Katalog

umhunye • KURUCUSU: TTJNUS NADİ ÜTlCü : 1A PAC IÜ.OUD Trigraf v* mektub adresi: Cumhuriyet tstanbul Posta Kutusu: tstanbu] No 246 T«itfonJ*ı: ümuml Santral Numarası: 24298 Yazı Islen : 24£)ö Matbaa: 24290 \i Cumhuriyetin SOuıtcu Yıldönümündeyiz Otıız \ilin Kavraını urkijede Cumhuriyet ilân olunduğu gun, inkilâb dedığımiz hareketlerden hemen hiç biri basarümam.stt. Memleketin sosyal ve sıjasal jap,s, Ortaçağdan kalma usul ve kaıdelere sıkı sık.ya bağh iAu Bu usul ve kaidelerden ayrılarak yirmıncı juzyıl medeniyet duzenine ayak uydurmak luzumu, o zamanki aydınlar çoğunluğunun duşuncesmden bile geçmıyordu. Islahat. luzumuna inananlar arasında Tanzimatçı zihniyet on plşnda geliyordu. Bunlar, Japonyada olduğu gibu yaşayış duzenimize dokunmaksınn Baü medeniyetinin bilim ve tekniğini millî bunjemiıe aktarabUeceğimizi tasarlı>orlardı Gerçi hâkimijerin kajıdsız ve şartsız mıllette olduğu. 23 ntsan 1920 denben tekrarlamp dunıyordu. Saltanat idaresi de yıkılmıs gitmişti. Fakat rcjimin adını koymak bahsine gelince ortahğı blr çekingenlik havasıdır kaplıyydu. Cumhuriyet kelimesini ağza almak bir çok Cumhurivetçileri bile korkutuyordu T Butun bunlara ragmen 29 Ekrnı 1^2"? te Turkiyede Cumhuriyet ilân edilebildi ise. bunu her şeyden once Millî Kurtuluş Savaşının zaferlerine ve o zaferleri kazanan Türk mılletinin buvuk evlâdı Mustafa Kemale borcluyıudur. Bu, hiç bir zaman, Cumhuriyetin bizde bir şahsî eser sa>ılması gerektiği manaMna alınamaz. Şerefli tarihimiıın butun parlak sahıfeleri pbi, Istiklâl Savaşı gibi, Cumhuriyet de doğrudan doğruya Turk milletinin mahdır Ataturk. millet vicdanında kavnavan hurriyet aşkını çetin sa\aşlar sonunda zafere ulaşhrırken Turk milletini temsU edi>or idiyse, Cumhıırivet kelimesini ilk dela cesaretie ortava atarken de ovlece temsil ediyordu Fikrin kurucusu ve iurutucusu odurj eseriB sahibi mıllfttir. 1 Otuz yıllık tarihimİ7e bir gö« attığımız zaman Cumhuriverin bizde bir ileri atılmalar. bir kendi kendıni aşmalar rejimi olduğunu goruruz Bu itiharla Cumhuriyet bizde. bir çok memleketlerde olduğu gihi tamamlanmış bir sosyal inkilâbın neticesi değil, harekete geçen bir milletin. yaratıoı bir dunya «nlavışının başiangıcıdir. Otuz yıl içinde akıllara durgunluk verici >enilikler başarmışızdır. Butun gelenek ve goreneklerile donmuş bir cemi>et duzen» yıkılmıv onun >erine ferde Rerçek değerini veren, milleti eittikçe refaha ıılastıran ileri bir zihni\et geçmiştir. Turki^e sınırları içinde şaşırtıcı bir hızla gelisen bu ınkılâb hareketleri geri kalmış bir çok doğu milletlerine de ornek va7İfesi pormustur. Yasadığımız coğraha ce\Tesinin vakıniarından baslıyarak çok uzaklara kadar Turk kalkınma hamlesi bir çok milletleri harekete eecirmistir. Ofuz nl once baiardığınuz inldlâbın izinden yurumeei hâlâ bir ııllcu bilen uzak. jakın avdın komşularımız vardır Hal bo\le iken, burada. bizim icimİ7de Ataturk inkilâblanna diş bile^en. oruz yıllık mucizeler devrinin uzerinden atlıvarak milleti gerisin geri^e çevirmeğe ozenen ve bu husıısta harekete geçmek için fırsat kollayan yobazlara ne demeli? Bir defa buniann varlığına şaçmamak gereki\or Yüzyıllar boyunca surup giden bir çokiintü devrinin bütün orümcek yuvalannı kısa 7amanda temizlemek kolav olmaz Otuz saatte en kuvvetli bir dusmanı yenebilirsiniz, fakat işte gorutoruz, yurdumuzun her kösesini irticaın kara dumanmdan temİ7İi\ememisiz. İnkilâb ve tek parti yıllarında bunlar dağilnuş, göze gorünmez olmuşlardı Ilk oğretim konusunda sıkı ve devamlı hamlelere basvnrmak bakımmdan geciktiğimizi de kabul etmeliviz. Bunu bovlece kabul ettikten sonra hiirrivet ve demoUrasi devrinin acaib bir hortlaği di\eceğimiz irtica teh'ikesi karşısında. Turk milletinin vazifesini basan ile vapacağından süphe ermediğimİ7İ de solemeliyiz Busrunkü dun\a sartlan içinde va7İfemiz, Ataturk inkilâblanna gerekirse yenilerini karmak. fakat o inkılâblardan bir tekini de olsa fedava asla yanasmamaktır Otuz yıl bovunra inkilâb adı altında ne vapılmışsa valnız milletin ha^rına olmustur. Bunu anlamak için Cumburi\etten onceki devirleri şovle bir BO7den gecirmek veter. Bu konııda sivasî partiierin tartışma kabul etmez şekilde ania^masına lüzum goru\orıız Hic bir menfaat kavsni«ıı inVı'nb ha^inde herhansn bir dpmncoii Vombine7onıına vol acmamalidir H»nBİ partiden olıırsa olsnn her Turk \at3nd»sı inVıl Iarımi7 uzerine titredisi mudd bu milleti >olundan alıkoyacak hiç bir kuvvet yoktur. Cumhuriverin otuznnca yıh he pimize kutlu olsun! \ XXX NADİR NADİ