Katalog

S4HİFE İRİ 1 ETtim 19G8 CUMHT7RİYET ••••••••••• ••••••••••« DIŞ TİCARET DENGESİ Hilmi ÖZGEN on günlerde çok önemli biı konu olarak uzerinde durulan dış ticaret dengesindeki açık durumuna etkisi bakımuıdan yahancı sernıaje transferleri onemli bir rakam teşkil ettjğinden bu husustaki duşüncelerimizi açıklamaya çalışacağız. Yabancı sermaye faizleri ve kâr transferleri: Maliye Bakanlığı Hazine Genel Müdurlüğünce geçen >ıl yapılan bir aıaştırma sonuçlarına gore ikinci plân doneminde ana para odenıeleri ile, faizler ve yabancı sermaje kâr transferleri şu şekilde olacaktır: S Y ukarıdaki c e t v e ü n incelenmesi i l e anlaşılacağı üzere yabancı s e r m a j e i l e kurulan fabrikalarunızdaki imalât toplamı yıldan yıla artarak <»ı 40 uzerinden hesap edilen Cif. satış bedelleri) o n yılda 10,5 milyar dolardan 61.8 milyar dolara yükselmiştir. Halbuki, b u mamullerin üretilmesi için y u r t dışmdan getirilen ham maddeler bedelleri ile, transfer edilen kârlar dalıa hızlı bir tempo i l e artarak 10 yılda 6.5 milyar dolardan 28 milyar dolara çıkmıstır. B u artışm sonucu olarak ithalât ikamesi oranları da yıldan yıla duşerek ' . 62 den •• 45 e inmiştir. Din adamı meselesi • ••• • ••• • ••• Eski saatierden iki biimece.. !ju asağıdaki satırları bırlikte ve dikkatle okuyalım : « Ozel sermaye nedır? Ozel teşebbuse nasıl bır revaç vermek 7 gerekecektır Açık soylememe müsaadenizi rica edeceğim. Gördük ki bunlar üç kısma ayrılıyorlar : Binncı kısım muavyen sahalarda yerlesraeyi münhasıran kendi zavıyelennden kârlı goren yabancı sermayelere paravanlık edenlerdir. tkıncı kısım; hükumet her yerde fabrika tesısmi arzu etmiyor, bız bugun musaıt gorülen bir saha ıçın ızın alalım, bır sermaye gibi elımızde bulunsun, uzerinde spekulâsyon yapalım, duşuncesıni gudenlerdır, Üçüncü kısım ise, memleketın ulusal ekonomi icaplarını nazara almaksızın buyuk ilgısını ve devletın yuksek hımave ted"birlerım kendi şahsî ve gundelık menfaatlerı ıçıa istısmarı duşunenlerdır.» Nasıl beğendiniz mi? Kim sövlemis acaba bu sözleri? Acaba vaktiyle ben mi yazmısım? Yoksa Çetin Altan mı? Ha>ır, havır, ne ben, ne de arkadsslarım Türkivedeki özel tesebbüs erbabını böyle toptan karalayan bir yazı yazamayız. Düsünün bir kere, Türkiyede özel tesebbüsü üç kısma ayırıyor yukarıdaki konusma : 1 Kârdan baska bir şey düsünmiyen yabancı şirketlere paravanalık edenler.. 2 Spekülâtörler.. 3 tstismarcılar.. ö z e l tesebbüsün köküne baltavı vuran ba sözleri Türkiyede 26 milyon özel tesebbüs bnlnndufunu sövliyen Süleyman Demirel duysa herhalde çok bozulurdu. Ne var ki. yukanda beyas puntolarla dizilmis fikirlerin sahibi doğrudan doğrnya Celâl Bayar'dır. Ama hançi Bayar? Ataturk devrindeki Bayar mı, tsmet Paşa devrindeki Bayar mı, 1950'den sonraki Bavar mı, 1960tan sonraki Bayar mı? Tahmin ettifiniz gibi vukarıdaki sözleri Celâl Bayar, Ataturk yasarken sövlemistir. 1936 da Endüstri Konçresinde bir nutuk atarak Türki>edeki özel tesebbüsü yukarıdaki biçimde tasnif etmiştir Bayar Şimdi bir biimece daha sunuyornz size . Asağıdaki satırlart gene dikkatle okumanızı dileriz : « Btz Turkıvenın sanayüeşme programmı bir iktisadi istiklâlı tamamlama plânı olarak telâkkı ediyoruz... Türkiyede tütmeye başlıyan bacalann kökü Türk toprağınrfa olduğu gibi, fabrikalanmızda işüyen makineler, müsteri olarak Turk pazarını hedef almışlardır. Bu bakımdan Türkiyenin sanay^eşme programı, bir milli müdafaa programıdır. Bu programın meydana gelmesine vardım eden duşüncelen bıze on yılı a<;an tecrubelenrr.iz öğretmiştir. Avrupa ve Amenka sanayii, iptıdaî zıraat memleketlerinin sanayilesmesının kendi zararına olduğunu bıliyor. Bıze sanayüeşme programımızın prensıbıni iktisadi istiklâl dâvamızın esaslannı millî ıhtıyaçlarımız tâyın ettirmiştır.» Evet Simdi hrpinize soruyomz : Ynkarıda beyaz puntoyla dizilmis satırları klm yazmıştır? Ben mi yazdım acaba? Toksa biıim Çetin mi? Kimdir bu münafık? Amerikanın bizim sanayilesmemize düşman oldnğnnn söyler.. Avrupa ve Amtrikanın bizim kalkınmamız ale>'hinde oldnğnnn yazar^ Kimdir bn zehir zemberek kapitalizm düşmanı? Azılı bir sosyalist midir? Moskova'dan emır alan hınzır bir komünist midir? Amerikavla bizim aramızı açıp da Türkiyeyi Rusyanın kncağına itmek isteyen sapık ve azgin bir solcu mudur? Kimdir bn kalemin sahibi? Havdi sizi fazla üzmeden söyliyelim : Tukandaki beyaı pnntoln satırları yazan Bay Falih Rıfkı Atav'dır. Ama hançi Falib Rıfkı Atay'dır? Ataturk devrindeki Ata.y tnıdır? tsmet Pass devrindeki Atay midir? Menderes devrindeki Atay mıdır? Millî Birlik devrindeki Atav mıdır? Toksa Süievman Demirel devrindeki Atay mıdır? Kolayca tahmin ettiginiz gibi, yukarıdaki satırlan yazan Atay, Gazi Mustafa Kemal devrindeki Atav'dır. 3 Temmuz 1934 tarihli Hâkimiyeti Millive gazetesinde «Müddetli Proçram» başlıfı altında ba fikirleri yayınlamıstır. Hâhimiyeti Milliye gaıetesinin Ataturk tarafından knrnldnfnnn v e Atatttrk'fm mfine\i yönetiminde bulundngunu sö^lersek mesele daha kolay anlasılabilir, ve bilmecemizin de bnlmacamızın da bilinmiyen bir yanı kalmaz. Yıllar Kâr transferl milyon dolar Faiz odemeleri Milyon Dolar Borç taksitleri Milyon Dolar Bu iniş, son yıllarda ham maddeleri. çok doviz harcanarak getirilen kauçuk sanayii i l e ilâç ve plâstik sanayii alanlarındaki yabancı sermaye y a t ı r ı m l a n m n hızla gelişmesinden v e montaj sanayiinde çeşitli yollarla yapılan doviz israfınuı önıine geçilememeslnden ileri gelmektedir. ırıken kârlar v e patent h a k l a n : O t e yandan yabancı sermaye sahipleri e l d e ettikIeri k â r l a n şimdllik y u r t d ı ş m a çıkarmıyarak ynrt içinde sinaî i ş l e t n e a l a n l a n n a yatırmayi daha kârlı gördüklerinden istedikleri anda transfer edebilecekleri kârlar hızla birikmekte v e daha sıkıntılı günlerimizde bizi muskıil durumIara sokabilecek şartlar yaratılmaktadır. Bundan maada, yabancı sermaye sahiplerinin transfer edilebilir kârlarını şimdilik yurt dışına çıkarmıyarak içeride kullanmaları i l k bakışta m e m l e k e t için faydalı görülmekteyse d e b u işletm e l e r e yatırılan sermayenin gittikçe artması i l e rideki yıllarda yabancı firmalann elinde fiili monopoUann m e y d a n a çıkmasına v e daha küçıık sermayelerle kurulacak millî müesseselerin ezilmesine sebep olacaktır. Bu durum yerli sanayicilerimizin rekabetini önleyeceği için m i l l î sanayiin gelismesini engelliyecek v e bazı G ü n e y A m e rika m e m l e k e t l e r i n d e oldnğu gibi bir çesjt malî kapitülâsyon halini alacaktır. Bu konularda incelemelerde bulunmak ü z e re kurulan özel ihtisas komisyonunca 1966 yılında bir rapor dfizenlenerek ilgili m e r d l e r e sunulmus i s e d e y u k a n d a belirttigimiz sakıncalar bu raporda gereği kadar önemsenmiyerek biriken k i r l a r hakkrada ş u düşünceler ileri sürülmektedir: «Yabancı sermaye! i şirketlerin sermayelerin e nisbetle b ü y ü k kârlar e l d e etmeleri v e kâr transferleri i l e d ı s tediye muvazenesine menfi tesir y a p m a l a n îhtimalini d e müzakere k o n u s u y s p a n k o m i ı y o n u m u z sirndiye kadar vaki tatbik a t U büyük k â r transferlerinin m e v z u u bahıs olmadığını m ü f a h e d e etmiştir. Hakkı olan k â n nı transfer e t m e m e k suretiyle işletme b ü n y e s i n de bırakan yabancı sermaye, yrırdumuza cari faiz haddi ile yeni bir kredi temin etmiş demektir..» Rapordaki b u mütalâa dolayısıyle ihtisas komisyonund» yerli sanayicüerimizin gereğl kadar korunmadıgı kanısma dan nen haklannuı vardıgimız 1968 1969 1970 1971 19T2 Toplam 23 27 31 35 40 156 40 34 32 28 27 161 113 117 112 80 67 489 B ifii ::: iiii ••a ••• ımim ::: • •• • •• '*•• avm Mıllî Eğıtım Bakanlığı, savın meslekdaşlarım, (Olaylar ve Gorüşler) sutunlarında sayın Prof. Dr. Ilhan Arsel'ın yazılannı dıkkatle okumanızı önemle raca edıyorum. Sayın Prof. diyorlar k i : «Dın adamının düşmanlığı sadece Türke karşı değıl, fakat Turk ile ilgili ne varsa. ona karşı olmuştur. Turkun giyıml, kuşamı, yemesi, ıçmesı, gezmesı, eğlenmesi, sevmesi, düşünmesı, ınanması vesaire... Yani yaşan tılarının her noktau liıı adarcı geçınenlerin o ilkel, o bedevi 61çulerine gore âyarlanmıştı. Tıpkı bugün de yapılmak istendiğı gibi.» S Bir anı u, ıfadeler bana meslek hayatıma en buyük atkısı o lan bir anımı hatırlattt. Yıl 1951 Eskısehır'de ögretmenlik hayatımın 20 nci yıhnı geçırmekteyım. 120 mevcutlu beşınci sınıfı okutmaktayım. Binncı sınıftanberi okumakta olduğum. kendisine büyük bir şefuat ve sevgi besledıgim sevimiı, reki bir öğrencim var. Her yerae onu koruyorum, her şeyde ona güveniyorum. Yedi karoesli bir sucunun oğlu bu. Homanyadan göçmen olarak felmiflerdi. Onu bu yüzden tamamen himıyeme almıstım. Sınıf baskanhğını da elinden bırakmamak için bütün gücü ile calısan üstün yeteneklere »ahıp bir öğrenci ıdı. Kendısıne bir tahsil ırokâru veruıegi aklıma koymuştum. D oviz olarak transferine mecbur o l d u ğ u m u z bu odemelerin dışında ozel anlasmalara gbre Tiırk parası i l e ödenebilecek ana para taksitleri ile, rezerv hareketleri v e yurt dışmdan ithal edilccek yatırım mallarımn peşin ödemeleri için hesap edilen dovizler 5 yıl için toplam olarak 474 milyon dolara ulaşmaktadır. B u rakamlara ilerideki senelerde yeniden alınacaV borç.ların ana para taksitleri ile faizleri d e ilâve e d i leeek olursa transfer e t m e y e mecbur olacağımız dovizler toplamı 2 m i h a r dolara ulaşmaktadır. Halbuki, gayri safi m i l l i hasılanın mutlak değer artışı d ı ş borçların artısı otanında gelişm e m e k t e olduğundan ikinci plân doneminin son yılı olan 1972 yılında gayri safi milli hasıla toplamı ancak 119 milyar liraya ulaşacaktır. B çeve karsı kovmük, türkçeyi telanmalar milletçe yapıcılığımızın yukselmesı ıçın bize bir şey kazan nezzül edilmez bir <lıl haline zedırmaz. Tersme bızı daha çok >oktirmekle kalmaınıs, ı\m zamansullaştırır. Artık yapılacak şey eks da müsbet alanda her türlü ckavatdr, traktor, danıper gıbı ana ğitiro hareketlerıne en?el olmainşaat makinalannı yurdumuzda ga çalışmıs, eğitim yenilıklerini kendimizin yapabilmesidir. Yurdubaltalamak için »linden geleni muzda maden tesislerimiz için lüyayapmıştır. Tıpkı bugün de zumlu olanlar da dahil olmak üzere yapmak istediği eibi. Din »daminşaat makinalanmm kendimiz ya lan ile ilgili olarak zaman zapacak duruma gelirsek, bu endüstri man adalete intikal eden veva yi kurarsak büyük inşaatlar dolayı tartısma konusu vapılan olaylar sıyle dış ülkelerin bir inşaat mühen vesilesiyle hepimizin kafalarm dısliği ve makina pazarı olmak duda beliren istifhamlan açıklığa rumundan kurtulabiliriz. Bu suret karuşturmak b i s hnkukçnlar için hem meslekî ve hem de vic le yurdumuzda da geniş ve faal bir iş sahası açılmış olacaktır. Aksi haldanî bir borçturjt de şimdiki gidişin sonu yoktur. Köp rü içm de dışarıya odenecek milyonlarca dolârlık dövızle lüzumlu u dâvad a sayın Prof. ile meteryalin ithal edilmesi yerıne on bırlık olmak bız o ce dördüncü demır çelik fabrikası kurulmah ve koprü, bu fabrikanın lerın hem meslekî ve hem de ününü ile yerli malı olarak yapılvıcdanî. vatani bır borcudur. malıdır. Yabancıların bızi borçlanEmekli öğretmen dınlarak komple anahtar teslimi in Melâbat TANGÖR şaat yapma tekliflerine karşıhk buKızıltoprak, Rüştiye gune dek bir yabancı firmanın SaSok. 24 nayi Bakanlığına müracaat ederek inşaat makinaa yapacak bir fabrika kurma teklifinde bulunduğunun da duyulmamıs olması calıbi dıkkattır. B Sonuç İsianbul Metrosu ve yabancılar SONUÇ Aynı plân doneminde yatırımların mutlak değeri 18,8 milyar liradan 29 m i l y a r liraya, yurt içi tasarruflar ise 16.4 milyar liradan 26,4 milyar liraya yükseleceğinden tasarruf açığının mutlak değeri 5 y ı l suresince 2,6 milyar lira olarak d e vam etmekte v e d ı s borçlanma toplamı 17,5 m i l yar liraya yükselmektedir. Sozü geçen arastırma raporundaki sonuçlar Soyledir: «Eğer gelecek o n y ı l içınde sermaye hasıla oranı 3,2 n i n ustüne çıkmayacak ise m a r jinal tasarruf eğilimi 0,33 olduğuna gore dış borçl u l u k 1972 yılı sonunda 1966 yılına nazaran o n mılvar lıra daha artacaktır.» thalât ikamesi oranları: Tabancı sermaye yatırımlarmdan sağladığimız en büyük kazanç, bu yatırımlarla kurulan slnai işletmelerin ü'runleri i l e halk i h t i y a ç l a n n ı n karşılanarak bunların yurt dısından getirilmesi için sarfedilecek do\izlerden tasarruf sağlamıj olmamızdır. Buna ekonomi dilinde •tthalât ikamesi» denilmekte olup, bu mallar yurt içinde uretilmeseydi dışan d a n ithali için harcanacak dövizlerden tasarruf edilen miktarın yerli imalâta oranına da «İthalât ikamesi oranı» denilmektedir. !" B u tfranlan 10 y ı l h l c r t r süre içinde inceleye<***cck otorsalr âsağflakf i f l K l g e d e gorüldüğü ü z e re ithalât ikamesi o r a n l a n n ı n yıldan yıla d ü j m e k t e o l d u ğ u n u gorürüz: t halen Odalar Birliği bünyesi içinde örgütlesanayii odalanmızin bu gibi toplantılara temhareket etmeleri silci gönderirken daha bilinçli gerektiğini, aksi halde bir süre sonra yabancı serm a y e sahfplerinin yurdumuzdakî rak çalışmaya isteriz. piyonlan olamecbur o l a c a k l a n n ı hatırlatmak Sonuç bir e ı j gib! büyiiyen yabancı serkârlanmn yerli sanayicileTİmiz) ezmemesi ve dıs ödemeler dengesini büyük translerlerle boanaması için simdiden gerekli tedblrlerin almması lâznn geldifl ve halen '• 33 oranında olan marjinal tasarruf eğiliminin ekonomik tedbirlerle •'• 48 oranına çıkanlması gerektigi kanısmdayıs. Bunun yanı sıra. yabancı sermayeli yatırım projelerinin ineelenmesinde yüksek oranlarda İthalât ikamesine Imkân verecek sanayi kuruluslannın tercih edilmesi ve üretimde dar boğazlar yaratan abl kapasltelerin meydana gelmesine sebep olacak tesislerin knrulmasına asla müsaade edilraemesi lâznn geldiği düsüncesindeyiz. Yıllar 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 Yurt içl satışlar Milyon Dolar 10,5 15,5 23,0 39,4 19,2 27,9 27,7 34,0 45,9 61,8 tthalât ikamesi Milyon Dolar 6,5 16 11,4 30.9 tthalât Ucamtsi '/> oranı •'.62 • 73 A • 70 A • 78 A • 43 A • 39 A • 47 A • 39 A • 40 A • 45 A 8,3 11,2 13^ 13,3 18,3 28 Himbü rJOâJcı '. '•*; ' azetenızin 20 ve 24 ağustos 1968 tarihli nüshalanmn beşind sahifelerinde Istanbul metrosuna ait iki haber yer almaktadır. Bunlardan birincisinde bir Fransız firması temsilcilerinin Belediye Baskanını ziyaret ederek «İstanbul met rosu» inşaaünı 60 milyon dolâra yap O yıllarda Romanya goçmenlemaya tâlip olduklarını öğreniyoruz. rinin Eskisehirde ı ç t ı k l a n rnaDiğerinden de îstanbulda metro ya halle mektepleri de bir haylı pılması fikrinin çok eskilere gittigelişmekte idi. Ahmet, clebası oğini, daha asrın basında 68 yıl önlarak elde ettiği bazı ögrencilece Fransızlar tarafından bir «Metrimle mahalle mekt»bınde ro» plânımn hazırlanmış olduğunu Kur'an derslerine devama b e ş oğreniyoruz. Buyuk şehirlerde tra larlar. fik probleminin metro inşaatı ile çö O zaman okullanmızda ıhtızumlenmiş olduğunu gözbnünde yari dın derslen de başlamıstı. Sınıfımızın din dersin» de üze bulundurarak bunun tstanbul için de bır zorunluk olduğunu mulâharıme alıp b j oğrencılf'm'p .laha za edebiliriz. Ancak bu inşaatımızı ozel bir ıl£i kurmayı sağladım da yabancılara yaptırmak ımkânıMahalle mektebind»n neler o£nı araştırdığımıt anlaşılmaktadır. rciıdıklerim kont<olla derse Bütün büyük inşaatlarımızı yabancı baslidım. Kur'an surelerinın Iara yaptırmaktayız, hem de milyon cok bozuA bir lehçe ile ezberlarca dolâr borçlanarak, Seyhan, Sa letılmiş olmasını e l e alıp onları nyar, Hirfanlı t Kemer, Demirköpdü»eltme{e ve türkç* anlamları rü barajlarınm her biri 30 küsur mil uzerinde açıklamalaj yapmaya yon doîSr üzerioden oîmak üzere t>aşlaoım. Bu haber din dersi c~ toplam olarak 200 milyon dolâra yakutan mahalle mektebı hocannı km borçlamlarak anahtar teslimi övlesine kızdırmıs k i : «O sfihiri yabancılara yaptınlmıştır. Kadıncık, hoca benim isime ne demeve KaGökçekaya ve Keban Baraiları da n«ır! Knr'anın tflrkç^si nlmsz. 200 milyon dolâr karsılığmda anah NeuzübiIUh hepiniz onnn gibi tar teslimi yabancılara yaptırılmakkâfir olnrsannz!» dıye bağırıp tadır. Bu durumda «barajlar» deçağınr, çocuklan Dir haylı korğil, aneak «borçlandırma» kırallakutur. O zaman hoca, veuler, nndan bahsolunabilir. îstanbul köp oğrencilerle benim iramda pasif rüsü» için de borçlanılacaktır. Arbir mucadele surup ît*'ı tık bu inşaatlarımızı yabancılara yaptırmak yenne bızzat kendimiz O yıl imtıhanlann bittiğı gun yapmak durumunda olmalıyız. Yabir kaç oğrencı hevecanb ( 5 bancılara yaptırılan fabrikalanmız, retmen odasına koştular. «Öâtersanelerimız ve santrallarımız için retmenim! Ahmet kos» hasına de durum aynıdır. Turkıyemizde taslan toplamıs, sızı taşa tuta yurdumuzun coğrafyasmı değiştirecak» diye durumu açıkladılar. cek kadar çok sayıda büyük inşaat tşte o zamana fcaciaı ıçımde yapılması gerekmektedir Bütün bun vükselen meslek gunırumdan lar borçlamlarak yaptırılabilır mi? bir şeylerın koptuğunu hisset Bütün bu inşaatların yabancılara tım. yaptınlmasmdaki başhca zorunluk Sayın Prof. Dr. Ilhan Arsel o bunlan yapmak için lüzumlu inyazılarında devamla diyorlar k ı : şaat makinalarının bizde olmayışın «Gerici din adaraı, sadeee türkdan, ya da yurdumuzda yapılamarnasından ileri gelmektedir. Filhakika bu inşaatlarda yabancılara Sde nen dövizlerin yansmdan çoğu inşaat makinalanna gider. Bu suretle yabancılara borçlanılan dolârlann önemli bir kısmı inşaat mühendisliği hizmetlerinin satın ahnmasmdan ziyade o ülkelerden inşaat makina sı almaya yarar. İstanbul köprüsü yapılınca da demir ve çelik alınacaktır. Bugün karayollarındaki tamamı ithal edilmiş olan inşaat makinalan parkının değeri 60 milyon dolârdır. Devlet Su tşlerinde de 30 milyon dolârdır. Gerek Karayol larımn ve gerekse Su Işlerinin yurt ölçüsündeki ihtiyaçlara etken durumda cevap verememesinin ve pa halıya mal'etmesinin başhca nedeni makina parklannm kifayetsizliğidir. İstanbul metrosuna 60 milyon dolâr ödenip bu inşaat da yabancıUra vaotırılabilir AnroV bovle borç S A rtık Türk ekonomisinin daha ya pıcı ve giderek kendi kendıne yeter olmanın bilincine gelmiş olduğuna inanıyoruz. Yoksa Enerji Bakanuım beyan ettiği gibi maden verip karşıhğında ihtiyacımız olan makinalan Bulgaristandan almak gibi hazin bir aşamaya gelen endust rimizin bu türden kombinezonlarla da güçlenebileceğine inanmıyoruz. Y. Müh. tlhan ERDEM Beyoğlu Dil devrimi Eylulde Dil Devrımının 37. ci yılını kutladık. Ataturk'un Turk dilinde devrimin çerektığını belırten goruşlennın. genç kuçaklarda canlılık kazandığını kıvanç la soyleyebiliriz. Çağ dışı bır tutumla, Ataturk devrımlerine devrırolenn halk' a donük olmasına dun ve de bugün »övenler çıkmaktadır. Ne var ki bu yannlarımızda olamayacak. Dil konusunda gerici v e tutucu çevremn bıze gosterecek hıç bır bılimsel kanıtı yoktur. ö y l e kı bu eylemı tıp bakımmdan «erken bunama> yla suçlayanlar çıkmaktadır. Öyleyse bu gorüş altında büyuk bir kitle bunarmştır. Ve buna en soylu y&zarlarımız. sanatçılanmız ve Ataturk gençhğı de tutulmustur. Bız bunu Atatürk'çuluğun yarını ıçın ovünç verıcı buluyoruz. Devrimleri «hasta» bıçımde yorumlamak eskımış kafaların ışıdir. Tutucu ve gencıler halk'a kendı dılmı yererek baskı yapmakta, karanhklara ıteıek kuşkuva duşurmektedirler Bu Anayasa çızgılen içinde görcvh kışılerın ışıdir, kanısındayız. Kez» ve «dek» köylu ozentisıdır» demek neyi gosterır? Bu apaçık ortadadır. Kuralcılar ve selenekçıler dilbilgısı ve dilbjjımı ayırt edeznemektedirler. (1) Söveüden başka yol bılmeyen kuralcı ve gelenekçilerin kendi aralarında bıl e anlastıklan tek nokta yok, dil devrimine karşı çıkmaktan gayrı. Osmanh kafasına bütün bunian anlatamazsmız, yazılanlan okumaz ya da anlamak istemez (Dil Bayramı. M SahhoSlu. Millıyet 26. Eylül 1968). <... biz dil devrimini, Ataturk devrımlen ıçinde lâıklik devrımınden sonra en önemlısı bılıycruz. Nadir Nadi. Dil Bayraroı 26. Eylül. 1968. Cumhunyet.» » • • • • • « • • • • • • • • • • • • • • • • ••••••••••••4 • • • • • •• • • • • • • • • • • • • • • • • * •• •• İ.T.Ü. Senatosu aldığı kararla vize smavlanndan dolayı vızesız kalanlara Eiım sınav hakkı tanımiştır. Duyurulur. İ.T.Ü. ÖĞRENCİ BİRLİĞİ I.T.U. Öğrencilerine Onemli Duyuru n. BŞK. ARGUN YlîM Cumhuriyet 11602 \ ACI KAYBIMIZ Merhum Salih Fansa'run refikası, Mukine, Adil ve Süheyl Fansa'nm valideleri, Tülin Necipoğlu ile Sadı, Demir ve Yeşım Fansa'nın büyük valideleri, merhum Büyükelçi Tarık Emir Yenisey ile Suzan ve Gdner Fansa'nın kayınvaLdeleri Selma Fansa HANIMEFENDİ 29.9.1968 gunü Hakkın rahmetine kavuşmuştur. Merhumenın cenazesi 1 Ekım Salı günu (Bugun) oğleı» namazını müteakıp Şişli Camiinden kaldınlarak Zıncırlikuyu Asrî Mezarlıktakı ebedî ıstırahatgâhına tevdi edilecektır. AILESI Radar Reklâm: 894/115«: Sonuç n ** (1) u ilke ışığında yürüyeceğımiz apaçık bılimnelidır. Alâaddin AKYtJREK Dil Devrimt. Tahsin Varlık Yay. /VH753 Sücel ekim 98.OOO 57.OOO 50*000 l i r a değerınde Şişli Hanımetendı Sokağında kaloriferlı I İ I * a değerınde Feneryolu, Ziverbey Asfaltı üzerinde 5ugun eLmanm F çozuldu. Ilk elmab 5aklambaç çıktı. öaklambaç alanlar elmaya kavuştular. Kapışılan elmalı 5aklambaç 'tan siz alabıldıni'Z m ı ? p Manajans: 2832 1158>> aparlmon daireleri l i r a ve ayrıca zengin paraJkramiyeleri İstanbul Teknik Üniversitesi Nükleer Enerji Enstitüsü |V!üd::r!^ünclen: Enstitümüz giriş imtihanları aşağıda yazılı saat 9.00 da yapılacaktır. İlgılilere duyurulur. günlerde 3 Ekım 1968 Perşembe Matematik 4 Ekim 1968 Cuma Fizik, Kimya (Basın 25503'11600) Turkıyt i» Bankası ve Bank of America tarafından AMERİKAN TÜRK D,S BANKASI