Katalog

CUMHURİYET Sl 1969 Vietnam savaşı merikalı kara derilile | rin «Siyah güç» sioganı altında gittikçe daha sık I 1 şiddete başvurmalan | nın nedeni, parlak ümitlerinin •olmasından, vaadlerin tntulmamasmdan başkası değildir. 1964 başında Medenî Haklar Kanunonun Kongreden geçmesiyle, birçok zenci asırlık mücadelelerinin sonannn artık geldiğine inanarak derin bir nefes aldı. 1964 ün sonunda ırk eşitliği vaadeden Johnson'ın zenci düşmanı Goldtoater karsısında rekor bir çoğunlukla Baskanlığa seçilmesi üzerine de, aynı kimseler sevinçlerinden şapkalannı havaya fırlattılar. Böylece Medenî Haklar Kanonn lâfzen ve ruhen titizlikle nygulanacak, Jqhnson'a Başkanlığı kazandıran «Büyiik Toplum» programı 1966 yılında yfirürlüğe konarak sefalet kökünden kazınacaktı. Fakat 1966 da, ihtilâllerinin somut meyvalarını toplamağa haıırlandıkları yılda, hayalleri iskambilden şato gibi yıkıldı. Medenî Haklar Kanununun 5lü doğdnfu anlaşıldı. Uygnlana mayan bn kanunnn, birçok zen I ci nazarında, üzerine yazüdığı | kâğıdınkinden fazla bir deferi yoktur. «Büyük Toplum» programının naddi temeli, sosyal reformların telişen ekonomi tarafından finansmanını öngörmektedir. Gelişen ekonomiden zenginler de, fakirler de yararlanacaklardır. Ancak adaletin tesisi amacıyla, fakirlerin yararlanma payı, zenginlerinkinden çok daha yüksek olacaktır. Ne var ki Johnson'ın Vietnam daki tırmanma politikası herşeyi değiştirdi. Sosyal refonnları finanse etmesi gereken vergi tahsilâtı artışlan, günde 3035 mifyon dolarlık bir tempo ile Güneydogn Asyadaki zallm savaş tarafından yutnlmaya bas> landı. Şimdi baıı Amerikalı iktisatçılar, vergilere zam yapıp istihlâki kısraak snretiyle Vietnam Savaşına rağmen yerinde •ayan «Büyük Toplum» programının yfirütülebilecegi tezini ssvnnmaktadırlar. Vaadlerin gerçeklesmemesi, fimitlerin snya düsmesi, 1966 bafina kadar mutedillerin hakimiyeti altındaki zenci hareketini parçalamıstır. Şiddet aleyhtarlığı politikanyla Nobel Barıs Odülünü kazanan rahip Martin Lnther King liderligindeki ma | tedillerin safları seyrekleştrken, militanlar görülmemiş hııla pavan toplamaktadırlar. îste «Siyah güç», her an knvvetlenen bn militanların aloganıdır. Somnt meyvalarm gecikmesine karşı beniiz programı olmayan ve sabırsızlık ifade eden bir baykırıs, bir isyandır. . Hakçasım konnşmak gerekir I se, zenciler bir «Siyah güç» ya I ratacak oy ve para kaynaklarıa I dan \ oksundurlar. 22,000.000 ol , malarına ragmen Amerikanın I toplam nüfusunun aadece '/* 10ll'ini teşkil etmektedirler. Bü I yük çoğunlnğn yoksnl, gettolar I da bir açıkhava hapishanesi hayalı yaşamaktadırlar. Amerikalı zenginin dımmo, siyasî iktisadî kurtnlnş ve bağımsızhklan oğruna sömürücü Avrnpalı azınlıklara isyan bayrağını açan Asya ve Afrikanın renkli toplnmlarından çok farklıdır. Bir başka deüşle, geniş ölçüde beyaz ekseriyetin insafına, vicdanına ve iyi niyetine terkedilmişlerdir. Dolayısıyla şiddete basvnrma ı larının mnhtaç ve müstahak ol I duklan sosyal reforraların ger | çekleşmesinin süratlenmesinde bir fayda sağlayacağmı sanmıyornz. Tam tersi, şiddete başvurarak beyaz medenî haklar savnnncnlanmn nüfuzlannı kırabilirler. Aynca. beyaz ekseriyeti, kara derililere karsı büsbütun birleşip misillemeler yapmağa tahrik edebilirler. Kayhan SAGLAMER U Thant ve "Siyoh güç,, ıWilson ümitsiz ITALYAN SOSYALİST PARTİLERİ «SİYASİYASA» İMZALADILAR ROMA (a.a.) Italyan Sosyalist Partisi (Nenni'nin Sosyalist Partisi) ile Sosyal Demokrat Parti (Saragat'm Sosyalist Partisi) üyelerinden ku rulu kanna komisyon dün bir «Siyasl Yasa» yı onaylamıştır. Eesml metnl bugün Italyan Sosyalist Partisinin organı «Avanti» de yayınlanacak olan «Siyasî Yasa» dış siyasette gerginligin azaltılması lehinde bir harekete taraftardır. Bu hareket, özellikle nükleer silâhlann yasaklannjası ve Komünist Çin'in Birleşmiş Mil letlere niinmasını kapsamakta, ttalyanın bağU olduğu ittifaklan, özeUüde Aüantik ittifakmı tartaş ma konusu yapmamattadır. Iç siyaset alamndaysa, «Styasî Tasa», Komünist Partisiyle her hangi bir itUfakı reddetmektedir. Sosyalistler ile komünistlerln işbirUği yaptıklan sendikalar me selesi ise askada kalmıştır. Nthayet, müstakbel Birleşik Sosyalist Partisi, milllleştirmeden yanadır, ancak simdlki ekonomik güçlükler dolayısiyle bunun uzun vadede gerçekleştirümesini istemektedir. Sosyalist Partinın sol Kannrtın. dan üç temsUci «Siyasi Tasa» yı onaylamamışİBrdır. İki partinin birleşmesinin, mer kez sol koalisyonu konusunda her hangi bir değişikliğe yol açmıyacağı anlaşümaktadır. UOLLANOA Müsiüman birlikler ayakhndı hadiseler arasında LONDRA (a.a. A.P. Radyolar) Nijerya'da durum hâlâ aydınlanamadı • Anlwerp BRUSSELS • ChievresCa*t«au t • ngiltere Başbakanı Harold YVilson, Vietnam için barış ümidinin I altı ay önce Knzey Amerikayı ziyaret ettiği sıradakinden daha fazla olmadığım söylemiştir. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri UThant da, «Bugiinkü durum devam ettiği takdirde Vietnam Harbinin büyuk bir faarbe yol »çacağına gıttıkçe daha fazla kani oluyorum> demistir. Wilson Washington ve Ottawa' yı resmen ziya.ret ettikten sonra Londraya muteveccihen uçağa bınerken New York'ta konuşmuştur. UThant ise Moskovada bir basın toplantısında konuşmuştur. Kosıgin ve Brejnev ile göruşen UThant, daha sonra Paris'e hareket etmiştir. Wilson, Vietnamdaki yeni tırNEW YORK (a.a.) manma savaşı çabalarına son J ngiltere Başbakanı Wilson vennenin zorunlu olduğunu, iki I buradaki basın toplantısında, taraftan hiçbirinm öbürüne bir îngilterenin gerek Süv«yşin çözümü zorla kabul ettirmeyi doğusunda, gerekse NATO içindüsünemiyeceğini söylemijtir. deki askerî masraflarında kısıntı yapacağmı açıklamıştır. Wilson, Sovyet yöneticilerlyle Îngilterenin karşılaştığı ekoyaptığı son görüşmelerin ışığı nomık güçlüklere değinen Wil altında, Vietnam savaşımn göson, Başkan Johnson'dan her rüşmeler yoliyle bir çdzüme uhangi bir malî yardım isteğinde laştırılmasında Moskova tarabulunmadığmı belirtmiştir. fından herhangi bir teşebbüse Wilson'm Kanada ve Birlçşik girısilmesine ihtimal vermediğiAmerıkada yaptığı müzakereleni Başkan Johnson'a bildirdiğini rin ağırlık merkezini Ingiliz iksdylemiştir. tisadıyatının hâlen içnde bulunöte yandan Japonyayı resmen duğu buhran teşkil etmiştir. ziyaretinin sonunda bir basın Başkan Johuson, Ingıllz hükutoplantısı düzenleyen Sovyet mçtinin enflâsyonu onleme siyaDışışleri Bakanı Gromiko, Russeti hakkında Wilson'un verdiyanın Hanoiye yardım etmiş olği izahatı dinlemiş, bu siyaseti duğunu ve daha fazla yardımda müsait karşıladığını behrterek, bulunmağa devam edeceğini söyAmerikanın, sterlinin değerini lemiştir. Gromiko, «Çünkü Kukorumak bakımınCan sarfedizey Vietnam haklı bir savaş yaplen gayretleri destekliyeceji humaktadır» demiştir. susunda teminat vermıştir. LAGOS (a.a. A.P.) •• nceki gün Nijerya Devlet Q Başkanı General Aguiyi tronsinin ülkenin batısında Ibadan'ı ziyaret ederken çıkan isyan, ve Devlet Başkanının tutuklanması ile gelişen olaylar yüzünden, Nijerya'da tam bir kanşıklık hüküm sürmektedir. Yedi ay içinde ikinci defa karışıklığa sahne olan Afrikanın bu en yoğun nüfuslu ülkesindeki olaylara dair tek resmî haber Nijerya radyosunda okunan ve hükumetin kontrolü e • linde tuttuğunu belirten bir bildiriden ibarettir. öte yandan son gelen haberlere göre, âsi birlikler, başkentin 22 kilonvetre kadar uzağında olan Lagos hava alanını hâlâ tutmaktadırlar ve çarpışma devam etmektedir. Kanşıkhklann batıda üç şehre, Ibadan, Abekuta ve Ikeja'ya inhisar ettiği anlaşümaktadır. 55 milyon nüfuslu olan ülkenin diğer besimlerinde durum sâkindir. Dolaşan söylentilere göre, isyan edenler, ülkenin kuzeyindeki müslüman birlikler ve subaylandır. Güneyliler ise, geçen ocakta Ebubekir Tafava, Bale wa'yı devirerek iktidara geçen «genç sabaylar» hükumetine sadıktırlar. General Ironsi, iktidara geçtiğindenberi ülkedeki din ve kabile aynlıklannı kaldırmaya çalışmaktadır. Dün yayınlanan hükumet bildirisinde ordu içindeki bazı ayırıcı unsurların sebeb oldukları kanşıklıklar yüzünden bu böl gelerde olağanüstü hâl ilân e dildiği, sokağa çıkma yasağı konduğu v« askerî mahkemeler kurulduğu bildirilmişti. BBLCİKA İngiltere deniz aşırı askerî masrafını kısacak * ^ ^Charleroî BATI ALMANYA Tritr Soissonj * Reims Verdun Metz yeni merkezi B elçika Bakanlar Kurulu, ge;tiğimiz hafta, Avrupadaki müttefik kuvvetler yüksek karargâhının (SHAPE) kurulması için NATO'daki ortaklanna, Brukselin 50 kilometre güneybatısındaki ChievresCasteau'yu teklife karar verdiğini açıklamıstır. Bu bölgenin seçimine yol açan aebepler şunlardır : (T) Burası Brüksele ancak 50 kilometre uzaktadır ve Zaventem uluslararası hava alanıyla kolayca irtibat kurulmasını «ağhyabilecek bir askerî hava alanı vardır. (5) Şimdi yapılmakta olan Wallonie otomobil yolunun buradan geçirilmesi tasarlanmaktadır. lleride de Brüksel Monı yolu buradan geçirılecektır. © Burada devlete ait geniş arazi vardır. Bu da hazinenin büyük ölçüde masrafa girmesini önleyecek ve zaman kaybına yol açmıyacaktır. © Ekonomik yönden ele alınınca SHAPE'in burada yerlesmesi bölgeye yeni bir hamle kazandıracaktır. «Atom» an sanayide ve «ehli hizmetler» de nasıl kullamldıgına dair bir makale okndnm. Avrnpada artık yavas yavas enerjl ham maddesi olarak «atom» kullanılmaya baslamış. tngiltereda elektrik ihtiyaeının yüzde 8 i daha şimdiden atom kuvvetiyle elde ediliyormuş. Hangi şehirlerde ne kuvvette ne gibi santraUar var.. bunların tefsilâtını vermeye lüznm görmüyornm. Mesele sn: Hayat ve medenlyet bugün elektrikle kaimdir. Elektrik de y» barajlarda sn kuvvetiyle, ya yakıt yskarak istihsal ediliyor. Tani ya «Hydro», y» «Termo» elektrik santrallannda elde ediliyor. Tapılan hesaplara göro dünyanın elektrik ihtiyaeının her gün «hendesî» bir nisbetta artraasLna mukabil, bngfinkü elektrik istihsaline yarayan bütün kaynakiar, yani snlar, kömürler, petroller artmıyor, bilâkis eksiliyor. Birkaç sene sonra ihtiyacı karşılamıyacak hale gelecek, bir kısmı da tükenecektir. Onnn için insanlar artık enerji ham maddesi olarak atomn daha doğrusu atom çatlamasına yarayan uraninm madeni gibi madenlerle bn lşi halietmeye baslamışlardır. Avropanın bir • çok memleketlerinde atomla işleyen birçok elektrik santralları var. Bnnlar temiz, gfirültüsüz, ısı, dnman gibi zararlı seyleri olmadan ve elektriğin lnzumln oldngn yere pek yakın olarak knrnlan santrallardır. Bidayette biraz daha pahalı olmasma rağmen her gün yeni bir nsnlle maliyeti düsürülüyor. 10 • 12 sene sonra bugünkü klâsik elektrik maliyetine ineeekttr. Makale sahibinin yazdığma ve görünene göre, atomun sulh ve medeniyet yolnnda kollanılmaya baslaması, dünyamızda ve sanayide vaktiyle buhar makinesinin icadından daha büyük bir gelişme âmili ve tarihî bir dönüm noktası olacaktır. O zaman şimdiki petrol kavgası bitecek, ve petrol sahlbi memleketlerin Stekiler üzerine olan iktisadî baskısı ve bn yüzden çıkan ihtilâflar kökünden temizlenecek tir. lnsan aklı, beser! y8nlerde isledigi zaman kendisini ne kadar mes'nt ettiği görülflyor. Riroşima'da bir felâket eebenne mi yaratmış olan atom, şimdi beşer saadeti için dünyayı cennet haline getirebilecek ihtimaller ve imkânlar bazırlıyor. O kadar ki, yann insanlann yıldızlararası seyahati de bnnnnla sağlaması mümkün hale gelecektir. Daha şimdiden yıldıslan teftiş ve tetkik edlp haberlerinl dünyaya gönderen makineler ancak, bn atom hârikalanndan istifade edilerek icat edilmiştir. Bngnn elektronik adını verdikleri bilim koln da atomun elek< tron denilen akrabasının Umidir. Bnnnnla neler yapılıyor? Daha neler yapılacak?. Elektronik beyin elektronik hesap makineleri bnnnn artık normal hizmete girmiş nümnneleridir. Bnnları gördükçe dünyanın akıbetinden dnydnğnmni uzun ileri endişeler biraa hafifliyor. Insanlıgın hayvanlığa ve öldürücülnğe, medeniyetin hoyratlık ve vahşete galebe çalacagına ümidimiz artıyor. *** Cnmhnriyet gazetesinin ikinci sahifesinde bir tartışma sütnnn var. Batı basınında da bn gibi oknynen mektuplanna tesadüf edilir. Biz, yeni başladıgımu için bn sütnn henüz tamamiyle yerine otnrmnş değildir. Zamanla düzelecektir. tlk ıslahatm şn noktalarda topIanması lâzımdır: 1 Bir mevzn hakkında neşri faydalı görölen ve Uişilen fikre tasvip veya tenkid eden mektnplan hep birden hfillsa oIarak neşretmeü. 2 Bn mektnplarda asla tfiriz ve tecavnı edası olmamasına dikkat etmeli! 3 Bn mektnplan, ilişilen makale veya yazının sahibi olan mnharrire gösterip onnn da söyliyeceği bir şey varsa enn da hülâsa olarak ilSve etmel. 4 Bu tartışmalar, muayyen bir veya iki günde neşredUmelidir. Batıda ve Batının gazete ve bilhassa dergilerinde bn iş böyle yapılmaktadır. Bn arada aynı sfitnnda, g e çende bir yazımda kollandığım tranşistör kelimesine ilişen elektronik mfibendisi Ali Maroğln isminde bir zatın mektubnnn okndnm. Bu zat, hülâsa olarak «transistör, bir radyo değildir. Bilmedigin şeye karışma!» demek istiyor. Teşekkür ederim! Tabü ben bir elektronik mühendisi olmadığım için fennen transistörnn radyo olmadığım bilmem; ama bilmediğim şeyi, her zaman yammızda bir mühendis veya âİim bnlnnmadığı için lugat ve a n siklopedi kitaplanna bakarak öğrenmeye çalışınm. îşte elimde bf lnnan «Dictionnaire Usnel» adındaki fransızca büyük lugat kitabı «transistör» kelimesi için ne yazıyor: «Transistör veya Germanium transistron cisminin ses şişirme hassasına istinaden (radyo cihazı ve telefon ampilifikarü) gibi küçük hacimde âletler yapmaya yarayan elektronik tertibat.» Buna göre transistörlere radyo veya pilli radyolara transistör demekte büyük bir hata yok. Kaldı ki gazete yazılanmızda halkın knllandıgı kelimeleri knllanmaya çalışınz. Bnnn da hangi bahiste olnrsa olsnn, balkın seviyesine yaklasmak için yapanz; ama şn knllandığımız" alıcı radyo postalanna Iâmbalı olnr• radyo, transistörlü olnrsa » transistör diyornz. Zaten bn radio kelimesi «şuaısık» mânasına gelmesine rağmen birçok yerlerde knllanılıyor. tstanbnl Radyosu, Ankara Radyo tdaresi, cep radyosu. o tomobil radyosu, pilli radyo. benim radyo, radyo neşriyatı.. ve bn arada transistörlü radyo veya sadece transistör. Ben bir yanlıı yaptıgıma halâ kail deği Elektronik... Sayın Hekim ve Eczacılarımıza Hem gram pozitif hem de gram negatif enfeksiyonlarda etkili ilk geniş spektrumlu biyosentetik penisilin NATO'nım tepkisi öte yandan Belçika Başbakanı Paul Vanden Boeynants dünkü Bakanlar Kurulu toplantısından çıkarken verdiği bir demeçte şunlan söylemiştir : «SHAPE'in müstakbel merkezi olarak Chievre» Castean'nvn seçimi konnsnnda NATO'nnn pek memnun olmadığım biliyornz. Ancak şu ana kadar Belçika Hükumetine teklifini değistirebilecek şekilde hiçbir unsur getirilmemiştir.» Cumhurbaskanı De Gaulle, haien Paris'te bulunan SHAPE'in Fransız topraklanndan çıkarılmasını istemiştir. Kayıp U2 bulundu Ornro (BOLtVTA) (A.P.) Kaybolan Amerikan U2 casus uçajının enkazı ile tahminen ölü olan pilotunun batı merkezi Bolivyada bulunduğu bildirilmiştir. Enkazın bulunduğu yerin yakınında yaşayan köylüler, uçağın yere düşerken yandığını söylemişlerdir. (Ampisilin) Her kapsUldo 250 mgr. «mpteiMn 12 kapsUIIUk »Işelorde. Her birinde 250 mgr, amplslllp» bulunan poranteral uygul»maya mahsus flakonlarda İlk İsrael atom denenesi eylalde mt BEYRUF a.a. AP Gazete, tsrael'ın Uk atom bombasını Pasifikte patlatmak için Fransız deneme sahasından faydalanacağını, çünkü çok küçük olduğu ve radyoaktif yağışı hallun hayatını tehlikeye düşüreceğinden böyle bir denemenin İsrael topraklannda yapüamıyacağmı da ileri sürmüştur. Paris'teki Fransız yetkili çevreleri, haberi «tamamiyle ııydnrma» olarak nitelemişlerdir. Yine aynı çevreler, bu alandaki Fransız İsrael işbirliği için ileri sürülen «örnekler» in de hiçbir esasa dayanmadığını söylemişlerdir. piyasaya verilmiştir n*ans. altında E C Z A C I B A Ş I İ L Â Ç F A B R İ K A S I tar.fından imal edilmektadlv Radar Reklâm: 714 8886 «El Hayat» gazetesinin yazdığını göre, Amerikalı atom bügini Kobert Oppenheımer, Bırleşik Amerika Atom Enerjisi Komisyonuna verdiği bir raporda, Israelin ilk atom bombasını gelecek eylulde Fransanın yardımıyla ikmal etmeyi düşunduğunü bildirmiştir. «El Hayat», Oppenheimer'in geçen martta tsraeldeki atom lâboratuarlarını ziyaret ettikten sonra raporunu vermiş olduğu TÜRKİYENİN İLK MODERNTRIKO FABRİKASI nu ilâve etmiştir. Gazete bu haberi, Arab atom yetkililerinden v9 Viyanadaki Milletlerarası Atom Enerjisi Komisyonunda bulunan Arab üyelerden aldığını belirtmiştir. Gazetenin ilâve ettiğine göre, geçenlerde Pasifikte yapılan Fransız atom denemesinde Israelli atom uzmanlan da hazır bulunmuşlardır. Damar sertliği MOSKOVA <a.a.) Damar sertliği üzerinde araştırma ya pan Sovyet bilginleri, damar sertliğınde gıda rejiminin önemlı bir faktor olmadığı neticesine varmışlardır. Gürcistanın dağlık bölgelerinde gıdalan gen»llıkle et ve hayvani yağlara bağlı olanlar arasmda kalb ve damar hastalıklarınm sebze ve meyve ile besle nen bölgeler halkına oranla yüksek olmadığım bildiren Dr. Nodar Kişizade, orgar.izmada ko lestrm mıktarımn 60 yaşına kadar arttığını, 60 yaşında en yuksek seviyeyı bulduğunu, bundan sonra normal seviyeye ındığını bıldirmiş, damar sertleşmesımn uzun süre samldığı gibi yaşhlıktan ileri gelmeyip, ayrı bir hastalık olduğunu ileri sürmüştur. YENÎ TESİSLERÎNDE 'i'Ağujtos 1966 Pazartesi gOnül AKBANR ISPARTA 104.ŞUBEMİZ HİZMETİNİZE GİRİYOR Bu«şubede«hesap açtıralar«rt Lirahk hususi çekiliş 1 Aynca umumi çekilişlerde kazanma.şansı 50.000 Farelerde aüe hoyatı WİNDSOR (Ontario) (A.P.) ' Dr. Michael L. Petras'ın fareler üzerınde yaptıgı araştırmalar somıcunda farelerın çok eşli oldukları ve ajle kurduklan anlaşılmıştır. nim adamının verdiği bilgiye gore, fareler kendüerine ozel bir ev, daha doğrusu yuva kurmaktadırlar. Bu yuvada aile bir bütün olarak yaşamaktadır. Ancak bir erkek farenin en fazla altı dişi ile aynı zamanda yaşadığı tesbit edilroiştır. Erkek fare her dişisi lçin ayrı bir yuva yapmakta ve o dJşinin yavruları anneleri ile birlikte yaşamaktadırlar. Kendisi muhtelif yuvalar ara sında mekik dokumaktadır. Feriha EMİROĞLU (ELBI) Aktuğ İzmir EMİROĞLU 30 7 1966 AKBANK llâncıhk 4724/8874 ile 'îlıpac edilca ilkTOrk Irikesa " 5 KITADA SATI1AN lUtTORK SANAYIMAMOIO Keklâmcılık 3044/8688 Sayın Doktor ve Eczacılara H O B C H S T Uâçlarmdan Kortisonla göz merhemi CAMBİSON 5 gr. hk tüplerde pıvasaya verilmi§tir. Nıkâhlandılar TURK • HOECHST A. Ş. Reklameılık 3029/88M Cumhurlyet . 88te ö» B.HUK