Katalog

Tarflı Boynnca İLERt • GERİ KAVOASI rth boyunca flilr alrtmlan, fiwr kavgalan, isyanlar, ihtllaller, »avaslar. TUm ögrencilerin, Ogretmenlerln, aydın!arm kitapHklannda bulamoeaı fanUl bir «MT. 2 «tbU H TL. Kurtulus yönleriyle gerçek hlkâyesi... 7 efldl ymyımlandı, son cildi baskıdadır. May Tajinlan Atasaray 102, Cağaloğlu, tst. Reklâmcılık (4263) 13863 KUTSAL İSYAN umhuriyet KTJBUCUSU: TTJNUS NADI Fareler ve üzerine JOHN STEİNBECK Tttrkçesl: Melih Cevdet ANDAT Dağıtım: B A T E S Cumhuriyet 13874 44. yıl soyı 15558 Telgrai r e mektup Telefonlar : 22 42 adresl: Cumhurivet İstanbul Posta Kutusu: fstanbul No. 246 90 22 42 96 22 42 97 2 2 4 2 9 8 22 42 99 Pazartesi 20 fCasım f967 Donanmamı Girne açıklarında BÜTÜK ÇATISMALARA SAHNE OLAN GEÇİTKALE VE BOGAZÎÇÎ KÖYLERÎNİN KAVŞAK NOKTASINDA BİRLEŞMİŞ MİLLETLERE AtT KANADALI BIRLÎKLER Demirel, Dr. Kiiçiik'e teminat ıııııııııııımmıı £ ıııııııııııııııııın Tural gençlere; «Hareket halindeyiz herhangi bir endişeniz olmasın» dedi Jetlerimizin uçuşu devam ediyor Genel Kurmay Başkanlığıyla Kuvvet Kumandanhklanna giriş ve çıkış yasaklandı ANKARA ve ADANA (Cumhuriyet Bürosu) aşkent Ankarada önceki gün Kıbrıs sorunu İle ilgili olarak geç saatlere kadar çalısmalar yapılmış, Silâhlı Kuvvetler de <alârm> vaziyetinde kalmışlardır. Asker! hava alanlarında uçaklar pistte «alârm» durumuna geçirilmiş ve pilotlar da sabaha kadar nöbet tutmuşlardır. Bu arada muhtemel bir hava akınına karsı başkentin tepelerindeki yamaçlara yerleştirüen uçaksavar top ve taretleri de ateşe hazır vaziyette beklemijlerdir. Genel Kurmay Başkanlığı il« Kuvvet Komutanlıklarına giriş, çı kış yasaklanmış, buralara yalnız görevlilerin girmelerine izin verilmiştir. B Çankaya'daki toplantı « Türkiye, Grivas ve Adadaki Yunan askerinin geri çekilmesini şart koşmadı» • Atina'ya gelen Grivas konuşmuyor Açıklığa Doğru laylar hızla gelişiyor. Bn hızlı gelişmede şimdiki Yunan Hükumetinin büyük payı vardır. Atina'da devlet yönetimine zorla el kovan albaylar cnııtası içerde ve dısarda tepki ile karşılanmıştı. Dünya kamu oyu cunta hükumetinin faaliyetini nefretle izlemekte, Sunan halkı ise ba hükâmeti ilk gündenberi yadırgamakta, ancak siddetli baskı allında, dislerini gıcırdatmaktan baska bir sey yapamamaktadır. 21 nisandan bu yana tutuklanan ITunan aydınlarınm sajısı on bini aştığı halde kovusturmalar, askeri mahkeme önünde yargılamalar hâlâ sona ermis değildir. tskandinav devletleri, Avrupa Konseyinden çıkarılması amacı ile cunta hükumetini Avrupa tnsan Hakları Komisyonnna sikâyet etmis, Komisyon da savunmasını yapmak üzere cnntaya önümüzdeki aralık ayma deŞin mehil vcrmiştir. Johnson hükumetinin cuntacıları el altından destekledigine dair ortalıkta çeşitli belirtiler bulunmakla beraber Amerikan kamu oyu da Atina'daki yeni efendileri yermektedir. Dısardaki Yunanlıİar tarafından New York'ta kurulan bir tesekkülün cuntaya karsı yürüttügü propaganda çalısmalan etkili olmaktadır. Her yıl yapılan Atina Festivalleri bn >üzden bu sefer fiyasko ile sonuçlanmıstır. Memleketin ekonomik durumu günden güne kötüve dogru gelismektedir. Bu kosullar altmda Yunan cunta hükumetinin Kıbrıs dâvasına dört elle sanlarak bubranı son kertesine dek kcrüklemesini olağan karsılamak gerekir. Bu davranısı ile cunta hiikumeti Yunan halkını kendi etrafında birlestirerefc ıç yalnızlıktan kurtulacağını, \eryüzündeki Elenizm ha\ranlarımn hislerini gıdıklamak surethle de dısarda sempati toplayacağını ummaktadır. Kesan Dedeagaç gorüsmelerinden bu jana iki ay içinde patlak \eren son olaj lan bu açıdaıı değerlendirmek zannımızca yanhs olmavacaktır. Yunan Hükumeti bir cıkmaz ioindedir. Bu çıkmazdan kurtulmak ioin en tesirli çare olarak Kıbrıs konusunu ele almıstır. Kısa bir süre içinde bunu Yunan emellerine uvgun biçimde çözebildiği takdirde içeriye ve dısanya karsı yerini sağlamlastıracağını ummaktadır. Kısa bir süre içinde maksadına ulasamazsa, Geçitkale ve Bogaziçi köylerinde elde ettiği insanlık dısı sonuçlarla belki Yunan halkını biraz oyalıyacak, fakat arkasından ister istemez Makarios'un salam politikasını hızlandırmak gereğini duyacaktır. Bu itibarla Türkiye Büyük Millet Meclisinin hemen hemen oybirligivle aldıSı son kararı biz \erinde bulmabtavu K. DAPONTE Mldiriyor ATİNA Turkıye Buyukelçili Turan Tuluy'un dun akşam Dışışleri Bakanı Yardımcısı Hristopulos'la Kıbrıs'taki son du rumu ve Türk Yunan ikili goruşmelerini içine alan bir goruşme yaptığı resmen açıklanmıştır. Bir hükumet sözcüsü, Yunanis tana verilen Türk notasından bahisle bunun bir ültımatom olmadığını ve Türkiye'nin ne Grivas'm ne de Adadaki Yunan askerinin geri çekilmesini şart koşmacTığını, sadece olaylardan önceki statükoya dönülmesini istediğini beyan etmiştir. Bir hukumet kaynağı bu arada, Kıbrıs'taki durumun «Turk tahrikleri yüzünden meydana geldiğini» dun akşama kadar vehametini aynen muhafaza ettiğıni, Yunan Hükumetinin gerekli bütun tedbirleri almış olduğunu ve ayrıca, gerek Bırleşmiş Mılletler Genel Sekreteri UThant, gerekse UNESCO Genel Sekreteri Brosio nezdındeki Yunan delegeleri vasıtasıyla gelışmeler hakkında bılgi verdığini ve bütun muttelık ülkeleri bu konuda aydınlattığını açıklamıştır. Aynı açıklamada, Trakya'daki TurkYunan sınırı boyunca Turk ve Yunan askerî birlikleri arasında olaylar çıktığı yolundaki soylentileri de. hayal mahsulü olarak nitelemiştir. Diğer taraftan Yunan Radyolarının Washington mahreçiyle verdıkleri bir habere gore, Amerıkar Hukumetı, Kıbrıs'la ilgili gerj.'inliği yatıştırmak ama cıyla Türkiye Yunanıstan ve Kıbrıs Hukumetlen nezdinde de vamlı teşebbüslerde bulunmaktadır. (Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) «Canevinden vurulmuş yüce Milletimizin ve tarihte ender görülmüş bir vahşetle sanlmış olan Kıbns'taki kardeşlerimizin meşru arzuIan mutlaka gerçekleştirilecektir. Bu sözlerimi tarîh ve insanlık huzurun^ iletirken, bir millet borcunu da edâ efrntş oluyorum» ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) aşbakan Demirel dün Kıbrıs Türklerine, Orgeneral Sunay da gençliğe teminat vermiştir. Demirel. Kıbns Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük'e gönderdiği cevabî mesajında «T.B.M.M. nin karan ile Hükumetimize tevdi ettiği görevler ve yetkiler eksiksiz olarak yerine getirilecektir» demiştir. Önceki gün Dışişleri Bakanlığında yoğun diplomatik temaslar yapılırken Başbakan Süleyman Demirel saat 16.50 de Cumhurbaşkanhğı köşküne giderek saat 21.30 a kadar Cumhurbaşkanı Cevdet Sunayla görüşmüştür. Çankayada yapılan ve 4 saat 40 dakıka devam eden bu toplantıya Dışişleri Bakanı thsan Sabri Çağhyangil, Milli Sa vunma Bakanı Ahmet Topaloğlu, Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Cemal Tural ve Kuvvet Komutan)arı katılmışlardır. Toplantının bitiminden sonra Başbakan Süleyman Demirel Başbakanhğa gelmiş, Genel Kurmay Başkanı ile Kuvvet Komutanları karargâhlarına dönmüşler dir. Demirel Başbakanlıkta Devlet Bakanları ve diğer bazı Bakanlarla beraber saat 24 e kadar çalışmış ve daha sonra evine gitmiştir. Adalet Bakanı Hasan Dinçer, Devlet Ba(Arkası Sa. 7. Sü. 1 de) it B Amerika ile Rusya borışçı yol ti istediler «Pravda» suçu Yunan cuntasına yüklüyor Demlrel'in cevab! mesajı şöyledlr: «Cemaatimlzln Boğaziçlnde vs Geçitkalede uğramış olduğu vahşiyane ve her türlü lnsaf re İnsanlık ölçüsü dışmdaki tecavüzler karşısında sorumlu devlet ada mı ve cemaat llderi sıfatiyle gönderdiSiniz 16 Kasım tarlhli mesajı a'.dım. Cemaatımız adına ifade buyurduğunuz hissiyat aynı zamanda bütün Türk milletinin duygulannı ve nefretini de dile getirmek tedir. Yirmin.^ yüzyılın sonlannda vukubulari bu derece ölçüsiiz, insafsız, haksız ve vahşl bir tecavüz gelecek yüzyıllar lçir.de insanlık tanh! için utanç verici kara bir Iske olarak kalacaktır. Türk milletı bu menfur tecavüzün karşısında canevinden onulmaz bir yara almıstır. Bütün milletin yüreği acıyla sızlamaktadır. Mesajınız menfur tecavüz üzerine birleşik toplantıya çağnlan TBMM'nin müzakereleri sırasında elime geçti. Bütiin vatan sathında uyanan nefret duygulannın tercümanı olarak vüce milletimizin temsilcüeri bıiyüic bir hassasiyetle bu duyguiarını ifade etmeJs teydiler Hükürrjetimiz cemaa'imizin uğramış olduğu alçakca tecavüz karşısında Turkıye Büyük Millet Meclisine gerekli bütün iza hatı vermiştir. Bir yandan da *» cavüzün derhâJ durdurulup tnüstevlilerin defedilme'i ıstikametınde gerekli bütün tedbirleri ittihaz etmiştir. (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) genel konaat: "Sivri nokta aşılmıştır 9f ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Başkent siyasi çevreleri, Kıbns sorunu ile ilgili son dunım hakkında «SİVTİ nokta aşılmıştır. Bugün için herhangi bir müdahale olamaz» şeklinde bir yorum yapmak tadırlar. Söz konusu çevreler, 15 kasım 16 kasıma bağlayan gece «müdahale ko nusunda büyük bir fırsat kaçırıldığını» belirterek şöyle demektedirler: «Türk Silâhlı Kuvvetleri, hükumet üzerinde yaptığı telkinlerde, bu durumun, müdahale için tam bir fırsat olduğnnu söylemişler ve bu konuda hükumetin gerekli emrj kendilerine vermelerini istemişlerdir. Dışişleri Bakanlığı teknik yetkilileri de uluslararası hukuk ve özel likle Kıbrıs Garanti Andlaşmasmın 4 üncü maddesinin öngördüğü şart ların tahakkuk ettiğini ve müdaha le için bundan iyi bir imkânın bulunamıyacağını hükumete bilgi olarak sunmuşlardır. Denilebilir ki Türk Haricivpsi hıı sefer'i kariar. (Arkası Sa. 7, Sü. 8 de) Başkentle GRtVAS ATİNA'DA Yunan Hükumetinin isteği uzerine dün saat 13.00'de Atina'ya gelen Grivas, hava alanında kendisini karşılayan Yunanlı bir te ğmen ile birlikte görülüyor. Telefoto: ATİNA İSTANBUL (AP Cumhurıyet) Öğretmenlerin 12. bölge direnme toplantısı Karabiik'te Sekiz ülkenin daha parası düşüyor Devalüe edilince piyasa Sterlin doldu Bilgehan haberi muhabirlerden öğrendi İngiliz lirasınıo cumartesi gecesi yüzde 14.3 oranında devalüe edilmesi üzerine, başta Danimarka olmak üzere sekiz ülke daha paralarının değerini ayarlamağa gideceklerdir. İrlânda ise, İngiltere ile aynı anda devaluasyon kararını açıklamıştır İsrail lirasının dolara paritesi de 3 dolardan 3,5 dolara çıkmışhr. Önceki gün değeri • 14^ dü• şürülen ve Türk lirası olarak karsılığı 25 lira 20 kuruştan, 21 lira 60 kuruşa inen sterlin, dün tstanbuldaki tnristik otellerde eski kur'dan bozulmuş, gümrüklerdekı nöbetci kambivo servis(Arkası Sa. 7, Sü. 5 de) ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) ABD ve SSCB Büyükelçılerinın Türk Hükümetı yetkililerı ile yaptıklan görüçmeferde «Meselenin barısçı vollarla çözümlenmesini» istedikleri öğrenılmıştır ABD Büyükelçısl Parker Hart, Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreten Kuneralp tle yaptığı görüşmelerde, Kıbns konusunda «Türk Hükumetinin her türlü müdabaleden kaçınmasını ve meselenin banşçı yollardan çözümlenmesini» bildırmıştır. SSCB Büyükelçısi Sımirnov* un Dışışlen Bakanı Çaglayangıl ile vaptıf.1 göriişmede «Ortadognda yeni bir bubrana vol açacak ber türlü davranıstan ka çınılraasını ve kendi bükümetinin taraflara banşçı yolları kullanmasını tavsiye» ettigı ögrenilmiştir. (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) yapıldı KARABÜK (Tuncer ERSÖZLÜ bildiriyor) Türkıye Öğretmenler Sendıkası ile Türkıye Öğretmen Derneklerı Milli Federasyonunun ortaklaşa duzenlecfiklerı «12. direnme bölge toplantısı» dün şehrımızde yapılmıştır. Toplantıya, TÖS Genel Başkanı Fakir Baykurt, Yürütme Kurulu üyesı Türkkaya Ataov, Onur Kurulu üyesı Doç. Dr. Osman Nun Koçtürk, TÖDM Federasyonu Genel Sekreten Ismail Hakkı Kaytanlı ve Yürütme Kurulu üyesı Cemil Sert katılmışlardır. Kalabahk bir öğretmen topluluğunun ızlediğı toplantıda ilk konusmayı TÖS Genel Başkanı Baykurt yapmış ve özetle sunlan sövlemiştir : (Arkası Sa. 7. Sü. 6 da) ffiönü'nün evindeki toplantı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Kıbrısla Ugılı gelışmelerın gıtgıde cıddıyet ve ağırlığını artırması karşısında durumu göruşmek üzer P CHP Genel Başkanı lsmet inönü dün Çankayadakı evınde CHP Gen"i Sıkıpterı Buient Ecevıtle TBMM CHP Grup Başkan Vekıllerını bir toplantıya çağırmıştır. Toplantı saat 15 de başlamış ve uzun süre devam etmıstır Guven Partısı Genel Başkanı Turhan Feyzıogiu dün Altın dağ'da Güven Partısının düzenledığı bir toplantıda konusmuş ve ctçmdp bıılundugumıız gün(Arkası Sa 7 Sü. 3 de) SuJtanahftıette mahkumlar ayaklandı Sultanahmet Cezaevindeki 2000 e j akın mahkum ve tutuklu dun ısyan ederek kapı ve pencerelerı kırmış, Cezaevınde yangın çıkarmak istemiştir. Mahkumlar arasındaki bir voleybol maçıncıa çıkan kavgadan doğan ayaklanma sırasında, jandarma havaya ates açmış. bu arada isyancıların elebaşlarından biri yaralanmıştır. Olaylar dün saat 15 sıralarında cezaevi avlusunda ovnanan (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) "Öze/ Okullann tieari amaca yöneldikleri kanısı kuvvetli,, ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Mimarlar Odası Başkanı Mâruf Ünal, dün yaptığı basın toplantısında özel okulların kamulaştırılmasını istemiş .Özel okulların sadece tieari amaca yöneldikleri kanısı kuvvetlidir» demiştir. Basm toplantısında devlet Mimarlık Okullarında sadece 250 öğrenci bulunmasma karşılık Özel Mimarlık okullannda öğrenci sayısının 1000 e ulaştığı bildirilmistir. Basın toplantısında aynca Mimar lar Odasının. ozel okulların devlet leştirilmesi için İstanbuldan yola çı kan ve Ankaraya bugün varacak olan öğrencilerin yürüyüşüne ve yapılacak mitinge katılma kararı al dığı belirtilmiştir. BUYUK YAZAR ittiiakla tekrar MP Genel Başkanı seçildi ANKARA (Cumhurıyet Bürosu) MP büyük kongresı dün sona ermış, Usman Bölukbaşı oy kullanan 1012 delegenın ıttıfakıyla yenıden Genel Başkanlıga seçılmıştır Usman Bölukbaşı yaptığı konuşmada Kıbns konusuna değınmıs. «Sulh havariliği vapmakla. Türk milletinin haysiyetini dirhem dirhem hareamaya hiçbir hükumetin hakkı yobtnr. Bu aksaçlı balimizle cpphede çarpısmak Berekirge. bize düsen görevi vaparız» riemıstır. (Arkası Sa. 7, Sö. « de) fiöiüfcboşı Kennedy oteli cinayeti çözülemiyor Selâhattin GÜLER olis arşivlerine, nerler» veya «Kennedy Cinaveti» olarak aeçen cma\et aradan 16 gun geçmesıne rağmen butun esrarını muhafa NADİR NADt P (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) za etmektedir. Çünkü, tstanbul pohsmin dört detektıfı 10 günden t>u yana. Ga?ıarıtep ve cıvarında yan*ıkları arastırmslar(Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) İstanbul'daki basın toplantısı Mimarlar Odası istanbul Subesi dun özel yükseV okullarla ilgili rak bir basuı toplantısı duıenleraış, (Arkası Sa. 7, SU. 2 de)