Katalog

Bugün: 2 ncî sahifemizde: Siyasî icmaL / 3 üncü sahifemizde: Hâdiseler karşısmda Ahmed Ağaoğlu. 5 inci sahifemizde: Müsabakamız. 6 ncı sahifemizde: Fen âleminden yapraklar Salıh Murad. 7 nci sahifemizde: Sinema. 10 uncu sahifemizde: Tayyare piyango su numaraları. 1 J n K " ' I ü100 İSTANBUL CAĞALOGLU .. ., . . . . Q UHDINflCI jfll S3yi! 4İO3 Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet, İstanbul . Posta kutusu: İstanbul, No 246 r3Z3F \l İKİIlClK3nUn Telefon: Başmulıarrir ve evl: 22366 Tahrlr heyeü: 24298. Idare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşnyat Şirketi 24299 24290 umhuriyet V ZAPOM Sinirlendiren ses Ingiliz karikatürü Suikasd davası dün de devam etti Mahkemede 3 zabıta raporu okundu, ve bunlara AliSaib cevab verdi Maznun saylav iddiaları reddediyor Devrimi tamlıyacak Bir kurum: Dil Akademisi S ki büyük kültür ışınde Atatürkün açII tığı nurlu yol nıhayet büyük bir mektebe ulaşarak mıllete maloldu: Tarıh, Hil ve Coğrafya Fakültesi. Kendi ibdaımız olan bu eser yarın orijınal mahiyetile evrensel şöhret almağa namzed büyük bir ilim hareketidir, ve Cumhunyet Türkiyesinin bilgi alanmda yükselttiği ilk şanlı bayraktır. Mesele dılimize ve tarıhimize taalluku itibarile şüphesiz ilkönce ve herkesten ileri olarak biz Türkleri alâkadar eder. Ancak zâhirde ençok bizi ilgilendiriyor görünen iş, hakıkatte bütün ilim dünyasını, hem de gittıkçe artan bir ehemmiyetle, alâkalandırıp gidecektir. Bu yoldaki çalışmalarımızda dünya ilmine yeni hakikatler katacak yepyeni buluşlarla ortaya çıkıyoruz. Insanlık medeniyetinin başta gelen çok önemli iki unsuru üzerinde efsaneleri siliyor, hakikatleri yükseltiyoruz. Bu, doğruyu arıyan ve onu bulan yeni bir ilim hareketidir ki biz Türkler icin nekadar büyük bir şeref ise ilmin hakikat temelleri üzerine kurulduğunu srörmek istiyen bütün dünya için de o kadar sonsuz bir zevktir. Ankarada açılan yeni fakültede ilk clersini veren muallim Bayan Afet Anadoluda Türkün oldumolasıya otokton (yerli) halk olduğunu belgelere dayanan ilmî bir salâhiyetle söylediği zaman yüreğimiz hopladı ve gözlerimizin önünde yepyeni bir âlem açılmış oldu. Demek ki Atatürkün nurlandırdığı karanlık alanlardaki kıymetli buluşlar nihayet imanlı bir genc hocanın canh dılile bir ilim kürsüsünden bütün dünyaya bağırılabilecek kuvvet ve kabiliyeti kazanmıstır. Bunun siyasal bir spekülâsyon olmayıp hakikaten ilmî buluşlar olduğunu yann ayni fakültenin başka topraklar ve başka uluslar üzerindeki iddia ve ispatları ortaya koyacaktır. Altaylardan yayılan Türklerin tarihten önceki devirlerde türlü yollardan yalnız Anadoluya gelmekle kalmamıs olduklarının binbir delılini yann Karpatlarda, Akdenizin bütün adalarında ve bütün kıyılarında, hatta büyük Atlas denizine ulaşan Fransaya kadar her yerde bulacağız ve göstereceğiz. ilmî hakikatlerin hayat üzerindeki tesirleri ne olacağını anlamak için bu hakikatlerden gaflet veya tegafülün doğurmuş olduğu felâketleri gözönüne almak yeter. Bugün kat'î bir kanaatle anhyoruz ki Osmanlı lmparatorluğu Avrupadaki topraklannda dahi yabancı yerlerde değil, kendi öz yurdlarında oturuyordu. Ancak bunu o Türk idaresi bilmiyordu ve baskalan ise daima aksini iddia edegeliyorlardı. İmparatorluğun en meşum fenalığı cehaletten gelmiştir. Bütün Tuna boyunca terkettığimiz arazi hakikî ,Türk topraklanydı.. Dile gelmce tarihten hiç ayrılmıyan ve onun sağlam anahtarlarından biri olan bu çok önemli şuur ve idrak unsuru Atatürk mektebinin en kıymetli cevheri olarak ortaya çıktı. Şımdıye kadar bütün dünya dılleri arasmdaki uzak ve yakın münasebetler herhangi bir ihtilât ve tedahülün sonucu diye farzolunageliyordu. Bu münasebetleri hiç olmazsa pek büyük bir kısmında beşer ailesinin ayni topluluktan aynlış ve dağılısına bağlıyabılen bulgu ve bılgi elbette çok büyük bir kıymeti haiz olmak lâzım gelir. Şüphe yoktur ki Ankarada açılan mekteb bu alanda bütün dünyaya gittıkçe artan bir salâhiyet ve kuvvetle hocalık edecektir. Coğrafyanın bu iki unsur yanında yer alışı zaman ve mekân itibarile onlann küreiarz üzerindeki tevezzülerini takib ve tesbit etmek zaruretinden ileri geliyor. Yeryüzünde insanlar tabiatin kanunları*U uyarak hareket etmislerdir. O kadar Habeşler «Makalleyi aldık diyor, Italyanlarj ise tekzib ediyorlar Habeşlere göre evvelki gün şehrin önünde kanb, muharebeler oldu, şehir birkaç defa elden ele geçti ve nihayet Habeş ordusunun elinde kaldı Ayın 16 sındaki gizli celsede Mühim bir rapor okunacak ve ajan Izzet dinlenecek Dün Müddeiumumile avukat arasında münakaşaîar oldu, yeni şahidler kabul edilmedi Miiddeiumui Baha Arıkan Ankara 11 (Telefonla) Suikasd maznunları bugün de muhakeme edildiler. İkinci duruşma ondan bire kadar üç saat sürdü. Kapılar sabahın saat doku zunda açılmıştı. Salon bir hamlede hıncahınç doldu. Daha büyük bir kalaba lık ta yer bulamıyarak döndü. Tam saat onda hâkimler, salona girdiler. Cumhuriyet Müddeiumumisi Baha Ankan da yerini aldı. Maznunlar ve maznun avukatı çağınldılar. Emniyeti Umumiye raporu ajamnın İtalyanların ayrt ayrt kendi ellerinde bulunduğunu iddia ettikleri Makalle şehri Adisababa 11 (A. Italyanlara göre vaziyet A.) Ras Sey yum ordusu sağ cenahının bir kısmı dün sabah Makal leye taarruz etmiştir. Muannidane bir mücadeleden sonra süngü ile yapılan mu harebeler neticesin de şehir birçok defalar elden ele geçmiş ve nihayet ak şam Habeş ordusu nun elinde kal mıstır. Habeşler bu muharebede büyük miktarda esir aldıkları gıbi tüfek, müİtalyan ve Habeş s.ephelerinden gelen haberler himmat ve harb malarasmdaki tezadı hoş bir şekilde canlandıran zemesi de ele geçirmişlerdir. bir ecnebi karikatürü Makallenin Habeşler tarafından zap İtalyanlar tekzib ediyorlar Roma 1 1 (A.A.) Royter ajansı tedıldığı hakkındaki haber reimen ya (Arkası 10 uncu sahifede) avtanndan: Habeşlerle Reis bazı evrakın okunacağım bil dirdi. Bunlardan ilk okunan Emniyeti Umumiye ajanlanndan Şevket Oğuzun bir raporu idi. Ajan raporunda istanbul pastanesinde oturmakta iken Alî Saibi görerek çıktığını, Ali Saibin kendi koluna girdiğini, beraberce Samanpazarına doğru ilerledıklerini, yolda Ali Saibin kendisine: « Bana karşı yapılan namussuzluğu işittin mi?» dediğini anlatıyordu. Rapo run alt tarafı hülâsaten şöyle idi: Maznunlardan bazılarının muhakeme esnasmda yapdmış krokileri; soldan $ağa Aali Saib, Hasan oğlu Arif, Ahmed oğlu İsmail; aşağıda Ali Rıza oğlu Şemseddin, Ahmed oğlu Şaban ve Yahya lemekliğimi istedi. Belediyenin önüne derek kendisile görüşmek istediğimi bilgeldık. Ali Saib Vali Tandoğanın ya dırdim. Ve Ali Saibin bana anlattıkla « Ali Saib vaziyeti birinci şubedeki nına gideceğini söylıyerek ayrıldı. Ben rını biraz sonra Valiye naklettim.» (Arkası 9 uncu sahifede) meslektaşlarımdan anıayıp kendisine söy de köşedeki noktadan Valiye telefon e Italya, Londra ve Pariste sulh için gizli Amerika ile Ingilterenin aralarında anlaştıkları Merkez İcra Komitesinin söyîeniyor, Ingilterenin konferansa toplantısında Molotofun teşebbüsler yapıyormuş! verdisi izahat Sovyetleri çağırması muhtemel Rusya komşuları ve Avrupa vaziyeti Fransa ve Ingilterenin yeni teklifler hazırladıkları, olmazsa bu tekliflerin küçiik devletlerden mürekkeb bir grup tarafından yapılacağı iddia olunuyor Roma 1 1 (Özel) Londradaki İtalyan elçisi Grandi bugün Ingiliz Dış İşleri Bakanı Edeni ziyaret ederek uzun müddet görüşmüstür. Mezunen Panste bulunan Romadaki Fransız elçisi Kont dö Şambrun da bugün Fransız Başbakanile ikinci bir mülâkatta bulunmuştur. Pariste çıkan Oeuvre gazetesi îtal yanm Fransa ve İngiltere nezdinde gizli sulh teşebbüsleri yaptığmı haber vermektedir. Londra 11 (Özel) İtalya tara fından ingiltere ve Fransa nezdinde yapılan sulh teşebbüslerinden bahseden Ingiliz gazeteleri salâhiyettar kaynaklara atfen ne Ingilterenin, ne de Fransanın halihazırda herhangi yeni bir sulh projesini tetkik edemiyeceklerini yazmakta dırlar. Moskova 11 (A.A.) Havas ajansı bildiriyor: Merkez icra komitesinin ikinci toplantısı dün ak«am açılmi'tır. (Arkası 5 inci sahifede) „„,„„ japonya deniz konferansını terke karar verdi Londra 11 (Özel) Pazartesi günü toplanacak olan deniz konferansı sah sabahına bırakılmıştır. Bu tehir gayrimüsaıd şekilde tefsir edilmektedir. Ingiliz kabinesı yarın önemli bir toplantı ya,„„„,,„ IMIM ııınM.ıı.nı m parak, Japon isteklerini tetkik edecek ve kat'î bir karar verecektir. İngıliz kabinesinin vereceği karar menfî olursa Japonlar deniz konferansının çalışmalarına iş(Arkası 3 üncü sahifede) ııııı '""" ,,,ııınııııııı1.ıııııııı..ıımıııııııııııımııııt Yeni bir Süveyş kanalı Iki kıt'ayı birbirine bağlıyacak asma köpr İngiltere Akdenizle Kızıl Bazı mühendislerimiz köprünün Rumeli ve Anadodenizi bağlıyacak başka lu hisarları arasında yapılmasinı muvafık görüy orlar bir kanal açtıracakmış YUNUS NADİ (Arkası 5 inci sahifede) Bu da başka bi, rivayet Londra 1 1 (A.A.) Parisin mev Yakında Cenevrede toplanacak olan suk bir kavnağından Röyter ajansına ge 18 ler Komitesi reisi M. de Madriaga len bir habere göre, Fransa ve ingiltere Italyan Habeş muhasamasma bir hal çaresi teşkil edecek yeni bir plân hazırla maktadırlar. Bu husustaki diplomatik temas tabiî Bingazi hududuna yeniden olarak pek mahdud olup yeni görüşmeler büyük kuvvetler gönderildi yapılacağı hakkında hiçbir malumat yoktur. Bu mesele Milletler Cemiyeti konseRoma 1 1 (Özel) Kahireden yi toplantısında mevzuu bahsedilecektir. Köprü Sultanahmedden yapıhrsa, alınan haberlere göre îngilızler son Süveyş kanalından bir görünüs Times gazetesîr göre günlerde Mısır Bingazi hududuna plâmnda görüldüğü gibi yükse Berlinde çıkan Völkıscher Beobach ön Londra 11 (A.A.) Times gazetekülliyetli miktarda asker yığmışlar Asyayı Avrupa ile birleştirmek için, ter gazetesinin Londra muhabiri gaze sine göre, Cenevrede İtalya ile Habeşisdır. Tanklar ve ağır toplarla tak eski Adlıye Sarayı yerınden Salacağa tesine dıyor ki: tan arasında banşın süratle tesisi için yeni viye edilen bu kuvvetlerden baska «Akdenizdeki gerginlık ve Mısırda kadar uzanmak üzere yapılması tasav gayretlere intizar edilmektedir. Gazete, (Arkast 10 uncu sahifede) yur olunan asmaköprü meselesi, mühen(Arkası 5 inci sahifede) (Arkan 10 uncu sahifede) Ingilizlerin Mısırda yaptıkları hazırlıklar 9T Yedikuleden oraya kadar bu resmin k sed yapmak da lâzım gelecektir dislerimiz arasında takdirle karşılanmaktadır. Salâhiyettar mühendislerimiz, köprü hakkında şöyle mütalealar ileri (Arkan 6 ncı sahifede)