Katalog

CUMHURÎYET 25 Aralık 1973 Dünyada Bugün Dış basmdan Petrole zam, sanayi ülkelerinde şok etkisi yapt TAHRAN > Basra ülkelerinin nu söylemiştir. Heller, Önümüzpetrole yaptıkları °o 112 oranın deki yıl içinde enflasyonun da . da zam Batının sanayi ülkelehızla artacağını ve hayatın iyirinde şok etkisi yapmış, kiml ce pahalılaşacağını ileri sürmüşçevreler de «artık ok yaydan çık tür. tı» demişlerdir. • Danimarka Ticaret Bakanı Poul Nyboe, ham petrolt yapılan • Amerika'mn en tanınmış ik tisatçılanndan Walter Heller, pet zamdan sonra Danimarka'nın dış ticaret açığınm iki misline çıkarol darlığı ve Basra körfezi ülkelerinin ham petrole zam yap cağıru belirtmiştir. Bakaıı, Danimarka'nın dış ticaretinin bugün masmdan sonra 1974 yılında, A500 milyon dolar açık verdiğini merika'nın iktisaden gerileyeceve bu rakamın 1974 yılında, bir ğini. hatta 1930'ların çoküntüsümilyar doları bulmasınrn beklen ne benzer bir çöküntü içine yu. diğini kaydetmiştir. varlanmasının muhtemel olduguNyboe, halen • 20 olan enflas« ' yon nispetinin de daha artmâsın dan korkulduğunu söylemiştir. • Batı Almanya'da, benzin fiyatlannda litre başma 900 feniklik bir zam kaçmılmaz görünmek tedir. Süper benzin fiyatları ise tabiatıyle daha fazla artacaktır. «Frankiurter Algemaine Zeitung» gazetesi, hükümet çevrelerine dayandırdığı haberınde, 1 Ocak 1974'ten itibaren Batı Almanya'da bir galon benzinin 1.31 dolara ve bir galon süper benzinin de 1.45 dolara satılacağım ha ber vermiştir. • Londrâ'da, «The Times» gazetesi, ham petrole yapılan zamdan sonra benzin fiyatlarına, ga lon başma 15 cent zam yapılmasının kaçmılmaz olduğunu bildirmiştır. Gazete, Ingiliz hükümetinin enflasyonla mücadele politikasının bu karardan büyük zarar gö receğini ve petrul için her yıl harcanan dcvizın 1974'ten itibaren yılda bir milyar sterlin arta cağını yazmıştır. • Arap petrol ambaıgosunun başlıca hedeflerinden biri olan Hoüanda'da, Sosyalist Başbakan Jcop Denuyl, kararı «Beklenen bir şey. diye gayet normal karşılamıştır. Başbakan, Hollanda halkımn hayat stilıni değıştumek zorunda kalabileceğirji ve «petrolsüz de yaşamaya alışması gerektiğini» kaydetmiştır. # Norveç'te, sanayı petrolden ziyads körnüre dayalı olduğu ıçır fazla bir endişe göze çarpmamak tadır. ( a a . THA) Brandt yaşlanıyor mu ? ugünlerde 60. doğum yılıru kutlayan Alman Başbakanı Brandt hakkında değişik çevrelerde dedikodular yapılmaya başlanmıştır. Bunlann başmda Başbakamn .yöneümde ffaçlük çeküğı. gelmektedir. Eleştirmenlerin üzerinde durduklsrı noktaların ilki FDP SPD koaüsyonunu çok az bir çoğunlukla 3'ürütebilmenin güçlüğüdür Böyle bir durumda yem bir poh'ika uygulamak kolay değıldir. Ayrıca. Almanya'nm içinde bulunduğu bugünkü koşullarda seçinıi tek başına kazanmak olağanüstü bir lider kişiliği gerektirmektedir. Brandt'ın yönetimde gösterdiği zayıflık daha seçim öncesi ortaya çıkmışt.. O zaman FDP Başkanı Genscher seçim sonrası çok dinamik ve yeni bir Brandt'la işbirliği yapacağım söylemişti. Yönetimde güçlük çektiği iddialarının yalan olduğu anlaşılacaktı. Fakat bu falcıhk maaleset gerçekleşmemiştir. Yönetimde güçlük çekmekten ne kastedılmektedir? Willy Brandt Başbakanlıkta beşinci yılını doldurmaktadır. Ostpolitik (Doğuya Açılma Politikası) durgunluk göstermektedir. îçerde yapılması gereken reformlar hâlâ program halindedir ve yürürîüğe girmenıiştir. Parti ıçinde, parti başkanı olarak birleştirici gücünü yitirmiş bulunmaktadır. Hükümet içinde. dostlarının tavsıyesıne uyarak FDP ıHür Demokratlari kanadına fazla özgürlük t:nımıştır, onun daima yerinde kalacağı ve düşmeyeceği tabu değildir artık. Nobel ödüllü Başbakan hakkında dedikoduların yayılmasına SPD (Sosyal Demokrat Parti) içindeki değişik aknnlardan birının temsilcisi olan Conrad Ahiers sebep olmuştur. İlk ehştiri Moikoya gezisi sırasında yapılrmş, daha sonra petrol bunalımını giderobilnıek için gerekli yeteneklerin olmadığı îleri sürülmüştür. HüUümet etmek. hükümet etmenin devamı anlamını taşır. Bü;ün bunlar yanlış mı yoksa hükümet ortaklığında ortaya çıkan anlaşmazlıklarda Brandt'ın artık iyi yönetemediği gerekçesi ileri sürülerek düşürülmek mi istenmekte? O zaman kuşkusuz koalisyonun sonu geldi demektir. Brandt'ın. büyük bir partinin başkanı olarak. ortağına çok tsviz verdiei açıktır. Verilen tavizler onun SPD iç'rde durumunu sarsmıstır. Bu hükümetin de sarsılmasına yol açmsktadır. Brandt devamlı suçlanmaktadır. ama alternatif bir isim de şu anda yoktur. Parti içinde egemen olan görüş, partinin bir koalisyon ortaklığından çok. iktidarı tamamen ele almasıdır. Dışarıya karşı tekbaşına iktidat olmak için slogan atmak ve gelebüecek bütün hücumlara Başbakanı hedef göstermek, içerden de onu kundaklamak belirli bir politikanın çift yüzüdür. Fakat bu tür bir politikanın henüz tam uygulandığını söylemek haksızlıktır. Politika insanları liderleri mutlaka yıpratmaktadır. Bu gerçektir. Yıprstılma ya da yıpranmış olma «yönetimde güçsüzlük» ola rak nitelenebilir Brandt şimdiye kadar dört seçimden geçmi;tir. Parti Başkanı olarak bunlann ikisini çok olumsuz koşullarda yaşamıştır. Ondan dolayı da bütün hücumların hedefi kendisi olmuştur. Öte yandan ekonomik alanda devletin alması gereken, ya da almasında yarar görülen tedbirler konusunda SPD Ue FDP farklı düşünmektedirler. Ayrıca her iki parti içinde de ekonomik tedbirlerle ilgili değişik görüşlere rastlanmaktadır. Başbakan Brandt güç gunlerin arefesindedir. Çünkü önce kendi partisi içinde birük sağlayacak, sonra hükümet ortaklığında bir uyum söz konusu olabilecektir. Ekonomik tedbirleri zorlayan sosyal güçlerin başında sendikalar gelmektedir. îşletmeler sendikaların taleplerini geri ;evirmektedirler. Onun için de devletin müdahalesi ve bir çözüm yolu bulması zorunlu hale gelmiştir. Böyle zamanlarda da hükümetin başında ekonomiden anlayan birinin bulunması yararlı olmaktadır. Bu konularda kendisini elpştirenlere karşı Brandt'ın verdiği cevap Ekonomi bilgıleri benimkinden kötüdür.» biçimindedir. Bütün bunlardan anlaşüacağı gibi Alman Başbakanı detgısik sorunlarla karşı karşıyadır. 60'mcı yaşı dolayısıyle kendisi hakkında birçok yazı yayımlanmıştır. Hepsinde gözlenen ortak nokta sorunların ağırlığı karşısında eski enerjisinin kalmadığı ve pasifleştiğidir. «Yönetimde güçlük çektiği» sloganı sözü edüen parti içi ve dışı çekişmelerden sonra ortaya atılmıştır. Yeni dönemde Türkiye 1kinri Dünya'Savaşından bu yana, Ortadoğu bazı dönüm noktalarını yaşamış ve Türkiye, bu dönüm noktaları sırasında meydana gelen olaylardan birinci derecede etkilenmiştir. Bunlardan en önemlisi, Amerika'nın Ortadoğu'ya doğrudan bir taraf olarak kanşmasıdır. Amerika Ortadoğuda bir süper devlet olarak varlığını ilk defa tran'da göstermiştir. Iran'ın îimdiki Şahının babası R:za Pehlevi, lkinci Dütıya Savsşmda . Nazi Almanyasına yakın bir politika izlediği içitı tngiltere ve Sovyet Rusya tarafından 1941de protesto edildıkten sonra, tahttan feragat zcrunda kaldı. Şimdiki Şah tahta geçti ve Iran 1941 yılında lngiltere ve Sovyetler Birüği kuvvetlerince işga'l edüdi. 1942 yılında ise, savaçın üç büyük müttefiki olan Amerika, Ingiltere ve Sovyetler, Iran'ın bağımsızhğım temînat altına alan «Üçlü Andlaşma»yı imzaladılar. Bu andlaşma, 1943'te, Robsevelt, Staltn, Churchîll arasında yapılan «Tahran Konferansı»nda teyid edilmiştir. Ve böylece. Amerika ilk tfefa Ortadoğu sorunlarına doğrudan bir taraf olarak kanşmıştır. B B Londrâ'da vine bombalar patlarlı LONDRA Meçhul bir şahsın Pazar gecesi Scotland Yard'a telefon ederek «sizlere Noel hediyelerimiz» var demesinden yanm saat sonra Londranın üç ayrı yerinde üç şiddetli patlama olmuş tur. Kuveyt Petrol Bakanı, OECD ülkelerinin fivai artıs nedenini incelemelerini istedi PARİS Kuveyt Petrrl bakanı Abdurrahman Eî Atiki, petrol iiretcn Arap ülkeleri ile OECD üyelerinin bir konferans masası etrafında toplanarak «yük^ek fiyatla petrol satılması» konusunu enir.e boyuna inceiemelerini teklif etmiştir. Atiki, «Sattıâımız petrnlün karşılığında aldığımız para ile ihtiyacımız olan malları, nıalreme yi. yiyeceği. ilâçları. silâh!=u ve teknik bügiyi sağlamak arzumndayız. Bu nedcnle. çok yüksek fiyatlarls petrol satışı konusuııun bir çözüme bağlanması arzusundayız» şeklinde konuşmuştur. (a a) Ancak Amerika'mn, Sovyetler Birliğinin gücünü dengcleyen bir devlet olarak daha gösterişli biçimde, Ortadoğuya girişi, 12 Mart 1947'de açıklanan «Trurnan Doktrini» ,11« olmuştur. Truman Doktrini, TürMye'yİ ve Yunanistan'ı ana hedefler olarak almışt'ı. Truman Doktrini ve bunu izleyen Marshall Plarvı, Türkiye'nin geleneksel askeri ve politik yapısını doğrudan etkiledi. . Savaş sırasında hile tarafsızlığı; daha rfoğrusu çok taraflılığı. izleyen Türk dış politikası, bundan böyle soğuk savaşta aktif bir taraf oluyordu. Bu durumu, 1947 Mayısında 6zel bir Amerikan • heyetinin Türkiye'yi ön ziyareti izledi. Bir Sovyet saldırısına karşı hazır tutulan Trakya'daki «Çakmak Hattı» iptal edildi. Toros Dağlan savunma hattı, lskenderun 8a ikmal üssü olarak seçildi. Savurvma stratejisini Doğu'ya kaydıran Amerikalı uzmanlar, buna paralel ve Erzurum'un KuzeyDoğusuna uzanan karayollannt Rİarıladılar. 1950'ye gelindiğjnde, Genelkurmay da bütçesi ve sorumluluğu açısmdan tüm olarak Miîli'Savunma Bakanlığına bağlanmıştı. Çeşitli kademelerde .görev alan Amerikalı danışmanlar, Türk Amerikan işbirliğinln âhenkll biçimdeki uygulanışını bütün devlet kuruluşlannda yaygınlâştırmışlardı. • Ortadoğu ve Türkiye lçin ikinci dönüm noktası, Mısır'daki Nâsır Hareketini oluşturan gelişmeler ve bunun tonunda Sovyetlerin de doğrudan bir taraf olarak bölgeye girmesidir. .1954'de, General Necip'i devirerek Mısır'ın yönetimini ele geçiren Nâsır, Arap milliyetçilifipin ve Mısır bağımsızlığının bayrağını açtı. O güne kadar tngüiz nüfuz bölgesinde bulunan Mısır, önce Çekoslovakya'dan silâh alarak, gelejıeği yıktı. 1956'da da, Süveyş Kanalmı milllleştirdi. Bunu büyük buhran izledi.. Nâsır Süveys'i. millllestirince. bi zim Boğazlar ile bir paraleUik kur muş ve 1956 temmuzunda da, Tiirkiye'nin arabuluculuğunu istemi? ti. Ayrıca, 1954 Mısır Ingiliz Anlaşması, Süveyş'ten îngiltere'nm faydalanma halleri arasında «Türkiye, saldırıya uğraması»nı da say dığı için, Türkiye, 1956'da Londra'da toplanan Süveyş Konferans larına taraf olarak çağrılmıştı. Türkiye, 1956 Süveyş Buhranı sı rasında kesinlikle Nâsı%'a cephe aldı. Ortadoğu'dan çekilen İngiltere ve Fransa'mn yerini Amerika alıyordu. Türkiye de, 194Fde başlayan ittifakırLve 1955'de imza lanan «Bağdat Paktı>nın gereği olarak, Amerika'yı tuttu. «Dul!es Planı.ru destekledi. İngilttre ve Fransa'nm Mısır'a saldırmaları üzerine de, bu saldırıyı onayladı Buhran, göAinürde çözümîendi Bu arada Süveyş olayından soira Sovyetler Birliği'nin bölge ül!:eleri arasında itiban ve etkenliği artmıştı. Amerika da, buna 5 ocdk 1957 tarihli •Eisenhower Doktrini» ile cevap verdi. Bundan böy le, Truman Doktrini, Ortadoğu ça pında yaygrnlaştırıhyordu. Ancak bloklararası tıale dör.üşen Ortadoğu çapmdaki bu buhran sürecek ve 1957'nin Ağustos ayında, Batınm desteklediği Ürdün'le çatışan Suriye, Moskova ile bir işbirliği andlaşması imzalayacaktır. Eylül'de ise, buhran Türkiye . Suriye gerginliği haline dö nüşüyor, Türk Hükümeti «sola kayan» Suriye'ye karşı açık eep he alıyordu. Ne var ki, Sovyetler bir kez Or tadoğu'ya girmişti. Nitekim 10 eylül 1957'de, S.S.C.B. Basbaksrıı Bulganin, zarnanm Başbak.m Adnan Menderes'e bir mektup göndererek, «Suriye sınırındaki yığınaktan endişe duyduğunu» ha tırlattı. A.B.D. Dışişleri Bakanı Dulles ise, asıl Amerika'nm Türkiye'nin güvenliği yönünden endişe duyduğunu söyledi.. Bu tartışmalar uzayıp gitti, Suri ye adına Moskova, Türkiye sdına Washüıgton konuşurken Sovyet sayaş gemileri Suriye limanlarını, Amerikan savaş gemileri de Türk limanlarını ziyaret ettiler. 1958'de, Lübnan'daki ayaklanma ve onu izleyen Irak ihtilâlinde de Türkiye'nin tutumu aynıydı. Anr.e Meçhul şahıs, Noel hediyelerin den birincisinin Kuzey Irlanda'da «ölenler», ikincisinin «katledilenler» ve üçüncüsünün de «gözaltı edilenler» için olduğunu söy lemiştir. Telefonda yapılan bu ihbardan sonra Kensington'daki bir polis merkezinde, Hammersmith'deki bîr inşaat şirketinde ve şehrin Batı yakasındaki bir tavernada patlamalar meydana gelmiştir. Her üç olayda da maddî zarar büyük olmuş, ancak yaralanan ve ölen olmamıştır. Bu şekilde. son altı gün içinde Londra'da, Irlanda'lı müfritlere atfedilen 17 patlama meydana gelmiş olmaktadır. (aJ.p.) Bangladeş seçimlerinde 8 kişi daha öldürüldü DAKKA Bangladeş'te yapılmakta olan yerel seçimlerde dün sekiz kişinin daha öldürüldüğü açıklanmıştır. (afp.) Eban: c<Kısa sürede sonuç alınmaz,, tsrail Dışiçleri Bakanı Abba Eban, Cenevre Banş Konferan»ından kısa surede bir sonuç beklemediğini söylemiştir. Israil Genelkurmay Başkanı General David Aliyazar da verdiği demeçte, Israil'in varlığımn hiç kimseye ve hiç bir anlaşmaya bağh olmadığmı, bu varlığın sadece Israil'in Silâhlı Kuvvetleri tarafından korunabileceğini ifade etmiçtir. aRusya Kissinger iyimser Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, dün Beyaz Saray'da Başkan Nixonla Ortadoğu konusunda bir görüşme yapmış ve Nixon"a barı şın kurulması hususun<îa iyimser olduğunu bildirmiştir. Ürdün Başbakanı Zeyd Rıfaî de. Amman'a döndüğünde verdiği demeçte, «Kudüs şehri Araplara teslim edilmediği sürece Ortadoğu'da banş olmayacağını» söylemiştir. [Dış Haberler Servisi] Mig • 25 uçakları verdi» NEW YORK «Newsweek» dergisinin belirttifine göre, Sovyetler Birüği. NATO ülkeleriyle sınırı bulunan bir Doğu Avrupj ülkesi olan Polonya'ya ilk kez «Mig25» avcı uçaklan göndermiştir. (a.f.p.) Der Spiege! Adem'în ğömlegini Havva nicin denesîn! | | SATILIK. 958 Model, 190 MERCEDES Sahibinden Tel. : 22 37 27 (Cumhuriyet: 10689) ACI KAYBIMIZ Bankamızın personel uzmanı kıymetli temiz ve iyi insan arkaaaşımız, TURAH YURÜR 24.12.1973 giinii ararruzdan ebediyen ayrıimıştır. Cenaz«sı 25.12.1973 Salı günü Fatih Camiinde lcüınacak ikınol namazından sonra ebedl istirahatgâhma tevdı oıunacaKtır. Kederli ailesi ve arkadaşlarımıza baş sağlığı dileriz. ETÎBANK tSTANBUL BÖLGE MÜDÜRLÜGÜ (Basın: 3941/10691) Elâzıp Devlet Mühendislik Ve Mimarlık Akademsıı Başkanlığından 108 sayılı kanunun 3 maddesı uyannca Akademlmlzde mürınal olan Sivü Savunma Czmaruıjjı kadrosuna Dlı adet 4. dereceflen eleman aiınacaKtır. tstekHierın 14.1.Ia74 tantıme Radar sahsen veya CUlekça İle Akademı Başkanlığına müracaatlan ctuyuruiuı. (Basm 27916) 10673 Guarnera ile isbirligi yapan Beymen, Havva için de zengin bir koleksiyon hazırladı. Uluslararası klasta, güzelim bir bluz koleksiyonu... %100 saf ipegiya da pamuğu, Türkiye'den... Aderente kupu, genç ve olgun yakaları, modern desenleri, renkleri, Guarnera'dan... Kılı kırk yaran özeni de, Beymervden... 3000 TO1S1 NOLU KAOLİN İLE 8100 TONII NOLU KAOLİN AL1NACAKT1R PINARHİSAR ÇİMENTO FABRİKAS1 MÜDÜRLÜĞÜNDEN 1 Muvakkat teminat 1 nolu kaolin için Ü5.JO0 TL. 11 nolu kaolin için 40.000 TL.dır. 2 Sartnameler Fabrika Ticaret Şefliginden veya îstanbuı A!ım Satım Müdürlüğü Sahpazarı Meciîsi Meb'usan cad Durs'an tıan, kat: 4'ten bedeisiz olarak tcınin edilebilir 3 Ihale 8.1.1974 tarihine rastlayan Salı günü saat 14.00te fabrikada kapalı zarfla teklif alınmak suretiyle vapılacaktır. 4 Fabrikarraz 2490 sayılı kanuna tabi olmadığından iha. leyi yapıp yapmamakta veya dilediğine yapmakta serbesttir. i.KAY1P Pasaportumu kaybettim. Hükümsüzdür. Ahrnet îünören (Cumhuriyet: 10686) KAYIP Mecidiyeköy Vergi Dairesinden 1971 vergi dönemindc aldığıra 010 822 sayılı Tasarruf Bo nosu makbuzunu kaybettim.. Faruk İLKER Cumhuriyet 10684 (Basm: 27867) 10670 GüaimeraBeıınten1 " MİLANO İSTAN8UL Osmanbey, Beyoğlu: 27 Aralık )973'ten it'borsı. Ankara, İzmir: Oco* 1974'ten itiboren. 'â Beymensaraylar'da Artık Havva'nın Âdem'in gömleğini denemesine gerek kalmadı... Mehmet BARLAS (Devamı 7, Myfada) (Manajans 3542) 1066S KENDİ UÇAGINI: @)KENDİN Y