Katalog

^•••«»U«.•.;..**+ • Yazı îşlen Mücfürü KAYHAN SAGLAMER BASIN AHLAK YASASINA 0 Haber ve makalelerden » o r u m 1 u Yazı tşlert ÜYMAY1 TAAHHÜT KDIR Müdürü SAMİ K A R A O R E N Basan ve îayan: Cumhuriyet Matbaaeüık ve Gazetecüik T.A.Ş. Cağaloglu Halkevi Sk. No. 3941 ı*umnurıyeı • ( dma Sahıbl: Cumhurlyet Matbaacılık ve Gazetecılı* „ NAZIME B jı n A I A ANKARA: Atatfirk Bulvan Tenet Yenisehiı Tel: 12092(1 129544 Apt ABONE ve tLÂN Znn |çı Adi PocU furt ü m *5 135 270 M 0( j 1 3 6 12 Aylık Aylık Aylık Aylık 22.50 67.50 135. 270.. tZMlR. Fevdpas* Bulvan Afjaroglu GÜNEY ÎLZJSRÎ: KurukSpru Tel: 45M JM4 î«hanı T«l: S1230 • S4709 No. 40 ADANA »4 «>kak Bas!ık (Maktu) 2. ve I ncl layfı (Santlml) 3 üncU sayfa (Santlml) 4. 5. ( ncı tayta (Santtml) Nisan. Nlkâh Evlenme Dogum ölüm, Mevlld Tesekküı a3 ünco IS Sra.1 Ölüm, Mevlld Tesekküı (S Cm.) SSO Ur« 811 ;s IOU tne ıso SAYIS1 75 KCRUŞ CHP'LİLER TOPLANTIYI TERKETTİ (Başterafı 1. Sayfada) diğini, buıüarın yurt dışında yıkıcı faaliyetlerde bulunduğur.u, Sıkıyönetim uygulama ve tedbirleriyle sinmiş görünen ihtilâlci mihrakları daha da tecrübe kazanarak tedhiş ve anarşi hareket lerıne degişik tarz ve şiddette baş layabileceklerine dair emareler ol duğunu öne sürmüş, ölüm cezalarınm kaldınlmasına ilişkin çabalara da değinerek, «Son kampanya, mücerret ölüm cezalanna karjı değil, devlet yıkıcüatına şefaat amacıyla başlatıldığınm açık delilinl teşkil etmektedlr. Demokrasiyl yoketmek isteyenler, yokedilmedikçe demokrasinin selâmetle yaşaması teminat altına alınamaı. Devleti yoketmek isteyenler yokedilmedikçe devlet ayakta kalamaz. Verilen cezalar, devietimize ihanetin bir karşılığı dır» demiştir. Sükan, buhranlı donemlerde kararsız, hesapsız ve inançsız hükümetlerin işbaşında bulunmasının mületler için büyük bir talihsizlik olduğuna değinmiş, «Türkiye'nin böyle bir talihsizlik içinde olduğu, son olaylarla bir kere daha anlaşılmış tır. Başından beri kuruloş gayesine ters düşen hükümet, en acık vaziyet alacaği bir devrede iradesizliğin ve kararsızlığın girdabma düşmüstür» demiş, idamlir konusunda Başbakanm son <'avranışınm DP için sürpriz olmadığını öne sürmüştür. me fitmelerini istedik diye bid itham ediyor. tkinci yanlıs 27 Mayısçılar ilk günü kendileri bir an önce seçime gideceklerini kamu oynna ilân etmislerdir. Kaldı ki, savcılann dediği gibi Millî Birlikçiler ilân etmeseydi de ilk gününden beri biz telkin etseydik bunun neresi tenkit oiunabilrrdi? tkinci yaniıs bndur. Kaba yalan mahiyetinde olan baslıca iki örnekten söz ediyo rum. Demek ki Sayın Basbakana, meseleyi inceleyenler gerçekleri tesbit ederken, savcılann vazife dışına çıkmadıklannı söyleyenler ve CHP aleyhine kamo oynnda isnatlarda bulunulmamış oldnğunu söyleyenler doğru söylemislerdir. Böyle blrçok örnekleri savcılann sözlerinden kelime kelime nakletmek mümkündür. Başbakan meseleyi kapatmak istiyor. Yalnıı ne kadar büvük bir haksızlığa nğradığımızm Meclis kürsüsünde ve kamu oyunda iyi belli olmasun tarib gerçeği olarak görev sayıyorum. Bu faslı bitirmeden önce, hükflmet bnnlan ıjlseydi birşey vapamazdı zannedenleri ayarmak içir haber vereiim ki. Sıkıyönetim Kamınunun 6. maddesi şöyle der: (Sıkıyönetim Komutanı bv kanunla kendisine verilen görev ve yetkilerden dolayı Basbakana karşı sorumludur)». Mahıursuı gellp gitmez. Salim bünyeler gittikçe ihtilile ihtiyaç görmeden demokratik rejim içindr her hastalığın çaresint kolayhkla bulurlar. Bugün, içinde buInnduğujnuz vasiyetin bir özetini bütün açıklığı Ue cesaretle huzumnuzda tekrar ediyornm. Cemiyetimiz bu hastalıklann hepsiyle uğraşacak kudrettedir. üğraşacaktır. Ve demokratik rejim Uerlemektedir. Her şey alyasî partilerimizin memlekete iyi örnekjolmalan ile doğrn yolda te» kimulüne devam edebülr.» İnönü'den sonra Cumhurbaşkanhğı kontenjan grubu adına Fahri Korutürk söz almış, Sıkıyönetimi gerektiren olaylan tahhl etmiştir. Daha sonra Feyzioğlu söz almıştır. MGP Genel Başkanı Prof. Dr. Turhan Feyzioğlu da sıkıyönetimin uzatılması konusunda, partisınin göruşünü açıklamış, «Vaktiyle tehlikeleri görmemiş ol»nların bngün de aynı gafletle mücadelenin bızını kesmeleri büyük batâ olur.» demiştir. Feyzioğlu, Sıkıyönetimin ilân edıldıği ve bütün parti gruplannuı oylanyla onaylanıp uzatıldığı günlerde sıkıyönetim için gerekli şartlarm olduğunu, bugün bu şartlann tamamiyle ortadan kalk madığını öne sürmüş, özetle şunlan soylemiştır: «Son aylar içinde cereyan eden olaylar, böyle bir iddiayı haklı gösteremez. Türkiye'nin yeni gaf letlerle tecrübe tahtası olmağa tahammülü yoktur. Sıkıyönetim ihtiyacı devam ederken sıkıyönetimi kaldırmak değil, sıkıyöcetimi gerekli kılan şartlan ortadan kaldırmak gerekir. Bu ko> nudaki karan Türkiye Cumhuriyetinin yüce menfaatlerine göre, Türk bükümeti ve TBMM verir. Hiçbir yabancı örgüt veja yabancı ülke, bu konuda Türkiye' ye yol gösteremez. Cumhuriyet Türkiyesi tanzimat Türkiyesi değildir. İç ve dış sol çevrelere şirin görüneceğiz diye Türk devletini tehlikeye atamayız. Ferdin haklan vardır. Fakat başka fertlerin de milletinde haklan vardır. Tıkıcı faaliyetlere karşı mücadeleyi kazanmanın bir şartı da millete da>anmak, milletten kuvvet almaktır.» göstermişler, bazı sinirli DP'liler arkadaşlan tarafından güçlükle dışarı çıkarılmış, müdahale eden CHP'lilerle DPIiler arasındaki muhtemel bir kavga önlenmiştir. Başbakan Erim, aydınlarm komii nist faaliyetler karşısuıda millî cephe kuramadıklarını iddia eden Faruk Sükan'ın bu yargısını «Insafsızlık olarak» nıtelemiş, daha sonra, yine Sükan'm idamlar konusunda hükümetin gevşek davrandığı yolundaki sözlerini ele almış, CHP Genel Başkanı tsmet İnönü'nün kendisine bir mektup yazdağını, idamlar konusunda şekilden ve esastan sakatlıklar bulunduğunu, telâfisi mümkün olmayan sonuçlar çıkabileceğini, bu [ nedenle Anayasa Mahkemesine müracaat edebileceğini bildiıdil ğini açıklayarai şunlan söylemiş ^ tir: \ «Demokratik PartiH »rkadaslar, : derhal asılmalannı istiyorlar. Ama ben bir hukuk devletinin başbakanı olarak bütün hukukî yolları denedim.» MGP adına DP'nin tepkisi Bu sırada, Demokratik Partili üyeler, Enm'e şiddetli tepki göstermişler, Erim de sinirli bir şekîlde DP'lilere hitaben «Eğer ben sizin gösterdiğiniz yoldan gitmiş olsaydım, Türkiye şimdi hukuk devleti olmaktan çıkmıştı» demiş tir. Erim'in bu sözleri de DP'lilerin tepkisi ile karşüanmış, CHP'li Osman Yeltekln ile DP'li Zeki Çelıker, Samet Güldoğan, Rasim Çinisli arasmda itisıp kakışmalar olmuş, Faruk Sükan ve Necati Kalaycıoğlu (DP) Samet Güldoğan ı güçlükle dışan çıkarmışlardır. Basbakan Erim, hükümetin ted bir getırmediği yolundaki DP iddialarını da cevaplandırmış «Biz tedbirleri getiriyoruz. ama, DP'U arkadaşlar, maalesef bu tedbirleri engellemekle meşguller» demiştir. Ortalık yatıştıktan sonra Erım, CHP Genel Başkanmın Sıkıyönetim savcılan hakkındaki sözlerini ele almış. «Ben bu konunun kapanmış olmasını temenni ederdim ve bunu, sayın Inonü'^e rica etmiştira. Ben de uzatmakta fayda görmüyorum. En tarafsız yargı tarihtir. Karan o verecekdr. Sayın İnönü'nün konufmasından Sıkıyönetime nasıl oy verecekleri anlaşılmadı. Biz de Sıkıyönetimin uzamasım arzu etmiyoruz. Ben de düşünmüşüındür. Acaba bir kaç vilâyette kaldırabilir miyiz? Ama, bugün Millî Güvenlik Kurulunda gerekli açıklamalar vapıldı, bu hususlar gozden gcçirildi. Aynen kalması hususunda hep beraber kanaat getirdik. tekrar açıklayayım, vıır dumuz şu anda dışardan idare edilen bir komplo karşısuıdadır* demiftir.1 " ' • • •• Erim, 18 Mart'ta, bu konularda parti liderlerine bir mektup vazdığını, gorüşlerıni sorduğunu da açıklamış, olayın beyinlerinin e'.e geçirilmeyişi tenkidlerini ele a arak. «Beyinleri henüz ele geçirmcdiğimizi inkâr edemeviz. Güvenlik kuvvetleri suçluları dahn sık olarak ele geçiriyorlar. Sık sık >akalamalar oluyor. Bütiın bu faaliyetler, Anayasa içinde gerçekleştirübor, tabiî biıdeıı başkası da istenemez» demiştir. Son sözü, sıradan DP Grubu adma Hasan Korkmazcan almıs, Başbakan Erim'i agır şeküdp, lnsafsıziık» ve «Safsata» sözleri söylemekle, «Talihsiz bir Başbakan olmakla» suçlamıştır İnönü konuşuyor CHP grubu adına söz alan Genel Başkan Israet İnönü, CHP'yi itham eden savcılara değinerek, «Savcılann bn hareketl kendi baslarında kalamaz. Ordumuz hiç şüphesiz millî mflesseselerimizin en sağlam ve en güçlüsüdiir.» demiştir. CHP G«nel Başkanı Başbakarun 14 Mart 1972 tarihinde kendisine gönderdiğl yazıyı okumuştur. Başbakan bu yazıda savcıların görev sımrlannı aşmadıklarını, iddianamelerdeki açıklamalann siyasl bir telkln veyB tercih sonucu kamu oyunu CHP aleyhine oluşturmak amacıyla yapılmadığının saptandığını, savcılar hakkında bir işlem yapılmasrna lüzum olmadığımn Milll Savnnma Bakanlığınca bildirildiğlnl, kötüleyici bir amaç güdülmediğl teyit edildiğine göre, meselenın kapanmış sayılması gerektiğini açıklamaktadır. înönü bu konuda şunlan söylemiştir: «Kötüleyici bir amaç güdülmediği teyit edildiğine göre meselenin kapanmış sayılmasını arzu etmektedir Sayın Başbakan. Biz şikâyetimid yaparken haksız tecavfize uğramış mağdur bir vaziyette olanın hükümetin görevi içinde meseleye çare bulmasını hakkımtg ş^yraışfık. Şüvijk Meclisin ve Uamu oyuıtan bize bir tecavüz olup olmadığını kabul edebilmesi ilk önce savcılann ithamlanndan bazı bazı örnekler vennek isterimj» İnönü TÖS dâvası ile llgill Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı askerî savcıhğınm iddanamesinder. bir bölümil okuduktan sonra «Bu sözlerin görülmekte olan bugür.kü dâvalarla münasebeti var mı? Yoksa bu sözlerin Atatürk'ün ölümünden sonra gelen CHP gmbunu toptan, siyasî, iktisadî ve ahlâki yönden mahkum etmek kastıyla söylendifi asikâr değil midir?» demiş ve konuşmasına şöyle devam etmiştir: Görmemezlik •Atatürk 1938 sonbahannda ayrıldı. Aynldığı zaman yenl bir dünya savaşıntn tehlikeleri uFukta görülüyordu. Türk devletinin mevcudiyetl hayatî bir tehllke karşısuıdaydı.» Inönü, tkinci Dünya Savaşınm patladığını, bunun 1945'e ka<kr sürdüğünü, Avrupanın yarısınm kurtanlnıı? devlet adıyla istiklâlinden mahrum kaldığını beüvterek, «Japonya ve ttalya dahil dünyanın birinci derecede devletleri yere serildi. Almanya'da mareşaller kapı önünden ıcccn kötnür kamyonlannın düşüreoek leri parçaları topluyorlardı. Türk devleti harpten sonra yalnız başına yenl bir sava; tehlikesi karşısttıda kaldı. 1948'lere kadar bu heyecan sürdü. Ondan da selâın?te çıkıldı. tnsaf ile düsünülsiin, Türkiye'nm tkinci Dünya Savaşında davranışını bir çöküntii dev ri olarak ordu savcıları ağzından söylemek kasıtlı, kötü bir oivetin haksız bir iftirası değil de nedir? Hükümetin kasıtlı kötü leme tesbit edilememistir. dctncM gerçekten hayret edilecek bir görmemezliktir. Size bir örnek vcrdinı, daha bir cok örnek s.nyabilirim. Amacım bir haksızlığı tamir etmek için çare ararken. bu haksızlığı «ifa bulmaz bir vsra haline getirmek değildir. Savcılann yazılan o kadar çok, YC\kalarla o kadar dağuııktır ki dik katli arastanlmazsa gerçekteıı önemli bir şey yok sanılabilir Bunun gibi bir iftira da 27 MGVIS 196« ihtilâli sebebiyle CHPye yö nelmiştir. 27 Mayıs ihtilâli İçin su söyleniyoT?» tnönü, iddianamenın PO'nci say fasında yeralan örneği okumuş e konuşmasına şöyle devam etmiştir: «Milli Birlikçilerin bir kısmını alarak diğer kısmını dısarıya göndermekte CHP'nin bir ilişiği yoktnr. Beyan kaba bir yalan ve iftiradır. 27 >Iayısçı>ar ilk günü yakın bir zamanda seçime giderek iktidarda kalmıyacaklarm ilân etmişler ve devamlı olarak bunn tekrar etmislerdir Biz ancak 27 Mayısçılann ilk günü Türk miUetine ilân ettikleri bir an önce seçime gittneri ümitle karşıladık. Bütün mür.asebetleri mizde birbirleriyle iyi çeçinnıelerini, kan döknlmeden ihtilâlin bitmesini ve sözlerinde durup. seçime gitmelerini tavsiye ettik. Ve özellikle birbirleriyle iyi geçinmede ısrar ettik. Hâdiseleri bizim aleyhimize tamamiyle ters yüzünden değerlendirmek asikâr bir kasıt değil midir? Savcılar, 2? Mayısçıların bir an önce seçi İnönü daha sonra, bu kanunun başka maddeleriyle 357 sayılı Askerî Hâkimler ve Askerî Savcılar Kanununun bazı maddelerini okumuş, «Aynı Kanunun 24. 25. 26. ve 29. maddeleri cezalardan babseder. Savcılardan bu hareketi kendi baslannda kalamaz. Ordumuz, hiç şüphesiz, millî müesseselerimizin en sağlam ve en güçlüsüdür. Geçirdiğimiz zamanlarda ordumuza da cemiyet bastabklannın bulastığı görülmektedir. Bu iki sekilde görülüyor. Birincisi Savcılar kanaliyle sağ akım hastalığıdır. Elbet. savcılan destekleyenler arasında sağ akıma istidat sahiplerinden bulunacaktır. tkincisi sol akımın orduya bulaşmasıdır. Tutnkluların ukerî ceıa evinden kaçınunalan bu durnmu meydana çıkartmıştır. Her şeyden önce, şunu söyliyeyim ki, gerek savcılar, gerek kaçırmalar hastalıklannı bilmek ve söylemek ordumuzun gücünü azaltmaz. Çünkü, ordumuz sağlam bünyesinde her iki hastalığı yeFeyzioğlu konuşurken CHP îznecek kudrettedir. Buna milletçe emniyetimizin tam olm.ısı lâ mir Milletvekıli Lebit Yurdoğlu, zımdır. Ordumnzun bu hastalık Feyzioğluna hitaben bazı sözler larından kurtulup memleketi sa sarfetmiş, bu sırada, CHP Izmir Mılletvekili Kemal önder de ayavunması görevine dönmesi ve ğa kalkarak Feyzioğlu'na hitaben iç politikada Sıkıyönetim olarak ihtiyaç zamanını etkili bir suret konuşmuş, Başkan Avcı, Kemal te çalışabilmesi için ona yardım Önder e, «Kürsüden kenusan bir cı olmamız lâzundır. Orduva ya hatibe sahtekâr diyemezsiniz.» pılacak başlıca vardım ono bu demiştir. Bu arada CHP ve MGP liler arasmda çıkması muhterael günkü Sı>^nflçi)^me\inden bir an önce turtarmaktlr..» I olaylaf önlenmiştir. Daha sonra AP Grubu adına înönü, ordunun süratle göre Orhan Dengiz grubunun görüşuvine donmesıyle hastahkJardan nü açıklamıştır. derhal kurtulup nefes alacağım AP grubu adına hatırlatmış, «Onun için Sıkıvönetun bir an önce bitsin. Ve orFeyzıoğlu'ndan sonra AP Gru du tazifesine dönsün. U bizce bu adına AP Grup Başkanvekıhayatî bir ihtiyıç değerinde göli Uşak Milletvekıli Orhan Den rüJür. Hiç bir mülâhaza bunun gız soz almış. Sıkıyönetimin aksine bizi inandıramıyor Şahilânını gerektiren olaylan sısen ordudan geldik. Ordu ile raladıktan sonra teror hareketkendisinin en buhranlı ve tehlileri beyinlerinin henuz ele gekeli devrelerini savaşta ve baç'rılememesini yermış, «Bunlar rışta yasadık. Mesleğin ihtiyacıkimse bulunmah ve Sıkıyönetinı biliriz. Ordu, bir an önce va> min knvvetlerivle yakalanıp zitesine dönmelidir» demiştir. adalete teslim edilmelidir» demıstir. Erim'in gezisi Maltepe Cezaevinde cereyan CHP Genel Başkanı, Sıkıyöeden kaçma olaylarım hatırlanetim konusunda Başbakanm tan Dengiz, «Milletimizi havAmerika'da yaptığı açıklamanın retler içinde bırakan kaçırma olumiu bir haber olarak dünolayını düıcnleyen ve sağlayan yaya olduğu kadar buraya cfa örgütün başında ve içinde siyayıldlğını, Sakarya, Kocaeii, lâhlı kuvvetlerimizden az da Zonguldak gıbı ıllerden kaldıolsa bir kısım subayın bulunrılmasıyla Sıkıyönetim işlerınması memleketimiz ve ordude bir güçlüğe uğranılamayamuz bakımından küçümsenmecagına deginmıç «Ve biz, toplan yecek bir mesele ile karşı karSıkıyönetimi oylamak ımkânını sıya bnlunduğumuzu gösterbnlnrdnk. Savın Başbakanm Amektedir» demis, bu ola;. ın ormerika sevahatı gibi. baştan acfunun çalışma şevkinı kırmasağı muvaffakivet ve ümıt domasını, ancak, bu gibi hareketlu bir netice çölgelenmemış lerin çarelerının de muhakkak olnrdn. Ve biz bacün. Sıkıyöbulunmasını ıstemiştır. Dengız, netimin uzatılmasına ov verildevletın olağan şartlar ıçınde mesine istirak etmek snretivle yaşamasına bir an önce kavusmaksadımızı daha ivi anlatmıj ması ve dolayısıyla Sıkıyönetiolacaktır. Ne mülâhaza ile olmin kalkması için ne yapılması duğunu bilmem. Kakat. asgarî gerektığinm önemli bir probbir azaltmayı dahi kabnl etmelem olduğunu hatırlatarak şunyen Sıkıvönetim taraftarlıtı bnlan soylemiştir: na imkân bırakmıyor. Onon için «Komünizm ve dikta idaresi biz, endiselerimizi ve tavsiyelearzularının bas hedefi parlarimizi tevid etmekte devam edementodur. Böyle olunca komüce|iz.» nizmle mücadele TBMM'nin bas İnönü. her rejımın olduğu gimeselesi olmak lâzım gelir, bubi, demokrahk rejımın de kengün TBMM normal dönem \e dine göre hastalıklan olduğunu, normal işleri dısında fevkalâde hatırlatmış, özetle şunlan soybir görevle karşı karsıvadır. lemıstır: Memleketimizin meselelerine «Aslında demokratik rejime doğrn teshis konulmalıdır. Devinanmavan asırı sol akımlar eiletin gücü ile büvük milletimibi, sağ akımlar da tek parti ida zin kararhhğı birbirinden ayresinde kadite eldiven ıçindeki rılmadan beraberce yürümeliçelik vumruta meftnndurlar. dir. Daima memleketin hayrına Biz, tek parti devrinin kndret. kararlar çıkan bn Meclîs'ten li idaresi zamanında yasadık. anarşiyi önleme karan kat'isiLtkisini biliriz. Hatta tek parti nin alınmasına hiebir sev enepl devrinin kndretli dervislerini olmamalıdır. Millet. parlâmento, bizzat idare ettigimiz zamanlar Türk Silâhlı Kuvvctleri arasında oldu. Tesirini ve tayıt verdaki âhençi bozmaya çalısanlalerini veniden öirenmevr ihtira fırsat vermemeye kararlıvaeımız voktnr Bünvemi7e u v . yız. Cnmhnriyeti avakta tutgun, selâmetimize nyan tek remak için, Türkiye'vi bir an önjim demokratik rejimdir Onu ce anarsiden kurtarmak için yerlestirmrve çalısıvoruz.» devletin her kaderaesinde çörev İnönü daha sonra, lâiklik kovapanlarm AP olarak karsısmnusundakj görüşlenru açıklamış, davız. Türk Silâhlı Ko »vetleri«Cumhuriyet devrinin eski zaman nın feragatle ve cesaretle yapdan ve yakın zamandan geçirdiği tığı ealışmaları sükranla kayen büvük irtica (acialannı bilirdetmek isterim. Kumandanlar siniz. Çok münakaşası geçmiftir. fevkalâde bir kararlılık içinde Sağ. akım, hep bu istikamette eörevlerini yapmaktadırlar. Biz, her fırsatı kollamak isjer. Ve sağ Türkiye'nin en iyi sekilde idaakım, itibar ve himâye gördiikçe resi. normal hayata bir an önce en feci sekilde sol akım açık ve dönülmesi için ne yapmak lâgizli fakat canb olarak kalır.» zımsa yapmava hazırız. Gerekir demiştir se Anayasa'da yeni değişikliktnönü sol irticanuı da demokler yapmak soretivle Sıkıyöneratik rejimin ötekl hastalıgı oltim idaresini gfîçsüz durunn duğunu söylemiş, konuşmasmı sokmayacak ve devleti güçlii şöy'.e tamamlamıştır: kılacak tedbirleri almaya hazı«İhtilâl ile aşın akımlara karnz.j» sı koymak tedbiri milletter için istisna* ve olağanüstü bir mahiErim kürsüde yettedir. Ve her ihtilâl tesebbüBaşbakan Nihat Erim. yanıhn si' bilmelidir ki tedavi edeceği konuşmalardan sonra, söz almıs. hastalıklar kadar önemli kendi ve ileri sürülen iddialan tek tek bünvesinde de hastalıklan beracevaplandırmış. bu arada, T5P'li ber getirir Onun icin. olağanüsFaruk Sükan'm iddialarına cevap tv tedbir arzu ederek yapılamaz. venrken DP'liler şiddetli tepki (Baştarafı 1. Sayfada) Bu eylemlerin kendilermin «Halk Savası» adını verdiklerl gerçekte aziz yurdumuzu kana boğacak bir kardeş kavgasmın asaması olduğu ele geçirilen vesikalarda açıkça beyan edilmektedir. Hücreler halinde teşkilâtlanmıs olan gözü dönmüş militanlar yurt Içinden ve yurt dışından tedarik ettikleri para, malzeme, cephane ve diğer patlayıcı maddelerie bir plân dahilinde sabotajlar yaparak memlekette geniş bir tahrip faaliyetine girismeyi tasarlamışlardır. Gittikçe yoğunlaştınlacak ve yaygmlaştırılacak bu eylemler «onucunda bölge halkuıın kendilerine sempatizan olacaklarını diişünüp böylece idareyi ele geçirerek özledikleri kölelik rejimini memleketimizde uygulamayı da "ümlt etmislerdir. Yukanda kısaca maksat, niyet ve hareket tarzları açıklanan bu örgütlerin faaliyetlerinin bir kısmı kontrol altına almmıs, hazırladıklan plânlar İle bazı elebaşılan ve bunlara yataklık edenler güvenlik kuvvetlerimizce yakalan mif ve yakaianmalarına da devam edilmektedir. Bu münasebetle şu hususu da belirtmek ve hatırlatmak isteriz ki, Türk Milleti İstiklâl Savaşında Büyük Atatürk'ün liderliğinde kurtuluş mücadelesini vermiştir. Bngün şehlr eşkiyalığına çıkmıs anarsjstlerin ikinci bir kurtuluş savaşı diye memleketi parçalamağa matuf herhangi bir hareketi aslâ kabul edilemez. Yeniden bir savaş verilmesi gerekirse buna yedisindenyetmişine kadar Türk Milleti verecek ve bu da ancak yurdumuzu ve Curnhuriyetimizi hedef alacak iç ve dıs düşmanlara karşı olacaktır. Sayın bölge sâkinlerimizin geleceğe güvenle. huzurla bakmalannı ve her zaman olduğu gibi anarsistlerle kendilerine her «aha da vardım edenlerin behemahal zararsız hale getirilmesi için komutanlığımıza yardımcı olmalannı önemle rica ederim Faik TÜRÜN Orgeneral 1. Ordu ve Sıkıyönetim Komutani" Anaışistler < Baştarafı ı h Bu gazete devamlı olarak «Kadın haklannı» savunmustur. Yazarlan, Arife, Bir Kız, Fatma Nigar, Fatma Nevber, Münire, Makbule Leman'dır. «Şükufezar» 1894 vılın da yayınlanmıştır. Bu tarihlen sonra, Selânikte «Kadın» adlı bir gazete yayın hayatına girmiştir. Yazarları arasmda Aka Gündüz bulunmaktadır. Ancak, Aka Gündüz, bu gazetede yazılarını, Enis Avni imzası ile yaymlamıştır. Bu arada Seniha Hikmet adına rastlanmaktadır. Bu adın da, araştırmalar sonunda Aka Gündüz'e ait olduğu ortaya çıkmıştır. Bunu «Demet» adlı kadın gazetesi izlemiştir. Buradaki yazarlar da kadın olarak gözükmektadir. Ancak bu adların takma oldu ğu belirtilmektedir. Bu gazete de diğerleri gibi, kadın konusur.a değinmişler, hep onun haklarmı savunmaya çalışmışlardır. Buradaki şürlerde hep, «kadıa» işlenmiştir. 1910 yıllannda, Ulviye Civelek •Kadın Dünyası. adlı bir dergi çıkarmıştır. Civelek Hanım, Mevlâzade Rıfat'm eski eşidir. O zamanlar <Hukuku Kisvan Cemiyeti> yani «Kadın Hukuku Cemiyeti»ni kurmuştur Daha sonra hayatmı Dr. Ali Cıvelekie bir'eştiren Ulviye Civelek, bütün çalışmalarında, kadının öneminin üzerinde durmuş, cemiyerteki yerini savunmuş, kalkmmadaki hızı artıracağını belirtmiştir. Kısaca. bugünkü kadın cemiyetlerinin kunı Iuşuna önder olmuştur Ulviye Civelek adına, Hatay'da bir kütüohane bulunmaktadır Yazarların CHP, iptâl için Komisyona özel af k o n u s u n d a (Baştarafı 1 Sa\tııla) >aptıkları b a ş v u r m a y t i n c e l e m e k (1) Nolu Askerî Mahkemesinin u z e r e Pazartesi g ü n ü saat 10'da 9J0J971 Urih ve 1971/13 esas. toplanacaktır. 197123 karar sayıb hükmü ile K o m i s y o n Başkanı Ordu S e n a T.C.K. nun 146/1 maddesi uyatöru S e l â h a t t i n Acar ( A P ) , ü y e nnca ölüm cezasına Jiahkum lere bu konudaki gerekli d u y u edilmiş bulunan, sicilli nüfusta ruyu y a p m ı s t ı r Acar, « K o m i s Ernırum Iüca nahiyesi ftılük y o n n m u ı ç s k ciddî v e d i k k a t e köyü, hane 37, cilt 5 ve sayfa değer bulnrsa, ancak bu d u r u m 129 da kayıth Cemil cğlu Mukarşısında özel af kannnu hakaddes'ten doğma 1947 doğumzırlar» d'emış, K o m ı s y o n u n P a lu Deniz Gezmiş ile Xozgat iline zartesi g u n u ı s t e m l e r i i n c e l e y e bağlı Çekerek üçesi Kuşsaray ceğini s ö y l e m i s t i r . köyü, hane 21, cilt 13/2, sayfa 88/114 de kayıtlı Beşir oğlu Medoha'dan doğma 1947 doğumlu Tusuf Aslan ve Kayseri Sanz ilçesi Babçeli mahallesi, hane 31, (Ka»tarafı I Sarfarta) cilt 2, sayfa 45'te kavıtlı Hıdır şan bir zaman geçmesine rajoğlu Selver'eleıı doğma 194S domen, henüz memleket açıkhğa, ğumlu Hüseyin tnan hakkındaki aydınlığa kavuşabilmis defilişbu ölüm cezalan yerine getiridir. Bu noktada aydınlığa kalir. vnşmayı birbirinin tamamlayıMadde A Bu kanun yayımı j cısı olan merhaleler içinde basarabileceğimizi tekrarlamak tarihinde yürürlüğe girer. istiyorum.» Madde f> Bu kanunu Adalet Bakanı yüriitür.» Demirel ayrıca, «Bngün mem Mevcut kanunlannuza göre, leketin içinde bnlnnduğn dukanunun uygu!anması ile Adarum bir sene öncesinden daha let Bakanlığı, dosyayı Sıkıyöneiyi değildir. Hattâ meseleler da tim (1) Numarsh Askerî Mahke ha önemli hale eelmiştir dermesine gönderecektir. Mahkeme sek mübalâğa etmiş olmayız. nin en kıdemli hâkimı dosyaya Sıkıyönetimin ilânındaki sebep infaz şerhini vererek Askeri Sav lerden hangisi ortadan kaldıncılığa sevkedecektir. Askeri Savlabilmlstir ki, Sıkıyönetimden cılık, bundan sonra dosyayı mvazgeçilsin» demiştir. faz için Ankara İnfaz Savcısına gönderecektir. Boylehkle ınfazlar konusunda askerî mahkemelerin ilişiği kesilecek. uygulanmanın (Baştarafı t Sayra'ia) ne zaman yapılacağını Ankara Bunlar dısında 20 sanık, «Nurİnfaz Savcüığı kararlaştırabıleculuk cemiyetlne girmek» ten 1 cektir. ilâ 2 yıl arasında değişik hapis ve bunlardan 15 sanığm ayn;a CHP, Partı Meclisinde daha kanuönce alınan Jcarar gereğince, ka şapka iktisası hakkındaki na aykın olarak başlarına veş;l nunun iptali için dün saat 09.10' takke ve sarık giydıklerinden do da Anayasa Mahkemesine başlayı 3'er ay hafif hapis cezalan .vurmuştur. Altında Genel Başla mahkumiyetlenne karar v.>kan Ismet İnönü'nün imzası burılmiştir lunan dokuz sayfalık müracaat dilekçesini Anayasa Mahkeme58 sanığa da. şapka ıktisası ve sine, Genel Sekreter YardımcıTürk harflerinin kabul ve tatsı Orhan Eyuboğlu ile Merkez biki hakkındaki kanunlara lykıYönetim Kurulu uyesi Selçuk rı hareketlerinden ötürü 3 ilâ 6 Elverdı gotürmüş ve yetkililere ay arasmda değışen hafif ceza'.ar vermıslerdır. İnönü'nün imzasıverilmıştir. m taşıyan müracaat dilekçesiDuruşmada, 8 sanık da beraet nin muhtevası hakkında heretmiştir. hangi bir açıklama yapılmamış. ancak idamlarla ilgilı kanunun esas ve usul yönünden bazı aksaklıklar bulunduğunun öne sü(Baştarafı 1. Sayfada) ruldüğü öğrenilmiştir. Şubesinin bu konuya ilişkin 96 numaralı açıklamasında özetle Avukatlann {öyle denilmektedir: müracaatlan «Bir taraftan hükümlülerin kanuni yakınları. TBMM Dileköte yandan, idam hükümlerinin avukatlan Niyazi Ağırnash, çe Karma Komisyoıuına başvuHaht Çelenk ve Mükerrem Errarak özel af talep ederlerken, doğan. Cumhurbaşkanı Cevd?t diğer taraftan avukatlan Askeri Sunay ve Adalet Bakanı Su.it Yargıtay'a başvurup, yarfilanBilge'ye birer telgraf çekerek, manın venilenmesi talebinde bukonunun Anayasa Mahkemesilunmuslar ve ayrıca, kanunun rü ne intikal ettiğini, bu sebepten rürlüğe girmesinden sonra. bu infazlann geciktirilmesini istekanunun iptali için Anavasa mişlerdır. Aynı avukatlar avrıMahkemesine dâva açılmıstır. ca Ankara Sıkıyönetim KomuBu durumlar muvacehesinde, tanlığına da başvurarak, mucezayi yerine »etirmekle yükümfekkillerl olan Deniz Gezmiş, lü bulunan Aflkara Cumhnrrvet Yusuf Aslan ve Hüseyin tnan' Savcılığı, cezanın verine getirilın idamlarının ınfazı sırasında mesinde tereddüde düşerek. Cehazır bulunmak istediklerini, za Muhakemeleri L'sulü Kanunubunun için gerekli tedbirlerin nun 402 ve 353 Sayılı Kannnnn alınmasını ıstemişlerdir 253 maddelerine istinaden, ölüm cezalannın yerine getirilme huDilekçe Komisyonu susunun geri, bırakılıp bırakılmıTBMM Dilekçe Komisyonu, yacağına mütedair mahkemece Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve bir karar alınmak üzere dosya Hüseyin tnan'ın babalarının komutanlığa gönderilmiş bulunmaktadır.» Demirel Eskişehiı'de Yonns Nadi (Bastararı l. Sayfada) Yunus Nadi Armağanı» Sdfllle. ri üç kişiye verilecektir (Btrınciye S bin, ikinciye 3 bin. üçüncüye 2 bin lira). (7) Katılacak yazılar »rasında ilk elemeyi Küçük Jün yapacaktır tlk elemeyi kazanan yazılar gazetemizde yayınlandıktan sonra Büyük İüri'nın tetkikine sunulacak ve sonuçlar 29 Haziran 1972 günü gaze. temi?de ilân edilecektır Hanımlar! «KADIN ERKEK EŞİTLİĞλ yazılannıa haarlıyor musunuz? İdamlar Bulmacanın çozumu 1 Fethi Bey. Braule. 2 El:. Rabelaıs. ladeı 3 Yırtnı O;ak, Rutnas. 4 Zola. Anemi, Jrsi. 5 Utah, G.ne. Ef. T1H. 6 Lhe te. Calıtı. fclat. 7 . Lıce, Jpiket; Kara. 8 "ÂTârga^'bffeniîactı. S Hıs. Name, Wilae 10 Eşala. Eza, Kapurta. l ı Lâtıfi. Asr, Zı Tp. 12 Ensar. tmaret. Lalo 13 Na. Dam. Ar. Boz 14 Sand: Dnas; Lehar, Chana. 15 I c Lsare. Agra. Anka 18 Yapıt. Luther, Pıan VTJKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Feyzullah Elendi. 2 E. liot. İlis, Nancy. 3 Tterla. Ca. «als, 4 Mahler. Taassup. 5 tri. Guatr. Sı. 6 Ba. Agora. Klat. 7 Ebonıt. Nefı. Er. 8 Yetenek Azım. Hel. 9 Lâme, Roraa. Ada. 10 Bakı, Cıfe. Ararat. 11 Rı, Vakf, Ksem. Gh, 12 Asri Leewart; Gre 13 Ur. ttr.ip. Ahar. 14 Litsep, Bluz. Ra. 15 Lanif. Kadrıl, Kap 16 Eda Hacet. Abanı. 17 Es. Tar'ı. Alto. Ka. 18 Ut, Or. ta, Poznan. AL7INCI SAYFADAKI Güveotüık (Bastarah l. Sayfada) «Atatürk Türklye'slnln özellıkle devrimö anlayıs ve uygulamaya muhtaç olduğu bugünlerde, mensubu bulunduğum Millî UUven Partısinin oe Genel Başkanlık Divanına, ne de Genel Kurula sormaya dahı lüzum görmeden' aldığı kararlan ve tut tuğu yolu, anlayışıma avkm bu'arak Istifa ettigimi arzedertrnj trlandî (Baştarafı 1. Sayfada) Kavga çıkıyor Başkan Avcı, yeterlık onergeleri olduğunu söyleyınce AP'lı Ismail Hakkı Şengüler iki AP]ı uyenın verdıği yeterlik aleyhinde soz almış, Başkan Avcı, hatibe, sadece yeterlık aleyhinde kor.usması gerektigini rica ederek hatırlatmış, ancak Şengüler ola>!ann başı ve gövdesinın meydaua çıkartılmadığını, oysa bunun tıhndiğını one sürmüj, CHP li ^ e bazı başka uyelerin «Söyle söyle, başı açıkia» biçimınde takılmalan üzerıne, Şengüler bu gövds \e başm CHP Genel Başkanı Isın»t Inonü'nun olduğunu iddıa etrr.ış ve bu anda Genel Kurul tam neyımı ile birbirine girmıstır. Eskı Meclis Başkanvekili CHP Sıvas Milletvekıli Mustafa Kemal Palaoğlu AP'li konuşmacının bulurciuğu kür.«uye fırlamıs, AP'lı ve CHP'liler ikiser, ıırer. bp^pr. onar. virmıspr grın lar halinde kıyasna kavgaya başlamıslar. AP'lı Bakanla', Meclis İdare Âmirleri ve kav. paya kdtılmayan AP'lı ve CHP hler kavgacıları olağanustu bir gsyretle ayırmaya çalışirlarken oturuma başkanlık eden Avcı da bağırarak «ükunet tavsıve etmiş, aksı halde oturuma an vereceğini ihtar etmiştir. Ancak, Avcı'nın bu uyarısı da etkisiz kalmıs, bu arada kürsüve sandalyeler savunılmus. AP'li Hatip Şengüler dayak yerken arkadaşlan tarafından dısarı kaçırılmıstir. Başkan sükunetı ço'.c giıçlukle temin edebilmis, «Hatip bir siyasî parti liderine haksız satasmada bulunmuştur» demıs. ancak CHP'liler sozun gprı alırma^'Ti istemişler. Ba<;kan, Şengüler'i aramış salonda bulunmadıgını soyledikten sonra yeterlik önergesini oylayacağırı açıklamıştır. Avcı'nın bu tutumu da CHP'liler tarafından sıddetle protesto edilmiş CHP'h Grup Başkanvekilleri kendi ara larıncTa konuşurken bazı CHP'liler salonu terketmeye başlamıslar. biraz sonra da İnönü yerinden kalkınca bir tek CHP'li hariç tum CHP'liler Genel Kurulu terketmislerdir. CHPii Gıvasettin Karaca (Erzurnm) arkadaslarının ısrarına rağmer. yerını terketmemiştir. Başkan Avcı, açık oylama önergesinin bulunduğunu bildirerek bulunan imzalan okumava başlamıştır Bu imzaların CHP'li üyelere ait olduğu anlaMİmış. daha sonra 11 ilde Sıkıvönetimin 2 av daha uratılması. AP. DP. MGP'li uvelerin iş'arı ovlarıyla saat 22.40'da kabul edılmiştir. Kuzey İrlanda'nın yeni ligillz yöneücisi Wılliam Whitelaw, mez hep çatışmalannın yıllardan beri kan dokülmesine yol açtığı bölge de barışı sağhyabilmek amacıyla dün Belfast'a gelmıştir. Whitelaw'm Londra'dan Belfast'a gelışi sırasında sıkı güvenlik tedbirleri alınmıştır. William Whitelaw Kuzey îrlanda işleriyle gorevli devlet bakanlığma getinlmiştir. îngiltere, aynca Kuzey İrlanda'daki katolik azınhğa da bazı haklar tanıdığım da bildırmiştir. Yeni yönetici geldl «iALTlN IMâO 365. 218.188. . 160. 23.0S . 26 Mart Sefer 10 £ 3 •J Cumhurlyet Reşat Hamit Aziz Kapolvon 24 âyar kulçe 155 370. •220 e «I cc X 10 165 23.07 V E. > C 5 53 12 20 15 49 18 27 19 5S 1.27 5.54 9 23 12 0£ 1.32 y 4 IS 9 50 milyonların sevgilisi =Î3 IFTIHARVERİCİ BİR BİLANÇO 12yılda 2milyarlira gelir :i2yıkte 850 milyon lira ikramiyedağrtımı ^ v e g ^ e 12y?lda spor tesisleri yapımı için •\ f 600 milyon liralıkyardım V Bütün bunlar siz iştirakçilerimizin porToto aracılığıyla yaptığı hizmetin yalnız bir kısmıdır § Teşekkürederiz UNUTMAYINIZ SPOR TOTO HER HAFTA MİLYONLAR DAĞITIYOR (Basın: 12444/2061