP'nin kurması • * • • * * > • goruşunu savunacağı belirtildı âNKARA, (Cumhurivet Bürosu) Nrım Ta!u başkanlığır.cUkı bir Sdğ koalısyonun gerçekleşebılmesı ıçın yetkıli organının karan bcklenpn AP'nin «Millî kcalısyonuda dıreneceğı, bunun gerçekleşmemesi halınde hükü merm CHP tarafından kurulma sını isteyeceğı oğrenılmıştır. Dün kendısıyle göriiştüğümüz bır AP yetkihsı, Turkıye'nın ve dunyanın yuzyuze bulunduğu sorunlarm ağırlığına işaret etmış, bu sorunların üstesınden gclecek hukumetm Parlamentoda genış desteğe dayanan guçlü bır hukumet olması gerektıgını savunarak, bu tur bır hukume t'.n ancak bır «millî koalisyon huxume;:» olacağını söylemiştır. Aynı yetkıli, bunun gerçekleşme mesı halınde, hükümetin CHP tarafından kurulması gerekeceğını de so7İenne eklemıştır. Sıyasal çevrelerde, AP'nin sağ koalısvon konusundakı cevabını gecıktırmesı, CHP dışındakı bır ortakhfa katılmayacağırun kesm kanıtı olarak yorumlanmaktadır. Gerçekten de AP'nin hilkümete katılıp katılmama kararını verebıien yetkıli organı, ge nel idare kurulu hâlâ toplanma m=n Dcmiîel, Naim Talu ile ysptıgı porusmeden sonra, ceva bm verılmesı ıçm Genel İdare Kurukınun 2 ocak çarşamba ve ya 3 ocak persembe günü top lansrngını bıldırmışti. Oysa, Genel idare Kurulu belırtılen zaman içinde toplanmamış, yetkill ogan yerıne konu AP Başkanlık Dıvamnda ele alınmıştır. Nıtekım dun saat 16'da toplanan Başkinhk Dıvam çalışmalarını surciurnıustur. Saat 18.30'a kadar Mirrn toplantıdan sonra AP Genel Ba^kan Yardımcısı l«nft Sezgin, hükümet kurulma«ıvla llçıli mcvdana çıkan yenı durumun göruşulup karara haglanması için AP Genel ltîare Kurıılıfnun 7 Ocak «aat ll'rie toplintıya çağrıloTığını söylemiştır. Bayrammız Kutlu Olsun 1974 itlıalât rejimi açıklandı ANLAŞMALI ÜLKELERDEN SERBEST DÖVİZLE İTHALAT YAPILABİLECEK 1973'DEKİ DIŞ TİCARET AÇIĞI 750 MİLYON DOLARI BULDU KAMU İNŞAATLARINI YAPAN MÜTEAHHİTLER SANAYİCİ SAYILACAK FİYATLARDAKİ BEKLENEN ARTIŞ İÇİN 250 MİLYON LİRALIK FON AYRILACAK 3 milyar dolarlık ithalât yapılacak BUGÜN KURBAN BAYRAMI'DIR. DÖRT GÜN SÜRECEK BAYRAM BOYUNCA DÎÛER GAZETEuER GİBİ GAZETENİZ CUMHURİYET DE YAYIM. LANMAYACAKTIR. BAYRAM SÜRESÎNCE ISTANBUL GAZETECtLLR CEMİYETINCE YAYIMLANMAKTA OLAN .BAYRAM GAZETESI. ÇIKACAK VE CUMHURİYET 8 OCAK 1974 GÜNÜNDEN İTİBAREN NORMAL YAY1MINI SÜRDURMEYE BAŞLAYACAKTIR Tıcaret Bakanı Ahmet Turkel, 1974 yıh ithalât rejimini açıklamak anıacıyla dun duzenledığı basın top'.antısmda, 1974 yılının da fı\at artışları bakımından sıkıntılı geçebılecegini söylemiştır. Turkel, 1974 vılında mal arzı bakınıınflan aıtış goruleceğ'.nı, temınat oranlaruıın ve gumruk fıya*larının da duşurühTiesıyle fıyatlann dengeli tutulabileceğıni, ancak, dunva konjonktürünün nasıl gelişebileceğinın simdiden bılınemeyecegini de sözlerine eklemıstir. Bakan 1974 de 3 milyar 36 mıl\on dolarlık ithalât yapılacağını da söylemiştır. 1974 yıh ithalat rejıminin hazırlanmasında dunva konjonk1 tünı kar^ısında pıyasa ve sanayıın ihtıyacı bulunan jatırım, ara ve tüketım mallarının sürat'e ekonomıye intikah, ıç faıansman guçlüklerinı gidermek amacıy'.a ıthalâtta ahnan teminat vadelerı ' nin yeniden düzenlenmesı, itlnlâta ayrılan dövızlerın tahsis nıak «adına uv«rm şeSılde kullanılması ve özeliıkle doviz rezervleri de cozonünde tutularak mal arzını artırıcı tedbirlerin dikkate almdıgını belırten Tıcaret Bakanı Turkel, getırilen yenı!ıkler hak ANKARA CUMHURİYET BÜROSU kında bılgi verirken şunlan söylemıstir: yuzde 20'ye, demir ve çelık mamulleri ile iç ve dı$ lâstıklerın (motosiklet ve bısıklet harıc) temınat oranlan vüzde l'e düşurulmiiştür. AID yoluyla yapılacak itha'âtın sona ermekte olması nedenıyle, gerek re.ıimde ve gerekse yönetmehkte AID ithalâtına ıliskın hükümler kaldınlmış ve baslamıs muamelelerin eskı vönetmeliğe tâbi olacağı hükmü konmuştur. Munzam teminat «Bır savılı lıberasyon listesindeki maddelerin vesaık veya mal mukabıh odeme şeklıne göre irhahne ımkân sağlanacak. bu çe.şitli ödeme şekillerinde ahnan yuzde 50 munzam teminat kaldırı!acaktır. Bunlara ılâveten. bir numaralı iiberasyon lıstesmde kayıtlı mallar içio teminat oranı Tıcaret ve Malıve Bakanhklan nin mutabakatıvle aereKtıftinde anlpçmalı ulkelerden serbest do» vızle ithalât olanagı saflanmıstır. Yatınm kotalanndan tahsis alan mütpahıııtler >ıe Karr.u nuru luşları ınşaatmı tfafıhuf edPn mü trahhitlenn de ı'halât reııml uy Eiılaması vönünden sana^cl addolunmaları Kab'jı eaılrriştır özel sektör acıl thtıvaç kotasından sanavıcılenn 50»; dolara kadar acıl ve zarun maîııvettekl vedek parça ve hammaade ıhtıyaçlarıru herhanjı bu formalıtej'e tabi tutııımanan üogrudan (Dcıamı Sa. 7, Sü. 5 de) Ecevit: 'Bayrama umutla giriyoruz, ANKARA {Cumhuriyet Bürosu) r Kurban Bayramı nedeniyle dün yayımladıkları mesajlarında Baş J 'Bakâfî Naiftı TalüT "mîlleîin sikınrÎT geçitlerini a'masını bildiğini be ' lirürken, CHP Genel Başkanı Bü lent Ecevit, bayrama büyük umutlaria girildiğini söylemiştır. DP , Genel Başkanı Ferruh Bozbeyli | ise her türlü güç meseleler kar j şısında milll beraberliğin doğru çıkış yolu olduğunu bildirmiştir. Yabancı şirketlerin gelir fazlası Petrol Arama Foıııma aktarılacak MERKEZİ AN'KARA Bakanlar Kurulu'nun o?un Başbakan Naim Talu'nun başkanlığında yaptığı toplantıda, petrol arama ve uret me çalışmalarım geliştirmek amacıyla bir fon kurulması kararlaştırılmıştır. Saat 15de başlayan ve 3 'aat suren toplantıdan sonra Devlet Bakanı llhan öztrak, şu açıklamajı yapmıştır: <Ham petrol ıhraç eden ülkeler topluluğu (OPEO'in 6 uyesınin Ocak 1974 tavıhınden itl baren uygulanmak üzere önemli bır oranda zam karan aldığı bılmmektedir. Ülkemizde petrol üreten kuruluşların ürettıkleri ham petrol fiyatları da Petrol Kanunu hükümleri gercîince dış pıyasa fıyatları üzerınden he^aplanmaktadır. Bu rfurum ulkemızde petrol üreten kuruhi'lann malıyet artışına dayan mayan buvuk gelirler sağlamasına imkân vereceğınden, konu Bakanlar Kurulunca incelenmiş tır Bu konuda Maliye Bakanlı ğınca yapılan «ülkemizde arama ve uretme çalışmalarında kullanılmak Czere bir fon kurulması hakkındaki öneri» olumlu mutalâa edılerek kabul edilmiş tir.» Öztrak, Türk Parası Kıymetını Koruma hakkındaki kanuna dayanılarak hazirlanan Ba(Devamı Sa. 7. Sü. l de) } Talu'nun mesajı Bütçe konusunda yapılan toplantıda kesin sonuç alınamadı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) 1974 malî yıh bütçesinın tfaha çok geciktirilmeden Parlamentoda goruşulmesmi sağiamak amacıjle, Mület Meclısi Başkanının çağırısı üzerine dün yapılan toplantıda soruna kesin bir çozüm bulunamamıştır. Başbakan ve Maliye Bakanının da katıldıkları toplantıda, sorunun «hukumet kuruluşu ile ilgıli gelismelerin ışığı altında yeniden göruşulmesine» karar verılmıştir. Toplantıda, «Geçioi Butçe» den de söz edilmiştir. Toplantıya, Millet Meclisi Baş kanı Kemal Güven, Senato Başkanı Tekin Arıburun, CHP Genel Baskanı Bülent Ecevit, AP Genel Başkanı Süleyman Demirel, MSP Genel Başkarn Necmettin Erbakan, DP Genel Başkanı Ferruh Bozbeyli, CGP Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu, ile Başbakan Naim Talu ve Maliye Bakanı Sadık Tekin Müf tüoğlu katılmışlardır. Başbakan Naim Talu, Kurban Bayramı mesajında, bayram nede niyle dargınlıkları unutmak, birbi rımızı daha çok anlamaya çalışmak, daha çok se%Tnek kadar, ih \ tiyaç içinde bulunanlara, feiâket ve ütıraba uğrayanlara yardım et menin de özellikle dinl bayramîa Türkıye Mahkumlan Koruma rımızın anlamına ayrı bir değer ve Islâh Etme Derneği Genel kattiğını belirtmij, özetle söyle Başkanı Yavuz Ünsal ve Genel demiştir: Muhasıbi Uğur Akyel yaptıkla«Millî ve din! bayramların barış n ortak açıklamada, «Genel af»tancı ve birleştirici ortamı içinde fın bayram ertesi öncelıkle çıulu önder Atatürk'ü ve O'nun mil kartılmasım ve 70 bm ailenin letimizi gerçek güvenliğe yurt ve mağdur durumdan kurtanlmadünya barışına, hürriyete ve refa lanm istemişlerdir. ha götüren kurtarıcı öğütlerini «Genel af» ile ılgili olarak gödaha iyi anlamah, aramızdaki dar rüslenni açıklayan Türkıye t görüşlü ayrıhkları unutarak onun Mahkumlan Komma ve Islâh ilkeleri istikametinde daha engin Etme Derneği Başkanı isadamı sevgi ve saygı bağları ile birleşme Yavuz Ünsal ve Genel Muhasip Uğur Akyel şunlan söylemışlerdir. Ecevit'in mesajı «Gerek 14 ekim seçimlerinden partilerın CHP Genel Başkanı Bülent Ece önce bütün sıyasi (Devamı Sa. 7. Sü. 2 de) vit ise mesajında Kurban Bayramı na çözulmemış sorunlarla, fakat buyuk umutlarla girdiğimizi kay detmiş, bayramdan sonra ilk ödevlerinin Af Kanunu için yeni girisimlerde bulunmak olacağını soylemi^tir. Türkiye'de demokrasinin eskisinden daha etkin bir biçimde işlemeğe basladığım. halkm topluma kendi iradesiyle yön vermeğe kararîı olduğunu mesajında ekleyen Ecevit, daha sonra şunlan be Bayram suresince genel olalirrmiştir. rak yurdun batı bolgelerinde yer yer yağmur beklenıyor. Sı«Dünyadaki yeni gelişmeler docaklıklar Ege, Akdenız ve Mar(Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) mara bolgelerinde 1015 dereceye kadar yukselecek, Iç ve Doğu Anadolu'da ıse geceler nısPTT'DEN beten soğuk geçerken, günduz sıcakhklan ü üe 5 dereceler araSAHTE sında bulunacaktır. Bölgelere gore önümüzdeki BELGELERLE haftanın tahmını şöyledir: Koruma Derneği "Genel af,,fm Bayram ertesi çıkarılmasmı istedi yılında dış borçlar 355 milyon dolar arttı Cumhuriyet Haber M Dovız stoklaıının hızla arttığı ve ıhracat hacmının gelisı nı »çısından bır patbnıa vılı olduğu ilerı suıulen 1973 Mlında, dovızle ödrnccek dıs boıçlar 3Ö4.7 mılynn dolar artarak 2 milyar 576.6 mılyon dolara çıkmtMır 1973 vılmın eylul ayı sonıındakı durumu gos teren bu rakama, hcnuz kullanıl mamıs dıs kredı'erle dış borçlarm faiz yüku d?hıl cdilmemi«tır. Bun larla birlıkte, gcçen vıhn eylül ayı sonunda toplam döv'zl. ödenecek dış borçlar 5 mılvar dolara yaklaşarak 70 milyar T' rk lırası nı bulmaktadır. 1973 Topaloğlü: «Düşünülen tedbirler soruna tam çözüm getirmiyor» tw • • • • Bayrama gırerken af sorunu çözümlenmedi (BASIN) ANKARA, (Cumhuriyet Bürosn) Enerji ve Tabii Kaynaklar eskı Bakanlarmdan Ihsan Topaloğ lu, petrol krizı konusunda ıkMdarların bugün almayı düşündük lerı tedbirlerin geçıcı olduğunu, soruna tam bır çözüm getirmeyeceğini öne sürmüştür. Topaloğlü, bu konuda şunlan soylemıştir: «Bdyle bir önemll konu yabancı şirketlerin ellerine bırakılamaz Bunun böyle oldugunu yalnız biz rfeğil, Batı ülkeleri de artık anlamıs bulunmaktadır. Kararlı olmak ve kesin tedbirler almak gerekmektedir. Bunun için önceükle yapılacak iş de, bütün petrol kaynaklanmızın devletleştirilmesidir.» (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Kamu kurulaşlan Maliye Bakanhğmda mevcut bıl giler dövizie ödenecek dış borçların eylül ayı sonundaki durumu nu pöstermektedir. 1973 vılına »!t dış borç dunımunun bir dnceki (Devamı Sa. 7. Sü. 3 ue) Bayram'da hava durumıı bölgelere göre değişiyor Prof. Dr. E. Umran ÇÖLAŞAN ğer günler ıse açık ve az bulutlu geçecek hava sıcaklığı biraz artacak. la yok. Açık ve az bulutlu «;ünier beklenıyor. Hava sıcaklığı periodun ilk günlerınde biraz artacak sonra azalacaktır. Bu köşeden ALTAN ÖYMEN 30 KOMÜNİST!.. Geçen yazıda Ankara'da dolaşan bır soylentıden söz etmıştım. CHP'nın iktidara gelmemesı, gelırse de AP'sız gelmemesı için, belırlı ıstıhbarat çevrelennm hummalı bır faalıyet içinde olduğu sövlentisınden.. Bugiıne kadar bu sövlenöyı valanlavan bir ıpucu ortaya çıkmadl. Aksıne. bu söylentiyi kuvvetlendiren içaretler. daha belırlenme7e başladı. Devletın en yüksek makamlanna kadar bazı iddiaların ulaştınldığı, o mafounlann sahıplermin. hükümet kuruluşu sırasında görtiştüklerı bazı polıtıkacılara söylediklermden anlaşılıyor. îddialara göre CHP'de 30 kadar «süpheli» isim varmış .. «Süphelislerin. va da kelimenin altmdaki e u lı anlamla «komünist»lerın basmda da Profesör Haluk Ülman Belıvormuş. CHP'nin Istanbul Milletvekih .. Sımdi içimden eülmek gelıyor.. Haluk Ülman'ı ıvi tamvorum. Sivasal Bıleıler Pakültesmden sınıf arkadasım Sonra ben bır süre Uius GB7etesınde Genpl Yavin MUdürlfigü vaptım. O da jrazetenın başyazilannı yazardı. Bütün tllşkılenmiz sırasında görduğum şu kı, Haluk Ülman, batılı anlamda sosyal demokrat bır çırgının ancak ılımlı kenannda sayılabılır. Zaten bu vüz den de eleştınve ufrar... Haluk Ulman'a. bırakını» komünıstlıgı. «sosyslisttır» demenın olanagı vokrur. Denılse ne olacak sosvahst lik yasak degıi ama, voktur. Sorun bın avn sosvahste. «Sızden mıdır?» dive.. Sınirlenıp sıze cevap bıle verme7İer.. Zaten ba?ka tanıga ne hacet Kendisinin yazdıkları ortadadır. Konuştuklan ortadadır. Nasıl yaparlar. nercden çıkartrlar hem de taın onun için bövle lâfları. Akıl alacak iş deeıldir. 30 kişi imişlerBir de baska bir istatisrık var. Onu da turuyor.. CHP'nin parlsmenter kadrosu içindeki öeretmen ve 6|retim tivesi sayısı da aşağı yufcnn 30.. Acaba «ÖSretmenler komiini";ttir» dive bir çenel «kuralndan harpket edip, ıcIprinde profesör olanlan d3 • baskom'ini=t. olarak mı sap tamaktadırlar?.. Bir ya?ır)a. Hpvlpt ksdemelerine mu«al!at olan asın biİEisızlıkn illptinden sö? P + miştik.. Almsnva'nm isçt =' Sa. 7 Sil t Hp> KARADENİZ Yağışlann haftanın ilk günlerinde gorüleceğı ve daha sonraki günlerde ıse sadece batı kesimlero"en hafifliyerek devam edeceği tahmın ediliyor. Hava sıcaklığı, önemlı bir değişiklık göstermiyecektir. DOĞU VE G. DOĞU ANADOLU Bu bölgelerde de yağış şansı yok. Periodun ilk günlerinde Doğu Anadolu'da sis olayı bekleniyor. Sıcaklıklar haftanın ilk günîennde önernli bır değisiklik göstermıyecek ve daha sonra biraz azalacaktır. Açıklama Saat 10.45'den 14.10'a kadar »üren toplantıdan sonra, Millet Meclisi Başkanı Kemal Güven tarafından yapılan «çıklamada föyle denilmiştir: cBütün partiler, 1974 bCtçeslnln zamanında çıkartılması için gerekli tedbirlerin alınması hu«usunda ittifak etmişlerdir. Hükümet kuruluşunun gecikmesi halinde dahi, bütçe komisyonunun asıl bütçenin veya geçici bir bütçenin 1 Mart'tan önce kabulüne imkân verecek tarzda kurulabilrrıesı için uygulanması tcklif edılen çeşitli formüller üzerinde riurulmııştur. Hukumet k'iruluşu ile ileü' Eehçmel'îrln ışıŞı altmrta ıturutnun venlıi'n eorüşülmestne ve ger'kli f»dhirlcr1n 7amanında yürurluğe konulmasına karır PARA ÇEKEN 4 KİŞİLİK ŞEBEKE YAKALANDI PTT merkezlerinden sahte bel gelerle para çeken dort kişılik bir «.ebeke suçta kullandıkları dellllerle yakalanarak gdzaîtına ' ahnmışlardır. Bir PTT memurunun da bulunduğu şebekenin bugüne dek 100 bin liranın Ü7erinoTe para çektikleri polis tarafından laptanmıştır. Yapılan açıklamaya göre PTT Müdürlüğünde görev yaptığı sirada zimmetine para geçirmekten işindcn alınan th"=an Şen tiirk'ün şehpkfvi ynn?ttı'S' v e yine fabittalılardan Namık Kcmal Guven'in kpndisine yardtm pttiği ortava çıkarılmışt r, Şebek»nln öt=V( mon«uplan ise O«manbey PTT Havale Sefi Fatin (Devamı Sa. 7. Sü. 1 de) MARMARA Bu bölgemİ7de yağışlı bir hafta beklenmekle beraber yağışlann hafif olacağı tahmın ediliyor. Hava sıcaklığı periodun ilk günlerinde biraz artacak fakat daha sonraki günlerde azalacaktır, Rüzgârlar haftanın sonlarına doğru kuzey ve batı yönlerden zaman zaman kuvvetli olarak esecektir. İÇ ANADOLU Bu bölgemizde yağış şansı faz EGE Haftanın ilk günlerind'e bblgenin bütün kesimlerinde beklenen yağmurlar zamanl» etkisini azaltacak ve sadece kuzey kesimlerde devam edecek, hava sıcaklığı ilk gür.lerde biraz artacak sonra azalacak. Rüzgârlar periodun son günlerinde batı ve kuzey vonlerden zaman zaman kuvvptlı olarak esecek. îzmir'de benzin hırsızlığı yoğunlaştı tZMlR îzmir Emniyet Mü dürluğıi ılgihlen vatandaşı ben zın hırsızlanna karşı tedbirh olmağa çağırmıştır. îlgilıler, bu tlir hırsızlığın son günlerde şehırıie y?j"guılaştıtına dikkat; çekerek şu açıklama yı yapmışlardır: «Kendılerıne motorın satınsı süsü veren bazt kişjler gece (tec saa'lerdo kapi önlpnne park eden araçlara yaklaşmaktadırlar. kullandıklan triportörta arızalandığı havasını vererek araçlann yanına yaklaşan usta kışıler benzin depolan kıhtll olmayan araçların deposuna hor j tumu sokarak ıçındeki benzını boşaltmaktadırlar.» Polıs, bu tlir hırsızlıffa mevdan vprmempk içm nraç sahiplprinin benzin depolarına kı lit takmalarını öğlltlerrtPktedir. (THA) Japonya'nm petrol bunalımmı atlatmak için ihracatta damping yapacağı bildiriliyor TOKTO Petrole daha çok ödeme yapmak zorunda kalacak Japonya'nın, dış dünyanm düşmanlığını kazanmak pahasına da olsa, ihracatınt arttırmağa çahşacağı ve bunun, fcısa bir süre içinde bir çeşıt «damping» halinı alacağı Batılı uzmanlar tarafından açıklanmıştır. Batılı uzmanlann kanısına göre Japonya bundan bövle daha az dış yardım vapacak ve ihracatım arttırabilmek ıcın guçlü tsdbirlere yönelecektir Yapılan açıklamada, bu kfz vapılacak dampmgın. Bıripıri Dün ya Savaşı sonunda vapıl.in dampingin ölçülprını bilo ajabileceği bildırılmt=flr (Oevamı Sa. 7, Sfl. 3 de) AKDENİZ Bu bölgemizde yer yer ısgsnik ysjıjlan Ö7»llikle hafttnın İlk günlerinde bekleniyor. Di