Katalog

Birincikânun Î934 ^ ı f f n mw«V îtnfrtr.fmnfiri nr«ö r T * Çoculc masalları **~ Geyve boğazı Girdi yeşil ovalar, dik yamaçlar araya, İzmitten gidiyordum trenle Ankaraya!.. Sinema gibi geçti gözümden birer birer Yurdumda güzel yerler!.. Pencereden bakarken, gördüm yüce bir boğaz: O kadar yüksekti ki, yazile anlatdmaz, Gördüm: İki yaninda korkunç yamaçlar vardı, Yeşil ağaçlar vardı!.. Böyle yer görmemiştim, evet; nice tenedir; Bir genç köylüye sordum: «Buranın adı nedir?..z Köylü bir lâhza daldı yardun bu dik dağına, Baktı tek bacağına!.. |merakh ^eyler] Ecenîn sırrı Havay adalannın en kalabalık sehirlerinden Honoluluda otu • ran Amerikalılar geçenlerde kendi aralarmda bir deniz ya nşması yaprnıslar. Kadın varı« , malannda Mis Janet Abbt isminde bir kız birinci çelmiş,' bunu yüzme ecesi ilân etmişler. Bu kız saçlannı oldukca uzunj bırakıyor, ensesini tüm örtüyor] mus. Yüzme ecesi aksam şeref i j ne Honolulunun en büvük t'jS^ rosunda yapılan sen'iklere de] ayni baş tuvaletile frelmiş. Ras gele çok yakında bulunan bir doktor yüzme ecesinin enseclni örten saclann altinda siyah V » >r Ieke çrörünce birdenbire i' iî mis. Cünkü bu Ieke cüzam iilcti dedikleri onmaz hastalığın ora da yaptığı bir bozuklukmuş. Ame« rika yasasınca doktor böyle bu Tuır ıı ^ <• • ***^ aD ITı • 'ı • Babacığun, Durada aç, su • »uz öleceğiz.. Oğlum, bi raz sabırlı ol.. Benhn kurtula cağımıza umu • dum var. Belki gece karanhkta ka çanz.. Hayır. Kaçamayız. Çünkü Çin hükümdan nm askerleri bu dolasık yollu ka lenin her tara fını sarmışlar.. Yangı babasının Hem, ben Çenkin buycuğu üzerine bu dolasık yollu kaleyi öyle iyi ve san'atine erisilmez bir yöodemde yaphm ki kendim de yolu bulup çıkacağımı kestiremiyorum.. Peki, o halde.. Havadan kaçacağız. Havadan nasıl kaçanz? Türklerin en tamjnmış bina ve kale yapıcısi Otrarla oğlu Yangı Çin hükümdan Çenkin buyruğu üzerioe bu dolasık kaleye kapatıl • nuslardi. Suçlan ne idî? BkincUi Çinlilerin eline esir düsmeleri.. îkincisi, Türk esirlerinin kaçamamalan için Otrara yaptmlmı» olan bu doIasık yollu kaleden bir çoklaruun sıvısabihnelefi idi. Bu habeıi duyunca Çenk öyle kızmış, öyle kudurmustu ki onun yapıcısile oğlunun ölesiye kadar oraya kapatılmalanm emretmifti. Yangı on yedi, on sekiz yafioda kadar gürbüz bir delikanlıydu Atasının: Havadan kaçacağız! Demesîne sasıp kalmıstı. Lâkin onun ötedenberî babasına inancı biiyüktü. Otrar çok bilgiç bir adaındı. Her neye girismisse onun üstesin den gelmi'tL Yangı bu kısaca söylediği sözlerin arkasını bekliyormuş gibi atasının yuzüne bakınca o da anlatmaya başladi: Çenkin askerlerinin tepesin den kuslar gibi uçarak geçeceğiz. cKuflar gibi uçarak geçeceğiz!» Bununla Otrar ne demek istiyordu? Baba, baktı ki oğlu sözlerini pek önünden kayan bir yddız gibi geçti biraz çalı çırpı topladı. Büyükçe bir ateş yaktı. Üzerine tunç bir kap oturttu. Içine balmumu külçesini saldı. Onu erîtmeye koyuldu. Balmu mu iyice eriyince vere serdiği kuş tüylerinin üstüne döküp bunlan brrbirîne perkiştirmeye başladı. Gece karanlık basınca, baba, oğul bir köfede büzülüp yattılar. Ertesi sabah yeniden çalışamaya koyuldular. 48 saat sonra bu uğraşma tamam ol • muş, dört tane büyük kuş kanadı meydana çıkmışh. Yangı dolaşrk yollu kaleden güpegündüz havadan nasıl kaçacak • larinı simdi anlamiya başlamistı. Baba oğul karsihkh birbirlerinin kanad • larinı omuzlanna yerleştirdiler Otrar havada kanadlarm nasıl kımddahlacağı hakkmda uzun uzadiya bir söylev verdi. En son olarak ta oğ luna dedi ki: Yavrum, yalnız dikkat et, pek yükseklere çıkma.. Güneşin ısığma fazla yaklaşacak olursan onun sıcaklığı balmumunu eritir. Kanad • daki tüyler çözülür, asağıya düsersin. Benhn hizamdan yukarrya yük»elme! Yangı babasının bu öğüdünü tutacağına dah* söz verdi. Iki mah pus yavas yavas kanadlannı çır parak havalandılar. Dolaşık yollu kalenin disansında gözüktükleri vakit Çenkin askeclerinin şaşkınlık • lannı brr görmeliydi. önce ağızlan açık kalan koruyucular neden sonra ok atmayı düşündüler. Fakat iki însan kuş, okların yetişemiyeceği uzaklarda uçuyorlardı. Daha o zaman, barut, tüfek, tabanca icad edilmemis olduğu için onlara karsı kullanacaklan başka silâhlacı da yoktu. Az uçtular, uz uçtular. Arbk kanlı Çin memleketinin sınırindan u • zaklaşmişlar, TürkiKne yaklaşmiflardı. Ortar hem esirlikten kurtulduğuna seviniyor, hem de havada uçma yolunu icad ettiği için koltuklari kabariyor du. Birden oğlunun yaninda olmadığı nm farkina vardı. Yangı salt Çin hü • kümdarinın değil yer yuvarlağinm içindeki çekici kuvvetin de esirliğinden yakayı siyirmak sevincile babasının verdiği öğüdü unutmus, kanatlarim bütün kuvvetile oynatarak, çirparak jükselmiş bulutlara karisnuştı. Genc ço cuk kartallarla boy ölçüşmek hevesin deydL Oğlunun bu söz dinlemeyişinin başına bir felâket getireceğini düşüne • rek Ortann yüreği burkuldu. Sesinin butün kuvvetfle: tn oğlum, yanima gel! Diye bağirmağa başladı. Fakat Yangı o kadar uzakta idi ki bu çağrişlari işitmiyordu. Ortar, tüm umudunu yitirerek son defa: Yangı! Diye bir gez daha bağırdı ve o anda gözünün önündeki acıklı hali görrne mek için gözlerini kapadı. Yangı aşağiya iniyordu, iniyordu ama, babasmm buyruğunu dinlediği için değil, balmu mu güneşin ışiğindan eriyip kuştiiyleri biribirmden çözüldüğü için.. Jangınm düsmemek yolunda yaptığı çırpınmalar onun yer yuvaıla • ğına doğru inisini hızlandırmaktan başka bir şeye yaramıyo*du ve Yangı babasının önünden kayan bir yıldız gibi geçti. Ortar pek az bir çağ göz ucile onu arkasından kollıya • bildi. Zavalh genc taşlacra. kayaîara çarparak param parça oldu. tşte yer yüzünde ilk uçuş kazası böylece babasımn sözlerine kulak asmamaktan ötürü Yangmın başına geldi. Çocuklar, bu masaldan alınacak Ibret sudur: A^reyî, babayı her za«nan dinlemek gerektirl * Anadolu tavaşı bu boğazda olmuşta, Bu genç köylü kendini bir gün aakat bulmttştu!.. Onun bu çanlı cenkten çtkttğım anladım, Saygile telâmladım!.. ' N. R. .•• Küçük sinema artisti Baby Leroyun şirin bir poza „« [FAVDAU B;LGÎLER I Insan ve makine Bazılan simdiki geçinme sı kıntısının, dünyayı saran ekonomi darlığının scbebini makinelere yükletiyorlar. Makineler çok iyileştiği, onların tekniği çok yükseldiği için her fabrikada bunlar işçilerin yerine geçiyor, o zaman elbette işçiler açıkta kalıyor. Fakat buna karsılık ta BTAHATItft Kamçatka yanm adasında lasık hastahklan hükumete bil ' dirmeğe borçlu olduğu için tez elden gidip polise söylemis. Şenliklerin sonunda iki memur Mis Abbottu almışlar, Amerikalıla n n Molokhaldaki cüzamlılara mahsus yere götürüp kapatılmak üzere vapura bindirmişler. Za vallı ece oraya girecek ve bir daha çıkamıyacak. Çünkü cü • zam illeti hiç iyi olmaz ve öte kine berikine çabuk bulaşır. O nun için böylelerini sıkı sıkı kapatırlar. Kimse ile çörü<;türüp, konuşturmazlar, basıbos dolaş tırmazlar. Ottar yere serdiği kuş tüylerinin üzerine erîrrdf balmumu döküyordu kavrayamıyacak. Işi göstererek o nun kafasma sokmanm daha kolay olacağını düsündü. Elindea tutup dolaşık yollu kalenin loş bir köse •ine götürdü. Ağır bîr tas kapağı kaldırdı: Böyle birşeyin, dedi, başıma geleceğini daba evvel kafamdan geçirdiğim için anıkh davrandım. Cünkü Çenk gibi bir heriften neîer beklenmez. Bunlan söylerken tasm altındaki çukurdan büyük bîr külçe balmu • mu 3e sayısız kus tüyleri çıkarmıstı. Oğluna: Sen, dedi, Türkellerinin yanık sarkılarından birkaç tanesini söyliyedur, ben de çalışayım. O sarkdar bana birer kamçı gibi didinmek kuvvvtaİ rmnml Otrar önce kenardan bucaktan Kamçatka yanm adası Asya kıt'asının en şimal ve o kıt'anın Amerikaya en yakın olan nok tasmdadır. Büyüklüğii Türkiye nin üçte birinden daha fazadır. 280 bin kilometrodur. Fakat buna karsılık orada oturanların sayısı ancak 10 bindir ki bunla nn 9500 ü hayvan kürkü avla • jnakla geçinen yan vahçî insanKamçatka halkının kırmızı lardır. derililerinden bir grup Bu yanm adada tam on iki yanardağ vardır. Merkezi Petro Şimalî Siberyada dolaşan goçepavlosktur. Bu şehrin evleri başbelerdir. Bunlar kışm toprak altan aşaşı ahşaptır. Ahalisi 1500 tında kazılmış mağaralarda, yakişidir. Tam senenin bes avı kar zm da hayvan derilerinden ya altındadır. Petropavlosk Büyük zın kendilerine alıştırmış oldukOkyanusuri en güzel limanlarınları Ren geyiklerinden çok faydan biridir. Fakat orayı örten buz pılmış çadırlarda otururlar. Ya da görürler. makinelerin yaptığı çeyler çok uSenede iki defa kızaklara bi cuza mal oluyor ve satif artıyor. nip Kamçatkanın ortasındaki pazara giderler. Oraya gelen yaAsıl sorak o degil, bir tsviçre bancılara avlayıp biriktirdikle gazetesi makine tekniğinin yükri derileri satarlar. Kürklerine «ekliei hakkında bir hesab yap karsılık az defa para alırlar. Çok mi8. Bu rakamlar insanı «açır • defa onlan bir kutu cayla, yahud tacak şeyler olduğu için biz de birkaç torba unla değişirler. «ize bildiriyoruz. Yanm adanın kıyılarına Ja Petropavlosk şehrinin bir köşesi Busun tek adamın idare etti £i bir iplik bükme makinesi, tabakalanndan ötürü gemiler bundan elli sene evvel tam 45 ancak nisanla teşrinievvel arası bin işçinin gÖrdüğü hizmeti ya yanaşabilirler. pabiliyormus. Kamçatka yanm adasının buBüyük kavganin bittiği yıllardunu birçok kabilelere ayrılır da, 1918 senesinde bir i«£İ gün lar. Yukanda dediğimiz gibi bade 40 elektrik lâmbası yapıyor lık, kürklü hayvan avcılığı ve muf. Bugün ayni »dam makine biraz da ekin ekerek geçinirler. sayesinde günde 20 bin lâmba Bunlann içlerinde Moğol ve kırçıkarıyor. mızı derililer cinslerinden olan Kamçatka kıyılannda balık tutan ^Büyük kavsadan evvel sünde lar vardır. Kırmızı derililerin Japon balıkçdart 500 tırat bıçaiı çıkaran bir ma Behrenk boğazım geçerek Amepon balıkçıları çok gelirler. Bu lnne, gene o kadar zamanda burikadan geldiklerini söylüyor rada tam 152 tane balık tutma ffüü tam 32 bin tane yapıyor. lar. yeri vardır. Bunlann 143 ü Ja Pu zamanda bir i«çi yüzlerce Çukçis denen kabile ise bütün ponlann, 9 tanesi de Ruslanndır. makineyi aözliyerek eskid^n 25 bin »çinin «ördügü i»i ütiriyor. Uyuşamıyan çocuklar Çocuk portreleri Busün böyle yarın kimbilir. da Anne, saçsaça, başbaşa çekişha nekadar ilerliyecek! mekte olan yavrulannın odasına girdi. Her ikisini birer tarafa çer I incikânun bulmacası kerek ayırdıktan sonra: Ben ikî heceli ve gurultulu bir ke Siz, dedi, her zaman bövle limy'm. tlk hecem koyu kirmizi renkkavga edip duracak mısınız, bir lidir. tkirci hecem karfı, buzhı ve riizgün olsun uyu*amıyacak mısınız? gprhdir. Bilin bakayim, ben neyim? Küçügü için için ağhyarak ceDoğru yazanlardan birinciye 5 lira, vab verdi: ikînciye bîr mü'ekkepli kalem, uçün Tabiî uyuçamayiz anne, a cüye Foto Etemde resim çikarmak hakgabeğim de, ben de portakah kı takdim olunacaktir. yalnız baçımıza yemek istiyoruz. Dördiincuden vüzüncüye kadar muhtrlif hedîyeler. Bilmeceyi doğru hal ledip te bize fotoğraf gönderenlerin resimleri de gazeteye basihr. Cevablar 1 incikânunun sonuncu gfinünekadar «Cumhuriyet Çocuk Sahifesi» adresine gönderilmelidir. Bu şarta rîayet etmiyenler ve geç kalanlar mükâfat alamazlar. r Fıkralar Ya arkam ne olacak ? ) Geçen «ün küçük Feridunla annesi bayramlık elbise almak için bir hazır elbise magazasma sirdiler^ Tezsâhtar esvabı Feri • duna ffiydirmese hacet sörme den önünden şöyle üstüne ko • yarak ölçtü. Tam geldiği anla «ılmca paket dairesine gönderildi. Feridun kasaya para vermek için fiden annesinin kolunu çe kerek: İ PeJd. dedi. ya arkam ne olacak, açıl: mı kalacak? Alnındaki sabun Bu ne hal.. Sana yüzünü adamakıllı yıka, demedim mi? Alnında lapa lapa sabunlar kalmı«. Ne yapayim annecisim, havlumu bulamadım.. Gomlegi min eteği de bumumdan daha yukpTisma yetişmiyor. Bayram münasebetüe Babası Oğlum, eğer bu al dığım oyuncaklan da kırarsaı sana bir daha hiçbirçey aknıya cağun. O™lu Babaçığım, eğer mek < teb kli^blannı da yırtarsam, o l d ^*«inî almaz mısınız' Ne zaman donmus ? Anne ben ne zaman doğ dum? 929 senesi birincikânunu nun 30 uncu gecesi saat tam on ikide.. ^<*ni uyandırıp rahatsız ettim mİ? Avcı Bereket versin, Hin distandayım. Buranın gergedanları tek boynuzlu.. Ya Afrikada olsaydım, sıfırı tüketmiştim. O • ramnkiler çift boynuzludur. Bayan Medihanın ktzt Güner bebeğile beraber