Katalog

tofl 3 Şubat 1966 CUMHURİYET ••••••••••••••••••«••15 SERVET TRAMSFERİ YOLUYLA İÎHALAT Reşit ATA Gümrük ve Tekel Bakanlığı Müfettişi sayılı İskân Kanununun 32 nd mad Iık Kalkınma Plânı devresinde sırası ile 2400, 2640, desi, «Muhacir ve mültecilerin, men 2900, 3100 ve 3400 ton olarak tahmin edilmiştir (1). Demek ld gadece bu fabrika 1966 yılındaki ihtiya kül ve gayrimenkul maUannın bedeli veya ellecımızı bile tek başına karşılayabilecek kapasitedcrinde bulunan nakitleri karsıhğmda Tüıkiyede yapacakları sanat ve ticaret veya riraat eşyası ge dir. Ancak servet transferi yolu ile sistemli şekiltinnelerine» imkâu vermektedir. Aynı maddedeki de ithâl edilen sofra eşyası yüzünden, yakın doğunun en büyük tesisi olarak gösterilen bu müessese kısıtlayıcı hükme göre «bu eşyanın şeker, benzin, miışkül duruma düşecektir. Nitekim, Kalkınma petrol, koza, ipek ve ipeklilerden ve Türkiyede Plânı 1965 yılı progTamıııda da ba tehlike görüleinhisara bağlı maddelerle trikotaj makineleri ve rek 3517 ton fazla ile «sofra ve süs eşyasında önem kauçuk sanayii mahsullerinden olan ayakkabılardan olmaması şarttır.» Yânl sayüan lstisnalar dı li bir stok problemi ile karşılaşıldığı, ihtiyacm ycr li üretimle karsılanacağı, ancak eskiden alınmıs şuıda kalan hudutsaz çeşitlilikteki cşya «servet ttansferi» denen bu yoldan yurda ithal edilcbilir. servet transferi müsaadeleri ve göçmenlerin getir dikleri eşyalar yüzünden yurda bir miktar daha Bugüııe kadar bu yoldan yurda giren eşya arasuısofra esya*ı girmesi beklendiği» belirtilmektedir da camdan ve porselenden sofra ve salon eşyası, (2). Bu yoldan sofra eşyası ithalinin gelecek yılmuşamba, tül, dantel, yünlü kumaş, taklit kürk, boncuk, kol düğmesi, taklit mücevher, pudriyer, larda da devam etmesine mâni hiç bir husus yoktur. Sadece bir tek misall verilen bu tehlike pek çakmak, sigara tabakası, oyuncak, hurma, günlük, çok sanayi dalınm karşısmdadır. yenibahar, konserveler, düğme, ampul, raptiye, traş bıçağı, cep feneri ve hattâ kullanılmış giyim Q Servet transferi ile ithalâtta daima bir mik esyası vardır ve bunlann mühim kısmı ihtiyacıtar vergi kaçacağı âşikârdır. Yurda getirilen eşya mız olmayan maddelerdir. çok defa yıllardan beri normal yoldan ithal edilmediği için emsâl fiatı bulunmayan (yâni asıl fiatının sıhhatle tesbitine hnkân olmayan) mallar arasmdan ustalıkla seçilmektedlr. Mükellefin bunaışılığında lesmi olarak döviz ödenmeyen bu Iarın kıymetini hakiki değerinden çok aşağida beeşyanm ithâl edilmesi memleket için faydalı yan etmesl, dolayısiyle düşiik miktarda vergi öde mıdır? Bu yazımızda yukarıdaki suali cevaplanmesi (yâni vergi kaçırması) imkân dahilindedir. dırmaya çalışacağız: £) 2510 sayılı kanun hükmünden faydalanarak 1958 yıhndan beri ithalât, 6 ayhk ithal kotalarıithal müsaadesi alanlann maddî durumlan ve ya na ve kontenjan listelerine dayanılarak yapılmakşayışlan tetkik edildiğinde, bunların bir kaç yüz tadır. Hazırlanmasmda döviı tasamıfuna çok önera bin dolârlık servetini yurda getirmişçeslne müref verilen kotalara ve listelere dahil edilen mallar feh bir hayat siirmeyen, mütevazi gelirll kimseler en önemli sanayi ilk maddeleri ve tüketira esyası olduklan görülür. Eğer servet transferi yolu ile dır. Sıkmtısmı çektiğimiz dövlzi ödemedcn, «seryapılan ithalâtı finanse eden hakiki ithalâtçılar vet transferi» suretiyle memlekete efya ithall ilk perde arkasındaki kişiler ise. bu takdirde getirilen bakışta çok câzip görünmektedir. Ancak konunun malların bedelleri (fazla kâr bıraktığından belki hakiki yönü şöyledir: de bilhassa bu iş için kaçınlmıs) kaçak dövizlerle karjılanıyor demektir. Halbuki dış ticaret acığı$% Memleketimizde bazı sanayi kollarmda llemız, döviz kaçınlmasına tahammülümüz obnadığı rl adımlar atılmıs ve büyük gelişmeler olmuştur. nı göstermektedir. Plânlı kalkınma çabası içinde Eğer yerli endüstrinin kurulması ve himayesi mak bulunan memlekettmizin ihtiyacı olan ithâl mallan sadı ile yürürlükteki dıs ticaret rejimiyle ithall kı belirlidir ve bnnlar kota sistemi ile tâyin edilen ntlanan mallar, 2510 sayılı kanunda bulunan açık miktarda yurda girmektedir. Geri kalan ihtiyaçla kapıdan istifade ile Yurda girerse, tahdidlerden nmız da öz kaynaklanmızdan karsılanmaktadır. beklenen iayda sağlanamıyacak ve servet transfeServet transferi ise, (Hükumetin müdahale imkân ri yüzünden yerli endüstri zor duruma düşecektir. lan dısmda kalıp) muhtelif eşya çeşitlerini yurda İthal edilecek çeşitlerin, memleketimizde imâl edi sokmakls kunılu dış ticaret düzeninl bozmaktadır. len hattâ ihraç imkânlan aranan ve Devletin hima yesiyle kurulabilmiş olan buzdolabı, çamaşır makinesi, radyo. sofra eşyası, ilâç v.s., endüstrilerinin mâmulleri olmayacağı garanti edilemez. İstanbul Sanayi Odasmuı, üyeleri arasında 1965 yılında yap onunun ycniden ele aluıarak düzenlenmesl tığı ankette özellikle «servet transferlerinin yerli memleket ekonomisi ve yerli sanayiin gclesanayie büyük zararlar verdiğinde» görüş blrliği ceği için gereklidir. En doğru ve kolay yol, 32 nci vardır. Hattâ daha ileri gidilcrek genel olarak ser maddeye «müsaadenin aluıdığı takdirde yürttrlükte vet rransferleri yoluyla yapılan ithalâtın bir nevl olan ithalât yönetmeliği dışında kalan maliarın» döviz kaçakçıhğı olduğu ileri süriilmiistür. veya «ilgili Bakanlıklarca hanrlanacak listelerda yazılı esyanın» ithalini yasaklayacak kısıtlayıa hükmün konması olacaktır. iiii ••*• *••• **•• •ı«ı ••• •» ••«* a Soruyoruz! ONI1 Yazan : Şevket SüreVya AYDEMİR YEMENDE BİR KURMAY • ••a t*ı« ::: ııtı • ••• •• « •• • •* • •• Faydalı mıdır ? K Sonuç K Bir örnek hususu müşahhas bir örnekle izaha çalışa B ukapasitellbüyükporselen sanayii kurulmuştur. Iım: Bir sehrimizde 3200 ton sofra eş yası bir Türkiyenln sofra eşyası tüketiml ise birinci 5 yıl (2) 1965 yılı programı, Bölüm IH. Metalden başka mâmuller sanayii. Mlll ll"lı«llt < ll>ı '• '" 183. (1) Birinci bef yıllık kalkınma plânı. Tablo: •••»••••••••••••••••••••a»>••••*••>»•••«•••««•••»•••••••••••«•«••••*«•«•!•»»•»»••« Sl I lH M I K M I IH O I gümüz, Sevgill armendı r* •&• MrjrO MEVLID ebedlyete lntlkallnin kırkıncı gününe müsaadif 4 fubat 19C6 cuma günü (yarın) cuma namazını mütaakıp Şlşll Camll gerifinde Azlz rubuna lthafen okutturulacak Kuranı Kerim ve Mev lldi Şerife arzu eden dost, akraba ve din kardeslerünlzln tejriflerini rica ederiz. ZARİFOĞLU ve KATIBCIOĞLU »ileleri (Cumhuriyet 1153) FATMA SANİYE KATIRCIOĞLTTnun AKBANK ı n uncu TESEKKUR AUe büyüğümüz, Ord. Prol. Dr. vefatı dolayısiyle cenaze törenlne katılmak, çelenk göndermek evimize kadar gelmek, telelon, telgraf ve mektupla taziyetlerini bildirmek lütfunda bulunan mes lektaş ve dostlarımıza candan tesekkürlerimizl arzederlı. AİI.KSt (Cumhuriyet 1165) KUÇUKESAT HİZMETİNİZDEDİR Bu Şubede hesap açtıranlara (ANKARA) OTTO GERNGROSS'un 50.000 LİRALIK Ayrıca HUSUSİ ÇEKİLİŞ Umumi çekilişlerde kazanma şansı + Panorama: Hükumet Nereye Gidiyor... •^•Neyin Pazarlığı yapılıyor? ir Ayasofya Yobazlık Politika ic Başbakan mı? îrtica Tahrikçisi mi? •r Mektuplar Ve Dış Âf lem. BUGÜN ÇIKAN AKBAN Şeker Sigorta Anonim Şirketinden UMUMİ HEY'ET TOPLANTISI İÇİN DÂVET Aşağıda yazılı gündem maddelerini müzakere ettnek ve gerekli kararlar almak üzere Şirketimiz Umumi Hey'etinin 26 Şubat 1966 Cumartesi günü saat 10.30 da İstanbul, Aşirefendi Caddesi Şeker Hanındaki Şirket merkezinde âdi surette toplantıya çağırılmasına Idare Meclisimizce karar verilmiştir. Şirket, Anasözleşmesi hükümlerine göre, Saym Hissedarlanmızın hâmil oldukları hisse senetlerini, geçici hisse senedi makbuzlannı veya bunları Şeker Fabrikalarına; Şeker Fabrikalan Çiftlik Müdürlüklerine veya Bankalara tevdi ettiklerine dair alacakları; hisse miktar, numara v e adetlerini muhtevi müspit vesaikini toplantı gününden bir hafta önce Şirket merkezine bırakarak birer giriş kartı almaları rica olunur. îdare Meclisi ve Murakıplar Raporları, Bilânço ve Kâr ve Zarar Hesabı, toplantıdan 15 gün evvelinden itibaren Sayın Hissedarlarımızın tetkikine âmâde bulundurulacaktır. 1 1965 yılı işlem ve hesaplan hakkmda Îdare Meclisi ve Murakıplar Raporlannın okunması ve tasdiki. 2 1965 yılı Bilânço ve Kâr ve Zarar Hesabının tasdiki ve îdare Meclisi ile Murakıpların ibrası. 3 1965 yılı kazanç payının tevzi sekli ve zamanı hakkında karar almması , 4 1965 yılında inhilâl eden ldar e Meclisi ftzalığı yerine muvakkaten yapılan tâyinin tasdiki. 5 Anasözleşmenin 23 üncü maddesine göre îdare Meclisi âzalarından ikisinin yerine yenilerinin feçilmesi. 6 1966 yıh için Murakıplann seçilmesi. 7 T. Ticaret Kanununun 334, 335 ve Şirket Anasözlesmesinin 37 nci maddeleri hükümlerine göre, ldare Meclisi âzalarına yapabilecekleri işlemler için selâhiyet verilmesi. 8 îdare Meclisi fizalan ile Murakıplar ücretlerinin tesbiti. Hisseler hâmiline olduğundan Umurnt Hey'et toplantılarına ait tebligat, adresleri bilinen ortaklara yapılmaktadır. Ortaklığınızın devamı halinde her takvim yılının sonuna kadar adresinirf bildirmenlzi ehemmiyetle rica ederiz. (tllncıhk: 13S1/115S) 100 Kuruş, P.K. 131 Ankar» (Cumhurivet 1166) Fıırııııı Deryisinde tmınonündeki Ticaret Sarayı ınşaatımız için 110 m3 kahphk tahta 100 m3 kadron satın alınacaktır. Şartname, Şiıket merkezinden temin edilir. TİMLO îstiklâl Cad. 181185'6 Tel: 49 99 0102 (Basın 4831136) KUŞADASi ASLIYE HUKUK HÂKlMLtĞİNDEN: (Esas No: 96i, 158) 1 Suleyman Nurl Kutucu; Kuşadası Dağmahallesinin 40 nufus evinde ya«ılı Hüseyin ile Şahide'den 1325'de Kuşadasmda doğnıuş Yusuf Çakır'ın gaipiiğlTie karar verilmesini tstetnlştir. 2 Yusuf Çakır'ın sag veya olu olduğundan habcri bulunanlarm M. K. nun 32 nci maddesi uyarınca ve yapacakları harcamalar odettırilmek kaydıyla bir yıl içinde mahkememlze bilgı vermelerı gereği ilân olunur. (Baaını Mt UM) KERESTE ALINACAKTIR GÜNDEM: Gerçi, Yemen'de gül ve çemen yoktu ama, bir Yemen vardı. Bu Yemen daima, ateş içindeydi ve giden gelmezdi... Çok eski bir medeniyete sahne olduğu anlaşılan Yemen, Arabistan yarımadasının Kızıldeniz kıyılarının, Güney bölgesinı teşkil eder. Arazi teşekkülü bakımından, kuzeyden güneye ve denıze paralel olarak ıki tnanzara gösterir. Sahil şeridi içerilere doğru düzlük, kumluk, ıcak, fakir bir çöldür. Bu kısma Tehâme derler. tekim aynı yıl Makedonyada, hem Sonra içerilerde ve gene sahile de gene Golç Paşa, Binbaşı Musparalel gibi uzanan Dağlık kısım tafa Kemale böyle bir vazife ver gelir. Buraya Cebel, yahut Süra miştir. denir. Isyanlar daima bu dağlık bölgede olurdu. Düzlük çöl halkı uysaldır. Iki bolge halkı arasında mezhep farkı da vardır. Çöl halkı mezhep bakımından Şafiî ve • smet Beyin Kırklareli tatbı Hânefi, Dağlık kısmı Zeydî'dir. I katmdaki durumu, onun ha Fakat bütün Yemen'i daima Zeydî Imamlan kontrolleri altında yatmda yol açıcı neticeler dobulundururlar. Yani Yemen'de, ğurdu. Çünkü îstanbula donen dağlar çöllere hâkımdir. Nitekim Genel Kurmay Başkanı Ahmet 19091910 isyanının başında, memîzzet Paşa, bir süre sonra Yemen Umum Mürettep Kuvvetler Ku leketin merkezi olan San'a şehrıni de eline geçiren Zeydî Imam'ı mandanlığına tâyin edildi. Oraya Yahya idi. Yemen'in kuzey kısgidecekti. Kadrosunu tamamlımını teşkil eden Asır Sancağında yordu. Ama kafası boyuna, adını da îmam îdris isyan halindeydi.. hatırhyamadığı bir Kolağasiyle meşguldü. Onu arıyordu! YanınYemendeki bu ısyanlar doladakilere onu «öyle tarif etti : yısiyle oraya göndenlen Ahmet Hani Kırklareli manevrala İzzet Paşa Heyetinın, hareket ve icraatı ile, varılan neticeler bannda biraz ağır isiten bir önyüıkımından çok ilgi çekicı bir cepbaşı vardı ya... bana onun adını hesi vardır. Bu ıcraatın bilânçoöğreneoek, adresini vereceksiniz! sunda önyüzbaşı Ismet Bey özel Emir yerine getirildi ve sonra bir yer işgâl eder. Çünkü her tagörülmeyen bir şey oldu: Genel rafı ateş ve kan içinde olan YeKurmay Başkanı ve o sırada Yemene giden Ahmet Îzzet Paşa, men Umum Mürettep Kuvvetler Vilâyetin merkezi olan ve yüksek Kumandanı Îzzet Paşa, Ismet Bedağlar üzerinde bulunan Sana'yı ye bizzat bir mektup yazdı. Maizaptettıkten onra, hiç bir isyan yetinde vazife teklif etti. Gerçi bolgesınde yapılmayan bir şey rütbeniz henüz elverişli değildir yaptı. Yıllardanberi Âsi olan 1 ama. benim müşavirim olacaksımam Yahya ile bır nevı raahallî nız diyordu... ve muhtar idare mukavelesı imIsmet Bey tabiî saygılı bir itazaladı. Yemende isyanlara fiilen atle emri kabul ve teşekkür etti (26 şubat 910). Ama bir şey da son verdi. Bu arada gene âsı bir bölge olan Asirin Itnamı Idrisle ha yaptı. O da Ahmet Îzzet Paşade aynı şekilde bir anlaşma işini ya mektubunda, bir ÖnyüzbaşıÖnyüzbaşı Ismet beye bıraktı. îsdan beklenmiyecek olan başka met bey, hemen hemen tek başışeyler de yazıyordu. înönünün şu na gittiği, bu asırlardari beri asî sözlerini dinleyelim : bölgede aynı işi tamamladı. Türk i takiben yıllardaki «O zamanki anlayışımla bana tarihinde Yemen isyanlan artık karışıklıklar, genç ih ilk ağır gelen sey, mekteptenberi tilâlcilerin herbirini, idealim olan bir Rumeli harbinde kapandı. Öyle ki, Cihan Harbınıınırdan sınıra koşturuyordu. A vazife görmek imkânım kaybolu de, her taraftan bağlantı kesıldığı ve oradaki Türk kuvvetleri kendi dına 31 Mart Vakası denilen irtica yor düşüncesi oldu. Biz Yemen başlarına fcaldıklan hald* Imarn hareketinde, ğeleceğin Paşaları deyken, Rumeli'nin kaderini tâ Yahya bunlan mütsreke sonuna olan Enveı Bey Berlinden, Fethi yin edecek harbin patlayacağı, kadar korudu v» bu arada genis Bey Paristen, Mustafa Kemal Sebende şaşmaz bir kanaat fialin maddî ve manevl ynrdımlard» da lânikten, Ismet Bey Edirneden ve deydi. Ancak bu fikrimden bahse bulundu. »onra Halil beyler, Vehip beyler, derek özfir beyan etmek hiç bir Cemal beyler ve diğerleri, her Gerçi bu anlaşmalar evvelâ, •uretle mümkün değildi. Ruhubiri birer taraftan koşarak Hare ma islettiğim askeri terbiye bana; hattâ İstanbul Hükumeti taıafınket Ordusuna katıldılar. Istanbulharp vazifesi yapacağım yeri tâ dan da mukavemet gördü. FaKat, da isyan bastmldı. Padişah tah yin etmek hakkını düşündünnez hele İtalya harbi başlayınca, tından alındı. Parlâmento kurtadi. Muhterem Ahmet tzzet Pa hükumet anlaşmalan tasdik etti. rıldı. Ama memleket lcaynıyordu. Bu neticeler alınınca Yemenden şaya cevabıroı ve muvafakatımı Sonra Enver beylere, Fethi bey evvelâ Ahmet îzzet Paşa, sonra yazdım.» lere, Mustafa Kemallere, Halıl îşte gene bu mektuptadır ki îs da Balkan Harbi üzerine tsmet beylere ve diğerlerine Afrika çöl met bey, daha yukarıda dediği bey Îstanbula döndüler. Bu anlaşlerinde Italyanlarla boğuşmak da miz ve kendi tabiri ile «;arip bir malardan önceki Yemeni, Ulemâdüşecekti. Bir taraftan da, gizli mülâhazayı da kendini tutama dan ibnülHatip Cemalettin söyIhtilâl Cemiyeti kuruculanndan le anlatır: yarak» yazmıştır. Bu konuyu ömer Naci Îran içlerinde, aynı «Yemen Vilâyetinln teşekkükendisi şöyle nakleder: cemiyetten Suleyman Askeri, I«Memleketin yakın ve muhte lünden beri, bu güne kadar, a» rakta cezbeü dervişler gibi ortamel bir seferde, gününden iti kerden, ahaliden bir kan seli akya atüacaklar ve oralarda ölebaren kesin muvaffakiyet eihazı maktadır ki, Şap Denizini, kanceklerdi. Hattâ mesleği denizcilik nın başmda bulunması mukad lı bir deniz yoluna çevirir. Arapolan Rauf Bey (Orbay) bile peder olan Genel Kurmay Başkanı lar bn denle tevekkeli değil, Bahşine Çerkes Etem cinsinden gö nın, nasıl olup ta asıl zafer mey ri AhmerKızıl Deniz demislfr..» zü pek silâhşörler takarak, GüInönü'nün de o günleri anlatır. danından uzak bir hareket saney Iranda Hindistanın fethi rühasına gidebileceğini anlayamadı ken naklettiği gibi. yaları görecekti. Ama bütün bu «Memleketin her tarafından gegımı göylüyordum. Ahmet tzzet akıl almaz hareketler içinde bir Paşa ile bu mektubu, sonra Te len arslan gibi erler, Yemenin teşebbüs ve bir tecrübe vardır men'de, münasebetlerimizin iler türlü hummalı hastalıkları içinde ki, topraklarında başka ırktan ve ledifi zamanlarda görüşmiişüz eriyip, giderlerdi..» toplu nüfus banndıran bir impaHulâsa Yemen sakinleştirildi dür. Bana hak veriyordu. Kaldı ratorluk için, ilgi çekicidir. Ama ve bu işte Inönü, gerek împaraki Pasa, tstanbul'daki ldareden de önce şunları belirtelim : torluğun idare siyaseti, gerek dev yakınmıştır.» rin şartları üstünde hakikaten en1908 de ihtilâli başaran Ittihat teresan görüşler edindi. ve Terakki, aynı sene içinde topAma Yemenden dönüce ne olladığı ilk kongre sırasmda, Edirugünkü Türk nesli Yemen'in du? Hiç! Gene muharebeler, gene nedeki Îkinci Ordunun fikrini eski Osmanlı împaratorlu isyanlar, ricatlar, katliâmlar v.s.. sormak lüzumunu duydu. Yüzbağunun bilhassa son devrindeŞu 1908 ihtilâlcilerinin kaderi, şı Ismet Beyin ihülâlden önce bu ki yerini ve unutulmaz kanlı hâ galiba kanla, ateşle yazılmıştı ve partiye girmesini de hazırlayan tıralarını elbette bilmez. Yalonlar, nice yıllar, yalnız kanla, Jandarma Yüzbaşısı Refet Beyle nız arasıra radyolardan akseden ateşle oynadılar... bir heyeti Edirneye gönderdi. Oreski türküler arasında, şu acıklı du namına fikri sorulacak ve tavYARIN parçalar duyulur: •iyeleri almacak olanlann başın«Bura Temen'dlr, da, Yüzbaşı Ismet Bey ve arkaENVER PAŞA Gülfl Çemendir. daşı Yüzbaşı Kâzım Bey (KaraGiden gelmiyor, KARARGÂHINDA.. bekir) vardı. 1909 da gene SelâAcep nedendir...» nikte toplanan ve Mustafa Kemal'ın, ordunun siyasetten ayrılmasını ortaya attığı meşhur kongreye gene Ismet Bey, hem Cemiyet, hem Ordu Temsilcisi olarak davet edildi. Aynı sene Güneybatı Rumelide (Yanya ve Yunan smırlan tarafında) yapılan bir askerî geziye, Îkinci Ordudan Ismet Bey seçildi. Fakat 1908 den sonraki en önemli askerî tatbikat, gene aynı yıl Kırklareli havalisinde yapılıyordu. Bu tatbikata, Erkânı Harbiyei Umumiye 1 30 ton Kulp teli Reisi (Genel Kurmay Başkanı) 2 30 ton Külçe Kurjun Ahmet Izıet Paşa iştirak edecek3 9 ton Çinko Klorür ti. Ayrıca, Alman Generali ve 4 1000 adet Diper Fnçan bizde Kurmay Akademisinin teşsatm alınacaktır. kilâtçı hocası Golç Paşa da katıa) Bu işe talip olanlarm lüzumlu vesaiki muhtevi kapalı lacaktı. Öyle de oldu. Ismet Bey o sırada Süvari Tümeni Kurmayı zarf fıat tekliflerini en geç 14/2/1966 pazartesi günü bulunuyordu. Kolağası (Önyüzsaat 16.00 ya kadar Cumhuriyet caddesı Emek İş Hanı başı) olmuştu. Tatbikat sonunda No: 209 HARBİYE adresinde Petrol Ofisi Bölge Mübir kritik vazıfesı ona düstü. Nidürlü^ü Mübayaa Servisine vermeleri lâzamdır. b) Şartnameler bedelsiz olarak Bölge Müdürlüğü Mübayaa Servisisden her gün mesat saatleri dahilinde temin edilebilir. (Basm 8309/1134) İhtilâli ve sonrası, bizim yakın tarihimizin dikkatle incelenmesi gereken bir safhasıdır. Genç Türkler bu ihtilâli başardıklan zaman Imparatorluk, Orta Afrikadan Iran Körfezine, Kafkaslar ulkesine ve Adriyatik Denizine kadar yayüıyordu. Gerçi Imparatorluk kağşamıştı. Çöküntü halindeydi. Fakat ihtilâlci Genç Türkler, bütün bağlantılan çatırdayan bu harabeyi ayakta tutmayı, kendilerine vazife bildiler. Devlet kadar kuvvetli eşkiya çetelerı vardı. Arap vilâyetlerinde, Doğu illerinde şeyhler, ağalar, beyler birer hükümdar gibiydiler. Yemende, Suriyede, Dersimde, Sasonda, Çukurovada Kürt, Ermenı isyanlan vardı. Her tarafta eşraf ve mütegallibe hâkimdi. Ve nihayet ordu halsiz, Hazine tamtakırdı. Bütün bunlar, çoğunun bıyıklan yeni burulmaya başlamış bu genç insanların omuzlarına birden çöküvermişlerdi. Bu, kötü bir mirastı ve bu mirasın altında bu çocuklar ezilebilirlerdi. Kaldı ki, dertler bu kadar da değildi. Ihtilâlle beraber, yabancı devletlerin Türk topraklannı ilhaklan ve ardından saldırılar, harbler de birbirini takibetti. Bulgaristan, kırallığını ilân ederek Doğu Rumeliyi; Avusturya Bosna Herseği, Yunanistan Giridi, kendi topraklanna kattılar. Ardından İtalya, Osmanlı Afrikasına «aldırdı. Derken Balkan Harbi patladı ve nihayet Türkiye kendini, Birinci Dünya Harbinin ortasında buldu. Henüz 34 yaşında bir Başkumandan Vekili, Genel Kurmay Başkanı ve Harbiye Nazırı, 30 yaşları etrafında Tümen, Kolordu, Ordu Kumandanlan ve 9 cephede muharebe ! Olaylar, hakikaten başdöndürücüdür (1). Ama biz, burada biraz geri dönerek, şu Yüzbaşı Mustafa îsmet'in hayat hikâyesinden bir parçayı özetliyelim. Gerçi Ordud» bir hiyerarsl vardır. Yani ilerleyişler, yükselişler, önceden tertiplenmiş bir düzene bağlıdır. Ama 1908 îhtilâlinden önce kendilerini, ğeleceğin başka türlü vazifelerine hazırlayan aktif îUbaylar, ba ihtilâlden sonra, aranan ve sorumlnluk yüklenen genç önderler oldular. tsmet Bey, bunlardan biriydl. Adını ve adresini öğrenin Aranan bir subay Atatürkçü dıs politikaya dönüş için Üniversiteden sesler yükielmisti birkaç ay önce... Çeşitli finiversitelere mensup öğretlm üyeleri Türkiyenin uyduluk politikasını terketmesini istemişler, Amerikamn Kıbrıs ve Vietnam politikasını tenkid etmişlerdi. önceki gün gazetelerde bu davramşa karşı bir bildiri okuduk. Gene çeşiHi üniversitelere mensup profesör, doçent ve asistanlar, bugünkü dış politikanın olduğu gibi devamını istemektedirler. Şüphesiz böyle düşünmeleri ve düşüncelerini bildirrneleri haklarıdır. Ancak Türkiyenin çok 8nemli bir dönemini yaşadığımız bugünleTde bizim de kendilerinden soracaklanmız olacaktır. Çünkü sayın öfretim üyelerinin yayınladıkları bildiri, lâf kalabalığı içinde sapla samanı birbirine kanştırmaktadır. Hem bugünkü dış politikanın değişmesine karsı durmakta, hem de Atatürk'ün adını 6ne sürmektedir. Diyorlar ki sayın öğretim üyeleri : « Türkiye için Atatürk'ün yadigârı olan prensiplere aykın herhangi bir hareket tasavvur edilemez. Türkiyenin insan haklarının ve demokrasinin müdafii hür milletler safındaki yerini almış olması bu hürriyetçi, istiklâlci ve kültürcü vasfımn tabii bir icabıdır.» Şimdi bu sayın üniversite öfretim üyelerine soruyoruı : 1 Türkiyenin, millî kurtuluşu için savasan Cezayirden başlıyarak Asya ve Afrika tüm mazlum milletlerinin istiklâl mücadelesine karsı çıkması, ve Birlesmiş Milletlerde hep bu yolda oy kullanması Atatürk'ün yadigân olan prensiplere uygun mudur? 2 Türkiyenin bir yabancı devlete Anadolu topraklarındaki egemenlik haklanndan vazgeçme ölçüsünde üsler vermesl Atatürk'ün yadigârı olan prensıplere nygun mudur? 3 TüTkiyenin bir büyük devletin yedeğine takılarak, onun her dediğine «evet» demesi, ve bütün milletlerarası mönasebetlerinde bu yabancı devletin peyki gibi davranması Atatürk'ün yadigârı olan prensiplere uygun mudur? 4 Türkiye topraklarında Türk milletinin varlıgım topyekun tehlikeye atabilecek birtakım davramsları, bir yabancı devlet yürürlüğe koyabilmektedir. Devletimizin, bu yabancı devletin davranışlarını kontrol etmek yetkisinden mahrum kalması Atatürk'ün yadigân olan prensiplere uygun mudur? 5 Bir yabancı devlet Baskanının Türk Hükumet Başkanma agır bir dille yazdığı mektup açıklanmıştır. Bu mektupta, yabancı devlet başkanı Türkiye Hükumetine «Siz bizim verdiğimiz silâhları ancak bizim iznimizle kullanabilirsiniz» demektedir. Dış politikada bu çeşit ilişkiler Atatürk'ün yadigân olan prensiplere nyfun mudur? 6 Bir yabancı devletle olan ilişkilerimizde bu yabancı devlet Türkiye sınırlarından istedi|i eşyayı, askeri ve malzemeyi Türk makamlanna haber vermeden sokup çıkarabilmektedir. Türk resmî makamlannın bn konuda bir kontrol yetkisi yoktur. Aynı yabancı devletin posta konusunda kapitülâsyonlara rahmet okutacak imtiyazlara sahip olduğu ispat edilmiştir. Bir yabancı devlet ile münasebetlerdeki bu tutum Atatürk'ün yadigân olan prensiplere uygun mndur? Sayın öğretim üyeleri yayınladıkları bildiride, çiğnene çiğnene gakız olmuş birtakım lâflan birbiri ardından sıralıyacaklarına Türkiyenin elle tutulur dış münasebetleri üzerinde açık ve seçik fikirlerini söylemeli idiler. Yukarıdaki sorulara kesin ve açık cevaplar verildiğinde gerçek düsünceler ortaya çıkacaktır. Bir üniversite öğretim üyesinin açıkca ortaya çıkıp : Evet arkadas ! Ben millî kurtulus savasını yapan milletlere karşı duruyorum. Ben Türkiyenin egemenlik haklanndan vazgeçerck yabancı devlete üs vermesini hos görüyorum. Ben Amerikamn her yaptığını alkışlamak istiyorum. Ben devletimin haberi olmadan Anadoludan nçaklar uçurnlmasına ve Anadoluya yabancı asker indirilmesine razıyım. Ben Amerikamn bize verdiği silâhları Amerika izin vermeden kullanmak istemem. Ben posta ve yargı işlerinde yabancı devlete imtiyazlar tanınmasına seı çıkarmam . demesini bekliyoruz. Böyle konuşmıyan kisl dış politikada detişiklik istiyor demektir. Böyle konuşan kişinin ise isminin basına yakışan sıfat bellldir. Türkiye tarihî bir dönemini yaşamaktadır. Adının başmda proîesör, doçent çibi unvanlar bulunanlar, açık ve kesin olmak zorundadırlar. Atatürk'ün adını anmak istiyenler ise Atatürk'ün dış politikasına saygılı davranmalıdırlar. Atatürk'ün dış politikası her kafaya uvçun bir dış politika değildir. Marifetli kişiler neredeyse Atatürkçülüğü fes kalıbına bile. oturtaeakUr. Şark kumazbiı derler buna... "" ' ' ' ' " TENİ KİTAPLJLR 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Varlık Yayınevi yeni kitaplarını sunar: Sabahattin Ali: İçinuzdeld Şeytan (Roman) 6 Lira. Dr. Yellowlees: Ruh ve Akıl Bozukluklan, 5 Llra. B. Necatigil: Edcbiyttımızda İsimler Sözlüğü, 5 Lira. John Steinbeck: Bir Savaş Vardı, 4 Lira. F. Nietzsche: Seçilmiş Düsünceler, 2 Lira. Sabahattin Kudret Aksal: Kahvede Şenlik Var, 2 Ura. Panait Istrati: Baragan'ın Dikenleri, 2 Lira. Japon Masallan: (Çocuk Klâsikleri). 1 Lira. Cumhuriyet 1128 OFFICE CLERK WANTED FOREIGN TRADE FIRJ1 LOOKING FOR MALE CLERK GRADUATE OF UN1VERSITS OR COLLEGE MUST WRITE SPEAK PERFECT ENGLIGH AGE UNDER 35 APPLY WITH CURRICULU1VI VITAE IN ENGLISH AND PHOTOGRAPH POBOX 852 İSTANBUL. Cumhuriyet 1135 Bura Yemendir B AMERICAN EXPORT ISBRANDTSEN LlNES Limanımıza S/S EXPORT BUYER S/S EXPORT BUİLDER S/S EXPORT BAY gelişi 4/2/966 20/2/966 21/2/966 PETROL OFİSİ İSTANBUL BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNDEN ÜĞÜ Ofisimiz ÜnHeleri İhliyacı İçin Hareket 7/2/966 21/2/966 24/2/96G NEW YORK NORFOLK BALTİMORE PHİLADELPHİA ve BOSTON limanları için emtea kabul edümektedir. Malumat için: Araboğlu Vapur Acenteliği Ltd. Şirketine müracaat TOPHANE Tahir Han kat 3 Tel: 49 75 00, 1, 2 İlâncılık: 1309'1151 Not: GRİR NEZLE DIŞ AĞRISI YANtKLAR • : GÜNEŞ YANIĞI AtflBÖCEK SOKMASI ADALE ROMATİZMASJ YARALAR. KEŞİK ', PİŞİK. KAŞINTİ ' EKZEMA, ERGENLİK DONUK . DERİ ÇATLAKLARINOA,WANİKÛR VE TRAŞTAN SONRA KULLANIt IR Maden Kömürii Naklettirilecektir Bankamız Yalova Kaphcaları İşletmesi ihtiyacı için, takriben 300 ton maden ve 25 ton kok kömürü, İstanbuldan (Kuruçeşme) Yalova Kaphcaları deposuna kadar, kapatılmış zarf içinde teklif almak suretile naklettirilecektir. Bu nakliyat için son teklif verme tarihi 14 şubat 1966 dır. Fazla malümat ve sartnamesi Bahçekapı 27 Mayıs Handa Malzeme Müdürlüğünden alınabilir. DENİZCİLİK BANKASI T.A.O. (Bnu 8283/1138) INŞAAT îzmit Goodyear Ailesi Vspı Kooperatifinin sosval mesKen standartlanna göre yaptırılacak 1 milyon 37 bin TL. lıfc (1.037.0005 TL. 28 daireli blok apartman inşaatı, götürü fWt esasma göre, kapalı zarf usulüyle 18 şubat 1966 cuma eünü yapılacak eksiltme ile ihale edilecektir. Tamamlayıcı malumat için Kooperatife, veya İzmit Sosya! Sigortalar Kurumu Müdürlüğüne müracaat edilmesi. Cumuhriyet 1163