Katalog

Bugün: 1 nci sahifede: Siyasî icmal îngil tere Kralının ölümü 3 üncü sahifede: ' Anadolu notları • Reşad Nuri Güntekin 5 inci sahifede: Müsabakamız 6 ncı sahifede: Anket 7nci sahifede: Askerî bahisler, Spor 8 inci sahifede: Japon ordulan dış Moğolıstan kapılarında l Sayi: 4199 umhuriyet TeIgrafvemelrtubadresl:CumhurIyet, tstanbul . Posta kutusu: îstanbul, No 246 Hayat Ansiklopedisi inci cüzü çıktı tn ÇarŞSmba 2 2 İİCÎFlCÎlCânUfl 1 9 3 6 Telefon: Başmuhaıriı ve evl: 22366 Tahrlr heyeü: 24298. tdaıe ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirkeö 24299 24290 Şehir plânı Yapılmcıya kadar T urizmden bahsedilirken bu nama tarihî zenginliği ve coğrafî güzelliği itibarile birinci mevkii îşgal edecek sahalarımızın başında İstanbul bulunduğunu hep biliyoruz. tstanbulu düzeltmek ve güzelleştirmek için yapılacak pek çok seyler olduğu da meçhulümüz değıl. Bunlann yapılabilmesi imkânlannın araştırılmasını İstanbul şehrinin her nedense bir tiirlü başanlamıyan plânmın yapılmasına talik ediyoruz. Turizme gelince onun hakkmda devletçe alınacak tedbirlerin neler olabileceği Ankarada ehemmiyetle tetkik edilmektedir. Prens döGal,SekizinciEdvard Italyan ordusu cenubda hâlâ ilerliyor mu ? ismile Ingiltere Kralı oldu Habeş İmparatoru Ras Destayı azil ve Kral Corcun ölümü bütün İngiliz İmparatorlu Vehib Paşayı kumandan tayin etmiş ğunu mateme boğdu, Başbakan Baldwin dün İtalyanlar «Artık bütün kuvvetlerimizi cenub cephesinde tahşid edeceğiz!» diyorlar gece bir nutukla bu derin teessürü anlattı Kral Corcun son sözleri Eski Kralın cenazesi bugün Londraya geti**îHvor Londra 21 (Özel) îngiltere Kralı Beşinci Corcun ölümü bütün İngiliz lmparatorluğunda çok derin bir teessür uyandırmıştır. Londranın bütün bınalan bayraklannı yarıya kadar ındırmişlerdir. Eğlence yerleri kendiliklennden kapanmışlardır. Ziyafetler, toplantılar tehir edilmiştir. Hiçbir kralın ölümü bu kadar umumî ve derin bir teessür uyandırma mıstır, denibilir. îngilterenin diğer şehirlerinde ve im paratorluğun diğer kısımlannda da ayni matem havası esmektedir. Bugün Cenubî Afrikada, Yeni Zelandda, Kanadada, Hindistanda ve bütün İngiliz dominyon ve müstemlekelerinde umumî matem günü ilân edilmiştir. Hindistan Umumî Valisi elim haberi bir beyanname ile halka bildirmiştir. Beyanname neşredilir edilmez bütün dük kânlar kapatılmış, kiliselerde ve diğer mabedlerde ölen kralın istirahati rulıu için dualar edilmiştir. Dün aksam saat ona kadar, Habeş harbine aid yeni bir haber gelmedi. Gelen mahdud haberlerin biri Ras Destanın yerine Vehib Paşanın tayin ve cenub ordusunu tensıka memur edileceğme dairdir. Bu, haber tahakkuk ederse, Ras Destanın mağlubiyeti büsbütün teeyyüd etnaş olacaktır. Herşeyden önce bir noktayı iyice belirtmek isteriz: Memleketimizi mutlaka ecnebiler gelsin de beğensinler diye düzeltecek değiliz. Şehirlerimizin düzeltilmesi herkesten önce kendimiz için lâzımdır. Ve turizm mutlaka haricden adam getirmek manasına gelir bir iş değildır. JCendi memleketimiz insanlannm vilâyetlerimiz arasında gittikçe büyüyecek seyahat hareketi yapmağa alısmalan da turizmin ehemmiyetli bir şubesidir. Eğer jehirlerimizin en büyüğü ve en güzeli olan şu Istanbul sehrini bir güzelce tanzim etmeğe muvaffak olursak bundan ilk olarak ve devamh olarak istifade edecekler .gene kendimiziz, biz Türkleriz. Bu tanzim olunmus güzelliğin memlekete birçok ve giderek pek çok yabancı ziyaretler çekmesi de ikinci ve pek büyük diğer bir faydadır. Turizme devletçe verilecek şekil gerçekleninciye ve İstanbul şehrinin plânı yapılmcıya kadar İstanbulda bu şehri güzelleştirme namına bir takım işler görülemez mi acaba? Büyük projeler bir tarafta beklıyedursunlar, küçük küçük işlerle bu şehrin güzelliğine yeni güzellikler katmanın pekâlâ mümkün olduğuna şüphe yoktur, ve bunların hepsini şehir de yapacak degildir. Devletin türlü ?ubeleri Istanbulu güzelleştirmekte şehre çok esash yardımlar yapabileceklerdir. Amma şehrin kendisine aid bu işlerle çok yakından alâkadar olarak alâ''adar devlet daireleri vanında teşebbüslerde bulunması lâzımdır. Meselâ ötedenberi olduğu gibi şu son günlerde de İstanbul limanına adamakıllı bir çekidüzen vermek için uğraşılıyor. Acaba İstanbul sehri liman üzerinde yapılmak istenilen bu düzeltme ameliyelerile meşgul oluyor mu? Yoksa ötedenberi olduğu gibi benim neme lâzım, onunla alâkah ve vazifeli olanlar uğraşsınlar diyip geçiveriyor mu? Eğer şehir böyle hareket ediyorsa elbet çok yanlış bir yolda yürüyor. Çünkü İstanbul limanınm birinci derecede alâkadan bir yer varsa o da İstanbul şehrinin kendisidir. îstanbulun liman isleri bu şehrin hemen hemen yans: demektir, eğer daha fazlası değilse. Ekonomik islerin mükemmelliği şehir halkının hayatını teskil eder. Bu ada İstanbul limanı cok güzel düzeltilmekle berabe memleketin iktısadî hayatında azçok refah amili de olmalıdır. Mesele o kada mühimdir ki biz İstanbul şehrinin fikri katılmadan ve muvafakati almmadan limanı üzerinde en ufak tasarruf icra edilmeşin demeğe kadar ileri gideriz. İstanbul limanı üzerinde konusulurken Halicin çok büyük bir ayıb olarak günden güne dolmakta olması elbette kendisini büyük bir mesele halinde ortaya koyacaktır. Tam istifade olunacak zamandır, bu vesile ile İstanbul sehri Halicin temizlenmesine bir çare bulunmasını devlet daireleri yanında müdafaa eder ve biz eminiz ki bu türlü hayırlı müdafaalar idealist Türkiye Cumhuriyeti devletince büyük bir sempati ile karşılanır. Bu bir tek misaldir. İstanbul limanınm düzeliıesj mevzuu bahsolurken bu şehrin sevgi ile dikkate alınacak daha birçok istekleri olacaktır. O cümleden olarak İstanbul şehri buradan gelip geçen vapurlann buradan su, buradan buz ve buradan kumanya almalan için ne lâzımsa vaoilmasını iste i Dünkü nüshamızda geceyansından sonra alınan haberler arasında bulunan 101 numaralı îtalyan resmî harb teblıği cenub cephesinde, Dolo mıntakasında umumî bir takıbin devam ettiğini söylüvor. İtalyanlar merkez kolunun Filtuya vardıgmı bildirdikleri gibi sol cenah kolunun Daua Parma suyu boyunca ve sağ cenah kolunun Vebi Gestro suyu boyunca ilerilediğini ve her tarafta düşmanı dağıtIngiltere Kralı Sekizinci Edvardın rivil ve <**kerî kıyafetle iki resmi Ogaden cephesindeki Habeş ordulart kumandam Vehib Paşa ile sağ kolu addedılen Münakalât tşlerı Müdürü Elıas Nasser tığını bildıriyorlar. Fakat buraUrda gene isim zikretmiyorlar. Belki 102 numarah 1 tebliğde bu ki kolun da nerelere vardıgı f nı bildirirler. Hususî îtalyan haberleri, cenubdaki Habeş mevzilerinin pek kuvvetli ve teknik itibarile çok yüksek olduğundan bahEski Osmanlı za • sediyorlar. Dolo civarında Ras Desta bıtlerinden bir He kuvvetleri tarafından bir ileri mevzi gibi beş çetesine kuman kullanılan Ariri müstahkem ordugâh'nm danltk eden Sudan gayet derin ve birkaç sıra siperle küçük (Arkası 9 uncu sahifede) h Tank Yeni Kral vazifesine başladı Sekizinci Edvardın ilk işi donanmaya ve orduya hitaben birer beyanname neşretmek oldu Vehib Pasanın erkânıhabriye re isi eski Osmanlı zabitlerınden Faruk Kral Beşinci Corcun ölümüne dair tafrilât Alınan yeni tafsilâta göre Kral bü yük bir sükunet içinde ölmüştür. Son nefesine kadar hiçbir acı duymamıştır. Doktorlar artık son anın geldiğine hükmettikleri zaman Kraliçeyi ve Prensleri hastanın başucuna çağırmışlardır. Kral, bunların yanında son nefesini vermiştir. O ana kadar kendini büyük bir cebirle tutmuş olan Kraliçe, gözyaşlan içinde büyük oğlunun boynuna sanlmıştır. Şimdiye kadar Prens dö Gal olan ve Sekizinci Edouard namile tahta geç Burgazda 3 Türke müebbed kürek cezası verildi Burgaz mahkemesi dün, casusluk muhakemesini bitirerek bu kararı verdi. Maznunlar hükmü istinaf ettiler Burgaz 21 (Hususî) Burgaz eyalet mahkemesi, guya Türkiye lehine ya pılan casusluk davasını ikmal edip ka rarını vermiştir. 67 yaşında Burgaz eş (Kral soldan ikincidir) rafından ve zenginlerinden Ismail Celıl, Sekizinci Edvard unvanile Kral olmuş 36 yaşında Müeyyed Vehbi ve hali firarda bulunan 45 yaşında Bılâl Niyazitur. Sekizinci Edvard, bu sabah Krala aid yi Bulgar ceza kanunun 111 inci mad desinin üçüncü ve yedinci fıkrası muci • bince müebbed küreğe ve Hasan Bu dalla iki Bulgan, Bilâl Niyaziyi hududdan Türkiyeye götürdükleri için ceza kanunun 60 ıncı ve 181 inci maddeleri mucibince 2 sene hapse mahkum etmiş tir. Hali firarda bulunan Mahaddin Ce(Arkası 2 nci sahifede) (Arkası 9 uncu sahifede) Sekizinci Edvardın hayatı 7 nci sahifemizde okuyunuz! Yeni Kral ve kardeşleri Londra 21 (Özel) Beşinci Corc olünce İngiliz İmparatorluğu tacı tabü olarak büyük oğlu ve Veliahd Prens dö Gale intıkal etmiştir. Prens dö Gal, (Arkası 9 uncu tahifede) 1I1MIIIIIIIIIIIIIII ıınıiHtıınııitmtıııınıııtmııııııımııtııınıııımııııııııımııınıııınııııııııııııııııiıııı Almanya ve kaybettiği eski müstemlekeler Hitler halktan müstemleke isteyib istemediğini sormak üzere bir plebisit yaptıracakmış Lehistan, Almanya ile Fransayı barıştırmaya mı cahsıyor? Paris 21 (A A.) Oeuvre gazetesinin diplomasi muhabiri, Hitlerin önümüz deki nisan ayında bir plepisit yaparak Alman milletine müstemlekâta sahib olmak arzusunda bulunup bulunmadığını ve Rhinde askerlikten tecrid edilmiş bir mıntaka bulunmasının Almanvanın şe ref ve haysiyetile telif kabul edip et mediğini sormak niyetinde olduğunu bildirmektedir. Rayiştag, dış ve iç siyasalar hakkında mühim kararlar almak üzere mayıs a yında toplanmağa çağınlacaktır. Almanya ve Fransa Bulgar Kralma yeni bir suikasd mi? Belgrad 21 (Hususî) 19 ikinci kânununda haçın suya atılması münasebetile bütün Bul garistanda büyük merasim yapılmış, Sofyadaki mera sime Kral, Kraliçe, bütün nazırlar, ec nebi atasemiliterler iştirak etmişlerdi. Buraya akseden Halen nezaret aî havadislere göre tında tutulan eski Bulgar polisi DamBasvekillerden yan Velçefin darÇankof bei hükumet teşebbüsünden sonra ordudan tardedilen Bulgar zabitanının guya bu merasimden istifade edip Kral Borise Beyhude yorulmıyalım! «İstanbulun bir asmaköprü ile çirkinleştirilmesinc nizamlarımız da müsaid degildir!» Müzeler Umum Müdürünün kanaati (Arkast 2 nci sahifede) YUNUS NAÜt (Arkası 3 uncü sahifede) Romadan fena haberler geliyor! Bir Fransız diplomatının dikkate şayan makalesi 6 ncı sahifemizdedir. Denizcilerin hayatı tanzim ediliyor Acı bir anket Bugün 6 ncıdadır. Ankara 21 (Telefonla) DenizyolHitlerin son resimlerinden biri: Alman lan ve Akay işletmeleri, fabrika ve ha Devlet Reisi Münihdeki Nazi Paris 21 Oeuvre gazetesi yazıyor: Umumî Müdür «Dünyada eşi bulunmıyan bu manzarayı vuzlar ve kılavuzluk müdürlüklerile devmerkezinden çıkarken «Cenevre çevenleri, Lavalin bundan nasıl bozarız?» diyor let reisine aid deniz vasıtalannın memurüç hafta evvel Beckin Lehistan HariciŞehrin herhangi bir yerinde bir cad Sultanahmedle Sarayburnu arasında Berlin arasında bir hattı vâsıl vazifesini lan ve gemi adamlan hakkındaki tekaüd ye Nazırlığında ipkasa için Varşovadaki de açılırken veya bir mezarlık bir yerden görmesi ümidile yapılmış olduğuna hü kanun lâyihası bu sabah Kamutaya ve bir asma köprü yapılması veya tünel kuFransız sefiri vasıtasile Lehistan hü diğer bir yere nakledilirken bile Müzeler rildi. Lâyiha mülga Seyrisefainden mün rulması için mühendisler, mütehassıslar Direktörlüğünün mütaleası ahnır da Is kumeti nezdinde yapmış olduğu teşeb küm verecektir. Beckin vaziyeti kuvvetlenmiştir ve takil memurlann hakkı mükteseblerini de fıkirlerini, projelerini ve tasavvurlarını tanbulun önüne koskoca bir asma köprü büs hakkında bir takım mütalealar sersöylerken asıl fikri alınması lâzımgelen detmektedirler. Mdletler Cemiyeti bu Lehistanın Fransız ve îngiliz siyaset korumaktadır. (Arkan 8 inci sahifede) bir makam vardı: Müzeler müdürlüğü. (Arkası 9 uncu sahifede) teşebbüsün her halde Lehistanın Parisle lerine rücu etmiş olduğu görülmektedir.