Katalog

Bugîin: 2 nci sahifede: Siyasî lcmal. 5 înci sahifede: Terbiye bahisleri lim Sırrı Tarcan. 6 7 8 9 ncı sahifede: Spor haberlert. nci sahifede Askerlik bahisleri. inci sahifede: Kadın ve Moda. uncu sahifede: Sinema: Se M . ÂtÂl tSTANBUL • CAĞALOGLU Sajfl.' WAL Telgrai ve mektub adresl: Cumhurlyet, tstanbal . Posta kutusn: Istaabul, No 248 P3Z3r 0 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22368 Tahrlr heyetl: 24298, tdare ve matbaa fasmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirfcetl 24299 24290 umhuri Bugün Sahife Almanya Lokarnoyu yırttı, Reni işgal etti Alman ordusu dün sabah Rendeki gayriaskerî mıntakaya girdi. Haber Parîs ve Brükselde bomba gibi patladı. Kabineler vaziyeti tetkik etmekle meşgul Hitler kararını devletlere bildirdi ve ^ Fransız Rayiştağda gürültülü bir nutuk söyledi izinler Alman Devlet Reisi Rus Fransız paktı Almanyayı çember içine aldığı için bu suretle harekete mecbur olduğunu bildirdi ve yeni anlaşmalar teklif etti Ufukta yeni Siyaset cereyanları Beliriyor u cereyanlann başında îngilterenin kendi kuvvetlerini yenilemek ve çoğaltmak için vakit kazanmağa olan ihtiyacım kaydetmek lâzımdır. Mılletler Cemiyetinin müşterek emniyet idealine istinad ettirilmiş olan son lngiliz intihablarmı şimdi daha iyi tahlil etmek mümkündür. Konservatörler bu intihablarda dış siyasaya aid olarak bilhassa Milletler Cemiyetini tutan bir müşterek emniyet programmı ileri sürmüşler ve bunun için Ingilterenin kuvvetli olmasını şart koşmuşlardı. Efkân umumiye bu programın cazibesine tutuldu, ve denebilir ki sosyalistler de ayni ideali belki daha kuvvetli surette iltizam ederek netice Konservatörler için büyük bir muvaffakiyet oldu. Bu netice elde edilmiş olduktan sonra şimdi İngilterenin Milletler Cemiyeti siyasetinde yavaş yavaş gevşediğini görenler, Konservatörlerin intihablarda büyük bir manevra çevirmiş olduklarınm farkına varır gibi oluyorlar. Filhakika görünüse göre insanın İngiltere için Milletler Cemiyeti, Habeş meselesi ve müşterek emniyet işi gibi şeyler sadece daha ziyade bir maske imiş, konservatörlerin hakikî maksadları meğer yalnız lngiliz kuvvetlerini artırmakmış diyecegi gelir. Bu noktai nazara göre Ingiltere için Habeş meselesi Milletler Cemiyeti azasından birinin taarruza uğraması meselesi olmaktan ziyade îngiliz împaratorluğunun emniyetini korumak meselesi imiş diye telâkki olunmak daha doğru olur. Eğer Konservatörler intihablarda Milletler Cemiyetini ve Habeş meselesini idealist bir zihniyetle ileri sürmiyerek yalnız millî kuvvetleri çoğaltmak düsturunu takib etmiş olsalardı hiç şüphesiz sosyalistlerden ve binaenaleyh efkân umumiyeden büyük bir mukavemet görürlerdi. Hakikî sebeb ne olursa olsun bugün İngilterenin hatta M. Edenle dahi Milletler Cemiyetini tutmak işinde eski sıcaklığını muhafaza etmemekte olduğu muhakkaktır. Yukanki görüşten azıtarak ingilterenin Milletler Cemiyetini ihmal edeceğini sanmak tabiî yanlış olur. Yalnız meseleyi bir aralık İngilterede dahi büründüğü idealist tüllerinden ayırmak lâzımdır. tngiltere her devlet şibi Milletler Cemiyetini yalnız lngiliz împaratorluğunun menfaatleri ölçüsile tutmakta devam edecektir. Dünyanın işleri çok kanşarak gidiyor. Imparatorluğun, üstünde güneş batmıyan geniş sahasmda statükoyu bozmadan hüküm sürmek için îngiliz kuvvetlerinden başka milletlerin Cenevrede toplanan birliğinden dahi istifade etmeği tabiî İngiltere İhmal etmek istemiyecek, bunun zarurî sonucu olarak Cemiyeti tutmakta devam edecektir. Ancak bugün için bunun bir idealist tutuş olmadığı ve olmıyacağı sezilir gibidir. Milletler Cemiyeti ise esasın'da idealist bir iştir. îşte fark. Fransa kendi hesabına bu farkı daha evvelden anlamışh, ve Habeş işinde İngilterenin sert hareketinden sıkılıyor gibiydi. Şimdi Paris kendi noktai nazarının iistün çıkmasmdan dolayı daha memnun ve müsterih görünüyor. Bu son zamanlarda Italyan Habeş anlaşmazlığmın kendi haline bırakılmış bir iş haline düştüğüne Hükumet akisler ordusunda lâğvedildi İngiltere, Fransa, Belçika kabineleri fevkalâde içtimalar yapıyor. Cemiyeti Akvam konseyi de yarın toplanarak vaziyeti görüşecek Ren boyunda dünkü bayram Rayiştağda Hitler nutku nu söylerken Alman ordusu da tezahürat içinde Rene giriyor, Kolonya üzerinde harb tayyareleri uçuyordu Berlin 7 (Hususî) Reisicumhur Hitler bu sabah îngiliz, İtalyan, Fransız ve Belçika elçilerini ayrı ayn kabul ederek birer muhtıra tevdi etmiş ve bu muhtıra hakkmda elçilere ayrıca uzun izahat vermiştir. Alman notanntn etaalart Salâhiyettar mehafilden alman malumata göre Hitlerin Lokarno paktmı imzalıyan devletlere verdiği nota şu noktalan ihtiva etmektedir: 1 Almanya, Fransız Sovyet paktı dolayısile Lokarno andlaşmasına hii cum etmektedir. 2 Almanya Ren bölgesine aid hükümlerden kendisini kurtulmuş addet mektedir. 3 Almanya, Belçika ve Fransanm da, kendi hududları boyunca ayni şekilde bir mıntaka tesisine muvafakat ermeleri şartile yeni bir gayriaskerî mıntaka tesisini kabule hazır olduğunu beyan etmektedir. 4 Almanya, îtalya ve İngilterenin zamânı altına almağa muvafakatleri şartile, garbde 25 senelik bir ademi tecavüz muahedesi akdıni teklif etmektedir. ^ 5 Almanya, bu pakta Holandanın da iştirakini, bu devletin muvafakati şartile, teklif etmektedir. 6 Almanya, garbde bir hava mi sakı ve şarkta Litvanyanm da dahil olacağı bir ademi tecavüz anlaşması akdini teklif etmektedir. Almanya, bu ihtirazî kayidler altında Milletler Cemiyetine tekrar girmeğe hazırdır. Fakat bunun için Cemiyet paktı 927 de Lokarno misakt imzalanvken. 1 İngiliz Başvekili Baldvin. 2 Haridy* Naztn Osten Çemberlayn 3 Ffansuı Hariciye Nazırı Bnyan. 4 Almanya Haridye Naztn Strezman. 5 Alman basmurahhasi Luter Paris 7 (Hususî) Renin işgali ile Hitlerin bu husustaki nutku bütün Fransada bir bomba tesiri yapmıştır. Başvekil Saro derhal Elize »arayaja giderek Cumhurreisi Lebrunle görüşmüştür. Diğer nazırlar da bu müzakereye iştirak etmişlerdir. Vaziyeti etrafile tetkik etmek üzere kabine yarın fevkalâde bir toplanh yapacaktır. Bu toplantıya Harbiye, Bahriye ve Hava Nazırlan ve müsteşarlan iştirak' «deceklerdir. (Arkan 10 uncu aahifede) Dün Alman ordusunun işgal ettiği gayriaskeri mmtakadan Göbels Hitlerin nutku Berlin 7 (Hususî) Cumhur Başkanı Hitler Lokarno pakfanı imza eden devletlere birer nota verdikten sonra doğruca Rayhiştag meclisine gitmiştir. *. •rri; Du'şgldorf Fevkalâde bir toplanhya çağınlan KOLONYA Rayhiştag meclisi General Göring tara fmdan saat 12 de açılmıştır. Reis evvelâ geçenlerde îsviçrede öldürülen Güstlofla muhtelif zamanlarda katledilen Nazilerin hatıralarını yadettikten sonra, Rayhiştag meclisinin yedinci celsesinin açıldı ğım bildirmiş ve sözü Reisicumhur Hitlere vermiştir. Rayhiştag meclisinin bugünkü tarihî Ren nehrinin sağ ve sol sahilindeki gay. celsesinde hazır bulunmak üzere büyük riaskerî mıntakaları gosterir harita. bir kalabalık toplanmıştı. Sefirlerin loca(Gaynaskerî mıntaka çızgüerle sı tamamile dolmuştu. gosterilen ktsımdır) Sürekli alkışlar arasında kürsüye çı mn Versay muahedesinden aynltnası lâ(Arkan 12 nci aahifede) zımdır. Italyanlar daHabeşler de taarruz iddiasmdalar Habeşler, bütün İtalyan zaferlerinin yalan olduğunu, çok kanlı bir muharebenin şiddetle devam ettiğini söylüyorlar îtalya Habeş harbi gelen haberler şunlardır: hakbnda dün En çetin mücadele fimdi Tembiende basladt Adisababa 7 (A.A.) Royter a jansı bildiriyor: Gayriresmî Habeş membamdan Adisababaya gelen telgraflara göre, ItalyanHabeş harbinin en çetin ve kanlı çaroışması şimdi Tembiende vuku bulmakta dır. İtalyanlar ve Habeşler, ugradıklan zararlan zsrre kadar nazan itibara almaksızm can havlile çarpışmaktadırlar. Her iki taraf ta binlerce ölü vardır. Şimdi kuru olan Takkaze nehrinin yatağı ce sedlerle doludur. Ne İtalyanlar, ne de Habeşler, bu Sulh teklifini iki taraf ta kabul etti Cenevre 10 marta kadar bir mütareke yapılmasını bekliyor Roma 7 (Hususî) îtalyan kabinesi bu sabah uzun süren bir toplantı yapmıştır. Başvekil Musolini sulh müzakerelerine başlamak hususunda 13 ler komitesi tarafından yapılan teklife İtalyanın vereceği cevabı okumuştur. Kabine bu ce Alman ordusu kime karşı hazırlandı? Mevcud kadro bir milyonu buldu, hava filosunda 2,000 tayyare var, her kıt'ada harb malzemesi Fransadakinin iki misli 1 Yugoslav Meclisinde Başvekile karşı suikasd yapıldı Kabine istifa etti, tekrar kuruldu (Arkan 10 uncu aahifede) (Arkan 6 ncı sahif YUNUS NÂD! (Arkan 2 nci »ahifede) Evveki gün Belgradda Skopçina da bir meb'us, Yu * oslav Başvekili «ı. Stoyadinoviçe suikasd yapmışsa da rrfuvaffak ola rnamıştır. Başvekü parla mentoda söz söy lerken Damyan Ar navudoviç isminde bir meb'us, kendi Dost Yugoslavya sine tabanca ile üç Başvekili M. el silâh atmışsa da Stoyodinouiç kurşunlarm hiçbiri isabet etmemiş, he defi bulamıyan kurşunlar meclisteki diğer bir meb'usu yaralamıştır. Yugoslavyayı demokrası hayatına ia de etmek için çalışan eski Başvekil M. Alman ordusu Berlinde, Bismark heykeli Yevtiçin grupuna dahil olan Damyan arkasında resimgeçid yaparken Bir Fransız gazetesi, Hitlerin, Hein nerede ise bir milyonu bulacağmı söylü Arnavudoviçin sırf asabiyetine kapılarak bu işi yapmak istediği zannolunma' Kampf isimli kitabına atfedilen manayı yerek diyor ki: tadır. inkâr etmesine ve sulh istediğini söyleme« Bu siyasetle bu bir milyon askerî Hâdise mecliste ve Belgradda asabi(Arkan 12 nci aahifede) sine rağmen, Alman ordusu mercudunun (Arkan 10. uncu aahifede} ~~~ ± f ' " \ Yazan: NAD1R NADI Yarın neşre başlıyoruz