Catalog

İMİrnrıhh • • • • • • • * • • » Bankalanmtz, bankacılık sistemimfz. aksaklıklan ve yeni yasa tasansı lle geîirilmesi amaçianan tfOze/f/neter...Y«bancı sermaye ve holdlnglerin sistemdeki etkintiği. pay.. Kredi dağıtımındaMefeştiriler, yolsuzfukfar, jQm boyuttarnyia bankatanmız, bankaalığtmız... ' S*vfr414 Cumhuriyet YİtİDİN KAM0SI emperyallal alatemln acımaaız tuzagıANKA Itaiyanca kökenlldlr. Paıa mn aOİan OıDIOyordu. bozma tezgahı anlamına gellr. BugQnkQ anlamıyla bankatar. kapltalİBt gelftfmenln bir aruno olmafcla blrllkte. bankanın tarihsel serOvanl Bankacılık dOnyaaında Torfclye'nin çok eakllere dayanır. Madeni paranın durumu içaçıcı sayılamaz. ortaya çıkışı ve lalzelliain geçerll oluPekl Turklyebankacılıflıne durumauyla bankacılık araaında kuşkuauz Wr .dadır? MlOkl yardır. Dinlerln yasaklanna karşın bu tatlı zenaat, Ortaçafi'da glzll ya Yalın blr yanit arareak. bu aorunun da açtk Iftomlatlr. KfJleenin ve camJftln karşılıftı da a a oJacaktır. BugOn TOrfcJfalzi yaaaklamaaıvla çoftu yerde boıç ye'dekl bankalar ba«tan aona dozaltllve falz istemlerl Yatıudllerln tekellne meal geraken blr dOzen Içlnde çalifgeçmiştl. maktadır. Olkemlzde 4O'ı affkın banka vardır. Bu aiatemln basında Cumhuriyet Merkez Bankaaı bulunmaktadır. Ne Ne var k) zamanla defllten donyada var kl halkın blrlklmlerinl kasalannda bankacılık kapltallzmle blrtlkto çaBda? toplayan bankalarımızın kredi daOıtımnltaliklerinl kazandı. lan, ülkenln gerçek kalkınrnasına yönellk blr nlteJlk ta^ıyor mai Banka nedir? Banka. borç alıp borç veren blr kurumdur. Bfr yandan klşiler Olkemizde doflal kaynaklar temell (hem oovenllk açıatndan hem alacak OatOnde yOkeelen kalkınma planlan tarı faize Ozenerak) biriktlrdlklari para olufturulmaktadır. Sanaylleşme atılan adına banka denen blr kuruma lımlanmız çaflın gereklerlne ve uluaal yatınrlar; öte yandan banka, kaaaaında çıkartara tenı öuşen bir dOzenteme blrlken pamları (kl buna mevduat dent» Içlnde geliarnektedlr. Çarpık kapltallzyor) glriılmcl sermayecllere borç oia mln bankacılık konuaunda gerekleri rak verir; daha baalca deylmle kredl nedlr? Bankalarla glrtşJmcfler arasınaçar. Bankanın bu 19ten kftrı ne oiur? dakl lllşkller ne nltellktedlr? acaba gerMevduata verdlftl faizle, kredllerden al çek Oretlme dönOk aanayicl, kalkınmadıflı falz araaındakl fark bankanın ka ya katkıaı olacak glrişlmd, güncel zancıdır. Ancak olayın sınıriarı bu ka bankalar alateminde yeterince deatekdaria kalmaz. Banka aynı zamanda gî leniyor mu? rlşImcl rolone glrebllln yanl çeaitll ortakhklarkurarak fabrikalara, latetmeleNe yazık kl halkın ve devletln parmr», difalımsatım kumpanyalarına kath lannı kullanan bankalar,kısa aOvell labllhr; bunlara da bankanın "IftlnkJe* yukseh falzll kradllerie Iç piyaaada asırl" adı verlllr. n kârlan pompalayan blr Islevl uatleıvmls gOrOnmektedlrter. Bankacılık, ekonomlk çıkmazımızın blr yamnı Kapltallat dOzene baflh toplumlarda olusturmaktadır. SOzgellml devlet dQbankanın blr topofirafyaaım çıkarmak zenlnln bankacılık slstemlnde, tanm gerekir. Eldeki harltâ neyl gOeterecek OrOnleri plyaaaaına aracı olarak glren tlr? Banka kasalannda toplanmıg hal tOccar kısa surell mllyarlarca llralık kın paraları, çegitll şlrketlerin ellnde kradlyle deateklenlrken, aanayl glrikullanılan bir gQç nltellfllne dflnua sfmlerlne aynı Onem veriiemlyor. Enfmostor. Ulualararaaı kumpanyalaria lasyonun yıllardan berl toplumeal ve ulualararaaı bankalar araaında klaisel ekonomlk yapıda yarattıflı haatalıklar, ve çıkarsal lllfkller aaptandığı zaman bankapılık kesimlne de etkller yapıyor. yeryuzünu kapaayan tekelJerln haritaa» ortaya çıkmıs olur. Tum dunyayı saıan Çoflu bankanın halkın blrlklmlerinl taafl böyiece örOlmuştur. Herhangl blr aınmaz mallara yatırarak kendlalnl gOmazlum ulkenln caddelerinde yOrOyen venceyealmakyolunaaaptıflı Izlenlyor. Inaan, başını kaldırdıflı zaman, çok* Hızlı enflaayon ve aık aık gOruften deuluslu şirketlerin reklamlarıyla ulualarvalOaayonlaria, paranın aurekll defter aıaaı bankalann levhakannı blrblrl aryltlrlşl. yukaek falzlerle de olaa borçdından görablllr. lanmayı, glrlflmcl Içln kftrtı blryöntem durumuna getlrmlştir. Btmolınlı Ur ay Nlsan, Ecevit Hukumeti iç$nt bunalımb bir ay oidu. Ekonomlk açıdan döviz darboğazı, Oike çapında akaryaktt sıkınttsını doruğuna çıkanrken, önce 6 bağımsız bakanın yarattığı hukumet çatlağı, ardından 3 CHP'li milletvekiUnln partilerinden iatitası. Başbakan Ecevit'e zor gunier yaşattı. Ecevit Hükumeti. sıkıyönetimin uzatılması ve genişletilmesi konusunda TBMM'de aidığı sonuçla, şimdllik duze çıkmış gOrOnuyordu. Seytm 1819 Geiişmiş batılı ulkelerin verecekteri krediter, bir anlamda "Godot'yu bekleme'ye dönuşunce, Turk dış pottth kası yeni yöneiişler Sçlne ginti. AnkaraVıın arttk yeni bir "Arap f>olitika"sı izlemeyeba?ladtğı dikkatleri çeken bir gelişme ohmk kaydediliyor. B Ymâ mrmp politikası Dış oiayiar açtsmdan Nisan ayının en çarpıct yanı, siyasal idamtar oidu. PakistanVa Butto, tran'da Huveyda ve Halatbari, ölüm kararian aonunda yaşamlannı yitirditer. Bu arada Çin 'den Ortadoğu'ya, Ortadoğu'dan Çln'e, dunya ttginç geiişmeiere sahne o/uyordu. Çin, yepyenl blr ortama oldukça hızlt biçîmde yöneiiyordu. Sajfa 2223 Otoenin en buyuk işçi örgutu Turkrlş blr kongreyi daha geride bıraktı. 01dukçaharĞketli geçen kongrenin en bOyuk özelliği, ytllarm sendikacr • Halil Tunçiın Genel Başkanbğa ve sendika&hk yaşarmna kendi Isteğlyle veda finını " *to Sajfa2l Kim 0te derse desin, moda gunuruz yaşammda yadsınması guç bir gerçek. Çeşitii bunaiimiar içlnde yaşayan Otkemizde, moda açısından oldukça yo0uır bir ay yaşadı. Yerll ve yabancı Hrmatann defileleh birbirini izledL âiodadaki garip yenlllkler kimi çevrelerce beğeni ile karşılanırken, kimi çevreterde şaşkmhk yarattyordu. Torkiye, yaygın deylmlyle "Cuıntıuriyet tarthlnln en afiır bunalımınr yaşamaktadır. Bunalımın aöıriıOı. belkl de çoOu Inaanımızın Ullnçienmealne yol açmıştır Ekonomlk blr tuzaflın Içlnden çıkmaya çabaladıkça naaıl battıOımızı gurvgOn Iziedlk. Olkemlzln Ve uzun sure baçbakanhk yapmıa uluslaramai bankacılı0ın lefecHlk a0ına naaıl dotandıAım aayılarla algıkadık. Ur buyük partl ba«kanmın aOyledlOI Büyuk 10 kapttallst devtetln yönetlml söz TOıfcftye'nln hem dı«a dönOk yune egemen oMııfiu IMF (Uluslararası zunde. hem Iç plyaaaaında egemendlr: Para Fonu), kapltallat duzen bankacılıfiının doruflundadır. Bu donıfia bafilı Bon; yiOldin kamçıaıdır. bankalar alateml, Batı dOnyaaına yayılmıştır. TOrklye dıçanya naaıl heaapaız klTurklye 19te bu alateme aitından kalkamıyacaflı blçlmde borçlandınl tapaız boıçlanmıvaa, iç pJyasada da borçlanmamn bOyOk yararlan dllden mıstır. dlte maaal glbl aktanlmaktadır. BuTOm dış borçlanmızın faizleriyle gOnden yanna paranın deQeri hızla dOblrllkte 13 mllyardolaraulaatıOı hesapşecekae, nlçln borçlanmaktan korkaianıyor. MC dönemlnde Ikl yılda kıaa lım? Tuketim toplumunu pompalamak aureli boıclarımız 30 mlall artmışlır. ancak boıçlanmak ve borçlanoınlmakYlne MC dOnemlnde kıaa sorell borçla olaaıdır. B5ylece dıs kredi dozenl ların toplam 6 mllyar dotara yokaeldköl naaıl yatınm mallanna deBHv kıaa aOaaptanmıçtır. Olke ekonomlai bu bor rell borçlanmalaiB dOnoçtOrfllmOçae, cun osteslnden gelebllecek yapıda de Iç kredi dözeninde de aynı felaefe egeflildlr. men olmustur. Toplum, dış ekonomlk ve slyasal baakılann kıakacına alınmıçtır, ve OsPeklsonuç? manlı devletinln aon dOnemlerinde Sonuç ortadadır. TOrklye bozukdOduştOflO cukurda çırpınmakUdır. zenin ya da haata blr alatemln acısını BorçJu bulunduOumuz 220 batı Kllklerinde duymaktadır. Böyle blr alabankaaı. auraal dolan borçtan ertele teme bafilı gurunen bankalar, aynı dlkten sonra yenlden TOfklye*ye borç zamanda bu alateml oluçtuıan blr 15vermek Için IMF'nSn l«aretknl bekle levl aordormektadlrler. mektodlr. Oyle aanıyonız kl bu gkflçln gMis Turklye dısa dOnok lllşklkertnde kaolmadıflını, artık çoftunluk anlamaya pltalfiat tefeclllk aletemlnln tuzaQına başlamıstır. dOçmuatur. Bugun Olkemize borç para vermek Içkn nazlanan Batı bankerleri/ gerek OÇM adı attında, gerek ba^ka yontemlerte Ikl yılda TOrkiyerye 6 mllyar dolar kıaa aurell borç verirkon. Bdyleoe piyaaada tutarlı ve dengell bankacılık yerlne, hızlı enflaayonlat gldİQe kovut Mr yanş egemendlr. Birkaç yti öncesine kadar, toplum di$ı bir ohy gözOyfe bakıian eşcinselllk, bugun Batt ulkelerinde, özetltkie Amerika BMeşik Devietleri'nde artık eskial kadar yadtrgantmyor. Amerikalı eşcinselier, toplum içinde saygın blr yer elde etmek amaayla savaş$m veriyorlar ve ber geççn gun yeni başanlar kazanıyortar. toUik«si Yeryuzonun pek çok OUcesinde arttk adt unutulmaya yuz tuîmuş blr tehlike, kuduz, bugun Turkiye'de tohllkeli boyutiara utaştı. Kent, kasaba, köy sokakiannda başiboş köpekier çevreye mikrop saçıyor. insanlan lehdit ediyoriar. Kâğıt darfığt, yazın yaşamtmızt buyuk ölçude etklliyor. Kâğıt bulmakta guçluk çeken yayınevleri, çikardıklan kh tap sayısmı giderek kısıtiıyorfar. Bu arada yeni yeteneklerin gun ğ çtimaat da bir hayli zortaşıyor. Koğıff ŞMİİği tstanbul, geçtiğimiz ay önemll blr nema oiayrna sahne oMu. A Balkan Fllm Şenliği. latanbullu sinemaseverlere Balkan ulkeleri sinemaîanndan seçkin örnekier sunarken, bOlge halkteı arassnda bir yakınlaşmaya da neden oluyordu.