Katalog

ARAT KİTABEVİ iftiharla PEARL S. BUCK'un en gürel mtai EJDER TOHUMU ÇIKTI Bütün kitapçilard* lanrla arayuuz. Tam tercüme 416 »ahife ARAT KİTABEVİ: Ankara Cad. No: 45/10 Gfiaçer Han. İstanbul Tel: 27 65 22 Reklâmcüık: 283/753 44. yıl toyr 1S622 umhuriye KUBUCUSU: YUNUS NADİ Telgraf r a m c k t u p adresl: C u m b u r r r * TelefonJar 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 İ s t a n b u l P o s t a K u t u a u : İstanbul N o . 246 2 2 4 2 9 7 224298 2 2 4 2 9 9 SUYU ARAYAN ADAM \ Şevket Süreyya AYDEMİR 3 üncü Baskı Aydemir'in bu «aheserlnımlnın kaynaklannı bulacaksuuz. perşembe 25 Ocak 196B 'Idalet, Ordu ve Cumhurivetin temeli değiştirilmek isteniyor, CHPGenel Başkanı, engellemeye înönü " TEHLİKE „ hakkmda açıklama yaptı: Bakan, tazminatlarm kaldırılması için kesin görüş belirmedipni açıkladı taraftar değil ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) CHP Genel Başkaıu Ismet lnöBU, AP çoğunluğunun Meclis îçtüeuğünde yapmak istediği değişiklik içın, tasarlanan engellemeye kaül mamayı tavsiye etmiştir. Ancak Inönü, gerek Içtüzük değışıkkğinde, gerekse Seçim Kanununda en siddetli şekilde muhale fet yapümasının jart olduğunu öne surmüş «tktidanıı ne yolda olduğunu açıkladım. Büyük bir mücadele başlayacaktır. Bunu çiiruk ze minde baslatmayalım» demişür. Inönü, ufak engelleme oyunlannın, geniş halk kitlelerini dâva ne kadar bakh olursa olsun inandır madığını, he\e memlekette çok önemli ve çok büyük meselelerin bulunduğu ve bunun savaşının verü mesine hazırlanıldığı günlerde kuçuk oyunlarla vakıt kaybetrnemn gereksizliği üzerinde durmuj «Par lâmentoda elbette obstruksiyona gi rişmeden mucadele yapabiliriz ve bu davranış blri daba çok haklı kı lar» demiştir. Inbnü ıle Genel Sekreter ve Grup Yöneticilerinin yaptıgı goruşmeden sonra toplanan Grup Yoneüm Kurulu engellemeye gıdılmemesine, ancak, gerek içtüzuk tadıli, gerek seçim kanunu tâdilâtı geldiğinde Meclis içinde mucadeleye karar vermıştir. Konunun yeniden Grupa getirilmesine lüzum görülmemiştir. CHP Grup Başkanvekili Dr. Kemal Satır, «Herşey iktMann tutumun» mağlı. tktidar, reiüni zorlayacak tedbirler getirdiği takdirde bunun karşısına çıkaca ğız» demiştir. ProJ. NıKat Erim »u demeci vermıştir: «Vatandas oylannın avnı oran da Parlamentoya intikâl etmeıi ni önlemeyi bedef tntan Seçim Kanunu degisikligî teklifinin de karşısındayız.» ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Genel Başkanı İsmet İnönü, Konya CHP Kongresinc gönderdiği mesajda bahsettiği «Büyük tehlikenin», «İrtica» olduğunu, partisinin organı Ulus gazetesine açıkamış ve «tktidar Anayasayı değiştirecek çoğunluk sağlayıp, adalet, ordu ve cumhuriyetin temellerini tam tersine çevirme çabasındadır» demiştir. Işçi teşekkülleri sert tepki gösterdi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Çalışma Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 931 sayılı Iş Kanununa göre işçilere verilmekte olan «kıdem tazminatı» nın kaldınlmasını Öngören «İşsizlik Sigortası Kanunu Tasarısı» ile ilgili olarak gazetemize bir demeç veren Çalışma Bakanı Ali Naili Erdem «tasanda yer alan kıdem tazminatlannın kaldırılması konusunda Bakanbğımın kesin bir göriişii belirmemiştir» demiştir. CHP Kuıey Kore'nin zaptettiği gemi olayı büyüyor (Dış Haberler Servisi) VVASHİNGTÜN Kuzey Knrc'nin önceki gece zaptedip 83 kişilik tnürettebatı ile \>onsan limanına KÖtürdüğü <Pueblo> askeri istihbarat gemisi olayı büyümüş ve Amerikan " nci Fitosu «hazırol»a geçirümtştir. Amerikan ıç savaşından beri açtk denizde zaptcdılen ılk askeri gemı olan «Pueblo», «7 fttniük sa \aş» ta Israıl tarafından bombalanan «Liberty» ile aynı tiptedir. Görevi düşman haberleşmesiru almak ve gerektıgı zaman elektronık cıhazlarla bu haberleşmeyi bozmaktır LSS Pl'EBLO Sunay Kâbeyi ziyaret ettî (Dış Haberler Servisi) MEDÎNE Anadolu Ajansının bildirdigine göre Curobnrbaskını Cevdet Sunay dün Kâbeyi ziyaret etmiştir. Bu zijaret sırasında kabrio attın kapısı, bir yabancı Oevlet Başkanı için ilk defa »çılmıştır. Sunay ö|leden sonra uçakla Cidde'ye gitmiştir. Sunay Medine'ye hareket etmedcn önce Rıad'da Kıral Faysal'la resmî bir görüsme yapmıs ve Faysal'a, üzerı Turk motifleriyle işlı, ipek bir seccade hediye etmiştir. Kıral Faysal da, Sunay'a Hafız Osrnan hattı ile yazılmı» bir kuran Kediye etmi»tir. önceki gece yemekten sonra îzmir Senatörü Prof. Izzet Bırand rahatsızlanarak hastahaneye yatırılmıştır. Hastahane ılgılılerınden alınan bilgıye gore, tzzet Birand hafif bir kalb rahatsızlığı geçır mi? ve bir iki gün daha hastahanede dınlenmesi uygun görülroüştür. lnönü'nün Konya mesajı siyasi çevrelerde değişik yorumlara uğramış, özellikle iktidara ya kın gazeteler lnönü'nün açık konuşması gerektigım, daha yakın bır zamanda «Iktıdar ıyi volda» dediğını hatırlatmışlardı «En büyük tehlike irtica» Mesajuun çok değişik yorumlanması üzerine CHP Genel Başkanı tnbnü, partisinin organı Ulus gazetesine, kastettigi teh likeyi şöyle açıklamıştır: «Memlekette irtiraın f^nişölçüde teşvik gördüğii ve irtiraa müstonit bir seçim ve iktidar düzeni yaratılmak istendiği bellidir. Bundan büyük tehlike olamaz.» Inönü «tktidarın iyi yolda oK dufumı aöylemesine karsibk. aka binde teiılikeden bahsetmesindekl çeHTmeye ve «Karamsar bir tablo çizmekle» suçlanmasına karşılık şunlan soylemiştir: ENOSİS'ci 3 Piskopos Makarios'u istemiyor (Dış Haberler Servisi) LEFKOŞE Teleftea Ora (Son Saat) adlı Kıbns Rum garetesi dün, Lefkoşe'de bucun toplanacak Ortodoks Kıh<;esi Ru hanî Meclisinin, Makarios'u hem Başpıskoposluktan. hem dr Rcısicumhurluktan istifaya zorlama sının muhtemel olduğunu bildirmistir. Gazetenin ileri sürdüğune gore, Makarios'la birlıkte Meclısi teşkil eden ENOSİS'ci Kityum, Girne ve Baf Piskoposları, Makarios'un onümüzdeki ay Reisicumhurluk seçimlerine gıtmesine siddetle muhalefet etmislerdir. ABD'nin. K. Koreden özür df/emesı istendi PANMUNJOM, (a.a.) Kuzey Kore haber ajansının bildırdiğıne gore Panmunjom Karma Mütâreke Komisyonundaki Kuzey Kore temsılcileri, Amerikah temsilcilerden, «Kuzey Kore «ulannda bir Amerikan easus gemisinin iflediği büyük suçun dfizenleyicilerinin» cezalandırılmasını ıstemışlerdir. Kuzey Kore heyeti başkanı General Pak Yung Kuk da ayrıca, Amerikahların, mutareke anlaşmasını ihlâl etmeleri dolayısıyle ozur dılemelerinı ıstemiştır. Eıdem:«Işsiılik Sigortası Ranununun kabulu halinde kıdem tazminatlarının kaldınlmasına taraftar mısınız» yolundaki bir sorumuza «Bu konuda son sozümii soyledim. Kıdem tazminatı hakkında henuz karar vermi; değilim> cevabı nı vermiştır. Kıdem tazminatlarının ksldırılması jolunda hukümler kapsayan tasarı hakkında sendikalann genlj ölçüde tepki göstermesi üzerine bir açıklama yapan Çalışma Bakanı Ali Naili Erdem, tasarının bir ekspcrtiz heyeti tarafından hazırlandığını. AİD den bir uzmanın ta san hakkında bir rapor verdiğinl eksperler tarafından hazrrlanan ta (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) «Çelişme yok» «Konuşmalanmda hiç bir çelişme yoktur. Ben, iktidann iyi yolda oldugunu Kıbns buhranı sırasında, o meseleyle ilgili olarak söyledim. Sâbit bir fikre sahip değilim. Hükümeti desteklenecek yerde desteklerim. Destekleme fikrimin ve karanmın, destekleme fikrime zıt olan ic huzur konularında vasıta olarak kuUanılmasına asla müsaade etmem. Bunlar sabit fikirU poUtika tâkıp edenlerin ccvaplandır. Biz sabit fikirle muhalefet yapmıyoruz. Ve çok insafsızlığa müsamaha ile göz yumup bunlan me sele yapmamağa çalısıyoruz. Bu na çok misal verebilirim. Bir parti liderl de Konya mesa;ımı uydu poUtikası izlenıemek şeklinde yorumlayıp, NATO aleyhinde netice çıkarmaya çalışıyor. Bunlar lâf oyunlan, uydu politikasnıuı herkese karşı aleyhindeyiz. Sabit düşmanlık yok... Normal eşit ittifak muamelesi var. Ittifaklann medeni, eşıt ölçüler içinde kullaralması var.> (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) tzzet Birand hastalandı Çarpışma Kuzey Kore radyosunun bir yayınında, geminin ele geçırılmesi olayı sırasında sılâh kullanıldığını, mürettebattan bir haylisinin cöldüğünü ve yaralandığını» açıklamıştır. Buna karşılık Amenkan Savunma Bakanlığı can kaybından bilgisi olmadığını ifade etmiştir. Pueblo, ele geçirildiği sırada verdifi bir radyo mesajında 4 mürettebat mensubunun yaralan dıklannı söylemiş, bundan sonra Tadyo bağlantısı kesilmişti. DAKIKA: ^ Sonra saşırmayahm Bir hesaba göre, trafik tıkamklığından, İstanbulun Karaköy meydanında yılda 11 milyon, Eminönü meydanında da, ytne yılda, 30 müyon liralık İ8 gücü kayboluyormuş. Efer yeraltı treni yapüırsa bütün bu milyonlar kazanüacakmış. Iyi, güzel, ama... Bilinen bir hikâyedir. «Sbe tren yapalım» diye, kendisine başvuran Amerikahlara, Çin Imparatoru sormuş: Ne ise yarar bu tren? Şundi 40 saarte vardığınız bir yere 4 saatte gidersiniz, demişler. İmparator sakahnı taraklamış: Peki, demiş, peU ama, geri kalan zamanı ne yapacafu? Sakın ona benzemesin! D. N. Tip engelleme yapacak Öte yandan TÎP Grupunun îçtuzuk tâdüi ve Seçım Kanun Tasarısı karşısında engelle meve gideceği öğrenilmiştir. İçtüzük değişikliği Anayasaya aykın bulunuyor AP'lilerin Meclis îçtüzüğünün iki maddesinde değişiklik yapmak suretiyle engelletneyi önlemek için getirdikleri İçtüzük tâdil teklifi Meclisteki küçük partilerin yöneticileri ve grup yönetim kurulları tarafından tepkiyle karşılanım? ve getirilen teklifin Anayasaya aykın olduğu ileri sürülmüştür. (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) AP Genef idare Kurulu fop/andı ANKARA, (Cumimrıyet Bürosu) AP Genel İdare Kurulu, dun sabah, saat 10.30'dan 15.00'e kadar süren uzun bir toplantı yap< mıştır. Genel Başkan ve Başbakan Demirel'in başkanlığında yapı(Arkası Sa. 1. Sü. 5 del Casusluk yapan Suriye Askerî Ataşesinin yurdu terketmesi istendi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Suriye Büyükelçiliği Askerı Ataşesi 'abrahim El Rufai, Türk hükumeti tarafından istenmiytn adam» olarak ilân edilmiş ve derhal Türkıyeden aynlmasının sağlanması da Suriye Büyükelçisinden istenmiştır. Dışışleri Bakanlığı Genel Sekreteri Zeki Kuneralp'm Suriye Büyükelçisı Edıp Asfan ile dün saat 12.15 te yaptığı görüsmeden sonra Dışişlerı Bakanlığınca şu açıklama yapılmıştır: «Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri Zeki Kuneralp Suriye Büyükelçisi Edip Asfari'yi nezdine dâ>et ederek, Büyükelçilik Askeri Ataşesinin memleketimizi derhal terketmesinin teminini kendisinden rica etmiştir.» Bu göruşmeden sonra BüyüKe!çı, Dışışleri Bakanlığmdan ayn. lırken gazetecilerden kaçmış, her hangi bir açıklama yapmak istememiştir. Gazeteciler, Büyükelçilık ile evi arasında kendisi ile ko nuşmak için çaba göstermişler ve (Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) Küçük, seçimde B. M. kuvvetinin yardımcı olmasını istedi BIRLEŞMİŞ MILLETLER Kıbns Cumhurbaşkanı Yardtmcısı Dr. Fazıl Küçük, Ada Türklerinin 25 şubatta ayrı bir seçimle yeni bir Cumhurbaşkanı yardımcısı seçeceklerini dün B. M. Genel Sekreteri UThant'a resmen bildirmiş ve seçimlere herhangi bir müdahalenin önlenmesi için B. M. Barışı Koruma Kuvvetinin seçim günü Türklere yarduncı olma sını istemiştir. Esrar perdesi Savunma Bakanlığına yakın çevrelerden sağlanan yeni bilgiler, «USS Pueblo» olayını çevreleyen esrar perdesini biraz daha kalınlaştırmıştır. Bakanlığın elo*e ettiğı geniş bilgıye gore, tekne, bir Kuzey Kore hucum bo (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) unun notiarı Neden? Miliî Bakıye usulu, partılere verilen seçmen oyUrının buyük oranda değerleddirilmesini sağlar, bu baknndan faydalıdır. Oerçekten, bakiye hesaplarına girmeyen nispi temsil sistemlerınde, oradan bnradan toplanan ve bazan yekunn yüzbınlerı de bulan oylar bir kenara atılır, böylece hem seçmen vatandas boşuna sandık başına gittiği gibi, hem de kazanılan gandalyelerin sayıaı, alınan oylan yansıtmaı. Millî bakiyeli nispî temsil sisteminin bu faydası yanında manzurlan da yok değildir. Arta kalan oylar de|erlenince küçük partilerin yaşama ve devam etme sansı artar, parti sayısı çoğalır, hukumetleri güvensizlik oyuyla düşürmek kolaylaşır ve genellikle ülke koalisyonlarla yönetilir. Koalisyonlar ise, bilindi|i gibi, partilerin aralannda pazarbklara gittikleri, taviı üstüne taviz verdikleri zayıf hükftmetlerdir, De Gaulle öneesi Fransa böyle bir dönem geçirdi, Tnnanistanda devrimden önceki durum aşağı ynkarı böyle idi. Şu var ki, başka ülkelerde görülen bölünmeler; Millî Bakiye usulü, hem de ayrıntılara kadar hcsaplanan bir usul uygulandığı balde, Türkiye'de görülmemiştir. Türkiye'de 1965 seçimleri, bir tek partinin, A.P.'nin, seçimi büyük çojunlukla kazanması sonucunu venniş, ve Millî Bakiyeye rağmen koalisyon değil, çoğunluğa dayalı bir iktidar isbasına geçmlstir. üstelik milli bakiyeli nispi temsil sistcmi küçük partilerin çoğalmasına da yol açmamıştır. Aksine mevcut küçük partiler erime teblikesiyle karşı karşıyadırlar ve erime hâlâ devam etmektedir. Bu duromda, doğrusu istenirse, Millî Bakiyenin büyük sakıncalar getirdiğinde israr etmege imkân yoktur. Lsulün hatalı Uraflarmuı bulunmadığı iddiasında değlliz. Meselâ partilere bırakılan oylatın dagıtunuıda ve bakiyeden faydalanan milletvekillerinin, âdeta tâyine benzer şekilde, hiç ilgileri olmadığı illere verilmesinde daha pratik ve daha mâkul yollar aranabilir. Hattâ artık oylarm tümü sadece genel merkezlere de bırakılabilir. Oysa şimdi AP iktidarı bu yolları arayacağına, sakıncalı taraflan ortadan kaldıracağına, doğrudan doğruya usulü terketmek yoluna gidiyor ve teşebbüs, karşı partiler tarafından haklı olarak tepki görüyor. AP niçin böyle yapmaktadır? Çekindiği CHP oylarının gelecek seçlmde artacağı, kendi oyu'nun azalacağı mıdır? Yoksa bir kısım iddialarda olduğu gibi. TİP'in AP kademelerinden oy toplamasından mı korkmaktadır? Belki muhalefet tarafından ortaya atılan iddialarda gerçek Payı var. Ancak şu da açık olarak görülüyor ki; Adalet Partisinin asıl amacı Parlâmentoda bir yandan salt çoğunluğu elde ederek iktidar koltuğuna kuvvetle oturmak, öte yandan küçük partileri ortadan kaldırmak suretiyle muhtemel kaçışlan önlemektir. Kısacası Adalet Partisl lstiyor ki Türkiyede demokrasi olsun, Parlâmento olsun, ama, memleketi bir parti istediği gibi yönetsüı. Gerekirse Anayasayı değiştirsin, Anayasa Mahkemesini kaldırsın, kuvvetli hükumet, her seye kâdir yürütme organı bütün direnç noktalarmı ele geçirsin. İşte hikâye budur ve aslında bu hikâyenin eski DP lilere seçim hakkının verilmesiyle de ilgisi yoktur. Öyle görünmesi ya da gösterilmesl sıdece büyük kitleyi biraz daha harekete getirmek içindir. îngiltere; Türkiye, Kıbns ve Yunanistan Elçilerini Londrcfya j çağırdı | LONDRA, (AP a.a.) Ingıltere'nin Turkiye, Yunanistan ve Kıbns Buyükelçileri, Kıbns •orunu ve başka konulartfa isti•^arelerde bulunmak üzere yarin Londra'da olacaklardır. Common\vealth Bürosu, Bü>ukelçilerın gorevlı bulundukları bolgelerde müşterek iştişareyı gerektıren meseleleri goz den geçirmek üzere normal toplantılardan birini yapacaklarını açıklamıştır. ÖĞRENCİLER YÜRÜYt'ŞE BAŞLARKEN 2 ölü 23 yaralı Dün sabah saat 8,10 da Büyükçekmece'de iki yolcu otobüsünün çarpışması ile sonuçlanan feci iıir trafik kazası olmuştur. Kazada iki kîşi ölmüş. altısı ağır olmak üzere 23 tcişi yaralanmıştır. İstanbul'dan Kırklareline gitmcktc olan ^oior Ramazan Köktürk yönetimindekı 39AE459 plâka sr.yılı otobüsü. Devebağırtan yokuşunu inip Bü> ükçekmece'ye gireceği sırada İstanbul'a gehnek.te olan soför Eyüp Nefiş yönetimindeki 3î)AC044 plâkalı otobiisle çarpışmıştır. Çarpışmada büyük bir gürültü duyulmuşhır. Fatma Duru ile Hakkı İpek'in oldüğii kazada yaralananlar Cerrahpaşa ve Guraba Hastanesine yaürılmişlardır. Soruşturmaya Çatalca Savcısı Müslim Topçu cl koymuştur. Resimde. kaza gorıümektedir. (Fotoğraf: İbrahim KÖSEOĞLU) Diyanet tşleri Başkam'nın tâyin kararı çıkti ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Diyanet îşl°ri Başkanlığına, Din tşleri Yuksek Kurulu üyesi Lutfi Doğan'ın vekâleten atanmasını öngören Bakanlar Kurulu ka rarı Resml Gazetenin dünkü sayısmda jrayınlanrnıştır. Doğan, görevinden alınan Ali Rıza Hakses'in yerine getirilmiştır. Mersin'de binlerce öğrenci sessiz yürüyüş yaptı .»İERSİN Mersin'deki ortaokullar ıle hse cğrencıleri, dün sabah şıddetlı yağmura rağmen şehirde sessiz yuruyüş yaparak Mılli Eğıtım Bakanını ve yeni ders yo netmeliğını protesto etmişlerdır. Derslerı boykota bu sabahtan ıtıbaren son vererek sınıflara gıreceklerıni açıklayan öğrenciler, bütün ÖZER ÖZTEP büdiriyor Türkiyede genel bır boykot için. çağrıda bulunmu^lardır. Yürüyüşe başlayış Sayıları binleri asan Tevfik Sım Gür Lisesi, Ticaret Lisesi, Kız Enstitüsü, Kız Sanat Okulu, Erkek Sanat Okulunun Orta v« Lıse öğrencileri, dun sabahın crken saatlerinde okullan önün de toplanmışlardır. Ellerinde çeşitli dövizler bulunan öğrenciler, «Tevfik S ı m Gür» Lisesı önunde birleşmiş ve daha sonra da Atatürk Anıtının bulunduğu Cumhuriyet (Arkası Sa. 7. Sü. 5 deı ECVE1 GÜRESİN