Katalog

CTTMHtTRIYKT 27 Aralık I95J YERALTI ŞEHİRCİLİĞ1 Dünyada Neler Oluyor? j Yerin dibinde yapılacak şehirlerin daha Garib tesadüfler havadar olacakları temin ediliyor Madam Durand bır arkadaşıle telefonla goruşmek uzere bır kahveye gırmıştı Fakat telefon numarasını unuttuğundan rehbere bak mak ıcab edıyordu Rehben karıştınrken elınden duşmez mı' Eğılıp kaldırırken kıtabda Norbert Rustıone dıye bır ısım gozune ılıştı Hemen o numaraya telefon ettı Bu Norbert kendı oğluydu Kocasından boşandığmdanberı geçen on dort senedır onun ızını kaybetmıştı Demek o sırada , kadın bır gozunu kırpmış olsaydı ' belkı de oğlunu gene bulamıyacaktı. Bu sırf bır tesaduften ıbarettı Fakat bu tesaduf denılen nedır' Yoksa tesaduf dedığımız bu nesne bır telepatı, bır hıssıkablelvuku mudur' idıler Hemen gole atılarak ana ve oğlu kurtardılar Fransada senede bır mılyondan fazla çocuk doğar Ekserıva yavrular, doktor ve ebelerın so>ledıkleri tarıhten evvel dunvaya gelırler Anlaşılan bıraz acelecı oluyorlar. Burada zıkredecegımız Henn M nın başına da ajTiı hal gelmıştı Adamcağız karısının sancılar ıçınde kıvrandığını gorunce sokağa uımış, delı gıbı şoforlerı çağırmaga başlamıştı Garıb değıl mı' Tam onunde duran arabada uç doktor bulunuyordu ve bunlardan bırı de kadın doktoruydu' Farıs şehnnın altmad >ok, >0Ktur Hatta boyle y ıab nıahzenlerı bıle bulmak kabıldır. Lstede hemen hemen butun u faalıyetını koruduğu çoktan anla çahşan daha pek çok fabrıka'ar Yakın bır âtıde bız de uzak ec3= TI'Z gıbı yerın altmda yaşama mumî bınalar yer almaktadır Bu şılmıştır Italya, tsvıçre, Isveç mevcud Bundan başka S*okholmg ^bul edecek mıyız"1 Buna mu meyanda garajlar yol ve tren ıs ve Norveçte elektrık santrallan hep de 150 bın metre mıkâblık B^erth ak nazarıle bakamıyaca^ımız tasyonlan, otobus ıstasyonlan dev yer altındadır Fransada Poıtzıc'de de 50 bın metre mıkâblık akarvakıt postaha yapılmakta olan 40 bın kılovatlık depoları var gı u ı temennı de edemeyız Fakat let daırelerı, mektebler ha b esna^ında emın sıgınak bul neler telefon santrallan, polıs ka santral da tamamen yer altınladır Ingılızlerın Malta ve Cebe'uttamerkezlerı, Almanyada Manheım santralı 16 5 rıkta yer altı kısıalan ve 300 vam k endışe=ı beıtaraf edılse bıle, rakolları ılk yardım şeh'rlerde bugun bu>uk yerler tu ıtfaıve kışlaları, bazı lâboratuarlar, metre derınlıktedır taklık hastanelerı var Los Angetan bır çok servıslerın yer altına rnuzeler, kutubhaneler, pazar >erYer altuıda elektrık santralların les'de 2000 arabalık gara], Allenakıllen her halde lehımıze olur lerı, antrepolar, soğuk hava depo dan maada bılhassa teslıhat ıçın ganıs daglarında da Amerıkan sılolar Valıa toprasn altında ınşaat j c p lan. umumî mağaza ve mak ustunde yapmaktan her za borsalar hattâ bankalar vardır man fazlaya mal olur ama bu bıMutehassıs ayjlca fabrıka ve analan ısıtmak ve bakmaK çok aa tolyelen, muhımmat depolarını ha kolaydır erzak anbarlannı, tersanelen su ve yakıt depolarını bıryuk mağa*** zaları, galerılerı, tıyatro ve sınemaYann beldelenmızın bır çol' ış ları yuzme havuzlarmı ve matîkıncı Selım şehzadelığı sırasında bır gun sarayın hızmetılerı \eıın altında jorulecekrır baaları da yer altına yerleştırmekne bakan Celâl Beye tedır Hi at bu suretle daha ae?elı ola Halk benım ıçın ne duşunuyor 7 Bu lıste belkı çok şumuılü gocak Bu ıddıada bulananıır ver bankalan tarafından yaptırıltn muazzam bır şehır var Eankalar ıcabında buraya arşıvlerıru kaçırabıleceklerı gıbı ıkı bm kışıye de sığınaklık edebılecektır Nıhayet Amerıkada yapılmağa başlanan sayısız atom sığınakları var Fakat bu mşaabn çoğu plânsız ve gunun ıcablarına cevab vermek uzere j'apılmıştır Halbukı bundan sonra yapılacak ınşaaun bır plân ve program takıb etmesı zarurîdır Tekrar edıyoruz Yanhş anlaşılmasın Yer altına ınmekten maksad toprak altında ıkamet etmek degıldır Bu dupeduz bır gerılık olur Maksad şehırlen ^ımdıkı sıkışık dunımlarından kurtarmaktır Toprak altında ortalama hararet derecesı 10 13 tur Bunu ı«tenı len sevıyeye yukseltmek kolaydır Bır kere de yukseltıldı mı hep aynı kahr Isveçte yapılan tecrubeler yer altı bınalarının kolay ısıtılabıldıgını ve yakıttan vuzde ellı tasarruf edıldığını gpstermısiır Yalnız rutubete karşı bu bınala rın ıyı tecrıd edılmış olmaları ıcab etmektedır Bunun ıçın He en ıyı çare ha\avı klımatıze etmPKtır Fakat ınsanların yer al*nda ıyı duşunup çalışabılmelerı ıçın ışık tertıbatmm ıyı olması şartfcr Işıksızlık dernı beyazlatır, kırmızı kurelerm sayısını azaltır ve adale kudretını gerıletır Onun ıçın yer altında kullanılacak ışık guneş ışığı Pibı olmalı hattâ ultravıolet şuaları ıhtıva etmelıdır 1 TARİHTEN FIKRALAR | Saltanat Selime Kalacaktır Ikı makınıst bır lokomotıfin tamırı ıçın butun gun çalıştıktan sonra aynı arabaya bınerek evlerın» gıtmekte ıken tren yolundan geçtıklerı sırada bır lokomotıfin sadBır çok metapsışık cemıyetler mesme maruz kaldılar Bu lokoI var Onlara gore hâdıse bıraz daha motıf butun gun çalışarak tamır etderınleştınlse tabıî sebeblen bulu j tıklerı makıne ıdı' nur Çakmağmı nehre duşurup ertesi Bu kızların ısmı Paulıne Tay Bunu boyle kabul etmekle bera lor'dıır Bırı Amerıkilı otekı gunu bunu jakaladıgı bır balığın ber, bu zevat tesadufu reddetme Kanadalıdır Ikız gıbi bırbiruıe karnında bulan balıkçınm hıkâjesi mektedırler Bu yolda topladıkları de meshurdur benzedıklerı halde aralarında bmlerce hâdıseler vardır Kanadada Paulıne Tavlor ısmınakrabalık yoktur. Tedavısı ımkânsız bır nevı roma bın babanm temenni'inın nasıl olup de bır kız vardı Bır gun Bırleşık tızma hastalığına tutulan Betty s da harfıyjen yerıne geldığını sıze Amerıkanın bır şehrıne gıden kıı sokakta kendı aksının karşısına çık mınde bır Ingılız kızı vardı Baba ızah edemezler tığını sanacak gıbı. oldu Onundekl sı kızını pek sevdığınden kızı hasBu gıbı tesadufler zannedıldığı kızm ısmı Paulıne Taylor olduğu talıktan kürtulması şartıle sağ elını gıbı gıydığı elbısenın de modelı aybıle feda edecegını soyler dururdu kadar nadır de degıldır Meselâ Madam Martın ve oğlu nı ıdı Halbukı ıkı kız arasında ea Tuhaf değıl mı' Baba bır otomobıl kazası netıcesmde sağ elını kaybet Auvergue de Pawın mevkıınden uzak bır akrabalık bıle yoktu Parısın bır hastanesınde ikı geno tı Aynı gun de kız ıyı oldu geçerken arabaları devrılmış ve ana kadın dogum koğuşuna yatırıldılar. Şımdı bazıları bu hâdıseyı şokla ıle oğul yolun kenarmdakı denn Kadmların yatakları yanyana ıdl, ızah etmeğe çalışarak, kızm bu ka gole duşmuşlsrdı Kazaya şahıd oAynı saatte ıkısının de bır oğlu olza habeunı duyuğu zaman hıssettılan bır turıst de yuzmek bılmıyor d ve bırbırmden haberı olmıyarak ğı hej ecanın ılâcdan fazla tesır ettıdu Denıze duşenlerden kurtulan ısmını Thomas koydular Her ikl gmı soylıyeceklerdır Bazıları da kadmın ısmi de Marguerıte Dupuij heyecan netîcesınde bobrek ustu ların nısbetı yuzde yedıdır Tam o ıdı guddelerın çalışmağa başladığını ve sırada kenar bır yoldan bır yuzuSız bu ganb hâdıselen istedlğinia bu sayede kızm kurtulduğunu ılerı cu ekıpı gorundu Bu gencler yuzgıbı ızah ededurunuz Bız buna sasureceklerdır Ama bunlardan hıç me şampıyonasına hazırlanmakta dece tesaduf dıyoruz Bundan başka Fen Fakultesının laboratuarları da 28 metre d°r nıktedır San at ve Meslek KonserBu mutehassısların fıkrı ve go vatuarı laboratuarları hattâ uç rıisU tam asıımıza >akışmaktadır anfıteatr ı gene Eczacı Mektebınm Bu' me k dar ınsanları bıraz d dershanelerı Devlet Bankasının >er altında vaşamağa sevkeden ık kasa daırelerı hep yer altmdadır seb b oıulmuştur Bunlardan Hele De\'let Bankasının kasa daıbırın ı ı ve en kadımı soguktan resınm sathı on bır bın netre kasıcat tan ve duşmandan kounrpak redır Tavanı 714 dırek tutmaktaks i2i*ı dıgeıı de yer altı servet cür lerını ışletmek onlardan ıstıfad' Bu mısaller de gosterıyor ki ınetmek endışe=ı Fakat asri hay=t san faahyetlerınden bazılannı ver la \er altına ınmek ıstemprn ze ye altına nakletmek pekâlâ mumkun nı vpnı sebebler zuhur etm ştır olmaktadır Çphı 'eıde sorulen yersız'ık oızler *** yer altına ıltıca etmeğe mecbur eYer altının bır memleketın smal decek gıbı gorunmektedır. Eu yapıldıgı takdırde bır kere çphı ler daha sıhhî ve daha neş'el ola aktır Oyle ya bu sayede yeşıl Bahalar çogalacak, bır sunı yer tutan bına ortadan kalkmış olacaktır Hepsı bu kadar da değıl Trafik kclnlasaeaktır İklım ne kadar 1 beı ^d olursa olsun yenı bınalara tesır edemıyecektır Bu kabıl bına'aun hıç bır âfetten muf'ssır clmadıkları fennen ve bıttecmbe eab ttır. Dığer taraftan hava hucumlan, yan^ınlar venı bınalara zarar ve. rerp ecektır Gurultu d^nı'en asrım za mahsus âfet de bertaraf e ] n,ış olacaktır Toprağın derınlık "îmde hırsızlık da mumkun degılur Bu sayede bekçdarm ışı bır haylı kolaylaşacaktır Nıhayet toprak altında bına yapmak ıçın ıstımlâk rouamelesı lârım dPEildır Istımlâk uşının şımdıkı halde ne kadar pahaüya maj oldugu hepımızın malumu'lur. *** <tYer Altı Dunyası» mecmuasının dır^ktorlermden muteha=sis tır rnımar yerın dıbıne nakMı'ebj'ecek bmalann bır hstesını hazırlamıştır sltı şehıılen muteha^sHiaıidır Onlara gore bu çeş'd şehıılerm mş^sı pekâlâ mumHınrlur Bu mım=ırlar vakıa evlerı toDrak sevıyesın^en ıtıbaren yukseı'eoee mız VFI le derınl ~ine Sıdılmp i n da ha d g»u olarajı fj^rınde degıllerdır ama bugun şehırlerı kalabahk k'f an ve ışgal eden bır çok bıntn yer altına nakıllerınde faydd ^ormektedırler runebılır fakat Parıs şehrını elımıze alırsak metro ve bazı madenlenn kanalızasyonların yer altı kanallannm araba ve pıyadeye mshsus geçıdlerın bır çok garaj ve gazete matbaalarının carların bır tıyatronun bazı magaraların, yuz me havuzlarının yer altında bulun duğu çorulur Dıye sordu Celâl Bey hemen su karşıhğı verdı. Asker babanızm yerıne kardeşın Mustafanın geçmesını ıstıvor otekı kardeşın Bavezıdı de annesı ve babası çok sevıyorlar fakat kımse senden bahsetmıyor Dah,a dogrusu sende bır huner gormuyor Bu cevab uzerıne Selım bır dakıka dusundukten sonra Asker Mustafanın padışahlığını ıste«m babam ve anam da Ba\ezıdı sevsınler eger Allah murad ederse saltanat Sehme kalacaktır dedı Kubbelerin Ses Alımını Ayarhyorum Turk vapıcılık sanatının en buyuk ustadı olan mımar Sınan Istanbulda Suleymanıje camıını vaparken onun basarısım çekemıyenlerden bırısı camı ıçınde nargıle ıçerek bu bınaya hurmetsızlıkte bulundugunu padısaha sıkayet etmıştı Buna çok canı sıkılan Kanuni Sultan Suleyman camıve gırerek onıı nargıle basında vakaladı Hemen yerınden fırlayan sanatkâr padısaha buyuk savgı gosterdı Kanuni onun yuzune sert sert baktıktan sonra. Nedır bu vaptığın hareket' Dedı Hakkında şıkayet japıldığını derhal anlayan zekı mımar. Şevketlu padışahım maksad nargıle ıçmek degıldır Bu tokurtularla kubbelerin ses alımını ayarhyorum Cevabını verdı Nıhayet duvarların rengı de muhımdır I\ı renk ıntıhab edılırse ver altında çalışan ınsanlarda toprak altında kapalı bulundukları Bu kadınların ikısının de ısmı Margnt Dupuısdır. Ikısı de a>nı gun oelan dofeunnu» ye teünlerüd hıssı uyanmaz Thomas koymuşlardır. Ne tesaduf degil mi? (HJERARD ,„«> A.C. TORENTO HE| fORT i BU POSTA . , HE* 4b AFRİKANİN SA?ftLAHD KOVUNDE fc VÜCUOE 6ETÎRILEN İNSAfJ CEMBERl BUÇEM8£Rİ LERDtR. f^>V^' f , ' MORO2 5hibi P.M.ftKERS İKİ ZENCİ ALAYf VÛCÜDE O£TÎRKfRK SEKİZ SAAT PURMAÇmOANS ETMEK SURETİLE KÖYİf " MLTJR^ASKERLER STERM İ TARİHİN EN MUAZZAM RUYET K.MİA HVlVAVAf BA SIM1E BIR DOĞUM Son guı lerde rioKan bu zur^fa yav rusu 1 60 boMi Hıdır Fakat bu ka^Iar uzu ı olmasına ragmen henuz yanından ayrüamamaktadır HATÂSit ARtN «AUNUĞI BİR OCĞİLDÎR IJFKf. OLM/\$t &EREKEN ^OISTANIN VIJAY^NAGAR SüLTAMl HARPTEN MUZAFFER OÖNEN |VpAJl f yi &06f\ZINA K/\O »ÇINE GÖHMEK SURETİLE TIR< • Copr 19?}. K« [ÜCEVHER İÇINE GÖMULEN ^., r , Wotld nght5 reseıvtd