Katalog

14 tkinciteşrin 1938 CUMHTJRİYET Ataturk ve Dunya matbuatı Millî cenaze merasımı (Baştarafı 1 incl sahlfede) rabasına, oradan da ihtiram kıt'alan ve alkm iştirakile Sarayburnuna getirilecek ve bir motörle Yavuza geçirilecektir. Yavuz harb gemisi, millî kahramanın na'şını ölcüğe götürecek, ve cenaze oradan hazırlanan hususî katara naklolunacaktır. Cenaze katarı, Derinceden Ankaraya kadar olan mesafeyi gündüz geçecek, bu suretle hat boyundaki halkın memleketi yaratana karşı son ihtiram vazifesini yapmasına fırsat verilecektir. Cenaze, Ankara istasyonundan Büyük Millet Meclisine naklolunacak, ayın 21 inde kaldırılarak büyük merasimle Büyük Millet Meclisince tasvib edilecek olan yere defnedilecektir. Bütün dünya gazeteleri ebedî Şefimizin büyiik dehasını hayranlıkla anıyor, eserlerinin beşeriyeie şamil olduğunda iitifak ediyorlar İtalyada Roma 12 (a.a.) Stefani Ajansı bildiriyor: Bütün gazeteler Cumhur Başkanı Atatüıkün ölümüne geniş bir yer tahsis ve ken disinin hayatı, mesaisi ve yeni Türkiyenin inşası için olan mücadelelerini gösteren bu makalelerine tercümeihaller ve fotoğraflar ilâve etmektedirler. Duçe tarafından tesis edilmiş olan Popolo d'Italia gazetesi diyor ki: «Ölümün, hayatmın yirmi yılını vak fettiği ve alâmetleri şimdi çok yüksek ve sağlam bulunan muazzam yapıcı faaliyetinin tam cevvaliyeti içinde avladığı, vatan babasınm zıyaından dolayı Türkiyeyi müteellim eden matem çok derindir.» Gazete, Atatürkün askerî hayatını, inkılâbcı faaliyetini, politik sahneye avdetini, Dünya Harbindeki mühim askerî faaliyetini, Gelibolu müdafaasını ve harb den sonra Türk ordusunun kurtulmasını hatırlattıktan sonra Türkiyenin istiklâli için olan mücadelesi üzerinde uzun uza dıya durmaktadır. Müteakıben politik a* dam sıfatile olan faaliyetinden, memle ketin otokrasi ve teokrasiye dayanan eski teşkilâtını yıkan inkılâbından, an'anelere karçı hattı hareketinden bahsettikten sonra diğer ıslahatı arasında millî müdafaa kanununu, Lâtin harflerinin ve îtalyan ve Isviçre kanunlanndan alınan ceza kanu nile medenî kanunun kabulünü, birden fazla kadm almanın men'ini.. saymakta dır. Corriera Della Sera diyor ki: «Atatürk jahsında bütün memleketin politik, ekonomik ve sosyal bütün «ahalardaki faaliyetini sevk ve idare etmekte olan bir adam, yirmi yılda Türkiyede yeni bir zihniyet yaratmış olan bir adam, ölmüştür.» Ayni gazete, Atatürkün politik meha retini bilhassa kaydettikten sonra yurdunu barış muahedelerinin bütün tahdidatından kurtarmasını bildiğini ve Montrö'de memleketi lehine olarak halle muvaffak olduğu Boğazlar meselesini hatırlatmaktadır. Gazeta Del Popolo, Atatürkün hâkim, faal, çalışkan bir tipi temsil etmiş oldu ğunu hatırlatarak Atatürkün zihniyetile sultanlann zihniyetleri arasındaki tezadı kaydetmektedir. Messagero gazetesi, Dünya Harbinin sonunda Türkiyede kalan yegâne gerçeklik, Kafkasya ile Akdeniz arasında mü tekâsif ve mütecanis bir blok olan Türk milleti olduğunu hatırlattıktan sonra Atatürkün yabancılara ve eski rejime karşı muzaffer kılmayı bildiği şeyin işte bu gerçek olduğunu kaydediyor. Gazete, inhitat etmiş bir memlekete mazisinin tarihî kıymetlerini iade eden Atatürk tarafından başarılmış olan eserin ehemmiyetini kaydederek diyor ki: «Yalnız bu iş bile, Atatürk adının modern zamanların en cür'etli ıslahatçıları arasma kaydedilmesi için kâfidi.» Diger bütün mühim Îtalyan gazeteleri de ayni fikirde bulunmakta ve Atatürkün büyük çehresini asker, inkılâbcı, politik, sosyal ve ıslahatçı faaliyetinin ışığı altında göstererek yeni Türkiyenin onun idaresi altında elde ettiği büyük terakkileri kaydetmektedir. Polonya Varşova 13 (a.a.) Gazeteler, Atatürkün ölümüne müteallik bütün tafsilâtı dikkatle kaydederek fotografını neşir ve onun vatanına yaptığı fevkalâde büyük hizmetleri tafsil eylemektedir. Ordunun organı bulunan Ploska Zbro' jan gazetesi, Atatürkün vücude getirdiği ıslahatçı eserle Lâtin alfabesini kabul et îsveçte mek suretile medeniyete yaptığı hizmel üStokholm 13 (a.a.) Bütün îsveç zerinde ısrar etmektedir. matbuatı, Atatürkün ölümü münasebetiExpress Poranmı gazetesi, Atatürkün le uzun makaieler neşrederek, onun büyeni Türkiyeyi yarattığını yazmaktadır. yük şahsiyetini tebarüz ettirmektedirler. Gazeteler, yeni Cumhur Reisi InönüAftonbladet gazetesi yazıyor: nün fotograflannı ve uzun tercümei hal«Türkiyenin yeniden teşkili ve tanzimi lerini neşretmektedirler. keyfiyeti hayret verici tam bir inkılâb olMacaristanda muştur. Bugünkü Türkye Atatürkün kuvvetli şahsiyetine lâyenfek bir şekilde bağlıBudapejte 13 (a.a.) Macar Ajansı bildiriyor: Atatürkün ölümüne uzun dır. Son Padişah toprağını terkettiği vakit makaleler tahsis eden Macar gazeteleri, 1922 teşrinisanisinde elde edilmiş olan Büyük ölünün tafsilâth tercümeihalini neşretmektedirler. Gazeteler, bütün Ma nihaî zafer bütün'şarkta şevk ve meser car milletinin bu derin mateme ijtirak et retle selâmlanmıştır. Bunu takib eden hareketler kararlardaki emniyet ve icradaki tiğini bildiriyorlar. sür'at itibarile bütün dünyayı hayrete gark Uj Magyar gazetesi diyor ki: «Modern devlet adamları arasında, ye etmiştir.» Coeleborg Hendels gazetesi yazıyor: ni Türkiyenin Şefi yüksek bir mevki işgal «Kemal Atatürk, Osmanlı Imparatoretmektedir. Vazifesi Türk tarihinde en nazik olanlardan biri idi ve bunu şayanı luğu bakayası içinden millî Türk devîetini hayret bir şekilde başarmağa muvaffak kurtarmiş, ziraati sistematik bir şekilde oldu. Bu hayret verici muvaffakiyet, mü rasyonelleştirmek suretile iktısadî hayatın cadelelerle çelikleşmiş olan seciyesi ve inkişafını temin etmiştir. Kemal Atatürk teshir edilmez iradesi sayesinde mümkün eserini takib için sağlam bir esas kurarak olmuştur. Ölümü Türkiyenin sarsılması memleketin istiklâlini yaratmış ve daimî demek olmıyacak, zira bütün genc nesil, müdafaaya hazır bulunduğu bu istiklâli Şefi tarafından çizilen yolu iman ve sevk kuvvetlendirmiştir.» Türkiye iyileşmiştir ve yeniden kuvvetlenmiş olarak Atatürkün eserine devam et mek hususunda en müsaid imkânlara sahibdir.» Morges Handels gazetesi yazıyor: «Atatürk Türkiyeyi yeniden yaptı ve emin bir yol üzerinde ileri yürüyüşüne devam eden bir memleket bıraktı.» ründüğü zamandaki Türkiyenin vaziyetine benzer bir mevkide bulunmaktayız. Atatürk Türkiyeyi îngiliz parlımantarizm modeli üzerinden bir devlet yapmış ve memleketinde kuvvetli bir sanayi yarat mıştır. Hulâsa, Atatürk modern Türkiyenin yaratıcısıdır. Türkiye dahi müsiü manlık âleminde bir mucize manzarası a r zetmektedir. Türkler ilelebed Atatürke minnettar kalacaklardır.» Lidove Novinî gazetesi yazıyor: Atatürk harbden sonraki politika âle minin en kıymettar simaları arasında yer almaktadır. Karakteri yapıcı, elemanlarla büyük bir vatanperverliğin ve demirden bir iradenin birleşmiş bir timsalidir. Mo dern tarihin en yüksek vak'ahnn^an biri olmak üzere Türkiyenin yeniden hayata doğması onun eseridir.» Lidove Lhlu gazetesi yazıyor: «Atatürkle birlikte Türk tarihinin en yüksek siması kaybolmaktadır.» Bohemia gazetesi yazıyor: «Atatürk, arkasında istikbalinden korkmıyan kuvvetli millî bir devlet bırakmaktadır.» Prager Tageblal gazetesi yazıyor: «Türkiye Atatürkün idaresi altında tamamen yenilenmiş esaslar üzerine müesses yeni bir memleket olmuştur. Ve dünya politikasmda mühim bir rol oynamaktadır.» Yunanistanda Etnos gazetesi diyor ki: «Asker Mustafa Kemal sayesinde, Türkiye muhakkak bir ölümden kurtuldu, fakat hayatı kahramanca, askerî gayrette en daha kahramanca bir gayret olmadan kurtulamazdı: Büyük diriltici Atatürkün gayreti Türkiye için müellim bir matem teşkil eden ölümü, Elenler için de büyük bir ziyadır. Dost ve müttefik komşu mil letle ayni büyük matem içinde olan Elen milleti, Büyük ölünün önünde heyecan ve ihriramla eğilmekte ve Türk Yunan dostluğunun ölen kurucusunun arzu ve iradesi mucibince daha ziyade inkişaf edeceğine kani bulunmaktadır.» Yugoslavyada Belgrad 13 (a.a.) A v a l a bildiriyor: Atatürkün ölümü bütün Yugoslavla rm kalbinde kederli akisler uyandırmıştır. Büyük adamm ölüm haberi yalnız hükumet merkezinde değil, fakat bütün memlekette sür'atle yayılmış ve resmî binalarla bir çok hususî evler derhal kendiliklerin den bayraklarını yanya indirmislerdir. Dün akşamki gazeteler gibi, bu sabahki gazeteler de birinci sahifelerini Türkiyenin babası olan Büyük adamm zıyaına tahsis etmiş, muhabirlerinin gönderdikle ri tafsilâth haberlerle Büyük ölünün son dakikalarını bildiren munzam malumatı neşretmişlerdir. Gazeteler, en aziz ve en kıymetli bir rüknünü kaybetmekle mateme garkolan Türk milletinin bu acısını heyecanlı cümlelerle ifade etmektedirler. Bundan ba*ka gazeteler, Atatürkün öJmez eserüe hayatı hakkında bir çok tafsilât vermekte ve îsmet İnönünü Cumhur Reislaiğine intihab eden Türk parlamentosunun bu intihab celsesine aid malumah neşretmektedirler. ile takib etmektedir.» Fuegelenseg gazetesi yazryor: «Atatürk, daima Macaristanın gami tnî bir dostu olmuş ve Macar Türk münasebetlerini ihtimamla büyütmüştür. Şimdi Türk Macar dostluğunun bu Büyük amilinin ölümile bütün Macar milleti o nun mezarınm yanında derin bir heyecan ve vecd içindedir ve Türk milletinin çok büyük matemine kardeş kalbile iştirak etmektedir.» Pesli Hırlap gazetesi, uzun bir ter cümeihalden sonra, Atatürkün bir diktatör olduğunu, fakat kelimenin malum manasile diktatör olmadığmı ve bunun şahsî meziyetleri ve muazzam prestiji saye sinde mümkün olduğunu kaydederek di yor ki: «Onun rolü Macar istiklâlinin kahra manı olan Rakockzi'nin ve yahud Kos sath'ın rolüne benzetilebilir. Atatürkle, Türkiyenin asırlık tarihinin en büyük simalarından biri kaybolmaktadır. Türk milleti, onun idaresinde bir milletin hayatî kuvvetlere malik olduğu takdirde, kaybedilen bir harbden sonra ortadan kalk madığını göstermiştir.» Magyar Nemzet de başmakalesin! Atatürkün meziyetlerine tahsis etmiştir. Gazete, Atatürkün büyük bir mücedded ve Avrupa tarihinde SaintEtienne ve Büvük Pier'denberi emsali görülmemiş olan bir başancı şef olduğunu kaydederek diyor ki: «Yaptığı ir.kılâbın büyük ehemmiyeti Türk şuurunu uyandırmış ve ona kendi kıymetini tanımak imkânını vermiş olmasındadır. Macaristan kendisinin sadık bir dostu olmuş olan ve banş muahedelcrim ilk olarak ve münhasiran kendi kuvvetile yırtmış bulunan bu Büyük Ölüyü sevgi Ajansı ile düşünmektedir.» Arnavudlukta Tirana 13 (a.a.) Ajans Alba bildiriyor : Drila gazetesi, yeni Türkiyeyi yaratan Atatürkün ölümü haberile fotograflannı birinci sahifesinde ve ihtiram mevkünde neşretmektedir. Bu gazete, ayrıca bir tnakalesinde Atatürkün tercümei halini naklederek yeni Türkiyenin ilâsı yolunda katettiği şerefli merhaleleri hatırlatmakta ve Büyük Ölünün inkılâbcı zihniyetini, memleketini bir garb devleti şekline koymak, hilâfeti ve dinî mahkemeleri ilga etmek, kadını tesettürden kurtarmak, beynelmi lel takvimi kabul etmek, Lâtin harflerini ve medenî kanunu tatbik eylemek için yaptığı faaliyeti kaydetmektedir. Bu gazete saydıklannm Kema! Atatürkün kayda değer eserlerinden birkaçı bulunduğunu zikrettikten sonra Arnavud milletinin, Türk milletinin büyük kederine iştirak ertiğini ilâve eylemektedir. Stipi gazetesi, başmakalesinde şunlan yazıyor: «Bütün Türk milleti matemdedir. Çünkü yeni Türkiyenin yaratıcısı olan eşsiz Şefini kaybetmiştir.» Bu gazete, Büyük ölünün tercümei halini neşrederek bütün meziyetlerini kaydettikten sonra, on beş senelik Cumhur Reisliği esnasında vücude getirdiği inkılâblan sena etmekte ve son dakikaya kadar milleti için adeta bir «mabud» hükmünde bulunduğunu ilâve eylemektedir. Gazete, yazısına şöyle devam ediyor: «Atatürk, nispeten pek kısa bir zaman zarfında, memleketinin çehresini tama men değiştirmiş, eski Türkiyeden modern bir devlet çıkarmıştır. Türk milleti kendisine maddî ve manevî refahmı borcludur. Arnavud milleti bu büyük ve elim ziyadan dolayı Türk milletinin duyduğu acı Magyarsaz Atatürkün Türkiyeyi ener ya iştirak etmektedir.» jik ıslahatile hakikaten modern ve Avru Çekoslovakyada paî bir devlet haline çevirdiğini bildiriyor. Prag 12 (a.a.) Ç. T. K. Ajansı Norveçte bildiriyor: Oslo 13 (a.a.) Norveç Telgraf Bütün Çekoslovak matbuatı Büyük ŞeAjansı bildiriyor: Bütün büyük gündelik fi Kemal Atatürkün ölümile Türk millegazeteler, Atatürkün tercümeihalini neş tinin uğradığı mateme iştirak etmekte ve retmekte ve gayet senakâr makalelerle o bu yüksek adamın kıymet biçilemiyecek nun tarihî eserini hikâye etmektedirler. kadar büyük olan meziyetlerini tebarüz ettirmektedir. Gazeteler, bilhassa A t a Dagbladet gazetesi yazıyor: türkün vücude getirdiği inkılâblarla Tür«Bugün Türkiye o kadar kuvvetlidir ki «Hasta Adam» tabiri tamamile eski, kiyeyi kuvvetlendirdiğini ve modern bir hale koyduğunu ve ayni zamanda ona hayide olmuştur.» beynelmilel sahada birinci plânda bir Aften Posten gazetesi yazıyor: «Atatürk muazzam bir eser vücude ge mevki almağı temin ettiğini yazmaktadır lar. Gazeteler, büyük ölünün fotoğraf ve tirmiştir.» La Nalion Agraire gazetesi yazıyor: tercümeihalini neşretmektedirler. «Bir adam, yeni bir Türkiye yarattı. Ceska Slova gazetesi şunları yazıyor: Dikkate değer müessir hareketile devlet «Atatürkün şahsında yeni Türkiyeye reisleri arasında birincilik bir vaziyete sa ruh veren bir adam kaybolmuştur. Bu hib olan Atatürktür.» derece yüksek hilkatte bir adama sahib Le Morgen Bladet yazıyor: olduklarından dolayı Türklere gıpta et«Atatürk tarihte memleketinin en bü meğe mütemayiliz. Çünkü, biz de bugün yük adamlarından biri olarak kalacaktır. Mustafa Kemalin dünya sahnesinde gö Allnaika nea gazetesinden: «Atatürk, son dakikasına kadar, Yu • nanistan için çok büyük bir dostluk hissi beslemiştir. Yunanistan için büyük bir hürmet ve muhabbeti vardı ve iki memleket arasındaki teşriki mesaiyi daima daha ziyade takviye etmek emelinde idi. Başvekil Metaksas'la son görüşmeleri esnasında ve şevk, heyecan dolu telefon görüşmelerinde, ayni değişmez his ve arzu ile meşbu olduğunu göstermiştir. İki milletin Türk Şefinin ölümünden müşterek bir ziya olarak müteellim olmalan tabii dir. Esasen, derin bir surette müteheyyiç olan diğer Balkan milletleri de Yunanis Gazete, Atatürkün hayatının büyük tana ve Türkiyeye iltihak edeceklerdir, merhalelerini saydıktan sonra makalesini zira bugün bu kadar samimî ve sıkı an tant içinde birleşmiş olmalarını Atatürke şu suretle bitiriyor: «Bulgaristan Atatürkün hayatında büyük bir dost kaypek ziyade borclu bulunmaktadırlar.» betmektedir. Matemimizi cenub konr Tipos gazetesi yazıyor: şumuzun matemile birleştiriyoruz. Ata«Atatürkün Türkiyede yaptığım hiç türk Balkan barışınm amili idi. Yurbir tarafta hiç bir kimse yapmadı: Ne duna millet fikrine dayanan yeni bir poCavour, ne Cromvvell, ne de Vaşington. litik iman bırakıyor. Büyük eserinin esası Atatürkün bulduğunu hiç kimse bulmadı bu knan üzerine müessestir. Mukadderatı ve Atatürkün yaptığım da hiçbir kimse keza milliyet fikrinde mündemic olan Bul yapmadı. îlham ettiği kimseler ve kendi gar milleti, Türk milletinin Kemal Ata prensiplerine göre teşkil ettiği yeni nesil türkün büyük eserini ebedileştirmesini teonun eserine devam edeceklerdir. Tür menni eder.» kiyenin bütün dostları bunu bekliyor.» Mir gazetesi, Bulgaristamn eski An Katimerini, ezcümle diyor ki: kara orta elçisi Pavlof'un imzası altında «Her memîeket, milleti zafer, refah ve neşrettiği makalede ezcümle diyor ki: saadet yolunda ilerleten büyük adamla «Harb sonrası Avrupasının en şayanı rına heykeller dikecektir. Fakat Türkiyedikkat simalarmdan biri kayboluyor. Bünin Kemal Atatürkün heykelinin yapıl yük asker, cesaretli ıslahatçı ve müstesna masında kullanılacak taşı bulmak için dağlarını deşmesi, karıştırması icab ede devlet adamı, «Atatürk» adım haklı olacektir. Zira Türkiye, herkesin hased et rak taşımış olan adam artık yaşıyanlar atiği bir adama, ve dostlarının ve düşman rasmda değildir. Yeni Türkiyenin tarihi larının hayran olduğu bir dehâ adamına, son on beş yıl zarfında onun adına ayrılzıyaı yalnız Türkiye için değil, bütün me maz bir surette bağlıdır. O, OsmaKİı İmdeniyet ve dünya için bir zıya teşkil eden paratorluğıınun en vahim anlarından bi bir adama malik bulunmak bahtiyarhğı rinde politik sahnede gözükerek memle ketin enerjisini canlandırmağa ve millete na nail olmuştur.» istikbal için bizzat mevcudiyeti mevzuu Proya'da. şu satırlar okunuyor: bahisti ve Türk milleti mağlub olmuş, ü" «Uzun olmasa bile, çok dolu bir hayattan sonra perşembe günü gözlerini ha midsizlik içinde bulunuyordu. Vazifı yata kapıyan adam büyük ıslahatçıîar kolay değildi. Uzun ve çetin bir harbden sonra, Türk topraklarmın üçte ikisi ya zümresine mensub bulunuyordu.» bancı kıtaat tarafından işgal edilmiş ve Gazete, Atatürk tarafından bu kadar muvaffakiyetle başarılan cesurane ıslahat kendisi iki cephede mücadeleye mecbur hakkmda mufassal izahat verdikten sonra bulunuyordu: Haricde düşmanla ve da* hilde sultanla.». diyor ki; «Biz Yunanlılar, onun Türk Yunan dostluğuna ve teşriki mesaisine olan sar sılmaz inanını heyecanla hatırhyacağız. Eğer Türkiye büyük kurucusunu kaybe diyorsa, Yunanistan da büyük ve emin b.ir Ebedî Şefin şanile mütenatib anıd yaptlıncıya kadar dostunu kaybediyor. Yunan milleti dost ve müttefik Türk milletinin matemine büAnkara 13 (a.a.) Anadolu ajantün kalbile iştirak etmektedir.» sının haber aldığına göre Büyük önder Messager d'athcnes gazetesi yazıyor: Atatürk, Ankaraya getirildikten ve ce«însanları sevk ve idare eden büyük naze merasimi yapıldıktan sonra muvakçehreler arasında yeni Türkiyenin banisi katen Etnografi müzesinde askerî ihti Atatürkünkü kendine hâs çizgilerle ayrıl* ramatla muhafaza edilecek ve Ebedî Şeşanile mütenasib bir anıd yapıldıktan maktadır. Çok, pek çok inkılâbcılar gö rüldü, fakat hiçbiri Atatürkün cesarct et sonra oraya konulacaktır. Alınan tertibat tiği ve muvaffak olduğu şeyi yapmadı. Fütuhat politikalan için fasılasız teşeb Büyük ölünün defin merasiminin pro büslerde bulunmuş olan Osmanlı impara tokol kısmile uğraşan Hariciye Umumî torluğu barış için de fasılasız bir tehlike Kâtibinin riyaseti altındaki heyetten başidi. Kendini inzıbata ve terakkiye vermiş ka, Nafıa Vekâleti, cenaze merasimine olan Atatürk devleti, gencleşmiş kuvvet gelecek olan yabancılann ve bütün yurd lerile, doğu Avrupası için sağlam bir des daşların Ankaraya nakli, Ankara Bele tektir. Balkan Antantı Atatürkü kurucu diyesi de bunlarm şehirde yerleştirilmeleri ları ve rehberleri arasma kaydetmiştir. çin tertibat almakla meşguldürler. Onun hamlesi Türkiyeyi Yunanistanla Sirkeci kısmmdaki fazla vagonlar candan yaklaşmağa ve bir ittifaka sevket Haydarpaşaya geçirilmiş, başka hatlar miştir. Bu ittifak, üzerinde dörtler An dan da bir çok vagonlar getirilmiştir. Cetantının inkişaf ettiği temeldir. Türkiye, naze merasiminden iki gün evvel AnkaraYunanistan gibi asırlarca mücadelenin ya kısa fasılalarla katarlar tahrik edilekendisini ayırmış olduğu milletlerin çok cektir. samimî olarak matemine iştirak ettiğini Ankaradaki bütün oteller hükumet emgörüyor, tarihte buna benzer çok misal rinde bulunacak, evvelâ yabancı memle yoktur.» ketlerden gelen heyetler yerleştirilecek Akropolis gazetesinden: tir. Başvekil izahat verecek «Kılıcının şaşaası, Atatürkün teîc fazileti ve tek şan ve şerefi değildir. Onun Ankara 13 (Telefonla) Başvekil barış zamanında yaptığı, iradesinin kuvve Celâl Bayarın yarınki Büyük Millet tini ve fikirlerinin parlaklığını daha ziya Medisi toplantısında, Atatürkün tedfiu de ispat etmiştir. Büyük Pier devrinden merasimi hakkmda izahat vereceği anîa beri böyle bir tecrübe yapılmamıştı. Ata şılmaktadır. Bu husustaki kanun projesi türk on altı yılda genclik ve kuvvetle dolu yarın (bugün) Meclise verilecektir. kudretli, istediğini ve nereye gittiğini bilen Tedfin programınm da bütün esaskn yeni Türkiyeyi yaratmağa muvaffak ol hazırlanmıştır. Atatürkün cenazesi aym muştur.» " '"' •• •••.•«;« ..• 20 nci günü Istanbuldan merasimle ka13ırılacak, Sarayburnundan bir romorkörle Bulgaristan Yavuza nakledilecek, Yavuz dretnotu Sofya 13 (a.a.) Bulgar Ajansı muz müteaddid harb gemilerimiz tarafm* bildiriyor: dan takib edilerek cenaze Izmitten husuYarıresmî Dness bajmakalesinde ez sî trene naklounacaktır. cümle diyor ki: Meraslmde bulunacak heyetler «Atatürk öldü, fakat onun yeni TürAnkara 13 (Telefonla) Şehrimizkiyede muazzam eserinde mündemic bu deki sefarethaneîer, tedfin merasiminde lunan ruhu daima yaşıyacaktır. Atatürk, bulunacak heyetler hakkmda Hariciyeye tarihte Rusyanın Büyük Pier'inin safında malumat vermekte devam ediyorlar. Çin büyük ıslahatçılann yerini alıyor. Hiçbir hükumetinden Hariciyemize gönderilen memleket, yeni Türkiyenin Atası tara bir telgrafta Atatürkün ölümü karşısında fından başarılan teceddüd kadar çabuk ve Çin milletinin samimî teessürü ve derin tao kadar derin bir teceddüd görmemiştir. ziyetleri bildirilmiştir. O, her tarafta dâhi bir asker, müstesna Hatayda umumî teettür bir ıslahatçı ve yurdunun kurtarıcısı olarak Antakya 13 (a.a.) Ulu Şef Atatelâkki edilmektedir. Bu derecede insan türkün ölümünden duyulan umumî teeslar asırlar içinde yalnız bir defa görülür. sür bütün şiddeti ve acılığile devam etŞimdiki Türkiyenin tarihi bu müstesna mektedir. Ölüm haberinin yıldırım hızile devlet adamınm tarihidir.» Hatayın her tarafına yayılmasından itibaren çarşılar kapanmış, bayraklar ma tem alâmeti olmak üzere, yarıya indirilmiştir. Kadm, erkek, çoluk çocuk binlerce insan Büyük Kurtarıcının hazin ölümü karşısında teessür yaşlan dökmektedir. Hatayda cins ve mezheb farkı olmaksızm bütün halk tasviri imkânsız bir te essür içindedir. Ana vatanı kurtaran ve onu yenibaştan kurduktan sonra Türk yurdu Hatayı da istiklâline kavuşturan Atatürkün hatırası her Türk gibi her Hataylımn da ebediyen kalbinde yaşıyacaktır. Beyrutta BeyrutB (a.a.) BüyÜk Ata türkün ölümü haberi Ankara radyosundan öğrenilmiş, Beyrutun bütün meîıafilinde büyük teessür ve hüzün uyandır mıştır. Dün akşamdanberi başkonsolos luğumuza akm halinde gelen halk ve cemaatler teessürlerini bildirmekte, Atatürkün matemli bayrağımıza sarılı resmi önünde eğilerek gözyaşları dökmektedirler. Fransız âli komiseri vekili, Lübnan Reisicumhuru namına teşrifat müdilrü, Lübnan meclisi reisi, hükumet erkânı, müfti, cemaati islâmiye ve ulema, Amerikan Üniversitesi rektörü, bütün konsoloslar, yerli cemaatlerin mümessilleri, şehrin eşraf ve muteberanı baskonsolosumuza gelerek derin taziye ve teessürlerini ifade etmişlerdir. Beyrutta dündenberi matem havası esmektedir. I Ecnebi gazete muhabirleri Büyük Şefin ölümü dolayısile dün, şehrimizde bulunan bütün ecnebi gazetı» muhabirleri Dolmabahçe sarayına gide rek defteri mahsusu imzalamışlardır.