Katalog

CUMHURtYET 17 Şubat 19(59 SAHtFE ÜÇ HABERLER DI İstanbullu Filistin Komandolarıyla Arap Rumlar, hadiseler arasında playların Haftası Mehmet Acı hakikaller u yakınlarda arkadaşınra «Yıhnaz Çetiner» in Cum0 Jhuriyet'te Atatürk'e ait bazı eşya ve evrakın kaybolduğuna dair bir röportaj serisi çıktıydı; enteresan bir mevzuydu. Ben de bu mühim konu üzerine eğüme mecburiyetini hissedip bu sütunlarda işi deşmeye çalışmıştım. Bu arada bir acı hakikat öğrendim: Türk tarihinin Csmanlı devrini kapatan Altıncı Mehmed'in hal'inden sonraki kısmına ait mühim hâdiselerin bazı vesikalan maalesef ortada yoktur. Ne gibi? Meselâ Erzurum ve Sivas kongrelerinin zabıtları nerededir? BUinmiyor. Meselâ, Atatürkün etrafı hakkında tuttnğu mahrem notlannı taşıyan defteri nerededir? Bilmemiyor. AUtürkün (aldığı ve yazdığı )bir kısun mek tuplan ortada yoktur. Halbuki bunlar, Atatürke ve Türkiye Cumhuriyetinin kuruluş devrine ait vesikalardır ki yannın tarihçilerine kaynak olacaktır. Biz, bugün, Atatürkü görmüş, dinlemiş ve onun devrinde yaşamış olanlann sözlerinden, yazılarından faydalamyoruz. Bu yazılar gelecek nesülere ve o nesillerde çıkacak müverrlhlere yarduncı olur ama ciddi bir kaynak olamaz. Erzurum ve Sivas kongrelerinin yapıldığı malumdur ve orada bir takua kararlar aluınuştır. Ama zabıtlar nerededir? Bunları araştırmak ve bulmak lâzımdır. Cumhuriyet gazetesi bu işe bu yönden girişmiştir. Ve böyle geçmişe ve Atatürke ait vesikalar aranırken, o devirde Atatürkürl etrafında ve yakınında bulunmuş, onnnla .eşriki mesai etmiş ve bugün hayatta olan siyasilere de başvurmuştur. Bunda gazete ve röportajcımn her türlü siyasi düşünceden uzak «gerçeği aranu» çabasmdan başka emel aramak yanlış olur. Türkiye Cumhuriyeti ve onun kurucusu «Atatürk» ün evrakı ve eşyası millî «emanet» lerdir. O sebeple başlamış olan bu işi başanyla kovalamak ve peşini bırakmamak lâzımdır. Cumhuriyet'in bu lüzumlu ve samimî gayretinde, bu vesikalan bilen, gören ve alanlann bu gayrete yardımcı olmaları eıt azından millî ve medeni vazifesidir. Nitekim vefatına kadar Atatürk'ün hizmetinde bulunmuş olan özel Kalem Müdürü Hasan Rıza Soyak Beyefendi de bana gönderdiği şu mektupla bunu tavsiye etmektedir: «Saym Burhan Felek, 12 Şubat 1969 tarihli «Cumhuriyet» gazetesindekj yazmızı okudum. 1 Doktor Rıza Nur'un kitaplanndan ve bunlann mahkeme karariyle toplathnldıgından haberdanm. Bu zatın bir nevi deli olduğunu kitaplan gören doktorlar soylemektedirier Nite1cön*bu günlerde muhterem bir doktor bunu bir yazı ile açıklıyacaktır. Atatürk hakkında memlekette ve hariçte binlerce kitap yazılmıştır. Bunlan Yapı ve Kredi Bankasının teşebbüsüyle ve bir kiiltür hizmeti olarak arkadaşım muhterem Vedat Nedim T ö r i e beraber toplayıp bir «Atatürlc Kütüphanesi» yapmak yolumlayız. Şimdiye kadar dünya dillerinde ve Türkçede toplanan kıtaplarm adedi 1500 ü bulmuştur. Ayni zamanda Ar.karada yapılmakta olan îfapı ve Kredi Banu kası binasında, u kütüphane için de münasıp bir daire hazırlanmaktadır. Burada bulamadığımız yabancı dillerdeki kitaplar için elçiliklerimîzle temastayız. ElFetih. Kahireyi yumuşamakla suçladı Butto'ya suikost ynpdmok istendi ülkelerinin arası açılıyorj lürkYunan ilişkilerini düzeltmeye çalışıyormuş Kıral olmanın yolları F ranco'dan sonra Ispanya'nın ne olacağı meselesi, bugünlerde herkesın uğraştığı bir konudur. İspanja'nın gelecekte bir kıralhk olacağı ve Don Juan Carlos'un İspanya tahtma geçeceği ihtımali. yorumcularm genellikle üzerinde bırleştiği bir tahmindir. lngılizlerin ünlü rnizah dergisi «Punch», bütün hayatı boyunca sıgörecek kimseyi Türkiye'de bulamayız. Eğer cPunch» halifeliği düşünenler için egzersizler hazırlasa idi, bazı çevrelerde ilgi göreceği muhakkaktı. , * * * Bizce, Türkiye'de bir gün yöneti ci olmayı düşünenler için egzersız ler hazırlamak daha faydalı olacaktır. Bu suretle iktidar denüen lerle Moskova arasında ptaralel kurmayı öğrenmek gerekir. Fakat milletvekili adaylan için Meclis içi çabşmalar pek önemli değildir. Çünkü milletvekili seçil dıkten sonra, Meclıse pek devam edılmez. Tabüî parti değiştirme, eski par tisini yerin dibine batırma egzersizleri de yapümalıdır. Eğer egzersiz yapacak olan kimsenin gözü daha yüksekte, meselâ Bakanlıkta ise, tercih ettiği Bakanlığa göre değişen egzersizleri secmelidir. (T) Tekel Bakanlığı için egzersiz ler: Olacak şeylere olmayacak demeye ahşmalıdır. Olmayacak dediği şey olduktan sonra da, bol bol espri yapmalı, sağa sola sigara ikram eünelidir. (T) İçişleri aBkanhğı için egzersizler: Yanlış şeylere doğru demek için, dişler sıkılarak çalışılmalıdır. Egzersiz sırasında masanın üstünde bir şişe Fruko bulundurulmalı ve toplum polısinin varlığı akıldan çı karılmamalıdır. (5) Dışişleri Bakanlığı için Egzersizler: Hâdiseleri yerinde tetkik etmek isteği, egzersizi yapanın içine yerleşmelidir. Görüşülen herkese «gelirim» demek alışkanlık haline gehnelidir. Bir de uçak tut SAYGON, ( a ^ . ) Güney Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesinin ajanlan «TET» (yeni yıl) bayramım, Saygon'un göbegine Vietkong bayraklan çekerek, bildiriler dağıtarak ve Vietkong bayrağı taşıyan «barış balonlan» uçurarak kutlamışla'dır. Gece yansı başlayan sokağa çıkma yasağı saatine kadar başkentin sokaklanna dökülen binlerce Saygon'lu, Güney Vietnarn Hükumetinin «TET bayramı için 24 saatlik ateşkes ilân etmesinden birkaç saat önce bu bayrakl a n seyretmişlerdir. Vietkong bayraklan, banş balonlan ve bildiriler, mahalll saatle 20.00 i\e 00.30 arasında,ışıklar içînde pınl pınl yanan Cumhurbaşkanlığı Sarayının 500 metre kadar ötesinde başkentin en kalabalık. sokaklannda görülmüştür. Dört şüpheli şahıs yakalanmış, üzerinde Çin yapısı bir tabanca bulunan bir Vietkong ajanı da tutuklanrnıştır. ATİNA, (».».) «Dimokrasiaka Nea» gazetesinde Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkileri eleştiren, «1924 Istanbullular Dernefi» Başkanı, avukat Evripıües Makridis, yayınladığı ilk yazıda, «Türk idarecilerinin. samimî ola(Diş Haberler Sertrisi) rak, Türk Yunan dostluğunun, gerçeklere uygun bir zarurat olduğuna inandıklarına kaniiz» KAHtRE OrtaDoğu sorununun çczümü için, demektedir. \ Makrides, yazmnda şöyle debüyük devletlerin çeşitli teşebbüslerini daha yumu| şak bir tutumla karşılamaya başlıyan Arap ülkele vam etmektedir: « Aznüıklar konusunda yapılV riyle, Filistin multecileri komando örgütü «ElFetih» mış bulunan anlaşmaya uygun o> arasında büyük görüş aynhklan belirmiştir. ElFe larak Türklerin, görevlerindenj tih'in resmî sö?cüsü olan radyo. son yaptığı yayın uzaklaştınlmış bulunan Rum öğretmenlerine eski ödevlerini iade^ nında, Arap öiplcinasisine şiddetle çatmıştır. etmiş olduklannı. tstanbul'da; Radyonun yayınmda özetle yaşamakta olan Rooi azınlığina,! şunlar belirtilmiştir : eskiden olduğu gibi. kendi dille«Arap diplomasisi, 5 haziranrinde ifade imkânı vermiş oldukdan önceki Filistin dâvasını tahlannı memnuniyetle görmekteyiz. rif ederek, korkulu hatalar işŞimdi Istanbul'da yaşamakta lemeye devam etmektedir. 5 taalan Rumlar, kananlann himayesi zirandan önceki Arap diplomaaltındadır. Şimdi, Karşılıklı olasisinin asıncılığı, simdi yerini rak taraflırca eirişilmiş buluFilistin Arap halkının haklannan diğer taahhütlerin tatbik •afî nı inkâra taazır, bfitün umutlahasına ıçeçirilmesini beklemekteI Tinı büyük. devletlere bailaraış yiz. Bunda acelemiz olmadı| bir bozguncn anlayısa bırakmışğını da söylemeliviz. Biz kaniiz '. tır. ki, halihaz.rdaki Türk idarecileri.* Arap dünyasında, bir siyonist iki büvük devlet adamı Atatürk | varlıfı üstü kapah, bazan da ile Venizelos'un kurulmasında | KARAÇt <HA) Olağanüstü açık olarak, gittikçe daha çok zaruret gördükleri Türk • Yunan | benimsenmeye baslanmıstır. halin gevşetilmesi sonunda serbest dostluğunun samimî olarak h i r | lsrail Devletinin kuruluşunu bırakılan eski Dışişleri Bakanların zaruret olduğuna inanmaktadır1 dfstekleyen devletler, Arap dipdan Zülfikar Ali Butto, kendisine | lar » % lomasisiyle oynn oynamakta ve suikast yapmak isteyen bir Pakis j Makalede, bundan sonra, e s k i | bu diplomasiyi zayıf bir durumîstanbul Valisi ve şimdiki Devlet | tanlıyı, linç etmek isteyen halkın dan yola çıkarak görüşmelere Personel Dairesi Başkanı N i y a z i | zorlamaktadır. Biz bn Arap sielinden kurtarmıştır. Akı'nın muharrire göndermiş olj yasetine katılmıyoruı, çünkü Serbest bu^kılmasından sonra dufu ve Türk Yunan ilişkileribizim için geçerli tek diplomabüyük bir taşıt konvoyu ile doğ nin dostane olması gerektiğini si silâblı mücadeledir.» dugu sehre gitmeltte olan Butto'ya belirten bir mektup yeralmakta • kalabalık arasından bir şahıs ta ve vazar vazısıru şbyle bitirmektedir: bancası ile nişan alınca etrafında« Bu mektuptaki samimî ifakiler onu linç etmeye kalkışmıştır. de, hele yüksek dereceli bir melyi haber alan çevrelerde ileButto, kalabalığa mâni olmuş. bu murdan gelmesi dolayısıyla, Türri sürüldüğüne göre, Mısır Hüşahsı içinde bulunduğu jipe sok kiye'deki idareci sınıfın bize karkumeti, altı günluk savaş sıraşı olan hislerini aynen nakletmuştur. sında Süveyş Kanalında batan mektedir. Biz Türk idarecilerinin. Zülfıkâr Ali Butto, olağanüstü ve o günden beri kanal trafiğıAkdeniz'deki bugünkü dunımğ hal tamamen kaldınlmcaya kadar ni tıkayan gemi enkazlanmn temuvaeehesinde çerçek bir dostf| başladığı aç'.ık grevine devam ede mizlenmesine kaTar vermiştir. luk istediklerine kaniiz...» ~ı Birkaç yabancı şirket bu İşi ceğini açıklamıştır. Süveyş lemizlenecek yapmak için müracaat etmiştir. Temizleme işine önümüzdeki aylarda başlanması beklenmektedir. Berlin'deki empeıyalizme karşı gösteriye Amerikan denizaltısının Tokyo ziyareli verildi TOKTO, (HA) Bir Amerikan atom denizaltasmm Tokyo' ya yaptığı zivaret, Yukosuka limanrada 1.700 kişilik bir kalabalığın protestosuna yol acmıstır. Denizaltınm gelişinden bu yana, havadaki radyasyonların ?rttığını iddia ederek nümayış yapan halkı polis dağıtmıştır. Diger taraftan, dün vuku bulan ve 250 kişinin ağır şekilde yaralanması ile neticelenen bğrenci polis çatışmasmdan sonra Tyojo Üniversiteslndekl sınavlar süresiz prtelenmişttr. OPERATÖR Dr. Musa ALBUKREK Taksim Şehitmuhtar Cad. 12/3 Tanel Apartmamndaki yeni muayenehanesinde hastalarını kabul etmektedir. Tel : 48 69 62 Ev : 44 42 53 (Cumhurıyet 1734) radan bir vatandaş gibi yaşıyan Don Juan Carlos'un, kırallığı nasıl karşılayacağım ele alıyor. Ve Kıral ohnası ihtimali bulunan diğer Avrupa'lı düşüklere, kırallığı yadırgamamaları için egzersizler tavsiye ediyor. Bu egzersizlerden birkaç tanesini verelim: «Daima «biz» diye konuşun. Kar. şınızdaki adam, yanınızdakl kimseyi araştırmaktan vaz gecinceye kadar. «Ben» yerine «Biz» deyin.» «Kapalı kapüarın öbür taraftan açılmasını bekleyerek yürüyün. Kapılara çarpa çarpa, öbür taraftakilerin açmasını sağlarsınız.» •Yeni bir imıa bulun. Meselâ, adınızm Lâtinc karşılığı nedir, onu keşfedüı.» «Saraylarda rahat yaşamak için önceden o havaya girin. Bu iş için, garlarda birkaç gün geçirmeniz iyi olur.» «Öyle âşık olup bir yabancı ile evlenmeye falan kalkışmayın. Mümkün olduğu kadar yakın bir akrabanız ile evlenin.» * * * «Punch» dergısinin belirttiği gibı Avrupa'da kıral olmak ihtimalıne sahıp kişiler vardır. Meselâ Paris Kontu, De Gaulle'den sonraki Fransa'ya ait hayaller kurabi lir. Bu bakımdan, «Punch»m tavsiye ettiği egzersizler, bazı Avrupa'lı okurlara fayda sağlayabilir. Fakat bu egzersizlerden fayda o yumuşak koltuğa oturunca, rahatı yadırgamazlar. Bir Türk, iktidar için egzersizle re başlamadan önce, ne olmak istediğini veya ne olabilecegini kes tirmelidir. Milletvekili olmak isteyenlerin yapması gereken bazı egzersizleri sıralıyalım. Ci) Geçmişten bugüne kalan bir kaç orta oyuncusu ile temasa geç mek ve onlardan hazır cevaplık dersi almak faydalı olacaktır. Bu suretle Meclis kürsüsünde konuşana lâf atmak ve atılan lâflara aynı ağırlıkta cevaplar vermek alış, kanlık haline geH?. (?) Mümkünse bir komanda kursuna devam edilmelidir. Böylece, Meclis kavgalarında, çanta ile rakıplerin nasıl bertaraf edileceği öğrenilir. G) Bazı kelimelerin kolay bir şekilde ve anında ağızdan çıkması için bol bol alıştırma yapılmalıdır. Meselâ her yemekten önce üç defa <komünistler. diye bağırmak doğru olur. Ayrıca, kibrit kutuları ve mecmua kapaklarındaki şekille ri orakçekice benzetme tâlimleri yapılmalıdır. Bu arada ilgisiz şey maması için, önceden tedbir alınmalıdu. * * * Başbakan olmak için egzersiz yapmaya lüzum yoktur. Çünkü ki min Başbakan olacağı belli olmaz. Çalışır, çalışır, sonra Başbakanlık •tan başka her şey için çalışmış bi rinin sizin hayallerinizi söndürdüğünü görürsünüz. Fakat yine de, bir yabanta şirketin aracuı olmakta fayda vardır... Bütün bu egzersizleri yaparken dikkat edilmesi gereken şey, zihni faaliyette bulunmamaktır. Özel likle ekonomi hiç ögrenilmemelidir. Yoksa, dilediğiniz makama ulaştıktan iki gün sonra hasta olursunuz. Türkler de katıldı BERLİN, ( a j . ) Bin kadar genç, önceki akşam Batı Berlin de «Dünyadaki emperyalizm ve faşizme karşı uluslararası gösteri» düzenlem'îtir. Sıfırın albnda 12 derecede dondurucu bir soğuğun ve tipinin altında gençter Kızıl Bayraklar, Lenin, Mane ve Mao Çe Tung*un resimlerini taşıyarak yürümüşlerdir. Göstericilere, aşın solcu Alman öğrencüerinden başka îspanyol, Yunan, tran ve Türklerden bazı gruplar da katümışlardır. Göstericüer bu dört grubun Konsolosluklannın önünden geçtiklerl için, binalann çevresinde sıkı güvenlik tedbirieri alınnnştır. Göstericilere yürüyüş için verilen süre sona erdikten sonra, polisle bazı çatışmalar meydana gelmiştir. Çatışmada 3 polis ile 1 gösterici yaralanmış, 9 göstertci de karakola götürülmüştür. Gösteri için 3.000 polis görevlendirilmişti. Dondurueu soğuk ve tipiden dolayı gösteriyi pek az kimse izlemiştir. ACELE EDİNİZJASARRUFLARINIZI YENİ ŞUBELERİMİZDE ÇOĞALTINIZ. Bir milyon yıl öncesinfn akbaba fosili bulundu BORREGO SPRtNGS (CALİFORNİA), (a.a.) Los Angeles müzesi jeoloğu doktor Theodore Downs'in dün bildirdiğine göre, Califomia'daki Anza Borrego çölünde, 5 metre uzunluğunda kanat lan olan bir akbabanın fosilleşmiş iskeleti bulunmuştur. Şimdiye kadar bulunanlann en büyüğü olan kuş, fosilm bir milyon yıldan daha fazla bir zaman öncesine ait olduğu tahmin edilmektedir. asker sîvîf çatışmasında 12 fcişî öldü MEJCİCO, (aj.) Meksika'nın Pueblo eyaletindeki Huehuetlan El Chico kasabasında köylüler ile askerler arasında açılan karşılıklı ateşle beşi asker, yedisi sivil olmak üzere 12 kişi ölmüştür. SavTinma Bakanlığmın bildirdiğine göre, askerler, yeni Belediye Meclisinin göreve başlaması dolayısiyle yapılacak törene katılmak üzere kasabaya gönderilmişlerdi. Askerler kendilerini kasabaya getiren kamyonlardan inerlerken ü . zerlerine ateş açılmış, karşılıklı ateşten sonra 1 çavuş, 1 onbaşı ve 3 asker ve 7 sivil ölmüştür. Meksika'da SON PARA YATIRMA TAR1HI ••••••••••••»•••• w »••••••••••••••»••••••••• • • ARS A ARANIYOR İSTANBÜL ANKARA Devlet Yolu üzerinde, başlangıç noktasından azaml 10 km. U2»klıkta ve tercüıan yolun sa; tarafında, imar durumu 750 m2 lik bir inşaat yapmağa miisaıt bir arsa aranmaktadır. tlgililerin teklil mektuplarını aşağıdakı adrese göndermeleri rica olunur. Bay Keyman. Nişantaşı, Eytam Caddesi, Günaydın II Apartmanı Daire 1 t S T A N B U L (tlâncılık:1322/1719) 6 mart Levent, EyüprNişantaş», Cihangir, Fef it<^>y; Fındıkzade, Şaşkınbakkal, şubelerimizde 6 M 3 r t perşembe akşamına kadar hesap açınız veya hesabınızı çoğaltınız. BU ŞUBELERE IUHSUS ÖZEL ÇEKİÜS ••»•»•»»••»•••»•••••••••••••>••»•••••••••• A RK ON ıınsr: 19 Şubat Çarşamba saat 19'da, ŞAN StNEMASI'ntîa AYLA ERDURAN VERDA ERMAN KEMAN P t l A N O SONATLARI (BACH, BEETHOVEN, BRAHMS) Biletler ŞAN Sineması"nda (Îstanbul Reklâm: 4J85/1724) 300.000 Liradır. BANKASI O S A A N Ll A (Reilamcıji; 646/1720). Bu kütüphane kurulduktan sonra gençlerimiz «Atatürk» ü tanımak yolunda büyük bir kolaylığa kavuşacaktır. 2 Ben, Atatürk'ün fâni hayattan çekümesiııöen sonra Cumhurbaşkanlığı Dairesindeki vazifemden aynhrken özel Kalemdekl bütün evrakı da 25 sene sonra açümak kaydiyle kapalı bir sandığa koyup öyle terketmıştim. Bir kısım evralt da Köşkte büyük bir kasada mahfuz bulunuyordu. Ayrıldıktan sonra beni hiç anyan ve çağıran olmadı. tWOODS HOLE, »IASSACHUşittiklerime ve sizüı gazetedekl SETTS, (a.a.) Okyanus tabanını arkadaşınızın bu meseleye dair çeşitli usullerle tetkik eden bir olan yazılannda bahsedildiğine Amerikan bilim heyeti. Afrika ve göre, vakit vakit bu evrak açılGüney Amerikanın, bundan 150 mıştır. Bu açü^şlarda hazır bumilyon yıl önce bitişik, tek bir lunanlann isimleri de gazetenızkıta olduğunu ispathyan deliller de yazümıştır. Bu hususta kenele geçirmiştir. dilerinden malumat almak lâWoods Hole Okyanusu Bilme Enstitüsünün 7 hafta süren bu tetKöşkteki eşya ait olduğu mahkik gezisi şimdiye kadar bilinmikeme tarafından tesbit edilm:şyen bazı gerçeklerin ortaya atılma tir. Bu arada bazı giyim eşyasısına vesile teşkil etmiştir. Bilginnın tek varisı olan hemşiresine ler, Güney Atlantik kesiminde, verildiğıni biliyorum. yaptıklan çalışmalar sonunda iki lnta'nın birliği kanısına varmışlar Şimdi yapılacak şey, bence dır. buyurduğunuz gıbi bir kanun çı kanp bu eşyayı toplamak ve Dir yerde mahfuz hale getirmek, en lüzumlu ve en emin yoldur. Bu vesfle üe Hasan Rıza SOYAK» Merhum Atatürk'ün irtihaline kadar yanında bulunmuş olan BRÜKSEL, (a.a.) AçıklaHasan Rıza Beycfendinin bu mek nan rakamlara göre, 1968 yılıtubu da benhn yazdıklanmı tevit nın son üç ayında denizlerde, etmektedir. Bu volda bir kanun çarpışma, yangın veya fırtına yüzünden toplam tonajı 200J89 çıkarmak, Atatürk vesikalarını ton olan 59 gemi batmıştır. toplamak için pek lüzumlu htr şey dir. Böylece bu iş millî ve vicdanî bir vazife olmakla beraber bir kanuni görev olur. Eğer bn mühim konud. müspet hir neticeye vanlırsa gerçekten Cum1NC1 BAUOUH huriyet gazetesi kendini bahtivar ile sayacaktır. MOİZ KAZES Sözlerimi bitirirken Atatürk merhumun yakınlarmdan olup evlendiler hayatta bulunan zatlara bu uğurÎstanbul 1S219S9 da bildiklerini açıklamalannı tekrar rica ederiz. Başlamış olan bu önemli hizmetin muvaffak o'ması ancak kendilprinin her türCumhuriyet 1738 lü endişeden uzak clarak gercekleri acıklamalanr.a haçlıdır. Ru da tarih ve çelecek kusaklar önünde kaçınılmaı bir iştir. B. FELEK HÜSUSİÇAMLICA Sanatoryomu'nda N OT: Saat: 14 19 arası Ayrıca gece NÖBETLERİ Dinlenmek üzere bir için doktorlar aranıyor. hafta kadar yazılanma I E I : 36 10 29 ara vereceğimi okuyucu55 32 58 Afrika G. Amerika tek kıl'a imiş 3 ayda dünyada 59 gemi batmış Doktor Aranıyor lanma arzederim. (Cumiıunyet: 1733) ' «. F.