Katalog

SAYFA DÖRT ıCUMHÜRİYET: 7 Mayıs 1972 Toprak ana, yeşili ku caklıyordu. Insanlann gözlerinde maviye dönük bir mutluluk uzuyordiL Buğdaylar boy atmıştı, kuraklık artık bitmişti... Manisa'nın Çamköy'üne vuruyorduk, Yunt dağı sırtlarından. Spil dağı ıslak gözlerle selâmlıyordu Gediz ovasını. Köylüler toprakta son kavgayı veriyorlardı... IYOP gözleriml yumuyordum ve okuma olanaklann dan yoksun 2 mllyon çocuğu dusunuyordum. Ak yakalı, kara önlüklu çocukluğumu yaşıyordum Kaz dağı eteklerindeki Güre köyunde. Oktılsuz Tahtah koyünden, Güre'ye yayan gelen sınıf arkadaşlanrru .. UIIIIL, ™0 ve Okulsuz köyün, okuyan çocukları Rasgele sorulan, «Büyüdüğün zaman ne olacaksın şeklindeki küçüklerin soruya, verdiği cevap genellikle şu oluyor: «Öğretmen olacağım.» önce. Sonra yavaş, yavkş doğruluyorlar yerlerinden. Anadolu insanınm o bilinen konukseverlı61 Çocuklar az fleride. Kiminin elinde çember var. Kimi kaydırak.oynuyor .. «Söyle bakalım n'oIacaksın büyüyünce?» «öğretmen olacam.» «Ya sen?» «Ben de öğretmen olacam » Bırinln adı ömer Çakal, jkincı sınıfa gıdiyor. îbrahım l o y ' da Üçuncü sınıf fcğrencısl. Gozler çakmak, çakmak. EUer yumuk, yumuk. Resimlennl çekıyoruz. Kimi askerce hazırol du nımuna geçıyor. Kimi selâm ça kıyor. Çamkoy'ün okulu yok. Bunlar okulsuz koyun okuyan çocuKİaÇocuk da çocukluğnnn yasayacak elbet Çünkü onnn da kendine göre bir dünyası var. O\uncaii ha bisiklet olmuş, taa çember. (Fotoğraf: Yüksel GÖRDES) n. Çevre .kdylere gidiyorlar oku mak için . man okulsuz köy sayısı 8 bto» ulasır. Nüfus gruplanna göre yapüan araştırmalarda 1 • 100 arasında 851 köyde okul yoktur. Bu sayı 101150 nüfusta 884, 151200 de 876, 201250 de 647 ve 301350 de 300 e düşmektedir. 18012200 nüfusta okulu olmayan sadece 2 köy vardır. Aynı nüfus grubunda 10 tane geçici, 402 tane ise plânJ okul öğreum yapmaktadır. Istatistıklere göre ülkemızde plânh okul yuzdesı, yuzde 76,6, geçici okul yuzdesı yuzde 10,6 ve okulu olmayan köy sayısı yuzdesı ise yuzde 12,8 dir. Tüm okul lu köyierin yuzdesi ise 37,2 dir. îstanbul, Ankara ve Izmır gibı buyuk şehırlerin bile ilkokul sorunları bugün çözümlenamemiştir. Bugün Istanbul'da 4 köyde, Ankara'da 44 köyde ve îamir'de 34 köyde ilkokul yoktur. (Bu rakamlar 197071 llköğretim yıllığından alınmıştır). Diğer büyiik Ulerden Adana'da 41, Bursa 42, Eskısehir 10, Samsun 90, Denizli 14, Zonguldak 55, îçel 19, Sakarya 31 ve Antalya'da 31 köy de ılkokul yoktur. En fazla okulsuz koy Erzurum'dadır. Bu M e okulsuz koy sayısı 350 dir. Van' da 290 koyde, Mardin'de 283 koyde, Ağn'da 264 koyde, Urfa' da 249 köyde, Siirt'te 218 köyde ve Sivas'ta 196 köyde ilkokul yoktur. M Şanslı üç il CGÜN ilkokul sonmlan çözümlenen sadece 3 il vardır. îu iller îsparta, Kırklarclı ve Tekırdağ'dır. Tıim köyıerinde okul olan üç ilde okuryazarlık durumu ise şdyledir: Isparta'da yüzde 29,94, Kırk larehn'de yüzde 57,60 ve Tekir darda yüzde 49,9. Sınıf okutan yönetici ve ög retmen sayısı 129 bin 533 dur. (197071 ders yılı) Bu sayının 85 bin 137 sı yonetici kadrosunrta 44 bin 396 sı ise ogretmen kad rosundadır. Koy okullannda özellıkle tek öğretmen bulunur. 13 bin 74 ilkokulda tek öğretmen görevlidir ve hem mUdürlük, hem de eğıtım yapmaktadır. 11 bın 311 koyde ise 2 öğretmen go revhdir. Bunlardan bırisl aynca yönetıcilikle sorumludur. • Geçici okul sayısı ise 5 bin 336 dır. Geçici okullar haylı ılgınç tır. Örneğın Kavlaklar koyü Edremit ilçeslne bağlıdır. 50 hanelik orman köyü olan Kavlaklar1 da köylüler tavuk kümesini okul halıne getirmişlerdir. Evel, kümesten bozma okulda 197071 ders yüı tamamlanmıştır. Bu okulun ne sobası, ne kapısı, ne dogru dürüst pençeresi vardır Anadohı'da geçici okullar hemen, hemen boyledır. Elbet içın de gerçek okul nitelıği taşıyan • yapüar da vardır. Ancak sayılan çok azdır. Yukanda somut olarak ortaya koyduğumuz Kavlaklar koyü ilkokulu en belırgn ömektir. B Bezden çantalan vardı tümUnun. Içınde ders kitaplan, bır baş soğan, bazlama, peynlr ve seytın. Benım yanımda oturamn adı Hasan'dı. Iri gozlü, koca kulaklı ve çalışkan. Şlmdl gorsem, aradan 23 yıl geçse dahı tamnm O'nu. Sanınm llkokul öğretmenıdir şimdı. Çocuğuyla karşılaşraıştık Kaz dağını dolasırken. Sormustum her sınıf arkadaşıma, «Gerçekten aeverek mi seçün öğretmenlifi» diye. Kimi, «evet» karşı lığını vermışti. Kimi lse. «Olanaklannuz elverişli olmadıgı için, ortaokulu bitirip ögretmcn okııluna girdik» demışlerdı. Kavaklar köyürıüB geçici ilkoknln .. 197071 ders j i h bn okulda yapılmıştı. Daha önce kümes ola. . , • rak kullanılıyordu bn dermeçatma yapı.. ı.Fotoğraf: lihan ARDA) Sual Cevap SIT1CI Nısan güneşinde, du var diplerine çömmuş yaşlı koylüler karşılıyor Çamkoy' de 50 hanelik tıpık bir dağ koyü. Yaban gözlerle bakıyorlar Rakamlar KULU olmayan köy sayısı 1972 Türkiye'sinde 4 bın 662 dır. Geçıci okulu olan bucak ve koylen de bu rakam* eklemek yararlı olur sanırız. O za 16 Dolanma! Kim saoa dolan dıyor, diye Emin efendi lâla karıstı. Sanki karsı mahallede konak \aptiran, benirrf; daha birkaç tane \aptırmadan köy koy tfolaşmaktan vaıgeçmeyeceksin. Ne de>im ben.. " , Salrm onun lâfır.ı tamamlamasını beklemedi: Ulan sen benimle uğraşacak kadar adam oldun mu? Söylettirme simdi beni. Emin onun bu soziinde tehdit seziyordu, fakat yine 3e dalına basmaktan geri kalmadı: Ne söyleyeceksen korkmadan söyle! öyle ya, diye cevap verdi Salim, öyle ya ben de yalvardım o zaman seni affettirmek için; unutuyorsun degil mi anan kadmın dokturun ayaklanna kapandığını.. Millet <Hap! Hap!» di ye bağrışıyordu kapının önündc: sen kapıyı kilitlcvip pencereden yok dije ce\ap veriyordun. Devlet hiç mi bap vermiyodu? Sövlesene hiç mı hap vermiyodu? O hapların bepsinin nasıl balı oLduğnnu biliyom ben. Bakmayın bu teresin çullar içi,nde gezmesine, beyler gibi yaşayacak parası vaftlu onun. Bunun karyolası halıdan. HaIıları iistüste dizmiş. üstür.e serdirivormus yatağını... Bereket kı doktor odasında değildi. Yoksa Salimin so> lediklerinin hepsi duyulurdu. Belki inanmazdı ama ne de olsa şüphelenirdi. Emin efendi, Salimin hücumları karşısında birdenbire yenümevi kabul edivermedi: • Bılmivoruz sanki senin kovletde ne haltlar karıştırdıfır.ı... Beraberinde ilâç götürüp sattığını hilmiyorıi7 sanki... Ulan kjrallık kurmnssun be! Sen tardın mı köylerine, yere kuza kon'duraraıvorlar; dnktnrmuş gibi satıyorsun kendini, heriflerden yalan janlış iğne vapıp, ilâç verip. para da alıyorsun üstelik... Hoş bu millete bolesi yarar zaten. Biz varsak kövlerine, kimse aidırmaz.. Emin efer.di değil mi selen nerede yatarsa vatsın... tlâç satıyormuşum, yediği b..a hak; ulan satarım satarım sana ne? Hırsızhk yapmadım ya senin gibi... I O Harabeler IKILIP yeniden gereken 5458 harap okul öğ retıme devam etmcktedır Bu okullann 2774"ü köylerde \e 2 bin 584"ü şehırlerdedır. Ozel likle Doğu ve Güneydogu yöresı ile tüm TUrkiye'de harap okul vardır. Biraz öece 129 bin 533 ilkokul ögretmeni ve yöneticisi olduğu nu yazmıştık. Bu arada uzenn; de sınıf olmayan ydnetıei ve oğretmen sayısını eklersek 134 bııt. 616 olur. 48 bın 246 öğretmen U ve üçe merkezlerinde görev yap maktadır. Bucak ve köylerde :se 86J70 öğretmen çaJışır. TUrkiye'de 90 bin 28 erkek ve 44 oın 588 ilkokul öğretmeni vardır. 12 bın 191 öğretmen 12 bıtı 191 köyde 5 sınıfı bırden okutur 2 bin 60 oğretmen 2 bin 60 koyde ^ 4 sınıf, 12 bın 861 öğretmen ISP* 12 bın 861 koyde 3 sınıf okutiir. tşte «tlköğTetim rapori)» na Çamköy'den girdik ve bura\a kadar geldık. Çamköy'deki bebeler, okul olmadığı hakie okamak isteyen çocuklann övkusünu anlatmaya gerek yok Hepı mizın bildiği koy gerçeklendır bunlar. Ama bu Berçekleri bır masal havasıyla değil, somut or neklerle vermek gerek. Işte bız bu yolu seçtik. Rakamlan goz lerınizin önüne sereceğiz, Wslelıkle raponımuzu tamamlayaca. ğız. Y Cevdrt birdenbire lâfa kanştı: Kesin Jah«... Iğne yapmışmif, yok kinln saklamısmış... Btıtttn adontınız bn mu? Hüseyin: Salim, Rafetin işinden haberin vaı mı? Salim, bu kasabada benden habersiz bir « y yapılamaz der gibi bir tanr takındı: Bana asb var gibi geliyo san avrat me> selesinin. Yok yere hırsızhk edeceb değil ya.« Rafeti görmüsler hapishanede; oğlan bi gfinün içinde bayağı saramış... Eee kolay değil diye Cevdet lâfa kanştı, hem şercf, haysiyet diye bir sey kalmasm, üstelik bapse gir, clindekl avcundaki de satüsin Her şevden evvel adamın şfrefi mevzubahis... Salim, kafasını geriye doğru attı sigarasından tavana doğru duman savurdu: Torsun Cevdet vavrum. tovsun daha.. Şeref, havsiyet, namus lâf bunlar.. Şerefi mevzubahismis insanın; serefsiz ol da, yirmi bin kâa» tm olsun elinde; bak o zaman kac $erefli takl« atıyor önünde... Emin efendi odanın tçinde gezıniyordu: Bana göre bu isin san avratla hiç alâkası voktur. Bi kere karı burda degil: ikincisi Rafetin nasıl kendi halinde bir insan oldnğunu hepiniı bilirsiniz. Kan, kıı. içki, kumar Rafete bi şey söylemez. Kalıyor kavınbiraderi. doğmm Rafetin bu isi onun için yaptığını sanıvorum; kim bilir belki karının hatırmı kıramamıstır Salim. siparasının külünü silkelerhen: Hikmrt ynmurtladı seninki dedi. Ulsn hn zamanda kim Wmin için çalar? Lâf! Rafetin >nosı uyduruyor bunlan; oğlunu temtıe çıkarabilmek için. Yutarmınz, biz kaçın knraaiTu... Yani sen, diye cevap verdi Emin efendi, Rafetin san avratla alâkası oldu£una mubakkak nararıyla mı bakıvorsun? Gören bilen de bunun da Naciye He dostluğu var da kıskanıyor sanır. Sana ne be! Eloğlu çalmış çalmıs yedirmiş... Hüseyin, yelefinin cebinden saatini çıkardı: Hadi bakalım vakit taroam. ^ (Arkan var» Zamane Cocvau . Yaıan: BIUNAUGHTOH 60 Bütün bu düşünceler sel gıbı kabararak içimden tasü. Kımsenm peşinden koşmak âdetım değüdlr ama şimdi kapıya koş tum, merdıvenlerden aşağı yıl dınm gibi lndim ve, «Annıe1» diye bağırdım, «An me .s Ne tuhal şey! Tanıdığmız bın bır şehır sokağında ne de çabuk gozden kayboluveriyorl Köşeye gıdıp bakıyorsun sanki bır dü zme yol var, sapmış olablleceğı. Gelıp geçen vasıtalar da ca ba • Bunlardan herhangi birtne binmış olabüır, diye düşünüyorsun. Ve, acaba bu mu, diye gelip geçenin yüzüne bakmağa başlıyorsun gayrı. Sanki yer yanlmış, Annie"ci!t lçıne ginnışti Biliyor musunuz eve dönüp de masa üstünde onun yaptığı krem karameli görünce Öyle fena oldum, öyle fena oldum ki aradan on, onbeş dakika geçmeden o karamel boğazımdan bıle geç medı! V A R I N : Okur Yazar durumıı ve gerekü , tedbirler tstanbul 20. Asliye Hukuk Hakimliğiuden 971/1951 Fethi Salacan, Tersane Cad. Bayraktaroğlu Han No. 49 Pık Dokumculer OemeÇİ üyesı, halen adresı meçhul, Erdoğan Nırun tarafından aleyhmize açılan tespıt dâvasınm yapılmakta olan auruş ması sonunda. 34 AY 015 plâkalı 960 mo1 del krem renkte BelAır Up VAO 1519 T. 5260 şası Fo pl8 A. 1447 motor seri nolu taksı otomobılın Beyof lu 4. NoterLgınin 24/Eylul/963 tarilıU 30756/8773 nolu senedl üe dâvâcı tarafından dâvâlıya satıl mış olduğunun tespitıne 15 TL. harcm dâvâlıya aıdıyetıne, mahkeme masrafları üe 650 TL. vekâlet ücretuıın dâvâlıya tahmılme, 22/3/972 tanh 971/1951972/732 sayılı kararla karar venlmiştir. Ilân olunur. 5/5/972 (Basın 3083 • 3235) . Çevıren: HHtAL YEĞINOBAU ranatım yerınde Ve kim ne aer se desin önemll olan da oudur. Gerçı evin içi dağıruk ama hiç olmazsa neyin nerde oldugunu bıliyorum Halbukl Annie burday 1ten hep neylmin nerde olduğu nu ona sorar dururdum Zıra ruçbırşeyi yerinden bırakmazdı Ki. Çamaşırlancu sandalyelerin üzennden alıp çekmecelere k > vardj hep. Sonra bıllyor musiınua, tazar mış sucuğu doğrudan doğruya tavasmın içinden yerseniz daha lezzetll oluvor Yemeklerl bir kaptan öbür kaba boşaltOkça tadı azaUyor sanki Hem «aten ben bir taraftan pişınp oıı taraftan yemesinl seviyorum. Daha sıhhl birşey. tnsan ayaküstü olunca lokmasını bile daha çok çiğniyor. Yanlış anlamayın oa Annie' nl yokluğunu âdeta hissedeı gi bl oldum • Hele llk günler, aksamleyın kapıyı açıp da pınl pınl btr ev ve yemek kokusu ve rine buz glbl havasn blr ?er ve blr yıgın bulasık bulduğum zamanlar. Ama kendi kendıme hep: «Aradan biı ylrrm dakıkncıfc geçsın farketmeyeceksin!» divordum Gerçekten de öyle oluyordu. Ne yaparsın, ben bit kadınla böyle bir hayat yaşamak uzere yaradılmamışım Bir kere bu se kfıde yaşamağa basladın mı bir de bakarsın kadın sofrada sana, (Arkası rar) TIFFANY JONES Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanlığından GARTH Fakultemız Basın ve Yavin Yüksek Okulunda ıçık bulunan RadyoTelevızyon ya yını dersi için öğretım görevlısı almacaktır. îsteklılenn belgeleriyle blrlikte en geç 22^ 1972 P«zartesi günü saat 17J0'a Kadar Okul Müdurlüğune müracaatlan. (Basın 8410 • 14771) • 3243 Bır an sersemlemiş gibi kalakaldım orda. Onun gerçekten gıdeceğını hiç sanmamıştım. Ama nerden de aklına gelır insanın: «Krem karamelını bayatlatma» demıştl Gıdıp fırmı açtım. Gerçekten de bır şey var içerde. Almak için elımı sokuyorum ama tabalc sıcak olduğu ıçın bır bezle tutup çekiyorum Gbzleri me ınanamayacağım gelıyor Om riımde böyıe sahane krem karax mel görmedlydım. Kehnbar reagırfdeydl ve misler gibi de kokuycrçiu. Bıran boğazıma bır yumnı* tıkandı • inan olsun. «Seo enu kotulerken o senın iyi lîğıni düsünüyornruş, Alfıejı dedkn kendi kendıme. • înşpa fena sarsüıyor doğrusu. Sen jJdındao biristmn kötulüğunfl. geçirirken ondan iyüık gor mek!. ' Eiıhide krem karamel, «Annle, Annie, Annie!» diye fısıldıyarak masaya d*)ğru vürüdüm. Dun• yanın en gtizel adıydı sanki Annie. Ve baktıkça •fcremfcarameÜÇÜNCÜ KtTAP lın içmde onun benlm için ysp «Huzurun yoksa zırnığırj yok tığı bınbır fedakârtıfc ve iyıliği gorür gibi oluyordum Yıkadığı sayılır». YtRMttKİNCt BÖLÜM sayısız çamaşırlar benlna söyıememe hacet \almadan diktıği Blr pazar sabahı. Saat onbiı sayısız dügmeler, eve dbnüp de olmuş. Kılıse çanlan çalıyor bütün papuçlanmı pınl pml bul Ben de yataktan sarkan battaduğum zamanlar, mendülerimi nıyenin ucuyla slyab papuçlanKaymak gıbl Utülefişl. eve ssr mı parlatıyorum Etrafıma baknoş dondıiğüm bır gece rjeni so tıkça itiraf etmek zorundayım yup yatağa yatırarak herseylrai ki Annie'cık gıttı gideli biüim ev temizleyışi. ahıra dönmüş. Ne var U benira İslanbul jandaıma Safınalma Komisyon BaşkanlısııuSan D ISABSACA . o &ı o a CT/LES1NE ONUAC2I îarık Z. Kırbakan 'ert Saç »e Zührevi Hasts ıklsn Mütehassısı Istiklâl Cad. Karmakhapt No 68 TEIj «4 10 T3 İIUIIIUIU Aşağıda cms, miktar, tahminl bedel geçici teminat ve Ihale gflnlert razıb Ud Kalem maizeme •îapalı zarf usulü İle satın almacaktır. Evsaf ve şartnamesl tstanbul, Ankara J. Sat. Al. Kom Bşk. Cfclartyle tzmlr Ege J Dz Bfi) se K. lığında görülebilir. Eksiltmesı Sîrkecl Oemlrkapıdaki komlsyonda yapılacaktır Tekllf mektuplannm Ihale saatln den bir saat evvel komisyona verilmesi mecburidır. Her türlü gecıkme kabul edılmez. C I n s t Suni deri eldlven Sun'l derl bavul Miktan 1020 çift 1020 adet Tahminl bedeli Lira 15.300 102.000 Geçtd teminat Lira 1.148 6.350 thale günü 22.5.1972 faaartesl, saat: 11.00 22.5.1972 Pazartesl saat: 15 00 (Basın: 143873228)