Katalog

CUMHTTRÎYET fldncikânun 1936 Haydarpaşa hastanesi Hakikaten asrî bir müessese oldu, bütün techizatile şubat iptidalarında açılıyor Japon Alman ittifakı (Baştarafı 1 inci sahifede) mevkiine koymak için Ingilterenin yardımına ve yahud bıtaraflığına güvenemezlerse cihan sulhu birkaç sene için emniyettedİr, denilebilir. Edenin bugünkü tarihî mes'uliyeli her halde Sir Edvar Greyin Harbi Umumî arifesindeki mes'uliyetin den eksik değildir.» ( FEN ALEMiNDEN YAPRAKLAR Umumî kongre toplanıyor Nizamnamede büyük tadilât vaoılacak Türkiye îdman Cemiyetleri îttifakı umumî kongresi şubatın ilk haftasında Ankarada toplanacaktır. Kongrede u mumî merkez ve federasyonlar ruesası arasmda büyük değişiklikler yapılaca ğı ve İdman Cemivetleri nizamname sinde tadilât yapılacağı söylenmekte dir. Kongrede valnız umumî merkez ba^kanı seçilecektir. Kongrenin seçeceği başkan da, umumî merkez ve federasyonlar başkanile azalanm seçecektir. Teskilâtta vazife alacaklann maaslı olacaklan hakkında da kuvvetli rivayet vardır. Halkevleri spor şubeleri de teşkilâta bağlanacaktır. Elektrik kudretinin evdeki tatbikatı 5" Yazan: Profesör Salih Murad Evvelki dört makalede elektrik kudretinin cemiyette oynadığı rollere dair birkaç misal vermiştim. Elektriğin evdeki tatbikatına gelince, ev kadınımn işini azaltmış, hizmetçi buhranına karşı iyi bir köle gibi kadının hizmetine amade olduğunu göstermiştir. Bu kudret o kadar muti ve çalışkan bir kudrettir ki Silâhtarağada bir oda cesametindeki 20.000 kilovathk dinamo 250,000 kişinin yapacağı işi yapmağa hazır ve muktedir olan sessiz hizmet kâr ordusu demektir. Bu yazılarımda gösterdiğim misaller sırf elektrik sa nayiine giren şeylerdir. Bir de yan sa nayie bakalım. Otomobil sanayii dün yanın yeni fakat büyük sanayiinden biri dir. Otomobil makinesinin silindirindeki benzin, hava matlutu elektrik şera resile ateşlenir. Elektrik şeraresi bu kadar kolay elde edilmeseydi otomobil sanayii yok demekti. Yalnız iki büyük otomobil şirketlerinin sermayesi 5 milvar lirayı bulur. Daha nice otomobil fabrikalan vardır. Halbuki otomobil sanayii de bir takım sanayie bağlıdır. Bu halde elektrik kudretinin kolayca istihsal ve idaresi yepyeni sanayi sistemini doğurmuş ve bu asnn ka rakteristiğini tayin eden âmil olmuştur. Elektrik sanayii doğmasaydı, bugünkü harb gemilerini, atlântikleri göre mezdik. Buna aid enteresan bir misal vereyim! Buhar makinelerinin en randımanhsı türbinlerdir. Fakat turbin lerin randımanh çalışması için devir adedi dakikada (2000) i geçer. Bu sür atle dönen pervane ölü suda çalışır, faydası azalır. Sürati azaltmak için miha nikî usullere müracaat ederiz. Bunlar da mühim zayiata sebeb olur. Ameri kalılar Temesşee tapinde drednotlannda 35,000 beygir kuvvetindeki turbin lerle dinamoları çalıştırarak, dinamo lardan aldıklan cereyanla sürati da kikada 250 devir kadar olan motörleri ve bunlarla pervaneleri çalıştırıp makine randımanmı arttırmışlardır. Fransızların son vaptıklan Normandie trans atlantiğinde bu usul tatbik edilmiştir. Radyo sanayii baştan aşağı elektrik sanayii addedılebilir. Radyo fabrika ları arasında günde 8000 radyo cihazı yapanlar var. , L , Elektrik yalnız kudreti sulh iş lerinde değil, harb sanayünde de mühim inkılâb yapmıştır. 20 kilovathk bir dinamodan elde edilen cereyanla yakılan askerî pro jektörlerin mum kuvveti 2 milyar mu ma yaklaşıyor. Bu projektörler, on, on iki kilometro uzaktaki tayyareleri gösteriyor. Bun lar elektrik tertibatile sun'î kulak ve top bataryasına bağlıdır. Projektör, tayyareyi yakalaymca top ateş ediyor. Elektrik motörü olmasay dı, tahtelbahir olamazdı. Hele kimya sanayii baştan başa elektrik sanayiile alâkadardır. Gerçi Sim plon tünelinin açılmasmda dinamit büyük rol oynamışsa da elektrikli loko motifler ohnasaydı böyle uzun tünel den zor geçilirdi. Bugün ucuz maden lerden sayılan ve büyük tatbik sahası bulan alominyum elektrik usulünün keş finden evvel en pahah madenlerden biri idı. Daha neler de neler. Bence bunlann hepsi elektriğin sırf ilimde oynadığı rollerin yanında husuf eder. însanın başlıca karakteristiği tabiat âleminde hakikat aramaktır. Gör düğümüz tatbikat bu araştırmalarda çıkan yan mahsullerdir. Bu araştırma larda elektriğin ana rolü var. Elektrik olmasaydı yeni fizik ve kimya olamazdı. Maddenin asıl hassalarmı öğrene mezdik. Kâinatı bize öğreten astrofizik ilmi doğamazdı. Atom kelimesi nazarî mefhum olmaktan ileri geçemezdi. A tomun içine giremezdik. Fizikle kimya makroskopık hâdiselerle uğraşan bi « rer ilim olarak kalıp bugünkü mikros kopik hâdiselerle uğraşan şekle gire mezdi. Atomun içine girip proton, elektron, notron, positron, kozmik şualar, ağır hidrogen, ağır su keşfedilemezdi. Foto elektrik hâdisesi keşfedilemezdi. Daha doğrusu ilim bu hale gelemezdi. Bilgimiz pek geri kalırdı. Bunların keşfi yalnız bilgimizi artırmakla kalmamış, tatbikat sahasmı da genişletmiştir. Bir taraftan atomu bize öğretmeğe yardım etmiş, diğer taraftan bir takım işe ya rar vasıtalar meydana getirmiştir. Bunlardan j'alnız foto elektrik sellülolunun tatbikat sahası binleri bulur. Bir radyo ampulü cesametindeki bu ampul sesli filimleri çalıştınr; puro sigaralan fabrikalarında sigaralar renklerine göre bununla 24 sınıfa ayrılır. fabrikalarda gece bekçiliği yapar; akşamlan sahil fenerlerini kendi kendi ne yakar ve sabahleyin söndürür; bir musluğa yaklaştınlan bir bardağa su akıtır; bardağı çekince durdurur; bir sinemaya giren müşterileri, fabrika amelelerini sayar, yollarda otomobilleri idare eden polisin vazifesini görür... Daha neler de neler. Küçük bir GeigerMüller sayıcısile kozmik şualar tetkik edilir, elektronlar sayılır. Yukarıda dediğim gibi elektriğin ilmî işlerdeki rolü çok büyüktür. Fakat göze çarpan sanavideki tatbikat sahasıdır. Hâsılı elektrik cemiyeti değiştirmiştir. Bugünkü fabrika iktısadî zamandan kazandıran makinelere istinad eder. Bu makineler ameleyi ömür törpüsü olan ağır işler den kurtarmış, onlara okuma ve eğlence için fırsat ve zaman kazandırmıştır. Küçük bir tahtelbahri kaldıran bir e lektrik vincini gözönüne getirelim, Bu ne kudret! Yeni ihtiralar, cemiyete konfor, zevk ve eğlence vermiş, sıhhat ve servetini arttırmıştır. Ben burada birkaç misal vermiş oldum. Bunlar bile elektriğin hizmetini takdire kifayet edebilir. Röntken şualarının sanayideki tatbikatı, ta« babetteki tatbikatmı husafa uğratır. Yalnız tababetteki tatbikatı bile yeter. Zamandan kazandıran makineler cemiyette ve bilhassa iktısad işlerinde bir müvazenesizlik yapmışsa, bunun ka bahati makinelere, elektriğe aid değil, biz insanlara, insanm hırsına aiddir. Şüphe yoktur ki bu muvazenesizliği ortadan îcaldıracak gene ilim olacaktır. Berlin ve Tokyonun tekzibi Londra 20 (A.A.) Berlin ve Tokyo hükumetleri, bir teca vüz vukuunda yekdiğerine karşı lıklı olarak yardım etmek üzere Almanya ile Japonya arasmda bir askerî itilâf yapılmış olduğu ha berini resmî surette tekzib etmektedirler. Tokyo 20 (A.A.) Morning Post gazetesinin bir Japon A l man askeri anlaşması hakkındaki yazısı burada derin bir heyecan uyandırmıştır. Resmî mahafil iki memleket a rasında her türlü askerî anlaşma veya müzakereyi bir daha kat'î o larak tekzib etmekte ve bu yazının Sovyetlerin tekzib edilen haberlerine istinad ettiği tasrih olunmak tadır. Haydarpaşa Niimune hastanesinin uzaktan görünüşii înşaatının bittiğini yazdığımız Haydarpaşa Niimune hastanesi şubatın iptida lannda açılacaktır. Müessesenin şubatın ilk günlerinde faaliyete geçebilmesi için son günlerde faaliyet artınlmıştır. Nuri Osman, operatör muavinliğine kadm doktorlarımızdan Iffet Naim, dahi liye muavinliğine Müfide Kâzım.. Doktoru henüz tayin edilmiyen kı s'mlar sunlardır: Dahiliye mütehassıslığı röntken, teşrihi marazî ve hayatî kimya.. Hastanenin en büyük hususiyetlerin den biri desinyal terlibatıdır. Bütün ko ğuşlara ve hastanm başına az ses çıka ran ve ışıkla haber veren ziller konmuş tur. Hastanenin elektrik ve havagazi tertibatı tamamen bitmiştir. Cereyanı şehir tenviratından alacaktır. Yalnız su ihtiyacı için hususî tertibat yapılmaktadır. Her biri birer hastane olabilecek kadar büyüklükte beş pavyondan mürek keb olan bu büyiik müessesenin dahilî tertibatı tamamen bitmiş ve karyolalar odalara yerleştirilmiştir. Hastane 25 i paralı ve 225 i parasız olmak üzere 250 yataktan mürekkebdir. Bu yatakların 60 ı dahilî hastahklar için, 55 i haricî, 25 i cocuk, 25 i kadın ve doğum, 20 si B u cild, 20 si kulak; 20 si göz, 15 i entanî ™ksadla 150 ton su alabilecek bir su su 5 a t o s u yapılmasma başlanmışhr. Bu şatosu ve 15 i de idrar yollan hastahkları için şato iki kısımdan mürekkeb olacak, 75 aynlmıştır. Hastanenin en fazla ehemmiyet verilen ton tatlı su, 75 ton da acı su alacaktır. tarafı poli klinik kısmıdır ki burada tesis Acı su o civardaki bir kuyudan ahnacak ve bahçe ve yangın ihtimaline karşı daedilen 1 1 servisle bütün müracaat eden ima hazır bulundurulacaktır. hastalara ayakta tedavi tatbik edilecekHastanenin soğuk ve sıcak su tertibatı tir. ve bilhassa yangın tertibatı fevkalâde Poli klinik tedavide bakteriyoloji servi moderndir. Hâlen müessesenin eczanesi sinden başka bütün servisler faaliyette de yapılmaktadır. Dün de Vekâletten bulunacaktır. gönderilen mikroskoplar gelmiştir. Evvelki gün bir kısmını yazdığımız Bir kısım âlât ve edevatla röntken kadronun tamamı şöyledir: cihazlan da gelmek üzeredir. Hastane Baştabib ve lâboratuar şefi Kâzım nin idarecileri ve bir kısım hemşireleri de Lakay, kadın ve doğum mütehassısı Ze tayin edilmiştir. ki Tektaş, operatör Feridun Şevket Evvelce küçük bir yer olan hastane(hâlen İzmir Memleket hastanesi baş o nin bahçesi yeniden arazi alınmak sure peratörü), göz hastalıklarına Zihni, ço tile genişlettirilmiştir. Buraya modern, cuk hastahkları için Sırn Halil, cildiyeye büyük bir park yapılacaktır. Askerî liseler sampiyonası Askerî liseler arasında vapılmakta olan Hend Bol müsabakaları nihayet lenmiştir. îki devre üzerinden yapılan bu mu sabakalarda Kuleli lisesi 6 maçta 18 puvan kazanarak birinci, Deniz lisesi 12 puvanla ikinci, Maltepe 10 puvanla ücüncü. Deniz lisesi 8 puvanla dördüncü olmuştur. Askerî liseler arasında yapılan fut bol maçlannm ikinci devresi de sona ermistir. tkinci devrenin son maçı De niz Gedikli mektebile Kuleli arasında oynanmıştır. Bu müsabakayı 10 Deniz Gedikli mektebi kazanmıştır. Askerî liseler arasmda yapılan futbol maçlannda Deniz Gediklisi ile Malte pe takımlan vaptıklan 6 maçta 15 puvan almışlardır. Birinci ve ikinci olacak takımın va ziyeti anlaşılmak üzere gelecek hafta pazartesi günü iki takım Deniz Gediklisi sahasında tekrar karşılaşacaklar dır. Yaşasın asmaköprü Sisten bizar olan halk dün böyle bağırdı Dı ı sabah ta îstanbul limamnı us kaplamıştır. Sabahleyin Boğaziçinden ancak ilk vapur gelebilmiş, ikinci vapur işliyememiştir. Üçüncü posta güçhalle Kabataş iskelesine yanaşmış, dördüncü posta da gelememiştir. Kadıköy vapuru da Kızkuîesi açığına kadar güçhalle gelerek yolcularihı Kabataş iskelesine çıkarmağa mecbur olmuştur. Bu yüzden dün Boğazda oturan memurlarla mekteb talebeleri vakit ve zamanmda işlerine ve mekteblerine yetişememişlerdir. Hatta sis yüzünden 7,5 8 arasında şehirde bile tramvay seferleri bir fasıla geçirmiş lerdir. Dün Kabataş kalabalıktan mahşer haline gelmiş, kâfi miktarda tramvay bulunmadığından bu sefer de halk ayakta beklemek mecburiyetinde kalmıştır. Son günlerde hemen hergün İstanbul lima nını kaplıyan sisten bizar olan karşıyaka ve Boğaziçi halkı dün «Yaşasın asma köprü! Asma köprü ne zaman yapılacak?» diye bağırmıslardır. Feneryılmaz Doğanspor maçı Feneryılmazla Doğanspor arasmda ev\elki gün Fenerbahçe stadında oy nanan mac sahanın çamurlu olmasına rağmen cok hararetli olmuştur. Fener vılmaz, Doğansporu 10 mağlub etmiştir. Frar^ada kabine buhranı başlamış addediliyor paranm kirasınm indirmek lâzımdır. Rabinenin istıfasını intac edeceğini kabul vc dikal partisi, şimdiki ekonomik sistemi teslim etmektedirler. ıslah etmek hususunda önayak olmalıdır. Gazeteler, çıkacak olan kabine buh Bank de Fransa gelince bu bankanın ranının çok nazik ve müşkül olacağını yalnız zenginlerin erişebilecekleri bir altın külçesi kasası halini almış olduğunu yazmaktadırlar. söylemekte tereddüd etmiyeceğim. Ar Le Journal, yazıyor: «Radikallerin takrirlerinin metni, ra tik Fransada iki kuvvet, yani asıl memdikal Bakanlara istifa etmelerini ihtar leketin kuvveti ile bir takım aksiyonerlemahiyetinde değildir. Maamafih bu tak rin kuvveti bir arada mevcud olamaz.» rir, radikal bakanlan âdeta sarih bir suDaladier, halkçı cepheyi partilerin üsrette istıfaya davet ediyormuş gibi, on tünde bir teşekkül sayamıyacağını söyle ların kabineden çekilmelerini içtinabı im dikten sonra yakında yapılacak olan kânsız bir hale getirmektedir.» intihabata telmih ederek demiştir ki: Petit Parisien, diyor ki: « Radikal partisi, ilk seçime bay «Kabine buhranmm dünden itibaren rağını alabildiğine açmış olduğu halde açılmış olduğuna inanmamak, mucize gitmelidir. İkinci seçimde ise faşizmi ve lere inanmak demek olur. Bizler ise mu onun menfaatlerini mağlub etmek için bücizelere inanmıyoruz.» tün cumhuriyetçiler arasında bir itilâf Populaire gazetesi, yazıyor: vücude getirilmesi icab eder.» «Iş, hal ve tesviye edilmiştir. KabineDaladienin bu beyanatından sonra Alnin resmî mevcudiyetinin ne zaman hitabert Bayet, Lavalin dış siyasasmı tenkid ma ereceği malum değildir. Fakat daha ve takbih etmiş ve bir takrir vermistir. Bu şimdiden ölmüş olduğu biliniyor. Vefat takrirde fırkanın bütün azasmın Lavalin mazbatasınm Lavalin Cenevreden avdesiyasasına iştirak etmesi menedilmekte ve tini müteakıb tanzim edileceği zannolu bu noktada reye müracaat vukuunda fırnuyor.» ka disiplini esasma riayet olunması istePetit Journal, kabine buhranının ö nilmektedir. nüne geçilemiyeceğini yazmakta ve HerHeryo da bir nutuk söyliyerek millî riot ile Lavalin yeni kabineyi teşkildcn birlik kabinesinde cumhuriyetçilerin her imtina edeceklerini tahmin etmektedir. Bu gazeteye göre Lebrun, yeni kabi türlü fedakârlıklan ihtiyar etmiş olduk neyi teşkile radikallerden bir zat memur lannı menfur bir takım ithamlar altında edecek ve bu zatın teskil edeceği kabiıe, kalamıyacağını ve binaenaleyh Lavalden gündelik işleri görecek ve zihinlerin sü tekrar serbestii hareketine kavuşmasını kununu ve ihtirasların sükunu içinde yeni istemiş bulunduğunu söylemiştir. Heryo, Kendi mukadderatını diğer intihabatı hazırlıyacaktır. radikal bakanlann mukadderatmdan a Yeni Başbakan kim olacak? Paris 20 ((A.A.) Kabineye mu yırmak istememekte olup radikal ba arız olan radikal sosyalistler saylavlann kanların istifası demek kabine buhranı kanaatine göre Laval kabinesinin toptan demek olacağını beyan etmiştir. istifası radikal hizibler arasmda anlaş Heryo, komiteyi faaliyetini doktrin mayı tekrar tesis edecektir. dairesine hasretmeğe ve siyasî mes'uli Bazılan bir halkçılar cephesi hüku yetleri parlâmentodaki parti mensubla metinin tesisi imkânsızlığma binaen ek seriyet radikallarda olmak üzere içinde rına bırakmağa teşvik eylemiştir. birkaç merkez azası bulunan bir intizar Ticaret Odasının yapacağı hükumetinin teşekkülünü terviç eylemektedirler. içtima Bu bapta Chautemps, Regnier, Steeg, Ticaret Odası meclisi yarın bir top Bonnet, Bouisson, Paul Boncour, FlanIantı yapacaktır. Bu toplantı ruznamesinin din ve Germain Martinnin isimleri ziken mühim maddesini Avrupaya gidecek redilmektedir. ticaret ve sanayi erbabı hakkında Oda Radikal Sosyaliat partisi idare heyetinin verdiği kararlara Türkoicra komitesinde Paris 20 (A.A.) Dün radikal sos fisin yaptığı itirazdır. Türkofis Oda idare yalist fırkası başkanlığma seçilmiş olan heyetinin bu ise salâhiyettar bulunmadıDaladier, bu partinin icra komitesinde şu ğını, Oda ise idare heyetinin meclisin beyanatta bulunmuştur: temsili salâhiyeti bulunduğuna göre sa « Size terettüb eden şey, teşriî ka lâhiyettar olabileceğini iddia etmektedir. rarlar almak değildir. Bilâkis düşünce Mecliste bu mesele görüşülecektir. nizi tesbit etmek ve ona hürmet ettirmekAyni içtimada memurin sandığına datir. İstikbal, henüz bulutlarla doludur. Ziraî buhran ve işsizlık her tarafta hük ir, Oda meclisi azasmdan ve Odanın mumünü sürmektedir. Devleti bazı iktısadî amelât müfettişi Hilmi Nailinin vereceği kurvetlerio vesayetinden kurtarmak ve, lakrir de görüşülecektir. (Baştarafı 1 inci sahifede) Ingilterede Kral kupası maçları Uzakşarkta vaziyet vahim! (Baştarafı 1 inci sahifede) çuri hükumetini şiddetle protesto etmiştir. Mançuri hükumeti bu protestoya ce vab olarak Moğolistana ültimatom mahiyetinde bir nota göndermiş, hududlann ihlâlini protesto etmiştir. Ayni haberlere göre Japonya Mançuriye, Sovyet Rusya da Moğolistana yardım etmektedir. Vaziyet çok vahim addedilmektedir. Moskova 20 (A.A.) Ulambatordan bildiriliyor: 15 kânunusanide silâhlı Mançuri müfrezelerinin Moğolistan Halk Cumhuriyeti topraklanna girmesi münasebetile Moğol hükumeti 18 kânunusanide Mançuri hükumetine şiddetli bir protesto notası göndermişnV. 15 kânunusanide Moğol topraklannda tevkif edilen Mançuri askerlerine gelince, Moğol hükumeti bunlan 19 kânunuev velde Bulundersu taarruzu esnasında Japon Mançuri müfrezeleri tarafından götürülen Moğol askerlerinin avdetinden sonra iadeye amade olduğunu bildirmiştir. Ulambator Moğol manfilleri, 15 kânunusanide Moğol askerlerinin Mançuri topraklanna girdikleri hakkında Kuan tung ordusu erkânıharbiyesi tarafından verilerek Japon Mançuri ajanslan tarafından yayılan uydurma haberden dolaVi büyük bir infial göstermektedirler. îngiltere Kral Kupası maçlarının ü çüncü turunda 32 kulüb çarpışmıstır. Bu kulüblerin 12 si berabere kaldığı için bunlar arasmda kat'î netice alm mak üzere maçlar tekrar edilmiştir. Kral Kupasmm üçüncü turu bu suretle 44 macla nihavetlenmiştir. Bu müsabakalarda 1.170.361 seyirci hazır bulunmuş, 80.080 tngiliz lirası da hasılat olmuştur. Hamburgda bir Türk kadın hâkim fin* tvrioj*» Riehterîn tn Hembvıro J SALlH MURAD Kamutayda münakaşa açan bir (Baştarafı 1 inci »ahifede) takrir Kanada tekrar muhacir kabu! edecek Ottava 20 (A.A.) Kanadhn Pasifik Relvey kumpanyası başkanı Edvard Beti, Kanadanm, Işsizliğin mühim miktarda azalması sebebile ve ekonomik inkişafının temini için, kapılann: muhacerete tekrar açması lâzım geieceğini söylemiştir. Kanada Tarım Bakanı da ayni şe kilde beyanatta bulunmuştur. İtalyadaki facia Bari 20 (A.A.) Bazzelleini yağhanelerinde vukua gelen infilâk veya yangın neticesinde yedi kişi ölmüş ve yirmi kişi yaralanmıştır. bazı vergi ve resimlerden istisnasmı istemekteydi. Teklif Sıhhat, Maliye ve Bütçe encümenlerinden geçmiş, her üçü tarafmdan da kabul edilmemişti. Encümenlerin bu yerlerin insanî gayelere hizmet etmekle beraber ayni za manda kazanc mahalli de olduklan kanaatile bu karara varmışlardır. Kamutayın bugünkü ruznamesinde Hamburger Nahrinhter gazetesibulunan bu kanun teklifi okunduktan nin Bayan Suada dair yazısının sonra İzmir meb'usu Halil Menteşe debir parça di ki: Meslekî tetkikler yapmak üzere Al < Lâyihanın esbabı mucibesinde manyaya gitmiş olan îstanbul asliye bilhassa cumhuriyet devrinden sonra mahkemesi azasından Bayan Suadın omemlekette yer yer açılan hususî sıh rada senatör Rötenberger tarafından hat müesseselerinin sıhhati umumiveye kabul edilmiş, şerefine Hamburg pek çok fayda temin ettiği söyleniyor. hukuk âlemine mensub bayanla Encümenler de ayni zamanda ticaret rm tertib ettiği çayda bulunmuş müesseseleri oldukları mülâhazasile ve Alman gazetecilerinin dikkatini celteklifi reddediyorlar. Acaba bu müesbederek hararetli neşriyata zemin teşkil etmiş olduğunu memnuniyetle öğ seselerin sıhhati umumive namına faydaları var mıdır, yok mudur?» rendik. Doktor Osman Şevki encümen namıHamburger Nahrihten gazetesi bu Bundan sonra Sıhhat Vekili Refik na izahat vererek kanun teklifinin hanmünasebetle yazdığı uzun bir beaıdde Saydam şu izahatı verdi: Türkiyedeki büyük devrimlerden ve gi mütalealarla kabul edilmediğini an c Memlekette mevcud hususî has • lattı. Halil (îzmir) izahatı kâfi görmefeyyaz terakki hamlelerinden bahset taneler 50 ye yakındır ki kısmı azamı îsmekte, Bayan Suadı da almanca konu di. « Şahsî kanaatime göre bu müesse tanbul ve îzmirdedir. Yatakîarı 10 dam şan bir Türk hâkimi diye tasvir ve t.akselerin faydaları vardır. Zira memle 50 ye kadardır. Bu müesseseler ya bir dir etmektedir. Bayan Suad ticaret hukuku üzerinde ketin birçok açıklan arasmda sıhhat sahsa, yahud herhangi bir şirkete aid tetkikler yapmaktadır, dönüşte Adliye müesseselerine birinci derecede ihtiva dir. Esas şikâyetleri kazanc vergiîerinin Vekâletine raporunu verecektir. Al cı vardır. Bunlan himaye etmek, tek vüzde 100 olmasıydı. Yüzde 35 alınması manyada iyi bir tesir yapmış olan de lifte denildiği gibi birer birer kapan takarrür ettikten sonra şikâyetleri kalkğerli hâkimimizin bir resmini koyuyo malanna mâni olmak lâzımdır. Bu su mıştır. Bunlar birer kazanc vergisi vasretledir ki kanun lâyihasının bir kere fındadırlar. Hiçbir vergi almamak imkâruz. daha tetkikini istiyorum.» nı yoktur. Eğer kazanclanna sırf o mü Amerikada ecnebiler azalıyor Doktor Osman Şevki Uludağ hususî essesei hayriyenin noksanlarını ikmale Vaşington 20 (A.A.) îş Bakan hastane denilen yerlerin herhangi bir ve saireye sarfedenler varsa bu başka lığının bir raporuna göre, 1935 te Ame şirket veya sermayedar tarafmdan da bir meseledir, onun için ayn bir kanun rikanın ecnebî nüfusu 4 milyon 922 bin açılabileceğini, sadece bir doktor mü yapalım.> kişiye inmiştir. Bu miktar 1930 da 6 dürü mes'ul göstermenin şart olduğu Bu izahattan sonra encümen mazba milyon 284 bin idi. , nu, buralarda hasta bakılmakla bera taları kabul edildi. ber gayenin kazanc olduğunu, memle • kette böyle ecnebi müesseseler de bu lunduğunu, Halil (İzmir ) in bunlann mı vergi muafiyetini istediğini söylediHalil (İzmir) Benim bu müesseseler hakkında bir etüdüm yok. Yalnız encümenler lâyihanın esbabı mucibe si üzerinde hiç işlemiyerek işi kazanc vergisi cihetinden tetkik etmişler. Devletin resmî teşkilâtı memleketin sıhhî durumunu bütün bütün tekeffül altına alacak vazivete gelincive kadar bun • ların memlekete faydası vardır. | Mazhar Müfid Hususî sıhhat mü * esseselerinin de bulunması faydadan hâli değildir. Bunlar da insanidir am ma bunlann bir kısmı, meselâ bir sermayedar tarafından açılmıştır. Neden bir hastabakıcınm 15 lira aylığından kazanc vergisi alalım da ticaret için 6070 bin lira knnmus olan müesseseden al mıyalım? Sonra buralardan alman yüz de 100 vergi de vüzde 35 e indirilmiştir. Daha ne isterler?