Katalog

SAYFA ALTI: SCUMHURİYETÎ 18 Haziran 1972 Haftadan Haftaya Adnan TAHİR 4 0 YSL ONCE 18 Haziran 1933 tarihli İZ, DANTE'nin, «tlâhi Komedi»yi yazmak için bütun ilhamını Beatrice'den aldığını sanıyorsamz yanılıyorsunuz. Beatrice, ölümsüz şaire ilham vermek şoyle dursun, metelik bile vermiyordu. Genç kızın bütün tahhsizliği kısır bir dönerade dünyaya gelmekten ibaretti. Çağımızda yasasaydı sayet ya güzellık kraliçesi olurdu, ya fılrn yıldızı, ya ideal manken, ya da pahalı bır kapatma... Ama ilham perisi asla. Röncsansın, hümanist öncülerinden Petrarca da butün ilhamını Laura'dan alıyordu sözüra ona. Oysa bir rıvayete gore Laura, ünlu şairden gayri herkesle kinstıran aşiftenin biriydi. Manzoni'yi biliyorsunuz tatiî... Dev bir eser kazandırraış dünya edebiyatına : «t Promessi Sposi Nisanhlar.» Karuına ithaf etrniş kitabı. Bekâr olsavdı yazamayacak mıvdı yanı?... Yazacaktı kuskusuz... Belki daha da güzel. Ama adet haline gelmiş bir kere... llle de başanya mı ulasmak istiyorsunuz?... Bir periden ilham alacaksınız... Adı ister Beatrice olsun, ister Laura, ister Demokra«i. *** • HATIRLAYACAKSINIZ . Kore savaşlarınm en şid. deth günlerinde Eisenhower kalkmış oraya gitmişti. Amaç hem durumu yakından görmek hem de çarpışanlara moral vermek. önce bir konuşma yapıyor askerce... Arkasından ds soruyor: «Benden bir istediğiniz var mı?...» Koro halinde yeri Eoğü inletiyor bütün birlikler: «Var. Var... Marilyn Monroe'yn istiyornı...» Haklı bir istek... Çünkü, Marilyn de kendıne özgü bir ilham perisiydi sağlığmcfa... Ama o biçim, ama bu biçim... Istisnalar kaideyi bozmaz. *## • DOKTOR Alexis Carrel ne dîyor?... «Insan, bn meçhnl.» diyor. ömrunun yansını lâboratuarlarda tüketmiş, yansını da gözlemcüikle geçirmiş. însanlan incelemiş derinlemesine... Kocaman bir de ödül kazanmıs... 1940 Nobel Ödülü. Bır meçhulü kovalamış durmaksızm... Karanhklara ışık tutmuş... Ama mikroskobun altında ilham perisine benzer birseye rastladığı idtiia edilemez bu yaman bilim adamının... llhamını sadece insandan almış... Ve de insanca almıs... Başarının sırn bundan ibaret. *** • İLHAM, aslında elektro manyetik bir olay. Elinizdeki kalemle kafanızdaki fıkirleri, cereyan yükümlü iki telin birer ucu gibi birbirine dokundurarak kısa devreye sokabiliyor, beklenen kıvılcımın da parlamasmı sağlayabiliyor musunuz?... Mesele kalmamıstır. Vezinler,, kafıyeler, güfteler, besteler, renkler. şekıller kendiliğinden gelecektir. La Bruyere ne d'emiş vaktıyle?... «Kitap yazmak da rakkaslı ve guRukln dnvar saati yapmak gibi bir mcslektir...» demiş. Ana. tole France da yazarlıkla marangozluk ara^ında farkın zer. resini görmüyor: «Biri keresteleri, diğeri de kelimeleri yontarak ortaya birşey koyacıklardır.» Chopin'e «Sn damlasunın notalannı bır geceyarısı pencerenin camında benzersiz sesler çıkaran yağmurun ilham ettıği muhakkak. tlham perisi o anda uykunun kaçıncı bolümündevdi kimbılir? S Var mı 5 yok mu ? Cumhuriyet [ p FABEIKAS1 Üniversite ıslahatı ANKARA 17. (a.a) Da lerının tetkıkl ile mesgul o l . rülfunun (Üniversite) ıslahatı muştur. Komısyon 31 Temmuzmünasebetiyle hariçten birincı dan 31 Mayıs 1934'e kadar gederecede otorite sahibı olarak çerli olacak Üniversite kadrotamnmış birkaç profesörün ge sunun tanzimıne başlayacaktır. Temmuzun 15'inden itibaren de tınleceği haber alınmıştır Darülfunun Islâhat Komıs yenı Üniversite teskıli hazıryonu dun sabah gene sicil fiş İıklarına baslanacaktır. bilbassa Fatıh çevre• tstanbul'daki büyük yangnılar sinde fazla tahribat yaptığı için, Ugililer bu mıntıkanın iraannda öncelik tanımayı uygun çörmektedirler. l.ondra tktlsat Konfcraneında bugün söz almak için isimlerini yaıdıran delegeler şunlardır: Portekiz. Çin, Kanada, ŞUi. Türkiye. Meksika ve Irlanda. Harp borçları meselesi nihayet çıkmazdan knrtulnyor. Amerika Reisicumburu, borçln devletlerin temsijcilerini Washinfton'da bir konferans akdine dâvet edecek. ALİ FUAT Pasa, bafımsıı mebns olarak Konya'dan aday Rösterilmiçtir. Bn vesileyle tsmet Paşa, Konya halkı için bir beyanname yayınlayarak b? adaylı^ı rcsmen aeiklamıs, Ali Fnat Pasa'nm millî dâvadakl hizmetlerini övrnüş. kendisinin Gazi ile aynı yolda yürüdüğünü ifade etraiîtir. Erdal TLSAVUL Imalât servisi mi?.. t'stabaşı olacak herifi fönden n bana... Çok acele... Hammefendi ve beyefendi evde yoklar demek? i m ı n ne iyi, aman ne iyi... Nasılsınız?.. İyi misiniz ?. • BİR ANKET yapılmış vaktiyle... îlham konusunda. Şair'.erden biri: «Beethoven'in Doknzonca Senfonisini dinleme. drn tek kelime yanmıyonım...» demiş. Bir diğeri: «Perdeler sımsıkı kapanacak. masanın ortasmda bir mnm yanacak, evde çıt çıkmayacak» Aksi halde bendrn bayır beklemeyin...» buyurmuş. Yapılan açıklamalar hep bu türde sürüp gidiyor. Eğilimler genellikle romantik... Yalnız biri kıyaiıya gerçekçi: «Bence ilham bir »ise kırmızı saraptır.» demiş şairlerden biri. Hesabını da tutmuş şiselerin. Tam 3567. * # * • CARREL'in bütün çabalanna rağmen insan halâ meçhul... İnsan hakları d"a Evrensel Beyannamenin kâğıdı gibi burus buruş artık. İlham da sözlükteki geliçigüzel bir keümeden ibaret. Bir hikâye var bu komıda... Ibret verici. Yetişme çağındaki bir kız çocuğu önemli bir hastahk geçirmiş lyileşiyor yavaş yavaş Fakat saatler uzun, takvim de merhametsiz... Zaman verinde sayıyor adetâ. Kızcağız tarifsiz sıkıntılar içinde. «Birşeyler yaz, oyalanırsm...» demiş annesi gunün birinde. Küçük, başlamış düşünmeğe... Düşünmek nasıl da kolay... Ama yazmak aynı ölçüde zor. Yine de yazmış bir hikâye... Sonra iki Sonra üç... DördKincü uzamış da uzamış... «Temiıe çek bnnu.» demiş «enesi. Ve bir yayınevin» yollamış. Kısa bir sürenin sonunda editör çağınnış ana kızt. Anlasma yapılmış... Kitap çıkmış... Kapışılmış. lmza: Agatba Christie. • ŞtMDl bir soru: İlham bunun neresinde?... Ne Dokuluncu Senfoni, ne sessizlik, ne mumun alevi, ne de kırmızı sarap. Sadece Allah vergisi... Arzu... İstek. Biz de bu olanaklann tümüne sahibiz çok sükür... Arzu, istek ve Allah vergisi... Biz de tuttuğumuzu koparıyor, başandan başanya koşuyoruz yeterince. Ama ilham alarak mı yapıyoruz her yaptığımızı?.. Ne münasebet?... Yok çünkü böyle bir şey... 0 1 madığı için de biz ilham değil «Ah» alıyoruz sadece. Bir ds bol keseden vergi. 5j( 5jC îjî VASITASIZ VERGİ VASITALI VERGt X A ZI SIZ GIJNUK Pitigrilli Dizisi ANTEN YAYlNEVt: Cafaloilu Tokujn No. 40/10 PosU Kuhısn: 1264 tsUnbul Telefon: 27 3S 93 KIIAELAKI boynu bükük öldüler ORHAN KEMAL i ODÜLONa KAZANAN i ROMANI ! ••Hnn «ıtareılafda 370 Sayb. 20 l< 1 9ASKISI TUKENVEK ÜZERE Yirmi Kitaplık Nefis Bir Dizi tNSANOGLDNTJN en gakrip özeHiklerinden biri de 'geleoek hakkında bilgi sahibi olmak istemesidir. Hepimız gerek niyalanmızla, gerek fal, gerek kehanetlerle gelecekte başımıza ne kabaklar patlavacağını enayicesine de olsa bilmelc isteriz. HOMEROS Roma Imparatorluğunun kurulacağını mıs ' ralanyla çok öncesinden haber renpişti. Tracedya üstadı SE.KECA da Amerika kıtasmm ke$>' flnl Şiirlerinde bildirmiş. DOMöi Dr. İhsan TİANUS, kafası kesilmeden bir gece önce rüyasmda ense kökünden yeni bir kafanın çıktığını görmljştü. Hazreti Yusufminücum yanl yıldız falıdır. un rü}rasındaki beslı ve cıhz Hanı Zıya Paşanın «Yıldız arainekler de gelecekteki bolluk ve yıp götrte nice turfa müneccim/ kıtlıgı bildiriyordu. Gaflet ile görmtz kuyuyn rehSEVİYOR SEVMtYOR güzerinde» dedığı müneccimlerin falı. Bu saçma görüş (Mik»OCüKKEN smıfı geçip geçro Kozmos) küçük bir evren .meyeceğımizi papatya çiçeolan insanın, (Makro Kozmos) 'ğınin yapraklarını yolarak yani büyük evrenin etkisi altınanîardık. Kartlaştığımızda ise da olduğunu kabul ediyordu. seviyor sevmiyor diyerek aynı Hekımler eski çağlarda hastahk falı sevgilimiz için uygulanz. lann bile o insanın yıldızmda Bir kahve fincanından, Gürcü yazıU olduğuna inanmışlardı. Bacı'nın iskâmbil falından, çinKoç, Boğa, Inek, Arslan, Zırtgenenin bakla falından, «Aptala lan, Sıçan, Kırat, Tilki, Akrep malum olur» diyerek delilerin gibi burçlardan birinin bir insayumurtladığı herzelerden ve nın doğduğu an gökte bulunmaMANTEROLOJİ istasyonunun sı o borcun o insanın geleceği hava raporlanndan hep gelecek üzerinde etkili olacağına delilhakkmda haber bekleriz. dir. Profesör Max Knol"un ilmi Geleceği bıldiren bir fal da 11gorüşüne biraz da uymuyor değıl bu iş. Güneş üzerinde meydana gelen lekelerde nasıl diğer gezegenlerin rolü varsa dünyadaki mevsimlerin oluşunda da, hattâ insanlann hayatında da bir yıldmn etkisini kabullenmek biraz akJa yakoı olsa gerek. Bunun içindir ki ZAMBANK memuresl Tombul Mualla haftahk «FOTO . BACAK> raecmuasını alıralmaz Illc olarak «Bu haftaki falınız» sütununu DOST yAYINURI SUNHR açıp «GERGEDAN» burcunu Yılmaz dİVEVin okuyor. Ne ise halim o çıksın falim ÜNLÜER • İŞ DURD5IÜNUZ Işte başınıza devlet kuşu konmuş. Büyük bir kapıdan 4 vakte kadar bir kısmet var. Maaşınıza 4 yüz 44 kuruş zam gelecek. 4 yüz yü mı desem, 4 asır mı desem, 4 devir ml desem... Yine 4 vakte kadar yani 4 saat mi desem, 4 dakika mı desem, 4 saniye mi desem.„ Yepyenl cilalanmış ve yaglanmış ZAM, vasıtalı, vasıtasız, vergiler... Zam zum da zamzurzumbur zadleylü. Isinlz pek terelelli. l SOLDAN SAĞA: 1 Babasmm Venedikli bir Frenk kaptanı olduğu ve küçuk yaşta esir alınarak saraya getırilip yetistirildiği rivayet edilıp saraydan çıktıktan sonra derece derece yükselmiş Budin, Van, Erzunım, Bağdat valiliklerinde bulunmus, Kaptanı deryalıkla ba şarüı deniz savaşlarına katümış, Eğri seferinde 3. Mehmefin ka zanmasına rolü olmuş, 40 gün sad razamlık yapmış, Iran seferindeki başarısızlığından sonra ikbalden diişmüş, İştanbulda gazetecilik âleminin semti onun adını taSimakta olup bu semtte bir zamanlar sarayı, halen hamaraı bulunan bir vezir 2 TEESİ uzak doğuda ikiye ayrılmiî bir ülke TERSİ B. Almanya'da bir sanayi ve maden bölgesi olan eyalet İtalya'da bir nehir Bümya'da argonun simgesi . 3 Airika'da bir nehir . Hindistan'da, Bengai körfezinin güney doğusunda bil eyalet TERSİ canlı mânâsına. 4 Kimyada arseniğin simgesi Yazı (eski dil) Birtakım ışaret lerle oynanan sozsüz tiyatro eseri. 5 Kimyada plâtinin simgesi Eski Yunan'ın, ibret verici hayvan masallariyle ürüü bir yazarı Alaturka musikide bir makam Kimyada kalsİTumun sim gesi. 6 Bir şeyin çarpması, âni bir ruhî durumun ortaya çıkma siyle hâsıl olan bünye sarsmtısı an lamına cYeşil yülar, Pembe yıllar. Üç aşk, Kâbus şatosu.» gi bi romanlann yazarı, BIIITKJJI bir doktor olan lngiliz romancısı TERSİ bir nota . TERSİ Izmir'de ilçe. 7 Birisiyle eğlenme anıamına Musikimizin klâsik mahiyetini bozmadan birçok venilıkler getirmiş, çaldığı birçok sazm içinden bilhassa tanburdaki vırtüozitesiyle Cslubunu erişilmez bir dereceye geürmiş, dik sözlu ta vırları, biraz melankolik, aşın, asabî, fazla içki düşkünlüğü u l l e ri ile bir üstad idi. 8 Eski Türk lerde kral Lirik sürden romana ve piyeslere kadar edebiyatın hemen her dalında eserler vererek etkisini dünyaya sürdürmüş bir Alman edibi TERSİ bir baIık Su (Eski dil). 9 Radyonun bir kısmı Dünya anlamına Bir silâh. 10 Kimyada baryumun simgesi TERSİ vüâyet Amerika Birleşik Devletleri'nde bir eyalet 11 TERSt Manisa'da • ilçe Yuva efradı Orta oyunun••••••VII•••••••••••••••• BULMAC2 I 2 3 4 5 6 7 8 9 10 II 12 13 14 15 16 17 18' FETTAN KII Ye din c i Kitap: Aşk ve heyecan fırtınası Pek yakında çıkıyor Turkiye'nin En tyl Aylık Edebiyat Dergisi SOM DAVA ASKERl YARGITAYDA Yazan: Z, STANCÜ'nun romanl Faik Muzaffer Amaç (Seltiz liralık posta göndererek isteyiniz.) pulu Dağıtım: TÜCEL YAYIN DAGlTIM P.K. 401, Istanbol Çıplak Ayaklar Bir solukta okuyacağmız bu dev romanı kitapçınızdan arayınız (25 lira) HABORA KITABEVİ P.K. 6 Beyazıt İSTANBLT Haziran ayında Afşar Tlmuçln, Hasan Hüseyin, Demir Özlü, Fethi Naci, Asım Bearci, Bedrettto Cömert, Mehmet Seyda, Bekir Yıldız, Konur Etrtop, Leylâ Erbil, Tank Dursun K, Halil Ibrahim Bahar, Günel Altıntaş, Ismet Zekl Eyüboğlu, Cevat Çapan, Pahlr Onger, Muzaffer Buyrukçu ve daha başka lmzalarla çıktı. Abonesl 60 lirs. Ravale ve yaaşma adresl: Halil tbrabim Bahar • Mitha.tpaşa C. 19/3 • Beyazat. îstanbuL Genel Oağıtım: Ge Da • Nuruosmaniye C. • Cagaloğlu • Istanbul. " • SAGLIK DÜRÜMUmjZ Karanlık görönüyor. Zira bafta sonnnda elektrikler kesilecek. Cebinizde bir mnm tasımayı ihmal etmeyin. Yok sa başınızı duvara toslarsınız. Rözgârlar hızlı esecek dikkat edin kafanızı fişütebilirsiniz. Hafta sonuna doğnı bir bnruntu pörülüyor. Koca M. Pasa otobüsüne bn günlerde binmemenizi tavsiye ederiz. Cüzdanıntzı aşiracaklar. • HİS H.4YATINIZ Yıldızınız, hafta başında inkisarı hayal kınklı|ına uğrayacagınızı söylüyof. Aldırmaym. Size üç yoldan haber var. Divanyolu mu? Fteneryolu mu? Plâjyolu rnu? Ayakyolu mu? Ozunboylu bir cadaloz ile bir 46'lık bftklre ağız ağıza vermişler sizi konuşuyorlar. Birisi kaynananız olabilir dikkat. Ne konuştuklannı söyliyemem. Terbiyem mtisait degiL GönlünUz kabarmış yüreginiz taşıyor. Bir daha sefere kahveyi sulu içip fincanı yaladıktan sonra kapatırsamz falınız tertemız çıkacak. • AŞK HAYATI tç bnlantısı, Sgtirme, kusms gftrülüyor. Ben size demedim mi o Eşantiyon Eczanesinin eczacı kalfası Abidinin verdiği koraynca baplara guvenraeyin diye. Hafta arasında İKİZLER burcnnun etkisivle karnmız biraz büyüyebilir. Merak etmeyin. Kaz'dandir. Beçiktastaki bhinei sımf Prf. Oprt. Kürtajoloc Müt. Dr. Hayati Eliçabnk'a fidin. Bir iğne Ue karmnmn şişlijHni lndirir. Yalmz bir daha Gulhane Parkmda o kazık herifle dolaştığuıızi görmiyeyun. çın tasavvufu HRLARIN SIRRI TAO,, TERCÜME: B E D İ A İ D İ K E L FiatisiOJi; MAYATAŞ MATBAACILII^VE NEJRİYAT A $ 5 :ad.',N25 CağaloğluİST. f 278741S 278997' da da bir karakter Afrika'da YUKARDAN AŞAĞIYA: bir asalet ünvanı. 12 «Babalaj. 1 Askeri Tıbbiyeden sonra ve çoeuklar, llkbahar selleri, El Paris'te okumuş, dönüşte çeşitii değmemiş toprak. Duman. • ^ıbi görevlerde gezüerde bulunmuf, eserleriyle ünlü daha çok tahsıli daha mektepteyken başladığı aürni Avrupa'da yapmış, hay^tıaıc ço lerle tercümelerle Paris'te tanıçn ğu Çarbk hudutları dısınca ^eç ğı sanatçüarla edebiyata ilgismi miş bir Rus romanası (fvan Ser , göstermis daha çok nesirde Avmgeyeviç) Müzik yazısı Asya'd» pahlaşma gayreti ile çığır sçmıs K. Buz denizine akan bir nehir. (Haç yolu, Avrupa mekrapları, 13 TERSİ geri taraf mânâsına . Afakı Irak, Evrakı Eyyara (fibi) Laboratuvarda bakteriler üzerin • Edebiyab Cedide'nin T. Pikrel, de çalısmalar yaparken tesadC H. Ziya gibi başlıca astalanndan fen pas tutan ve küf ksplayan bir tanesi. 2 Dünya ilhn âlemiâletlere mikroplann yaklaşmadı nin bir numarah Hoeası sayüao ğını gorerek penisüinin bulonma Yunanlı bilgin Içel'de ilçe Kira sına ön ayak olan Uim adam< vada alhnnj simgesi. 3 TERSÎ (Sir Alexander) . Bir|iota Vı Anadolu'da toprak damlan, yofl»rı, tarlalan düzlemekte ts» «flmlâyet 14 Duvarcı âleü îçıçe dir Büyük bir Alman tîlozofo dallar yapraklardan ibaret bir TERSİ yürurken de çabnıp »«ytezyinat uslubu. 15 Kimyad» lenebilen rauzik eserl. 4 Beyaz sodyum • Bir balık TERSİ harp renk . Kimyada helvum TERSt gemüerinde zırhlı top kulesi • tavla oyununda elinde vuruk bnMugla'da Uçe. 16 Cök He deni lunan oyuncunun rastgela «tb^ı zin veya karamn birleştiği ÇJZ« zar Ceylân. S Düny» «angi, hat Yunan mitolojisinde rüz nelerinde Leoneavario"nun «Paigözü olup her şeyi gören. uyanık, yaço» operası Üe beraber temsil uzağı pcren yaraük TERSİ gd edüen «Cavalaria Rustiean*. (\ ğun dokuzuncn ve son katı (Dinl perdellk) operasmm besteelrf •öz). (Pietro) . Bogdan (MoMsvya) H» '•••*•*••• >•!••! Osmannlara bağlıyken bugün «t tık Romanya'da kalan Ulahya'nın bir diğer adı. 6 Sözsüz dekoısuz kostümsüz solo seslerden ıha ret. dini opera Mânâ 7 TEKSt camı sebıl, türbe gıbı eski eseı lerin resimde ustası Ressam Şevket beyin soyadı . ttalyad» r>iı ıt mak Yabancı Aait TERSİ As yada bir göl Çizgileri belirli gorü len Hindistanda Türk Hind Im paratorluğunun 6. hükümdan ve Tae Mahali karısı İçin yaptıran Şah Cihan'tn oğlu ve Babür Sah'ın torunlarmdan olup ulkede bir çok imkânlar yapmış, birçok âdetlerle savaşmış Müslümanlık etkisiyle baskı yapnğı Hindulan yola getinneye çaİışmıs sert t»kat bilgin, ilimsever bir hükümdar (Evrenkzip). 9 AJJD.'leri nin rumuzu • Kimyada aikelut simgesi . Selçuklu. Osmanlı, Hindistan'da Timuroğullan gibi imparatorluklann Müslüman joğunlngunu teşkil eden Türklerm mezhebi sayılan lmamı Azara mez hebinin mensubu. 10 MühendU lik yapbğı yıllarda sevdiği felsefî konulan inceleyip işlemiş. tktisadl eserler vermiş gazeted yazar bir lngiliz filozofu (Herbert) . Bab Savunma Paktı 11 BİT hayvanm lakabı Sikâr . Kadın portrelerinde vücudunda 'îüyük ustalığı ile romantik devrede fclSsik calısmı; bir Fransız ressarm . 12 TERSİ ayı evi 1591 1S59 yıllanndaki olaylan ihtiva eden tarih! ük eser olarak îbrahıır Mü teferrika tarafrndan basılmıs bir Osmanh tarihçe«i . TERSİ scçebe ç^du ahalisi . Sanat 13 TERSİ eski bumaslardan • Bir ba. lık . Telli sazlarda en kalın tel 14 Roma lmparatorlarmm en kan dökücüsü . TERSt vilâyet Bir sey anlatmak fsteyen v*a şekü veya hareket 15 Heveslendirmek için verilen mükâfat para . TERSİ gücüne gfivenerek onun bunun hakkms saldıran Notada duraklama isarett. 16 Yurdumuzdan çıkrp Basra Vörfezine dökClen bir nehİT 'i*v birlikte söylenen jarkılar . ; » v güinfaj birinin ötekinin hosun* ei decelr halleri ve sözleri 17 TERSf yemek . Disi kovun vevr ufal< balık sürüsO Divao 8a! rlerimîziJen . Bir noia. 18 Yapısı yıkilmış veya Inşaat yapılacak toprak Brezilya'nm yeni baf Bnimscamn çöztimfl 9. savfamızdadır. ıımnımııııııııınn. !