Katalog

VUBU1UIU X E I Bundan yırmı dort sene evvel, Bırleşık Amerıkanın Ohıo eyaletınde, Cleveland'da buyuk bır klınıkte yangın çıkmıştı Alevler yeraltı katından yukarı çıkmadığı halde yuz yırmı beş kışı dumandan boğularak oldu 1946 senesınde, Chıcago'dakı La Salle otelı facıasında, duman 61 kışıyı oldurdu 1942 sencunde, Boston'da, bır barda yangın çıkmış 492 kışı de orada olmuştu Bunların pek azının vucudunde yanık vardı Bır tek kısının de sakatlandığı gorulmuştu Hıç bırısı yanmış veya çığnenmış değıl, sadece gazdan boğulmuştu Mısaller nıhayetsız şekılde uzatılabıhr Bundan bır kaç sene evvel yapılmış olan bır ıncelemenm netıcesını zıkrederek meseleyı hulâsa edelım Bına yangınlarında olenlerın yuzde yetmıs dordu, yangın alt katta çıktığı tskdırde yukarı katlara yukse'en zehırlı gazlardan boğulanlardır Itfaıye efradı arasında olum vak'aları ile çalışamıyacak derecede sakatlanma .vak'aları, çoğu zaman, alevler yuzunden değıl dumandan olur. Her sene, boğucu gazlardan hastalanan bınlerce ıtfaıye neferınden kaçının bu yuzden olduğu bellı değıldır Salâhıyetlı kımseler, ustuste duman ıçınde kalmanın, itfaıye neferlerınin hayatını on, on bes sene kısalttığı kanaatındedırler Dumanın neşrettığı boğucu gaz, ysnan maddenm cınsıne gore değışır Elbıse kumaşları, esya kumas'arı, ıpek, yun, pamuk, reyon, kurkler, cerıler, plâstık maddeler kaucuk, tecrıd melzemesı hattâ gazete kâğıdı, ayn ayrı on çeşıd zehırlı gaz neşrederler Bunların en harcıâlemı olan karbon oksıdı, hepsınde, değışık nısbetierde mevcuddur Yanan cısmın tdtnsmen yanıj kül halıne gelmedığı tdvan aralarında, yeraltı katlarında, mahzen, komurluk gıbl tıkar^k yerlerde bu gpzuı tehlıkesı dalıa fazladır Kar bon oksıdme yuzde buyuk bıc msbette asıd sıyanidrık v« sulfurlu iarojen de karışır ki bu ıkı gaz ötekınden de tehl'kelıdır N.hayet kunlara karbon oksıdı kadar korkunç ve oldürücu olan amonyakı Aa ılâve etmeJc icab eder Tehlikesiz duma n olmaz Yangına Karşı Ahnacak Tedbirler: SEYAHAT NOTLARI: Vichy ve Cenova mezarlığı Yazan: Mazhar Kunt Yorkta, bır kadın, elınde sıgara, gazete okurken uyuyakalmıştı Elınde tuttuğu gazete yere duştu onun ıiftune duşen sıgara, gaze.eyı tutusrurdu, yerde duran oteıtı gazeteler de turtıstu Kadın uyanmış tehlıkeyı gorunce telefona koşup ıtfaıyeye haber vermıştı Sonra yan gını sondurmeğe teşebbus ettı Tlfaıye geldığı zaman yangın ba<=!angıcı gerçı sonmuş, fakat kadın olBundan bır kaç sene evvel, New muştu Olumun sebebı, yanan gc Akisler Avusfralya hava kuvveilerinde fepkili uçaklar Avustralyada ımal olunan «Avon Sabre» tepkıli uçaklan tez bir zamanda uçuşa başlayacak ve gelecek bır kaç yıl içınde Avurtralyı hava kuvvetlerının esas uçaklannı teşkıl edecektır Hava Kurtnay Başkanı Maresal Sır Donald HardTian'ın bıldırdığıne gore, Avustralyada ımal edılen bu uçaklar Amenkada B inşa edılen bu tıpten daha kuvvetlı bır makme ıle teçhız edılmış bulunmaktadır Imal edılmekte olan «Canberra» bombardıman uçaklan da ayda bır tane olarak çıkmava başlayacaktır Fevkalâde bır ahval halınde Avustralya Hava Kuvvetlerı Que«>n<;land de bulunan herhaneı bır usten btr anlık ıhbarı muteakıb seferber edılebıleceklerdır zete kâğıdlannın neşrettığı 7Phırlı gazlardı Ohıo eyaietınde, bır Noel ağacı tutuşmuştu Hemen h r ha'ı alıp ateşı sondürduler Fal.at çıkan gazlar, ust katta blr odad* uyumakta olan mınrami bir c^cu*u beşığınde tıkayıp oldurmeğe kâfl gelmıştı Halbukı ağacın tutuştugu odada hiç kimse rahatsızlık duymamıştı Bır dumanın zehırli olup olma dığuu kokusundan anlamağa ımlan voktur Bır otomobıl eşapmamndan çıkan gazlar pıs kokuludîir fakrft a«l zehlrh gszlar kokmıyar dumanlarda mevcuddur M»selâ tu Buyuk bır >angın tuşmuş benzın bızı aıevh bır o yuzde ıkı nısbetınde karbon oksıdı dundan daha fazla korkutuı Hal ıhtiva eden dumanı ıkı defa kuvbukı, asıl zehırlı duman odunun vetle teneffus ederlerse, üç dakıka neşrettığıdır Burnumuzun bızı al ıçınde olebılırler dattığı da vâkıdır Bır oda ıçınde Onun ıçuı yangın başlangıçlarınbulunan kımseler, ocaktan kaçan da, hele ateş tavan arası gıbı, mahhavagazının kokusunu duynu>a zen gıbı hırdavat odası gıbı h^vabılırler Fakat dışarıdan gelen b.r sız yerlerde çıkmışsa, sondurmek kımse bu kokuyu derhal hısaeder ıçın uğraşmağa kalkışmayıp nemen Dumanın bır başka hususlyetı d*. kapıyı ortmek ve ıtfaıyeye İ!#bcr her an patlıyabılmesı ıhtımalıdır vermek lâzımdır Bır dumanın Itfaıvtcıler pazartesı gunlerınden rengıne veya koyuluguna bakıp da korkarlar Çunku çogu zaman aa ne dereceye kadar tehlıkelı oldıızartesı gunu çıkan yangınlar lıa f 'a ğtnu hesablamak akıl kârı değıldır tatılı esnasında ıçın ıçın yanan a Hafıf bır duman son derece zehır ı teşlerden olur Kapalı \erde ouıkıp olabılır Butun mesele dumanın ısınan gazlar açılan kapıdan .çerı n ohıjetındedır oksi]en hucum eder etmez 'nn 5k Zermne en vakın olan noktalar edıp bınayı havaya uçurabıhr Bır da havanın en temızı bulunduğu motor fabrıkası yangınında bınaya gerçı bır hakıkattır Fakat bu tebıtışık bır deponun kapısı açılır mız havanın ıçınde de bazan, haaçılmaz boyle bır ınfılâk nlmuş vadan daha ağır oldugu ıçın en fabrika havava uçmu^tu aşağı sevıyede dolaş^n gazlar buKarbon oksıdınm en lcııvvetle lunabılır Sulfurlu ıdrojen bunl.rıntısar ettıgı an ekserıva v^rıgın n dandır Bır yangın başlangıcın<'4 başlangıcıdır Uzun zaman ıçın ıçın çömeilk vazıvette teneffus edı'en yandıktan sonra alevinen y?ngın havanın en temız hava olması ıhlarda evın ıçınde bulunup da teh tımalı pek kuv\'ethdır lıkeyı neden sonra farkedenler Duman ıçınden geçerkpn ne < •! Avrupanm su şehırlen, buralara devam edenlenn mızacma gore her çeşıd eğlenceyı cemeden beldel°r halındedır Hemen hepsınde bır ga i zıno var Gazıno dedığ ımız zaman bızde gorulenler mısıllu meyhan» veya lokantalar akla gelmemelıdır Bızde bır barakaya dort masa ve yarım duzıne ıskemle koydunuz mu oldu sıze gazıno Orada bu kelıme busbutun başka bır manada ahnmaktadır Meselâ Vıchv dekı gazıno muhte şem bır muessesedır Içınde boule, roulette, bakara, şımendıfer oynamağa mahsus kumar salonlarından tutunuz tıyatroys dans salonuna tutmak lâzımdır Çoğu kadar her çeşıd eglence yerı mevbu tek derın nefes alıp bu nefesı cud Dışında da koca bır açıkhava uzun muddet cıgerlerınde rutarlar konser mahallı var Bu mantıksız bır harekettır Çunku Gecelerı dılevenler kumar masaotuz, kjrk sanıye cıgerde muhafaza larına sevırtır ıstıyenler tıyatroya edılen havada asıd karbonık husu veya konsere gıder yahud Jans sale gelır bu asıd de teneffus ıhtı lonuna tltıfat eder yac» dogurur En ıjısı âzami bır Yalnız boule oyunu muste3na veya ıkı dakıka yanı normald">n bakara gıbı kumar oyr>amağa heıkı defa daha derın ve ıkı defa Ha veslı olanlann evvelâ huvıyetlerı ha suratlı nefes almakhr Bu «u tahkık edılmekte ve kendıler'ne bır retle cıgerlerdekı asıd karbonık o gırış kartı verılmektedır Noterler kadar azalır kı teneKuc mtıdHe .ır bsmkener ve umumıyetle halktan musavı bır muddet t n t r a r ' nrfes mevduat kabul eden muess».»e saalmak ıhtıyacı dui'Jmız Hattâ hıb ve mudurlerının buralara gır^(nıden nefes almjk ınhyıcı h:s mesı yasaktır sedıldığı zaman bıît ıcab ^ıierse Avrıca muazz«.m kah\el°r var rflesı bır dakık, tutmak mumkım Buıalarda ogleden sonra ge<»vî.ısı cıut na kadar saz çalmmakta şar'cı ovKarbon oksıdınm velev pek z lenmekte velhasıl musıkı sevenlemıktarda bıle olsa ınsanda rnu | rın hos bır vakıt geçırmelerı temın hakemevı yok ethgını unutmaTn olunmaktadır lıdır Muhakeme yurutenrv\er< K Otellerın ekserısı yemekhdır Or hale geldıklerı ıçın, alevlerı ara tahaHı bır otelde ıkı kışı yemekh sından kaçtıkları bınaya tekrar a olmak şartıle bızım para ıle 35 Llelacele dalan ve orada boğuUj^k, ava oda buiabıhr Hıç de fazla d<»1 ahud yanarak can ve'en ıns nıa Üil rır «ayısı tujıer urpertecek kai ı Duşunu'urse su şehırlen ıçm nu fazladır H \ gıbı eglenceler çok gorulemez Ba Napolıde bir çeşme başı zılan ganb b)r mantıkla hareket ederek buralarda tam bır sukunetuı hukum surmesını doğru bulurlar Bıze kalırsa hasta'ann eğlenmelerı derdlennı unutmaları sarttır Fakat mutlaka sukunetı, yalnızlıgı tercıh edenler olsa bıle onların mızaana gore koşeler var Ko caman parklar sessız sadasız korular onlara ısteaıklerı asudelığı pek âlâ temın edıyor Vıchv'de on yedıncı asrın guzıde edıbelerınden Mm de Sevıgnenın kâşanesı şehrın gorulecek yerlerınden bıruıı teçkıl etmektedır 3u nuşunde Cenovava da uğramakta» dır Gemı burava sexi2 saat demır attığı ıçın şehrı gezmek mumkun olabılıyor Cenovada gorulecek bır çok kd« şeler var Bunlardan bırl de hemen rıhtımdakı çarşıdır. Bunun bazı kısımlarının sokaklan o derece dar kı ınsan kollarını açtığı zaman ıki taraf duvarlarını tutabınyor Bu dar sokaklaı'a ne mağazalar yok! Igneden ıplıge kadar her sey mevcud JEskeleden galıba 23 numaıalı trol«>vbuse bınıldıgı zaman Ceno Vıchy'de Madam de Sevigne konağı rası şımdı otel olmuş fakat anlayışlı ellerde bulundugundan hususıyetın: kavbejnemış Vıchv de dıleyenler plâj hayatı da yaşıvabılıyorlar Ollıer nehrının kenaıı yuzenlerle ao!u vamn meşhur Tiezarlıgına gıdılıyor. Meğer bu şehırde gorulecek cn •neşhur yer burası ımış Cenovada bır dostumuza rastlıyarak racztrlığı gezmek ıstedıgımızı soyleyıne» gavruhtıyari kaç gun kalaca^mızl sordu Mezarhk o kadar buvuk o Vapur Marsılyadan Istanbala do kadar muhteşem ımış kı oyle :ki uç saatte gezmek ve gormen kabıl degılmış Arkadaşın evvelâ lâtıfe ettığınl sandık Bır mezarl'ğın gezılm^si ıçın bır kaç gun ıcab edemezdı Fa kat yerıne gıttığımız zaman h?kk olduğunu kabul etmek zorunia kaldık Burası hakikaten goru'mprıij bır sanat eserlerı muzesı hauıde ıdı Mezarhğa koca kapıdan gl'ild.ği zaman sağa ve sola uzanan buyuk galerıler var Bu galerıler'n rer taşı bır mezar Ayrıca duvar'ara ria mermer plâklarla kapalı raflar y«pmışlar ve buralara da cenaze yerleştırmışler Galerılerın ıkı tarafında tabıt buyuklukte hevkeller var Bunnrın kımısı temsıli bır mana taşıyor, Vımısı de hakıkî Bakıyorsunuz oıenın bır bustunun etrafına gerıd» kalanlar toplanmış, ondan şefaat dıhyorlar Bu e=erler o derece guzel o kadar mukemmel kı u.sanın hayretten ağzı açık kalı,or Ka dınların kadıfe roblarına clınızi suruyorsunuz bakıvorsunuz taş. Atlas elbıselerını tutuvorsunuz satıa taş Eteklerındekı danteller bıle u nutulmamış Hele bır kadının <cucağında tullere sarılmış bır çocule vardı sankı tuller uçacaktı Elımızi dokundurduk, bu da mermerden» mış' Yuzleıdekı ıfade de gorulecPK «ey. Çocukların gozlerı dalgın ve ı»<ı» rablı butun hatlardan duyulan keder dokuluyor Mezsrlığın avlusu buvuklere tahsıs olunmuş Sedlerın uzeruiı' ço» cuk mezarlarını verleştırmı^t^r, Sedın ustune çıkıldığı zaman kaşınıza gene muhteşem bır cin? selıyoı Bunun ıçınde de galeruer var Hele dısandakı mezarlarm hef h r bırer âbıde Sorduk sorusturduk Buraya cenr"P gcrrenler mezar taşmı Idf'ttcjın bır mermercıve yaptırrnaraav ı taaahhud ederlermış Tevskkeıl ekii bu kadar çok sanat eserı bır Ntıe toplanmış' j Mazhar KUVT Fabrika yapısı serin hazır evler Dunvanm suratle kuru'an ve uzun zaman kullanılmaga elverışlı bınalara olan ıhtıyacı «hazır ev» ınsaatında ıhtısas sahıbı In^ılız fab rıkatdrlen tarafından karşıhnmaktadır Son 3 yıl zarfmda bu ınşaatta buvuk ınkışaflar kayd^dılmıştır Bu bınalar arasında tan bır okul 38 saat zarfında kurulmsı mumkun evler madenden mamul çeşıdh barakalar vardır Bu hazir barakalar tatıl ve ıstırahat 'îamplarında hava alanlarında kullınıldıgı gıbı nobetçı kulubesı kadastrocu çadın vazıfesı de gormekterlır Hazır bınalar ımalınde, muayyen ışlere elverışlı olduKİarı ıçın ıntıhab edılmış çeşıdlı malzeme kullanılmaktadır Modern bır hazır bınanın tıpık numunesı. IngılızAlman fırmalarının yaptığı ve tropıkal memleketlere bılhassa elverışlı a'umınyum teçhızatlı koşklerdır Bu tıp koşk veva pavıyonlar son dere~ede mukîvım pas tutmaz cıns ten Rlumınyum pjtrell»r ve levhalardan kurulmaktadn Bu alummyum levhalara aozu okşayıcı renkler de verılm°ktedır Dam kısmı guneşın şualannı t>k=°ttırebılmesı ıçın bıhltızam parlak vanı boyasız bırakılmaktadır Bo\ lece sun°ş şualaı bınava eıre medısı ıçın vapj.ın dahılı serm kamsktdır Ic ve dış duvarlar arası tecnd edıcı maddelerle doldurulmustur Bınamn ıç taksımatı c"a kontrplak cınsınden tahtayla Kaph alumım umlaı dır !?yj ** « OROUSU TAXİHT£ İLM Ğ£fA MİUETLERA BİR 3ANCAK ALVNÛA ÇARP/ŞMİŞ . #<?if'<* DURDURAN 70,000 Ö'lÜ VE&Dİ. DİŞİ OlOUĞUNü HEOPS EHRAMI 5BIN YIL ÖNCE 30 YILOA 100 KIŞİYU ÇAYIR ÇEKİR&ES» Seyyahlara kolaylık Ineılız Devlet Demıryolları Idaresı geçenlerde Ingıltereje gıdecek olan Avrupalılara bu yı] hu ı susı kolajlıklar saglavacağını açık j lamı^tır Mesela \abanci zıvaretçıler ıçın 9 eunluk < m^afır» bıletlerı ıhdas edılmijtır Bu bıletı kendı memleketınde satın alabılecek olan bır kımse Ingıltereye gıttıgı zaman 9 gun muddetle memleketın her tarafın) gtzebılpcektır Bu kolavlık şımrlıkı halde Fransa Pcıçıka, Hol)3nda Almanv^ Ital>a ve Isvıçreye teşmıl edılnustu I Oünyamn en kuvvetli deniz ışığı D»ni7İerde gemılar ıem bugune kadar hazırİTsn en kudretlı ışık imımS^ı bır IT*IIIZ fııması tarafınI rtan ımsl edıl^rek New York'tan 48 I mıl m°safede Ambroje fener geI mısıne knnulnu^tur 5 560 OOo mıjm I kudrptındp ışjc veren bu cıhaz In' güteı ede Chanc Brothers Ltd firması taıafmdan vuruae getırılmış= tır Bu fırme denız feneılerı ımalâtına 1851 senesnde başlamış bulunm?ktaaır Bu venı cıh^z kı vMak uz«rıne \eıleştırılm^ bır pandul şeklında olup optık kısunlan yataklann uzenndedır. BUMD^^J 2.300 YAtNU , ttO VENEDlK ÛOA, AR.ISTOTL 170