Katalog

CUMHURlYET 25 İkmcikânun 1936 Duymadıktkarımız ve bilmedikilerimiz Adanada cirid oyunları Halkevi Spor komitesi, bu millî oyunu yeniden canlandırmak için Önemle çalışıyor Acayib bir hediye Lehistandaki kıdemM zabitler cemi yeti, meşhur piyanist ve politika adamı Padarevskiye, bilhassa onun için yap tırılan bir saat hediye etmiştir. Bu sa at gayet acayibdir. Saatleri gösteren rakamlann ye rinde, arstistin adının ve soy adınm harfleri yazılıdır. Dakikaları gösteren işaretler, ince piyano tuşları şeklindedir. Büyük yelkovan orkestra şefi değneği, küçük yelkovan kalemdir ve ni hayet saniye kadranının etrafında Padarevskinin doğduğu memleket olan Boloka Padile adı yazılıdır. KRAL BEŞINCI CORC Nasıl Yaşadı, Neler Yaptı? YAZAN: •"\ Winston Churcill Bu balık, başka balık! Nevyork Hayvanat bahçesinde, iki metro boyunda bir elektrikli yılan ba lığı vardır. Bu balık, her gün saat 11,30 da, 14 te ve 16 da olmak üzere üç defa numara yapmakta ve halkı eğlendir mektedir. Balığın yaptığı numara şudur: Bir memur, sapı camdan olan madenî bir çengelle balığa dokunur, bu çengel bir tel vasıtasile iki elektrik ampulüne bağlıdır. Balık öfkelenince, rücudün den çıkan cereyan bu ampullerden bi rini yakar, fakat çok fazla öfkelendiği zaman iki ampulü birden yakacak ka dar kuvvetli bir cereyan salıverir. Fakat, halkı bazan tek, bazan çift ampul yakarak günde üç defa eğlendiren bu elektrikli balık, bir müddettenberi, çengel cilvesine alıştığı için öfkelenmez olmuş, bir tek ampulü yakacak kadar cereyan bile neşretmemeğe başlamıştır. Bu balığın başka balık olduğunu işiten meraklılar, çengel şakasma kulak bile asmıyan bu hayvanı görmek için artık eskisi gibi koşuşmuyorlarmış!. Corc tac ve taht ile beraber onun bütün gailelerini de tevarüs etmişti ral Yedinci Edouard ölecegi dakikaya kadar devlet işlerini bizzat idare etti. 4 mayıs 1910 tarıhinde, Krala, yeni bir piskoposu takdim etmeğe müsteşar sıfatile ben memur olmuştum. Hükümdar, küçük salonda yapılan törene, kendi o dasında oturarak iştirak etti. Yeni piskoposu, Winchester piskopo sunun refakatinde olarak, Kralın huzu runa götürdüm. Yedinci Edouard, zarif bir redingot giymiş, koltuğunda oturuyordu. Kralın hasta olduğunu herkes biliyordu. Haki katen, yüzünde bir halsizlik var gibiydi. Sık nefes alıyordu. Fakat bunun haricinde, hiçbir hastahk, hatta zafiyet alâmeti göstermiyordu. Piskopos, dua etmek için ellerini kaldırdı. Kral, onun ellerini, kendi elleri i çine aldı. Tören bitince Kral ayaga kalktı, gülümsedi ve biz, çekildik. Adanada cirid oymyanlardan bir grup Adana (Özel) Millî bir Tiirk oyunu olan ve ötedenberi Çukurovada büyük bir hevesle yapılan cirid oyunu ile Halkevimizin spor kolu önemli tarzda meşgul olmaktadır. Evin kontrolu al tmda teşkil edüen, kıyafetleri bile bir sporcuya yakışacak şekilde tanzim edilen ciridciler, Halkevinin spor komitesi tarafından tesbit olunan esaslar dahilinde çahşmaktadırlar. Havanın müsaid olduğu günlerde Seyhan kıyısın da, şehrin yakınmda bulunan geniş bir sahada cirid oynanmaktadır. Halk, bu spora karşı büyük bir alâka göstermektedir. Geçen pazar günü, bir bahar ılıklığı içinde yüzen Adanada büyük ve güzel bir cirid oyunu yapılmıştır. Ne yazık ki, bu eğlence, can sıkıcı bir kaza ile neticelenmiş, ciridcilerden biri atından düşmüş ve bindiği hayvan ba şma bsatığı için ağırca yaralanmıştır. Yarın yapılacak kır koşuları İstanbul Kros Kantri şampiyonasınm birinci müsabakası yarın, Şişli Hürriyetiebediye Tuğla harmanları arasmdaki j/olda yapılacaktır. İki mesafe ü zerinden yapılacak müsabakaların 3000 metrolu yarışma Galatasaray bir, Be şiktaş üç, Fener Yılmaz bir, Beyoğlu Halkevi iki, Beyoğlu Spor kulübü üç. Kurtuluş bir takımla iştirak edecektir. 5000 metroluk yarışta ise, Galatasa ray bir, Beşiktaş bir, Beyoğlu Halkevi bir, Beyoğlu Spor bir, Kurtuluş bir takımla müsabaka yapacaklardır. 3000 metroluk koşuya saat 10 da, 5000 metroluk koşuya da 10,30 da Şişli tramvay deposu önünden başlanacaktır. Alman ordusunda zırhlı fırkalar Bunlar dünyanm en mükemmel harb aletidir Krallık ve kendini sevdirme san'atı Kırk sekiz saat sonra, Kral, artık yoktu. Bu töreni takib eden otuz saat zarfında, resmî evrakı imzaya ve hükümdarhk vazifelerini ifaya devam etmişti. Sonra, artık kuvvetten düşmeğe başladı, ölümü, sükunet ve vakarla karşılamağa hazırlandı. Onu, sırf kendi şahsı için seven pek çok dostlan, uzun zamanlar, ölümüne ağladılar. Çünkü Kral, muhitine sevgi ve hürmet telkin eden insanlardandı. Muhakkak ki o, kral değil, fakir bir adam dahi olsaydı, insanlar onun dostluğuna gene kıymet vereceklerdi. Şahsî cazibesi, beşerî meziyetleri, cemiyete ve muhitini teşkil eden herkese karşı duyduğu alâka, onu yüksek bir insan mertebe sıne cıkaran bırer amıldı. Millet, onu kaybetmekle, rahim ve sevgili bir hükümdar, büyük kalbli, çok âkil bir insan, halkın ve sosyetenin işlerinde kuvvetli bir şahsî tesir icra ettikten başka mesrutî vazifelerini de çok mükemmel surette anlıyan bir kral kaybetmiş oluyordu. Yedinci Edouard, her zaman etrafında bir nese ve dostluk havası yaratmağa muvaffak olan nadir insanlardan birisiy Genclere taş çıkartan ihtiyar bir sporcu îngiliz gazetelerinin yazdığına göre Alman ordusuna ilâve edilen üç zırhlı fırka hiç şüphe yok ki dünyanın en modern harb aletidir. Bu üç zırhlı fırkaya yakmda bir üç fırka daha ilâve oluna caktır. Bu zırhlı fırkalann teşkil ve tensikin de son derece ketum davranılmış olmakla beraber, Parise kadar tereşşuh eden malumata nazaran bir yerden diğer bir yere en seri surette nakıl hususunda şimdîye kadar bundan daha iyi tertib edilmiş kuvvet, hiçbir memlekette yoktur. Fransız askerî münakkidlerinden M. Andre Pironneauya nazaran her fırka şöyle teşekkül etmiştir: EJI son model 500 tanklık bir liva, Katerpiler, traktör, motosiklet ve sayidkarlı bir piyade livası, Her irtifaa çıkabilen katerpiler top arabalarile mücehhez bir topçu livası, di. Süratli keşif yapabilecek cüzütamlar, Bir mühendis müfrezesi, bir işaret Son hafta içinde Pariste büyük bir kır koşusu yapılmış, bu koşuya lerce atlet iştirak etmiştir. Bu atletlerle beraber 60 yaşlarında bir de koşmuştur. Yarışa giren genc koşucuların birçoğu müsabakayı yarı terkettikleri halde, ihtiyar koşusu müsabakayı çok iyi bir derece ile etmeğe muvaffak olmuştur. Yukarıki resim, sakallı atletin yarşı bitirdiği sırada alınmıştır. yüz ihtiyar yolda ikmal Bir tayyare bölüğü. Bu zırhlı livalarda hizmet görecek efrad, muvazzaf ordu efradı arasından ve uzun zaman hizmet edecek gönüllülerden seçilecektir. Bunlarm Nazi motörlü bö lüklerinde hizmet gören efraddan olmaları tercih sebebidir. Fırkalar daima, anî bir emir alınca harekete hazır bir halde bulundurulacaktır. Parise gelen haberlere nazaran, Al manlar hava kuvvetlerini de en asrî şekilde tensik etmektedirler. Bilhassa tayyare inşaatında yeni teknik bilgilerden en son haddine kadar istifade olunmaktadır. Fransız tayyare inşaat programınm daha süratle ikmalini tavsiye eden bir münakkid, yarınki Al man hava kuvvetlerinin bütün dünyayı hayrete düşürecek şekilde ortaya çıka cağını söylemektedir. Kral Corcun çocukluğuna, gencliğine ve tahta zamana aid resimler çıktığı Beşinci Corcun saltanat devri başla kışlandılar. Düşes d'York olan Prenses mıştı. Mayın yuvasını, altı çocuk, şenlendirmekİmparatorluğun başbahriyelisi te gecikmedi. Meziyetleri, cazibesi ve isYedinci Edouardın varisi, hem sarayın tidadı sayesinde müstakbel kraliçe, sakin hem bahriyenin disiplini içinde yetişmişti. aile hayatından, hükümdarlığa maSsus Büyük biraderi Dük de Clarencein ve törenlerle dolu göz kamaştmcı hayata hiç latmdan evvel, bahriyede, alelâde zabit yadırgamadan geçti. mektebde başkalanna misal teşkil et meğe mecbur olmuştu. Zabit sıfatile bü tün denizleri dolaştı, muhtelif gemilerde hizmet gördü, şahsan mes'ulü olduğu kendi gemisinde, bizzat, uzunca müddet süvarilik yaptı. Veliahdlık kendisine te veccüh ettiği zaman, tam manasile te kemmül etmiş bir denizciydi. Beşinci Corc, o tarihten sonra, Kral ailesine mensub bir düke yakışacak tarzda hayat sürmeğe mecbur oldu. Uzun süren saltanat devrinde mülhem olacağı İngiliz kanunu esasisi icabatına onu alıştırmak üzere müşavir eksperler tayin edildi. Beşinci Corc, Britanya Imparatorlu ğunun, en küçük limanlarına vanncıya kadar her yerini ziyaret etmişti. İngiliz bahriyesinin ümerası, efradı ve maddî meseleleri hakkındaki malumatı, tebaasın dan herhangi birinin bu işler hakkındaki bilgilerine nazaran çok daha derin ve genişti. Bundan başka, onun düriist yaratılışı, bütün milletin takdirini celbetmişti. Şahsî saadeti herkesi sevindiriyordu. Çünkü, Kraliçe Mary, resmî törenlere ihtişam ve aile hayatına neşe vermeği bilen bir hayat arkadaşı olmuştu. Beşinci Corc, bu yaratılışta bir hayat arkadaşının yardımı sayesinde, kaderin kendi omuzlanna yüklediği ağır mes'u liyeti iktıhama muvaffak oldu. Büyük Britanyanın siyasî vaziyeti, o sırada, bir temel yasası buhranının bütün arazını gösteriyordu. Yeni hükümdann karşılaşacağı güçlüklerden hiçbirisi, Kraliçe Viktorya zamanında meydana çık mamıştı. 1846 da hububat kanunlarının ilgası, bir takım parti kavgalanna sebeb olmuştu. Fakat temel yasayı tehdid eden bir vaziyet yok gibi görünüyordu. Gladstone tarafından idare edilen temel yasası mücadelesi, kraliyet salâhiyetlerinin su reti mahsusada işe müdahalesini icab ettirmemişti. Beşinci Corcun saltanat devrinin ilk zamanlanndaki vaziyete benzer bir durum bulmak için, Dördüncü Guillaumeun zamanına, yahud daha uzaklara, Kraliçe Annein devrine kadar gerilemek icab e der. Siyasî buhranın arkasında, derin bir sosyal hareket velvelesi de işitiliyordu. Teşkilâtlanmış olan işçi sınıfı, memlekette hâkim unsurlardan biri olmağa başlı yor, ve fazla olarak, Avrupanın vaziyeti, devrin vahametini takdir edebilenleri korkutuyordu. Yedinci Edouard ve Alman tehlikesi Konya vilâyetinde yaptırılan köprüler Londraya giden heyetimiz Sofyadan geçerken Sofya 24 Müteveffa İngıliz Kralı Beşınci Corcun cenaze merasiminde bulunmak üzere Londraya gitmekte olan heyetimiz bugün 13,50 de Sofyaya geldi. İstasyonda Bulgar hükumeti namına Teşrifat müdür muavini ve Harbiye Nazırile Erkânıharbiye reisi namına da İstıhbarat şubesi müdürü kaymakam Marinof ve Sofya sefaretimiz erkânı tarafmdan karşılandılar. Sofya ataşemiliterimiz, heyeti Fılibeden karşılamış tır. Ekspres Sofya istasyonunda 40 da kika kaldığından heyetimiz, sefaret erkânile birlikte Sofyayı dolaşmışlar ve gene kendilerini karşılıyanlar tarafın dan uğurlanmışlardır. Konya Yenişehir yolunda yaptırılan Afşar köprüsü Konya (Özel) Geçen sonbahar devresinde Konya Nafıa dairesinin çaIışışı çok iyi neticeler verdi. Vilâyetin her tarafında, programa göre başlanan yol yapma, köprü kurma işleri öğünülecek derecede ilerilemiştir. Önümüzdeki ilkbahar devresinde ayn istikametlerden gene programa göre çahşılacağından şimdi bu çalışmanın hazırlıkları yapıh yor. Beyşehir ve Seydişehir ilçelerile ve Antalya yolile Akdenizle birleşmesini te min eden büyük ve önemli bir köprüdür. Seydişehir Beyşehir şosesinin 22 nci kilometrosunda Kavak, 24 üncü kilo metrosunda Idiş, 30 uncu kilometrosun da Kızılbelân köprülerile 32 nci kilo metrosunda da ayrı bir köprü yaptınl mıştır. Yarıyoldan geri çevrildiler Sofya 24 Makedonya murahhas larmdan müteşekkil bir heyet Sofyadaki İngiliz sefaretini ziyaret ederek İngıliz Kralmın ölümü münasebetile Makedonya Bulgarlarının taziyetini bevan etmek istemişse de, polıs Makedonya lılarm bu ziyareti, ayni zamanda sıyasî bir maksada alet etmemeleri için buna mâni olmuş ve heyet yarıyoldan ge riye çevrilmiştir. Konya Beyşehir ve Beyşehir SeySonbaharın son ayı içinde Akşehir ka dişehir şoseleri üstündeki köprüleri Na zasında yedi köprünün yapılması ve ta fıa fen memurlanndan Muammer Yol miri bitirildi. açar yaptırdı. Bu yoldaki köprüler çok Konya Beyşehir şosesi üzerinde çok ucuza mal edilmiş ve ancak 850 lira kaehemmiyetli bir köprü olan Afşar köp dar bir para sarfedilmek suretile başarılrüsü yapıldı. Afşar köprüsü Konyanın mıştır. Kraliçe Mary, müstakbel kralın zevcesi olmadan çok zaman evvel, İngilterenin muhabbetini kazanmıştı. Dük de Teck isminde bir Avusturyalının kızı olduğu halde doğduğu yer ve aldığı terbiye itibarile İngilizdir. Kraliçe Mary, Kensington Palaceda, bizzat Kraliçe VictoKral ö'ldü, yaşasın Kral! Tac ve tahtın intikali merasimi, İn rianın dünyaya geldiği yatak odasında, gilterede, çok kısa sürer ve çabuk yapılır. geceyarısı doğmuştur. Yedinci Edouardm vefatmın hemen Dük ve Düşes de Cambridgein kızı oertesi günü öğleyin, hnsusî şuranm da da lan annesi, onun sekiz muhlisini, dünyaya hil bulunduğu âli şura, SaintJames sa geldiği ayın ismi olan, ingilizce May a rayınm taht salonunda, yeni kralm hu dına tahvil etmişti. Çocukluğu White zurunda toplandı. Merasime iştirak eden Lodge Richmondda geçti. Sonra, zengin bizler, yüz kişi kadar vardık. olmıyan anası ve babası, ecnebi bir memTerihe, Beşinci Corc olarak girecek o lekete gittiler. May, sosyetelere girebile lan yeni hükümdar, yanında Canterbury cek bir çağda iken İngiltereye tekrar gelbaspiskoposu, Başvekil ve daha birçok i di. Kralıçeve resmen takdim edıldi. Prensin evlenmesi leri gelenler bulunduğu halde, salona girdi, heyecanlı alkışlarla karşılandı. Maym sakin ve çalışkan hayatı, her Maruz kaldığı kayıb ve yüklendiği kesin nazarı dikkatini celbediyordu. Krames'uliyet hakkında söylediği sade ve ve liçenin tavsiyesile, bu genc kız Dük dö ciz birkaç söz, uhdesine düşen vazifeyi, Clarencele nişanlandı. Prensin, enfluenza Allahm yardımile ifaya azmetmiş olduğu neticesinde birdenbire vefatı, nişanlısmın kanaatini vermeğe kâfi geldi. Sonra çe bir sene kadar sosyete hayatından uzak kildi ve hazırun koridorlara dağıldı. laşmasını icab ettirdi. Sonra, günün bi Parlak üniformalı münadiler, yeni krahn rinde, onun çocukluk arkadaşı olan Ve cülusunu ilân ediyorlardı. Trampetalar liahd White Lodge gelerek, Prenses çahnıyor, muhafızlar selâma duruyor, so Maya talib oldu. kaklara biriken halk, şapkalannı saliıyaEvlendiler ve Kraliçe Viktorya tara fından takdis edilip, halk tarafından al rak, «yaşa!» diye bağınşıyordu. Yedinci Edouard tahta çıktığı zaman altmış yaşındaydı. Gencliği, Kraliçe Viktoryanm şanlı gölgesinde geçmişti. Kendisi, bir iş adamı olmaktan ziyade, münevver fikirli bir adamdı; ve hayata, siyasete taalluk eden en ufak meseleler hakkında bile muayyen fikirleri vardı. Yedinci Edouard, Almanyanın, kendi memleketi için bir tehlıke teşkil ettiğini ve İngilizlerin donanmalarını takviye hususunda hiçbir şeyi esirgememeleri lâzım geldiğini çok iyi anlamıştı. Fransızlara karşı büyük bir muhabbet, Kaysere karşı, çok kuvvetli, şahsî bir nefret besliyordu. Dahilî siyasette, bittabi, muhafazakâr yollar takib etti; fakat nazırlara karşı merdce davrandı ve partıleri ihmal etti. Hükumet erkânile müzakereler yaptığı sırada, bazan son derece akilâne ve do kunaklı sözler söylediği olurdu, fakat bu tarzdaki muhavereleri, hiçbir zaman fazla uzatmazdı. Sözünü bitirince, münakaşayı bırakıverirdi. Kraliçe Marynin çocukluğu Ufuktaki bulutlar Avam kamarasile Lordlar kamarasî çıkmaza girmişlerdi. îki büyük parti biribirile çekişiyordu. İşçi hareketile, en düstri muhitindeki ihtilâf günden güne artıyordu. Sufrajetlerin mücadelesi en hâd devresindeydi. Loid Corcun bütçesi reddedilmişti. Lordlar kamarasınm veto hakkmı tahdid eden kanun Avam kamarasında müzakereye konulmuştu. îrlan danın muhtariyet iddiaları yeniden şiddet kesbediyordu. Ulster, hinihacette, ida * reye, silâhla mukabele etmek tasavvu runda bulunduğunu ilân etmişti. Almanlar, donanmalarını hazırlamakta istical gösteriyordu. Büyük Britanyanın, kendisile askerî tesriki mesai bağları tesis etmiş bulunduğu Fransa, Alman ordusunun tehdidi altında bulunduğunu hissediyor du. Vaziyet, hiç şüphe yok ki nazikti. Her taraftan, modern bir Babil ku lesi gibi, yeni yeni sosyal mezheblerin gürültülü sesleri işitiliyor, yeni yeni harb gemileri denize indiriliyor, diplomatik mahfillerde, endişeli rivayetler dolaşmağa başlıyordu. Beşinci Corc, tahtla beraber, tahtın bütün derdlerini de tevarüs etmişti. (Arkan var)