Catalog

CUMHURlYETDERGtK AYBfKONUSU Piyasada %60 faiz doğal karşılanıyor "Dövlz pozlsyonu tutan bankatar dövta pozlsyonu llmltl dışında açlıklan dövlz tevdlat heeaplannda Mrifcen dövlzler de dahll olmak Ozere THrklye'de taallyelte bulunen gerçek ve tüzel klf Ilerie kamu eektörü kuruluflanna TOrfc llrası kndllerine uygulamadakl eeas ve fartlar dahlllnde gerek dövlz kredlsl ve geıekee dövlz tevdlat hesaplenndakl dövlzler kan>ılık tutulmak suıetlyle TOrk llrası vermelerl serbest bırakılmtftır." Mallye Bakanı Yılmaz Ergenekon Imzasıyla TOrklye yenl blr borçlanma dönemlne yol almaya başladı. Yıl 1075 aylardan Mayıs. özde, OÇM yanl DOvlzeÇevrllebJllr Mevduat Hesabı Türkiye1 ye akan blr yabancı dövlz mevduat nesabı Idl. Bu borçlarda dlfier yabancı mevduatlardan farklı yanl hesabı açtıran klçllerden kaynak sorulmamasıydı. Gerçeklen bu torden borçlandtğı yıl Türklye'nln kradl Itlbarı yerinda Idl. Öte yandan Avrupa para piyasalannda para bollasmıstı. Fakat ekonomlnln kısa vadell kredi gerekslnlmlnl örtmek amacıyla borçlanmanın sOresl hlç areştınlmadı. Sektörel blr yönlendlrme söz konusu olmadı. Yanl blr yandan bir yılın altında kıaa vadeii borçlanma yollarınagldillrken, öte yandan bu kredlden en çok tuketlme yOnellk sektörleryararlandı... TOrklye glbl yıllık borç ödeme olanağı sınırlı blr azgellşmlş ülkede yenl borç bulabllmak Içln ödunler artınldı. Kıaa vadell borçlara bir de ek falz olanaklan artınldı. Boircun yukO arttı. öte yandan özml kesfmln yaptıftı borçlanma buna Hazlne garantial getlrltmeslyle kamu borcuna dönOftu. Yanl vadeel geldlölnde Odenmemealnden Devlet sorumTu olacaktı. Nlteklm Eeevlt hükümetlnln kurulmaaından aonra korkulan basa geldl. Tefecilifein felsefesi: " Bugttn elinizde 1 milyon lira para olsa, piyasadan rastgele mal alıpdepoya atsanız, bir yıl sonra 1 milyon kazanırsınız.Biz bu işi 500 600 binle hallediyorsak suç mu işliyoruz?' EFECİUGIN ya da SOIeyman Demlrel'in bankacılık termlnolojlslne soktuğu "Teşkllatlanmamış kredl plyasa5f'nJn feJsefesl şv flkre dayanıyor: H Bug0n elinde 1 milyon Ilnaı olan blr vatandaşbuparayı herhangl birmaka yatıraa. i yıl sonra artan IKyatlar yOzOnden en az 1 milyon kazanacaktır" Şu halde, aynı parayı bir başkasına borç olarak verse buna yakın bir para kazanmalıdır. umeğln 1 milyon lirayla 1 ytlda 500 bln, 600 bln lira kazanırsa ne olur? Aslında menkul kıymet olan paranın alım satım veya klralanması yaaalara göre Mallye Bakanlıfiına bırakılmıştır. Bankalar aracılığıylayurütoiebllir bu Iş ancak yasal olarak. Banka falzlerl Ise ylne yasalara göre saptanmıstır. T Memleketts haklkl tedavfH ve tlcarat bankalan laaaaOa edlnceye kadar mevcut bantalam falzl nhamelenlen başka komlayon namlyle lcat etflkleri keyfl ve Indl falzl asllye tecavDz edeeak deraoede muhtaklıana aMıklan meballAln man'l çaraaloln Ihzan" Bu aalıriar Izmlr Iktlaat Kongreal eıraamdatOocargmbunun sunduflu blrönerlde yer alan blr bölom. Ozetle, Cumhurlyet'ln daha llk yıllannda blr falz sorunu ortaya çıkmıs Idl. Nlteklm bu yakınmalar 10 yıl sonra etklslnl gösterdl. 1933 ytlında çıkarılan OdOnç Para Verme lylerl Kanunu gerekçeslnde şunlar yazılıydı. H Gerek mOfahadelenle ve gerek bakanlıflımızın zaman iBntanheberaldıftıhadlaolenJen Istanbul, Ankara ve Izmlr glbl Urkaç büyOk aohlr mllateena olmak uzece memleketln buyflk kOçOk dlfier aehlrierinde bankalann talz nlebaH yüzde otuz aekfcra çıkmakladır. Aaıl dlkkate şayan olan nokta bu yüzde otuzsefclzln flllen normal eddedlletek bunun tovklndekl mlktann Ihttkar telakkl edllmaeMlr. Memlaketln IktlaadlvazlyetlnlfelceuAnıtan» Içtlmal bünyeslnl saraan bu vazlyet karaıaında tedblr IHIhazı amostl lahakkuk etmlfllr." özOndo anlatılanlar aalt Turklye'nln falz Oykusü defiildlr. BütOn azgellsmlş ulkelerde semiaye en kıt kaynaklardan blrldlr. Is böyle olunca paranın mallyetl, dlfler bir deylsle falz oranları hep Idarl karartaria aaptanmış olanın ustune çıkacaktır. Ûstellk az gellamlf aikelerln hızla bOyOme özlemleri lae bOyOk fonlan zonınlu kılar. Bu dunımda para tlcaretl yapanlamtatlı kar alanlan ortaya çıkmıç olur. Pekl Olke Içlnde bellrienmlş yasal oranlar naaıl ve ne blçlmde aşılmaktadır? Bu eorunun yanıtını aramak belkl de gerekalzdlr. ÇOnkO kredlyl arayan Içln para zorunlu blr kaynaktır. Yanl paranın tOm mallyetlne katlanmaya razıdır. Bu dunımda falz oranlannı asırtmak, ufak blrteknlk islem hallnegellr. Bu yollar arasında sunlar vardır: Bankaca verllen kredlnln blr kıamı mevduat olarak tutulmaktadir. Sahte temlnat mektupları dOzenleylp komlsyon alınmaktadır. Tahaile aenet alınıp komlsyon tahell edllmekte, daha sonra bu aenetler tahall aenetlerl cüzdanından çıkanlıp temlnat senetlerl cozdanına alınmaktadır Nlteklm geçtlfllmlz yıl Ecevlt HOkOmetl kredl slsmeslnl Anlemek Içln 30 Mayıa tarlhl Itibariyle Merkez Bankası'nın raeakont llmltlerlnl (aenetterin Iskontoya kabulunu) dondurmuatu. TOm bankalar latlsnastz olarak verdlklerl kredllerde belll oranlar Içlnde blokaj yapmaya başladılar. Oyle kl blr sure sonra Merkez Bankaaı aldıflı kararı Iptal etmek zorunda kaldı.A Gazete sayfalarındakl llanlara bîr göz atılacak olursa ayda %5 veya %4'den falzle para arandığı veya para verllecefllne lllşklnduyunılargörülmektedlr. Bu faizler yıllık olarak hesaplandıfiında %48601a varmaktadır. Karaköy'de 4. Vakıf Han'ın en Oat katında Ünal Gur bu Işl yapıyor. 4 X 5 metre boyutlanndaki odada bir masa, Ikl koltuk, bir telefon var. Ünal Gur'On dekorunu bunlar oluşturuyor. Konuşmamız sırasında odaya glren çıkanların ağızlarındaki en küçuk rakami milyon llradır. Mllyonlar ayak üstü alınıp verilmekte, falzleri konuaunda tartışmalar yapilmaktadır. Ünal Gur bu karışıkiık araeında bize bilgl vermeye çalışıyor. Once tefecllîgln felaefesini açıklıyor: uBugUn elinizde 1 milyon lira olsa, piyasadan rastgele Mr mal alıp depoya atsanız. 1 yıl sonra 1 milyon lira kazanır mısınız, kazanmazmıaınız?" tkBunu olumlu karşılıyoruz bu ortamda. Oyieyse dlyor Ünal ÛOr biz bu IfI 500600 blnle hallediyorsak suç mu Ifllyoruz?" Kendlsine başvuranlann durumu konusunda da şu bllglyl veriyor Ünal GOr: "Adam sıkifmif f 500 bln llralık borcu Içln 5 mllyonluk maKı elden gldeeak. Aman dlyor 500 bSn lira. Kaç para falz Istersen Işte burada buc araeı oluyoruz. Parasını falzle Işletmek Isteysnle , para bulmak Isteyen arasında komlsyonumuzu alıyoruz. Kanjı karfiya getiriyoruz Ikl Ihtlyaç sahiblnl?" Gazete llanlarında Ikl II, garentl.OçlO garantilerden söz edlllyor. Bunu da söyle açıklıyor Gur: llk garantl Ipotek garantlsldlr. Para alan adam, blr gayrtmenkulunu ksrşılık gösteriyor. Gidlyoruz bunu tapuda borç para verene Ipotek edlyonız.Sonra senet slıyoruz faizler Içln. Bu Iklncl garantl. üçüncü garantlyl blz sözla yapanz. Yanl ben karşı kanfiya gstlrdlAlm Ikl klfl arasında anlatmazlığın çfizOleoeOlne garantl verlrim." Ünal Gur hemen hemen llk okul gOnlerlnden bu yana ticaretin içinde. lylce plçmlş bu sahada. Yaptıflı Işln karşılıgında %5 kcmîsyon alıyor. Işln glrdlsinl çıktıaı* nı şöyle açıklıyor: "llk akla gelen felz yoluyla kazanç safilayan klslnln bu gellrlnln venjlalnl verip «ennedlAI Tabll blr veıgl verlr ama bu kazancı oranında olur mu olmaz mı? Bunu bHemeKT Vergl konusunda blllnen şu. Parasını ayda yuzde 5ten faize veren kişl, aslmda yıllık %60 faiz gelirl elde etmektedlr. Faket resmi evraklarda falz oranı %5 olarak göründüğOnden, salt bu oran uzerlnden vergl odenmektedlr. Ünal Gur kendlsf fçln söz konusu olmasa bile. bu 19te bazı dalaveralarm dönduflunü bıliyor. örneflln borç para peşin* de koşan saf kişller buyük zararlara uflrayablliyorlar. Orneğin borç para veren. çlft veya üçio garantl adı altında. alacaklısının gayrîmenkulunu Ipotek ettlkten sonra, senetle aynı parayı garantî altına alıyor, bazen noterilk kanahyla "satış vaadl" garantlslnl de istemektedlr. IQ paranın ödenmeslne ve borçların kaldırılmasına gelindiflinde, alacaklı, aynı para Içln alınan her blr garantlyi. ayrı ayrı borçlar Imiş gibl göstererek borçlusunu borcunu ödeyemez duruma getlrebllmekte ve çok kıymetll gayrlmenkullerl sattırarak büyük kazançlar safilayabllmektedlr. # TÜM TASARRUFLARI SİGORTA BİLET VE HAVALE İSLEMLERİNİZ ÜRÜNLERİNİZ SEBZE CIDA VE TÜM TÜKETİM MADDELERİ İCİN İLK UĞRANILACAK YER BANKAS1 \ MAĞAZALARI KIBRIS PBYAK I I SATISINDA REKOR KIRAN KURULUŞ tSTANBUL PORSELEN KIBRIS GENEL SATICIS1 PAŞABAHCE MAMULUHl Tolgraf: PevakLefkoşa Telefon: 0207350973506