Katalog

METAFIZIK DUŞUNCELER DMCUtM Çcvrfan: Mehmet g " r r * i Mlllf Egitim Bskanlığtnea yayımlanan «Dünya Edebiy»tmdan Tercümeler» »*risinde üçüncü defa basılmistır. Bakanhk yayınevleriyle bütün kltapçılarda 650 kurus fiatla »aülmaktadır. fBasın: 24014 '12477) um 44. yıl soyı T5527 MAT EDEBİYAT DEBGtSİ layısı en «eçkln Imzalarl» çıktı. Fly»lı 150 kunış lan ve Eserleri bk »ay's» çılctı'' Edeblyattan tıbba, »ln>yadan sskerBJ^Jtadar dünyad» eser vermlj yazarlar va eıerlert bu «nriklopedid» yer almaktadır. Türkiyede Uk defa bu kadar genlş ve teknlgi bu kadar mükemanel bir eser yayınlanmaktsdır. Her aydının, her egretmenin. her 68rencinln. her «u» bayın. her doktorun başvuracagı «ser. Yüı sayfa fcapaklı 400 Icııru». Maj jıyiBİaıı Atasaray 102, isUntral KURUCUST7: YUNTJS NADÎ İstanbul Posta K u h ı s u : Istanbul Na. 246 22 42 9 7 2 2 4 2 9 8 22 42 89 Telgraf *• mektup adresi: Cumhuriyet Telefonlar : 2 2 42 9 0 22 42 96 Cuma 20 Bkim 1967 ANKARA Millî Eğitim Bakanlığına bağlı orta dereceli okullann sınıf geçme ve sınav yönetmeliğinin esaslan kesin şeklini almış ve yönetmelikler çoğaltılarak bütün Türkiyedeki okullara gönderilmeğe başlanmıştır. Okullarda yeni sınıf geçme yönetmeliği yürürlüğe girdi Bülent DIKMENER Yönetmelikçe bellrtilen esaslar, liseler, ortaokullar, ticaret liselerl ve ortaokullan, kız enstitülerl ve kız sanat okullan, otelcillk okulu ile imam hatip okuUanmn birinci ve ikinci devrelerinde ötrenime devam eden öğrenciler* 1967 • 1968 ders yıhndan itibaren uypılanacakür. Yönetmelikte belirtilen birinct devre deyimi ırtaokul ve muadül okullan, ikinci devTe tâbiri ise lise ve muadili okullan ifade etmektedir Yeni yönetmeliğe göre bütün okullarda öfretim, Eylül ajnnın birinci gününde başlıyacak ve Mayıs ayının son cumartesi günıl sona erecektir. tkinci devrelerın (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) BEŞ GÜNDE SIGARADAN KURTULMA KAMPANYASI Tatbikat önce 200 Ankarali sigara tiryakisine uygulanacpk (ANKARA, Cumhuriyet Bürosu) Sigarayı bırakmak raı istiyorsunuz? Öyleyse 22 Ekim tarihinde akşam saat 19.30 da Refik Saydam Hıfzıssıhha Okuluna gidiniz. Şimdilik Ankara'da sadece 200 kişi sigaradan kurtulacak. Çünkii Hıfzıssıhha Okulunun koııferans salonu 200 kişiden fazla alamıUluslararası tçkı ve Sigara Aleyhtarları Derneğı, Ankara'da «Beş günlfik bir programla isteyenleri sigaradan kurtarma kampanyası» açtı. Bu programı ızlediniz mı güriiltüsuz, patırdısız, sıkıntısız sigaradan kurtulabilirsiniz. Daha doğrusu Derneğîn, dağıtılan broşürlerinde bu iddıa yer alıyor. Sonsuz Çile atıya özenip durnruı ya, sosyal ve ckonomik doktrin tartışmalarına bizde hiçbir zaman Batıdaki olçüleri içinde izin verilmemistir. Demokrasinin özü demek olan giyasal örçütlenme hakkı bizde daima tehlikeli sayılmıs ve yönetici kadro bn hakkı hiçbir zaman halka tanımak istememiştir. Bununla beraber yurdumuzun hançi yoldan, devlet eliyle mi, özel sektör eliyle mi kalkınacafcı konusu ötedenberi üst yönetim kademelerinde tartışılajelmistir. Bunnn başlangıç tarihini arastırırsak. Cnmhnriyetin knrnlus yıllanna kadar geriye nzanmak gerekebilir. Yıllarca siiren savas felâketlerinden yeni kurtuldu?umuı 1923 Türkiyesinde ilk zamanlar iktidara hâkim olan düsünce örel teşebbüse imkân hazırlamak, daha dogrusu, henfiz var olmayan özel tesebbüsü meydana getirip onun yaratıcı gücü ile ulnsal kalkınmamızı saglamaktı. Bu hayal arkasından 1930'lara kadar geldik dayandık. 7 yıl içinde yerimizde gaymaktan başka bir sonoc elde edemedi|imizi sörünce, dünya ekonomik buhranının da baskısı altında birden drUetçiliee yöneldik. ikinci Cihan Savası basladıçı zaraan bir iki seker fabrikamız, birkaç doknma fabrikamız. bir kâğıt tabrikamız, bir silâh fabrikamız vardı ve bu endüstri tomurcuklarının hepsini devlet baba kendi gayreti ile filizlendirmişti. Bn yüzdendir ki. uzun savas yılları boyunca çok sıkıntı çekmekle beraber hiç defcilse çocuklarımız donsnz, hastalarımız şekersiz, gaTetelerimiz, dergilerimiz kâğıtgız kalmsk tehlikesine ugramadılar. Genel doğrultusn lyi çizilmiş. bilimsel bir doktrine bafclı olmamasına raemen, el yordamı ile ve olaylann baskısı altında uvsiılanan devletçilik yöntemi memleketimize vararlı olmuştu. 1923 1930 dönemine kıyasl» 1930 1938 döneminin çok daha başarılı geçtiği inkâr edilemezdi. Ne var ki. 1946 da esmeye başlayan soyut demokrasi rüzgârı basımızı döndürdfi. Her türlü öz?ürlüklerin şampiyonlugunu elden bırakmak istemiyen D.P.. özel teşebbüsün de savunuculuğunu yapı>or, halka şirin görünen bu politika karsısında C.H.P. de Uendi tutumnnu gevşetmek etilimine kapılıyordu. Aynı paralelde yürütülen bu taaviz yarısı uzun sürmedi. Devlet eiindeki heroen bütün endüstri tesislerini özel sektöre devre hazır olduğunu ilân edeıı D.P. iktidar koltusuna jerleştikten kısa bir süre sonra vaadlerini yerine getiremeyeceğini gördü, aradan birkaç yıl gecer jeçmez de belki CHP den daha koyu, ama her halde ondan daha yöntemsiz, sa|ı solu daha belirsiz bası bozuk bir devletçilik politikasını nygulamak gerefini duydu. On yıl süren D.P. iktidan döneminde hiçbir sey yapılraadıjını söylemek doŞru olmaz. Bir takım fabrikalar kurulmus, haTailar, limanlar yapılmış, işe yaranması mümkün kimî tesislerin terneli atılmıştır. Ancak, körlcmesine ve inançRIZ bir davranışın içine sirildigi Için ulusal kalkınma yerine ekonomik coküntuye doğru kay\lmıştır. Bir iktidar baskanının gelişi güzel emirleriyle plânsu, programsız göze alınan teşebbüsler millete çok pahalıya mal olaıns, devlet gırtlagına kadar borca gömülmüş, mütemadiyen düşen paramızın değerini yeniden ayarlamak üzere, yabancı alacaklılann zoru ile 1957 yılında davalüasyona gidilmis. memleket derin bir sosval ve cUonomik dengesizliğe sürüklenmistir. 27 Mayıstan bu yana gerirdigimiz deneyleri vakın tarihimiüin ışığında ele aldıçımız zaman gene bir bocalayıp kapaklanma devrinin eşigine dolru yaklasmakta olda|nmuzn söyleycbiliTİI. Aşırı sola karşı YTP, Partiler arası işbirliği istedi • GP: «SOLCULAR, ERGEÇ BİRBİRİNİ YİYECEKLER..» KALIMLIÂINDA yor. RAC»Ö VE YUZEV 2AO° Grup tedavisi 22'ekım tarıhınüe Refık Saydam Hıfzıssıhha Okulu salonuna alınacak 200 kişı üzennde beş gün süreyle grup ledavısl uygulanacak ve bıınlann sigara tiryakıliğınden kurtarılmaları sağianacaktır. Aydınlan gerçekleri konuşmaya çağıran Ecevit, CHP'nin nasıl bir Toprak Reformu düşündüğünü açıkladı Şehirde ticaret yapan, toprağı başkalanna işletemiyecek IGDIR, (Fikret OTYAM bildiriyor) CHP Genel Sekreteri Bulent Ecevit, dünku konuşmasında, partismin nasıl bir toprak reformu düşündüğünu anlatarak, «Herkes. sahip olacafı topragı işletmek zorundadır. Şehirde ticaret yapıp. topragı baskasına iülettirmek mümkün olmıyıcaktır» demistir. Aydınlan, halka yurt gerçeklerını anlatmağa çağıran ve «Eğer bunu yapmazlarsa, bugiin . kü durumdan sikâyetçi olmay» hakları yoktur» diyen Ecevit, CHP'nin toprak reformu konusundaki düşüncelerini sövle belirtmistir: «Toprak reformu, bölgelere göre belirli oranlarda yapılacaktır. Belirli miktardan fazlası, 10 yıl vâde ile gerçek değeri üzerinden alınacak ve topraksız köylüye ve. rilecektir. Bu, bütün topraklar a > lınacak demek değildir. Bağlar, bahçeler, meyvalıklar dağıtuna da> hil değildir. Çorak yerlerde en çok 2500 döniim toprak kalacak, gerisi alınacaktır. Verünli yerlerde bu miktar 400 • 500 döniim, Çay bölgesinde 125 dönnmdür. Toprağın verimine göre bırakılacak miktar da değişmektedir. Herkes sahibi olacağı toprağı işlemek zorundadır. Şehirde ticaret yapıp. toprağı başkasuıa işlettirmek mümkün olmıyacaktır. Toprak reformu ile aile mülkiyetini sağlayacağız. Bu sayede top raklarm çok köçük parçalara bölünmesi de önlenecektir.» ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Y.T.P. Genel Başkan Vekili Arıf Emre. dün basına verdıği bir demeçle aşırı sol karsısında partılenn işbirligl yapmasını istemiştir. Emre, ortanm solu ekipinin faaliyetlerine değinmiş, bu faaliyetlerın aşın sol cereyana yaradığını ıleri sürdükten sonra $unlan söylemiştir: «Bu kanun dısı Ridişe mâni olmak lüzumunu hissedcn. siyasi partilerimiz. hUKÜn. kuvvet ıa«fına sebep olan ayrı ayrı perakende gayrctler içerisindedir. Sosyalîzmi kanserleştirmeve bu kanseıi normal bünvemizde demokrasinin. milliyetçiliğin. ahlâk Te faziletin ve hattâ dinin verin* Terleştirmeye, çalışanlara karşı, perakende ve başansız faaliyetlere son verilmesini. anormal ve kanun dıçı durum izale edilinceve kadar. münferit parti meselelerinin ikinci plâna atıltnasını ve İJ rejun bııhranına varmadan hasta (Arkası Sa. 7. Sü. 2 de) VENUS 4'den gelen radyo yayını Lkesildi DIŞ HABERLER SERVİSİ MOSKOVA Önccki gün Venüs'e yumuşak inis yapan Sovyet uzay aracından gclen mesajlar kesilmiştir. Ancak bunun. bir ârıza sonucu değil, Moskova'dan gönderilen tâliraat üzerine olduğu sanılmaktadır. Ingiltere'deki Jodrell Bank rasat hanesi raüdürü Dr. Lowell'in tah minine göre, Venüs4 görevini bitirmiş ve Sovyetler bu uçuştan bek lediklerini eksiksiz sağlaraışlardır. Lowell, Venüs4 ün yaym araçiarının susturulduğu inancındadır. Sovyet thülâlinin 50 nci yıldonumüne üç hafta kala, bir Sovyet roketinin Venüs (çoban yıldızı> gezegenine inmesi. dünyada bü yük tepkilere yol açmıştır. Bu arada. dün Birleşmiş Miüetler Genel Sekreteri UThant, Venüs'e bir uzay aracı indirmede gosterdiği ba şarıdan dolayı Sovyetler Birliğini tebrik etmiştir. Bulgaristandan gelecek Türkler meselesinde anlaşmaya varıldı ANKARA, (Cumhuriyet Börora) Dışişleri Bakanı İhsan Sabrl Çağlayangil. basın mensupları il« dış politika konusunda özel bir top lantı yaparak geniş bilgi vermiftir. Bu arada basın mensuplannın ç* şitli sorularını cevaplandıran Çağlayangil cBulgaristan'daki Türk» lerin göçü» ile iigili bir soruya ?u şekilde cevap vermiştir: •Bulearistanla bu konuda yapılan müzakereler snnuçlanmıstır. Mahdut göç konusunda tam bir n ı tahakat nlmuştur. Anlaşma imzalnnmak üzeredir. Serbest göçmen statünâ uyjrnlanacaktır.» Beş Yılhk Plân değil Uluslararası tçki ve Sigara Aleyhtarları Derneği, sigaradan kurtulmak ısteyenlere 5 yıllık bir plân degil, beş gün'.ük bir plân sunuyor. Hem de bedava. Uluslararası bu demek sadece ideal uğruna çahsıynr. Ugraştınız, didindınız ama bir tüılü sigarayı bırakamadınız mı' O zaman bu tnnlantı'Ta katıhni7. Broşürde neler var? «Karadeniz» gemisi kaptanı: "Tabancasız sefere çıkmam,, «Karadeniz» yolcu gemisi süvarisi Haydar Kaptanoğlu bugün çıkacağı yeni sefer için idareye, «Ruhsatlı tabanca vermezseniz sefere gitmem» demiştir. Denız larıhıp'f "k defa 8809 gros tonluk yolcu gemisiyle kaçakçıların peşine düşen ve 35 mil sıiratle kaçan ChristCroft raotoru Kınalı ile Burgazadası arasındaki Kalpazankava'va ?tkıi""'^r> HsvHır Kap tanoğlu'nun isteği. Denizcilik Bankas: ilgililerince olumlu karşılanmıstır. Idare, bugün tekrar Barselona Beyrut seferıne çıkacak olan «Karadcniz» deki hiç bir personeli gemiden çekememiştir. tlgililer, «Elimizde hiç bir deli] yok! Ba bakımdan gemiden kimi çekelim bilmiyoruz» demişlerdir. «Karadeniz» deki görevli polia memurlarına, özel görevler de verilmiş ve gemi süvarisi Haydar Kaptanoğlu ile işbirliği yapması büdirilmiştir. Yeşilaylı brosurrie sunUrı vazıh : «Sirarayı hırakmakta bes rtinlük plân. Bn. hayatınızi knrtarabilir. Birçok insanlann düsündüklerinden çok daha knlav bir şekilde «iearayı bırakmanın mümkün olabilrceSini biliyor muydnnuz? Beş ıdinlük plân nedir? Bu proçram sunları irine alır: A Bes çece çrup terapisi. $k Filmler. Konferanslar, gösteriler, A Arkadaslık sistemi, A Her gün vaparatnıız *eyleri gösteren kitapçık.» Broşürde ayrıca şoyle denıliyor : (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) Nobel Edebiyat ödülünü bu yıl Guatemala'h Asturias kazandı (DIŞ HABERLER SERVİSİ) STOCKHOLM 1967 Nobel Ede hiyat Armağanı Guatemala'h yazar Miguel Angel Asturias'a verilmiştir. Bu yıl armağanın para tutarı, 620' bin Türk Lirasıdır. Halen memleketinin Paris Büyükelçisı olan, 67 yasındaki Asturias. sefalet içinde yasıyan yerli halk topluluklanna baskı yapan dlktatörlük rejimlerine karşı çıkan eserler kaleme almıştır. En büyük eserlerinden birinde, Guatemala'yı iktisadi hakimiyeti altına aldığını söylediği American Fruit Co. meyve üretim firmasını siddetle yermiştir. (Arkası Sa. 7. Sü. 3 te) /. Vardar, Istanbul Sanoyi Odası Genel Sekreteri oldu .,,... L'..j.mı. »fiiıib sc/.t^.ıuude suzdı 2 oksüeıı ve yüzde 98 karbon di oksitten meydana gelen bir atmosferin varlığını ortaya koydu. Yani hayat olabiliı. Yukandaki temsilî resim, Venüs4 ün, Venüs'e inişini gösteriyor. Belediye Başkan Yardımcısı thsan Vardar, Sanayi Odası Genel Sekreterliğine, ıttıfakla seçilmiştir. Dört yıldır Belediye Başkan Yaraimcıhğında bulunan Vardar, önümuzdeki günlerde yeni görevine başhyacaktır. İhsan Vardar'ın yerine kimin getirileceği, henüz belli değildir. «Mariner5»; Venüs'ün yanından geçti öte yandan, Amerikan Uzay ve Havacıhk Dairesi'rün bıldirdiğine (Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) Demirel, bugün Irak'a gidiyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Demirel, bugün saat 8.30'da, beraberinde Dışişleri ve Sanayi Bakanları ile bazı Parlâmento üyeleri (Bu arada Harrut [Hamido] Pendoğlu) ve bazı gazeteciler olduğu halde, Türk Hava Kuvvetlerine ait özel bir uçakia, Irak'a gidecektir. Bayan Demirel'in katılmadığı bu gezide, herhangi bir hanım bulunmamaktadır. Dün, gezdsiyle iigili olarak Cumhurbaşkanı Sunay'la görüşen Başbakan, 24 Ekim'de yurda dönecektir. Demirel ile Irak Başbakanı srasında resml görüşmeleT yapılacak, Musul ve Kerkük şehirleri gezilecektir. "Hava soğuması 5 gön sürecek,, Balkanlardan sarkan soğuk hava dalgası, dün Marmara üzerine yayılınca hava sıcakhğı, 22 o'ereceden, birdenbire 8 dereceye duşmuş ve tstanbul, kış havasına bürunmuştür. Birçok işyeri, resmi daıre ve evlerde kalorifer ve sobalar yakılmış, kömur ve odun alımında artış olmustur. Meteoroloji istasyonu yetkilileri, hava soğumasmın 3 gün devara edeceğinı söylemiş, bugün yeryer yağışla birlikte rüzgârların yıldız poyrazdan.T orta ve zaman zaman sert eseceğini, hava sıcaklığının 913 derece arasına'a bulunacağını belirtmişlerdir. i W, Savcıhk, Behice İlk defa bir Sovyet uzay aracı Venıue yumuşak inij yaptı. PA»MH'III OOraiI Ifl l>Ai>Meınııı KOCaSlnin YAZI ve FOTOGRAFIAR A. TERZİOĞLU 105 bin kaçak movzer mermisi ele geçirildi TRABZON (AttUâ Asut bildiriyor) Bir süre önce Sürmene ve Vakfıkebirde ortaya çıkanlan uluslararası nitelikteki büyük silâb ve merml kaçakçılıgı ile iigili olarak Sürmene ilçesinin Aşağıçavuşlu köyünde yeniden 105 bin mavzer mermisi ole geçirilmiştir. Emniyet Müdür Vekili Mustafa Aksoy ile Ankaradan özel o!a rak gelen 6 ncı Şube MUdUrü Gün düz Aktuğ'un yönetimindeki bir ekip gece yansı Aşağıçavuşlar köyünde tsmail Demir'in evine baskın yapmış ve bahçeye gömülü olarak 7,9 çapında Cekoslovak yapısı 105 bin mavzer mermisi ele geçirmişlerdir. Cç ton ağırlığındaki 116 sandık mermı, Sürmeneye getirilmis, tsmail Demir tevktf edilmtftir. tsmailln suç ort&gı oldufu sanılan karde$l Durgun Demlr, olaydan sonra kaçmıstır. Millî Eğitim Bakanlığmın nnıf geçme sistemi üzerinde yaptığı degişiklijrin iyi veya kötfi olduğu hakkında iddiada bolunmak için sarunz ki vakit çok erkendir ve böyle bir iddia şimdilik nazari olmaktan ileri gidemez. Zira benüz uygulama baslamamıştır. Dolayısiyle eksikliklerinin bulunup bulunmadığı, hükümlerden bazılarının sakıncalı, olup olmadığı bilinmemektedir. Ancak sistem, bir koklfi değişikliği getirmistir. Ba bskımdan genel olarak olumlu karşılanması gerekir. önce hemen »öyliyelim; eald sistem klisik eğitiın YAZISIZ Ga2eteIer TİP'ten ihracını istedi Basın Savcıhğı. «Ya Hürriyet. Ya Ölöm» eserinüı çeviricisi Nevzat Hatko hakkında dün, dâva açmıştır. Savcıhk; ayrıca. Hatko'nun TİP'ten ihracı için, Yargıtay Başsavcılığı ile Acialet Bakanlığına başvurrmıştur. TİP Milletvekili Behice Boran"la evli bulunan Nevzat Hatko «Türkiüğü tahkir. milli hisleri zayıflatmük, dini tahkir ve tez>if etmek»ten sanıktır. Bııgıin 4'üncü sayfamızda... Yeni sınıf geçme sistemi dayanıyordu. Dünyada yavas yt> vas terkedilmekte olan bu kliki anlayıs tse öğrenimin bütünlüğü temeli üzerine oturtulmuş değildir. Kabiliyet tarafı bu sistemde ihmal edildiğ) gibi yetişme ve öğrenme her ders için ayrı ayrı düsünülmüştür. Bu yiuden not sistemi klâsik müfredat prog ramiyle birlikte. öğrencinin kafasına sınıf <eçmek için bir takım bilfrileri. anlasa da anlamasa da, dodormak şeklinde yürütülmüştür. Gerçekten yıllardan beri uygulanan ve esası bırakılıp sadcce tcferruıtı üzerinde deği$lklik yapılan klâsik slîtemde her o|Ten OLAYLARIN ARDINDAKİ Sanayi Bakanlığı /#Volvo,, için yapılan işlemi eksik buldu ANK.%RA, (Cumhuriyet Bürosu) Ordu Yardımlaşma Kurumu yetküileri, «Volvo» marka otomobil imali için anlaşma yaptıklannı kesin olarak açıkladıktan sonra Sanayi Bakanlığı, bu işle iigili işlemin noksan olduğunu ileri sürmüştür. Bakanlık Sanayi Dairesi Başkanı Orhan Sorguç, dünkü açıklamasında, Montaj Sanayi Talimatına göre bir mamulün imaline, Sanayi Bakanlıfının uygun göruşüyle başlanabileceğini, bazı firmaların ana imalâtçılar ile şu veya bu şekilde anlaşma yapmalannın, bu mamul için izin verıldığı anlamına gelmiyeceğinı bildırmıstır. Açıklamada. ayrıca: «Mtiracaatlar arasından, memleket ekonomuin* en u^gun olanının feçlleeefi, tabiidir» denilmektedir. NADİR NADt (Arkası Sa. 7, Stt. 3 te) cinin, her dersten yetiştiğini kabul edemeyiz. Öğrenci, derslerden not alcbilmek gayesiyle çalı şır ve notu aldıktan. sınavi bitirdikten sonra eğer hazmetmemisse. öğrendiklerini unutur geçer gider. Klâsik sistemin bir önemli mahznru daha, sınıf geçtneyi şansa bırakması. öğrencinin psikoloiik durumunu nazan dikkate aldtrmayacak katılıkta olması, Arkası Sa. 7. Sü. 6 da "Dünya Vatandaşı,, tahlıye edildi Türkiye'den evlâtlık aldığı bir kız çocugunu alıkoymak ve tecavüze teşebbüsten sanık «Dünya Vatandaş» Rusuf Riddlesbarger, dün 20 bin Hra kefaletle tahliye edilmiştır 1. Ağır Ceza Mahkemesinin karanna göre, 74 yaçmdaki sanık, duruşma somına kadar TUıklye'den