Katalog

BKSTSKUKR CÎFTLER john BÜTÜN DÜNYADA 1 NUMARA amerika'daki çiftlerin eşlerini değıstırmelerinı anlatan bu roman aşlcın bütün safhaiarını inanılmaz bir oçıklıkkı diie getirmektedir updıke umhuriye K u r u c u s u : IUSVS NADİ ERSİTELER anlarına Hazırlama ÂSLIYOR yıtlar GÜVEN Osmanbe.T, Balâskârl^BCad. No 290 İSTANBÜL T e l e f l » 47 46 68 İlâncılık 3276 3784 48. yıl, sayı: 16794 Teigraf <re mektup adresı: cumhunvet IstanbuJ Posta Kutusu: tstanbul No. 246 Telefonlar: 22 42 90 22 42 İB 22 42 97 22 42 98 22 42 99 maylS razar ATATÜRK DEVRİMLERİNİN BEKÇiSi «CUMHURİYET» 48 YAŞINA BASTI Gazetemiz, 7 Mayu 1971 Cuma günü 47. yılını doMurup 48. yılma basmıştır. Kurucumuz ve rahmetlı Başyazarımız Yunus Kacfı, Mutareke yıUannda Istanbul'da çıkarmakta olduğu «Yeni Gün» Sazetesini, Kurtulu? Savaşım desteklemek içın Ankara'ya taşımay» karar veımış ve binbır güçlükle bu kararını geıçekleştırmıştıı Buyük Kurtancı Mustafa Kemal ve Kurtuluş Savaşımıza, Yunus N&dınm bu mücadeleci gazetesi. o yıllarda candan destekçı olmuştu Kurtuluş Savası sona erip de Cumhuriyet ilân edildıkten sonra Yunus Nadı. matbaasını tekrar tstanbul'a taşıdı ve görevini tamamlayan «Yeni («ün»ün yenne. adını Büyük Atatürk'ün koyduğu «Cl'MHURİYET» Gazetesıni kurarak, 7 Mayıs 1924"te yayımladı. 1leri ve aydınlık Turkiyenı:> kurulmasında daıma Atatürk'ıi destekleyen, Atatürk devrimlerı r.ın bugüne değın bekçiliğıni surdüren, özgurluk yolundan ayrılmayan gazetemiz. Yunus Nadı'nin çızdiğı bu devrimci yoı dan ayrılmayacak. aym ilkeler* sonuna kadar bağlı kalacaktır. Gerçek demokrası ülküsü, Aia turkçü ılkeler, ışığımızdır. 47. yaşını doldurup 48. yaşına bastığımız 7 Mayıs 1971 tarıhır, de (geçtiğımiz Cuma gunü> kapalı bulunduğumuz içın CUMHURİYET ımizi çıkarıp pe.^ azız okuyucularımıza ulaştıramamanuı acısını duyduk. Kuruluş yıldonümümüzu bugün kutlamak ve Atatürkçü gcrrevimıze tekrar başlamaktan mutluyuz Gazetemızde 30 hizmet yılını dolduranlarla vapılmış bir ro portajımız! ve Cumhunyet'ır. ilk 'sa.yısıncian itibaren koiek sıyonumuzdan bazı yayımlara daır bir yazıvı 5. sayfamızda bula caksımz. DOLAR • MARK ÇEKIŞMESt KARSISrNDA TÜRKIYE TEDBIRINI ALDI . Anayasa değişikliği belli oldu ;::İ3 , C T M H V R 1 r E T ' İN 7 MATIS J 1924TE ESKt HARFLERLE TAYIMLANAN İ I K S A X I S I Universite ve TRT denetlenecek ANKARA (TÜRK HABERLER AJANSI) Hukumetin Anayasada Tapmayı öngörduğü değışıkliklerin esaslan belll olmuş, «tlkenin ve millrtin bölünmezliei esasına ajkırı her türlii faaliyetio Anayaja dı$ı kabul edilmesi» benimsenmiştir. Böylece Turkiyede hıç bir devlet kuruluşu. siyasl partl, dernek ve şahıs; egemenliğın kullanılmasıran bellı bir kişiye, zümreye veya stnıfa bırakılmasj, yasama n. millet egemenlîfeinin Anayasada gö»yetkisinirj Meclisin dışında bir kuruluşa terilen organlann dışında organlar vasıtasiyle kullanılması lehinde ve ülkenin bütünlüğü ve milletin böliinmezligi aleyhinde faaliyet gösteremiyecek, bu ilke' lere aykın esasları benimseyip yajamıyacaktır. Hükümet, bu degi?ıkliklerle meydana gelecek yeni diizeni koruyabilmek, bu düzene karşı çıkanları etkisız hale getirebilmek ve devlet mekanizmasını anayasa dışı faaliyetlerde bulunanlarla mücadele edebilecek guce kavuşturmak amacıyla Anavasaya «tcravı müessir hale getirecek» ba(Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) YENİ KURULACAK BİR TEFTİŞ HEYETİ, YARGIÇ VE SAVCILARI RE'SEN KONTROL EDEBILECEK HÜKÜMET, ANAYASA DIŞI FAALİYET GÖSTEREN DERNEK VE BAZ! KURULUŞLAR) KAPATABILECEK Bir Yıl Hnizde ruttujunu». bu jjazetenin 47 vajım tamamla>ıp 4J'ine bastığını. iki Kunliik bir gecikmeden •nra siz »e^sili «knrlariBiu biljrmakJe matln>tu. Yarım yiıtvıla yakJa«an bir y««ın hayatının genel bir mnhı«hesini, özetle>erek de olsa bir yan>» •ığdırmanın imkânsızlığı meydandadır. An» çiıgileri ile •oylemek gerekirse Cumhurivet bir mücadele gazetesi olarak havata atılmış \c hu nittliğini burune kadar başarı ile yiirütmuştıir diyebiliriz. Bu başarıda Atalürk'e jurekten bağlı kurucumuz Yunus Nadi başta olmak üzere nnun jakın ralışma arkadaşlarıııın u daha sonra >etişip kadrolarınıızda gorfv alaıı genç ku$akların bitmez tukenmez emeği g«Çmiştir. (uıtıhurivefle Yeni Gıin. birinrisi ikinci«iniıı detamı olan karrfeş gazetelerdir. Yeni Gıin ulusal Lurtuluş savaşıııın >ılmak nedir hilıtif/. inanclı bir sa\unucusu>rfu. Cumhurivet de Atatıirk ilkelerinin \e de>rim atılımlarınm jene ateşli \e inanclı bir n t u n u ıııju ve jurutiicüsü olarak işte 4" .Mİdır gorev başında bulunu> or Saltanat yıkılıp da yfni rejimin havala ilk adimlarını attığı 1*23 MİIarında İstanbul basını Gazi Mu<tafa KFmal'in halk >ararına hdşarmaM kararlastırdığı toplum*al döııu;unıleri .ladırganm. bii>ıık kurtarıcıya karşı cephe almıştı. 7 >Ia>ıs UM'te tstaııbulda ııkraa.ia ba5İa.>an Cumhuri\et. ıızun bir süre hemen tek başına »eni rejimin savunuculuğu göreı ini yüklenmi?. Cumhurijet ıe riemokrasi kaiTamlarının aeniş halk >ı|ın!arıııca benimsenmesi uği'una caba harcamıştır. L'lusumuzu. cağdaş uygarlığın on saCıııa > ukselteceğiz. di>nrdıı Atatürk. Buııun >oluıııı yordamını Ha go?teriyordıı: .Müsbet bilimin rehberliğine inanacağız. hatıl iııançları. dogmaları silip atara. Kiz. lâikliği, lâik zihniyeti benim«e^eceğiz. eğitim birliğiııi kurup halkı avdınlatacağız. oğretimde koyhi kentli her vatanda;a fır<at f><itliği sağ)a>acağız. so«>al adaleti adıtn adim geıçekleştireceğiz, ulu5ça bir an önce kalkınacağız. C'umhuriyet. yarım >üz>ıla \akla^aıı sürekli yajımı bo>unca htı ilkelere yürekten bağlı kalmış, hiçbir sapma eğilimi şbstcrmcmi». > urt bütünluğünii zedele>ecek bölucü \e gerici hareketlerin kar?ınnda daima cesaretle >er almı;tır. Ooğru yolda yürüyenlerin dostları S[ibi elbette düşmanları da nlacaktır. Cumhuri>et'i cekeme>en bir kısım çevreler de zaman ramaıı bİ7e dola;lı dola>sız «aldırılar duzenlemişler. hakkımızda lıırliı iftiralar u^durmuşlardır. Bir ««re hiikümetin gazetesi>misizcevine bir hn\a estirilmek istenmiç. daha sonra Nazilerle işbirliği ettisimiz so>lenmiş, 27 Mayıs Devıimini yjirekten desteklediğimize kızanlar tarafından da bu »efer komünist olduğumuz valanı uydurujmujtur. Ama birbirini tutmayan bu iftiralar gelip geçmekte, Cumhuri>et ise ilk ııktığı güıı ilân ettiği Atatürk ve devrim ilkeleri ısıİında, hiitiın giiclüklere göğüs gereıek doğru bildjği yoluna a>nı «anılmaz inançla devam etmektedir. Kn bıi>uk jiirümur, aydın Turk okurlarının desteğidir. Kuvvetli hükümet ÇIKMADIGIMIZ GUNLERIN ONEMLI OLAYLARI Erim, Anayasacı öğretim üyeleriyie görüştü Mark rezervine önem veriliyor ANKARA. (CumburiTet Bürosu) Dolar . mark çekişmesi karşısm da Türk hrasının değeri. dolann >iizde 810 oranında devalüe edilmesi halinde etkiîenmiyecektir. Bu orandan favda bir devaluasyon. Turk lirasını da etkileyecektir. Markın re%alüe edilmesı halinde ise Turk ürası, bu oranda dolaylı olarak devalüe edılmis olacaktır. Almanyanın «Floating rate • yüzer kur» s;stemıni uygulama kararı alması karşısında T.C. Merkez Bankasının ikı aydan beri dolarla ilgıli olarak aldığı tedbirleri uygulatnaya devanı edeceği öğrenılmıştir. Ote yandan. 5 Mayıs çarsanıba günü vürürlüğe konulan ıthalât ve ihracat vönetnıehklennin de, bu tedbirleri uygulamada onenılı bir araç oldugıı bildinlmektedir. Dolann değerının Amerıkan ekonomisındeki sarsıntı ile Vietnam savasının sonuçlarına ilişkın olarak düşmeye başlaması, (Arkası Sa. *, Sü. 2 de) GAZETEMİZE «CCMHlRİrET» ADIM KOTAN B t VI K ATVTİ RK İLE K I R L C I M I Z VE BAŞYAZARIMIZ Yl'M'S NADİ, BİR SOHBET SIRASINDA Gazetemiz 10 gün kapalı kaldı Gazetemizüı bundan 10 gün önce Sıkıyönetim Komutanhğı tebliği ile kapatılmasının yanısıra, yazarlarımızdan Ilhan Selçuk ile Yazı tşleri Sorumlu Müdürümüz Oktay Kurtböke de. Selimiye Kışlasmda gözaltına alınmıştır. AJTII gün «Akşam» Ga7etesi de 10 gün süreyle kapatılmış ve bu gazeienm yazarlanndan Çetin Altan ile Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Erol Türegün. gözaltına alınmıştır. Ancak Kurtböke ile Selçuk. 30 Nisan aksamı tutuklanarak 2. Zırhlı Tugaydaki Askeri Cezaevine gönderilmişîır. ANKARA. (Cumhun»et Bürosn) Başbakan Nihat trım, dun makamında Ankara Ünıversitesi «Anayasa» dersi okutan öğretim üyelerinden kurulu bir beyeti kabul etmiştir. Prof. Bülent Nuri Esen başkanlığında Prof. Bahri Savcı, Prof. Mümtaz Soysal, Prof. Muammer Aksoy ve Doç. Mukhil Ozyörük ile diğer bazı öğTetim görevlılerinden oluşan heyet üe Başbakan Nihat Erim arasmda kı görüşme 1.5 saat surraüştür Toplantı nakkında nerhangı bir açıklama yapılmamış olmasına rağmen. Başbakanın çok kısa konuştugu ve genellikle profesörıerın gürüşlerıni din»diği öğrenilmiştir. Bu arada bazı profesörler. Anayasada yapılması öngörülen değişikliklerın sıkıyönetim sonrasma bırakılmasının daha uygun olacağını belırtmişlerdir. Cumhurbaşkanı Sunay, dün Baş bakan Erim'le 2 saat görüşmüç, görüîme hakkında açıklama yapılmamıştır. SADİ KOÇAŞ: "ATATÜRK İLRELERİNDEN TAVIZ VERİLDl Cumhuriyet Haber Servisi Cumhuriyet'in yayımlanamadığı 10 gün içınde kamuoyumj ilgilendiren olayların başında, İstanbul'da bir bankanm daha soyulması yer aldı. Bunun yanı sıra Fethiye'de bir akıl hastasının yaylım ates açarak 1 kişiyi öldürmesi. Bursa'da bir öğretmenın kendini yakması gazetelerde yer alan haberlerin başhcalanydı. istanbul Süayönetim Komutaru Orgeneral Faik Türün de basına yaptığı açıklamada, Sıkıyönetime yol açan olayların sorusturmasıyla Ugili olarak. şimdiye kadar 78 kişinin tutuklandığını, 91 kişinin gözaltına alındığını, 18 kişi için de gıyabi tutukJama kararı bulunduğunu açıkladı. Öte yandan Başbakan Nihat Erim, Ankara"da yabancı gazetecilerle yaptığı bastn toplantısında, yürürlükt» (Arkası Sa. t. Sü 1 de) Sunay'la görüşme İLHAN SELÇtK Kurtböke ve Türegün serbest bırakıldı Sıkıyönetim KomuJanhğının ı2ı numaralı bildirisine aykırı davıanışta bulunduklan gerekçesiyle kapatılan «Aksam> Gazetesinin So ı umlu Müdürü Erol Türegün 58 saat sonra serbest bırakümıştır Gazetemiz Sorumlu Yazı tşleri Müdürü Kurtböke ise. avukatlarımızın tutuklama kararına yaptıkları itirazm kabul edilmesi üze. rine, 8 gün sonra serbest bırakılmi5tır. Türk Ceza Kanununun 139. Maddesine aykırı davranıştan sanık olarak tutuklanan llhan Selçuk ile hâlen gözaltında bulunan Cetin Altan'ın ise, önümüzdeki günlerde yargılanmalarına başlanacağı. Sıkıyönetim Komutanlığm. ca bildirilmiştir. EKOL TL'REGIN ÇETİN ALTAN NADİR NADt TUNCELt CHP Genel Başkanı İnönü'ye. 22 Şubat 1964'de, koalisyon hükümetinin başbakanı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) bulunduğu sırada tabancayla ateş etmekten 20 yıla hükümlü Me. sut Suna, önceki gün cezaevinden Ankara ve Pekın'de dün saat 13 te yapılan açıklamalarda. j kaçmıştır. Anneler Günü. bugün. dünyanın ] Türkıye ile Çin Halk Cumhuriyeti arasında diplomatik ilişküer | çe.şıtli ülkelerinde olduğu gibi, Yozgatlı 45 yaşındaki Suna. ceTürkiye'de de kuflanacaktır. | kurulmasmı görüşmek üzere her iki ülkenin Paris büyükelçilerı ; zasmı önce Kayseri'de çekmeye Kadm kuruluşlarmdan büyük , nin memur edildikleri bildirilmiştir. başlamış, daha sonra Bitlis'e nakDısışleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklama şöyledır: bir kısmı. bugün Darülaceze ve • ledilmiştir. Suna, 3 gün önce Tun cTürkiye ve Çin Halk Ctnnhnriyeti Hükümetleri, memleket. cezaevlerini ziyaret ederek, annele ; celi'deki İyisu Yarı Açık Cezaeleri arasında diplomatik iliskiler knrolması için görfismelere bav. ıe hediveler verecektir. vine getirUmiş ve burada bir fırlamak hnsusunda mntabakata varmışlar ve bv müzakereleri yiiYAIVIAN'IN EŞİ satını bularak, firar etmiştir. Kayrütraeye Fransa'daki büyükelçilerini memur etraislerdir.» ANKARA. (a.a.) Sümerbank. seri Sümerbank Bez Fabrikasmda PEKİN RADYOSU'NUN AÇIKLAİMASI bugün kutlanacak «Anneler Güçahşırken başkentte tnönü'ye suinü» dolayısiylc, Ziraat Bankası kast teşebbüsünde bulunan MePEKİN, la.a.) «Yeni Çin» Haber Ajansı, dünkü yayinında, «Çin Unkapanı Şubesinin soygun teçebHalk Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti hükümetlermin. iki ulke sut Suna'nın, kaçmadan önce arhüsünde öldürülen odacı Tahsin arasında diplomatik iliskiler kurulması konusunda görüşmclere başkadaşlanna. «Ankara'da hesaplaYaman'm esi Ze>"nep Yaman': . lama kararı aldiklannı» açıklamıstır. A.ıans, müzakerelerin, ikı ülke»acağiın kimseler var» riediği oğ•Yılın Annesi seçmiştır. ' nin Paris Büyükelçilerince yüıütüleceğıni dc belirtmiştir. renUmijtir. Anneler Günü kutlanıyor Kıta Çini'yle temasa geçildiği açıklandı İnönü'ye suikasl ieşebbüsünden hükümlü M. Suna cezaevinden kaçtı HINT MODELI Tazan . Maurice DUVERGER Hindistan, Çin'den sonra gelmek şartiyle, dünyanın en büyük nılietidjr. Böyle oıunca da Hindıstan'ın, bagımsıziığın) 'Kazandılctan sonra kabui ettiğı sıyasi rejimin, Hınt DuUetınis prestlj vo tudretı sebebiyle, diğer az geu;mış iılkeieı ıçio peis cazıp bir model olduğu dü$unülecektır. Ovsa kı gerçek, oundao pels tarklı olup, Hınt modelinm tiiliyatta peit 82 etkıst varaır. Bu. Hindistan'ın, az geuşmış ulkeıerin ıhtiyaçlarına pek az uygun bır »iyasl (Arkatt Sa. 7. Sü. C da)