Katalog

1 umhuriyet AYRICA PARA İLE SATILMAZ 51 Aralık1969 Bir 10 yılı geriye attık Altmıslar aitti Yetmisler aelivor ir Amerikan dergisi, 1960 ile 1970 arasında geçen 10 yıl için «Romantik Zamanlar» deyimini kul lannuş. Belki bu yıllar Amerika için gerçekten romantik günlerle doludur... Mesclâ 1970'c kalmadan ve 1960'tan önce de var olmayan bir Kennedy masalı vardır. Bir ocak sabahı okuduğu yemin nutkunda, Başkan John F. Kennedy ulusuna şoyle sesienmiştir: «Artık memlekrtinizin «Izin Jçin ne yapabilecefini sormavın. Asıl şiz meraleketinis için ne yapabiljrsiniz?» Bu sözlerin arkasından çıkan Amerika'da, ^ençliğln sesi yük»elmiştir. Ama sesleri prtlaklanna sokulurcasına ilk suikastta kesilmiştir. 1960ların en uzun tesirli kurçunUınndan biri Dallas'ta Başkan Kennedy'jl vurmuçtur. B VİETNAM ONRA, Johnson'un Vietnam savaşı gelecek ve Amerika, bütün kaynaklan ile bu küçük fakat cesur Asya ülkesine yığılmaya başiaj'acaktır. Hanedandan bir prens daha politikaya atılacaktır: Robert T. Kennedy,.. Gangsterlere. ırk ayınmcılars ve savaş taraftarlarına karşı mücadele açacaktır. Ve başkanhk yolunda ilerlerken, O da vurulacaktır. Sıra ilçüncü kardeş Edward'dadır. Ancak o'nun kaderi d8ha değişik oiacak, bir eğlence gecesinin sabahı yaptığı kaza ile çekilmeye zorlanacaktır savaştan. S YILIN ADAMI Dünrara en y»kın oidnfiı halde dtinyadan 3(H) bin küometre nzakta bnlnnan Ay'ın fethinden bir jörünti?. Feza adamı » i l Armstronj, akıl almaz bir yolcnlnktan sonr» Ay's ilk defs ayak ba«mı? yürüyor... Ay yözeyinde bırsktığı ayak izJeri, asrın olsyını perçial«yen izlerdir. Büyük fotoirafta, en boyfik yargtç Imratı öktem'in hâdiseli crnaze töreninden sonra Huknkçoların yaptıŞı muhteşem yürüyüşten bir sahne görülüyar. küçük fotoğrsl da lmran öktem'in portresidir. Yurtta Yıhn Öİâyi Muhteşem yürüyüş Bir Masal Gibi N YILA damgalannı vuran Kennedyler, onbirinci yüt. kalmadan yoK oLmuşlardır. Bir masal gibidir bu... Ama masahn, tersten anlatılan taraflan da vardır. Meselâ Vietnam savaşı başlatılmıştır 1960 larda... Ya da, gençlığin düzeni değiştirmek isteyen çağrısı vardır. Öylesine \uksek çıkmıştır kı gençlifin sesi. 1968 Mayısında, Avrupa'yı bir ihtiiâl havasına sokmuştur. Bu hareketin şiddeti. koca De Gaulle'ün bir yıl sonra devrilmesine kadar dayanmıştır. Ama, 1960 lara dam^asım vuran adamiardan biri olmak, De Gaulle'ün üzerinden alınamayacak özelliğidir. Sonra, bir Kraşçef vardır... Sovyetler Birliğinin blok dışındaki çehresini giiler yuzlü gösteren Kruşçef... O, 19601ann ancak ilk dört yılma dayanabilmiştir. Ama bir Küba buhraru gibi dünyanın savaş eşiğine geîdiği olay sorumlulufunu, Kennedy ile birlikte Kruşçef taşımıştır. Arap Israil savaşı ve Israil'in Araplar karşısındaki üçün O O lsylarla doln gtçirdi, Türkiyemiı 196fl'n öfrenei harfketleri. israllpr. boykotlar. işri frevleri, polisle catışmalar; ekonomik yıkıntıların ve dogal afetlerin yanısıra bep trazete sntnnlarını kapladı. . Ama geri kalmıs ülkemizde, tüm ba ol»yUrın içinde, bir yılan jibi kıvrıla kıvrıia ilerleyen irtica, Crnahuriyet tarihinde rsstlanmadık ölçüde boy attı bu yıl... 16 Şubat'taki «Kanlı Pazar» dan. 14 Arahkta Battal Mehetoğlu'nun öldürülmesine kadar nice sapık başkaJdınşa cüret eden irtica, özellikle Yargıtay Başkanının cer.azeşine de saldırroaya yeltendiği için, îmran Öktem'in naaşına yapılan hakareti lânetleyen Ankara'daki «Büyük Yürüyfişaü, «Yılın Olayı» olarak seçtik... 20 Temrnuı lürtS'da Aj'a ilk defa ayak basan Astroııot Neil Armstrong haklı olarak Dünyada Adamı» ünvanınt kazanmıştır. «yajı Ay'da iz bırakmıştîr. Dün.vanın kendine en yakın fakat 300 bin kilometr© uzaklıktaki komşusu Ay. 1960'larda fethedümiştir. "zay Remlsi Apollo İl'in' kaptanı Neil Armstrong ve iki arkadaşı, sadece 1969un defil, belki de 2Chci yüzyılın adamlan olmuşlardır Artık uzayın o sonsuz boşlugu, bir vahşi Afrika cangılı gibi açılmıştır insanoğluna, Belki dünyanın problemleri a^lâ çözülemiyecek, zengin fakiri, güçlü güçsüzü ebede karîar ezecektir. Belki de Vietnamlar hiç bitmeyecektir. r geçen on 1 yıldan da hızlı olacak 970 ler ne getiriyor insanouluna acaba?.. Moselâ on yıl sonra dünya nüfusu 4,3 milyara vsrmış olacaktır. Vahut on yıl sonra bmün, kaııser tedavi edilir bir hale jelecektir. t'zayın hosluklannda diinya malı gcmiler dolaşacak; dünyada ise seks bir yasak konu olmaktan tamamiyle çıkacaktır. Ancak, Arap tsrail anlaşmazlıfı çözülemiyecektir. Hızıl Çin ile Amerika dost olacaktır. Fakat Japonra, Izak Doftu'da Pekin'den daha çok sesini duvuracaktır. Kier »Vashington ve Moskova'da ılımlıların hâkimiyeti kaybolursa, dünya büyük çatışmalar i!e karşı karşıya kalacaktır. Ne var ki, Avrnpa, siippr devletler için şimdikinden daha güçlü bir dençe unsuru şeklinde oTtaya çıkacakJır. Dünya on yılda cok defişecpktir. O kadar ki, Papa'nm bile bir eün herkes gibi teketinin altına eH difei çnmleîe nyeon bir kravat aradıjını görebüecefiz. 19701er, çagdın klirelere ver bırakmayan bir çağ mntlâka olacaktır. Tabiata karşı Diğer otaylar Ameviksn Biiyiik Elçisi tommer'in otomobili, ODTÜ öğrencileri tarafından yakıldı.. Türkiye'de kaldığı sürece devrimci cephe tarafından istenmeyen adam ilân edilen B. Elçinui olosu daha sonra Türk Höknmeti tarafından II bin dolâra ödendi. (6 Ocak Pazartesi) Konya Ercğîisi'nde polis halka ateş açtı, 2 kişi öldü.. Bir şoförün dövülmesi olayı üzerine çıkan çatışmada halk Kaymakamlık ve Hiikumet binalarını taşladı, karakol ve 3 resmi taşıt yakıldı.. U4 Subat Cumartes;1 Kanlı Pazar.. Taksim alanında sistematik olarak kışkırtılagflen çoriciler. 6. Filoyu protesto «Jen devrimci cepheye saldırdıJar.. Tursııt Aytaç ve Turhaıı Erdoğan aduıda 2 kişi. yobazlann bıç»k riarhclcıivlc öldü. 200 kişi yaralandı.. (16 Şobat Pazar) Eg^'de depremden 53 kişi öldü.. '28 Mart Pazar' İımnii ÜP Bayar. 27 Mayıs'tan sonra ilk keı görüştüler. Eski «Milli Şcf. •Kuyu.va riiiçeıt adamı kurtaracajpm dedi. Siyasi hakların iariesi Meclis'te kabul edilrfi.. (14 Mayıs Çarşamba) MTTB bınaındaki patlarnada Mustafa Bilgi adlı bir öğrenci öldü.. '21 E>lüi Pazarı llürriyet Alanında. Taylan Özgiir admda bir öğrenci yüzletce kii\ \r cnrrvli polNerin gozlrri onundr tabanca ile oldürüldü.. 123 Eylül Salı» Aî'.ı cğrenc: birlıği. 5İyas€tle uğraştıklsrı gerekçesiyle Mahkeme karsrı sonucu feshedildiler.. Bunlara daha sonra SBF ve ODTÜ öğrenci birlikleri de katıldı... Gerekçe yine aynıydı.. (2 Ekira Persembe. 28 Ekım Salı* Seçimler yapıldı.. AP yine iktidarda.. <1P dışmdaki küçük parti* i»rden hic biri cıup kuramadılar.. ı]2 Ekinı Pazar) Yıldız'dak: Devlet Mühendislik Miınarlık Akşdeoıisi öğycncilerindsn Mehmet Sevincibüyük, okulun önündeki durakta tabanca kurşunu ile olriüriüdü.. Yavuz Aslan Argun adındaki sağcı öğrenci kaatil zanh?ı olarak yakalandı. (g Aralık Pazartesi••10 Aralık Çarşaınba ' BntHZ Köprusü ihalesini. The Clevelatid F,ng. Co. Ltd. ve Hochtıef adlı İnsiliz Alman firması aldı.. IJ» Aralık Çarşamba) Yılriız Camiindoki sahsh namaKindan sonrs kışkırtılan yobazlar, Vıîdız. Deviet Mi'henciıslık ve Miınarlık Akaderaisi öğrencilerinrifTi Rattal Mphetoğlu'nu da tabanca ile öldürdüler.. iH Armlık Paz=ıri TÖS ve tl.KSF,N> hsğlt binlerce öfretmm. biıtün yurtta dort gtin sürecek bir ihlar boykoJnns başladı.. Hükumetin TRT'ye koyduğu boykotla Hgili haber yasagı rfaha stmn kaidmldı.. Sendlka yonoti''ip'i "IP hirrot otrr^tmea hakkında idari kovu^urou açıldı.. (15 Aralık Paîar(sı)  31 MART mran öktem, 1966'dan bu yana, her yeni Ad!i yüın açıJışında yaptığı konuşmaJards, «Gerici re sağcı akım ların çok tehlikeli bir hal alısına» dıkkatleri çekmeği görev bellectiği için yobaz saldınlanna hedef olagelmişti... Ölüni dö?eğjne düştüğü günden başlayarak sağcı gazeteler tarafın dan dürtüklenen mürteciler. sonunda en büyük yargıcın cenazesine küfür edecek kadaı sapıklaştılar... 3 Mayıs Cumarte.«i günü cereyan eden bu olaydan sonra, Hükumet sorumlu ları. «Hadise g*ytt üıücödür» yolunda demeçler verir, Inönü «Ba kesin bir 31 Mart r»kasıdır» derken. yüksek yargıçlar ve profesorler. sessiz bir jiirüyüş yaptılar Ankara'da. Pakat 1970 in eşigine adım attığı mıs şu gün dahi, kafasmır ne zaman ezileceği belli değil. . Ama, hukukçulann fessiz 7ürürüçü Cumhuriyetimizın 4 i f yıhna adsmakıllı bs.«tı «Harır» dl^en d^ıiBgasını. Bunun için «Mobtefem T«rfirtti»ü ISSS'ua olayı leçtllt biz d«... cü galebesi de 1960'lardadır. Hint Pakistan savaşı, Xijerya Biafra savaşı gibi kencti çaplanndaki büyük çatışmalar olmuştur ayrıca... I M adjnda biri. Insanoğîunun kalbin: bile degiştirmiştir. 1960'lar da. Türkiye de l960'!an bütün büyüklüğü ile jaşamıştır. 27 Mayıs ak devrimini, sosyal bünyeMüspet İlim Ii 1961 anayasası izlcmiştir. Kısaeası, ikinci cumhuriyet 1960'tSBET ilmitı • zaferleri, • larda doğmuştur. her alanda parlamıştır. Ve bir giin, Dr. Barnard 20 Temmuz I969"da, İlk insan MA lnsanın tabiata karşı galibiyeti kesinleşmek üzeredir. Bu gerçeği, ISSfl'Iarın getirdiği şeyler arasında sayabiliriz. 1960'ların portreleri de çoktur. Bir Mao kadar bir Guevara da hatırlanacaktır ileride... Veya Jacqueiine'in' Kennedy'likten. Onasisliğe dönüşü vardır. 1930'ların Greta Garbo'su, 1960'larda bütün hareketli hayatı ile Elizabeth Taylor'dur. Ho Şi Minh'ler, Giaplar, Dubçek'ler ve Moşe Dayan'lar kalacaktır 1960'lardan... Bütün dileğımiz. 1970'lerin haklılara daha büyük güç getirmesidir. 1 Rınhıın Rfnntdv'Ti rnrnıın Lee H. O»wald «Idağu ileri »örülüyordn. Ancak bo dnramnn t»hkiki mUmkün olatnadı. Çftnkü Jaek Hnby, polUlerln ortMind* onu voracaktu 1960 lann en bflyük tnıjedigi Vietn»m'dır. Regünde, Sarjon Polis Şefi Nfnyra S. Loon, 1968 Tet taarnııand» ele reçen bir şflpheU Bldürflrken förüloyor. M