Katalog

umhuriyet * iSiv ArtLAK YASASINA TMAY1 TAAHHÜT KDER NAZÎME NADI • Cenel Yaym MudurO ECVET GfJRESÎN Sorumlu Batan ve Yazı tsleri Müdürü KAYHAN SAÖLAMEH vm Yayan CUMHURİYFI MATBAACIUK GazeteclUk T. A. Ş. • Cagaloghı Halkevi Kkak No. 3941 GTTNETI Meydanı Edirne Hanı ADANA Telefon: 4550 * ANKABA: Atatürk Bulvan Tenet Ap. Yentşehtr Telefon: 12 09 20 12 09 66 12 95 44 17 S7 35 • tZMİR Fevzipaşa B'Ilvarı, AişaroğJu Ifhant 104105. Tel: 31230 ABONE Senelik 6 aylık 3 «ylık ve Türkiye 75.00 40.00 22.00 ÎLÂN Haricl 198.00 99.00 4950 2 S 4 5 tad ıahltel«rt* (ianttml) 45 6 7 DCI nhifeier 40 Nişan. Nlkâh. Evlenne. Dogum (Mafctu) 85 Ölüm. Mevlit, Tejekkuı v« k»yıp ı n n ı » a n 100 Ölüm. Mevlit. TesekküT (23 cüı 5 a n 150 BagüJc 25 KURÜŞ SAYIS1 (Baştarafı 1 tnel ««htfede) an Hüsamettin Atabeyli, Seyfi rk ve Kâmil Ocak saat 1.30 a r Başbakanlıkta nöbet bekle!rdir. inönü'nün evinde tlerin uçuşu devam edıyor (Baştarah 1. sayfada) re Maraş ve Gaziantepteki birliklerin bir kısmı tskenderuna, diğer kısmı ıse Mersıne gitmistir. Önceki gece Adanadan ag>r »ilâhlar da geçırilmıştir. Önceki gece de bütün gece Incirlik hareketü bir vaziyette kalmış, buraya üslendirilen jet uçaklanmız rfevamlı surette inip kalkmışlardır. Sızan haberlere göre jetlerimiz, Kıbns üzerinde kontrol uçuşlan yapmışlardır. ler, Kıbns konusundaki geçmis gunahların ve ihmallerin tartışılacağı günler değildir. demiş tir. Feyzıoğlu özetle şöyle devam etmiştır: «Grivasın Adadan uıaklaştınlıp Atinaya geldiçine dair Xu nan kaynaklarından verilen baberler dogru ise, Yunanlıların bu davranışına iyi teşbis koymak lâzımdvr. Vunanistanın Kıbrısts. 12 Adada ve Ege sahillerindeki adalarımızda bulundurdugu askerî birlîkleri geri çekmesi ta\fp edümelidir.» Tural gençlere (Baştarafı 1 tncı sabifede) Meşru arzular îki gün süren müzakerelerden sonra TBMM'nin ağiT tecavüril yapanlar ve yuptıranlar hakkında 17 Kasım gecesi aldığı karar açık lanmıştır. Bu karar yüce milletimizin vs onun Kıbnstaki mevcudiyettni Ifa de eden asıl soydaslarımızın malumu olmuştur. TBMM'nin bu karamrla hükttmetimize tevai ettiği görevler ve yetkiler eksiksiz olarak yerine z? tiri'ecektir Canevinden vurulmuş yüce mil letimiıin vr tarihte ender göriil müş bir vahsetle sanlmış olan KıbrısUki kardeşlerimizin mesru anrıılan mutlaka terçekleştirilecektir. Bu sözlerimi tarih ve Insantık huzuranda zatıaliniıe Hetirken bir millet horcuna da eda ettifcim kanaatindeyim. Sizden Adadaki Türk mukave metinin herşeye rağmen mesel? lerimizin en mühim kısmını tes kil ettiği hususundaki inancıma katılmanızı rica ediyorum. Karşı mızdakilerin yegâne maksadının bu mukavemeti çökertmek cldugu hususunda mutabık bulunduğumuza da inanıyomm Bu ltibar İa muhasımlanmızın oyunlannın sonuç vermtyeceğini ve bu konuda her türlü tedbir ve telkini esir pemiyeeeğlnizl Umid etmek is'erim. Hasmımızdan merhamet görmeyeceğimiz ve bunu da beklemiyeeegimiz tabii idi, sanınm. HAdiseler ne kadar acı olursa olsun dâvSya zarar vermeyecek tarzda davranmak, aklı selirn ve metanet içinde bulunmak bu nazik devrede her zamankindeı çok muhta<; olduğumuz bir ^arurertir. Zatialinize ve yarası kanayan kahraman soydaslarımıza yürekten bağiılığımızı belirterek derin saygılanmı sunarım.» lirel Millî Savunmada şbakan Süieyman Demirel, dün 11.30 da Milli Savunma Bakan a giderek buradaki çalışmalaıtılmıştır. tkibuçuk saat devam bu çalışmalara Kuvvet Koınları da katılmışlardır. Genel nay Başkanı Orgeneral Cemal ıl Ue Donanma Komutam Kor a] Celâl Eyicioğlu da Milli Satıa Bakanhğmdaki görüşme; hazır bulunmuşlar ve Donanm ve Silâhlı Kuvvetlerin duu hakkında bilgi vermişlerdir. at 14 de sona eren toplantıdan n Demire\, gazetecilerin «ültiımun süresi bugün bltiyor '» şeklindeki sorularını cevapbırakmıştır. İrtibat kesildi öncçki gece saat 19 30 dan sonra Adananın bütün il ve ilçelerle muhabere irtibatı kesilmiştir. Güvenlik sebebiyle telefonların ve diğer muhabere imkânlarının kesildiği bildirilmektedır. Dün sabahın erken saatlerinden itibaren muhabere imkânı saelanmıştır. Adana, Mersin, îskenderun, Silifke. Tarsusta güvenlik tedbirleri devam etmektedir. Bu arada Devlet hastaneleri ile özel hastanelerin de, herhangi bir harekât sırasında hazır bulunmalan, doktorların gece bulunduklan yerleri ha5=tanelere bildirmeleri istenilmiştir. llgililer. «Bn dnrum, seferberlik plânının tatbikidir» demişlerdir. Öte yanrtan seyyar hastanelerden biri Mersinin Taşucu yakınlarır.a gönderilmiştir. Askeri hastanelerdeki alârm devam etmektedir. Aybar Milletler3rası Savaş Suçluları Mahkemesı ıkıncı otururaunda bulunmak üzere Kopenhag'a gidecek olan TİP Genel Başkanı Aybar Kıbrıs olaylan sebebiyle bu gezisini iptal etmiştir. Mehmet Ali Aybar Türlciye'nin durumu ile Vietnam arasında paralellik olduğunu öne sürmüş, «Kıbrıstaki kanlı olaylar Amerikalıların himayesinde gelişmektetlir» demiştir. Aybar şoyl e devam etmiştır: «Emperyalistler ¥1 yıl öncesi maşalarını gene kullanıyorlar, Kıbrıs bir sıçrama tabtasıdır. Büyük Meclisce biikümete verilmiş yetkiyi destekliyoruı. Bütün tetnennimiz hükümetin bu yetkiyi geregi gib knllanma$ı ve Kıbrıs dâvasını kesin olarak çözmesidir.» Başbakanlıktaki toplantı aşbakan Süieyman Demirr>J . gece saat 22'ye kadar BaşbaJıkta çalışmıştır. Çalışma sıraia, Devlet Bakanları Atabeyli . Müftüoğlu ile îçişleri, DışişleMaliye, Ticaret, Ulaştırrru, :rji ve Köy îşleri Bakanları Başbakanlıkta bulunmuştur. nirel Başbakanhktan ayrılırı herhanjzi birşey söylememiş, ne dönrnüştür. Çağlayangil'in kabulleri )ışiş!eri Bakanı Çağlayangil dün ?am uzeri İngiliz Maslâhatgiiı ile Amerikan Büyükelçisi rker Hart'ı kabul ederek bir re görüsmüştür. jörüşmelerden sonra Çağlayan«Diplomatik temaslara devam iyoruz» demiştir. Dr. Öktem KONİA tREGUSl Burada CHP kongresinde bir konuşma yapan CHP Genel Sekreter Yar dırncısı Dr. Ibrahim Öktem «AP bindiği dalı kesmekte. deraokrasiyi çıkmaza sürüklemekte ve böylece millî birligimizi ve bütünlÜKÜmüztt zaafa uğratmaktadır» demiştir. Öktem özetle şöyle devam etmiştır: «Son Kıbrıs olaylarının pstlak vermesinde olduğu gibi, Doğu illerimizde meydana çıkan karanlık kıpırdanışlar da ba zaafımızdan cesaret almaktadırlar. lç ve dıs tehlikeler biiyiimektedir. Iktidar kayıp edilebilir. Fakat vatan kayıp edilemez.» Siper kazıhyor Öte yandan Gölcükteki filonun tamamı Mersine gelrniştir. Savaş Kemilerinin güvertelerinde havaya karşı roketler RörülmektediT. Harp Filosu Kumandaru Tümamirâl Bülent Ulusu harekâtla ilorili hiçbir konuşma yapmamısür. Öte yandan. Donanma Kumandanı Koramirâl Celâl Eyiceoğlu da Mersine pe'miş ve harp filosunu denetlemiştir. Mersin ile Taşucu arasında askeri birliklerin siper kazdıklan ve ağır toplan kamufle ettikleri görülmektedir. Kıbns Rum Radyosu yapt»?ı Öğle yayınında saat 11 svralaruv da Türk Hava Kuvvetlerine mensup Jet uçaklannın Kıbns Uzerinde uçtuğunu bildirmistir. Verüen haberde, bir Türk süper Sabre uçagınm LeDcoşe Havaalanı nın 150 metre üzerinde uçtuğu iddia edilmiştir. Herkes görevde Drduda alârmlarla birlikte bazı ni tedbirler alınmış ve özel göv alan bazı tümenlerle îkinci Orlya bağlı birliklere yeniden tânler yapümıştır. Cumartesi saba ndan itibaren tâyin emirlerini an subay ve astsubaylar güneye ba ket ederek görevlendirildikleri :ni kıtalarına katümıjlardır. Ayrıca, orduda izinler kaldınlış, hava değişimi alan subay ve :tsubaylar hâriç diğerleri görevlene dönmüşlerdir. Ankaraya gelen ve Kıbrıs Rum inetimi kaynakh haberlere göre, ün gece Girne açıkiannda Türk eniz Kuvvetlerine mensup bazı ;miler görülmüştür, Bu haberlerde ilâve edildiğîne gö ? bu savaş gemileri, denizaltıların imayesinde uzurt süre seyretmişler e belirsiz bir yönde gözden kaybol luşlardır. Savaş karan öte yandan MTTB'ne bağlı kuruluşlann yöneticileri dün Genel Kurmay Başkanlığı önünde oturma gösterisi ve bu arada bir basın toplantısı düzenlemişler. Ve buradan hareketle Yunan Büyükelçiliği binasının önüne giderek «Türk yüksek öğrenim gençliçinin Innanistana savaş ilânı kararım» Yunan Büyükelçiliğine bildirmişlerdir. Ayrıca Genelkurmay önünde gençlerle konuşan Orgeneral Tural, «Hareket halindeyiz, ciddî meıelelerle karsı karsıya bnlunuyornı. Herhansi bir endişeniz olmasın* demiştir. MTTB 2 ncı Başkanlığınca saat 11 de düzenlenen oturma gösterisi ve basın toplantısında, Yunanistamn 1918 yılından bu yana olan olaylardaki sorumluluğu hatırlatılrfıktan sonra «Yunanistanı tarih ve insanhk Bnünde SBçlvı olarak» ilân evmişler ve nariistana karşı savaş kararı aldığını açıklamışlardır. Meclis heyeti gitti Mıllet Meclısl Dışışlerı Komısyonu Başkanı Manisa Millet vekılı Ertuğrul Akça'nın baskanlığında bir heyet dün Istanbuldan saat 11.4â de uçakla Amerikaya gitmiştir. Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantılarına katılacak Türk heyetınde Selim Sarper, Emin Paksüt ve Tekin Arıburnu bulunmaktadır. Ertugrul Akça, hareketinden önce gazetecilere şunları soylemıştır: * «Birleşmiş Milletler asamble, «inde &|brıs meseresh ^ y j rnanda!t$r<a Doğu" Torunu göriişmeleri yapılacak, Urta Doğu sorununda bükümttimiıin gö rüşü bellidir. Bugüne kadar teşkilât çercevesiode tâkip ettiğinıiz tutum kuvvet istismall suretiyle toprak ilbakı veya siyasi avantaj sağlanması gibi emelleri katiyen desteklemediğimizi göstermiştir. Türkiyeyi artık himse sornmln tutaraaı. Kıbrıs durumuna gelince, Tür kiye Büyük Millet Meclisinin son olaylar üzerine perşembe ve cuma günleri yaptıfeı müsterek toplantıda, Londra ve Zürib an laşmalarının garantör devietlere verdigi müdabale hakkı çerçevesinde Türkiye Büyük Millet Meclisince 163.1964 tarihinde alı nan yetki kararı muvacehesinde yeni bir karara lüzura olmamak İa beraber, bahis konusu bakkın istimalinden dogacak muhtemel ve muhtelif inkişaflar kar şısında hudut ve şumulü hükümetçe takdir ve tâyin olunacak şekilde Türk Silâhlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesi yolunda. Anayasa'mn 56'ıncı maddesine dayanarak yeni bir karar alınmış bnlunmaktadır. Türkiye simdiye kadar bütün dünyanıo gözii önünde sulh yollarını denemiştir. Çıkacak bir silâhlı çatışmada hiç kimse artık Türkiyeyi sorumlu tutamaz.» IZMİR Kıbrısta meydana gelen kanlı olaylan protesto etmek amacıyla Ege yüksek öğrenim gençliğinin düzenlediği «Ramlara son ihtar» mitıngı bugün saat ll'de Cumhuriyet Alanında yapılacaktır. Saat 10^0'da Konak Meydanında toplanacak olan gençler buradan tkincikordon'u izliye rek Cumhuriyet Alanına geleceklerdir. Atatürk Anıtı önündeki saygı duruşu ve Istiklâl Marşından sonra miting başlıya caktır. EMNİVET TEDBtRLERl tzmirde durum sinirli bir hal almıştır. Emniyet kuvvetlerinin Yunan ve tngiliz konsoloslukları çevresindeki güvenlik tedbirleri devam etmektedir. Önceki gece 57. Tümen Komutanlığına bağh askeri birlikler Sabuncubeli mevkiindeki ormanlık arazıde mevzilenmişlerdir. GENÇLERtN BlLDtRlSl TMTF'ye bağlı öğrenci kuruluçları dün yayınladıkları bildiride. tzmirde okuyan 10 bin üniversite öğrencisinin savaşmak için Kıbrısa gönüllü olarak gidecekleri belirtilmekte ve, «Lefkoşe v e Atina mezarlarınız olacaktır. Köle Konstantinltr. Sakaryayı mı özlediniz? Bn özleminiıi gidermek için Türk ulusu ve Türk çençligi şanlı bayrajımızı Atinada dalçalandırmaktan ıevk duyacaktır.» denilmektedir. İzmitte îzmit muhabirimize gbre, son Kıbrıs olaylan üzeıine Kocaelinde askert birlikler Karadenizde Sile Ue Ereğli arasında ve îzmit Körfezi çevresindeki mevzilerde yerlerini almışlardır. Hava Korgenerall Muhsin Batur* j ın kızının düğtinü dün gece Ancara Oteli Salonlarında yapılmış:ır. Sarıyer'de sabıkalı bir arabacı, Düğünde, Kuvvet Komutanlan, içki içtiği arkadaşını tabanca ile rtlksek rütbeli subaylar ve CHP öldürmüştür. Senel Başkanı İnönü de hazır buEski sabıkahlardan arabacı Hüâlunmuştur. nü Çağan, dün gece beraber içki içtikleri arkadaşı Yusuf Çene haGüneyde durum vaya ateş ederken, «Bana mı ateş Adana Büromuzun Şefi özer ediyorsun» demesi üzerine, namöztep'in bildird"iğine göre Güluyu arkadaşına çevirmiş ve tek neyde askeri harekât devam etkurşun sıkarak yere düşürmüşsnektedir. önceki gece ve dün tür. Kafasmdan kurşunu yiyetı sabah da birliklerimizin Mersin Yusuf, ka'dınldığı hastanede ölTaşucu istikametine gittiklerî ve müştür. Olaydan sonra Hüsnll buralarda mevzilere girdikleri kaçmış. Polis tahkikata başlamışgörülmüştür. tır. öte yandan alârm devam etmekte olcfuğundan karargâhlarda bulunan bütün subaylar, gecelerini birKklerinin başmda geçirmişlerdir. Verilen bilgiye gö(Baştarafı 1. sayfaa») sözcü Oda Genel Sekreteri Demirtaş Ceyhun, Türkiye'nin sosyal şartlarmın özel okullar açılmasına elverişli olmadığını belirterek, özel (Baştarafı 1 incj sahilede) okulları açma yolunu kapamak ve bir voleybol maçında başlamış, mevcut özel okulları bir plâna bağünlü sabıkahlardan Bayburflu lı olarak kamulaştırmak gerektiCelâl Başaran, Metin Dökümbiğini söylemiştir. lek. Ceımi Küçükdernir, ömer Demirtaş Ceyhun, Milli Eğitim Koyun, Mehmet tnsal, Çetin Bakanının Özel okullar konusunHayta admdaki bir mahkumu da bir problem yoktur» şeklindeki döverek başından yaralamışlarkonuşmasına değinerek, Millî Eği dır. tim Bakanının Tanzimattan bu ya I. Kısımda yatan, kavgaları ana Türk eğitiminin durumu hakyırmak için içeri giren Hüseyin kmda en küçük bir fikri olmadığıErmis ve Mehmet Akyürek adlı nı ileri sürmüş, Bu şörüş Tütk gardiyanlar, mahkumlar tarafınFğitimini çıkmaza götüriir. Bakanı dan hücreye kapatılmıştır. tstifaya dâvet etmek gerekir. nhami Ertem Bey de özel okulların bir Bu arada koğuşların cam ve çıkmaz olduçunu göreceklet. Ançerçevelerini kıran mahkümlar, cak o zamana kadar Türk ekonoml 5. kısımctakilerin de kendilerine si milyonlarca lira rarara uğray»katılması için yataklara gaz döcaktır. demiştir. kerek yangın çıkartmıştır. Yangın, olay yerine gelen bir itfaDemirtaş Ceyhun özel okullann, iye ekibi tarafından büyümeden bu okullarda okuyan öğrencilerin is tenen seviyede yetiştirilmiş olmalasöndürülmüş, arka koğuşlara su rının imkânsızlığı bakımından da sıkılmıştır. büyük mahzur taşıdıeını söylemiş, Bununla da yetinmeyen mahMimarlar Odası olarak bu okullarkumlar, hoparlör tesisatını kırdan mezun olacak mimarlan üye mışlar, berber salonundaki usalıp almamak konusunda henüz bir turaları almak istemişlerdir. An karara varmadıklarını açıklamıştır. cak, berber usturaları daha önce Daha sonra, özel okullarm kaliMüdüriyet katına çıkarılmıştır. teli yüksek öğrenim öğrencisi yetiş Olayın büyümesi üzerine jandartirmesinin imkânsız olması nedenma, isyancılan sararak kontrol allerine değinen Demirtaş Ceyhun, tına almak istemiştir. Mahkumlar örnek olarak Ankara ÜniversiteSinden 12.3 öğrenciye bir öğretim bur.a, tahta eşyalardan kurduklan üyesi. tstanbul Üniversitesinde 27, barikatlardan fa!çata, demir ve Teknik Üniversitede 9. Ortadoğusert cisimler tarak cevap vermişda 8 öğrenciye bir öğretim üyesi dü lerdir. şerken en kaliteli olduğunu iddia Cezaevine Vali Poyraz da ge!eden bir özel okulda 23 öğrenciye miş, isyanuı yatışması için janbir öğretim üyesinin düştüğünü darma îıavaya ateş etmek zorunvermiştir. da kalrmştır. Yakılan 2 bin merÜniversitede ikili mi arasında, isyancıların elebaşısı Celâl Başaran, kaçmak isteröğretim istendi ken ayagından yaralanıraş, hastaneye kaldınlmıştır. Özel Okullar konusunda dün bir basın toplantısı düzenleyen Mahkumlar, jandarmalara «BuDişcilik Fakültesi Talebe Cemiyerada silâh atacağınıza Kıbrıs'a ti Başkanı, özel okulların valnız gidin.. Ordu Kıbns'a..» diye baAnayasaya değil, 625 sayılt özel ğırrruşlardır. okullar kanununun maddelerine İl Jandarma Komutam Celâl aykın faaliyet gösterdiklerinl beLüleci, saat 20'de bastınlan isyan lirtmiş, bu konuda çeşitll örnekolayından sonra, «Tutuklular bazı ler verdikten sonra, «8|reOın ögardiyanlardan şikâyet etmektevelerinden ikili öğretim istediçidirier. Gardiyanlann; zenginleri miz zaman, bunu yapamıyacakla«iyaretçileri ile görüştürüp, fakirnnı zamanları olmadığını s5ylüleri görüştürmediklerini, fakirleyorlar, sonrada 5zel okullarda rin eraaklannın kendilerine verilders veriyorlar. Mademki bn omediğini, ziyaretçi yakınlarına knUarda ders verecek zamanlan sartontılık yapüdı|ım. şikâyetlerivardır. tkili öğretime fidelim» nin savcüığa ulaştırılmadığını söydemiştir. lüyorlar» demiştir. Kuvvet Komutanlan dün gece düğündeydi f Beraber içki içtiği arkadaşını öldürdü Tural ve Gençler Bu sırada, Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Cemal Tural, makamına gelirken, gençleri görünce otomobili durdurmuş ve aralarında şu konuşma geçmiştir : Tural Gençler ne istiyorsunuz? Gençler Savaş istiyoruz. Tural Hislerinizi anlıyornm. biz, hareket halindeyiz, ciddî meselMeTİe karşı karsıya bulunuyoruı. Bir realite oldujunu kabul ediyoruz. Herhangi bir endişeniz olmasın. Bundan sonra gençler, basın mensuplarının bu savaş kararının uygulaması hakkında yönelttikleri bir soruya: «Bundan böyle "Sunan gençliği ile hiçbir ilişki kurmıyacağız. îunanistanı muhatap kabul etmiyeceğiz» cevabını vermişlerdir öze> okullar Sultanahmet'te Yunan Büyükelçiliğinde Daha sonra Yunan Büyükelçiliğine giden gençler, aldıklan «savaş karan» nı Yunan Büyükelçisine vermek istemişler, fakat kapı açılmamış, bazı Yunanlı memurların pencereden konuşmayı tercih etmeleri üzerine, bildiriyi kapıya yapıştırmışlardır. Gençler aynca Büyükelçilik levhasındaki «Yunan» kelimesinin üzerine de bir bant koymuşlardır. Genelkurmaya dönen gençler yolda Amerikalıların Tuslog Det30 binasındaki Türk bayragınm çamaşır gibi asıldığını görmüşler ve ilgililerden bunu düzeltmesini istemişlerdSr. Bir cevap alamayınca bayrağı kendi İzmir'de miting Bölüfcbaşı (Baştarafı 1. sayfada) Bölükbaşı, şöyle konuşmuş«Cekilmenin bizim enerjik gayretimizle olduğunu söylemek Türk milleti ile al»y etmektir. Nerede benim ordum? Köylere hücum saat 1430 d» başladığı halde neden akşama kadar Kıbrısın altı üstüne getiıılmemıştir? Bunun hesabını hükumet verecfktir. Ortaya konmuş enerjik bir hareket yoktur. 50 defa Iskenderundan asker bindirdik ne oldu? Bu böyle devam ederse Kıbrıs da ıridecektir. Türkiyenin haysiyeti de gidecektir. 14^0 da' köylere hücum başlıyor, Bakanlar maçta, her şey olup bitiyor, Bakanlar Kunılu toplanıyor. Demirel, sandıktan çıktın ama sandıktan çıkanların yapması serekeni yapmadın. Vaktiyle CHP yi niye çıkarma yapmadın diye itham eden iktidar, bugün bir şey yapmamıştır. Türkiye bu meselenin yakasını bırakmamalıdır. Savaş da çıksa, bugün Kıbrıs sider, yarın Ayasofvaya çan takacağız derler. Ordular harekete jeçti, birlikler filân yerlere kaydı, deniliyor. Bu da bundan evvelki gibi knru gürültüyse sadece Demirel bükumetinin değil, TBMM'nin altmdan kalkamayaeajh bir sornmlulnk olacaktır. Vatana bizmet yolunda iktidann yanında olac«t». Bi», (Hükfimet gerekenl yap»r) deyip bekUyen tlya. Mt tUUleriaden Burdur'da miting BtîRDUR Gençlik, dün Burdurda izinli olarak bir «Kıbrıs olayını tel'in» mitingi yapmıştır. Cum huriyet alanmda başlıyan mitinge tstiklâl Marjı ile başlanroi", çeşitli kişileree günün anlammı belirten konuşmalar yapılmıştır. Konuşmacılar geneUikle Makarioi U* Amerikayı FBasnıakaledea devam] Böylece Türk Hükümetı Yunan cunta hükumetini doğrudan doğruya karsısına almıs ve onun gerçek tuturonnu açıklamaya zorlamıştır. Bu kosullar altında olayların Grivas'ın gelişi I nasıl gelişeceğini şimdiden kesYunanistan hükumetinin Suçlama ı tirememekle beraber, kısa za \ talebi üzerine dün saat 13 de buramanda ortalığın daha bir aydınBu arada dört öğrenci kuruluya gelen Grivas, hava alanmda şu dün o'tak bir bildiri yayım | lığa kavuşacağına şüphe yoktur. İcendisini karşılayan heyecanlı yalıyarak, Kıbrıstaki son olayla i Bu da yalnız îunanistan'ın debancı gazetecilerin dışında olan birır» ba.ş sorumlusunun Yunanis» i gil, büyük devletlerin davranıaı tenden habersiz bir Atina bulmuş.tan olduğunu belirtmiş ve «In ' ile de yakından ilgilidir. tur. Konuşmaya niyetli olmadığını ' Johnson vönetıml, Yunan halnanistana karşı savaş karan alkesinlikle bildiren eski EOKA'cı kı dabil, bütün dünyanın nefret dıklannı» açıklamışlardır. General, havalanında kendisini ettiği gayrimeşru bir cunta hüMillî Türk Talebe Birliği. bekliyen üç yıldızlı bir arabaya bikumetini bize karşı desteklijeTürkiye MiUÎ Talebe Federasnerek «ehre inmiştir. Siyasi çevrecek midir? Bu takdirde Ameriyonu, tstanbul Yüksek Okullar ler, Grivas'ın belki de hiç dönmeka'nın yeryüzünde detnokrasi, Talebe Birliği ve Ankara Ünimek üzere geldiğini belirtmektebak hukuk savası yaptığı hakversitesi Talebe Birliği Başkan dirler. kındaki bütün iddialar temelinve Îkinci Başkanlannın imzasıGrivas'ı havaalarunda sadec* den yıkılacak ve emperyalizmin m taşıyan bildiride. «Türk yükbir tegmen karşılamıştır. katı çehresi çırıl çıplak sırıtasek öfrenim gençliti olarak mev Grivas, Atinada ne kadar kalacaktır. Soksa. Saym Johnson cut ve bütün Yunan hükümetcağım bilmediglni söylemiş, «Be»birtakım arabulucu formttllerle lerini tarih ve insanhk önünde li olmaz» demiştir. durumu bir süre daha idare etsuçlu olarak ilân ederiz» denGöz hapsi meyi mi deneyecektir? Bn takmektedir. Anadolu Ajansının Lefkoşe mah dirde ise NATO'nun zaten salreçli bir haberine göre, Kıbrıs Kıbrısta lörklere lantıda bulunan güneydoğu kabaşkentinde TUrk htikümetlnto nadı gümbür eümbür yıkılmak cuma gecesl Ankaradaki Yunan yıne oleş açıfdı gerekecektir. Büyiikelçiliğine verilen notada, ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) Kıbrıs'taki baklı dâvamız baGrivasın Adadan uzaklaştırılma Ankara'ya gelen haberlere göre kımından bizim bn günlük Sasını istediği söyienmektedlr. Kıbns'ta dün gece saat 23.30 sıralayın Johnson'a söyleyece|imiz Cumartesi günü Kıbrıstan ayrında Yeşilırmak'ta Rumlar, Türk«Gölge etme, başka ihsan isterıldığı söylentlleri daha sonra va lere ateş, açmıslardır. mem!» sözünden ibarettir. lanlanan Grivasın dünü evinde 15 dakika devam eden bu ateş sı göz hapsinde geçirdigl sanılmakNADİR NADİ rasında herhangi bir zayiat olmatadır. mıştır. Kıbnstaki diplomatlara bakılır?a Grivas, bir daha dönmemes Uzere Adadan aynlmıstır. tngilte reye karşı mücadeleyi yürüten (Baştarafı 1. sayfada) tedhişçi Eoka'nın lideri Enosis ta leri Merkez Bankasından bir Amerikalı bir r bay, idaresinderaftandır uyarı yapılmadan gterlin bozmaki otomobille 65 yaşındaki bir kaGrivas ile Başpiskopos Makartyı durdururken, otel kasalan dmın ölümüne sebep olmuştur. os arasında bazı görüş ayrılıklane yapacaklarını şaşırmışlardır. Hadımköy'deki birligine gitmeltrı bulunduğu ve Grivasın birçok MERKEZ BANKASININ te olan Başçavuş CSıarles trvin, kereler görüştnelerde bulunmak AÇDCLAMASI 34 HC 076 plâkah otomobUle, üzere Atinaya c*ğrJdıgı bilinmen Merkez Bankası daha sonra bir Londra asfaltı «Yandım Çavuş» tedir. Kıbns Güvenlik Kuvvetleaçıklama yaparak Bankamn gerekmevkiinde, caddenin karşısına rine komuta etmekle beraber Gri li talimatı ahnmcaya kadar yetkili geçmekte olan Ayse Gürkocaorvas, gerçekten Yunan ordusu subankalann, lngiliz lirası üaerinman'a çarpmıştır. Kazada 65 yabaylanndandır. den muamelelerini durdurmasmı şındaki kadm ölmüş, Amerikalı (Ankara Büromuza göre de. Türk istemiştir. çavuş, ilk sorgusundan sonra Birbükumetinin bu konuda Yunan Kanşıkhk liğine iade edilmiştir. Kazadan sonra olayla ügilenen halka esmer Dolara parıtesı 2.8ü ıken, 2.40 olan ve Türk lirası olarak da bir trafik polisinin «Size madalya 380 kuruş düşen sterlin, dün tumı verecekler» sözü tepkl Ue kar(BaşUrah 1. sayfada) ristik otellerden birinde bol şılanmıştır. miktarda bozdurulmuş, otel kadan boş dönmüşlerdir. sadarları pek fazla görülmeyen Başlarında Emniyet Amiri ŞeIngilız parasının dün birden biref Kıhçtakanın bulunduğu dere ortaya çıkması karşısında tektifler. 4 Kasım gecesi Ken(BasUraJı 1. sayfada) hayrete düşmüşlerdir. Bir tunedy Otelinde öldürülen milyorist dün otellerden birinde. u0 ' Sovyet Komünist Partisi orgam ner kaçakçı Sevket Çitin kaatili sterlini eskı kur'dan bozdur«Pravda» gazetesi, Yunan cuntasıMetin Kahraman ve kimlikleri muş, böylece yeni sterlınle esnın tutumunu eleştiren dünkü toa tesbit edilmeyen iki arkadaşı kisi arasındaki fark gözönüne kalesinde şöyle diyor: hakkında hıçbir ip ucu ele gealınırsa, kasa 228 Türk lirası çirememişlerdir. «Cuntanın Yunanistana getirdiği zarara gırmistır. Bu arada DeGerçekten. olay gecesi Kenrejim sadece Yunan ulusu için bir, nizcilik Bankası Galata Kambi I tcBJediden ibaret değildir. Bu reı nedy Otelinin salordannda siyo Servisı ile*Yeşifköy""Havaa<a " jim, Doğu Akdenizdcki durumu ya llhlaT konuşmuştur. Bu büyük nındaki nöbetçi kambiyo servisgürültüye ragmen olay. Türkl^hünleştiren etkenlerden blridir. leri sterlin getiren turıstlerin ye. Avrupa ve* Ortadoğu araKıbrıstaki son olaylar sırasında, paralarını, yeni değerini bildisııidaki büyük kaçskçıhklan Rum basını, Atinadaki faşist yöneTen resmi tebüğ gelmeden bozyöneten ünlü kaçakçüar arasınticilerin entrikasını açığa vunnusmamaya karar vermişlerdir. daki sessiz bir gidişti. Cinayettur. Gercekten Yunan cuntası, Ada ten sonra herşey bir anda külleAnkara'da daki adamı General Grivas'a, Rum nivermiş, öldürülen sanki aleHükumetinin fikrini dikkate dah) Ankara Büromuza göre, Malâde bir sabıkalı iroiî gibı gösalmadan harekete geçmesi için tâüye Bakanlıgı ilgilileri sterlinin teritmeğe çalışılmıştır. Bu dulimat vermiştir. Yunanlı diktatördış degerinin düşürülmesinin rum cinayet kökünün çok derinlerin Amerikalı emperyalistlerden Türk parasının değerini dogrulerde olduğunu ortaya koymusdirektif aldığı âşikârdır. Amerikan dan doğruya etkilemeyeceğini tur. emperyalizmi de. Adada gerginlisöylemişlerdir. ğin devamını arzuladığı için AltınKaçakçılann karargâhlan haMaliye Bakanı Cihat Bilgecı Filoyu Doğu Akdeniz snlarmda, Une gelen bazı otellerin kontrol han, sterlinin dış değerınin dübir gerginlik unsuru olarak dolaşedilmeyişi bu tip otellerin «tuşürüldüğü yolundaki haberleri tırmaktadır.» ristik» belgeleri olmasından iledün öğleye doğru bir gazeteciri gelmektedİT. Aynca. kollan den öğrenmiştir. .Paris Jour» gazetesinde GeneAvrupa v e hatta Amerikada bullgililer sterlinin dolar karşıvieve Tabouis «Barut fıçısı Bıbns» lunan ve Mafia teşkilâtının bülığı degerinin 2.80 dolardan 2.40 başlıkh yazısında Grivasın rolünyük kazançlar sağlayan kaçakdolara düşürülmesı karşısında, den söz ederek aynen şöyle demekTürk parasının sterlin karşısınçılık bölümünün nirengi noktatedir: daki degerinin bugün Merkez larını teşkil eden Türkiyedeki .Amerika Rusya ve NATO men Bankası yetkililerince açıklanaşebekelere, polis kolayhkla gif aatlerinin çarpıştığı bu bölgede ba cağını belirtmişlerdir. rememekte, girdiği zaman da bu zı siyasi şahsiyetler, kendi kozlankaçakçı şebekelerinin yemlerini, nı oynama fırsatını bulmuşlardır. Bir görüş yani küçük çapta kaçakçı »ebeBunlardan birisi de Grivastır. BirBu konuda ile ilgilı olarak, kelerini ele geçirmekle kalmakleşmiş Milletlerîn hemen yerinde Istanbul Üniversitesi Iktisat Fa tadır. hazırlattığı ve tarafsızlığına kimse kültesi öğretim üyelerinden Düzce cinayeti nin şüpbc edemiyeceği rapordan Prof. Dr. Ferıdun Ergin görüşAradan bir yıl geçmesine Ta| lerini şöyle açıklamıştır: anlaşıldığına göre. içinde Rumlaruı men, faiüeri bulunmayan ve «Devalüasyon, dış ödemeler da bulunduğu iki Türk köyünün iş polisi devamlı uğraştıran Düzaçı|ım karsılamakta zorluk çegal edilmesinin tek mesulü GrivasCe Cumayeri sapağı cınayetinin ken memleketlerin ergeç ba.ştır. Grivas, bir kere daha kahrade aynı cinayetler serisinden ve vnrduklan bir tedbirdir. tngilman olarak ortaya atılabilmek İçin muhtemelen bu kaçakçılar (rutere'nin dış ödemeler durumu. bu faciayı yaratmaktan çekinmepuna mensup kişiler tarafından 1963 den beri bayli sıkıntılı bir miştir. Çünkü Atinadaki albaylaı yapılmış olması da akla gelen konjonktör içinde idi. Dıs ticaisyanını kendisi telkin etmiştir, adüşünceler arasındadır. ret açıklan yılda ortalama 2,5 • ma kendisine vermelerini umduğu 3,2 milyar dolar civarında dal!?evket Çil öldürüldüğü gece rolden gene bizzat bu albaylar tagalaru.vorâu. Altın rezervleri Kfnnedy Otelinin 405 numaralı rafından mahrum edilmiştir. Fransa ve Almanya'dakinden odasında bazı armatörler ve yiSon harekâtın kendlleri için teh yarı yarıya azdı ve bu rezervn e kaçdkçılık yaptığı ıleri sulike teşkil ettiğini anlayan Atinanın ler yıldan yıla erimekteydi. rülen >rısı!erle neler «otıusmuşWilson hükumeti 19M sonnndan askeri idarecileri, işgal edilen bn tur? Büyük çapta bir ksçakçılık beri sterlini knrtarmak Szere için ao ı»m> mı yapıliyorduT iki köyün hemen tahliyesini emret büyük gayretler harcıyordu. Şevket Çil Kennedy Oteline gemişlerdir. Unutmamalı ki, BaşbaDiğer memleketlerin merkez lirkeu. kaçakçı awr.Urı tarafia kan Demirel, Büyük Millet Meclibankalanndan ve milletlerarası dan ı/lenmis m i i f ? sinin mutabakatını temin ederek para fonundan önemli kısa vaKıbns Türklerini koruma maksaPolisten sızan bazı haberlere deli krediler alınmış, gümrük diyle Silâhh Kuvvetlerini harekegöre, Şevket Çilin otele gelişi. vergileri ağırlaştınlmış, ücretlete geçirmekte olduğunu ilân etmls 405 numaralı odada cereyan ere zam talepleri kısmen önlenbulunuyordu..» den konuşmalar bir pazarhk ve mis ve iskonto haddi yükseltilkaçakçılık olayının organize emişti. Fakat bu tedbirler, dış dümesi içindi. Fakat bunu biödemeler blânçosunu ferahlatlen diğer grup ajanlan. Şevket maya kâfi gelmemistir> Çili izlemişler. kirahk kaatilleri (Baştarafı 1 inci sabifede) A.B.D. altım 35 dolar ne Şevketin mutlâka o gece öl«öğretmen ve efitim sorundürülmesinı emretmişlerdir. ları, Türk kamu oyunu artan bir ons üzerinden Bütün bunların yanısıra Lebir ağırhkla meşgnl etmekteventte meydana çıkanlan ve dir. Görünürde Milli Eğitim alıp satacak »adece Î00 adet tabanca ele geçiBakanı ile ögretmenler ve HASHİNGTOV, (a.a.) Başkan rilen kaçakçılık olayına da öğrenciler çatışıyor. Aslında Johnson. dün öğleden sonra Beyaz adı kanştığı iddia olunan Şevçatısma daha derinlerde: tş Saray'da yayınlanan bir demeeinketin devamh olarak Karadehayatına, ticaret ve devlet yöde. Amerika Birleşik Devletleri'nin nizli bazı armatörlerle temas netimine hâkim olan giicleraltını 35 dolar bir ons üzerinden halinde olduğu anlasılmıştır. Ip milletimizin yoksnl çoğunalıp satmaya devam edeceğini yePolis ve kaçakçı ajanlan lugu arasında cereyan etmekniden doffrulamıştır. Türkiyede bulunan Amerikalı tedir. Bu dönemde öğretmen, (Konnyla ilçili genig hadetektifler. tnterpol mensupları toplumundan soruralu her berlerimiz 3. sayfadadır) ve Türk polisi ile kaçakçı ajanaydın gibi, yoksnl çoğunlulan arasında sinsi bir savas baş |un rehberidir. Hiçbir baskılamıstır. Bu savas kimin zaferi dan yılmıyacak kadar cesur ile sonuçlanacağı bilinmemekve birlesik olan öğretmenler, tedir. Ne var ki bu sinsi gavaşın mücadeleyi sabırla devam etBeyoğlu batakhanelerine kadar Köyceğizli Fahriye îlhan eşl tiriyorlar. Millî eğitimi asla ıntikal edeceği anlaşılmaktadır. Fehmi ve Kâzım Başoğlu'nun şu veya bu partinin keyfine Şimdi bütün roesele Şevket enişteleri Naymittin Türkcan'teslim etmiyecegiz. Bugün öğÇilin öldürülmesinde Metin Kah ın dayısı Hacı retmene kıyan güeler, yarın ramana yardımcı olan iki meçBakana kıyacaktır.» ŞÜKRÜ İLHAN hul kişinin kimliğini tısbit ile vefat etmiştir. Cenazesi 20 KaKennedy Otelinin 405 numaralı Ertem sım 1961 Pazartesi günü Ikinodasında cereyan eden esrarendi namazmdan sonra Erenköy giz gSrüşmenin anahtannı ele Millî Eğitim Bakanı llhami Ercamisinden kaldınlarak Kügeçirmektir. Fakat 405 numaratem, Viyana'da yapılacak Avçtücyalı Altıntepedeki ebedl lslı odanın e«r»n belki hiç çörupa devletleri Milli Eğitim tirahatgahına tevdl edilecektir. zül»raeyec«k T« bir ktçakçılık Bakanları toplantıaına katılmsrkezi haline getirilen tstanÇelenk gönderilmemesi rica m»k üzere rfün »aat 14.35 te (Cumhuriyet: 13B87) bulda donea büyük entrikalar Yaıllkoydtn uctkU Viyana«dip ya h*r«k»t «taüftif. leri düzeltmişlerdir. Genelkurmay Başkanhğı önünde oturma gösterisine devam eden gençlere hitaben bir konuşma yapan Kurmay Albay Sabri Delici, «Buraya komntanlanm adına geldim. Gözlerinizden öpüyorlar. Gidip istirahat etsinUr. Kendileri adına istirahat etmiyenler var. Zamanı gelince gerekli bilgi verileceği gibi, gSreve de ça|ırılacaksınız. Isterseniz oturun ama, maksat hasıl oltnustur» demiştir. Açıklığa Doğru 'Türkîye, Grivas ve Adadaki, (Bastsrafı I savtada) CUMHURtYET'tN NOTU: Bilindiği gibi Türkiye Yunanistan'dan acil tedbir olarak Grivas'ın adadan uzaklaştırılmaöinı, vâdeli tedbir olarak da gizlice Adaya sokulan 22 bin Yunan subay ve askeri, tedricî olarak geri çekmesini istemiştir. Ancak bu istek, verilen notada değil Çağlayangil'in Yunan Büyükelçisine yaptığı şüahl açıklamada yer almıştır. hükumeti nezdinde yeni bir tesebbüste bulunması beklenmekte dir. Dışişteri Bakanlığına yakın çevrelere göre. Tfirk hükumeti Grivasın Adadan istişarelerde bulunmak cnaksadlyla mı yoksa azlen mi ayTildığını merak etmektedir.) Grivas burada cuntanın (1) nu marah adamı Albay Papadopulos başta olmak üzere Yunan yetkılilerine Kıbrıstaki olaylar hakkında bılgı verirken. diplomatik faaliyet te bütün yoğunluğu ile devam etmektedir. Su ana kadar hükümetçe herhangi yeni bir açıklama vapılmamış, sadece Silâhlı Kuvvetlerin «haıırol» durumu hakkındakı dünkü bildiri radyolardan tekrarlanmıştır. Atinadaki yetkılı çevreler, Türkiyenin Yunanistandan alınmasını ıstediği tedbirleri yorumlarken, ilk adım olarak Grivas'ın geri alınabilecegini müm kün görmekte. fakat. Adadaki Yunan askerinin geri çekilmesini «füç ve nzun bir zamana baglı» probtem olarak kabul etmek tedirler. Atinadaki göziemciler Yunan hükumetinin şimdi bir adım daha atıp Kıbrısta bulunan tahmlnen 20.000 Yunan askerini geriçekmek yoluna ftidip gitmeyeo»gini bilemeyeceklerini söylemislerdir. Ancak, gözlemcllere göre, Yunan Başkentinde hükümetin Türkiye ile silâhlı bir çatışmaya yolaçabilecek berhangi bir durumu önlemeye çalıştığını gösteren belirtller vardır. GTivas, Adadaki gerginliğin azaltılması amacıyla Atinaya çağnlmıçt,r. Atinada Grivasın Kıbrıst» Türklerle Rumlar arasında çatışmalar patlaK vermesi üzerine irk hükümetlnin notasına uyularak geri ça§rıldığı söylentilerı dolaşmaktadır. Devo/üe Bir Amerikalı* yaşlı kadını ezdi Kışkırtma Yabancı göziemciler ise. durumun çok nâzik olduğunu kabul etmekte ve gelısmeleri endişe ile izlemektedirler. Yunan radyoları, Adadaki du rumun gerginliSini muhafaza ettiğini bildırmiştır Gerek radyonun. gerekse sansürlü Yunan gazetelerinin dünkü haberlerin. d e göre çarpan husus, Lefkoşs mahreçli telgraflarda son gerginligin Kıbrıslı Türkler tarafından yaratıldıgını göstermek çabasıdır. Bu haberlere göre, Kıbrıslı Türkler, Türkiyenin bir müdahalesini tahrik edebilecek, kışkırtıcı olaylara başvurmaktadırlar. Aynca, Kıbns Hükümetinin Türk iet uçaklannın Kıbrıs üzerindeki uçuslannı Birleşmiş Milletler nezdinde sert bir şekilde protesto ettiği de eklenmektedir. Kıbrıstaki son olayların başladığı günlerdenberi bu konudaki harjier ve~ fötoSraflara yer veremiyen Atina gazeteleri, dün birinci sahifelerinde yarım manşet olarak hükümetin dünkü büdirisint Yunan Silâhlı Kuvvetlerinin «hazıro!» durumu na geçirilmesini ve Kıbnsla ilgili diğer haberleri kısmen vermektedirler. Kennedy Oteli Amerika ile Yunan yedek subaylan silâh altına cağnldı Bu arada Yunanistan'ın aldığı tedbirler genişlemektedir. Yunan hükumeti yedek subaylan da silâh altına çağırmıştır. Sokaktaki adamın ilgisizliği ve gelişmelerden habersizliği ise devam etmektedir. Dün hem pazar hem de havanın güneşli olması yüzünden Atinalılar çoğunlukla şehir dışına akmışlardir. Istanbuldan dün gelen Türk gazetelerini tesadüfen gören bazılan ise. «Yabu ne oluyor?» demekten kendilerini alamamaktadırlar. Henüz cevap yok ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cuma gecesi Dışişleri Bakanı îhsan Sabri ÇaglayangH'in Yunan Büyükelçisi Delivanis'e Kıbrıs olaylan ile ilgili olarak verdiği notaya henüz bir cevap verilmemiştir. öte yandan, Atinada yayınlanan bir nükümet bildirisinde, «Ya nanistanın Adadaki gerginliği azaltmak konusnnd kendisine dü şen görevleri verine getireoeği» belirtUmektedir. Bilindiği üzere, Türk hükümetl bu notasmda »erginliğin azaltılması konusunda Yunanistana diişen görevleri anlatmıştı. Bu bildirintn Türk notasına kısml bir cevan teşkil ettiği sanılmaktadır. Ancak, Türk hükümetine cevahl bir nota henus Intikâl etmemiştir. WASHtNGTON Amerikan Dışişleri Bakanhğı Kıbrıs Adasmdaki gergin durum sırasında Amerikan vatandaslarımn Kıbnsa gitmemelerini ...vsiye etmiştir. Amerikalılara tavsiye öğretmenlerin ftaşfcentte (Baştarafı 1. sayfada) müdahaleye istekli görülmemiştir.» Aynı çevreler şöyle devam etmek tedirler: «Fakat, bu iki unsura rağmen, (Hükümetin kararınm, kararsızlık olması) müdahaleyi ortadan kaldırmıştır. Türk Hükumetinin herhangi bir müdahalede bulunmaması üzerine ve ancak bundan sonradır ki Amerikan ve Rus Hiikumetleri barışçı yolları telkin etmişlerdir. Bu hükümetler daha önce bir teşebnüste bulunmamışlar. sadece olayları izlemekle yetinmişlerdir. Türk Silâhlı Kuvvetlerinin bir kı sım birliklerde uyguladığı alârm, Ankaranın havaya karşı savunraası. Deniz Kuvvetlerine mensup genıilcrin Akdenizde dolaşmalan ve Hava Kuvvetleri jetlerinin uçuşlan, doğrudan doğruya Kıbnsta muh temel yeni bir olaya veya Türkiyeye yapılacak tecavüze karjı alınmıj bir asken tedbirler manzumesidir. Müdahale ile İlgili s i « l nokta ar tık aşılmıstır. Yeni bir olay çıkma dikça bugün için herhangi bir mü dahale beklenemeij. VEFAT