Katalog

İÇ SAHİFELERDE 5 incide: Anadoluda san'at tetkikleri Mimar Sedad Çetintaş 6 ncıda: Kâğıd buhram Günübirlik İstanbul Ankara yolculuğu 7 ncide: Mrs. Simpson'a yapılan haksız isnadlar u m h u riyet ACOC İSTANBUL CAĞALOĞLU Sayi! 4DZO Telgraf ve mektub adresi: Cıunhurlyet, İstanbul Posta kutusu: İstaröul, No 246 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa fcısmı 24299 24290 Dorcomhn 1 Micon 10Q7 rBrŞBlHDB I NlSdll İ 3 ü l Halkevinde bir gece Büyük Şefin genclikle ulvî bir musahabesi Celâl Bayar şöyle diyordu: " Atatürk de bahtiyardır, çünkü o da tek bir emirle bütün mevcudiyetini tereddüdsüz fedaya hazır bir milletin Şefi, Ulusu, Atası olduğunu ve milletinin kendisine böyle bir imanla bağlı bulunduğunu bilir...,, Ankara: 30 mart İlcinci İnönü 0 günün kahramanlarına bin şükran Bugün, ikinci İnönü zaferinin yıldönümüdür. Garb Ordusu Ku mandanı İsmet Paşa, sonradan Atatürk tarafından kendisine en lâyık ve en şerefli bir soy adı olarak verilen înönünde, 16 yıl evvel bugün, ikinci defa galib gelmişti. 1 0 1 1 kânunsani 1921 gecesi düsmanm ricatile biten birinci İnönü muharebesinde 20,000 tüfek, 150 ağır makinelitüfek, 50 top, 200 kıIıcdan mürekkeb olan düşman kuvvetini miralay İsmet Bey 6000 tü fek, 50 makinelitüfek, 28 top ve 300 kılıcla mağlub ermek gibi yük Küçiik Antant bugün toplanıyor Uç devlet arasında bir askerî pakt yapılacakmış Belgrad anlaşması karşısında Lehistan Romanya Hariciye Nazırı Antonesco dün Belgrada vardı. Çekoslovakya Hariciye Nazırı Krof da bugün muvasalat edecek kuvvet vardı. İşte ben bu ulusal îtalyan Hükümdarı S. M. Victor Emanuel kuvvete, bu Türk milletine güvene 27 mart cumartesi gecesi. Ankara Halkevinde bir toplantı vardı. Ankarada rek işe başladım. Samsundan Anadotahsilde bulunan Bursalı gencler bir yurd lu içerilerine, kırık bir otomobille gi[Arkası Sa. 3 sutun 5 te] şenliği yapıyorlardı. Toplantıya riyaset diyordum. Yanımda ötedenberi ya eden Ekonomi Bakanı Celâl Bayar Bur verliğimi yapan Salih ve Cevad Ab sa genclerinin tazim ve şükranlarmı bir bastan biri bulunuyordu. O kınk otomobil Anadolu yollannda ilerlerken telgrafla Atatürke arzetti. daima düşünür ve yaverime Bu telgraf geldiği zaman Atatürk, ba ben şimdi sizin terennüm ettiğiniz şarkızı misafirlerile, sofrada bulunuyorlardı. Celâl Bayar, telgrafmda Bursa gencle yı söyletirdim. Ben Türk ufuklann rinm Büyük Öndere sonsuz inan ve ita dan bir gün behemehal bir güneş doatlerini ve onun nurlu yolunda yorulma ğacağına, bunun hararet ve kuvveti Paris 31 (A.A.) «Journal» gazedan Atatürkü takibe andlarını bildiriyor bizi ısıtacağma, bundan bize bir güç tesinin Roma muhabirine göre İngilız hüçıkacağma o kadar emindim ki bunu du. kumet mahfilleri, îtalya İmparatorluğuBu samimî tezahürden pek mütehassis adeta gözlerimle görüyordum. O şarnun hukukan tanınması meselesinin halli layı okutup tekrar ettirmekten mak olan Atatürk, memnuniyetlerini yüksek için Milletler Cemiyetinin 24 mayıs tarisadım Türkün bu güneşi doğunca huzurlarile Bursa genclerine ifade ermek Muhim toplantüara sahne olan Belgraddan bir marzara. Kale meydanmdan hinde akdedeceği celsede teşebbüste buiçin, misafirlerini maiyetlerine alarak, muvaffak olacağımı anlatmaktı. Bu Tunaya ve Zemun'a bir bakış lunmak arzusundadırlar. Bu hususta Avsebebledir ki demin söylenen şarkı Halkevini şereflendirdiler. rupa hükumetlerinin Kançelaryalan arabenim on sekiz senelik bir hatıramı Belgrad 31 (Hususî) Küçük An koslovakya tarihi hakkında bir konferans Atatürkün teşrifleri, Halkevi salon sında müzakereler cereyan ebniştir. tazeledi. Bu şarlayı söyletmeğe öna tant Konseyi yarın toplanacakbr. Ro verecektir. Iannı dolduran gencliği çılgın bir sevinc yak olan genc bayana teşekkür ede • Bu hükumetlerden bazılan böyle bir manya Hariciye Nazın Antonesco bugün Küçük İtilâf arasında bir içine attı. Bütün gencler bir sürur, bir rim.» teşebbüs yapılmasını tasvib ebnişlerdir. buraya rnuvasalat etmiştir. Çekoslovakya minnet ve heyecan halesi gibi Büyük Şeaskerî pakt Paris 3? (A.A.) Petit Parisien Hariciye Nazırı Krofta da bugün PragSalon halkı bu Tanrısel sözleri bir fin etrafını sardılar. Atatürk bu genclerle Londra 31 (A.A.) Daily Telgraf gazetesi, Roma muhabiri Guyondan al dan Belgrada hareket ebniştir. .bir müddet dil ve tarih üzerinde konuş ibadet vecdi içinde dinlemişti. gazetesinin Belgrad muhabirinin bildirdidığı şu telgrafı neşrediyor: İArkası Sa. 3 sutun 1 de] Krofta Belgrad Universitesinde Çe * * * tular. Bir müddet sonra İstanbul saylavı BaRomadaki kanaat, İngiliz gazetelerinin Bu esnada idi ki Ulu Önder yalnız hücumlarının îngiliz hükumetinin hakikî Bursa genclerinin değil, bütün Türk mil yan Fakihe söz alarak Bursada on bir sesîyasetile hiçbir surette alâkadar bulunletinin kalbine ve dimağına nakşedilmek ne hocahkla geçen hayatınm hatıralarını [Arkast Sa. 7 sütun 3 te] ve şu dakika bu gencler arasında talebeJâzım gelen şu yüksek sözleri söylediler: « Arkadaşlar, bu gece buradaki sinden bazılanmn da bulunabileceğini toplantmızı ve benim hakkımdaki de söyliyerek toplanbnın haklı heyecanı şimb „ netıceyi temin eden Nafıa rin duygularınızı Celâl Bayar çok di huzurlarile bütün gencliği bahtiyar Vekilimiz Ali Çetinkaya edeen Atatürkten geldiğini söyledi ve bu güzel ve canlı bir ifade ile bena bil dirdi. Bu meyanda dedi k i : Siz, genc gecenin eşsiz şerefinden dolayı Bursa Nafıa Vekâleti, yaptırdığı tetkikat nearkadaşlar, yorulmadan beni takibe gencliğini mutluladı. ticesinde Elektrik Şirketinin abonelerin * * * ahdetmişsiniz. İşte ben bilhassa bu den branşman, cereyan açma ve kofra Türk Tarih Kurumu Asbaşkanı Pro kirası olarak almakta olduğu ücretleri imsözden çok duygulandım. Şehrimizde bulunan Türkofis umumî reisi Bürhan Zihni dün akşam Ankaraya Yorulmadan beni takib edeceğinizi fesör Afet Atatürkten izin alarak şu hi tiyaz mukavelesi hükümlerine muhalif bulmuş, bu paraların nisan 937 ayından hareket etmiştir. Bürhan Zihni, şehri söylüyorsunuz. Fakat, arkadaşlar, tabeyi yaptı: « Atatürk, bayanlar, baylar, itibaren alınamıyacağını Şirkete tebliğ etmizde bulunduğu müddet zarfında ihrayorulmadan ne demek? Yorulmamak «Şimdi sözlerini işittiğiniz Bayan Fa mişti. olur m u ? Elbette yorulacaksınız. BeAnkara 31 (Telefonla) Karabük catçılarla temaslarda bulunmuş, dün de nim sizden istediğim şey yorulma • kihe bana da hocalık etmiştir. Tahsil haBinaenaleyh, Elektrik Şirketi bugün demir ve çelik fabrikalarının temelatma Romanyaya ihracat yapıp henüz para mak değil, yorulduğunuz zaman da yatunın üç senesini onun hocalık ettiği den itibaren müşterilerinden bu namlar merasimine dair program hazırlanmış bu Iannı alamıyan ve paralan Almanyada hi durmadan yürümek, yorulduğu • tsmail Müstak MAYAKON altında hiçbir para alamıyacaktır. Şim lunuyor. Merasimin sınaî sahadaki Türk bloke kalan balık, zahire, zeytin ve fın\Arkast Sa 4 sütun 4 te^ diden sonra cereyan açıldığı zaman hiçbir İngiliz teşriki mesaisinin tebarüz ettiril dık tacirlerile görüşmüştür. nuz dakikada da dinlenmeden beni Bir muharririmiz, dün, Türkofis umutakib etmektir. Yorgunluk her insan ücret alınamıyacak, kutu ve kofra para mesine bir vesile olacağı da anlaşılmak mî reisile muhtedif meseleler üzerinde için, her mahluk için tabiî bir halet sı olarak faturalara bir ücret ilâve edil tadır. görüşmüştür. Muharririmizin sorduğu sutir. Fakat insanda yorgunluğu yenemiyecektir. Başvekil İsmet İnönünün cumartesi allere cevaben bilhassa ithalâbn serbesbilecek manevî bir kuvvet vardır ki Komiserlik ve müfettişler şirket fatura günü öğleye doğru demir fabrikalarının b'si için alınacak tedbirler üzerinde iza işte bu kuvvet yorulanlan dinlendir ve makbuzlannı sık sık kontrol ederek temeli üzerinde söyliyeceği nutka bu bahat veren Bürhan Zihni demiştir ki: meden yürütür. şirketin abonelerden bu namlar altında kımdan da hususî bir ehemmiyet veril « İthalâhn, daha fazla serbestisi Sizler, yeni Türkiyenin genc evlâdveya başkaca ve mukavele şartlarına uy mektedir. Oğrendiğime göre, Başvekili için tekarrür eden ve üzerinde çalışılmaklan, yorulsanız dahi beni takib ede • gunsuz olarak para alıp almadığını kon mizin nutkundan sonra İngiliz sefiri de ta olan esaslar vardır. Bu esaslar elde eceksiniz. Ben bu akşam buraya yal trol edecektir. söz alarak bu teşriki mesai dolayısile bir dilen tecrübelerle ve bugünün ihtiyaclanız bunu size anlatmak için gelmiş nutuk söyliyecektir. Türkofis Umumi Reisi Bürhan Zihni lArkası Sa. 7 sütun 6 da] bulunuyorum. Dinlenmemek üzere Daveetlileri Karabüke götürmek üze IIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIU yüriimeğe karar verenler asla ve asla re cuma günü akşamı biri yirmi birde, diyorulmazlar. Türk gencliği gayeye, ğeri yirmi iki on beşte olmak üzere An bizim yüksek idealimize durmadan, karadan iki hususî tren hareket edecek yorulmadan yürüyecektir. Biz de buAnkara 31 (Tetir. nu görmekle bahtiyar olacağız. Şim lefonla) Meclis Karabükte merasim saat on birde yadi, çocuklar, eğleniniz.» bugün Hilmi Ura pılacakhr. Başvekilimizin bulundukları 1 ı n başkanlığında Bundan sonra Türkiyede tahsilde butren cumartesi günü saat on ikide, ikinci toplandı. İ n t i h a b lunan bir Efganh talebe Türklüğün müştren de bir saat sonra Ankaraya hareket mazbatası gelen safik ve bahtiyar kucağmda üç senedenberi edecek, her iki tren de geceyansı bi bık Maliye Müste geçen tahsil hayatmın minnel hislrile [Arkası Sa. 7 sütun 3 tel şarı Faikın tahlifi Atatürke şükranlarmı arzetti ve Büyük yapıldı. Dâhiyi bizzat görebilmekten mütevellid Arzuhal encü sürurunu söyledi. menine 1, Bütçe enAtatürk bu genc Efganlıyı âlicenabaİzzet (Paşa) nın son resımlerlnden biri Hahl Menteş cümenine 3, İktısad ne birkaç sözle taltif buyurdu. ve eski bir fotoğrafisi ve Maliye encümenlerine birer aza seçil* * * Eski Sadrıazamlardan İzzet (Paşa) dikten sonra Ereğli şirketinin satm alınBir aralık gencler hep bir ağızdan: nın vefat ettiğini büyük bir teessürle haDağ başım duman almış, gümüş ması hakkındaki mukavelenin tasdikma Paris 31 (A.A.) ber aldık. Echo de Paris gadere durmaz akar dair kanun lâyihası üzerinde görüşüldü. Merhum 1864 senesinde doğmuştur. zetesinde Pertinax, Halil Menteş (Izmir) söz aldı. Resmî Güneş ufuktan şimdi doğar, yürüistatistiklerin havzadaki istihsalâtın 10 1887 de erkânıharb yüzbaşısı olarak Hitlerle Luden yelim arkadaşlar... mektebden mezun olmuş, 2 sene sonra da dorff'un barışma sene zarfında 950 bin tondan 2,245,000 marşmı ayıttılar. Göğüsleri kabartan tona kadar çıktığmı gösterdiğini, havza kolağası olarak Almanyaya gitmiş ve larının siyasî bir ebir duygu ve sevgi coşkunluğile terennüm istihsalâtmın 5,000,000 tona kadar çı orada 4 sene kalmıştır. Avdet edince de hemmiyeti olrnadıedilen bu marş bitince Atatürk, nurlu yü kabileceğinin gene resmî menabiden öğ binbaşıhğa terfi ebniştir. 1896 da harb ğıru kaydetmektezunu bu nura teveccüh eden gencliğe çe rendiğini, tesisat asrileştirilirse liman ve şilArkası Sa. 3 sütun 3 te] dir. cJournal> gaze virerek eski bir hatıralannı şu suretle mendifer yapılırsa maliyet fiatınm yarı tesinin Berlin mu hikâye buyurdular: m yarıya indirilmesi imkânı da tahakkuk ehabiri şu telgrafı « Arkadaşlar, ben 1919 senesi deceğini, bunun, memleket dahilî iktısaçekmiştir: General Ludendorff ağustosu içinde, Samsuna çıktıgım dî faaliyetinde olduğu gibi tediye muva«Hitler Ludendorff, mülâkatınm mü Madridde miUslerin yaptığı barıkadlardan.* gün elimde, maddî hiçbir kuvvet zenemizde de büyük tesirleri görüleceğini Güzide şair ve edib Hasan Ali Yü him noktası, tekrar faaliyete geçen Luyoktu. Yalnız büyük Türk milletinin söyledi ve dedi ki: celin İnönü zaferimizi yaşatan kıymetli dendorff'un bugünden itibaren hakikatAndujar 31 (A.A.) «Havas a pılan bir baskın neticesinde Alacalacejos asaletinden doğan ve benim vicdanıbir şiiri bugün beşinci sahifemizde. ve Villa Nuova del Dugue kasabaları te üçüncü Reıch erkânıharbiyesinin mü jansının muhabiri bildiriyor: « Binaenaleyh ben, her cepheden mı dolduran yüksek ve manevî bir [Arlcası Sa. 1sutuTtji tel şavirliğini deruhde etmesidir.» Dün saat 18 de milislef tarafından yaİArkası Sa. 3 sütun 4 tc] 24 mayısta bir karar veriBranşman ücreti ve kofra leceği anlasılmaktadır kiraları bugünden itibaren kalkıyor İngiltere, İtalyan Imparatorluğunu îstanbul halkına tanımağa hazırlandı büyük müjde! Türkofis Umumî Reisi Bürhan Zihni tarifelerde yapılacak tadilâtın esaslarını anlatıyor Cumartesi giinü Başvekilin bir nutkile temel atma merasimi yapılacak Karabük demir ve çelik fabrikaları Gümrük tarifesinde yapılacak tadilât Ereğli şirketinin satın alınması Kanun dün M. Meclisinde ittifakla kabul olundu Iktısad Vekilimiz mühim izahat verdi ^ .^ Eski Sadrıazam îzzet «Paşa» vefat etti Ispanyada hükumet kuvvetleri ilerliyor General Franco'nun gizlice Ispanyol Fasına gittiğj iddia ediliyor General Ludendorf Alman Erkânıharbiyesine müşavirlik yapacak lnonu